Монгол гэсэн нэгэн нэр
Мянга мянган жилийн тэртээгээс Монголчуудын нүүдэллэн амьдрах нутгийн өмнөд хязгаар нь өнөөгийн Афганистан байжээ. Хүннү, Чингис хаан, Хүлэгү хаан, Төмөр хаан, Барс (Бабур) хааны үед өвөг Монголчууд, Монголчууд, персэжсэн Монголчууд, түрэгжсэн Монголчууд энд олноор ирж байв. Тэдний хувьд, хөрш ард түмэнтэй холилдох, уусах явдал их байлаа. Ийнхүү өдгөөгийн Хазара гэх Монгол туургатан ард түмэн үүссэн гэж эх сурвалжуудад тэмдэглэсэн байдаг. Их Монголчуудын Могул гүрнийг байгуулах, мандуулан бадруулахад хазаруудын гүйцэтгэсэн үүрэг их. Харин тэрхүү гүрэн мөхсөний дараа өсөрхөн дайсагнасан ард түмнүүдийн хүрээлэл дунд орж, тал бүрээсээ халдлагад өртөх болов. Тэд өөрсдийн гэсэн Хазара Жат улстай байсан бөгөөд XIX зууны эцсээр мөхжээ. Тэгэхэд Абдуррахман гэдэг харгис хаан хазарууд бол хүн биш, буг чөтгөр хэмээн хамсаатнуудтайгаа нийлэн тунхаглаж, тэдний эсрэг шашны ариун дайн жихадаа зарлаж, хазара хүнийг алах нь буян болно гэж мунхруулан, хүн төрөлхтний түүхэнд тохиолдсон хамгийн том хядлагуудын нэгийг үйлдсэн юм. Хазаруудын 60 хувийг устгаж, сая саяар нь алж хөнөөжээ. Хазаруудыг тийнхүү хядсан нь Монгол цусаар нь ялгаварлан гадуурхах, одоо хүртэл үргэлжилж байгаа гадуурхах бодлогын эхлэл байлаа. Абдуррахманы их халдлагын дараа хазарууд ямар ч эрхгүй боолууд, шаарлагдсан хүмүүс болж хувирсан. Хазарууд энэ байдпыг эсэргүүцэн 1950-иад онд боссон ч, нухчигдан дарагдаж, нийслэл Панжабыг нь газрын хөрстэй тэгшлэн устгаж, үндэсний мужийг нь татан буулгаж, хэсэглэн хувааж, өөр үндэстний мужуудад нэгтгэжээ. Мөн 1990-ээд онд Хазарын гарамгай удирдагч Баба Мазар үндэстнийхээ төлөө босч тэмцсэн ч түүх давтагдаж, Баба Мазарыг нисдэг тэрэгнээс шидэн хороож, хазаруудыг олноор нь хядсан байдаг. Талибууд Кабулд мянга мянгаар нь, 1997 онд Мазар и Шарифд 15 мянга, 1998 онд тус хотод найман мянга, мөн тэр онд Бамиянд, 2000 онд Робатакид, 2001 онд Якауданад олноор нь хазар хүмүүсийг хүйс тэмтрэн устгаж байв. 2001 онд Афганистанд талибийн дэглэм түлхэн унагагдсан ч харгислал үргэлжилсээр. Паштуны күчи ястныхан хазарууд руу зэвсэглэн довтолсон нь нэг жишээ. Афганистанд байгаа үндэстэн бүрийн олонх нь хилийн чанадад байдаг. Хилийн чанадын ах дүүс нь Афганистан дахь элэг нэгтнүүддээ байнга, бүх талын, өргөн хэмжээний тусламж үзүүлж байдаг аж. Хазара бол Монголд элэгтэй зон мөн. Афганистанд харин Монголын талаар хэлж ярих нь аюултай, хориотой байдаг тал бий. Тэгэх л юм бол “Монгол руугаа тонил!” гэж хөөж тууна, өсөрхөнө, алж хядна. Хазарууд өөрсдийгөө Монгол цустай гэж болдоггүй, бусад үндэстэн тэгж хэлж дайрч давшилж болдог. Афганистанаас өөр оронд байгаа хазарууд бол өөрсдийгөө хазар Монгол гэж нэрлэж, Чингис буюу Чангэзи гэх овог авч, манай улсыг аугаа Монгол гэж хэлж, түүхэн эх орноо гэж үзэж, очихсон гэж мөрөөдөж, биднийг нэг нутгийнхан буюу кавма (цаадта) гэж дотночилж, үнэн сэтгэл санаагаа илэрхийлж байдаг.
