Сод билигт яруу найрагч Дашдоржийн Нацагдорж Дамдингийн Пагамдулам болон Нина Николаевна Чистякова нарын монгол бөгөөд орос-герман сайхан эмэгтэйчүүдтэй гэрлэж ханилж байсан тухай бид нар мэдэх билээ. Авааль гэргий Пагмадулам нь Орос Зөвлөлт болон Герман орнуудад Боржигин Нацагдоржтой хамт суралцаж өндөр боловсрол эзэмшсэн ба 1920-иод болон 1930-аад оны эхээр тэр хоёр ханилж байжээ.
Харин 1932 онд их Нацагдорж хилс гэмт хэргээр яг эдэлж шорон гянданд сууж байхад түүнийг Нина Николаевна Чистякова ганцаараа эргэж, түүний аваачиж өгсөн чихрийн цаасан дээр суут яруу найрагч маань алдарт “Гяндангийн шүлгүүд”-ээ бичиж туурвижээ. Нина Чистякова 19.35 онд өөрийн төрөлх Ленинград хотноо Ананда Шри охинтойгоо буцаж очжээ.
Чингээд эргэж ирээгүй билээ. Харин 1936 онд их Нацагдорж гоо үзэсгэлэнтэйгээрээ алдартай, бүр Зөвлөлтөд манайд зориулан гаргасан байсан “Залуулчууд" папирос тамхины хайрцагт хөрөг зураг нь байдаг Норжмаа хэмээдэг хүүхэнтэй янаг амрагийн холбоо сүлбээтэй болжээ.
Энэ тухай манай ахмад нэртэй дипломатч Баярын Жаргалсайхан гуай “Гучаад оныхон” гэдэг онц сонирхолтой номондоо дурсаж бичихдээ: “Нэг удаа би Шинжпэх ухааны хүрээлэнгийн хашаанд суудаг Хөгтэйнд очсон. Нацагдорж тэдний хөрш. Тэр үед Нацагдорж КУТВ-ын Норжмаатай ханилж байсан. Норжмаа залуучуудын идэвхтэн байсан болохоор би түүнийг танина.
Хөгтэй бид хоёр хашаан дотор Нацагдорж, Норжмаа нартай тааралдахад Хөгтэй түүнээс: “Таны нөгөө монгол овогтны тухай бичиж байгаа зохиол дуусаж байгаа юу” гэж асуухад: “Завсарласан, тиймэрхүү юм бичихэд чинь цаг төрийн байдлыг бас бодолцох хэрэгтэй байна шүү дээ” гэж билээ” гэжээ.
Их Нацагдоржийн сүүлчийн хайр болсон Норжмаадаа зориулан бичсэн гурван шүлгийг уншигчдад толилуулъя.
Норжмаа янагаа бодоход
Нойр үл хүрнэ
Саруул янаглалыг санахад
Яруу сэтгэл бөмбөрнө
Зүрхэн минь хөдлөхөд
Зүү хатгах зайгүй юу
Түүний завсраар багтах нь
Зөвхөн миний Норжмаа
Миний хайртай Норжмаа
Мөнхийн амраг болно...
Нэгэн хүүхдийг төрүүлээд
Гурвуулаа сайхан жаргаасай даа
Догдолсон сэтгэлийн үүдээ
Дээрх үгсээс таниулав
Доторх хайрын хүслээ ...нэг бадгаар мэдэгдье.
Их Нацагдорж энэ шүлгээ бичсэн цаасны ар талд бас л хайрт Норжмаадаа зориулсан шүлэг бий.
БИД ХОЁР
Бид хоёр энэ ертөнц дээр хамгийн өчүүхэн амьтад
Бид хоёр орчлонгийн долгионоо учралдаад түүнийг дагалдан хөвнө
Бид хоёр ямар ч догшин ширүүн халивч гар гараа алдахгүй бол манай заяа тэр ээ
Би хаана төрөв? Чи хаана төрөв?
