МОСКВА. /yoki/. Монголын өмнөд нутагт оршдог Тавантолгой нүүрсний уурхайд олборлолт явуулах эрхийг Хятадын “Чайна Шэньхуа энержи”компани авчээ. Тус компани уг ордыг ашиглах эрх олгох сонгон шалгаруулалтад дэлхийд томоохонд тооцогддог Америкийн “Peabody Energy Corporation” компанийг ялсан байна. “Сонгон шалгаруулалтын дүнд Америкийн компани дургүйцэж байгааг”, мөн “монголчууд мега төслүүдийг хэрэгжүүлэх туршлагагүй учраас алдаа гаргаж байна” гэж Монгол дахь АНУ-ын Элчин сайд Пайпер Энн Уинд Кэмпбелл мэдэгджээ.
Геополитикийн буруу сонголт хийлээ хэмээн Америкийн Элчин сайд Монголыг буруушаагаад эдийн засгийн талаар хараат бус байх хэрэгтэй гэж мэдэгджээ. “Тоглогчид бүгд ижил дүрмээр тоглосон үед АНУ ялах боломжтой байдаг” гэж тэрбээр хэлсэн байна.
Монголд бизнесийг чөлөөтэй эрхлэх нөхцөл бололцоо байхгүй гэж АНУ-ын Элчин сайд хэлсэн нь хэр үнэний ортой вэ гэдэг талаар Орчин үеийн Афганистаныг судлах төвийн шинжээч Дмитрий Верхотуров “Правда” сонинд ярилцлага өгөхдөө дүгнэлт хийжээ.
“Монголын тодорхой бүс нутагт ялангуяа говьд нүүрс олборлох тал дээр Хятадын компани хангалттай хэмжээний туршлагатай. Үүнээс гадна, Монголын өмнөд нутгийн замыг бас хятадууд тавьсан. Тэгээд ч Монгол нь Орос, Хятадын дунд оршдог. Үнэндээ тэдэнд өөр сонголт байгаагүй бөгөөд нүүрсийг хаашаа ч гаргасан Хятадын нутаг дэвсгэрээр л дамжуулна. Тийм учраас энэ нь бизнес эрхлэлтэд ямар ч хамаагүй юм” гэж Д.Верхотуров хэлсэн байна.
Монголчууд үнэхээр мега төсөл хэрэгжүүлэх туршлагагүй юу? гэдгийг “Правда” сонины сурвалжлагч лавлажээ. “Өнгөрсөн 60 жилийн хугацаанд монголчууд Зөвлөлт, Хятад хоёрын тусламжтайгаар багагүй бүтээн байгуулалт хийсэн, тэд томоохон үйлдвэрлэлийг сайн мэддэг” гэжД.Верхотуров онцлон дурдсан байна. Оросын компаниуд сонгон шалгаруулалтад оролцсон эсэх талаар “Правда” сонины сурвалжлагч тодруулжээ.
“Оросын компаниудын хувьд улс орных нь нутаг дэвсгэрт өөрийн гэсэн нүүрсний ордууд бий. Ер нь нүүрсний нөөц багатай говь нутагт хэн ч байсан тийм их хэмжээний хөрөнгө оруулахыг зүрхлэхгүй. Өөр улс орон, газарзүйн хувьд төвөгтэй байрлалтай бүс нутагт хөрөнгө оруулах нь ашиггүй” гэж Д.Верхотуров хариулсан байна.
Д.Жаргал
Эх сурвалж:
Сэтгэгдэл0
ӨХИГ)-ӨНДӨР ХӨГЖИЛТЭЙ ИХ ГҮРНҮҮДИЙН ТУСЛАМЖ ГЭЖ ЮУ ВЭ. Яаж хэрэгждэг вэ. Юуны түрүүнд ӨХИГ өгөөмөр тусламжийн гараа нефть, хий, эрэдэс баялагийн нөөц ихтэй бага буурай орнуудад сунгадаг. Үүнийгээ нарийн дэс дараатай явуулна. Эхний ээлжинд хамтран ажиллагсадаа сонгоно. Эдгээр хүмүүс нь нэг их ухаантай байх шаардлагагүй түүгээрч үл барам хэрэггүй, харин маш сайн гүйцэтгэгчид байх ёстой. Дараагийн ээлжинд сургалт-боловсруулалт явуулна. Сонгож авсан хүмүүсээ урьж ӨХИГ-ийн хөгжлийн гайхамшгийг өнгө будагтай харуулна. Цайлна, дайлна. Энэ бүхэн үнэгүй буюу бараг үнэ төлбөргүй. Мэдээж геополитик, улс төр гололсон сургалт-тархи угаалтыг үл мэдэгдэм боловч зай завсаргүй явуулна. Та нар ӨХИГ бид наргүйгээр хаашаач явахгүй гэдэг кодыг тархинд нь суулгаж өгнө. Ийм үйлчилгээг