Хэл: Хазара хэл нь хэл судлаачдын хувьд үнэлж баршгүй олз бөгөөд хазара хэлнээс л эртний Монгол хэл, аялгыг сонсож болох боломж байж болох юм. Тэд дари хэлээр ярьдаг.
Шашин: Хазаруудын ихэнх нь лалын шашны Шиа урсгалыг шүтдэг бөгөөд энэ нь Афганистаны бусад ихэнх үндэстний шүтдэг Суни урсгалтай зарим талаар зөрөлддөг аж. Паштун нар Хазаруудыг аймаглан устгах бодлогоо хэрэгжүүлэхдээ Хазарууд буруу шашинтай “шиа” нар хэмээн шалтаглаж бусдыг турхирдаг гэнэ.
Газар нутаг: 1880-аад оныг хүртэл Хазарууд Афганистаны нутгийн ихэнхийг эзлэн нутагладаг байсан боловч Паштунуудад газар нутгийнхаа ихэнхийг алдаж өөрсдөө Афганистаны уулархаг, үржил шим муутай газар руу шахагдан суурьшжээ. Тооны олноор түрий барих Паштун үндэстнүүд Хазаруудын газар нутгийг булаан авах явдал үргэлжилсээр байгаа ба яг өнөөдрийн байдлаар Паштуны Кучи (Kuchi, Koochi) овгийн нүүдэлчид Хазара Бэсүд овгийн нутагт түрэн орж ирээд газар нутгийг нь булаалдан маргаан дэгдээж зарим нэгэн хэсгээр зэвсэгт мөргөлдөөн болсон байна.
Хүн ам: Хүн амын тоо нь яг тодорхой бус бөгөөд улс төрийн шалтгааны улмаас Афганистаны хүн амын 8-9 хувь гэгддэг байсан боловч яг үнэндээ 16- 25 хувь орчим буюу 4-7 сая хүн бий гэж үздэг аж. Үндсэндээ Афганистаны төв, баруун, хойд зах болох Кабул, Мазар и Шариф, Хератаар тархан суурьшсан. Одоог болтол овгийн зохион байгуулалттай байдаг ба Монгол хэлэнд шууд ойлгогдож болох, Найман, Боржигон, Хэрэйд, Барлус, Жалайр, Бэсүд гээд овгийн нэр яг л хэвээрээ хэрэглэгддэг. Хэл, угсаатны зүй судлаачдын хувьд мащ сонирхолтой байж болох Дай Занги, Дай Чопан, Дай Кунди, Жагури зэрэг олон овог аймгийн талаар энд дурдаж болох боловч сонирхогчийн хэмжээнд үзэх миний мэдлэг хүрэхгүй нь харамсалтай. Хазара гэж нэрлэгддэггүй боловч, Хазаруудтай нэг төрөл болох Аймаг (Aimag), Найман (Naiman) хэмээх Монгол угсаатай гэж тооцогддог хүмүүс бас байдаг аж. Энэ нь Хазара нарын үзэж буйгаар 1880-1890- ээд онд Паштун Хазарын дайнд Хазараг ялж засгийн эрхийг авсан Паштун нар Хазаруудын эв нэгдлийг сарниулахын тулд овог аймгуудыг бүгдийг нь Хазара гэж дуудахгүй өөр, өөр нэрээр дуудах болсонтой холбоотой гэнэ. Юутай ч судлаачдын үзэж буйгаар Афганистан дахь Хазара нар нь Перс дахь Ил хааны хэмээх Толуйн хүү Хүлэг хааны Монголчууд, мөн дундад Ази дахь Цагаадай хааны Монголчууд гэсэн хоёр хаант улсын Монголчуудаас бүрдсэн бололтой. “Тархан суурьшсан монголчууд” ТББ-ын тэргүүн, Төрийн соёрхолт, судлаач Ц.