Монголын Уламжлалт Эмнэлэг Сургалтын төв “Манба Дацан”-гийн тэргүүн, Манба Дацан хийдийн Билгүүн номч Хамба лам Д.Нацагдоржийг урьж тарнийн ач тус, тарни эмчилгээний талаар ярилцлаа.
-Тарни уншдаг олон хүн байгаа байх. Гэхдээ уншдаггүй нь түүнээсээ олон болов уу. Тарнийн талаар сайн мэдэхгүй учраас тарни уншъя гэсэн сэтгэл төрөхгүй байна уу. Тиймээс тарни гэж юу болох талаар хэлж өгөхгүй юу?
-Хүмүүний бие сэтгэлийг 84 мянган нисванисын муу сэтгэл хорлож байдаг. Үүнийг мэдсэний үндсэн дээр түүнийгээ ариусгах, арилгах хамгаалах ерөндөг болсон 84 мянган судар тарнийн номыг бурхан багш айлдсан. 84 мянган судар номонд нисванисын хүсэл тачаалын ерөндөгт номлогдсон 21 мянга, уур хилэнгийн 21 мянга, мунхагийн 21 мянга, энэ гурав нийлсэн 21 мянган судар номыг номлосон байдаг.
Уламжлалт анагаах ухаанд өвчин бүгдийг үүсгэж буй тоолшгүй олон шалтгаан бий боловч хураан авч үзвэл ганцхан шалтгаан байх бөгөөд энэ нь би үгүйн утга сэтгэлийг онож таньж мэдээгүй, мунхаг нисванисын сэтгэл юм. Мунхаг нисванисын сэтгэл нь өвчин бүгдийн гагцхүү шалтгаан болдог. Тарни нь Санскритаар Мандара гэсэн үг. Ман гэдэг нь сэтгэл, дара гэдэг нь аврах гэсэн утгатай. Тарнийн мөн чанарт нинж асрал, арга билэг, хоосон чанарын бүх ном багтсан юм. Тарнийг эгэл хүн зохиож чадахгүй. Харин гэгээрэлд хүрсэн бурхадын нинж асралын сэтгэл, хоосон чанар, арга билэг нэг цогц болж кодлосон ном юм.
Бурхадын тарнийг номлоход замбуулингийн ертөнц дээр байгаа хэл авиа бүгдийн дотроос санксрит хэлийг хамгийн тохиромжтой гэж сонгож авсан байдаг. Бурханы айлдсан код авиагаар үр дүнг нь гаргаж чадах санскрит хэл авиаг сонгож тарнийг санскритээр уншдаг. Хэрвээ тарнийг санскрит дуудлаганаас өөр дуудлага авианд оруулвал тухайн тарнийн гуравны хоёр хувийнх нь хүч чадал байхгүй болно гэсэн айлдвар бий. Монголчууд тарнийг монголчлоод өгөөчээ, одоо орчин цаг шүү дээ гээд байгаа нь хүч чадал, адис жинлавыг нь багасгаад өгөөч гэсэнтэй адил зүйл шаардаж байна.
-Тарни уншихын тулд эхлээд юуг мэдэх ёстой вэ?
-Тарнийн дуудлагыг их зөв унших хэрэгтэй. Тухайн хүн өөрөө тарнийг уншъя, бясалгая, амьтанд туслая гэсэн сэтгэл, тарнийн санваартай байх нь чухал. 2980 жилийн тэртээ бурхан багш хүний бие болоод сэтгэлийн тухай онолын олон номыг айлдсан. Тэр дотор хүмүүний төрөл ямар чухал болох, хүмүүний төрлийг яаж хайрлаж, хамгаалах ёстой юм бэ, тодорхой хугацаанд хэрхэн яаж буянлаг амьдрах ёстой талаар их олон зүйлийг номлосон.
Хүмүүний төрөл бол зүүний үзүүр дээр будаа тогтоохтой адил чухал төрөл. Бид хүмүүний төрөл авсан үүргээ хэр биелүүлээд буцаж байна вэ гэдэг бидний оюун санаа, буян нүгэлийн сэтгэлтэй холбоотой. Зүүний үзүүр дээр нэг будаа тогтоовол хүмүүний төрлийг олох, хоёр дахь удаа тогтоож чадвал Их хөлгөний бөгөөд тарнийн шашинтай уулзсаны тус эрдэм хэмээн айлдсан байдаг.
Ертөнцөд буй олон шашны дотроос оройн дээдэд заларч байгаа нь Их хөлгөн, тэр дотроо тарнийн шашин юм. Өнөө үед барууны орнуудад тарнийн шашин их дэлгэрч байна. Гэтэл бид буддын шашинтай орон байж тарни уншихгүй, мэдэхгүй байгаа нь харамсалтай. Хүмүүний төрлөө бид хайрлахаас гадна оюун санаагаа дээд хэмжээнд нь хүртэл хөгжүүлэх хэрэгтэй. Үүнд тарнийн шашны хүч их. Тарни уншдаг хүн муу үйл хийхээ больдог.
