Монгол, Зөвлөлтийн цэрэг дайчид 1939 онд болсон Халх голын дайнд гарамгай амжилт гаргаж түүхэн ялалт байгуулсан билээ. Тэдний гавьяаг хүндэтгэх түүхт 75 жилийн ойн баярыг Засгийн газар, хоёр улсым батлан хамгаалах салбарынхан наймдугаар сарын 23-29-ний өдрүүдэд Хэнтий, Дорнод аймагт тэмдэглэж буй.
Ялалтын баярт ОХУ-ын Холбооны аюулгүй байдлын газрын Хилийн албаны даргын орлогч, дэслэгч генерал В.Н.Стрельцов тэргүүтэй төлөөлөгчид хүрэлцэн ирж, жагсаалд оролцох салаа цэргүүд, танк, хуягт байлдааны зэвсэг хэрэгслийг галт тэргээр зөөвөрлөн Чойбалсан хотод авчирсан байна. Энэ сарын 25-нд хүндэт эочдод зориулсан жагсаал, хүндэтгэлийн хурал болсон бол өчигдөр Монгол дайчдын хөшөөнд цэцэг өргөх ёслол болжээ.
Цэцэг өргөх ёслолын ажиллагаа 09,00 цагт болохоор товлож 1939, 1945 оны чөлөөлөх дайнд оролцсон хоёр улсын ахмад дайчид, нутгийн ард иргэд цагтаа цугласан боловч Шадар сайд Д.Тэрбишдагвыг бүтэн цаг хүлээсний эцэст үйл ажиллагаа эхэлжээ. Үүнд ахмад дайчид төдийгүй гадна дотны зочид төлөөлөгчид чамгүй чилээрхсэн аж.
Ингээд зогсохгүй хүндэт индрээс Шадар сайд үг хэлэхдээ "Хувьсгалт цэргүүд ээ" хэмээн хэлсэн нь мөн л олны эгдүүцлийг төрүүлсэн гэнэ. Засгийн газраас нэр бүхий УИХ-ын гишүүд, сайд, дарга нар очсон хэдий ч баярын үйл ажиллагаанд төдийлөн харагдахгүй байсан аж.
Хамгийн түрүүнд ирэх ёстой Батлан хамгаалахын сайд Д.Бат-Эрдэнэ ирээгүйгээс "Эх баригчид Ялалтын баярыг үл хүндэтгэлээ" хэмээн олон нийт дүгнэхэд хүргэжээ. Гэтэл ОХУ-ын генералууд салаа цэрэг, техник хэрэгслээ авчирч ёслолын жагсаал хийж, цэрэг дайчид нь нүдэндээ нулимстайгаар дайчдаа дурссан нь хурсан олны сэтгэл хийгээд гэрэл зурагт мөнхөрч үлдсэн байна.
Дайнд амиа алдсан болон баатарлаг гавьяа байгуулсан дайчдын ар гэрийнхэн ОХУ-ын цэрэг дайчдыг тэврэн угтаж, өөрийн ахан дүүс шигээ хүлээн авч байхад Засгийн газраас хүндэтгэлийн жагсаалын үөэр ОХУ-ын зочид төлөөлөгчдөд зориулсан орчуулга, тусгайлан бэлтгэсэн жагсаалын хөгжим бэлтгээгүй байсан нь хойд хөршийн дайчдын сэтгэлийг гонсойлгосон бололтой.
Үүнээс болж "Энэ Засгийн газарт орос хэлний мэдлэгтэй хүн байдаггүй юм байх даа" гэх яриа хүртэл гарсан байна. Уг нь тухайн ёслолын ажиллагаанд МАН-ын албан тушаалтнууд оролцсон. Тэдний туршлагыг ашигласан бол ийн шүүмжлэлд өртөхгүй байлаа.