Бид хоёр Монголд оронд төрж түүний усаар угаагдсан
Бид хоёр бие биеэ хэдийнээс таньсангүй боловч эрж олов
Бид хоёрыг хэн ч уулзуулсангүй
Бие биеэ үзээд харилцан янаглалцаж нийлэлцэв
Би чамд хайртай болов. Чи надад хайртай болов
Бид хоёрын сэтгэл хэзээд нэгэн ямхын дотор хослов
Бие биесээ холдвол сэтгэл өлсөнө
Бид хоёрын өчүүхэн зүрхэд
Бид хоёрт юу ч хэрэггүй
Гагцхүү янаглал гэдэг нэгэн үнэтэй юм бий
Би чамайг гэнэ, чи намайг гэнэ
Бид хоёр ертөнц дээр ангир шувууны адил явнам
Бид хоёрын сэтгэл бие биеэ үзвэл даруй цаднам
Бид хоёр орчлонг сонирхохгүй
Гагцхүү ижилдсэн сэтгэлээ хайрлалтайяа
Миний гүехэн сэтгэл өлснөм
Тэгээд бас амтыг сонгон олж ядна
Ай юунаас болов?
Аяа хэрхвэл зохих вэ?
Ямар юм идэхээ хэлж үл өгнө
Гагцхүү амаа ангалзан тэмүүлнэ
Хэмжээ хязгааргүй орчлон биш үү
Түмэн зүйлийн өнгө цацран гялалзана
Үнэнийг үзэх гэрч бас олдохгүй
Үзүүргүй бэлчсэн хүсэл тээгч тэр мөн
Хэчнээн их зовдгийг би бас төсөөлнө
Хөөрхий туйлын тэнэг сэтгэл ээ!
Хүний сэтгэл эрх дураар юм аа!
Түүнийг хөнөөж хэмжээлж огт үл болно
Муу биеийг эзлэн дарангуйлаад
Мөн түүнийг төөрүүлэх ч магадгүй, тэгшлүүлэх ч магадгүй
Хэрэв сэтгэлээ цатгалан байлгая гэвэл
Сайн сайхныг огт үл бодогтун
Орхиж чадахгүй болоод хэтэрхий бодвол
Хоосоор чамайг зовоохоос юуны өөр өө!
36.8.15. Шөнийн 1 цагт бичив
Их Нацагдорж хайрт Норжмаадаа зориулсан дээрх хоёр шүлгийг 1936 оны 8-р сарын 15-ны шөнийн 1 цагт бичив гэдгээс түүний тухай бас нэг бүтээлийг бичсэн бололтой ч түүний дээр “1936 оны наймдугаар сарын 18-наа 10 цагт” гэх шүлгийг дор сийрүүлье.
Олон түмний дундаас
Онц ихээр дассан чинийхээ
Амрыг эрж хэлэх нь
Гэмгүй явсаар агаад
Гэнэт дурласан хүү минь
Гэртээ ямар харьсан бол оо?
Хайртай янаг хүү минь
Харанхуй шөнө харанхуй замаар ороод
Харин гэртээ ямар суугаа бол оо?
Амраг хонгор хүү минь
Арван хоёр цагт айлаас гараад
Алсыг чиглэн явснаас хойш
Ард нь хоцорсон миний бие
Аливаа зовлонгоо бодоход
Атга нойроо алдмуй
Хогийн нохойнуудыг
Хуцахыг хэлэх үү
Хоёр сэтгэлээ зовохыг хэлэх үү
Элдвийн зовлонг бодоход
Ингэж явахыг хэрэггүй шиг
Энэ хоёр сэтгэлээ бодохоор
Эрхгүй явсаар байтал
Амрах замыг алдах биз хэмээгээд
Амрыг эрж...
Ёслогч (эрх чинь)
Ёслуулагч (янаг ч мөн)
Сэтгүүлч Цэрэндагын Эрдэнэбилэг
Сэтгэгдэл0
Их зохиолч Нацагдоржийн сүүлчийн хайр гоо үзэсгэлэнт Норжмаа хүүхэн гарчигнаасаа алдаатай бичих юм
Бэлгийн сулрал, нурууны өвчин, Хеликобактери, Ц Вирус, Чихрийн шижин, Холестерин ихсэх г.м. өвчнүүдийн талаар хамгийн сүүлийн үеийн мэдээ: healthnewsmn.blogspot.com
пүзда гарчигнаасаа алдаад бас бус алдаа гаргаж бичих юмаа
Гарчиг нь найруулгын л гэхээс биш зөв бичих дүрмийн алдаа алга л байна ш дээ. Мэр сэр алдаа байна аа байна.Хүнийг шүүмжлэхдээ хайрлаж шүүмжилж бай манайхаан
Залуучууд гэж тамхины хайрцагийг хаанаас харж болох вэ? байвал фэйс дээр шэйр хийгээч.
