Чингис хааны дэлхийн академийн бодлого баригч, стратегич, соён гэгээрүүлэгч, Чингис хааны дэлхийн академийн жинхэнэ гишүүн, академич Л.Баясгалантай ярилцлаа.
Яагаад сонинд хандах болсон юм бэ. Энэ талаар тайлбар өгөхгүй юү?
-Өнөөдөр хүн төрөлхтний соёл, иргэншил мухардалд ороод байна. Чингис хааны гүн ухаан буюу Монголын хаадын гүн ухааны сонгодог зарчим дэлхийн хүн төрөлхтөнг дээд мандлын соёл, иргэншил буюу бумбын эринд шилжүүлэхээр болоод байна. Бид ямар алтан ураг, өв соёлтой хүмүүс вэ, ямар түүхтэй орон бэ. Хүн төрөлхтөн Чингис хааныг мянганы шилдэг удирдагчаар хүлээн зөвшөөрчээ. Гэтэл хүлээн зөвшөөрөгдсөн алтан ургийн хүн Монголд байгаад байдаг. Энэ хэн бэ. Чингис хааны дэлхийн академийн тэргүүн, 29 дэх үеийн бодлого баригч, доктор, профессор, АНУ-ын түүх, улс төр судлалын доктор, Казахстан туризмын академийн хүндэт профессор, 2009 оны зургадугаар сарын 11-нд дэлхийн агуу их соёл, иргэншлийг 1000 жил удирдаж явсан ариун Ромыг үндэслэгч, Италийн хунтайж, Их Византын гүрнийг үндэслэгч, Испанийн хунтайж нар Монголд ирж Монгол Улсын иргэн П.Даваанямд долоон том эрхээ хүлээн зөвшөөрчихөөд хараад сууж байна. Гэтэл үр хойч болсон үр хүүхэд бид хүлээн зөвшөөрдөггүй. Сэтгэхүйн бохирдолд орчихсон.
-Яагаад хүлээн зөвшөөрөхгүй байна гэж?
-Манайд мэдлэг боловсролгүй, мэргэжилгүй, ёс зүйгүй улстөрчид гарч ирээд байна. Улс орныг байтугай айл өрхийг сонирхлоор удирдаж болохгүй. Гэтэл манайхан сонирхлоороо бүх юманд тэмүүлдэг. Төрийн тэргүүн нь хүртэл сонирхол, тэмүүлэл, мөрөөдөл гэсэн үгийг хэлдэг. Өнөөдөр мөрөөдлөөр улс орныг удирдаж болох уу. Дэлхий дээр иргэний нийгмийг үндэслэсэн хүнийг XIII зууны үеийн Чингис хаан гээд хүлээн зөвшөөрчихөөд байна. Яагаад гэвэл өрх гэрээрээ нэгддэг, өрх бүртээ үйлчилдэг, хүмүүнлэг, ардчилсан иргэний нийгмийг цогцоор нь бүтээж өгсөн. Гурван сая хүнээ эзэн, төр гэж үздэг. Чингис хаан нийт иргэнээс улсыг төрүүлэхийг төр гэнэ гэж хэлсэн болохоос өнөөдрийнхтэй адил намчирхдаг, талцдаг, хуваагддаг, эрх мэдэл, албан тушаал, нас, хүйсээр нь ялгаварладаг. Монголын нийгэм ийм байж болох уу. Өнөөдөр мөнгөний их амбицтай, мөнгө, алт шүтэж байна. 1992 онд Монгол Улс ардчилсан Үндсэн хуулиа баталсан. Эрхэм зорилго нь хүмүүнлэг, ардчилсан иргэний нийгэм байгуулна гэж байгаа. Гэтэл үүнийгээ ухаарч ойлгодоггүй. Ойлгохыг хүсдэггүй, ингэсээр байгаад агуу түүхтэй, соёл, иргэншил, энэ их уудам газар нутаг, баялагтай орон үхлээ. Тиймээс бид үүнийг ухаарч, нэгдэх цаг болсон. Хүн бүр соён гэгээрэх цаг нь болсон. Өнөөдөр мөрөө, биеэ, гэрээ зассан хүн төр барих ёстой. Тиймээс "Зууны мэдээ" сониноор дамжуулан Монголын нийгмийг нэгдээчээ гэж хэлмээр байна. Бид хүн төрөлхтний соёл, иргэншлийн өмнө их хариуцлага хүлээх гээд байна.
