ЛОНДОН. /BBC/. Боолчлол ба колоничлолын түүхтэй холбоотой улс төрчид, худалдаачид, шинжлэх ухаан урлагийн ивээгчдэд /меценат/ зориулсан хөшөө дурсгалууд дэлхий даяар өрнөж буй “Black Lives Matter” эсэргүүцлийн хөдөлгөөний гол бай болжээ. Их Британи, Бельги, АНУ-ын эрх баригчид идэвхтнүүдийн шаардлагаар тэдгээрийг буулгаж байна.
Их Британи: нээлттэй жагсаалт, Черчилль ба Сесил Родез
АНУ-д өнгөт арьст эрэгтэй цагдаагийн гарт амиа алдсаны дараа тус улсын хэдэн арван хот төдийгүй дэлхийн олон улсад томоохон эсэргүүцлийн ажиллагаа өрнөж, түүхэн дурсгалт хөшөөнүүдийн зохистой байдлын талаар дахин бодоход хүргэв.
Их Британи дахь “Black Lives Matter” хөдөлгөөний идэвхтнүүд тус улсын нутаг дэвсгэрт буй 60 хөшөөний жагсаалтыг гаргажээ. “Topple the Racists” /“Арьсны өнгөөр ялгаварлагчдыг түлхэн унагая”/ төслийн гол зорилго бол хөшөөнүүдийг буулгах талаар хэлэлцүүлэг эхлүүлж, "британичуудад өөрсдийнх нь өнгөрсөн үеийн үнэнийг хүлээн зөвшөөрүүлэх” юм гэж идэвхтнүүд бичиж байна.
Жагсаалт ил тод нээлттэй байгаа бөгөөд энэ нь заримдаа эвгүй байдалд хүргэдэг. Тухайлбал, уг жагсаалтад 1830-аад оны үед Их Британийн Ерөнхий сайд, 1840-өөд оны үед Дотоод хэргийн сайд байсан Роберт Пилийн таван хөшөө байгаа аж.
Роберт Пил нь Их Британийн цагдаа нарыг сургахад ашигладаг цагдаагийн ажилтнуудын ёс зүйн есөн зарчмыг боловсруулсан бөгөөд эдгээрийг одоо ч ашигладаг байна.
Пил боолчлолыг халах тухай хуулийн төслийг хөвөнгийн үйлдвэрлэлд аюул учруулна гэж үзэн эсэргүүцэж байсан гэж Лидс хот дахь түүний хөшөөг буулгахыг шаардаж буй идэвхтнүүд тайлбартаа бичжээ.
Түүнчлэн уг жагсаалтад 16 зууны үеийн далайчин сэр Фрэнсис Дрейк, Испанийн Армадаг ялахад хамгийн их үүрэг гүйцэтгэсэн гэдгээрээ алдартай, адмирал Нельсон нарын хөшөө байгаа аж. Их Британийн хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүд жагсаалтыг үргэлжлүүлэн судалж байна.
Үүний зэрэгцээ Лондонд хөшөө дурсгалыг буулгах ажил үргэлжилж байна. Мягмар гарагт Ямайкт тариалан эрхэлдэг байсан боолын худалдаачин Роберт Миллиганы хөшөөг буулгажээ. Хэвлэлүүдэд мэдээлж буйгаар, хөшөөг олон нийтийн хүсэлтээр буулгасан байна.
Түүнчлэн Уинстон Черчиллийг бас арьсны өнгөөр ялгаварлан гадуурхдаг байсан гэж буруутгажээ. Лондонд саяхан болсон эсэргүүцлийн ажиллагааны үеэр түүний хөшөөг эвдэж сүйтгэжээ. "Тэр цагаан арьст хүмүүс бусад хүмүүсээс давуу гэж үздэг байсан. Тэр энэ талаар маш тодорхой ярьдаг байсан" гэж түүхч Ричард Рой ярьсан байна. “Тэр индианчуудыг аймшигтай итгэл үнэмшилтэй хүмүүс гэж нэрлээд тэдний талаар тааламжгүй үг хэлдэг байсан” гэж тэрбээр нэмж хэлжээ.