Harin tiim.
Фэйс хийгээд шэйр хийх гэнэ шүү. Хэлээ алдсан нохойн шээр, нохой долоосон баар чи байна.
Норжмаа гэдэг нь ямар намтартай хүн бэ. Норжмаагийн зам биш биздээ?
mia shuleg bn. Natsagdorj bichsiimuu.
Ter idiom he leg l ene.
Mongoliin agyy nairagch D.Nazagdorj bol bidendee oldosgyi nairagch asan daa!eneegiin dygyi tolgoitnyyd yumiig yalgaj salgah yhaan baih bis dee!!tednii bichseniig haraatah?Daanch dee!!ter hezyy chagt hemluulej ikhe Nazagdorj maani naslaj chadaagyi,amidarch chadaagyi,getel eneegiin alia salbadainyydad dahiad haraalgah ch gej dee!!!niigemiin ene byzar haraaliig ynsihaar yag l 37oniihon irsen yum sig yimej bna daa!!!!!!!!Nohoi doloo.............21zyyn??????????????
Үзэсгэлэнт гэж ингэж бидэг биз хэвээрээ биз дээ???
harin tiim, Ene setguulchid mongol helnii durem uzelgui tugsdug uym uu? esvel zaasan bagsh nar ni bas duremee ch medehgui bagsh nar baidag uym?
hamag saihan sod hymuusee horsoj ataarhsandaa hamtran niilj aldag yher syrguud. ynenhyy buzar tyyhtei. gaigyi gesen ni mongoloo gesen ni iamagt alagddag buzar niigem
XUNIIN DEED SURGUULID XODOO MALAA DAGAAD UBJ BAIX ESTOI MANGAADAINUUD SURALTSSAN BOLJ TOGSOOD IIMERXUU SETGUULCH BOLJ BGAAM DAA
Яаж бичсэн новш вэ
ih zohiolch mani ter ueiim saihan hiihnuudtei der negtgej baisan argagui jiltelmen bsn baina boljl baina
“Би Н.Алтанхуягийн хүн” хэмээн дөвчигнөх “бяцхан” дарангуйлагч буюу Засгийн газрын автобааз дахь будлиан 4 цагийн өмнө | 3 сэтгэгдэл Дарга нарын мунхаглалаас болоод жирийн ажилчид хохирох нь өнөөдөр бараг ердийн үзэгдэл болжээ. Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэгийн “хамар” дороос ч ийм үзэгдэл илэрч байна. Засгийн газрын Авто бааз хэмээх 80 шахам жилийн түүхтэй газар бий. Дарга нарт автомашины төвлөрсөн үйлчилгээ үзүүлдэг энэ баазыг Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газар хариуцдаг. Эндэхийн даргаар 2012 оны сонгуулийн дараахан Т.Нямдорж гэгчийг томилжээ. Мань хүн өөрийгөө “Би “Алтангадас”-ын буюу Н.Алтанхуягийн хүн гэж аархаж, сайрхдаг “өвчтэй” нэгэн аж. “Өвчтэй” гэдгийг бичээчийн хувьд хашилтанд хийлээ. Аягүй бол эрүүгийн хууль бариад “гүтэглээ, доромжиллоо ” гээд цам харайж мэднэ. Тэр ингэж бас чадах эр бололтой юм билээ. Тэрбээр урьд нь “Айзам” хамтлаг, “Магнай трейд” компани зэрэгт ажиллаж байсан, эрх зүйч мэргэжилтэй ч хөдөлмөрийн эрх зүйн харилцааны наад захын хэм хэмжээг гажуудуулж явна. Уг нь Засгийн газрын авто бааз нь төрийн үйлчилгээний газар тул эндэхийн дарга нар нам мам гэж ярих ёсгүй юм. Гэлээ ч манай ихэнх төрийн байгууллагад ажиллагсад сонгуулийн үр дүнгээр ялсан намынх нь томоохон дарга нарын шахаагаар ажилд орчихоод “Би тэрний хүн, энүүний намд байдаг. Намайг хэн ч дийлэхгүй” гэх мэтээр “солиорцгоодог” болоод удаж байгаа. Т.