-Тухайлбал, ямар хариуцлага вэ?
-Монгол хүн хэзээ газраа ухаж, ойгоо шатааж, тайрч, усаа бохирдуулж байсан юм бэ. Хубилай цэцэн хаан "Гэр барих, төр барих хоёр адилхан" гэж хэлсэн байдаг. Гэтэл өнөөдөр манайд гэр барьдаг хүн байна уу. Гэр гэдэг өв соёлыг ЮНЕСКО-д бүртгүүлсэн байгаа. Манай өвөг дээдэс 250 салбар шинжлэх ухаанаар 12 мянган мэргэжил, чиглэлээр 25 мянган үнэт ев соёлыг бидэнд бүтээж өгсөн хэмээн дэлхийн түүхэнд байж байна. Гэтэл өнөөдрийн хүн төрөлхтөн 52-хон салбар шинжлэх ухаанаар 2832 мэргэжил дээр өрсөлдөөн байдаг. Яаж мухардаж байна вэ. Мөн хоорондоо байлдаж, эзлэн түрэмгийлэх бодлого явуулж байна. Тэгэхээр нэгийгээ эзлэн түрэмгийлэх бодлого биш оюун ухаанаараа уралдах цаг болсон. Мөнгөний филисофийг Чингис хаан хүн төрөлхтөнд үндэслэж өгсөн. Яагаад гэвэл дэлхийн 43 улсын хаадын өмнө Чингис хаан "Та нар хүн төрөлхтөнг боол болохын төлөө төрсөн гэж үздэг юм байна. Иймийн тулд та нарт нэгэн филисофийг бий болгож өгье. Мөнгийг боол мэт хэрэглэгтүн" гэж зарлигдсан байх жишээтэй. Гэтэл өнөөдөр бид мөнгөний, бусдын болон амьдралынхаа боол болоод явж байгаагаа огт ойлгодоггүй. Монгол Улсын төр энэ дээр яагаад бодлого явуулж чадахгүй байна вэ. Монгол Улсын төр алтан ургийн бодлогод яагаад боловсрохгүй байгаа юм бэ. Чингис хаан XIII зууны үед 30 мянган малчин өрхийг нөхөн үйлдвэрлэлтэй, нөөцтэй,хөрөнгө дайчлах чадвартай, 50 жилийн хүнсний нөөцтэй бодлого боловсруулжээ. Гэтэл өнөөдөр бидэнд нөөц байдаггүй. Үүнийг хүн төрөлхтөн өнөөдөр хүсч, мөрөөдөж байна. Бид ийм замаар яваад байж болох уу.
-Таныхаар яаж явах ёстой юм бэ?
-Бид мөнх тэнгэрийн хүчин дор нэгдэх ёстой. Мөнх тэнгэрийн тайлга, тахилгыг хийж овог, аймгаараа нэгдэх ёстой. Язгууртны удам угсааг мөнх тэнгэрийн хүчин дор, мөнх тэнгэрийн зарлигаар шийдвэрлэдэг болохоос өнөөдрийнх шиг зээл тусламжаар шийдвэрлэхгүй. Хоёрдугаарт, хар хайрцгандаа баглагдсан. Хар хайрцгаар гарсан юмыг зөв гэж үздэг. Тэгвэл одоо толгойдоо юмыг шингээх цаг болсон. Эрдмийн замыг орхивол мафийн зам угтана гэж эртний агуу сэтгэгчид хэлсэн байдаг. Тиймээс дэлхийн хөгжилтэй орнуудын стандартаар боловсорч толгойгоо хөгжүүлээч ээ, үр хойчоо боловсруулаач ээ гэж хэлмээр байна. Гадны орны колончлогч бодлогод бүү нэрвэгд. Үүний оронд үндэснийхээ өв соёл, үндэсний үйлдвэрлэлээ дэмжмээр байна. Чингисийн үед нэг өрх 10 янзын юм хийдэг байсан. Бидүүнийг устгаж, мөхөөж болохгүй. Өнөөдөр монголчууд нэгдэж чадахгүй байна.