Оксфорд хотод XIX зууны үед Өмнөд Африкт Английн колоничилсон газар нутгийг тэлэх бодлогыг гардан зохион байгуулагч, алмааз олборлогч “De Beers” компанийг үүсгэн байгуулагч Сесил Родезийн хөшөөг буулгахыг дахин шаардаж эхэлсэн байна.
Бельги: II Леопольд хаан
Нидерландад арьсны өнгөөр ялгаварлахыг хэд хоногийн турш эсэргүүцсэний дараа II Леопольд хааны хэд хэдэн хөшөөг буулгажээ.
XIX зуунд Бельгийг захирч байсан энэ хаан бол Конго голын хөндийг эзлэн авснаараа алдартай юм. Түүний үед нутгийн ардын эсрэг колоничлолын харгис бодлого явуулж байв. Бельгийн колоничлолын бодлогын золиос болсон хүний тоо 10 саяар тоологддог байна.
Бельги дэх “Black Lives Matter” хөдөлгөөний жагсаал илүү том хүрээг хамарчээ. Өнгөрсөн долоо хоногийн сүүлчээр Брюсселийн гудамжинд арван мянган хүн жагссан байна. Жагсагчид Бельгийн нийслэл хотын төвд орших Шүүхийн ордны өмнө цуглажээ. Уг ордны барилгын ажлыг II Леопольд хаан санхүүжүүлсэн аж.
Эсэргүүцлийн ажиллагааны үеэр Антверпен хот дахь Леопольдын хөшөөг галдан шатааж, шүршдэг будгаар будаж сүйтгэсэн байна. Дараа нь хотын эрх баригчид хөшөөг буулгаж музейд тавьжээ. Брюссельд босгосон хааны хөшөөн дээр “алуурчин” гэж бичсэн байна. Гент хот дахь бас нэгэн хөшөөг буджээ.
Түүний зэрэгцээ Бельгийн зарим иргэд II Леопольд хааны хөшөөг буулгахыг эсэргүүцэж байгаа юм. Тэд түүнийг улс оронд баялаг авчирсан олон улсын худалдааг санаачлагч гэж үздэг аж. Бельгичүүд Леопольдын бүх хөшөө дурсгалыг буулгахыг шаардсан өргөдлүүдэд гарын үсэг зурсаар байгаа бөгөөд өргөдлүүдийн нэгд 70 мянга гаруй хүн гарын үсэг зурсан байна.
Зургадугаар сарын 30-нд Конго улс тусгаар тогтносныхоо 60 жилийн ойг тэмдэглэнэ. Өргөдөл гаргагчид хөшөөнүүдийг энэ өдрөөс өмнө буулгахыг хүсэж байна.
АНУ: хурандаа Ли болон Христофор Колумб
АНУ-д “Black Lives Matter” хөдөлгөөний идэвхтнүүд 1860-аад оны Иргэний дайны үеийн өмнөд муж улсуудын генерал, цэргүүдийн хөшөөтэй тууштай тэмцэж байна.
2017 онд Шарлоттсвилл хотод мөргөлдөөн болсны дараагаар өмнөд муж улсуудын холбоотнуудад зориулсан хөшөөнүүдэд жинхэнэ дайн зарлаж байв. Эцэст нь зарим хот өмнөд муж улсуудын түүхтэй холбоотой бүх дурсгалыг буулгахаар шийдэж байжээ. Эдгээр хөшөө Жорж Флойдын үхлээс үүдэлтэй эсэргүүцлийн ажиллагааны үеэр ч идэвхтнүүдийн гол бай болсон байна.
