МАХН-аас боловсруулсан Дээд Үндсэн хуулийн төслийг ард түмнээр хэлэлцүүлэн батлуулах чиглэлд МНН, МҮАН, ИЗНН хамтарч ажиллахаар болж, өчигдөр тунхаг бичигт гарын үсэг зурлаа. Тунхаг бичигт “Эрдэнэт Монгол хүний 9 цагаан хүслийг тэтгэх тунхагт “МАХН, МНН, ИЗНН, МҮАН шинэ дээд хуулийн төслийг даяар олноо хэлэлцүүлэхээр хамтран ажиллах болсныг зарлаж, энэхүү тунхаг бичгийг гаргаж байна" хэмээжээ.
Түүнчлэн Үндэсний их хуралдай, Улсын бага хуралдай гэсэн хоёр парламенттай болох, Төр залуу үеэ дээд боловсролтой, нарийн мэргэжилтэй болгох, залуу гэр бүлийг орон сууцаар хангах зардлыг хариуцах, БНМУ-ыг цогцлоон байгуулж ядуурлыг бүр мөсөн арилгах зэрэг заалт оруулсан байна. Мөн газрын баялгийг монгол хүн, хойч үеийн элбэг дэлбэг амьдралын төлөө зориулах, Стратегийн ордын нэр дээр иргэн бүрт хувьцаа, гэрчилгээ олгох зэргийг тусгажээ.
Тунхаг бичигт гарын үсэг зурах үеэр МАХН-ын дарга Н.Энхбаяртай цөөн хором ярилцлаа.
-“Эрдэнэт” үйлдвэрийн 51 хувийг “Стандарт” банкинд барьцаалж, их хэмжээний зээл авсан “Жаст”-ын Ш.Батхүү нарт холбогдох хэрэг олон нийтийн анхаарлын төвд байна. Анх энэхүү “луйвар”-ыг хийх үед та төрийн өндөр албан тушаал хашиж байсан. Өөрөөр хэлбэл, та 2009 онд төрийн тэргүүн төдийгүй Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийг толгойлж байсан санагдана. Тэгэхээр та энэ асуудал, хэргийг мэдээгүй байх боломжтой гэж үү?
-Намайг 2009 оны луйврын сонгуулиар “унагасан”. Тэрнээс хойш Монгол Улсын эрх ашиг, байгалийн баялгаар цөөн хэдэн улстөрч тоглосон. Тэрний илрэл нь “Эрдэнэт” үйлдвэрийн 49 болон 51 хувь. Түүнчлэн офшор данс, МАН-ын 60 тэрбум зэрэг хэрэг байна.
Энэ бүх зүйл 2009 оноос хойш болж, өрнөсөн. Миний хувьд энэ бүх луйвар, булхайг 2009 он хүртэл гаргалгүй, болгохгүй байж чадсан. Тэгж ярих юм бол 2003 онд “Эрдэнэт”-ийн 51 хувийг Монголын талд авч ирсэн. Тэр үед офшор данс гэдэг ойлголт байгаагүй. Дээр нь сонгуулийн ажлыг мөнгөөр явуулдаг, албан тушаалыг мөнгөөр зардаг ойлголт ч байгаагүй юм шүү. Харин “Оюутолгой”-н гэрээг ард түмэндээ ашигтай байдлаар байгуулахын төлөө зүтгэж байсан.
Харамсалтай нь, намайг луйвардаж унагаагаад энэ бүх зүйлээ хийлээ. Гэхдээ энд би нэр зааж, нэг хоёр хүнийг муулмааргүй байна. Нэг, хоёр хүнийг шоронд хийгээд шийдчих асуудал биш. Үнэхээр гэмт хэрэг хийсэн бол хариуцлагаа хүлээх ёстой. Гэвч асуудлыг үнэхээр л шийдэх гэж байгаа бол төрийн дээр луйварчин гарч ирсэн ч хулгай хийж чаддаггүй тогтолцоог л бий болгох ёстой.
Өөрөөр хэлбэл, ард иргэдийн амьдралыг сайжруулахын тулд тогтолцоогоо сайжруулах хэрэгтэй. Тогтолцоогоо сайжруулахын тулд Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах шаардлагатай. Энэ бол нэг, хоёр намын асуудал биш. Нэг, хоёр хүний хэрүүл ч биш юм.