Р.Оюун
Эх сурвалж: "Зууны мэдээ" сонин
Сэтгэгдэл0
Чингисийн удмын хүн гэдгээ батлахын тулд Давааням днк шинжилгээнд орж бусад газрын Чингисийн удмынхны днк-тай днк-аа харьцуулж монголын төрийн томчуудад үлгэр жишээ үзүүлэх шаардлагатай.Энэ жишгээр Монголын төрийн томчуул 76 бас днк шинжилгээ хийлгэж ард түмэнд үр дүнг нь зарлах естой.Тэгэхгүй бол монголын төрийг хятад удмын хүмүүс эзэлсэн мэтээр ард түмэнд ойлгогдоод байна.Монголын төрд хятадын гамин цэргийн дарга Сүй Шү Жан болон Чень И нарын бүр Мао, День Сяо Пин нарын удам угсаа олон байгаа гэдэг.Гадаад улуудын төр засгийн томчуул днк шинжилгээ маш их хийлгэдэг болчихоод байгаа.Жишээ нь казахстаны Назарбаев шинжилгээ хийлгээд алтан ургийн хүн мөн гэдгээ баталчихаад байхад манай дарга нар юунаас айцгаацгаагаад сууна вэ.Гамин цэрэг,хятад цагаач инжаан пүүсийн данжаадуудын удам угсаа болно гэхээс айцгааж байна уу? эсвэл монголын төрийг хятад цуснынхнаар дүүргэх Бээжингийн далд даалгавар бодлого нь илчлэгдэх гээд байна уу?
Mongolchyyd negdeh chag ni yneheeriin irjee?Yagaad Mongolchyyd negdej chadahgyi bna be?geheer tednii amidrah arga ni mengetei holbootoi tyl amin hybian hicheemer bolood negdeh yndestenee bodlogoor abch yabah bysad yndesteniig bodbol bid chini agyy Chingis bogdiin yr sad syy!geh yzel maani dytagdaad baina!gegeereliin tyhaid ene hynii heleed baigaatai yag sanal neg baina!ene ard tymen chini gegeerch egehgyi bna!ychir ni amidrah arga ni doroitson yabchyy baidaltai tyl zebhen menge yaj oloh be?gesen meregch bodoloos garahgyi bna!yg ni bol mengenii hoinoos bys?Menge eereen ooroo orj ireh zamiig eertee neesen baih saardlagatai yum!oyun sanaa ni gegeerel tereld baga angiasaa ehleed hicheeld tysgaj egmeer baina!Chingis haaniihaa bodlogo merdlegiig bainga hicheeld ni oruulaj yridiin tyyheen zeb syrgaj hymyyjyyleh saardlagatai bna!Mongolchyyd negdeh ni mas chyhal,neg sanaatai neg hedelgegch erhemtei tyyndeen byh sanaa bodoloon tysgasan hyyli dyrem bygdiig bagtaasan negdsen ard tymen bolj chadba
Mongolchyyd negdeh chag ni yneheeriin irjee?Yagaad Mongolchyyd negdej chadahgyi bna be?geheer tednii amidrah arga ni mengetei holbootoi tyl amin hybian hicheemer bolood negdeh yndestenee bodlogoor abch yabah bysad yndesteniig bodbol bid chini agyy Chingis bogdiin yr sad syy!geh yzel maani dytagdaad baina!gegeereliin tyhaid ene hynii heleed baigaatai yag sanal neg baina!ene ard tymen chini gegeerch egehgyi bna!ychir ni amidrah arga ni doroitson yabchyy baidaltai tyl zebhen menge yaj oloh be?gesen meregch bodoloos garahgyi bna!yg ni bol mengenii hoinoos bys?Menge eereen ooroo orj ireh zamiig eertee neesen baih saardlagatai yum!oyun sanaa ni gegeerel tereld baga angiasaa ehleed hicheeld tysgaj egmeer baina!Chingis haaniihaa bodlogo merdlegiig bainga hicheeld ni oruulaj yridiin tyyheen zeb syrgaj hymyyjyyleh saardlagatai bna!Mongolchyyd negdeh ni mas chyhal,neg sanaatai neg hedelgegch erhemtei tyyndeen byh sanaa bodoloon tysgasan hyyli dyrem bygdiig bagtaasan negdsen ard tymen bolj chadba
Mongolchyyd hajyyd baigaa gyreneesee syralzah chag ye boljee!!yaj negdsen zeb bodlogotoi gyren ylas yndesten sain yabahiig Hyatadyyd haryylaad baina!teheer bid teden sig yabya!ted bol bas l chingis bogdiin syrgaalaas hyylsan hymyys syy dee!!olon jiliin darangyilal yund hyrgedegiig ted zeb yhaarch tegeed odoo negdej chadaj bna!hyyliar hychirhiileleer yabj l baina!ene olon saya hynd chini neg iimerhyy yum baihgyi bol manaih sig baibal ali hediin bydaa bolno biz dee!!yridiin toriinhee mergediin syrgaal yhaanaas syralzaj gegeerch ergelzej amidarchgaaya!ergelzehiin tyhaid bol gadaad harilzaand chini ergelmeer yum ikhe bna syy!syyd l neg ylastai diplomat harilzaa byy togtoo!!!ter ylas ornoo bainga ergelzej yhaanaar harj chaasidiin harilzaandaa anhaarah yhaan heregtei bna!yalanguya laliin ornyydtai boL......
