Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга Тулгар төрийн 2227, Их Монгол Улсын 812, Ардын хувьсгалын 97 жилийн ой, Ардчилсан хувьсгалын 29 жилийн ой, Үндэсний их баяр наадмыг нээн үг хэлж, баяр наадмын нээлтийн ёслол, хүчит бөхийн барилдааны нэгийн давааны эхлэлийг үзэж сонирхсоныхоо дараа Төв цэнгэлдэхийн гадна байрлаж буй МҮОНРТ-ийн асраар зочилж, ярилцлага өгөв.
-Эрхэм Ерөнхийлөгч Х.Баттулга таныг манай асарт хүрэлцэн ирсэнд гүн талархаж байна.
-Баярлалаа. Сайхан наадаж байна уу.
-Сайхан наадаж байна. Та сайхан наадаж байна уу?
-Сайхан наадаж байна. Танай телевизийн асраар хоёр дахь удаагаа зочилж байна. Мөн Үндэсний их баяр наадмаа хоёр дахь удаагаа нээлээ. Наадмын нээлт Монгол ахуйг харуулсан өвөрмөц, сайхан боллоо.
-Та Ерөнхийлөгчийн хувиар энэ жилийн наадмыг Монгол түмэндээ ямар бэлгэшээлтэйгээр угтаж байна. Төрийн тэргүүний хувиар хоёр дахь удаагаа наадмаа нээлээ. Ямар сэтгэгдэлтэй байна вэ?
-Тийм. Монгол наадмыг нээх амар асуудал биш. Өнгөрсөн жил тангараг өргөөд л ямар ч бэлтгэлгүй шахуу байж байгаад наадам нээхдээ бага зэрэг сандарч байгаа юм шиг мэдрэмжтэй байсан. Тухайн үедээ сандраад л байгаа болов уу гэж бодож байсан ч энэ жил адилхан мэдрэмжтэй байлаа. Уламжлалаа хүндэтгэсэн айдас байх.
-Төр бол ёс хүндэтгэл юм гэж товчхон өгүүлдэг. Өчигдөр та Төрийн далбаа цэнгүүлэх ёслол дээр “…Монгол ёс заншил, өв уламжлалыг дархлах хэрэгтэй…” гэсэн утгатай үг хэлсэн. Цаашдаа Монгол наадмыг дэлхийд сурталчилах, ёслол, хүндэтгэлээ залуу, хойч үедээ өвлүүлэх талаар ямар бодолтой байна вэ?
-Аливаа тусгаар тогтносон улс болгон өөрсдийнхөө өв соёл, түүх уламжлалыг хадгалж үлдээд, түүнийгээ орчин цагтайгаа уялдуулан авч явах үүрэгтэй байдаг. Тэр үүрэг бидний үед ирсэн.
Жишээ нь, эрийн гурван наадам гэж хэлэгддэг бөхийн барилдаан, сур харваа, хурдан морины уралдаан бий. Үүнийг хэрхэн хадгалж, авч үлдэх вэ гэдэг нь асуудал дагуулж байгаа. Бөхчүүд хоорондоо маргалдаж байгаа нь ч цаг үе нь шаардсан шинэчлэл. Үүнийг эвтэйхэн давчихвал асуудал бага гарна. Тэгэхээр улсын наадам буюу нүүдэлчдийн соёлыг хадгалсан наадмаа дэлхийд хэрхэн таниулах вэ гэдгээ ярих ёстой. Олимп зэрэг томоохон арга хэмжээ бидний мэдэж байгаачлан оройн цагаар болдог. Нар буусны дараа нээлтээ хийж байгаа нь учиртай. Тэгэхээр Үндэсний их баяр наадмын туг залах ёслолоо өдөр хийгээд, зарим ёслол, нээлтийг орой хийх боломж бий.
Мөн наадмаар үндэсний бөхөөр цэрэг барилдуулахдаа арай бие, хаа сайтай цэргүүдийг барилдуулах хэрэгтэй байна зэрэг санаануудаа наадмын зохион байгуулах комисст хэлээд амжлаа. Монгол Улсаа сурталчилах бас нэг том хэсэг шүү дээ.
-Баярлалаа. Таны ажилд өндөр амжилт хүсэн ерөөе.
-Баярлалаа. Та бүхэн сайхан наадаарай.