Өмнөд нутгийн армийн командлагч, боолын эзэн Роберт Лигийн хөшөө дахиад л жагсагчдын гол бай болжээ. 2017 оны эсэргүүцлийн ажиллагааны үеэр Умард Каролина дахь түүний хөшөөний нүүрийг хагалж байсан бол энэ жил идэвхтнүүд 1890-ээд оны үед Виржини муж улсад босгосон, 12 тонн жинтэй, хурандаа Лигийн хөшөөг буулгуулах зорилгодоо хүрчээ. "Бид түүхийн хуурамч хувилбарыг цаашид дэлгэрүүлэхээ болино" гэж муж улсын захирагч хөшөөг буулгах шийдвэрийг мэдэгдэхдээ хэлсэн байна.
Холбоот улс байгуулсан өмнөд муж улсуудын түүхэн хүмүүс төдийгүй амь үрэгдсэн цэргүүдийн хөшөө дурсгалыг АНУ-ын олон хотод эсэргүүцлийн ажиллагааны дараа буулгаж эхэлжээ. Мягмар гарагт Флорида муж улсын Жексонвилл хотод амь үрэгдсэн цэргүүдийн хөшөөг буулгаж, ачааны машинд ачин авч явсан бол хотын дарга Ленни Керри өмнөдийн Холбоот улстай холбоотой бүх дурсгалыг буулгахыг уриалав.
АНУ-ын Сенат дахь ардчилагчид Конгрессын ордон дахь өмнөдийн Холбоот улсад зориулсан хөшөөг буулгах тухай хуулийн төслийг өргөн барихаар бэлтгэж байна. Хуулийн төслийг пүрэв гарагт доод танхимд хэлэлцэнэ.
Үүний зэрэгцээ АНУ-ын зарим нутагт эсэргүүцэгчид хөшөө дурсгалыг сүйтгэсээр байна. Лхагва гарагт шилжих шөнө Виржини муж улсын Ричмонд хотод голын эрэг дээр босгосон Христофер Колумбын хөшөөг буулгаж гол руу хаясан байна.
Бостон хотод Колумбын бас нэгэн хөшөөний толгойг тасалжээ. Цагдаагийнхан энэ хэргийг шалгаж байгаа аж.
Д.Жаргал
Эх сурвалж: Монцамэ агентлаг
Сэтгэгдэл0
АНУ-д цагдаа нар өмнө 5 удаа ял эдэлж байсан хуурамч карт ашиглахыг завдсан хар арьст нөхрийн амийг хороосон асуудал Хятад тахал Ковид 19-ийн адил дэлхийн асуудал болж хувирлаа. Лондон, Парис, Берлин гээд бүх л хотуудад арьс өнгөний үзлийн эсрэг жагсаал болж голдуу хар арьст нөхдүүд цагдаа нартай тулж, эвдэлж хэмхэлсэн асуудлууд мөргөлдөөнүүд бий болгоод байна. Үүний зэрэгцээ бас хар арьстнууд дээрэм тонуул, хулгай зэлгий эвдлэн сүйтгэх асуудал асар хурдтай газар авч байна. Ажил хийх хүсэлгүй, гэмт хэргийн хөрс болсон, мөнгөнд шунасан эвгүй гарууд бол хар арьст нөхдүүд. Яг үнэнийг хэлэх юм бол хар арьстанууд өөрсдөө бол хамгийн их арьс өнгөний үзэлтнүүд байдаг. Тэдэнд бусдыг хүндлэх хайрлахгүй эх орноо бодох ухамсар байхгүй. Мөнгө л олж байвал бусдыг хөнөөх дээрэмдэх хулгайлах нээх том асуудал биш. Америкийн нийгмийн хамгийн том хавдар бол хар арьстанууд. Тэдэнд боловсрол хэрэггүй зөвхөн мөнгө л хэрэгтэй гэдэг сэтгэхүй хатуу суусан байдаг. Энэ харийг хөнөөсөн асуудал бол зүгээр шалтаг.
