Орчны бохирдлын үндэсний хорооны ажлын албаны дарга бөгөөд нарийн бичгийн дарга Б.Төмөрчулуунаас утааны талаар авч хэрэгжүүлж буй арга хэмжээний талаар тодрууллаа.
-Орчны бохирдлыг бууруулах үндэсний хороо утаа, агаарын бохирдлын чиглэлээр ямар ажил хийж байна вэ?
-Миний бие энэхүү ажлыг аваад дөрвөн сар гаруй хугацаа өнгөрч байна. Энэ хугацаанд бид юу хийсэн бэ гэхээр, эхний ээлжинд “2019 оныг утаатай сүүлчийн өвөл, 2020 оныг утаагүй анхны өвөл болгоно” гэсэн зорилттойгоор төсвөө батлуулсан. Хамгийн гол шийдэж чадсан ажил бол Засгийн газрын 62-р тогтоолоор ирэх жил түүхий нүүрс түлэхгүй гэсэн захиргааны шийдвэрийг гаргасан. Бараг жил зургаан сарын өмнө гаргасан шийдвэр. Ийм эрхзүйн акт их чухал байсан. Яагаад гэхээр, жил зургаан сарын өмнө зарлачихаж байгаа юм чинь иргэд, утаагүй түлш үйлдвэрлэж байгаа аж ахуйн нэгжүүд, төр ч гэсэн үүнд анхаарлаа хандуулж, бэлтгэлээ хангаж байх ёстой. Одоо хэрэгжих шатандаа ороод явж байна.
-Нүүрсний оронд хэрэглэх түлшнийхээ шийдлийг хэрхэн хийх вэ?
-Эхний ээлжинд Тавантолгойд 100 хувь төрийн өмчит улсын үйлдвэрийн газар байгуулаад ажиллаж байна. Орчны бохирдлыг бууруулах үндэсний хороо хуралдаж тогтоол гаргаад энэ үйлдвэрийг байгуулсан. 2019 онд утаагүй түлшний татаас олгоно. Үйлдвэрийн тоног төхөөрөмжийг гааль, НӨАТ-ын татвараас чөлөөлнө. Маш богино хугацаанд орд газраа олох ёстой. “Ирэх жил бол маргааш гэсэн үг шүү. Яаралтай энэ үйлдвэрүүдээ ашиглалтад оруулаарай” гэсэн чиг өгч ажиллаж байгаа.
-Утаагүй түлшний үйлдвэрүүдэд олгох татаасын талаар тодруулахгүй юу?
-600 мянган тонн утаагүй түлшинд зориулж татаас, мөн 55000 зорилтот айлд татаасаар утаагүй түлш олгохоор 2019 оны төсөвт шийдүүлсэн байгаа. Тэгэхээр хувийн хэвшлийн газар ч бай, улсын үйлдвэрийн газар ч бай утаагүй түлшээ яаралтай хийх хэрэгтэй. Тэгвэл бид ирэх жилд утаагүй түлш түлснээр нүдэнд харагдахуйц өөрчлөлт орно.
-Тэгэхээр нийслэлчүүд энэ жил мөн л утаатайгаа өвөлжинө гэсэн үг үү?
-Зүгээр сууж болохгүй байна шүү дээ. Тиймээс Баянхошуунд буюу салхины ноёлох чиглэлд 80 мянган айлд утаагүй түлшийг түлж байна. Ингээд тэнд явуулын хэмжилт хийгээд үр дүнг нь харна. Бидний итгэж найдаж байгаа үр дүн 2019 оны намраас харагдана. Утаагүй түлш үйлдвэрлэгч 3-4 үйлдвэрийг ашиглалтад оруулна. Ингээд мэдэгдэхүйц өөрчлөлт гарна.
-Өөр юу хийх юм?
-Үүний хажуугаар, нүдэнд харагдахуйц, олчихсон шийдлүүд байна. Нэгдүгээрт, бага, дунд, том оврын 3000 уурын зуухны утааг химийн, уусмалын аргаар утаагүйжүүлэх туршилтыг амжилттай хийлээ. Үнэхээр утааг 98 хувь хоргүйжүүлж байна. Тэгэхээр бага, дунд, их оврын уурын зууханд химийн аргаар утааг хоргүйжүүлэх технологи нэвтрэх нь гэж ойлгож болно. Энэ дээр тендер зарлана.