-Гэхдээ “Эрдэнэт”-ийн 51 хувийг барьцаалж, гадны банкнаас их хэмжээний мөнгө зээлэх үйл явц 2007 оноос эхэлсэн байдаг. Та үнэхээр мэдээгүй гэж үү?
-Надад ямар ч мэдээлэл байгаагүй. Тэр үйл явцыг 2007 оноос эхэлсэн гэдгийг сая л мэдэж байна. Харин гарын үсэг зурах явц нь 2009 оны сонгуулийн дараа дууссан гэж ойлгож байна. Энд би нэг зүйлийг баталгаатай хэлэх байна. Намайг Ерөнхийлөгч байхад ийм үйл явдал болоогүй, болох ч үгүй байсан. Гэхдээ өнөөдөр хууль, шүүхийн байгууллага яаж ажиллаж байгааг хүн бүр мэдэж байгаа байх.
Жишээлбэл, Н.Энхбаяр гэдэг хүнийг боловсролгүй, хүмүүжилгүй гэх шалтгаанаар нэр дэвшүүлдэггүй. Ямар ч хэрэг хийгээгүй байхад нь шоронд хорьж чаддаг шүү дээ. Үүнийг би жинхэнэ яс, махаараа мэдэрсэн. Мэдэрсэн хүнийхээ хувьд тогтолцоогоо л өөрчлөх гээд байгаа юм.
-Та мэдээгүй, танд ямар ч мэдээлэл ирээгүй юм байж. Тэгвэл АТГ-аас өнгөрсөн даваа гарагт тухайн үед Ерөнхий сайдаар ажиллаж байсан С.Баярыг дуудаж, байцаалт авлаа шүү дээ. Үүнд та ямар хариулт, тайлбарыг өгөх вэ?
-Энд нэг, хоёр хүний асуудал ярихгүй. Учир нь, үүнээс болж хэрүүл болдог. Үнэнийг тогтоох биш хэрүүлийг шалгадаг. Монголчуудыг хэрэлдүүлмээргүй байна. Бид олон жил хэрэлдлээ шүү дээ. Нэг нэгнээ дээд зэргээр доромжиллоо. Одоо эвтэй байя. Шударга ёсонд суурилсан эв байх ёстой.
-Гэхдээ та С.Баяртай их ойр ажиллаж байсан хүн. Тэр яригдаад байгаа офшор хөрөнгө болон тэр олон хаусыг ямар мөнгөөр худалдаж авсан гэж бодож байна вэ. Эх үүсвэр нь хаанаас гарсан юм бол оо?
-Харин наадахыг чинь л асуугаад байгаа шүү дээ. Би шалгаад өгөөч гэж хүртэл хүссэн. Ер нь, ганц С.Баяр ч биш тэр олон офшор хөрөнгөтэй гэх нөхдийг шалгах хэрэгтэй. Олж тогтоох шаардлагатай шүү дээ. Одоо Х.Баттулга Ерөнхийлөгч энэ бүхэнтэй тэмцээд байх шиг байна. Бүгдээрээ шалгуулах хэрэгтэй. Тэр хөрөнгөө тайлбарлах шаардлагатай байна. Би бодохдоо нэлээн хэдэн тэрбум ам.доллар тэр офшор дансанд бий гэж бодож байгаа шүү.
-Та “Жаст”-ын Ш.Батхүүгийн ард хэн байгаа гэж харж байна вэ?
-Шалгах хэрэгтэй. Хууль, хяналтынхан шалгаж эздийг нь олох хэрэгтэй. Хэрэв хүсэх юм бол их амархан олно шүү дээ. Н.Энхбаяр гэдэг хүнээр хэлүүлээд ч байх шаардлагагүй. Тэртээ тэргүй дансыг нь хөөгөөд үзэхэд л хангалттай. Хүн гишгэхдээ хүртэл мөрөө үлдээдэг биз дээ.