negdugeert americ uls gej baihgui oorsdoo france bolon spain garaltai kolomchlogchid nutgiin uuguul irged boloh indianchuudiig buyu yag unendee indian gedeg ner ni anduursan ner buyu enehthegt irchihlee gej bodood ogson ner um yag unendee atstek maiya komonch geh met olon undestei nutgiin uuguul irgediin torol bureer alj hyadaj nuis temterch buur bolohguig ni nairamdal nereer tolgoilgochidiig ni alsaar huis temtersen tsagaachidiin uls um. 15aar zuunaas hoish booluudiig africaas tsus nojtoi ni zuuurch avchirsan boolchud ni 5ni zuunii daraa oorsdiin alahaar bosson hiih aijlgui tolgoigui zugeer suuj baigaad bayajihiig moroodson boolchuuddaa barigdsan americ uldejee nadad lav haramsan um alga
хорвоо ертөнц өөрчлөгдөх нь ээ
Их Дэлгүүрийн өмнө байдаг төрийн хутгуур хорчин хятад Бао Линь Цэрэндоржийн хөшөөг нураах хэрэгтэй.
Dongos ed nariig duuraij balairah uu bas
Харууд манай төрийн түшээдийн дэргэд бол халуун эх оронч мөнгөнд дуртай боловч хэт их шуналгүй худлаа амалдаггүй хэлсэн л бол хийдэг олон лавуу чанартай. Тэл боолчлогдож байсан боловч манай улс төрчид шиг мөнгөхий боол болж байсан удаагүй. Харуудаас долоон дор новшнууд МАНАН устаж сөнөж алга болно.
Бат үүлтэй адилхан үзэл бодолтой харууд яасан олон байдаг юм бэ. Эдгээр харууд ингэж бухимдаж байхаар Африк руугаа яваад өгч болдоггүй юм байхдаа . Тэнд тэд нарыг хэн ч ялгаварлахгүй шүү дээ
УБ-ыг усанд живүүлэх муу ёрын дуудлага болсон чонын хөшөөг буулга.
Цагаан арьстнууд түрүүлж энэ газар нутаг дээр ирж АНУ-ыг анхлан үүсгэн байгуулснаараа цагаан арьстнууд АНУ-ын эзэд америкийн уугуул оршин суугч иргэд би бодож байна. Бусад арьстанууд ялангуяа харууд бол цагаачид юм.
Tsagaanuud uuguul indianuudiig hyadaj gazar nutgiig ni ezelsen
Tsagaanuud uuguul indianuudiig hyadaj gazar nutgiig ni ezelsen
shorongoor duuren haruud odoo yaanaa taminee kkk
Indianuudig genotset hiij alaad nigeryydig avchirch hovon tariulsan muu hoguud
haruudiig huntei zuirlehed hecuu hulgai har tamhi deerem haal bol har hiideg tedniig hodloh bur tsagdaa dagaz jvahgui bol zamdaa taarsan bolgoniig ustgana
aris ongoor uzrn jdagchad bol haruud
хамгийн их арьс өнгөний үзэлийг харууд гаргадаг
Baliar haruud. Bie byaldar saitai n sport huuguud duu hooloi evsel saitai n urlag huuguud maniusiigaa baysgaad yavna biz.
манайхан ч гэсэн удахгүй МАН-ын дарга сайд хйиж байгаад үхсэн новшнуудыг хөшөөг буулгах хэрэгтэй. Эхний ээлжинд 3,4 дүгээр хорооллуудын уулзварын эхэнд байдаг насаараа хотын дарга хийснийг нь л гавьяа гэхгүй л юм бол юу хийж бүтээсэн мэдэгдэхгүй Л.Энэбишийн хөшөөг буулгах хэрэгтэй.Дараа нь 1990-ээд оны өмч хувчьлалыг зогсоож, төрийн өмчийн арилжааны банкуудыг дампуурах эхлэлийг тавьсан Говь-Алтай дахь П.Жасрайн, 1960-аад оны гэм зэмгүй шударга иргэдийг нутаг зааж цөлсөн Увс дахь Цэдэнбалын, 1930-аад онд 30 мянган хүнийг хэлмэгдүүлсэн Дорнод дахь Х.Чойбалсангийн хөшөөг тус тус буулгах хэрэгтэй.