Улаанбаатар /МОНЦАМЭ/. ОХУ-ын Газарзүйн нийгэмлэгийн дээд шагнал болох Оросын их эрдэмтэн С.М.Пржевальскийн нэрэмжит хүндэтгэлийн Алтан медалийг Монгол Улсаас анх удаа академич Д.Доржготов хүртлээ.
Н.С.Касимов: Манай нийгэмлэгийн дээд шагналыг Азиас хүртэж буй хоёр дахь хүн нь Д.Доржготов академич юм
Түүнд энэ эрхэм хүндэт шагналыг ОХУ-ын Газарзүйн нийгэмлэгийн тэргүүн дэд ерөнхийлөгч, Москвагийн Их сургуулийн Газарзүйн факультетийн Ерөнхийлөгч, академич Н.С.Касимов өнөөдөр ШУА-ийн Тэргүүлэгчдийн газарт гардуулж өглөө. Тус шагналыг гардуулахаар ОХУ-аас ирж хүндэтгэл үзүүлсэн тэрээр хэлэхдээ, “Монгол Улсад хөрсний газарзүйн судалгааг үндэслэгчийн нэг, энэ мэргэжлээр Москвагийн Их сургуулийг төгссөн Монолын анхны 3 хүний нэг эрхэм хүндэт доктор, академич Д.Доржготов таны олон жилийн нөр их ажлыг хүндэтгэн үнэлж, тэртээ 150-аад жилийн өмнө Монголд мөрөө гаргасан их эрдэмтэн С.М.Пржевальскийн үйл хэргийг үргэлжлүүлж буй таны хөдөлмөрийг үнэлж энэхүү хүндэт шагналыг олгож буйдаа гүн талархаж байна. Өнөөдөр бид дөнгөж сая Монгол Улсын ШУА-тай Газарзүйн нийгэмлэгийнхээ зүгээс хамтран ажиллах талаар нөхөр Ерөнхийлөгч Д.Рэгдэлтэй гарын үсэг зурлаа. Энэ бүх хамтын ажиллагааны эхлэлийг тавихад нөхөр Д.Доржготов таны гаргасан мөр, хувь нэмэр их бийг хэлэхэд таатай байна. Манай нийгэмлэгийн дээд шагналыг Азиас хүртэж буй хоёр дахь хүн нь та болж байна.” гэлээ.
Д.Доржготов: Энэ бол Монгол Улсын газарзүйн шинжлэх ухааныг олон улсын түвшинд тодорхойлох шагнал юм
Академич, Газар зүй, геоэкологийн хүрээлэнгийн эрдэм шинжилгээний тэргүүлэх ажилтан, доктор, профессор Д.Доржготов, “Миний бие газар зүйн шинжлэх ухааны салбарт 56 жил ажиллаж байна. Монгол орныхоо хөрсний бүтцийг судалж, очоогүй газар үлдээгүй. Монгол орны хөрсний зургийг зохиож, бүтээл бичиж байлаа. Олон арван сайхан шавь нартай. Эрдмийн ажлыг нь удирдсан 20 эрдэмтэн, дэд эрдэмтэн, доктор хоёр хүн байна. Эд маань намайг байхгүй болчихсон ч хөдөлмөрийг минь гэрчлэнэ. Энэ бүх ажлыг минь үнэлж энэхүү шагналыг олгож байгаад баяртай байна. Газарзүйн судалгаа их эртний түүхтэй. С.М.Пржевальский 1870 онд Монгол Улсад анх ирж байснаас хойш 150 гаруй жил манай улс оросуудтай хамтраад судалгаа хийж, судалгааны арвин нөөц материал цуглуулсан. Энэ бол зөвхөн миний судалгааны ажилд олгож байгаа шагнал биш. Монгол Улсын Газарзүйн шинжлэх ухааныг олон улсын түвшинд тодорхойлох шагнал юм” хэмээн баярын сэтгэгдлээ хуваалцсан юм. Тэрээр одоо Монгол орны газар зүйн экосистемийн атласыг хэвлүүлэхээр судалгаа хийж байгаагаа хэлж байв.
Дэлхийд нэр хүндтэй дээрх шагналыг Монгол эрдэмтэн хүртсэн ёслолын ажиллагаанд ШУА-ийн Ерөнхийлөгч Д.Рэгдэл, тэргүүн дэд Ерөнхийлөгч Г.Чулуунбаатар, академич Р.Барсболд, Т.Ган-Эрдэнэ нар болон ШУА-ийн Тэргүүлэгч гишүүд, академич доктор профессорууд, Москвагаас ирсэн эрдэмтэн зочдын төлөөлөл оролцлоо.
Тодруулга: Газарзүйн шинжлэх ухаанд шинэ нээлт хийсэн, онцгой бүтээл туурвисан эрдэмтэн судлаачдад 2 жилд нэг удаа хүртээдэг С.М.Пржевальскийн нэрэмжит шагналыг олгодог ОХУ-ын Газарзүйн нийгэмлэгийг тус улсын Батлан хамгаалахын сайд С.Шойгу тэргүүлж, ОХУ-ын Ерөнхийлөгч В.Путин дэд ерөнхийлөгч бөгөөд Ивээн тэтгэгчдийн зөвлөлийн даргаар ажилладаг байна.
