СИНГАПУР. /Reuters/. Монгол Улсын Засгийн газар, дэлхийн уул уурхайн томоохон групп “Рио Тинто” болон түүний охин компани болох “Туркойз Хилл Ресурс” зэс, алтны “Оюутолгой” төслийн өргөтгөлийн ажлыг үргэлжлүүлэх хэлэлцээрт гарын үсэг зурсны дараа Монголын засгийн газрын бондуудын ханш өнөө өглөө гурван хувиар өслөө.
Бонд арилжааны “Tradeweb” компанийн ханшийн мэдээллээр, Монголын засгийн газрын 2022 онд эргэн төлөх бондын ханш өнөөдрийн хамгийн эхний худалдаагаар 3.125 хувиар өсөн 92.375 доллар болсон бол Монголын Худалдаа, хөгжлийн банкны /ХХБ/ өнгөрсөн долоо хоногт 105.1/106.1 долларын ханшаар гаргасан засгийн газрын баталгаатай, 2020 онд төлөгдөх 9.375 хувийн хүүтэй 500 сая долларын бондын ханш өнөөдөр бараг гурван хувиар өссөн байна. ХХБ-ны энэ бондын ханш тавдугаар сарын 12-нд гаргаснаас хойш тав гаруй хувиар өсөөд байна.
“Оюутолгой”-н талаарх хэлэлцээр Монголын засгийн газрын санхүүг дэмжиж, гадаадын хөрөнгө оруулалт руу чиглэсэн Монголын дайсагналыг тойрсон айдсыг багасгана.
“Оюутолгой”-н гүний уурхайн ажлыг үргэлжлүүлэх нь Монголын эдийн засагт маш чухал бөгөөд Монголын иргэдэд ашиг тусаа өгнө” гэж Монголын Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэг хэлээд, “Бидний хамтарсан хэлэлцээр нь Монгол бол хөрөнгө оруулалт хийхэд хамгийн таатай улсуудын нэг, Монгол Улс бизнес эрхлэхэд нээлттэй улс болохыг онцлон харууллаа” гэсэн юм.
Монголын “Mongolian Mining Corporation” компани, Хятадын “Shenhua Energy” болон Японы “Sumitomo” корпорациас бүрдсэн консорциумын хөрөнгө оруулалт хийх дөрвөн тэрбум долларын өртөг бүхий “Тавантолгой” нүүрсний төслийн асуудлаар мөн адил тохиролцоонд хүрч, хэлэлцээр байгуулахыг гадаадын хөрөнгө оруулагчид хүсэн хүлээж байна.
2014 оны эцсийн байдлаар улсын өр ДНБ-ий 60 хувьтай тэнцэж, 2014 оны 12 дугаар сард 2.3 тэрбум доллар байсан гадаад валютын нөөц 2015 оны гуравдугаар сар гэхэд 1.7 тэрбум доллар болж буурсныг “Fitch” агентлаг тэмдэглээд, Монгол Улсын зээлжих зэрэглэлийг “B+” гэж үнэлэн хэтийн төлөвт сөрөг үнэлгээ тавьсан юм. Гэхдээ урьд шөнө нийтлэгдсэн судалгаанаас үзвэл, “Оюутолгой”-н талаарх сүүлд байгуулсан хэлэлцээр нь энэ сөрөг хандлагыг хувиргаж болох юм.
Г.Доржханд
Эх сурвалж: "Монцамэ" агентлаг
Сэтгэгдэл0
Худлаа мунхаруулга
Сайханбилгийг Огцруулах бол юу ч биш эээ!!! Улс орныг өрөнд унагаж гадны луйварчдад үйлчилсэн хэрэгэ үүсгэж хариуцлага тооцох ёстой биш үү?
NAAD ZURAG AA HARDAA .TSAADUUL N YOSTOI HOH INEED N HURCHIHSEN ...UHER MONGOLCHUUDYG SAIKHAN MADLAV AYATAI SUUJ BNA..SAIKHAN BALAGIIN HIISEN GEREE IIM L BGAA YUM
Хахуулын мөнгөө хаана нуув?
ashgui dee, mongolyn mini zaya bna daa erkh bish! denduu ikh tsag aldaj udaj bna daa, yu ch gemeer yumb!