Санчир нь дэлхий даяар тархан суурьшсан Монголчуудын талаар томоохон судалгааны ажил явуулсан байдаг. Түүний “Жахангүшейн замаар” аян замын тэмдэглэлд дурьдсанаар Хазара Монголчууд эх нутагтаа буюу ар Монголдоо очин суурьшихыг ихэд хүсдэг. Хазара Монголчуудын түүх өвөрмөц. Тэд Чингис хаан мянган морьтоноо үлдээсэн. Хазара гэдэг нь мянган морьтон гэсэн үг. Хазаруудын дайн байлдаан, дотоодын үймээн самуунд амьдарч байгаа хүмүүсийн хувьд Афганы бусад үндэстнүүдээс ялгараад байж болохгүй учир хувцас хэрэглэл, шашин шүтлэгийн хувьд бусад Монголоос өөр. Дайн байлдаан гэдэг ийм аюултай. Хэрэв энх цагт амьдарч ирсэн бол Монгол уламжлалаа илүү авч үлдэх байсан. Исламууд нүд хөмсөг сайтай, сахал үс болсон хүмүүс бол хазара хүмүүс хонин бор нүдтэй, намхан нуруутай, навтгар хамартай хүмүүс байдаг. Энэ мэт бүх Монгол угсаатан өнөөдөр өөрийн дүр төрхөө бахархалтайгаар авч үлдэж чадсан байна.
Эх сурвалж: "Соёмбо сонин"
Сэтгэгдэл0
hazaruud mongol bish! hudlaa medeelel taraaj baij huuliin hariutslaga huleewde! Sonin.mn bas "Соёмбо сонин" !
surtei sh dee. Mongol DNK ilersen geed shuugiaad bsan shu de.
Хазаруудыг Монголд татах асуудлыг МАХН дэмжиж байгаа юм байна. http://www.sonin.mn/news/easy-page/88495
ТА НАР ХАЗАРУУДЫГ МОНГОЛД СУУХААР КАЗАКУУД МААНЬ ХИЧНЭЭН ЗӨӨЛӨН САЙХАН СЭТГЭЛТЭЙ МӨРӨӨРӨӨ ХҮМҮҮС БОЛОХЫГ ОЙЛГОНО.ЛАЛЫН ШАШИНД ӨӨР ШАШИНТАН МОНГОЛЖУУ БОЛ БҮР ХҮН БИШ ШҮҮ.
за өм хий амт ху жаа л биш хойно ирсэнд нь туслах нь хүний ёс доо
Хятадууд дарлуулж байгаагаа мэдэхгүй дэлхийн талыг эзэлж явсан гэж худлаа шаана.
Хор шор хатгаж хутгасан малаа. Чамайг дуужлээд егехеер юу гэж гонгинох болоо чи.Муу турууний беес А Б гээч мэдэхгуй байж шалчигнаж байгаад алуулавдаа.
Chi ch zochin bish, durak baina daa. Tyykh gedeg um baidag um daa.
Tuugeer yavaa gaig uugeer duudne gej ene dee!!!!!!!
LUUHAAANAAR ER ORNOO DVVRGEJ BAIHAAR . HAZAARUUDIIG ORUUL . BAYANULGII AIMAGT SUURISHUUL.