Үнэн
Биднараас бүх юм шалгаална хэрэв
Эв нэгдэлийг хүлээн зөвшөөрөхгүй бол Дэлхийтэй эв нэгдэлтэй байгуулахгүй бол сорилтууд хүлээж байна Хувь хүнийхээ талаас ч гэсэн гээгдэнэ үг
Эв нэгдэлийг хүлээн зөвшөөрөхгүй бол Дэлхийтэй эв нэгдэлтэй байгуулахгүй бол сорилтууд хүлээж байна Хувь хүнийхээ талаас ч гэсэн гээгдэнэ үг
Эв нэгдэлийг хүлээн зөвшөөрөхгүй бол Дэлхийтэй эв нэгдэлтэй байгуулахгүй бол сорилтууд хүлээж байна Хувь хүнийхээ талаас ч гэсэн гээгдэнэ үг
Эв нэгдэлийг хүлээн зөвшөөрөхгүй бол Дэлхийтэй эв нэгдэлтэй байгуулахгүй бол сорилтууд хүлээж байна Хувь хүнийхээ талаас ч гэсэн гээгдэнэ үг
Эв нэгдэлийг хүлээн зөвшөөрөхгүй бол Дэлхийтэй эв нэгдэлтэй байгуулахгүй бол сорилтууд хүлээж байна Хувь хүнийхээ талаас ч гэсэн гээгдэнэ үг
Эв нэгдэлийг хүлээн зөвшөөрөхгүй бол Дэлхийтэй эв нэгдэлтэй байгуулахгүй бол сорилтууд хүлээж байна Хувь хүнийхээ талаас ч гэсэн гээгдэнэ үг
Эв нэгдэлийг хүлээн зөвшөөрөхгүй бол Дэлхийтэй эв нэгдэлтэй байгуулахгүй бол сорилтууд хүлээж байна Хувь хүнийхээ талаас ч гэсэн гээгдэнэ үг
Манай төр засгийн удирдлагуудад днк шинжилгээ хийвэл 80 -с дээш хувь нь цагаач гамин хятадын шээснүүд мөн гэсэн үр дүн гарах байх даа.
Хийж болно хаха
Монгол ардын нэг үлгэрт хятад цустайгаа мэдсэн нэг ноен санаагаар ихэд унаж зэрэг хэргэм албан тушаалаа ядуу хүүд өгсөн гэдэг.Манай манж хятадын цустай дарга нар яах бол ? Бөөнөөрөө боож үхэхцгээх болов уу?