Сэтгэгдэл0
amjilt . erunhiilugch urlagiin hvn . uran bvteelch hvn gesendee hevshmel 1 zagvart barigdsan . naadam geechiig . sonirholtoi uurchilj boloh sanaa teej yvdag yum bn bayrallaa . . . 2 . 3 stadiond zereg vil ajilllgaa yvuuldag .baih heregtei . bn .aa . .. urlag soyoliin uduriin uzuulber tusdaa . mongol buhtei . vndesnii deel . huvtastanguud geed . setgej hiih heregtei . naranbaatar nohoin baas shig yum hiigeed . lalartaad bn
amjilt . erunhiilugch urlagiin hvn . uran bvteelch hvn gesendee hevshmel 1 zagvart barigdsan . naadam geechiig . sonirholtoi uurchilj boloh sanaa teej yvdag yum bn bayrallaa . . . 2 . 3 stadiond zereg vil ajilllgaa yvuuldag .baih heregtei . bn .aa . .. urlag soyoliin uduriin uzuulber tusdaa . mongol buhtei . vndesnii deel . huvtastanguud geed . setgej hiih heregtei . naranbaatar nohoin baas shig yum hiigeed . lalartaad bn
Urlagiin uran buteelch hund eronhiilogchiin alba zohihgui. Zailval taarna
amjilt . erunhiilugch urlagiin hvn . uran bvteelch hvn gesendee hevshmel 1 zagvart barigdsan . naadam geechiig . sonirholtoi uurchilj boloh sanaa teej yvdag yum bn bayrallaa . . . 2 . 3 stadiond zereg vil ajilllgaa yvuuldag .baih heregtei . bn .aa . .. urlag soyoliin uduriin uzuulber tusdaa . mongol buhtei . vndesnii deel . huvtastanguud geed . setgej hiih heregtei . naranbaatar nohoin baas shig yum hiigeed . lalartaad bn
Эрхэм хүнээс яриа авахад Ул боов өрсөн овооны ард суух ч муухай юмаа. Гүцтэй цай, кофе, модон тагш төдийхөн байвал энгийн бөгөөд чимэгтэй дээ. Цэнгэлдэх хүрээлэнийг тойрсон фон-шорон мэт аягүй барилгуудыг зайлуулж, оройвч дээвэртэй хүрээлэн байгуулж шөнийн наадам хийхгүй юу.
Za yaahav dee Naadamiin Neelt saihan l bolloo. Jaahan bolhiduu,buduuleg, etgeed baihdaa goe sh dee. Tugs tuguldur bh albagui. Uitgartai. Hud Jenko maani ovoo uurtuu itgeltei bolson haradana. Harin terguun ohin haragdsangui ??????????????????.Aaviigaa ch, naadmaa ch chimsen shuu, nodnin. Hezeed Miatrashgui , tengerleg Mongolchuud min saihan naadaarai
Сайхан наадаж бна уу. Наадмын нээлтийн талаар 2 уг хэлье. Унэхээр уйтгартай, хоцрогдсон, найруулга байлаа. Монголчууд бидэнд сонирхолгуй бгаа юм чинь гадныханд уламч дэмий бсан даа.
гялалзсан наадамын нээлт хүсээ вэ, Монголчууд гуай!
bitgii erguut. oroi neelt manai nohtsold taarahgui.
ерөнхийлөгчийн санааг дэмжиж байна
gadniihan yag nudeeree harchihaad gardag 1 iin davaand neeree tom tom guzeetei lags yumnuud neg muu turanhai jijighen tsergiig deerelhej baigaa n erelheg baatarlag geh todotgoltoi mongolchuudiin image-d muu shuu.
Ерөнхийлөгчийн санаанд нэг санаа хавчуулчихъя.Урьд социализмын үед гэж хэлье дээ, морь цоллоход эзэд гэх явган баагийнууд орж ирдэггүй байлаа.Зөвхөн морьдыг цоллоод, нас насаар нь цоллооч нь хөтлөөд Цэнгэлдэхийг дэргүүлээд тойрдог байсан.Тэгэхэд нь Цэнгэлдэхэд алдарт "Монгол морь" дууг явуулдаг, үзэгчид маш их догдолж баяр хүргэдэг байсныг сэргээе.Одоо хэдэн баян тарган хүн морио хөтлөөд сажлуулж яваа нь манай уламжлалт морины соёл,хийморьт таарахгүй байна.Монгол хүн морь нь бүүр эцэж богшоод гэлдрэхээс өөр явдалгүй болоход буугаад хөтөлдөг.Монгол хүн бэлгээр гэдэг. Одоо ийм бэлгэтэй харагдаж байна.Энэ муу ёр шүү.Морины баян эзэд өөрсдийгөө харуулах гээд ядаад байгаа юм бол өөрсдөө морьтой орж ирээд дагаад дэргүүл л дээ. Дэргүүлж чадахгүй Ми овогт мэт нь чадахгүй бол өөрөө гарахгүй л байна биз.
