МАХН-ын Гүйцэтгэх товчооноос орон нутгийн ИТХ-д сонгогдсон төлөөлөгчидтэйгөө ёс зүй-хариуцлагын гэрээ байгууллаа.
Гэрээ зурах ёслолын ажиллагаа Улс тунхагласны баяртай давхацсан юм. МАХН-ын дарга Н.Энхбаяр хэлсэн үгэндээ “Хүнд хэцүү сонгууль байсан ч тухайн орон нутгийнхаа дэмжлэгийг авч, иргэдээ төлөөлж сонгогдсон та бүхэнд намын нэрийн өмнөөс, нийт гишүүд, журмын нөхдийн өмнөөс баяр хүргэе.
Өнөөдөр тусгаар тогтнолын баярын өдөр тохиож байна. 1996 онд МАХН цөөнх болж, хүнд хэцүү үеийг туулж байх үед энэ баярыг хүчингүй гэж тухайн үеийн эрх баригчид зарлаж, энэ баяраар барилддаг байсан бөхийн барилдааныг болиулж, хавчиж шахаж эхэлсэн байдаг. Сүүлийн жилүүдэд энэ баярыг байгаа ч юм шиг, байхгүй ч юм шиг тооцож, энэ баярыг бас бид тэмдэглэж байх ёстой гэдэг байр сууриа хэвээр хадгалж ирсэн.
Өнөөдөр харин төр, засаг энэ бүхнийг анхаарч, улс тунхагласны баярыг бүх нийтийн амралтын өдөр болгон орон даяар тэмдэглэж байгаа нь бидний тэмцэл, зүтгэл талаар өнгөрсөнгүй. Энэ өдөр мөн МАХН нэрэндээ хувьсгал гэдэг үгийг авсан байдаг. Хувьсгал гэдэг буу шийдэм барих тухай ойлголт биш. Тухайлбал, сонгуулийн хувьсгал ч хийж бас болно. Үүнийг АНУ-д болсон төрийн тэргүүний сонгууль харууллаа.
Монгол Улсын тухайд 1924 оноос олон хувьсгал хийсэн. Бичиг үсэгтэй, аж үйлдвэртэй болох гэхчлэн олон хувьсгалыг хийсэн. Цаашид ч олон өөрчлөлт, хувьсгалыг хийх хэрэгтэй. Бид олигархиудаас салах ёстой. Шударга төрийг тогтоох ёстой.
Түүний илэрхийлэл та бүхэн өнөөдөр 50 орчим хүн энд ирсэн нь цөөхөн хэдий ч үнэн хэрэгтээ шударга ёсны төлөөлөл, ямар ч саад бэрхшээлийг давах эр зоригтнууд юм. Ард түмэн энэ зоригтнуудыг дэмжиж байгаа. Бид олон тойрогт нэр дэвших гэсэн боловч янз бүрийн хуйвалдаан, шахалт хавчилтад орсноос чадаагүй. Өмнөх сонгуулиас эхлээд намайг, ерөнхий нарийн бичгийн дарга Э.Эрдэнэжамъяныг сонгуульд оруулаагүй гээд яривал биднийг ихээхэн хяхаж хавчиж байгаа. Бид ийм нөхцөлд ажиллаж байна. Гэхдээ бидэнд бас дутагдал байгааг ярих ёстой. Гишүүдийн итгэл, дэмжлэгийг хүлээсэн хүмүүс бас алдаа гаргалаа.
Д.Тэрбишдагва, Ч.Улаан хоёр албан тушаалын төлөө урваад явчихсан. Сонгуулийн үед зарим мянгатын дарга жижигхэн албан тушаалд хууртан намаа сонгуульд оруулсангүй. Чингэлтэй, Хан-Уул, Сүхбаатар дүүрэгт, мөн Увс аймагт ийм зүйл болсон. Бид албан тушаалын төлөө урвадаг, шарвадаг байж болохгүй. Үүнийг заавал засах ёстой. Та нар энэ гажгийг засах гэж гарч ирсэн хүмүүс гэдгээ битгий мартаарай. 2020 он хүртэл та бүхэн шударга ажиллаарай. Та нарын хэрхэн ажилласнаас шалтгаалж бидний ажлын суурь тавигдана шүү” гэв.
Дараа нь МАХН-ын нарийн бичгийн дарга Э.Эрдэнэжамъян, сонгуулийн үеэр хэрхэн ажилласан талаар танилцуулав. Тэрээр “Зарим аймаг сумын ИТХ-д сонгогдсон төлөөлөгчдийн авсан саналын дүн тэнцсэн тохиолдол гарсан нь өмнө гарч байгаагүй тохиолдол, хар машины програмчлалтай шууд холбоотой, сонгуулийн луйвар булхайн нэг тод илрэл. Мөн сонгогчдын идэвх сул байсан, ирц хүрээгүйгээс болж олон тойрогт дахин сонгууль явуулахаас аргагүй байдалд хүрсэн нь сонгогчид эрх баригчдыг дэмжихгүй байгаагаа сонгуульд оролцохгүй байдлаараа нэн тодорхой илэрхийлж байна.
Түүнчлэн эрх барьж буй намын албан тушаалтнууд шат шатанд саад тавьж, дунд, доод шатны албан тушаалтнуудыг айлган сүрдүүлэх, тэдэнд худал мэдээлэл өгч төөрөлдүүлэх, ажил алба амлах зэргээр өрсөлдөгч намынхаа идэвхийг сулруулах бодлого явуулсан”-ыг дурдав. Ёс зүй-хариуцлагын гэрээ байгуулсан МАХН-аас сонгогдсон орон нутгийн ИТХ-ын төлөөлөгчид сахилга-хариуцлага, ёс зүй-шударга ёсыг эрхэмлэж ажиллахаа андгайлав.
Ц.Даваахүү /Говь-Алтай аймгийн Тонхил сумын ИТХ-ын төлөөлөгч/: ШУДАРГА ЁСЫГ ЗАРЧМАА БОЛГОНО
-Манай сумын зарим баг, бригадад сонгуулийн ажил удааширсан. Бичиг, баримт дутуу, татвараа төлөөгүй, ар гэрийн асуудал гэхчлэн нэр дэвшигчдийг бүртгээгүй асуудал гарсан. Миний хувьд сумынхаа таван бригадаас МАХН-аас ганцаараа сонгогдсон. Үлдэж буй гурван жил гаруйн хугацаанд орон нутгийнхаа иргэдийн итгэлийг дааж, тэднийг сонсч, чухал асуудлуудыг шийдүүлэхийн төлөө ажиллана.
Д.Энхбаатар/ Дундговь аймгийн Луус сумын ИТХ-ын дарга/: ОРОН НУТГИЙГ ИРГЭДТЭЙ ОЙРТУУЛНА
-Манай сумын ИТХ 16 суудалтай. 2016 оны орон нутгийн сонгуульд МАХН-аас дөрвөн төлөөлөл сонгогдсон. Өнөөдөр манай суманд Засаг дарга батламжлагдаагүй, ажил хараахан төлөвлөгдөөгүй байна. ИТХ-д хяналт тавих, төсвийн зарцуулалт, хяналт, төсөл тендерүүдийг хуулийн дагуу явуулахад анхаарч ажиллана. Иргэдийн нэгдсэн зөвлөгөөн сүүлийн 20 гаруй жил болоогүй учраас орон нутгийг иргэдтэй ойртуулж ил тод байдлыг хангаж ажиллана.
Ч.Зотол
Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин
Сэтгэгдэл0