Нямдорж ч тэндий л өрөөсөн “дугуй” аж. Саяхан тус автобаазын Үйлдвэрчний эвлэлийн хороо, жолооч нар нь Т.Нямдорж даргынхаа хууль бус явдлуудыг засуулах, болохгүй бол бүр огцруулж хаяхаар Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэгийн нэр дээр захидал илгээжээ. [DSCF4193] Энэхүү нээлттэй захидалд 80 хүн гарын үсгээ зурсан байна. Өнгөрсөн хавар ч бас багахан хэмжээний тэмцэл хийгээд авчээ. Гэвч амжилт олоогүй. Яасан гэхээр даргын шахалт хавчилтыг ҮЭХ нь дийлээгүй гэж буй. Хөдөлмөрийн хуулиар хамтын гэрээ хийгдсэн боловч гэрээний үүргээ баазын захиргаа үндсэндээ биелүүлсэнгүй. ҮЭХ-ны гишүүдийн татварыг хүн тус бүр дээр сарын цалингийн 1 хувиар тооцож санхүү нь суутгах учиртай ч Т.Нямдорж дарга татгалзсанаас болоод татвар бүрдэж чадахаа больжээ. Ингээд ҮЭХ санхүүгийн чадамжгүй болсон байна. Т.Нямдорж дарга баазынхаа жолооч нарын ажлын цагийг өглөө 7 цагаас орой 19 цаг хүртэл тогтоосон нь бас л хууль зөрчсөн байна. Захидалд энэ тухай тодорхой бичжээ. Баазын жолооч нар 10-12 цаг ажиллаж буй нь яах аргагүй хөдөлмөрийн мөлжлөг. Ядаж илүү цагийн мөнгийг нь бодитоор тогтоож өгсөнгүй. ҮЭХ-оос баазын захиргаатай байгуулсан 2013-2015 оны хамтын гэрээний заалтыг ийнхүү зөрчсөөр байна. Цалингийн шатлалыг нь ч хууль бусаар хассанд жолооч нар дургүйцжээ. Захидалд “Т.Нямдоржоос өмнө ажиллаж байсан баазын дарга Засгийн газрын 2010 оны 239 дүгээр тогтоол, Хөдөлмөрийн дотоод журмын 10.1, 10.3 дахь заалтууд, мөн тухайн үед мөрдөн хэрэгжиж байсан “Ажиллагсдын ажиллах нөхцөл, нийгмийн баталгааг хангах дэд хөтөлбөр”-ийн 3.1-д заасныг үндэслэн жолооч нарын цалинг 20 хувиар нэмэгдүүлсэн шийдвэрийг алдаатай шийдвэр хэмээн үзэж жолооч, ажилчдын цалинг Т.Нямдоржийн тушаалаар 20 хувь хассан юм. Гэтэл энэ үед Засгийн газрын 75 дугаар тогтоол гарч төрийн албан хаагчдын цалин нэмэгдсэн…Нэгэнт цалин нэмэх тухай Засгийн газрын тогтоол гарсан тул хассан 20 хувийнхаа 10 хувийг нэмсэн болж үнэндээ зөрүүнд нь жолооч, ажилчдын цалин 10 хувиар буурч жолооч бид хохирсон юм” гэжээ. Ингэж Т.Нямдорж хууль бусаар ажилчид, жолооч нарынхаа цалинг бууруулсан байв. Урьд нь 500-650 мянган төгрөгийн цалин авч байсан жолоч нар одоо 500 мянга хүрэхгүй цалинтай болжээ. Жишээ нь энд нэг хүнийх нь үндсэн цалингийн тооцоо байна. Тэрбээр 2014 оны 1 дүгээр сард 452. 133. 00 төгрөг авч байсан бол 2014 оны 5 дугаар сард 432.496.00 төгрөг болсон байх юм. Цалин бууруулсан Т.