Яг үүн шиг тэр банкаар орж, гарсан мөнгө болон дансны хуулгыг нь үзэхэд л хангалттай шүү дээ. Нээх толгой өвдөөд, янз бүрийн юм ярьж төөрүүлээд байх зүйлгүй. Би хангалттай ярьсан. Одоо Ц.Элбэгдорж, С.Баяр, М.Энхболд нараар яриулах хэрэгтэй. Энэ хүмүүс тэр бүх луйвраа ярих хэрэгтэй л гэж хэлэх байна даа.
Б.Төгөлдөр
Эх сурвалж: "Өглөөний сонин"
Сэтгэгдэл0
Энэ замбараагүй луйварыг зохион байгуулалтанд оруулсан загалмайсан эцэг нь энхбаяр шүү дээ Харамлаж ганцаараа идлээ гэж луйварчидаас хөөгдсөн энхбаяраас шударга нийгэм байгуулна гэж юу байдаг юм
enhbayriin ved shudarga baisan yumaa tvmen medne .ene hvniig zailuulaadl uls ornoo uulglan zarsan daa
olgorhudaas haramlaj ard tvmendeel uguh gesen uuruu idsen yum yuch bhgvi shvv de.ene hvn idvvlehgvi baihaarni nuguu hedni eneniig zailuulaad huvaaj ideed uls orniig zarj mungiig ni opshordood odoo gadagsh zugthad belen bgaa ni l vnen
Энхбярын үед арай гайгүй байжээ. Одоо юу болж байна хаа сайгүй л хулгайлсан дээрэмдсэн эрх мэдэлтнүүд олигархиуд.
Яг л ингэж ярьдаг шүү дээ бүгд л худлаа байсан Хойт захын хар овоохой болгох санаа их байна шүү
энхбаяраа Сдакаа Чи СОНС!!! Халхын нэгэ хvмvvн Чамд тушааж байна СОНС!!! Одоо наад балиар юмаа боль!!! Тэгээд амар жимэр Амгалан тайванг ОЛ!!! Битгий идэж байгаа Хоолныхоо САВ руу нулимаад бай!!! Аав, ээж чинь хэлээгvй бол хэлж чамд СОНС!!! ЗОГС(((
одоо элбэгдорж м.энхболд батүүл нарыг шалгах хэрэгтэй гэж үнэн байх шүү.
shalgah baitugai alahiin muuhaigaar alah heregtei.
enhbayar mongoloo gesen eh oronch hun
Эхлээд эхнэрээсээ салчих Тэгвэляахав дэмжье)))
Энэ пизда тэгээд юу ч хэлэхгүй юмаа. Дандаа нууж байдаг
erhiigni ugchih tgbel naad hvn chini erliizvvded surgaad ugnu
Хийж vзсээн чадахгvй Пизда байна лээ)))
пу.очирбат шүү дээ. загалмайлсан эцэг нь
Хүн өөрчлөгдөнө гэж байдаггүй. Н.Энхбаяр улс орныг удирдаж байхдаа энэ бүх луйварчдыг төрүүлсэн, энэ бүх ядуурлыг бий болгосон, эхнэр хүүхдээ ч өндөр албан тушаалд тавьж байсан одоо ч хүү нь Монгол банкны дэд захирал хийж байгаа. Хаана их мөнгө байна тэнд Намбарын нэр дуулдана. ТВ9 тв-ээ ард түмэнд буцааж өг, аавынхаа нэр дээр авсан амралт суваллын газруудыг хөгшчүүлд өг, гадаадад зугтсан дүү Н.Энхтуяагаа олж ир.
ta ser .esvel hvzvvgvi hulgaich sursanaaraa hvn gvtgej bnuu
Enhbayar harin ch hyanaj hatyy baisanaas ene byhen chini zadarsan baih syy!!!ta byryy oilgolttoi bna!chi bol ter Elbegdorjiin luibarching emeerdeg tenegyydiin neg sib?....Byy hyz!!!!yneneiig oloogyi baij hyn hyn ryy yschiheen boliz yz!!!!
Хайя юутай үнэн үг хэлвээ?