Өөрөө ажил хийдэггүй хийлгэдэггүй бүтээсэн юм нэг ч байхгүй бүтээсэн нэгнээ үзэн яддаг нөгөө нөхдүүд одоо солиорч өгөх байхдаа
С.Баярын ЗГ-ын үед байгуулагдсан Оюутолгойн гэрээ бүх үзүүлэлтээрээ хэд дахин муудлаа. ХО 2,5 байснаа 7,0 тэрбумаар нэмэгдэж 3дахин өсөв,нөөц ашигласны төлбөр 10% байснаа 0,0% болж 100% унав, 30жилийн дараа ашиг авах байснаа 100жил болж 3,3 дахин өсөв,татвар бараг авахаа болив ,төлөөгүй байсан130сая долларыг 30болгож хассан байна. Ордыг ашиглаад дуусахад МУ дааж давшгүй өртэй болсон байх бололтой. Эх оронч дүр эсгэн С.Баярыг үзэн ядаад байсан хүмүүсийн далд санаа одоол ойлгогдож байх шиг байна. С.Баяр нарын байгуулсан гэрээ тийм сайн биш ч гэсэн бас тэгтлээ эх орноосоо урвагчийн гэрээ биш байсан бололтой. Одоо нөгөө монголын талын эзэмшилэлийг 51% байх ёстой гэж анх гэрээг муучилан гарч ирсэн хүмүүс 34%-иа хадгалж үлдсэнээ бахархаж байна.Гэхдээ Сайханбилигт өөр зам байгаагүй цаг алдвал улам хүндрэх байлаа. Одоо ТТ гэрээгээ заавал батлуулах хэрэгтэй эс бөгөөс Оюутолгой шигээ хэд дахин дордуулсан нөхцөлөөр гуйж батлуулах болно. Үгүй бол МУ ЭЗ-ийн маш гүнзгий хямралд орох болно.
Mongol uls maani haa ochij bayalagtai oron OT TT gesen 2hon ord shuudee yavuulah heregtei tegej baij ediin zasgaa gaigui bolgood daraa iluu sain nuhtsulteigeer bolj ugvul dotoodiin companyud ni uursduu daraagiin orduudaa ashiglaaf yavah ued uls mini utgaaraa hugjuud yavna
Хахуулын мөнгөө хаана нуув?
ОМОГШИЛ Сахил хүртээд шал дордов гэгчээр сүүлийн үед манай зарим мэдлэг боловсрол дорой хүмүүс хэт чамирхах гэж төрөлхи сайхан монгол хэлээ их эвдэж байх шиг санагдах юм. Олон юм нуршилгүйгээр ганц хоёр жишээ татъяа. Бахархал гэдэг сайхан монгол үг-Омогшил гэсэн үгээр солигдож хэн бүхний хэлэх дуртай үг болж байх шиг байна. Би бээр хэл судлалын хүн биш боловч өсөхөөс сурсан үндэсний хэл минь монгол хэл болохоор нэгэл сэтгэлд бууж өгөхгүй болохоор гарт бэлэн баригдах ганц хоёр ном сөхвөл: омогтой, сагсуу, хөөрүү, ухаан муутай гэсэн утгатай тун тааруугаар дүрслэгдсэн байх юм. Жишээ нь: Омог бардангуйн өндөр шилэнд оюун ухааны ус чиг үл тогтох. Дотно нөхөдтэйгээ нөхөрлөн үл чадагсад дорой биендээ дайсан болно Дордох цагт нь нөхөртөө омгорховол доромж зовлонги өөрөө эдлэнэ. Уулын оройд ус үл тогтох адил омогтой хүний цээжинд эрдэм үл тогтох. \Ноён хутагт Данзанравжаа.\ Буяны нь дурсаад мартадгүйч болоосой Жаргав юу вэ, омоггүйч болоосой Зовох юу вэ,хатамжилтайч болоосой... Хэлэв юу вэ, худал үг нэмдэггүйч болоосой Мунхаг байж бусдыг сургадгүйч болоосой \ Лам гурван эрдэнийн тухай “Барьдаггүйч болоосой “ дуунаас\ Омог биеийг зовоодог Улиг бусдыг зовоодог. Омог ихэдвэл осол дагана Овор ихэдвэл өшил дагана Омогтой тархинд ухаан бага Овтой төрхинд ой бага. Омогтой хүн олонд хүндгүй Оготор хормой жаварт нөмөргүй Омгорхож байж осолд хүрнэ Шаралхаж байж самуунд хүрнэ Орчлонг нараар гийдэг Омгийг ухаанаар гийдэг \ Монгол охь үгийн тольноос\ Омогших гэж ярих дуртай хүмүүсийг харахад дээрхи ухаарлын зүйр үгнүүд яг таарч байх шиг санагдахгүй байна уу. Ухаанаасаа түрүүлж үг хэл, гар хөл нь хөдөлсөн, энд ч нэг тэнд ч нэг хүнд гар хүрчихсэн хэрэгт орчих гээд л эсвэл “ Зөнөж өтөлсөн нохой дэмий балай хуцахад зүгээр байсан ноход ийш тийш гүйлдэнэ” гэж худлаа мэдэмхийрч цээжээ дэлдэн савсагнаж бусдыг үймүүлээд л. Тэмүүлэл гэдэг сайхан үг маань мөрөөдөл болж мөрөөд, мөрөөд гэдэг болж. Уул нь монголчууд битгий мөрөөдөөд бай гэдэг биш билүү.Энэ үгийн талаар мөн л дээрхийн адил олон сайхан сургаалийн үгсийг иш татаж болно.