Хэзээ болоод Хазарууд Монголд хамаатай болцон юм бэ. Непал гаралтай, Чингисийн эсрэг их ч байлдсан Тангуд хмүүс л юм байна лээ
Их эзэн гээд сүйд болоод байдаг тэр Чингис хэмээгчийн хийсэн их нүгэлийг энэ хазар мэт олон монгол үндэстэн энд тэндингэж үүрч зовж ад үзэгдэж яваа .Тэр хүний хийсэн нүгэл нь буянаасаа хэд дахин илүү.
Ih olon mongolchuud taran suurinshan bh ter ued
Хужаа нар бүр цагаандаа гарчээ
Хужаа нараа та нар бүр цагаандаа гарчээ
tonil 7 uuliin tsaaguur dald or
Hazaruud mongolchuudaas iluu kazakuudtai adilhan bh
МОНГОЛ БИШ, ПЕРС ХЭЛТ ЛАЛ ШАШИНТ АФГАНЧУУД ЮМ. ЭНД МОНГОЛ ҮНДЭСТНИЙ ЭДЭНТЭЙ ХОЛЬЖ ҮГҮЙСГЭХ БОДЛОГО ЯВААД БАЙНА.
KANADAD BDAG XAZARA NAR MONGOLOO MEDEXYY GEHEER UL TOOH YANZTAI BDAG YUM BILEE . TSARAI ZARIM NI9 MONGOLORHUU ZARIM NI SAHAL US BOLSON L YUMNUUD .. TEGDED BOLOOGYI EE TSUS OIRHON GERLEDEG SONIN ZANSHILTAI
Нэртэйгээр нь Африкийн үр удам нь Чингис хаан, цаашлаад АН МАН-ы гишүүд жинхэнэ африкийн удмын хүмүүс гэчихээж дээ. Нэг үндэстэн гэх гол шалгуур болох хэл, шашин, соёл, газар нутгийн байр байдлаараа буриад өвөрүүдтэй ижилхэн байж тэднийгээ оросын хятадын шээснүүд гэж үгүйсгэдэг байж хаа байсан Хазара нар бидэнтэй яагаад ч наалдахгүй шдээ...
Африкчуудын үр удам нь хүн төрөлхтөн шүү дээ. Улс үндэстэн үүсэхээс өмнө чулуун зэвсэгийн үед африк тивээс гарч еврази, австрали, америк тивлүү хүмүүс очсон. Дараа нь очсон нутгийнхаа цаг агаарт дасан зохицоод царай, бие организм нь өөрчлөгдөөд, яваандаа хэл соёл нь ондоошиж улс үндэстэн бий болсондоо.
Хазара бол монгол биш шүү.
хазара нар Монгол гаралтай гэдэг нь ОГТ ЭРГЭЛЗЭЭГҮЙ дээ. Юун түрэг, юун казах ОГТ ТИЙМ ЮМ ҮГҮЙ. Хазара хэлж гэж бий тэр хэл нь яах аргагүй МОНГОЛ хэлтэй маш төстэй. Түрэг гэх юм бол жишэ энь Казах хэлийг аваад үз л дээ!!! Казах хэл Хазара хэл 2 өөр. Хазара хэл Монгол хэлтэй илүү адил. Зөвхөн Монгол хэлэнд байдаг үгүнүүд Хазара хэлэнд байда юм. Жишээ нь Уул, даваа, толгой, морь, Шагай гэх мэт. Ер нь эртнийх заншилыг нь судалвал Монголтой маш төстэй.
Дээрхи зургийн баруун гар талд хаанаас нь ч харсан гарцаагүй л монгол хүү сууж байна даа. Яалтай ч билээ.
TODAY SO CALLED MONGOLS ARE DECEDENT OF YUAN DYNASTY , WHO ARE DECEDENT OF IL KHANATE MONGOLS ? WHO ARE DECEDENT OF CHAGADAI KHANATE ? WHO ARE GOLDEN HORDE KHANATE ? WHO ARE DECEDENT OF WHITE HORDE KHANATE ? ?????????????? STUPID HISTORIANS !!!!!!!!!!!!!!