-Химийн аргаар туршилт хийсэн гэлээ. Химийн бодис өөрөө амьсгалын замд, эсвэл өөр ямар нэгэн байдлаар хортой нөлөө үзүүлэхгүй гэж үү?
-Ахуй амьдралд хоргүй химийн бодисоор утааг гүн боловсруулалт хийгээд аваад үлдчихэж байна гэсэн үг. Тэр нь саармагжаад хоргүй болоод үлдэнэ. Улаанбаатарын агаар мандалд хаягдаж байгаа утаа хоргүй болно гэсэн үг.
-Ирэх оны агаарын бохирдолд зарцуулахаар төлөвлөж байсан төсвөөс тодорхой хэмжээгээр хассан. Эцсийн байдлаараа хэдэн төгрөг болж баталсан бэ. Үүнээс танай хороо хэчнээнийг нь зарцуулдаг юм бол?
-Утааг шатаах төхөөрөмжийн мөнгө гэх мэтээр нийтдээ 90-ээд тэрбум төгрөгиййг хассан. Орчны бохирдлыг бууруулах үндэсний хорооны ажлын алба 539 сая төгрөгийг үйл ажиллагаандаа зарцуулдаг. Бусдыг бүгдийг нь худалдан авалтад зарцуулна гэсэн үг. Тэгээхээр хүмүүс утаагүй түлшний хэрэглээнд шамдах хэрэгтэй, дахиж хугацаа алдаж болохгүй. Эрхзүйн болон санхүүгийн хувьд дэмжих актууд нь гарчихсан байгаа.
-Утаагүй түлш үйлдвэрлэх төрийн өмчит үйлдвэрийн газрын үйл ажиллагаа хэр явж байна вэ?
-Түлшээ үйлдвэрлээд эхэлчихсэн шүү дээ. Хуучнаар хоёрдугаар цахилгаан станцын үйлдвэр байсныг ашиглаад хийж байна. Шинэ үйлдвэр ч гэсэн ашиглалтад орсон байх.
-Солонгосоос утааг бууруулах чиглэлээр хөнгөлөлттэй зээл авах гэж байгаа гэсэн. Тэр нь ямар учиртай юм бол?
-Байгаль орчны чиглэлээр жилийн 0.2 хувийн хүүтэй, 30 жилийн хугацаатай 500 сая төгрөгийн зээлийг Ерөнхий сайд олж ирсэн шүү дээ. Түүнийг орон сууц барих, түрээслэх чиглэлээр ашиглах юм билээ.
Х.НОМИН
Эх сурвалж: Ардчилал таймс сонин
Сэтгэгдэл0
САЙХАН ХУДЛАА ЯРИДАГ ГАР ДАА.ХОЙТОН УТАА БХАГҮЙ БНО ГЭНЭ ЭЭ. ХУЦВАА ЧИ
Утаагүй түлш утаагүй түлш. Энэ нэг худлаа гар хаана мөнгө тэнд гүйж явдаг нөхөр. Ирэх жил утаагүй болгоно гэнэ яг шд. Химийн аргаар шүүх болж дээ уурын зуухны утааг. Химийн бодисын үнэ нь хэд вэ? Ийм юмнууд ямарч чадваргүй худлаа гарууд байгаа цагт утаа яг бууж харагдаач.
Утаагүй түлш утаагүй түлш. Энэ нэг худлаа гар хаана мөнгө тэнд гүйж явдаг нөхөр. Ирэх жил утаагүй болгоно гэнэ яг шд. Химийн аргаар шүүх болж дээ уурын зуухны утааг. Химийн бодисын үнэ нь хэд вэ? Ийм юмнууд ямарч чадваргүй худлаа гарууд байгаа цагт утаа яг бууж харагдаач.
СҮҮЛИЙН ҮЕД СОНССОН ХАМГИЙН САЙХАН МЭДЭЭ БАЙЛАА. ЕРӨӨЛӨӨР БОЛОГ. ХУРАЙ ХУРАЙ.
Амны билэгтэй л үг байна. Овоо аавын хүү байхыг хэн байг гэхэв. Ингэж чадвал мөн олон амь аварсан том буян даа.