Нямдорж харин нэг удаа ажилчдынхаа цалингаас 75 мянган төгрөг суутгаж оронд нь дуучин Лхагвасүрэнгийн “Толин хул” тоглолтын тасалбар, хоёр ширхэг срочкин цамцын хамт шахсан байлаа. /жолооч нарынхаа цалингаас хэлэлгүйгээр суутгасан 75 мянган төгрөгийнхөө оронд шахсан цамц, тоглолтын билет/ Жолооч ажилчид хэдийгээр дургүйцсэн ч ажилгүй болохоос айгаад чимээгүй өнгөрчээ. Мөн замын хөдөлгөөний хяналтаар илэрсэн зөрчилд тооцох хариуцлага, торгуулийн дагуу суутгах 8-10 мянган төгрөгийг 20 мянган болгож өсгөн цалингаас нь суутгадаг моод энэ бааз дээр амь бөхтэй байна. Илүү суутгасан 10 мянган төгрөгийн хуримтлал хаашаа ордогийг хэн ч мэддэггүй. Жолооч нарт үүнийг мэдэх эрх, боломж ч олддоггүй ажээ. /Дүрэм зөрчсөн жолооч нараас 10000 төгрөгийг суутгах ёстой ч 20 000 төгрөг авсан баримт/ Жолооч нарынхаа ур чадварын нэмэгдлийн 20 хувийн урамшууллыг бүрэн олгодоггүй атлаа баазын захиргааны хэдхэн хүнд онцгой эрх олгож, тэдний нэмэгдэлийг олгож, дээр нь баазаас дуртай үедээ машин авч хэдэн мянган километр зам туулснаар тооцоо хийж буй нь яавч шударга харилцаа биш юм. Тус баазад ийнхүү ялгаварлал, талцал дэндэж байна. Жолооч нарынхаа 13 дахь цалинг олгохдоо удирдлагадаа Үйлдвэрчний эвлэлийн хорооноос шаардлага тавьдагаас “эсэргүү” хэмээгдэх болсон гурван хүндээ өгөөгүй байх жишээтэй. Ухаандаа Т.Нямдорж дарга тэднийг “хашрааж” байгаа нь энэ юм байлгүй. Т.Нямдорж бааздаа эрх мэдлээ хэтрүүлэн жижиг сажиг сэлбэг шахахаас гадна автомашин “сожиж” яваа нь олны дургүйцлийг төрүүлсээр байна. Хувьдаа унаж байсан, 2008 оны Ланд-200 маркын машинаа 2010 оных болгож засаад байгууллагадаа 80 саяар заржээ. Үүнийгээ удалгүй Замын-Үүдийн чөлөөт бүс рүү явуултал тэндээ очоод мотор нь эвдэрч улсаас 20 сая төгрөгөөр шинэ мотор авч тавьсан гэх яриа жолооч нарын дунд домог мэт яригдаж буй. Мөн /Линкольн/ маркын автомашиныг Т.Нямдорж баазаасаа 5 сая төгрөгөөр авч өндөр үнээр заржээ. Түүнчлэн баазынхаа 77-79 УБҮ дугаартай Ниссан потроль жийпийг Төв аймгийн ТӨ 00-08 дугаартай люксус-470 маркын машинаар сольсон байх юм. Баазынхаа хучин грашийн модыг ч хуу хамж аваад Найрамдал зуслан дахь гэртээ буулгасан нь олны хараанд өртөв. Энэ оны 11 дүгээр сард Итали улс руу нягтлан бодогчдын уулзалтанд Т.Нямдорж дарга баазаасаа 10 гаруй сая төгрөг гарган зардал хийж явсан нь бас бөөн асуудал болж буй ажээ. Өнгөрсөн зун Хурд хамтлагийн 20 жилийн ойд Т.Нямдорж нь мөн баазаасаа 10 сая төгрөг хандивлаж хууль журам зөрчсөн байна. Энэ байгууллага нь бусад байгууллагад мөнгө хандивлаад байх бяртай байгууллага биш. Энэ 10 сая төгрөгөөр жишээ нь аккумлятор, дугуй авбал хичнээн авто машины асуудлыг шийдэх байсан бол… Ингэж л өөрийн хувийн компани мэт авирлаж байгаа нь энэ.. Засгийн газрын авто бааз хэмээх энэхүү 200 гаруй жолооч ажиллагсадтай, 180 гаруй автомашинтай аж ахуйд үндсэндээ Т.