Хувь заяаны эрхээр хорвоогоор нэг тархан суурьшсан Монгол туургатан Ижил мөрний Торгууд монголчуудын дотроос төрсөн сод билэгтэн олон байдаг билээ. Тэдний нэгэн болох Европын алдарт зураач, сийлбэрч, Бадены герцогуудын ордны зураач Федор Иванович Кальмык (1763-1832 он)-ийн тухай товч өгүүлье.
Халимагийн хээр талаас 7 настай монгол жаал хүүг Петербургт авчирч, Хатан хаан Екатерина II түүнд Федор Иванович Кальмык гэдэг орос нэр өгчээ. Ингээд Хатан хаан түүнийг Германы Бадений Амалий Фредерик нэрт гүнжид өгсөн ажээ.
Федор Рейн мөрний ойролцоох Карлсруэ хотын зургийн сургуулийг төгсөөд ордны зураач Меллитийн шавь болжээ. Багшаа насан өөд болсны дараа уран зургийн галерейн захирал Беккерийг дагалдан ажилласан байна.
Мөн Итали, Грек, Англид очиж эртний Грек, Ром болон сэргэн мандалтын үеийн урлаг соёлтой танилцаж, сийлбэрийн урлагийг төгс эзэмшжээ. Федор Иванович Кальмык нь Гомер (1), Фидии (2), Пракситель (3), Гиберти (4), Микеланжело(5) зэрэг алдарт яруу найрагч, уран барималч, зураачдын нэрт бүтээлүүдийг сийлбэрт мөнхөлснөөрөө Европод төдийгүй, дэлхийд алдаршсан уран бүтээлч юм. Эдүгээ түүний 80 гаруй сийлбэр Британий музейд (6) байдаг гэнэ.
Тэр дунд 40 орчим насны, сахалтай, элдэв чимэглэл, чамирхал, гоёлгүй монгол хүний сийлбэр байдаг нь Федорын өөрийнх нь хөрөг ажээ. Түүний энэхүү хөргийг нэрт хөгжим, урлаг судлаач В. В. Стасов: "Энэ бол сийлбэрийн урлагийн гайхалтай бүтээл мөн" гэж тодорхойлсон байдаг.
Блюменбахын 1810 онд Гёттингенд хэвлүүлсэн Байгалийн түүхийн зургууд гэдэг номоос Федор Халимагийн хөргийг үзэж болно. Алдартай бүтээл нь "Галатеин ялалтын баяр", "Вакханали" (7), "Марс Венера хоёр", "Гебелийн хөрөг" зэрэг болно.
Федорын хамгийн алдартай уран бүтээл нь Карлсруэ-ийн төв сүмд байх Иисүс Христийн амьдралаас сэдэвлэсэн барельеф юм. Федор нь герман, итали, англи хэлийг төгс эзэмшсэн боловч, монгол, орос хэл мэдэхгүй байлаа. 1813 онд оросын цэрэг Наполеонтой байлдаж, ялан Германы нутгаар дайрч явахад оросуудтай уулзаад хэл нэвтрэлцэхгүйдээ харамсаж байжээ.
Федор Халимаг 1832 онд Карлсруэд нас барсан бөгөөд түүний дурсгалд зориулж, хөшөө босгожээ. Гёте түүний тухай бичихдээ: "Агуу төгс сайхан бүтээлүүд нь сэтгэл зүрх, оюуныг минь догдлуулдаг, асар сод авьяастан бол Федор Халимаг юм" гэжээ.
1972 онд Лондонд зохион байгуулагдсан "неоклассицизмийн зуун" үзэсгэлэнд Федорын Швейцари, Дани, Герман, Английн уран зургийн галерейд хадгалагдаж буй бүтээлүүдийг нь дэлгэн үзүүлжээ.