THEY DISAPPEARED, ASSIMILATING WITH TURKS, PERSIANS AND ARABS. NOWADAYS THERE ARE NO SUCH PEOPLE AS CHAGATAI MONGOLS OR IL KHANATE MONGOLS
Энэ цагийн ечуухэн тархитай хонгио донгио сэтгэлтэй лаларуудаа!!! Та нар хэдий их дэмий чарлалдах тусам Монгол гэдэг нэгэн нэр сур гутаагдаж байна. Исламын шашинтай лаларуудад Цеехен тооны монголоо гэсэн ард иргэд байгаа нь лавтай. Тэдэндээ тусалж чадахгуйгээс хойш элдэв долооноор хэлж ярьж бичиж балайрах аа больцгоо лаларуудаа.
Афганы дүрвэгсдийг Монголд суурьшуулах саналыг зарим улс төрчид дэмжиж байна http://www.sonin.mn/news/gemt-hereg/78159
Хазара нар монгол биш байсан ч бид тэдэнд туслах ёстой. Эв санааны нэгдэлтэй байх хэрэгтэй. Хэрвээ тэд лалын шашинаасаа татгалзвал монголын иргэн болж болно гэсэн болзол тавих хэрэгтэй.
яг зөв тэгээд баян өлгийд суурьшуулах хэрэгтэй
Энэ их мэддэг мудакийн толгойд юу байна аа.Лалын шаинаасаа татгалзвал гэнэ үү.Юугаа ярьж байгаа юм бол энэ амьтан.
Лалын шашнаасаа татгалзвал иргэнээр авч болох зарчмын санал байж болно гэсэн бн. Юуг нь гайхаад байгаа юм?
Зөв
бид нар туслах хэрэгтэй тэд могол хүн тул тэр гадны гадны шашнаас хурдхан гарна биз дээ
ЭНИЙГ УНШААРАЙ АХ ДҮҮ НАРАА. http://www.sonin.mn/news/easy-page/88495
Афганы дүрвэгсдийг Монголд суурьшуулах саналыг зарим улс төрчид дэмжиж байна http://www.sonin.mn/news/gemt-hereg/78159
ene hazaaryyd Musulium sasintai teersen tenemel archaagyi hymyys daisagnah yzeltei bolson ard tymen ednii hereggyi,dahiad ene talaar byy bich!!!Mongoliin eneegiin niigemd ch hereg bolohgyi!!!ylas ornoo dotroos ni bysniylaya gebel ednii tyhaid dyrs!!!ogt hereggyi hymyys delhiid edniig chini medeh yndesten ter Apkanistanaas ni eer baihgyi!!!!
Tsagaadain haant ulsiin hariyand baisan oor undesten shuu dee. Ter uyed bii bolson baisan undesten, hel, shashin, garal uusel bugd oor. Manai haant ulsiin bureldhuund bagtaj baisan buhen mongol bish shuu dee. Hazara huntei mongoloor yariad oilgoltsood baigaarai. pers heleer yaridag undesten shuu dee. edniig nutagt n avchiray gej hutsdag bolj. hen ednig mongol gej batalsan yum, DNK-iin shinjilgee hurtle uzbekuudtei adil boloh n batlagdsan. Mongoltoi oir yum neg ch baihgui.
Монголыг дараагийн. ." Палестин, Афганистан" болгох санаархал
ХАЗААРУУДАА МОНГОЛДОО ХҮРЭЭД ИР.
huurhii duu . mongol ugsaatan min ingej zovoj yvah gej de . eh orondoo 3 sayuulaa 30 ger bvliin tonuulchdad tsulmuulen darlagdsaar . sovsoor uvdsuur . deeremdvvlseer...
визны асуудао иргэншил бас зардал их хол гэнэ лээ
хазаар ногт ч яамай өөрсдөө " морь " шиг ч толгойгүй байж ...
ЧИНГИСИЙН БАЛГИЙГ төрсөн нутагт нь суугаа хүмүүс ч \ хятад голдуу \ эдэлж байгаа , аашид ч эдлэх НЯГУУРТАЙ ...