Б.Болд
Гэрэл зургийг Н.Батбаяр
Эх сурвалж: Монцамэ агентлаг
Сэтгэгдэл0
Пржевальский гэдэг хүн орос хүн биш харин оросжсон польш,эрдэмтэн судлаач гэхээсээ илүү Хааны армийн жанжин штабын цэргийн байр зүйн зургийн албаны офицер.Монгол Түвдээр Оросын газар зүйн нийгэмлэгийн халхавчин дор цэргийн байр зүйн зураг хийх материал цуглуулж явсан заншлаач тагнуул.Түүний гар бичмэлд нь Монгол орныг Монголчууд биднийг ихэд дорд үзэж доромжилсон юм зөндөө байдаг,тэр бүү хэл бүх Монголчуудыг устгаж цэвэрлээд суларсан газар дээр нь казакуудыг (казахууд биш шүү,андууав) суурьшуулъяа гэж байсан хүн шүү дээ.Харгис хэрцгий этгээд.
Биднийгээ доорд үздэг Орос төр Монгол хүнийг шагнаж байгаа нь бас л өөрчлөлт! Тэр тусмаа анх удаа Оросын Төрд удирдах төвшинд "Чукча дурак" гарч Оросын Газар зүйн нийгэмлэгийг нь Шойгу удирдаж байгаа энэ үед.Гэсэн ч польш цэргийн газар зүйч Прежевальскийг Монголчууд шүтэх тэнэг хэрэг! Монголчуудыг устгах саналыг Николай Хаанд тавьж байсан хүн шүү дээ.Даан ч Орост тэр үед Манжтай зөрөх чадал байгаагүй.Тэртэй тэргүй Дорнод Хятадын төмөр зам,Порт Артурын асуудал Оросын талд ашигтай шийдэгдсэн байхад дахиж асуудал гаргавал Англи Америк Франц урдахь шигээ дэмжихгүй байсан.
eneederiin baigaagaan bodood engersen tyyh baga sig yari!!!!chaadyyl chini bidniig yarih bolbol enyynees arai iluu yum gargaj irj dabsilah baih syy!!!yumiig yarih buyu tyyh ynsbal saihan harin ter ni ene ni byryy iluu ch gebel chag chagaaraa baidag chahildag heheeree baidagiin adil biz ee!!Mongolchyyd chini yyjyy yhaantai ard tymen harin ene 21 zyynd chini hachin yimraa bolchih oo yy daa!!!!????taibsirch yz!!!Delhii ergeldej baina,galabagchiglagdaj baina!bysadaas erh erhgyi saham niigemd amidarch baina!
Чи түүхээ мэдэж байхгүй бол нэг большой брат чамд зориулж чиний түүхийг зохиож өгөөд цээжлүүлнэ шүү дээ....
Монгол тахийг анх нээн Европд таниулж, өөрийнхөө нэрээр мөнхжүүлсэн их эрдэмтэн Прежевальскийн шагналыг хүртсэн багш Д.Доржготов таньд баяр хүргэж урт насалж удаан жаргахын ерөөлийг дэвшүүлье. Академич Д.Доржготов гуай Оросын эрдэмтэн судлаачидтай хамтран Монгол орны хөрсний 1 саяын масштабтай зургийг богино хугацаанд хийж гүйцэтгэн хөрсний ангиллыг зохиосон нь өнөөдөр бидний гартаа барих ганц судалгааны баримт болж байгаад хөрс судлаачид бид талархаад баршгүй. Прежевальский эрдэмтний хувьд түүний ачаар Европд үлдсэн цөөхөн тахийг буянтай хүмүүс зардал мөнгийг нь хувиасаа гарган эх нутагт нь авчирснаар одоо Монгол нутагт устаж алга болсон тахийн тоо 300 гараад байгаа билээ. Лощадь Прежевальского гэж нэршсэн Монгол тахь Тахийн талдаа улам өсөн үржих болтугай.
Пржевальскийн балгаар хэн ч мэдэхгүй байсан тахийг Европын амьтны хүрээлэнгүүд олж авахын тулд мөнгө хөрөгөөр зодсон бөөн ав хомрого зохион байгуулсан түүхтэй,тахийг барьж авах,Европ хүртэл тээвэрлэх явцад ихэнх нь үхэж үрэгдэж,маш цөөхөн нь л амьд Европ хүрч байсан гэдэг. Ер нь Пржевальский эрдмийн ямар бүтээл туурвисан юм бол,дэлгэрэнгүй тайлбарлаад өгчих хүн байна уу?
Тахь гэдэг Монгол нэр байсаар байтал үзчихээд өөрийнхөө нэрээр нэрэлдэг нь дээд төрөлтөн Европ Оросууд л байж чадна.
Би Москвад Мушгиа нэр өглөө! Хулмастай Оросуудыг устгах зөвлөмжийг Ерөнхийлөгчдөө хүргүүлж байна
Тэр ямар тахийг үйлдвэрлэсэн биш дээ. Дургүй хүрээд байдаг юм. Хааны тагнуул офицер нь үнэн юм шүү.