Тэдгээрийн дунд мөн алдарт Гомерын өв бүтээлд зориулсан сийлбэрүүд байжээ. 2011 онд Халимагийн Боловсрол, соёл шинжлэх ухааны яамнаас Федор Халимагийн нэрэмжит дүрслэх урлагийн шагналыг бий болгожээ.
Гун-Аажав овогтой Галсанжамцын Уламнэмэх
2014 онь 1 дүгээр cap
Эх сурвалж: "Хөх толбо" сонин
Сэтгэгдэл0
Хаа газрын царай муутай сармагчин бэ, ийм монгол хүн гэж юу байсийн
за хотоор л нэг ийм царайтангууд явна. ер н монголчууд царай муутай шүү дэ. та ч бас марзан царайтай л бга:)
OIRDUUD NEG IIMERXUU BDAG SHDEE
1970 onoos omnoh Mglchuud bugd l iim sh dee.yun sonin baigaan?
Dogi er baijee.
muu mal chi yanhan biz dee
Chi bitgii tenegee gaihuul!
Boldoo bol odoo tsagin mongoloor neg duuren baigaa solongos serialin buteegdehuun , hooson tolgoit boortsog baina daa gej l helehees
Yah argagui mongol tsarai l bna sh dee. Hun bolgon tsarailag toroh albagui shuu dee. Olon zuunii daraa ch dursagdaj baigaa ni uneheer aviyas bilig togs hun gedgiig ni haruulj bna.
Энэ суут хүний зурсан зургийг үзээрэй Нийтлэл их дутуу бна Яагаад хээр талаас олдсон бэ гэхээр хоёр хуваагдсан Халимагуудын нэг нь Монгол руу буцах үед их нүүдлийн цуваа Оросын залхаан цээрлүүлэх ангид цохиулж Кальмык өнчирсөн юм Хүүг өргөж авсан Хатан хаан Федор Иванович нэр өгсөн Федор Иванович Кальмыкийн бүтээлүүдийг лалар Солонгосчуудад үзүүлэх юмсан Энд тэнд тархай бутархай бсан болохоос азийн орнуудаас Монголчууд барууны боловсролыг анх мэдэрсэн улс шүү дээ
Гэрманчууд хүртэл магтаж бсныг бодход нээрээ мундаг хүн бжээ. Агуу Гётэ магтсан бн шүү
бидний монголчуудын царайлаг хэсэг хэдэн хувь бэ нүүрээ толинд хараарай.
oirad mongol mandatugai
baruun aimgiinhanaa ad uzej baij halimag gej dongsood hereggui bizdee buur iluu heruul zugeer l orhi baigaa gazar ni
88583399 Buzar aluurchin M.A.N iin ulaan hamgaalagchidaa icheech. Ta nariin ter hamgaalaad baidag enhrii hairtai buzar yargachin ham chini 30000 hujaa alaagui yamarch gemgui 30000 Mongol hunii tolgoig zalgisan shuudee. Tiim buzar aluurchin namiin ulaan hamgaalagchid shudraga ariun baij chadah uu.