Hahaha ,kazakhuudiig hazaratai haritsuulaad hen n mongoltoi oirhon baigaag n notlood ug.tegeeed hazara mongol get itgie.
Ойрдуудаа хазгар хэлтэй гээд ад үзээд байдаг байж эзэнт гүрний цэрэгт явж байгаад персжсэн, хасаг, манж, хятадуудыг монгол гээд л долигноод байх юм. Дашрам хэлэхэд ойрдууд бидний аялга бол хуучин монгол аялгад хамгийн ойрхон аялга шүү дээ.Буриадын аялгатай энэ талаараа нийтлэг юм байдаг. Дуучин Сосорбарам, бичээч доржготов та нар ингэж ойрдууд руу дайрч давшилсан заваан яриад гаргаж, гар хөл болсон банди нараа турхирхаа болиороо.
Яагаад гэвэл ойрдууд нэгдсэн Монгол гурнийг задлан тараах уйл ажилд оросуудын Гар хол болон далдаганаж Халхыг дайтан довтолж тэнэгтсэр байгаад хоюулаа оросуудын хоол болох замыг нээсэн тэнэг малнууд
Худлаа ярь
Ойрдууд гэж Монголд одоо байхгүй шүү дээ. Дүрвэдийн Цэрэн ноёун гэж нөхөр Манжуудтай нийлээд 1753 онд Манжийн их цэргийн Баруун Жигүүр болж Зүүнгарын Даваач хааны алаад, Зүүнгарын 10 мянган цэргийг ХЯДСАНААР Ойрд-зүүнгары улс ҮҮР МӨХСӨН түүхтэй. Харин ойрдын бүрэлдхүүнд байсан Дүрвэдүүд бүтнээрээ үлдэж, ойрдын бусад аймгууд бүрмөсөн устсан түүхтэй. Энэ бол гашуун боловч үнэн түүх. Ойрдын 4 аймагт хамгийн дорой, чадал муутай хамгийн адгийн аймаг нь Дүрвэд аймаг байснаас тэд Манжуудтай нийлж ингэж өшөөгөө авсан юм.
уг нь перс бичиг яг хуучин монгол уугуулжин бичиг бна үзээрэй бие биелгээ бас тойрон бүжиг яг данс бүжгийн өвөг эцэг ньгэж үнэ бна лэ
Ойрдуудаа хазгар хэлтэй гээд ад үзээд байдаг байж эзэнт гүрний цэрэгт явж байгаад персжсэн, хасаг, манж, хятадуудыг монгол гээд л долигноод байх юм. Дашрам хэлэхэд ойрдууд бидний аялга бол хуучин монгол аялгад хамгийн ойрхон аялга шүү дээ.Буриадын аялгатай энэ талаараа нийтлэг юм байдаг. дуучин сосорбарам,зика энхболд, бичээч доржготов та нар ингэж ойрдууд руу дайрч давшилсан заваан яриад гаргаж, гар хөл болсон банди нараа турхирхаа болиороо.
bayduud dvrbedvvdiig . irgenii soliltsoo hii . . ehleed nymdorjoor tug tahi . daraa ni 2 hulgaich hvvg ni ehtei ni . geed . huuli . garga
Ойрдууд гэж Монголд одоо байхгүй шүү дээ. Дүрвэдийн Цэрэн ноёун гэж нөхөр Манжуудтай нийлээд 1753 онд Манжийн их цэргийн Баруун Жигүүр болж Зүүнгарын Даваач хааны алаад, Зүүнгарын 10 мянган цэргийг ХЯДСАНААР Ойрд-зүүнгары улс ҮҮР МӨХСӨН түүхтэй. Харин ойрдын бүрэлдхүүнд байсан Дүрвэдүүд бүтнээрээ үлдэж, ойрдын бусад аймгууд бүрмөсөн устсан түүхтэй. Энэ бол гашуун боловч үнэн түүх. Ойрдын 4 аймагт хамгийн дорой, чадал муутай хамгийн адгийн аймаг нь Дүрвэд аймаг байснаас тэд Манжуудтай нийлж ингэж өшөөгөө авсан юм.