Энэ малын юм хийнэ гэж юу байсийн сая хятадаас оруулаад ирий түлшээ гэж байж ерөнхий сайдад шанаадуулсан гэсэн. Ийм юмнууд гай болноуу гэхээс тус болно гэж байхгүй. Энэ түлшийг нь бодож туршиж нэвтрүүлсэн хүмүүс нь огт өөр жирийн хүмүүс байдгийн. 4 сарын өмнө энэ албанд тавигдсан баагий хүний юмаар хүүдэгнэж л өөрөө хийсэн юм шиг мултардийн. Огт өөр юм балайрсан мал байж байгаад ерөнхий сайдад шанаадуулаад одоо өөрчлөгдсөн бололтой. Харин химийн туршилт ч гэх шиг балайрал нь тэр яндангийн шүүр гэдэг шиг туршигдаагүй балайрал байгаадаа. Ийм юмнууд төрд олон бий. Жинхэнэ гайнууд
ИЙМ АЖИЛ ЭРХЛЭЖ БАЙГАА НӨХӨДӨД ХИЙЖ ЧАДАХГҮЙ БОЛ ЦААЗ ӨГЖ БАЙВАЛ ЯМАРАВ.ККК
одсэр гэдэг танхар хар түвд чинь тэгж хэлээ юу .
утаагаар баахан мөнгө туух нь энэ этгээд
хайрхаан гэж,,,утаагүй түлш гэж юу вэ гэдгийг ..та бүгд маш сайн ойлгох хэрэгтэй ...хэл жаахан л гадралдаг хэн ч бай интёрнёт сайтруу орж өнгө үнэргүй үзэгдэж харагдахгүй утаа ямар их аюултайг ойлгох хэрэгтэй ,,,,энэ бол хүүхэд өсвөр үе шууд л усгах болно гэдгийг анхаараачээ....ХҮН ТӨРӨЛХТӨН УТААНААС ЗӨВХӨН ГАЗ ХЭРГЭЛСНЭЭР Л САЛЖ БАЙСАН гэдгийг 1952 оны Лондон,,1964 оны Япон,,1979 оны Сеул гээд бүгдл энэ гайг туулж ирсэн төр засаг удирдаж байгаа улс тэнэг гэж биднийг бүү бодоо,,бушуухан хийн хоолой тавьж биднийг утаанаас салгаж өгөөчээ
хайрхаан гэж,,,утаагүй түлш гэж юу вэ гэдгийг ..та бүгд маш сайн ойлгох хэрэгтэй ...хэл жаахан л гадралдаг хэн ч бай интёрнёт сайтруу орж өнгө үнэргүй үзэгдэж харагдахгүй утаа ямар их аюултайг ойлгох хэрэгтэй ,,,,энэ бол хүүхэд өсвөр үе шууд л усгах болно гэдгийг анхаараачээ....ХҮН ТӨРӨЛХТӨН УТААНААС ЗӨВХӨН ГАЗ ХЭРГЭЛСНЭЭР Л САЛЖ БАЙСАН гэдгийг 1952 оны Лондон,,1964 оны Япон,,1979 оны Сеул гээд бүгдл энэ гайг туулж ирсэн төр засаг удирдаж байгаа улс тэнэг гэж биднийг бүү бодоо,,бушуухан хийн хоолой тавьж биднийг утаанаас салгаж өгөөчээ
хайрхаан гэж,,,утаагүй түлш гэж юу вэ гэдгийг ..та бүгд маш сайн ойлгох хэрэгтэй ...хэл жаахан л гадралдаг хэн ч бай интёрнёт сайтруу орж өнгө үнэргүй үзэгдэж харагдахгүй утаа ямар их аюултайг ойлгох хэрэгтэй ,,,,энэ бол хүүхэд өсвөр үе шууд л усгах болно гэдгийг анхаараачээ....ХҮН ТӨРӨЛХТӨН УТААНААС ЗӨВХӨН ГАЗ ХЭРГЭЛСНЭЭР Л САЛЖ БАЙСАН гэдгийг 1952 оны Лондон,,1964 оны Япон,,1979 оны Сеул гээд бүгдл энэ гайг туулж ирсэн төр засаг удирдаж байгаа улс тэнэг гэж биднийг бүү бодоо,,бушуухан хийн хоолой тавьж биднийг утаанаас салгаж өгөөчээ