Ми-гээс бусад нь бол зөв шүү. Одоо ийм хов живийн юмаа больчих хэрэгтэй.
ёр шүү, Баттулга аа!!!
Гадаадын жуулчид хаанахын хэний морь орж ирж байгааг ойлгохгүй юм чинь тэднийг гараан дээр аваачиж агаарын бөмбөрцөгт суулгаж харуулж байвал тэд их дуртай байх болно.Нэг бус гадаад хүнээс бариаг биш гарааг харах гоё гэж сонсож байсан.Хэдэн зуун агт дэлхийг бөмбөрдөн зэрэг довтолгон гарах яавч энгийн үзэгдэл биш. Гараан дээр олон өнгийн бөмбөрцгүүд алаглаад байж байвал бас маньд ч сайхан л харагдах болно.Харин сайнд садаа мундахгүйн үлгэрээр агаарын бөмбөрцөг нь олдохгүй, олсон ч төрийн хархнууд цавчаа хийгээд хямдхан, чанаргүй юм оруулж ирж хүн алах нигуур бий.
Ононбатаар нэг удаа Наадамын нээлтийг найруулуулсан юм.Тэгэхэд сэтгүүлчид түүнээс ,-Та их олон шинэлэг юм хийх үү гэж асуусан.Ононбат,-Монгол төрийн Наадам бол уламжлалт ёс жаягтай арга хэмжээ.Энд олон зуун жил хатуу мөрдөж ирсэн огт өөрчилж болохгүй зүйлүүд их бий гэж хариулсан.Түүнээс өөр савсаг юмнууд байсан бол хачин гаж юм болгож төрийн их ёсыг бузарлах байсан биз.Тэр хариултаас нь Ононбат бол гудамжны люмпэн биш юм байна гэж ойлгосон юм.Том хүн том байдаг юм билээ.
Naadamiin chengeldeh chini ynendee hyn ni bagtaj singehgyigees gadaadiinhanii cheleetei syylgah dotoodiinhanaa arbin orolzyylah tal deer ireh jilees emne tom 60000 hynii syydaltai chengeldeh yaj iigeed barimaar yum daa!!yun ni bolohgyi baidag yumbe? dee.....gazaraan sain songood hyrdan barimaar yum!bas ireedyid hel bembeg togloj magadgyi geh bodlogo bariad tom l bol sain!ygaasaa Mongopl ylas tom boloh baih aa!!!
ebermez setgeh heregtei,echneen sanaa onoo abah neeltyyd bid yzej l baigaa,Hyatadad bolson olimpiin neelt ebliin olimpiin neelt;moscva,praga london,amerik geed sanaa abah neeltyyd ikhe bna daa!!ebermez ylas oron chini Mongol ylas men s dee!!!
Ерөнхийлөгч соёл, өв уламжлалыг хадгална гэж ярих боловч өөрөө наадам дээр монгол хувцасаа бүрэн өмсөхгүй. Эрлийзжүүлж өмсөөд байх юм. Хэзээ нэг бүрэн бүтэн монгол хувцасаа өмсөх юм бол доо.