МОНГОЛЧУУП ХАРАНХУЙ БАЙНА ДАА. ХҮН ЗӨВ ШУДАРГА ЮМ ЯРИХАД Л ИНГЭЭД ХҮЛЭЭЖ АВЧ БАЙГААГ НЬ ХАР ДАА. ЭСВЭЛ ЗОРИУД ИНГЭДЭГ ЮМ УУ.
Ene hvn deeshee garval ulsaa hudaldsan olgarhud vnend gvitcegdeh uchraas zoriud gvtgej harluuldag yumaa
Zoriud zohion baiguulttai ingedeg gedgiig Mongolchuud meddeg bolood udaj bnaa. Novsh gej...
Enh bayraa chi zugeer l medeh umaa delgechihech .gerchileed l boloo bisn uu
Зуун эрхмээр ярьсан шуу дээ
ЭНЭ МЭТ ЛУЙВАРТ НЬ ОРОХГҮЙ БОЛОХООР НЬ НААД 3 нь энэ нөхрийг шоронд явуулж УИХ,е-д дэвшүүлэхгүй 8 жил явсан болж таарлаа даа. Му жаахан болохоор гэмтэн нь баригдах юм даа.
Зөв ярьж байна элбэгдорж энхболд баярыг шалгах хэрэгтэй шүү дээ
энхбаяр бүх хулгайн эцэг.
Энэ хүнд маш олон луйварчин завшигчид дургуй байгаа . Бүх булхай луйврийг хорьж хувилдааныг зогсоож Монголыг өрнөөс нь салгаж байсан буянтан. Шударга байсныхаа төлөө асар их гүтгүүлж хилсээр хэлмэгдэж яваа хүн Бурхан бүгдийг ялгадаг юм Эх орны ширхэг чулуу хүртэл амьтай. Бүгд гэрчилнэ Шударга ёс ялна Цаг их ойртсон Бүгд зөв замдаа орно
Оюутолгойн учрыг олохын тулд баяр,илжигдорж хоёр хуйвалдан Н.Энхбаярыг унагаж аваад английн дээрэмчидтэй хамтран цусалсан юм. Энэ үйлсэд Сэлэнгийн хятад С.баярцогт нохойн гөлөг их гавьяа байгуулсан нь бас чин үнэн .Н.Энхбаяр анх албан тушаалыг зардаг менежментийг нутагшуулсан нь бол бас няцаашгүй үнэн.Тэр одоо өөрийн бий болгосонг тогтолцоогоо эвдэхийг хүсч байна гэж харж байна.Ямар ямар алдаа хийснээ тэр мэдэхгүй бол өөр хэн мэдэх юм.Харин МАН-АН түүнийг гаргахгүй гэж хуйвалдан үзэж тарж байна даа.баяр илжигдорж,баярцогт,батүүл мэт нь шоронд бүх насаараа суухаас айж байгаа нь тодорхой.
N.Enhbayr bol Mongoliig avrah od teneguud uuniig sain oilgoj avahtun
Enhbayar bol yag l yneniig hellee!enyynees ikhe nariin yumiig ni salgah yostoi gazaryyd ni oloh heregtei!heryyleen baizgaaya!yragsaa harj yneniig olyo gelee ene yunii byryy be?Saldan banid naraa!!!ta nar sig ard tymeng ard tymen gedeggyi ee!ard tymen erdiin noyon nyryytai yum yumand sabchin dongoddoggyi noyon syyritai,emegteileg zangyi,jinhene oyun yhaalag,teb yzeltei,hersyy syysan,chingisiin Mongoliig heldeg yum!eneederiin Mongol zaluus ene ikhe heregt dyrlagchid bol zygeer l ylai deer syygchid ytga ychirgyi nygeliin cheleet daichid bna!ta nar hezee yheheen medehgyi hebtej nygel byriig simteheen boli!ta nart hyrteeltei ch bii!!!ygyi ch bii!!!enyyn sigeen eh ornoo hegjuulehed tysalzga!!!daanch chadal chini dytaj,oyun