-Тарни уншдаг хүн муу үйл хийхээ больдог гэлээ. Энэ үгнээс тарнийн ач тус ямар их болох нь мэдрэгдэж байгаа ч тарни бидэнд хэрхэн нөлөөлдөг, ямар ач тустай талаар дэлгэрэнгүй хэлж өгөхгүй юу?
-Тарнийн ач тус их. Үйлийн үрийг судалж мэдээд буруу үйлээсээ буцдаг. Тарни уншихаар аяндаа нинж асрал төрөөд бусдын гэмийг дуудах биш, бүх юмыг өөрөөсөө эхэлж хардаг болдог. Царай зүс, хийморь лундаг хүртэл бадраадаг. Удам угсааны ген, биеийн дархлаа, оюун ухаан сайжирч, урт насална. Эрдэнэт хүмүүний төрөл нь 100 нас хүрчихээд 101, 102 гээд цааш насалвал урт насаллаа гэж ярих ёстой юм. Тэгэхээр 100-аас урт наслах боломж бидэнд бий. Манла бурханы тарнийг сонссон төдийгөөр гурван муу заяанд төрүүлэхгүй шүү дээ. Бид зөвхөн өөрсдөө сонсохоос гадна бусдад сонсгох хэрэгтэй.
Та нар сүрэг хонины дэргэд очоод салхин дээр нь Манлын тарнийг уншиж өгвөл таны уншсан тарнийн хүч долгион тэр хонинд сонсогдсоноор хожим тэр хонь орчлонгийн мөнх бусыг үзэхдээ таны хийсэн буяны үрээр сайн төрөл олох болно. Та өөрөө ч тарнийн шашныг судалсанаар энэ амьдралдаа ач тусыг нь хүртээд зогсохгүй дараа дараагийн төрөлдөө сайн төрлийг олж, гэгээрэлд хүрч болно. Гэр орондоо уншиж байгаа судар тарни маш сайхан адис жинлав, буяны хүч, энергийг бий болгодог.
-Тарниар хэрхэн эмчилдэг вэ?
-Монголчууд анагаах ухаанд хэрэглэдэг тарни номыг хөгжүүлж ирсэн. Буддын шашны их арван ухааны дуун ухаантай тарнийн ухаан холбоотой. Тарни нь дотроо урьд нас, энэ яваа нас, хойд нас, бидний хийж байгаа нүгэл буянд хамааралтай, нүгэлийг арилгаж, гэгээрэлд хүргэдэг тарни ном, бясалгал байна. Мөн нүдний тарни, ханиад, хавдрын тарни, нян, вирусын тарни гэгчлэн анагаах ухаанд хэрэглэгддэг тарниуд байна. Би анагаах ухаанд хэрэглэгдэж байгаа тарниудыг судалж үзэхэд хэдэн зуун тарни байгаагаас 80, 90 хувь нь нян, вирус бактерийг устгах тарни байгаа юм. Цул, сав эрхтэн тогтолцооны өвчнийг анагаах тарнийн аргууд байна. Тарнийг тоонд нь хүргэж, тооноос нь ахиулан уншиж, тарнийг бясалгаж, бясалгалын хүчийг үүсгэж, нинж асралыг, хоосон чанарыг онож мэдсэн ухаанаар тарни эмчилгээг хийдэг.
-Манай уншигчдад тарни зааж өгөхгүй юу?
-Та бүхэн тарнийг аль болох олон удаа уншиж байгаарай. Үр хүүхэддээ зааж өгөөрэй. Тарнийг амьдралдаа хэрэглэж, тус эрдмийг нь хүртэх болтугай. Эдгээр тарнийг уншиж байхад олон сахиус бурхад таны хажууд морилон заларч, таныг хамгаалах болно.