Түүнээс гадна Шадар сайдын хамт УИХ-ын гишүүн Б.Бат-Эрдэнэ, Н.Номтойбаяр, Б.Гарамгайбаатар, Х.Болорчулуун, Батлан хамгаалахын дэд сайд А.Баттөр зэрэг албан тушаалтнууд оролцохоор очсон хэдий ч Дайчдын хөшөөнд цэцэг өргөх, цэргийн ёслолын жагсаалын үеэр Х.Болорчулуун, Б.Гарамгайбаатар нар оролцоогүй аж.
Гэтэл зохион байгуулагчид "Эдгээр гишүүд Ялалтын баярт өндөр ач холбогдол өгч оролцож байна" хэмээн нэр цохон зарласан гэх явган яриа ч байна. Ийнхүү Халын голын ялалтын 75 жилийн ойн баярын арга хэмжээ эхнээсээ таагүй мэдээлэл дуулгаж байна.
Баярын үйл ажиллагаа энэ сарын 29 хүртэл үргэлжилнэ. Халх голын дайнд оролцсон ахмад дайчдаас Монголын талаас 140 нь амьд сэрүүн байгаа бол ОХУ-ын таван ахмад дайчин байгаа аж.
Б.Цэцэгдэлгэр
Эх сурвалж:
Сэтгэгдэл0
ter tegneee harah starianii yarvaij yantaisan hogiin novsh uhsenii shadar yodor staashaaa
Энэ ч хөгийн нөхөрдөө харваас. Ийм арчаагүй юмнуудыг төрөөс зайлуулчих зоригтой, эх оронч, шударга хүн Монголд даан ч алга даа.Ийм нөхдүүд байхад МОнгол улс яаж хөгжих вэ
Muu lalar. Erguu maliig zailuul!!!
Umkhii novsh Terbishdagva chi uhej dald orooch.
Монголчууд бидний өөрийнх байж байгаа үнэн нүүр царай чинь шүү дээ...чи өөрөө л ийм хогийн юмнуудыг өөрсдийнхөө толгой дээрээ сонгоо биздээ,..
delguuree ajiluulaad baij baival uurt chini heregtei dee.hojim yana be yana
Хан Тэнгэрийн хилэнд ардчилсан хужаа луйварчид урвагчид устан мөхнө . ... Мөнх Тэнгэрийн хүчин дор Монгол эх орон минь хүчирхэгжин хөгжин цэцэглэх болно.Санаа муут яван хатна, … Нүгэл нүдээрээ гарах болно … гэх мэт үгс ч та нарын хувь тавиланд бүрэн биелэлээ олох болно. Ардчилсан хужаа луйварчид урвагчид ард түмний саналыг АНУ ын санал тоолох машинаар луйвардан, СЕХ ын урвагчдаар дамжуулан Монголын төрийн эрхэнд хууран мэхлэх арга замаар гарч үүний үр дүнд Монголын нүүрс , төмрийн хүдрийг үнэгүй шахам авч байгаа мөн Монголын ураныг хулгайлaн авч байгаа тулдаа Хятадууд бүтээгдхүүнийхээ өртгийг өсгөхгүй барьж байгаа .
энэ мэт амьтадыг ирэх сонгуулаар лааз өшиглүүлцгээе, монголчууд аа.
та яагаад Халын гол гэж бичив?
ýíý íýã õàðâààñ áè ñàéõàí àìüòàí ãýñýí öàðàéòàé õ¿í ø¿¿. íèëýýí øîó÷èí áàéëã¿é äýý. îäîî ìàøèí äýýð ÿàæ áàéíà, Êèì Èð Ñåí áîë÷èõîâ óó.
Ñàìóóðàé, õÿòàäóóä áèòãèé îðîëö ãýñýí þì áîëîâ óó,
Mongol ums ju l bolood bn da? Ene 76g buulgaad ard tumnij omno ene hedijg zad jijigruuleh chansaatai aavijn huu Mongold alga uu. Neeh hudlaa mongol hytad gej hereldej arhi uuj, odor ongorooson erchuud nertej oroncoguut mongoloor duureen. Ene 76 aas uneheer zalhaj bn,uls ornijg suitgej nuraaj bn. Ard tumen mini bosooch, temceech, margashijhaa toloo bos, ur huuhed ach zeen ijhaa toloo, az jargaltai amidralijn toloo!!!