Нямдорж гэгчийн хэмжээгүй ноёрхол ийнхүү газар авч байна. Түүний бусдыг заналхийлэх, зодох, айлган сүрдүүлэх ааш авирын дор жолооч ажилчдынх нь тэсвэр тэвчээр алдарч буй бололтой. Тиймээс тэд “Т.Нямдоржийн ажил байдал, ааш зан, арга барилд үнэлэлт дүгнэлт өгч, огцруулан, өөр захирал томилж өгөхийг хүсч байна” хэмээн Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газарт ханджээ. Хэрхэхийг С.Баярцогт дарга шийдэх биз. Жич: Өнгөрсөн хавар, зун Т.Нямдоржийн танхай балмад явдал, хууль бус үйлдлүүдийн талаар olloo.mn сайтад нийтэлснийг та бүхэн сонирхон уншиж болох бөгөөд бусдын эрх чөлөөнд халдаж буй бас нэгэн ноцтой зөрчлийнх нь бичлэгийг үзэхэд илүүдэхгүй.
yanar medrel muutai novsh ni eniig bichdeg baina. ene setguulch shig yum dahij baga angidaa suuj durmee surdag yumuu yadag yum. buhel buten site baij ichmeer yum. ali ochigdor ene medee ni garsan. 2 odor bolj baihad aldaagaa zasdaggui ta nar uneheer hariutslaggui yumaa
энэ шүлгүүд Их Нацагийнх мөн бол, муухан шуухан хэн нэгэнд таалагдах энэ тэр хамаагүй үнэт эрдэнэ шүү...
Мөнгө олох хамгийн амархан арга. Зөвхөн интернэт байхад л хангалттай. Интернэт ухаж, дэмий тэнэж байхдаа л амжуулчихна. Туршаад доорх http://theweeklyjob.com/?id=314048 линкээр ороод бүртгүүл. Бүртгүүлсэн тохиолдолд танд 25 доллар автоматаар өгөгдөх ба танд мөн адил ийм линк өгөгдөнө. Тэрхүү линкээ мөн адилаар бусдад тараа. Байж болох бүхий л сувгаараа тараа. Ингэснээр таны линкээр орж бүртгүүлсэн хүн нэг бүрийн тоогоор 10 доллар өгөгдөнө. Ингэснээр доод тал нь 300 долларт хүрснээр та мөнгөө авах эрхтэй болох юм. Сарын сүүлийн 24-30 ны хооронд танд цалин өгөгдөх бөгөөд долларын данс, Money Gram, Western Union зэрэг олон улсын мөнгөн гуйвуулгын үйлчилгээгээр цалингаа авах боломжтой. Та хэрхэн ямар аргаар линкээ сайн түгээнэ таны авах мөнгө 300-аас 10000 долларт хүрэх боломжтой. Энэ нь онлайн хандалтын бизнес бөгөөд сүлжээтэй бага зэрэг төстэй ч илүү хялбар арга юм. Жич: Нээсэн хаягаараа 30 хоногийн туршид ороогүй тохиолдолд автоматаар хаагдана. 3 хоногт л 500$-ын ажил үнэн шүү. Танд амжилт хүсье. Танаас ямар ч зардал гарахгүй.
Ih Natsagdirjiin shuleg gemeergui sybshan um,Soliod bichihsen um uu esbel eh hybi ni bish umuu
Худлаа шаахаа болиоч
Урвагч хулгайч эх орноо зарж баяжигч Монголын маань нэрийг хужаад дагуулан бичигч хунхууз Баярцогт яажч чадахгүйшдээ.Хулгайч л бол хулгайч.
Зайл