Дээр үеийн ноед Тоорой бандид төрийн бөөс гэсэн цол хоч гөсөн гэдэг. Албан тушаалаасаа зуурчихаад салахгүй байгаа 60 тэрбумын данжаад Ми овогтод Монгол төрийн хятад хувалз гэсэн цол хэргэм албан есоор өгье
тэгнэ
Монгол сөнөтүгэй
Тэгж болохгүй
сайн байна уу, 66.249.82.174 этгээдээ? Хүмүүн гээч амьтан юу ч гэж хэлж ярьж хашгирч гуугачиж галзуурч солиорч тэнэгэрхэж мунхаглалаа ч гэлээ... ЯАЖ Ч, ХЭРХЭХ Ч БАЙЛАА ГЭСЭН АМ ГАРЧ ХАРААЖ ЗҮХЭЖ БОЛДОГГҮЙ ЭД ЮМ ГЭЖ БАЙДАГ ЮМ. МОНГОЛЫГ СӨНӨӨЖ ЯАХ ГЭСЭН ЮМБЭ, МОНГОЛ МИНЬ СӨНӨХИЙН БОЛ ЧИ Ч, БИ Ч, БИД БҮГДЭЭРЭЭ Л ДАГААД ДАГАЛДААД СӨНӨНӨ ШҮҮДЭЭ. АМ БАЙНА ГЭЭД АНГАЛЗААД АНГАЙХ БОЛГОНДОО ХАА ХАМААГҮЙ, УЧРЫГ НЬ МЭДЭЭГҮЙ ТАНИАГҮЙ МЭДЭХГҮЙГ ХЭЛЖ ЯРИАД БАЙХ БОЛОХГҮЙЭЭ, БОЛДОГГҮЙ ЮМ. ЧИ СӨНӨӨДӨГ, СӨНӨӨТҮГЭЙ ГЭДЭГ ЮМ БАЙЖ. Маний хувьд МОНГОЛ ТУЛГАР ТӨРИЙГ ТЭНГЭР ӨРШӨӨ.
Маш хурдан өөрчдөгдөж буй орчин үед Монгол улс яс мэлхийн хурдаар урагшилж хөгжиж явсан дээр юм байна Ингэж байж л нийгэмд тулгамдсан асуудлыг илэрүүлнэ Хэт хурдан хөгжвөл нийгэмээрээ тулгамдсан асуудлаа мартаж бүгд таргалж залхуурч ажил хийхгүй шинжтэй байна шүү Зарим этгээдүүд Монголын яс мэлхийн хурдаа голж бухимдаад байхийн өөрийгөө доромлжлоод тэнэгтэхийн
монголчууд нэгдэхээсээ өнгөрсөн хятадчилагдсан ,захын фб ороход хятад шарлийз хүүхдүүд байгаа төр засаг бүр авах юм байхгүй бүгд хятадын эрлийз хурлийз хунхуузууд
улстөрийннам гээч монголыгихэдэн хэсэг талцуулсан хадна мангаа байхад монголчууд нэгдэнэ гэж бодоод хэрэггүй. Эдгээр нам гээчид нь мөнгө, албан тушаал, эд баялгийг нэг нэгнээсээ өрсөж гадныхантай нийлж ахуйхан хүртэх өвчин туссан. Гадныхан намуудын энэ бузар булхайг мэддэг, удирдлагуудад нь нөлөөгөө тогтоосон далдаас удирдаж байгаа. Сонгуульд нь нууцаар мөнгө хаяна, харг пиарчдаа нууцаар оруулж ирнэ. Намууд мөнгөн дээр нь зодолдоно.Баялгаа хямдхан гаргана.
улстөрийннам гээч монголыгихэдэн хэсэг талцуулсан хадна мангаа байхад монголчууд нэгдэнэ гэж бодоод хэрэггүй. Эдгээр нам гээчид нь мөнгө, албан тушаал, эд баялгийг нэг нэгнээсээ өрсөж гадныхантай нийлж ахуйхан хүртэх өвчин туссан. Гадныхан намуудын энэ бузар булхайг мэддэг, удирдлагуудад нь нөлөөгөө тогтоосон далдаас удирдаж байгаа. Сонгуульд нь нууцаар мөнгө хаяна, харг пиарчдаа нууцаар оруулж ирнэ. Намууд мөнгөн дээр нь зодолдоно.Баялгаа хямдхан гаргана.
улстөрийннам гээч монголыгихэдэн хэсэг талцуулсан хадна мангаа байхад монголчууд нэгдэнэ гэж бодоод хэрэггүй. Эдгээр нам гээчид нь мөнгө, албан тушаал, эд баялгийг нэг нэгнээсээ өрсөж гадныхантай нийлж ахуйхан хүртэх өвчин туссан. Гадныхан намуудын энэ бузар булхайг мэддэг, удирдлагуудад нь нөлөөгөө тогтоосон далдаас удирдаж байгаа. Сонгуульд нь нууцаар мөнгө хаяна, харг пиарчдаа нууцаар оруулж ирнэ. Намууд мөнгөн дээр нь зодолдоно.Баялгаа хямдхан гаргана.