Мөрөөдөл Сүүлийн жилүүдэд монгол хэлний олон сайхан утга төгөлдөр үгс тун тааруухан үг хэллэгээр солигдож, манай зарим нэг сэтгүүлчдийн амны уншлага болоод зогсохгүй хүүхэд багачуудад хүчээр тулган хэлүүлдэг болоод нилээд удлаа. Жишээ нь: Үндэсний бахархал гэдэг сайхан үг- Омогшил болж хувирав. Хүсэл тэмүүлэл зорилго гэдэг утга төгөлдөр сайхан үг маань мөрөөдөл болж хувирав. Омогших буюу онгирох сагах хөөрөх гэдэг үг хэллэг олны шүүмжлэлтэй тулгаран арай багасч байх шиг байна. Харин “ мөрөөдөөл “ нь улам улам газар авсаар байна.Бүр хүүхэд өмнөө тавьсан зорилго хүсэл тэмүүлэл гэж яриад байхад хүчээр мөрөөдөлтэй гэж хэлүүлж байхыг олон удаа харлаа. Гэтэл манай дорно дахины их яруу найрагч Б.Явуухулан Би хаана төрөө вэ гэдэг найрагтаа : “Адуу манаж дассан атархан тал нутагтаа Анхны хайртайгаа учирч,эмнэг сэтгэлээ уяраагаад Аз дутаж насаараа мөрөөдөх гэсэн юм би” гэж мөрөөдөл гэдэг үгийг ойлгож дүрсэлэн бичиж үлдээсэн байх юм. Энэ мэт олон жишээг В.Инжнааш, 5-р Богд гэгээн, Д.Данзанравжаа нарын суутнуудын бүтээлээс уншиж болно. Үнэндээч манай ард түмэн мөрөөдөл гэдэг үгээр хүчтэй хүсэл тэмүүлэл гэхээсээ илүүтэйгээр үл гүйцэлдэх хоосон санаа санаашралыг илэрхийлдэг. Ийм үг яриа үзэл бодолтой хүнийг “ Үгүй чи мөрөөд вөө гэж шоолдог. Мөн өрөөдвөө, мөрөөдөхөд мөнгө төлөхгүй юм даа, мөрөөдөж сууснаас мөлхөж явбал хүрдэг “ гэх нь бий. Алтан ганжиртай ордонд суугаад авхай охидуудаар хүрээлүүлж амтат зоог барьж суухыг мөрөөдөн орондоо хэвтдэг залхуу эрийн тухай үлгэрийг ч мэдэх биз. Хүмүүс ялангуяа бидний ирээдүй хүүхэд багачууд мөрөөдлөөр биш өөртөө тохирсон биелж болох тодорхой зорилго хүсэл тэмүүлэлтэй түүнийхээ төлөө тэмцэж амьдрах ёстой, тэгэх тусмаа олон зүйлийг мөрөөдөн оюун санаагаа олон зүйлд тал тал тийш нь савчуулах бүр хэрэггүй.
Сайханбилгийг Огцруулах бол юу ч биш эээ!!! Улс орныг өрөнд унагаж гадны луйварчдад үйлчилсэн хэрэгэ үүсгэж хариуцлага тооцох ёстой биш үү?
Ганбаатар гэдэг хэрүүлч чавганц бгаагүй бол монгол аль хэдийн хөгжих блаа