нэг бус удаа үзүүлсний эцэст эдгээр ноёд өөрсдий нь эцэг эхээсч илүү буянтай,улс орон нь диваажин мэт санагдаж, зарим илүү идэвхтэй хэсэг нь өөрийн улс орон, ард түмнээ голож элдвээр муучилж эхэлнэ. Жишээлбэл Монголчууд муухай өмхий үнэртэй гэдэгч юмуу. Энэ үед дараагийн шатанд шилжинэ. Манай Бороогийн алтны ордтой ойролцоо нэг ордыг хаа нэг газар ямар их үр ашигтай ашигласан тухай төсөлч юмуу, 20-р зууны монголчууд яаж төөрч будилж явсан тухай нийтлэл үзүүлж өөрийн нэрээр хэвлэлд өгөхийг зөвлөнө. Мэдээж хэвлэх газар бэлэн байх тул хоосон магтаалтай хамт гонарор нэрийн дор санаанд багтамгүй мөнгө орж ирнэ. Мань эрч овойж, мэдэмхийрч гарна. Ингэсээр нэг мэдэхэд өөрөөч мэдэлгүйгээр эзнийхээ гарт ЭЗ,УТ,ҮБ бүхийл талaар бүрэн атгагдаж, гарах гарцгүй болж ӨХИГ-ний тавиул болж хувирчсан байдаг байна. Тэр битгийн хэл эх орон ард түмнийхээ эсрэг тагнуул туршуулын ажилдч оролцожсон байж мэднэ. Ингээд л төгсгөлийн буюу дээд шатандаа орж ӨХИГ-ний эрх ашгийн төлөө эх орон газар шороо, ард түмнээ шулах ажилд орцгоодог байна. Манайд ийм хүмүүс байгаа юу. Байгаа бол хэн хэн байж болох вэ? Харин ийм хүмүүсийн амьдрал ихэвчлэн тун гунигтайгаар төгсдөг гэдгийг бас дурьдах хэрэгтэй. Дээр бичсэн зүйлүүдийг бүгдийг тодорхой түүх баримт нотолгоотой бичиж болно. Болно ч гэждээ бичсэн нийтлэл ном бүтээл хангалттай байгаа.
АНУ ч бай,Канад ч бай аль нь ч манайхаас ухсан нүүрсийг нутагтаа аваачихгүй бөгөөд БНХАУ-д зарах болно.Холдлоо гэхэд Япон л хүрнэ.Тиймээс энд тэд байсан ч адил байгаагүй ч адил.Монгол улс өөрийн эрх ашигтай бөгөөд түүнийгээ эрхэм болговол БНХАУ,Япон хоёртой хамтарч байгаа нь хамгийн оновчтой шийдвэр ч байж болно.АНУ өнгөрсөн 20 жилд итгэл найдвартай сайн хөрш байж чадахаа батлан харуулсангүй.Хэт өрөөсгөл ,зөвхөн өөрийн эрх ашгаа чухалчилж түншээ хохироодог ёс зүй нь манай ард түмний жигшил зэвүүцлийг хангалттай төрүүлж чадлаа.Эрдэнэтээс 7 дахин их нөөцтэй Оюутолгойн орд монгол улсад ашиг өгөх нь бүү хэл зөвхөн өрөнд орууж байгаа нь ариун явдал гэж үү.Харьцуулвал ОХУ Эрдэнэт гэдэг бүхэл бүтэн хотыг дэд бүтэцтэй нь байгуулаад өгсөн байхад бид ашиг хүртэж байгаа.Гэтэл хэдхэн монгол гэр барьж ажилчдаа орогнуулдаг энэ том компани мега төсөл хэрэгжүүлж байгаа гэж үү.Тэгэхээр Эрдэнэтийн төсөл мега байна уу Оюутолгой мега байна уу гэдэг нь хэнд ч ойлгогдоно.Эрхэм элчин сайд бурна бурна гэхэд арай дэндэж байх шиг.баабар л чамайг ойлгох байх.Өөр хэн ч ойлгохгүй.
erdenetiin бүх дэд бүтцийг яаж орос санхүүжүүлсэн бэ гэвэл манай хүдрийг маш хямдаар 20 жил авсныг мэдэх үү.
Оросууд бужигнуулж хаячихаад гэмгүй царайлсан тойм нийтлэл бичээд даварч байна Ойрын 20 жилд Орос Монголын хооронд үл ойлголцох байдал гарч болзошгүй шүү
Oros.ANU adildaa adil.godildoo godil bugd_n oorsd_n erh ashig_n toloo
Mongol oros hyatad 2 toigoo tunsh baijeej ur ashigaa hurtej chadna
Buh yumand l hujaa nartai hamtrah yum yadaj yapon bj boldoggui yum bhda hujaa naraas aigad bdg yumu eshul gar hul n dandaa tord bdg yumu