Үхэрнүүд олон зуун жил дарлагдаад ирхээрээ л нэгдэж байсан түүхтэй юм билээ. Түүнээс биш биесээ үзэн яддаг, хар амиа хичээсэн, бэртэгчин балиар ард түмэн шүү дээ монголчууд гэдэг чинь.
Хаха
Одоогийн монголын нутаг дээр аж төрж байгаа хүмүүсийн нийтлэгийг монголчууд гэдэгт мааааааш их эргэлздэг болсон. Боолчуулах дуртай, боолын сэтгэл зүйтэй, амьдралынхаа төлөө тэмцэх чадвар, хүсэл сонрхол алга. Өөрсдийг нь боолчилж байгаа хулгайч нарыг шүтэж амь зогоож байна. Энэ хар массыг боолчилж байгаа хулгайч нар бол бүр огт монголчууд биш. Хэрэв монголчууд байсан бол ард түмнийхээ төлөө амьдралаа зориулж амьдрах байсан юм.Гэтэл тэднийг мөлжиж, тонож амьдарч байгаа тул монголчууд биш гэж үзэж байна. Хаанаас ирсэн паразитүүд юм байгаа юм бүү мэд.
Өөр байдаг даа
монголчууд бид хүн төрөлхтнийг 1000 жил нэг удаа зовлонгоос ангижруулж өгдөг.одоо энэ цаг хугацаа болж байна .бид тэнгэрийн нууц онолыг хүн төрөлхтөнд гаран өгч ,энэ ертөнцийг гамшгаас аврах болно. энэ онол монголчууд бидэнд хадгалагдаж байдаг юм.цаг нь болохоор хүн төрөлхтнийг энэ тэнгэрийн онол хүн төрөлхтөнг аврах учиртай юм.санаа зовох хэрэггүй.монголчууд бид тэнгэр язгууртай тэнгэрийн хамгаалтай хүмүүс. одоо төр барьж байгаа хүмүүс монгол төрийг эзэнтэй тэнгэрийн төр гэдгийг ойлгох хэрэгтэй. монгол төрд буруу үйл ажил хийсэн хүнийг заавал цээрлэл хүлээлгэж байдаг тэнгэрийн төр юм.үүнийг өнөөдөрийн их баригчид сайн ойлгох хэрэгтэй.
монголчууд бид хүн төрөлхтнийг 1000 жил нэг удаа зовлонгоос ангижруулж өгдөг.одоо энэ цаг хугацаа болж байна .бид тэнгэрийн нууц онолыг хүн төрөлхтөнд гаран өгч ,энэ ертөнцийг гамшгаас аврах болно. энэ онол монголчууд бидэнд хадгалагдаж байдаг юм.цаг нь болохоор хүн төрөлхтнийг энэ тэнгэрийн онол хүн төрөлхтөнг аврах учиртай юм.санаа зовох хэрэггүй.монголчууд бид тэнгэр язгууртай тэнгэрийн хамгаалтай хүмүүс. одоо төр барьж байгаа хүмүүс монгол төрийг эзэнтэй тэнгэрийн төр гэдгийг ойлгох хэрэгтэй. монгол төрд буруу үйл ажил хийсэн хүнийг заавал цээрлэл хүлээлгэж байдаг тэнгэрийн төр юм.үүнийг өнөөдөрийн их баригчид сайн ойлгох хэрэгтэй.
Хятадын эрлийзүүд Монголд хүрзээ бариад босно, биднийг УИХ-ын дарга Ми овогт мөн Ж.Мөнхбат,Хаянхярваа мэтийн эфү хүргэцүүл бас Бээжин Дундат улс дэмжинэ та муусайн маанаг үхэрнүүд яаж ч чадахгүй та нарын тархийг хүрзээр цавчина гэж биднийг тавладаг болоод байна.Бид яах естой вэ?
Hulgaich,eh ornoo hudaldagch, deeremchin tonuulchidtaigaa negdeh ymuu Baysaa?????!!!!!!!
mederel gar chin odoo yugaa hutsaad bgaa yum be..
Bayasgalan gyai ta neg ye ardchilal geed demii dongosood baisan ter balag chini bidniig negtgeh baitygai neg negnee harah ch yhaangyi bolgolloo?enyyniig ta nar hiisen odoo ta nar zas!!!!yaj zasah ni ta nariin hereg?muusain soluiorson ardchilal yarij garch irsen deeremchin tonuulchinguud eersdee medezgee!!!