хайрхаан гэж,,,утаагүй түлш гэж юу вэ гэдгийг ..та бүгд маш сайн ойлгох хэрэгтэй ...хэл жаахан л гадралдаг хэн ч бай интёрнёт сайтруу орж өнгө үнэргүй үзэгдэж харагдахгүй утаа ямар их аюултайг ойлгох хэрэгтэй ,,,,энэ бол хүүхэд өсвөр үе шууд л усгах болно гэдгийг анхаараачээ....ХҮН ТӨРӨЛХТӨН УТААНААС ЗӨВХӨН ГАЗ ХЭРГЭЛСНЭЭР Л САЛЖ БАЙСАН гэдгийг 1952 оны Лондон,,1964 оны Япон,,1979 оны Сеул гээд бүгдл энэ гайг туулж ирсэн төр засаг удирдаж байгаа улс тэнэг гэж биднийг бүү бодоо,,бушуухан хийн хоолой тавьж биднийг утаанаас салгаж өгөөчээ
хайрхаан гэж,,,утаагүй түлш гэж юу вэ гэдгийг ..та бүгд маш сайн ойлгох хэрэгтэй ...хэл жаахан л гадралдаг хэн ч бай интёрнёт сайтруу орж өнгө үнэргүй үзэгдэж харагдахгүй утаа ямар их аюултайг ойлгох хэрэгтэй ,,,,энэ бол хүүхэд өсвөр үе шууд л усгах болно гэдгийг анхаараачээ....ХҮН ТӨРӨЛХТӨН УТААНААС ЗӨВХӨН ГАЗ ХЭРГЭЛСНЭЭР Л САЛЖ БАЙСАН гэдгийг 1952 оны Лондон,,1964 оны Япон,,1979 оны Сеул гээд бүгдл энэ гайг туулж ирсэн төр засаг удирдаж байгаа улс тэнэг гэж биднийг бүү бодоо,,бушуухан хийн хоолой тавьж биднийг утаанаас салгаж өгөөчээ
худлаа ллр
хэхэх гэтэл энэ хар нөхөр хэл мэдэхүү ан,,, харваас ул үндэстэй зүйл ярихгүй л бна даа..
Сайхан шаадаг нэг эр гараад ирж дээ. Хүн харваас андашгүй. Сүлжээний гишүүн шиг ярьдаг нөхөр байна уу, үгүй юү? Үнэхээр утаагүй болчихвол мөн алав аа?!
Монгол хүн амны билэгээр сайхан болохыг байг гэх газаргүй үнэхээр бол хагаралтай МАН дахиад гарч дээ
Тийм л байгаасай билээ. Мөн ч олон дарга нар маргааш маргааш гэж хуурсандаа. Маргааш дуусдаггүй нь сайхан.
bi chadna
сайхан шаадаг мэдэмхий вэ?
ШАЛ ХУДЛАА! ЖИЖИГ ХҮҮХЭД ХУУРЧ БАЙГАА ЮМ УУ? ХОЙТОН УТАА УЛАМ ИХСЭНЭ. ЭНЭ НӨХӨР ӨӨРӨӨ УГИЙН ХУЛХИ ХҮН. ХОЙТОН ӨВЛИЙН УТААНААР "БИ ТЭГЖ ОГТ ХЭЛЭЭГҮЙ" ГЭЖ ЯГ ГҮРИЙНЭ ЭСВЭЛ "ОДОО БИ ЭНЭ АСУУДЛЫГ ХАРИУЦАХГҮЙ БАЙГАА" ГЭНЭ.
Худлаа л байх аа даа
Shaa shaa
хол очиж хуц утаа буурахгүй
Төмөрчулуун бол зүгээр л нэг хулгайч, дээрэмчин, шуналын тулам гээд л ойлгочих. Энэ хүнд ичих булчирхай гэж байхгүй, ширэн нүүртэй хүнэнцэр, ичихгүй худлаа ярихыг вман чинээ тоохгүй гар даа
Бас дамбын хишгээр саймшраад гүйж явдаг хулгайч
Төмөрчулуун бол зүгээр л нэг хулгайч, дээрэмчин, шуналын тулам гээд л ойлгочих. Энэ хүнд ичих булчирхай гэж байхгүй, ширэн нүүртэй хүнэнцэр, ичихгүй худлаа ярихыг вман чинээ тоохгүй гар даа
Олон жил ярилаа. Хавар болохоор мартана. Өвөл утаа хоёр хамт ирнэ.