Ийм тэнэг амьтад енеедер тер толгойлж улс орныг суйрэлд хургэж байна даа! Яасан хуний месгуй хелдуу толгойнууд вээ!!! Тэрбишдагва Хунбишдагва дурак юмдаа!!!
Batlan hamgaalahin saidin ner zuusen Bat- Erdene ded said Battur nar bolon Garamgaihulgaich, Bolorchuluun ta nart hun chanar gej bana uu?!!! Hulgai luivaraas uur humuunlug zuild naad hulduu tolgoinuudaa bas ajluulj baigaach!!!!
Бат эрдэнэсийн хулгайч, бат терийг ганхуулагч, болор чулуунд шунагч, тесвийн гарамгай хулгайч.
тэрбиш арай ёсолж иргэдийн урдуур яваагүй байх даа... энэ тэнэг машин дээр зогсчихсон юу хийгээд байна.
чухам аа чухам
Kim er sinii duu parad hiij bna...
ЛАЛАР ТБД НОВШ ОНЦГОЙ БАЙДЛЫН ДАРГА УХААНТАЙ АРХАНГАЙН ДУЛАМДОРЖ,УЛАМБАЯР БАТБИЛЭГ ЧИНЗОРИГ ГЭСЭН ТОЛГОЙГҮЙ ДОЛЬДОГНУУРУУДЫГ ДАГУУЛААД ТӨСВИЙН МӨНГӨ ЗАРЖ ЯВНА ЛЭЭ,
УЛСЫН НӨӨЦИЙН ГАЗРЫН ДАРГА УХААНТАЙ ДОЛЬДОГНУУР ЭР ЭМ НЬ МЭДЭГДЭХГҮЙ БАТБИЛЭГ ГЭЖ ХҮҮХЭН ШИГ ГӨЛӨГ ТБД-Д ТАЛ ЗАСЧ ДАРХАН-УУЛ АЙМГИЙН НӨӨЦИЙН ГАЗРЫН ДАРГААР ХҮРГЭН ХҮҮГИЙН НЬ ТОМИЛУУЛСАН.ГЭТЭЛ ТЭР ТЭНЭГ ДУРАК НЬ ХӨДӨЛМӨРИЙН АЮУЛГҮЙ БАЙДЛЫГ ХАНГУУЛАЛГҮЙ ШАТАХУУНЫ АГУУЛАХ ДЭЭР ЦАХИЛГААНЫ УТАС ТАТАЖ ГАГНУУР ХИЙЖ БАЙГААД 40-ӨӨД ТОНН ШАТАХУУНЫ САВ ДЭЛБЭРЧ ШАТАЖ НЭГ САЙХАН ЗАЛУУГИЙН АЛТАН АМИЙГ АВЧ ОДСОН.ҮҮНИЙГ Т.ДУЛАМДОРЖ Х.БАТБИЛЭГ НАР НУУН ДАРСАН ЭДЭНТЭЙ ХАРИУЦЛАГА ТООЦОХГҮЙ ЮМ УУ,
ДУЛАМДОЖ БАТБИЛЭГ УЛАМБАЯР НАР ХАЛХ ГОЛЫН ТУЛАЛДААНЫ ОЙГ ТЭМДЭГЛЭХ АРГА ХЭМЖЭЭНД ОРОЛЦОЖ ЯАХ ЮМ БЭ,ТУХАЙН СУРГУУЛЬД СУРАЛЦАЖ БАЙХ ҮЕД ЭЭ БАГШИЙН ЗААСАН ХИЧЭЭЛИЙГ ОЙЛГООГҮЙ УЧРААС Л ДАГАЖ ДАЛДАГАНАСАН БАЙХГҮЙ ЮУ