chini hyrehgyi l dee!!!sylag gelegnyyd eegegeerel enerelees hol hendii hybisgalchid gej er dyylaagyi!tiimees ta nar ychirtai dyygrana syy!!!byynii nohoinuud aa,Hen ni hen be?gedegiig ydahgyi haryylna!er ni ta nart tolgoi gej baina yy?Gegeerel oyun yhaan abchirdag byhniig haraaj zyhdeg biz dee!!mylgyy har lydnyyd ee!!!ta nar tegeed hezee zasarch hyn sig boloh be?....Har tamhi yanhandah,hamgiin byzar bylai bygdiig ta nar hiij baigaa?asyydaltai hampaanyyd bol orchin chagiin peespukchid,her chadalaan medehgyi synan dyrlagchid,DOX-iin ganz hamaatan ni orchin chagiin belgiin synaltangyyd soron oron yalgahaan baichihsan tenegyyd chini ta nar biz dee!!!Mongol ylas yrid emne hezee ch iim teneg ardyydtai baigaagyi yum!!!eneeder arai l dendej doroitson bna!ene yed ajil hiine tor ydirdana gedeg amargyi dabaa baih syy!!!ene chagiin malnyydtai harizaj ajillana gedeg honi hariulaad yabahaas ch hezyy baih syy!!!!Honi ch ebsnii saihaniig ysnii ergeer dehyyleed haychihaar idsendee chadaj hanaj baigaagaan haryyldag,malaas door ardyydtai baina gedeg hyn terlehtenii gytamsig yag iim archaagyi tenegyyd 21 zyynd Mongol ylas olnoor ni tejeej baina,ene yaltai be?Yiliin lai baihdaa!ene olon malnuudiig yamar terlehtend tereh bol gej harj syyh be?Bygdeeree tamiin togoond chanagdah baih daa!!!hairan ch Mongol mini!
2009-ОН ГЭЭД ЭРГЭЭД БОДЬЕ ЭНХБАЯР ГЭДЭГ ХҮНИЙГ ШОРОНД ХИЙЖ БАЙГААД БҮХ ЛУЙВАРАА ХИЙСЭН МЭТ ХАРАГДАЖ БАЙНА.
Ийм л луйвар хийх гэж Элбэгдоржийг гаргах гэж С.Баяр өөрийн намын нэр дэвшигчээ унагаж,хуйвалдаанд оролцсон биз дээ. Үнэндээ Энхбаяраас хойш МАН-ын уруудан доройтол явагдсан. Сонгууль болгонд дараалан ялагдсан.Энхбаярын үед маш хүчирхэг ,олон түмний дэмжлэгийг алддаггүй нам байсан. Одоо бүр гишүүнчлэлгүй нам болъё гэх мэт юм ярьдаг болсон. Энхбаяр МАНАН-г үүсгэхгүй байсан тул түүний амь насыг Зориг шиг хороохоо шахсан биз дээ. Захиалга аваад явсан нөхдүүд нь бүтэлгүйтэж баригдаад ,бантсандаа АТГ явуулсан гэж үнэнээ хэлсэн. Тэгээд л алж чадаагүй боловч шоронд тамлан алахаар шийдсэн байсан ш дээ. Түмний нүдэн дээр яаж ч чадаагүй.
Элбэгдоржийг гаргах гэж Солонгосын МҮҮН -хэн санхүүжүүлж,Баяр тэргүүтэй МАН-ын урвагч нарыг ч гар цайлгасан байх. Тэгсэн ч эд нар луйвар хийхгүй бол Энхбаярыг унагаж чадахааргүй байсан. Гол нь Энхбаяртаа биш босоо МАН намыг унагаж байгаа байхгүй юү.МАН-хан үүнийгээ ойлгодоггүй.
Өнөөдрийн луйварчдын хийсэн хэрэгтэй харьцуулахад Энхбаяр юу ч хийгээгүй юм байна.