Utaanaasa sallaa ged Uzegdej haragdahgui Himiin horoor horduulah n de. Hamgiin ayultai yum sedchiheed bas HORGUI ged suuj bdag Pizda
ХУДЛАА ГЭЖ ОРИЛООД ЯАХ ВЭ,ХҮЛЭЭХ Л ҮЛДЛЭЭ ГЭХДЭЭ ИРГЭД ӨӨРСДӨӨ ИДЭВХИТЭЙ БАЙХ ЁСТОЙ ӨӨРСДӨӨ ТҮЛЖ ГАРГАСАН УТААГАА Л ХАРААГААД СУУЖ БАЙГАА ШҮҮДЭЭ
Хотод мөнч олон жил энэ ажлыг яриж цаг алдаж байсан энэ хүн нөгөөхөө яриад ямар үр дүнд хүрэх вэ?? Урд н хийж байхгүй яасан юм бэ???
Сайхан зална шд.. Энэ хүн... Насаараа дэвшээд их хуралд бараагүй золиг.. Яагаад ? Худалч учир !!!
Утааны эсрэг аянд нэгдээд уурын зуухаа цахилгаан болгосон биш цахилгааны зардалд нүүрснээсээ 3-4 дахин их мөнгө төлж байна. Аж ахуйн нэгж,төсвийн байгууллага болохоор цахилгааны хөнгөлөлтөнд хамрагдахгүй гээд Засгийн газрын холбогдох газрууд нь дэмжлэг үзүүлдэггүй юм. Бензин тосныхонд үзүүлээд байдаг хөнгөлөлтөө утаагаа багасгаж чадахгүй байгаа аж ахуйн нэгжийн шөнийн тариф, төсвийн байгууллагуудынхаа төсөвт зардлыг нь суулгаж өгч туслаач малнуудаа. Та нарын өмнөөс утаатай тэмцэж байгаа ААН, ард иргэдээ дэмжиж чадахгүй байж юун утаа шүүгч энэ тэр вэ. Тэрний оронд дэд бүтэцдээ хөрөнгө оруул та нарын хувааж идсэн мөнгөөр их зүйл шийдчих юм байнлээ малнуудаа
Утааны эсрэг аянд нэгдээд уурын зуухаа цахилгаан болгосон биш цахилгааны зардалд нүүрснээсээ 3-4 дахин их мөнгө төлж байна. Аж ахуйн нэгж,төсвийн байгууллага болохоор цахилгааны хөнгөлөлтөнд хамрагдахгүй гээд Засгийн газрын холбогдох газрууд нь дэмжлэг үзүүлдэггүй юм. Бензин тосныхонд үзүүлээд байдаг хөнгөлөлтөө утаагаа багасгаж чадахгүй байгаа аж ахуйн нэгжийн шөнийн тариф, төсвийн байгууллагуудынхаа төсөвт зардлыг нь суулгаж өгч туслаач малнуудаа. Та нарын өмнөөс утаатай тэмцэж байгаа ААН, ард иргэдээ дэмжиж чадахгүй байж юун утаа шүүгч энэ тэр вэ. Тэрний оронд дэд бүтэцдээ хөрөнгө оруул та нарын хувааж идсэн мөнгөөр их зүйл шийдчих юм байнлээ малнуудаа
Дарханы Сэргэн мандалтаар баахан мөнгө зээлж идсэн хүн УБ-ыг утаанаас гаргана гэж жүжиглээд явна. Уул нь хууль зүйтэй газарт энэ ах наран бус нарсан байх учиртай. Одоо бүр том луйварыг төрийн нэрээ хийж байгааг нь зогсоохсон.
Утаа гарахгүй гэхэд хүхэр их хэмжээгээр ялгарч байгаа боловч нууж байгаа гэлдэх юм.Үнэн үү? Хэрэв үнэн бол тэр чинь утаанаас том гамшиг шүү.
ХОЙТОН ӨВӨЛ БОЛОХГҮЙ ЮМ БАЙЛГҮЙ.
хөөрхөн гэгээлэг юм ярьдаг сайн хүү бна гээш....
Зөнөг изду,энэ муу бид 2ын хийж чаддаг юм гэж ямар ацаараа байдгийн
Хамгийн муу хүн олоод ирээч гэвэл энэ хүн яг тохирно