Neeh haritsaad bhaar humuus bish de. Surhii omogtoi humuus bdg yum bnle
Хазарууд Монголчуудыг очихоос ч емне Дон мерний адагаар нутагаар байсан улс ундэстэн Женгоын тэмдэгт Санчир гээд уургэвчэй аялагчид л баахан худлаа залхад л туух гуйваж байна Ази терхтэй бухэн Монгол бишээ Ууний хажууд харин Хасагуудын тал нь монгол цустай байх шуу
Ted chini turk hojim juud iin shashind orson. Ooroor helbel evreichuud. Adilhan nertei 2 oor undesten
Яс үндсээрээ гадуурхахдах ямар аймшгийн зүйл байдгыг үзээгүй хүмүүс дүгнэлт хийх нь хэт өрөөсгөл. Шууд аваад ирэх нь хаашаа юм байдаг боломжоороо туслах хэрэгтэй.
гадаад улс орнууд vндэс угсаа харгалзахгvйгээр эх орондоо хавчигдаж гадуурхагдсан хэнд ч гэсэн цагаачлалын виз олгоод болж л байна манайхан vндэс угсаа нэгтэй ахан дvvстээ оориймсог хандаж цагаачлалын иргэншлэлийн виза хялбарчлан олгож баймаар юм
Монгол нэгдмэл байсан боловч одоо тус тусдаа хэд салсан. Салсан тэр цагаас ондоо хувь тавилантай. Хазара гэж чухам монголоос салсан эсэх нь тодорхой бус байна. Ер нь олон талаас сайн судал. Нэг судлаачийн амаар явахгуй шуу. Тэгсэнтэр судлаач нь шагнал авдаг аан сонин хошин шог болсон.
Eнэ их зөв бичсэн өгүүллэг байна. Яалт ч үгүй энэ зурган дээр гарсан хүүхдүүд цаанадаа Казакууд наанадаа халх монголчууд шиг байна. Хөөрхий дөө, их эзний өдөөсөн их дайний явцад харьд очоод одоо үр сад нь хүний газар ингэж яваа юм даа!
Sudlaach nar oligtoihon sudalsan materialaaraa gaihaj ,ergezsen olond tailbarlaj ugvul zugeersen.Sonirholtoi l sedev baina daa.Yadarch yavaa Mongol undestnuud delhiin haana baih ni hamaagui negen uzuurt setgeleer biye biyenee demjij,oilgoh ni chuhal shuu dee.Bid ch gesen eh orondoo baigaa bolov ch erh medeltnuudiin medeld l baina shuu dee.Delhiin Mongolchuud negdegtun!
Hervee , Hazar /Afganistanuud / Mongold oroj irvel mash ayultai herhevch bolohgui . Europchuudiin tolgoinii uvchin bolood bn. Hamgiin ayultai uls.
Ed nar chini mongol bish, kazakuud maani havigui deer. Hund tusalmaar baival oorsod dund mini olon zelmuun, daarch horson humuus zovlongoo nuugaad, homhiigoo zuugaad yavj baigaa! tedendee tusal!
Mongolchuud min zugeer oorsdoo zovoh morooroo zovtsgoo. Hari elgiin humuus duudaj avchirch zovooj bas yahnav.
Онгоцонд хажууд гадаадхд амьдардаг афган үндэстэн хүнтэй таараад хөөрөлдөж байхад тэрээр хазаруудыг монгол биш гэж байсан, харин Афганистагд моголууд гэж нэрлэгддэг жижиг үндэстэн байдаг гэж байсан шүү. Могол гэж нэрлэдэг юм уу 6эж лавлахад тицм гэж баталж бсн.
хөөрхий дөө ямар нэг арга бодох хэрэгтэй