mongolchuud ch yahav yu ch vzsen . muuhai bolloo ged hel am hiigeed .tonuulchdiig davaj garah bish . turd shurgalsan tonuulchdiig tolgoi deeree sheelgeed surgachihsan . shivter vnerleed utaandaa hordood ugaadsandaa . haltiraad yvj l baihaas . harin gadniihanii shivshig . 100 200 hvnii taiznii kontsert bvjig togloj barag haragdahgvi .shaham zavaarsan yum hiihee boli .ichej vh .olimp bvv hel baruund hotiin naadam arga hemjee . 4 d gerel tehnikeer delgets ashiglan ard tvmnee dundad zuund avaachij chadaj baihad . yoyoyoyoyoy . ter daavuun deer salbaisan yu bicheed . haruulah geed . altsagnaldaj gvildsen . 6 hvn. hvvree naranbaatar ch . bol 20 r zuniii . deliirsen nuran unasan komnistuudii n hayagdal ulun gedes ee batalchihlaa . bitgii tusuv tonoj art tvmniig ulam bvvr bvv tuilduul . !jil bolgon zasvar .dusaal goojson saravchaa bas ilvv vneeer zaraad ... germanii 8 irgen suudlaa hayad ugsuj uruuddag shatan deer chihtselden zogdoj haragdsan.. ene ulsiig hen iim shivshigt bolgov ????? .hulgaich cv batboldooo???? aluurchin bagabandi?? turd shuraglasan lalaruudaa . huyad japand baidagaa barij . tonuulj deeremdvvlj gvvr muurhen bariulsnuig es tootsvol . tsedenbaliin bariulsan bvteen baiguulalt iig ashiglaj unuudriig hvrlee . shunaltnuud ni bvgdiig huvichilaad avchihsan .shvls ni duslan dairsaar 30 jil mongoliig tonoj opshordloo . elbegdorj ochirbat bvgdiig tonilgo ...
mongolchuud ch yahav yu ch vzsen . muuhai bolloo ged hel am hiigeed .tonuulchdiig davaj garah bish . turd shurgalsan tonuulchdiig tolgoi deeree sheelgeed surgachihsan . shivter vnerleed utaandaa hordood ugaadsandaa . haltiraad yvj l baihaas . harin gadniihanii shivshig . 100 200 hvnii taiznii kontsert bvjig togloj barag haragdahgvi .shaham zavaarsan yum hiihee boli .ichej vh .olimp bvv hel baruund hotiin naadam arga hemjee . 4 d gerel tehnikeer delgets ashiglan ard tvmnee dundad zuund avaachij chadaj baihad . yoyoyoyoyoy . ter daavuun deer salbaisan yu bicheed . haruulah geed . altsagnaldaj gvildsen . 6 hvn. hvvree naranbaatar ch . bol 20 r zuniii . deliirsen nuran unasan komnistuudii n hayagdal ulun gedes ee batalchihlaa . bitgii tusuv tonoj art tvmniig ulam bvvr bvv tuilduul . !jil bolgon zasvar .dusaal goojson saravchaa bas ilvv vneeer zaraad ... germanii 8 irgen suudlaa hayad ugsuj uruuddag shatan deer chihtselden zogdoj haragdsan.. ene ulsiig hen iim shivshigt bolgov ????? .hulgaich cv batboldooo???? aluurchin bagabandi?? turd shuraglasan lalaruudaa . huyad japand baidagaa barij . tonuulj deeremdvvlj gvvr muurhen bariulsnuig es tootsvol . tsedenbaliin bariulsan bvteen baiguulalt iig ashiglaj unuudriig hvrlee . shunaltnuud ni bvgdiig huvichilaad avchihsan .shvls ni duslan dairsaar 30 jil mongoliig tonoj opshordloo . elbegdorj ochirbat bvgdiig tonilgo ...
mongolchuud ch yahav yu ch vzsen . muuhai bolloo ged hel am hiigeed .tonuulchdiig davaj garah bish . turd shurgalsan tonuulchdiig tolgoi deeree sheelgeed surgachihsan . shivter vnerleed utaandaa hordood ugaadsandaa . haltiraad yvj l baihaas . harin gadniihanii shivshig . 100 200 hvnii taiznii kontsert bvjig togloj barag haragdahgvi .shaham zavaarsan yum hiihee boli .ichej vh .olimp bvv hel baruund hotiin naadam arga hemjee . 4 d gerel tehnikeer delgets ashiglan ard tvmnee dundad zuund avaachij chadaj baihad . yoyoyoyoyoy . ter daavuun deer salbaisan yu bicheed . haruulah geed . altsagnaldaj gvildsen . 6 hvn. hvvree naranbaatar ch . bol 20 r zuniii . deliirsen nuran unasan komnistuudii n hayagdal ulun gedes ee batalchihlaa . bitgii tusuv tonoj art tvmniig ulam bvvr bvv tuilduul . !jil bolgon zasvar .dusaal goojson saravchaa bas ilvv vneeer zaraad ... germanii 8 irgen suudlaa hayad ugsuj uruuddag shatan deer chihtselden zogdoj haragdsan.. ene ulsiig hen iim shivshigt bolgov ????? .hulgaich cv batboldooo???? aluurchin bagabandi?? turd shuraglasan lalaruudaa . huyad japand baidagaa barij . tonuulj deeremdvvlj gvvr muurhen bariulsnuig es tootsvol . tsedenbaliin bariulsan bvteen baiguulalt iig ashiglaj unuudriig hvrlee . shunaltnuud ni bvgdiig huvichilaad avchihsan .shvls ni duslan dairsaar 30 jil mongoliig tonoj opshordloo . elbegdorj ochirbat bvgdiig tonilgo ...