МАН бол бараг 100-аад жил засгийн эрх барьсан маш их туршлагатай, удирдах арга барил, боловсон хүчний нөөц ихтэй маш том намгэж бид боддог. Гэвч тэр намын удирдлагуудад ард түмнийхээ амьдрал ахуйг өөд нь татах, улс орноо хөгжүүлэх сэтгэл огт байгаагүй. Зөвхөн өөрсдөө засгийн эрхийг дангаараа барьж,баяжихыг л бодож байсан. МАН-ын улаан хамгаалагчид 1990 оноос хойш 20 шахам жил засгийн эрх барьж байхдаа өөрсдийгөө хамгийн ариун харин бусад нам, Ардчилсан намыг аль муу муухай, хулгайч, луйварчингаар нь дуудаж байсан. Гэвч нөгөө хулгайч луйварчин гээд байсан улсуудаасаа хүсээд хүсээд ч ганц ч хүн барьж, арга хэмжээ авч чадаагүй. Тэгэхээр бусдын нэрийг гутааж, өөрсдөө засгийн эрхийг дангаараа барьж байхын тулд бусдыг худлаа гүтгэж байсан нь тодорхой байгаа биздээ.Ардын намынхан тийм ариун байтлаа хэдэн арваараа хээл хахууль, хулгай луйврын хэргээр шоронд орж байна уу? Тэр чанараараа шинэчлэлийн засгийн газрыг аль болохоор муухай харагдуулахын тулд барааны үнэ, түлш шатахууны үнэ, валютын ханшыг өндөр байлгахын тулд бүх аргаа барж байна. Шударга ариун явдалтны баг өмссөн алуурчин намын хулгайч луйварчид өөрсдөө ард түмнийхээ хамаг өмч хөрөнгийг идэж дуусчихаад үлдсэн өмч болох 5 толгойгооХятадын ломбарданд тавьж, ард түмнээ болон шинэчлэлийн засгийн газрыг хэмжээ хязгааргүй их өрөнд оруулсан. Ямарч гэмгүй 30000Монгол ах дүү нарынхаа толгойг залгисан алуурчин намын улаан хамгаалагчид гэхээрээ ийм цагаандаа гарчихсан байдаг юмуу. Аль 2000 оны сонгуулиар л ард түмнээ ядуурлаас гаргана гэж амлан ард түмнээ хууран мэхлэж, сонгуульд ялж байсан. Харин элдвээр муу хэлэгдэж байсан Ардчилсан намын шинэчлэлийн засгийн газар өрөнд баригдаж,туйлын ядууралд орчихсон байсан Монгол орныг2012 онд хүлээж аваад жил гаруйхны дотор өчнөөн их бүтээн байгуулалтын ажил хийчихсэн байгаа биздээ!! Нэг хүнд оногдох газар нутаг, байгалийн баялаг, алт мөнгө, мал сүрэг, ан амьтнаараа дэлхийд тэргүүлдэг Монгол орны засгийн эрхийг бараг зуун жил барьсан МАН өнгөрсөн урт удаан хугацаанд МУ-ыг эдийн засаг, хөгжлөөрөө дэлхийд тэргүүлсэн улс болгох боломж аль хэдийнбайсан. Тэдэнд өөрсдөө баяжихаас өөр сэтгэл даанч байгаагүй. Алуурчин намын улаан хамгаалагчдын хамгаалаад байгаа МАН 30000 хужаа алаагүй. 30000 Монгол ах дүү нарынхаа толгойг залгисан шүү дээ!!! Алуурчин намынхан ертөнцийн хөрснөөс үүрд арчигдах дөхсөнөө бодоод юу ч хийхээс буцахгүй ямар ч аргаар хамаагүй засгийн эрхийг авахын тулд амь тавин зүтгэцгээж байна.Ийм бузар алуурчин намын улаан хамгаалагчид шударга ариун байж, ард түмнийхээ амьдрал ахуйг дээшлүүлж, улс орноо хөгжүүлэх сэтгэл, тийм ёс суртахуун тэдэнд байх уу!Мэдсээр байж энэ бузар алуурчин намыг өмгөөлж хамгаалааад байгаа улаан хамгаалагчид нь ичнэ гэдгийг мэдэхээ байчихсан юмуу!Тэд нар эрүүл юмуу! өвчтэй юмуу! Нэгэнт мууг нь мэдсэнээс хойш наад бузар алуурчин намаа жийж хаяач!МАН-ын аль сор болсон эрдэмтэн докторууд, бусад ухаантай өчнөөн олон хүмүүс нь энэ намаас гарсан. Энэ бузар намыг зөвхөн ардчилсан нам л бусад жижиг нам, ард түмнийхээ дэмжлэгтэйгээр ертөнцийн хөрснөөс арчиж чадна. Шударга үндэстэний хөдөлгөөн 88583399