Итгэл:
Лама ла жавсү чио
Санжай ла жавсү чио
Чой ла жавсү чио
Гэдүн ла жавсү чио
Манла бурханы мөргөл:
Цанлэг, Рэнчэн, Сэрсан Ня ан мэд
Чойдог, Ончэн, Манла, Шагжа түв
Жачэн молам ёнсү зогба ей
Дэвар шэгба жадла чагцал ло
Цанлэг, Рэнчэн, Сэрсан Ня ан мэд
Чойдог, Ончэн, Манла, Шагжа түв
Жачэн молам ёнсү зогба ей
Дэвар шэгба жадла чагцал ло
Манлын тарни:
Дадята ум вэйхазаеэ вэйхазаеэ
Маха вэйхазаеэ вэйхазаеэ
Раза самуд гадэ суха
Дадята ум вэйхазаеэ вэйхазаеэ
Маха вэйхазаеэ вэйхазаеэ
Раза самуд гадэ суха
Цэбагмэд бурханы мөргөл:
Жигдэн дэнби зово Цэбагмэд
Дүй мин чива малуй жом зад жин
Гон мэд дугнал жүрва намжи жав
Санжай Цэбагмэд ла чагцал ло
Жигдэн дэнби зово Цэбагмэд
Дүй мин чива малуй жом зад жин
Гон мэд дугнал жүрва намжи жав
Санжай Цэбагмэд ла чагцал ло
Цэбагмэд бурханы тарни:
Ум ама рани зиван ди еи суха
Ум ама рани зиван ди еи суха
Манзушир бурханы мөргөл:
Жамби, янла, чагцал, ло
Манзушир бурханы тарни:
Ум ара база нади
Очирваань бурханы мөргөл, тарни:
Жонло, жанжий, найчог, дамба, най
Санаг, ригаг , гүнжи, дагва, дэ
Лэгдэн, гэгжи, цогнам, жомзад, ви
Жомдан, доржэ, зинла, чагцалло
Ум, базар, вани, хум, пад
Оюун ухааныг сайжруулах тарни:
Дадята гаяа зага надэ суха
Ажил хэрэг, үйлс бүтээх тарни:
Ум сарва шинди суха
Жамби, янла, чагцал, ло
Манзушир бурханы тарни:
Ум ара база нади
Очирваань бурханы мөргөл, тарни:
Жонло, жанжий, найчог, дамба, най
Санаг, ригаг , гүнжи, дагва, дэ
Лэгдэн, гэгжи, цогнам, жомзад, ви
Жомдан, доржэ, зинла, чагцалло
Ум, базар, вани, хум, пад
Оюун ухааныг сайжруулах тарни:
Дадята гаяа зага надэ суха
Ажил хэрэг, үйлс бүтээх тарни:
Ум сарва шинди суха
-Ярилцсанд баярлалаа, номын цагаан буян дэлгэрэх болтугай.
Уламжлалт анагаах ухаан сонин 2017 №03 (31)
Сэтгэгдэл0
Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн өмнө элдэв юм ярьж байгаа сургуулийнхаа барилгад мөнгө авдаг аргаа дахиад хийж эхэллээ дээ.Авилгалчдаас мөнгө авах нь нүгэл биз дээ.
ийм лалрууд монголчуудыг алж байна даа ... өгөр шар хувалз. чам шиг лам гэж юу байдаг ий. мухар сүсэгт дөрлүүлсөн монголчууд үнэхээр өрөвдөлтэй.
ene bichej baigaa zaluus suns ni ali hediin arilaad egch odoo toniloh mertee olon hyniig yryy tatan arilah ni l dee?Yaj ch bodson eryyl hymyys bis baina?esbel sorongoos garch irsen hylgai hydaldaa hytgaldsan oyun sanaa yzel bodol ni yalzarsan hymyys l ingej ertenz deer bagtaj yadan byrhanii sasing doromjiloj baigaa bai!!!ta nariin hyzaad baigaa amnii zorgoor sar hybalj bolohgyi ee!!harin chinii helsen emhii amnii chini byzar eert chini egej,synsiig chini amar bailgahgyi gedegeen hatyy oilgobol taarna!harin sasing muu heleed baigaa hymyysiig munharsan saarnyyd gej helbel ynend niizene!Delhii deer baryynd ch hamgiin gegeereld hyrch chadaj baigaa hymyys bol Byddagiin sasing barij abch tyynii nomlol oyunii tarni sasinii zan yild syralzsaar yabna!getel byrhanii sasinaar bid olon zyyn jileer abch irsenii hybid iim teneg bytelgyi zaluustai baigaadaa haramsah ch sig?Byzar tenegyyd chag bysaar toniloosoi ch gej bodogdoh bolj bna syy?sain yumiig byryygaar hytgaldyylan munhran tenegteh ni henii sanaa be?
Манай шар хувалзнууд дотроо Хятадын Ванчи богдын талын, төвдийн Далай ламын гэсэн бие бие үзэж чадхаа больсон хоёр хэсэг болсон. Энэ лам Ванчин богын талын. Урдаас мөнгө авдаг. Эд нар бүгд хэрэггүй. Ийм хөгий юм сонсоод, итгээд явдаг монголчуудыг гадныхан үхэр гэж хэлдэг нь ортой.