ЭНХБАЯРАА ЧИ ЭНЭ БҮХНИЙ ЭХЛЭЛ, ШАЛТГААН НЬ БАЙЖ БИТГИЙ ХУЦ ЗА
чоно борооноор
сайн байцгаана уу? ХЭХЭХЭ, ДОРД ХИЙГЭЭД ДОРДОС Хувьгалаас гарч чаддаг Хүмүүнээс гарч болдог муу муухай, балаг, гай, лай, ланчиг, эрээгүйдэл, цээргүйдэл, увайгүйдэл бүхий ОЙ ГУТАМ СЭЖГИЙН ҮЙЛДЭЛ, СУРВАЛЖ МОНГОЛ УЛС ЕРӨНХИЙЛӨГЧТЭЙ БОЛЖ ЭХЭЛСЭН ҮЕ БУЮУ ЕРӨНХИЙЛӨГЧИД ЗАЛААСТАЙ ЭТГЭЭДҮҮДИЙН Очирбат, Багабанди нарын үеийн хугацаанаас, ТЭРХҮҮ ЦАГ НАРААС УЛБААЛЖ УЛДСАН. ХЭН НЬ Ч ХЭНИЙГЭЭ ХЭЛЭЛТГҮЙДЭЭ, ТОЙРСОН БААХАН ДОЛДОЙНУУД, ОРООЛОНГУУД, ЁРЫН АД ЗЭТГЭРҮҮДТЭЙ ДОРДУУД, ДОРДОСУУД Л МОНГОЛЫН АХУЙД ЗАСАГТ ТӨРД БИЙ БУЙ БАЙДАГ БАЙГАА Ч ХҮН АРД НЬ БОЛОХ МОНГОЛЧУУД АХУЙГАА ЗАСГАА ТӨРӨӨ АВЧ ЯВЦГААДАГ ТУЛГАР ТӨРИЙН СҮЛД НЬ ГЭДГИЙГ ТЭД МЭДДЭГГҮЙ. ТЭГЭЭД Ч ЕР НЬ, АЛЬ Ч УЛС ОРНЫ ТӨРИЙН НЬ СҮЛД НЬ ХҮН АРД НЬ БАЙДАГ.
монголчуудын өсөж өндийх зам бол эв нэгдэл юм харамсалтай эв нэгдэл гагцхүү шудрага ёсон дээр тогтдог. хүний эрх, эрх чөлөө зах зээл гэдгээр халхавчилсан капитализм шудрага ёс тогтох нөхцлийг хангаж чадахгүй байнгын хямрал дагуулж зуу орчим жил оршин тогтносон боловч одоо сүйрэн унах цаг нь болжээ. олон жилийн өмнө дэлхийн 7 том гүрний тэргүүнүүдын уулзалт дээр жак шарак гэлүү нэг нөхөр энэ тогтолцоо байнга хаямрал дагуулж байгаа нь шинэ тогтлцоог шаардаж байна.гэж тэмдэглэж хэлсэн гэдэг. сүүлийн үед ардчлал нэртэй капитализмд гарч ирсэн удирдлагууд дураараа дургих байдал хэтэрч ардчлал анархизмд халтиран эдийн засгийн хямрал улс төрийн хямралаар баяжан дэлхийг дэнжигнүүлж дэлхийн эдийн засаг, улс төрийн байдал 1930-аад оны байдалтай ойртов бололтой. энэ үед ард иргэд амьжиргаагаа дээшлүүлж чадах одоогийн хэллэгээр дарангуйлагчийн эрэлд гардаг жамтай ажээ. энэ үед зөрчил тэмцэл хурцдаж томоохон дайнаар асуудлыг шийдэхээс өөр замгүй болдог бололтой. одоо дэлхийн том гүрнүүд зэвсэглэлээр хөөцөлдөж дэлхийн 2-р дайны өмнөх байдалд байна. манай улс төрч нэртэй хүн хувалзнууд шуналаа татаж шудрага ёсны салхи оруулахгүй бол ширээнээсээ унаж ширдэгнээсээ сэгсрэдэх ойртож байна гэдгээ ойлгоосой
Enhbayarin ueiig suuliin terguun bologchdiin uetei haritsuulaach. Harin ch ard tumnii setgel amidral taivan tugshih yumgui b.san shuu.
шалгах хэрэгтэй гэдгийг бүгд хүссэнч замхрааж дуусгаад бга болохоор одоо өөр тэмцэл хэрэгтэй шалгуулсан шалгасан нэр зүүгчидийг хамтад нь өшиглөөд зайлуулахыг ард түмэн хүсч байна 200толгойг
энхбалиар пдугаас одоо шахсан ч шүүс гарахгүй