mongolchuud ch yahav yu ch vzsen . muuhai bolloo ged hel am hiigeed .tonuulchdiig davaj garah bish . turd shurgalsan tonuulchdiig tolgoi deeree sheelgeed surgachihsan . shivter vnerleed utaandaa hordood ugaadsandaa . haltiraad yvj l baihaas . harin gadniihanii shivshig . 100 200 hvnii taiznii kontsert bvjig togloj barag haragdahgvi .shaham zavaarsan yum hiihee boli .ichej vh .olimp bvv hel baruund hotiin naadam arga hemjee . 4 d gerel tehnikeer delgets ashiglan ard tvmnee dundad zuund avaachij chadaj baihad . yoyoyoyoyoy . ter daavuun deer salbaisan yu bicheed . haruulah geed . altsagnaldaj gvildsen . 6 hvn. hvvree naranbaatar ch . bol 20 r zuniii . deliirsen nuran unasan komnistuudii n hayagdal ulun gedes ee batalchihlaa . bitgii tusuv tonoj art tvmniig ulam bvvr bvv tuilduul . !jil bolgon zasvar .dusaal goojson saravchaa bas ilvv vneeer zaraad ... germanii 8 irgen suudlaa hayad ugsuj uruuddag shatan deer chihtselden zogdoj haragdsan.. ene ulsiig hen iim shivshigt bolgov ????? .hulgaich cv batboldooo???? aluurchin bagabandi?? turd shuraglasan lalaruudaa . huyad japand baidagaa barij . tonuulj deeremdvvlj gvvr muurhen bariulsnuig es tootsvol . tsedenbaliin bariulsan bvteen baiguulalt iig ashiglaj unuudriig hvrlee . shunaltnuud ni bvgdiig huvichilaad avchihsan .shvls ni duslan dairsaar 30 jil mongoliig tonoj opshordloo . elbegdorj ochirbat bvgdiig tonilgo ...
mongolchuud ch yahav yu ch vzsen . muuhai bolloo ged hel am hiigeed .tonuulchdiig davaj garah bish . turd shurgalsan tonuulchdiig tolgoi deeree sheelgeed surgachihsan . shivter vnerleed utaandaa hordood ugaadsandaa . haltiraad yvj l baihaas . harin gadniihanii shivshig . 100 200 hvnii taiznii kontsert bvjig togloj barag haragdahgvi .shaham zavaarsan yum hiihee boli .ichej vh .olimp bvv hel baruund hotiin naadam arga hemjee . 4 d gerel tehnikeer delgets ashiglan ard tvmnee dundad zuund avaachij chadaj baihad . yoyoyoyoyoy . ter daavuun deer salbaisan yu bicheed . haruulah geed . altsagnaldaj gvildsen . 6 hvn. hvvree naranbaatar ch . bol 20 r zuniii . deliirsen nuran unasan komnistuudii n hayagdal ulun gedes ee batalchihlaa . bitgii tusuv tonoj art tvmniig ulam bvvr bvv tuilduul . !jil bolgon zasvar .dusaal goojson saravchaa bas ilvv vneeer zaraad ... germanii 8 irgen suudlaa hayad ugsuj uruuddag shatan deer chihtselden zogdoj haragdsan.. ene ulsiig hen iim shivshigt bolgov ????? .hulgaich cv batboldooo???? aluurchin bagabandi?? turd shuraglasan lalaruudaa . huyad japand baidagaa barij . tonuulj deeremdvvlj gvvr muurhen bariulsnuig es tootsvol . tsedenbaliin bariulsan bvteen baiguulalt iig ashiglaj unuudriig hvrlee . shunaltnuud ni bvgdiig huvichilaad avchihsan .shvls ni duslan dairsaar 30 jil mongoliig tonoj opshordloo . elbegdorj ochirbat bvgdiig tonilgo ...