Mongol hyn ingej byrhan sasind hyrtel itgelgyi bolj eerchilegdsen ni sinechlegdehiin tyld ter yy?Munharch doroitson yhaanii ilrel yy?sain bodoj syr!!!hamar door darabgar bii!!!gej hamaagyi chalchih hereggyi ee!!bidnii deed yeyyd 1990 on hyrtel ene tarniin argiig deedlen ah dyys ebged emged maani oir zyyraan hyn zaraichlagyi hynd tys bolsoor irsen!bi tiim sain hymyysiin derged baij asgyi heden tarniin argaas syralzan eneech gesen yanz byriin ebchtei hymyyst tysaldag deer ni nyyz tarnisiin (SANBA MAN AG)hemeeh sydar baidag!yynd dadyylan saitar sytsen hymyyn bol deedsiin tarniin argad sain nebterch olon zydersen hymyyst tys boldog belgee!ingetlee ikhe munhaglan tenegteh hereggyi zaluus aa!!ta nar chaddag yum bol eersdiinhee chulbuurgui setgelleeree hedleed hegjil dee!!ta nariin dyr!gehdee byrhanii sasing muulah chini nasand chini chebtei syy!!!!heden teneg ylas torchidiin sytej hegjyyleh bolob yy?gesenees chini arai l deer yhaan bol tarniin ynslaga yrilaga zeb setgeliin yria boloh bis yy?....
Тангадаар шүлэг ээ уншихгүй бол 70% мунхарч өргөл өргөхгүй болчих гээл байна уу?Магтаал ерөөл ЗӨВ ЯВ ГЭСЭН СУРГААЛ Л ЮМ БАЙНА ГЭЭД ОЙЛГОЧИХ ГЭЭД БАЙНА УУ? СансКритаар уншихгүй бол номын хүч 3/2 хувиар суларна гэнэ үү? Ха Ха Хэддэгүүр зуунд амьдарч байгаа шар хувалз вэ?Мухар сүсэгт одоо хүн итгэх үү?Лам нарын иддэг хоол нь мухар сүсэг,тэжээгчээ алдах аюултай байгаа биз кккк
Тангад бол эртний Хүннүгийн салбар аймаг. Төвдөөс өөр. Төвдийн цэрэгт хөөгдөж Говийн цаах нь сууршьсан үндэстэн. Чингис хаан мөхөөсөн.
Тангадаар шүлэг ээ уншихгүй бол 70% мунхарч өргөл өргөхгүй болчих гээл байна уу?Магтаал ерөөл ЗӨВ ЯВ ГЭСЭН СУРГААЛ Л ЮМ БАЙНА ГЭЭД ОЙЛГОЧИХ ГЭЭД БАЙНА УУ? СансКритаар уншихгүй бол номын хүч 3/2 хувиар суларна гэнэ үү? Ха Ха Хэддэгүүр зуунд амьдарч байгаа шар хувалз вэ?Мухар сүсэгт одоо хүн итгэх үү?Лам нарын иддэг хоол нь мухар сүсэг,тэжээгчээ алдах аюултай байгаа биз кккк
Тангадаар шүлэг ээ уншихгүй бол 70% мунхарч өргөл өргөхгүй болчих гээл байна уу?Магтаал ерөөл ЗӨВ ЯВ ГЭСЭН СУРГААЛ Л ЮМ БАЙНА ГЭЭД ОЙЛГОЧИХ ГЭЭД БАЙНА УУ? СансКритаар уншихгүй бол номын хүч 3/2 хувиар суларна гэнэ үү? Ха Ха Хэддэгүүр зуунд амьдарч байгаа шар хувалз вэ?Мухар сүсэгт одоо хүн итгэх үү?Лам нарын иддэг хоол нь мухар сүсэг,тэжээгчээ алдах аюултай байгаа биз кккк
Монголчууд,тэр дундаа эрлийзүүдэд өнгөлөг өөлтэй юм бүр таалагдахаа больжээ
saihan shaadag gar, ene bid 2 iin lam gej uy bhav. hunii emch bish murtluu gavyat emch hugiin luivarchin olon hunii zovlongoor hool hiisendee
Uhej dald or .
Balairsan LUIBARCHIN BUZAR BANZAL CHI BITGII XUTS CHI YU CH MEDEXGUI XAR XUUR BAGABANDIIN BOGSIIG DOLOOJ BJ CHI LAM BOLOSON GAIYAT EMCH GEJ BAGABANDIASAA XUDALDAJ ABSAN BIZ DEE VHI TRAKTOROO BARIAD UBJ BAIX ESTOI XUN SHUU CHI XICHNEEN XUN ALSAN BILEE BUZAR LUIBARCHIN BANZAL DURAK CHI YUCH MEDEXGUI SH DEE
Tarniin shashin geed yu yariad baina ve?