Олон жилийн ардчиллын туршлагатай, иргэд нь ухамсартай, хариуцлагатай улсуудын "шууд ардчилал"-ын загварыг сохроор дагаж байгаа нь ёстой "галууг дагаж хэрээ хөлөө хөлдөөв" гэгчийн үлгэр болох нь ээ.
Шууд ардчилал гэдэг бол хариуцлагатай, ухамсартай иргэн хүн өөртөө хамаатай асуудлуудлыг шийдэхэд оролцох боломжийг хэлдэг. Үүнийг амжилттай сайн хэрэгжүүлж ирсэн улс бол Швейцарь улс.
Тэд "шууд ардчилал"-ыг хэрхэн хэрэгжүүлэх зарчмыг Үндсэн Хуулиндаа нарийн зааж, түүнийгээ хариуцлагатайгаар дагаж мөрдөж чадсанаар өнөөдөр улс төр, эдийн засаг, нийгмийн хувьд тогтвортойгоор хөгжиж байна. Үүнийг манай ерөнхийлөгч европоор хэсэж явахдаа харчихаад л монголдоо хэрэгжүүлнэ гээд давхичихсан.
Хаа сайгүй л шууд ардчилал гэж орилоод л. Манайхны яриад байгаа "шууд ардчилал" нь тухайн орон нутгийн иргэд тухайн орон нутгийнхаа төсвийн зарцуулалтанд оролцох юм гэнэ. Энэ бол ёстой сайхан үлгэр. Энэ бол бүтэх боломжгүй зүйл.
Яагаад вэ гэхээр манай улс хот хөдөөгүй авлигалд бүрэн идэгдсэн. Хүнд суртал газар сайгүй байхад яаж тэд "шударга"-аар зарцуулна гэж найдах вэ? Энэ бол чононд хонь хадгалуулсантай л адил. Албан тушаалтан бүр авлигач, хулгайч болчихоод байхад "Та хэд мөнгөө өөрсдөө зарцуулаа" гээд сууж байна.
Үүнийг үнэндээ эрх баригчид мэдэхгүй гэж бодож байна уу? ёстой тэрэн шиг худлаа юм байхгүй. Тэд мэдэхийн дээдээр мэдэж байгаа. Тэгвэл яагаад ямар нэгэн хариу арга хэмжээ авахгүй байна вэ? Шалтгаан нь гэвэл дараах хэдэн зүйл:
Нэгдүгээрт: Энэ бол одоогийн эрх баригчдын байр сууриа бэхжүүлж, орон нутаг бүрт өөрийн гэсэн найдвартай хөлтэй болох л гэсэн арга. Тэд үүнийгээ төрийн мөнгөөр хэрэгжүүлж байна. Сум бүрт хуваарилагдаж байгаа мөнгө бол чөтгөрийн шидэмс.
Энэ шидэмсээр багалзуураа боолгуулсан төрийн түшээд хаашаа зайлна гэж дээ. Хэрэв үгнээс нь зөрж, дураараа дургивал АТГ-аас шалгана шүү дээ. Дараагийн сонгуулийн бэлтгэлээ л одооноос хангаж байна гэсэн үг.
Хоёрдугаарт: Олон жил МАН-ыхны үлдээсэн зүйлээр голоо зогоож байсан АН-ын гишүүд өнөөдөр мэргэжил чадвар хамаарахгүй албан тушаал дээр морилчихоод идэж уух юм юу байна гээд өлөн зэлмэн байгаа сурагтай. Шууд ардчилал гэдгээр халхалагдсан мөнгө тэдний хувьд ёстой тэнгэрийн хишигтэй л адил.
Олон жил намаа дагасны хөлсийг нам нь засаг бариад төлж буй л хэрэг. Одоо удахгүй ерөнхийлөгчийн сонгуулийн дараа их идэлтүүд эхэлнэ. Хэрэв одоо идчихвэл ерөнхийлөгчид нэр дэвшиж байгаа хүнд нь л муу юм болох учраас тэвчээртэй хүлээж байгаа.
Гуравдугаарт: Шууд ардчилал бол Ц.Элбэгдоржийн сонгуулийн сурталчилгаа юм. Очсон газар бүрээ одоо би та нарт тэдэн зуун сая төгрөг хуваарилуулж байгаа. Харин та өөрсдөө үүнийгээ юунд зарцуулахаа мэд хэмээн ярьж явааг телевизээр харж байна.
Тэгэхээр шууд ардчиллын цаад зорилгуудын нэг нь энэ болж таарч байна. Дараа жил энэ мөнгөөр юу бүтээснийг нь харвал хөгжилтэй зүйл болно доо. Баахан худал тайлан тооцоо, статистик тоо мэдээ.
Бодит байдал дээр олигтой зүйл бүтээн босоогүй харин дарга, даргын хамаатнууд л өнгө орсон байх вий. Ийм л үрэлгэн, хортой, далд зорилготой бодлогуудыг эрх баригчид явуулж байна. Шууд ардчилал бол улам олуулаа идэх л бодлого нуугдаж байна.
Эх сурвалж: “Хөх толбо” сонин
Сэтгэгдэл0
Yag unen bichsen baina
Chi neree tavij chadahgyi baij bas hun muulah sanaatai chaavaas daa
үэнэ шүү шевцайрь улсын иргэдийн соел иргэншил монголчуудтай харьцуулбал тэмээ ямаа л даа Дэлхийн 2-р дайны үед хойд урьд хоер хөршид нь фашизм ид идэхжиж өдөр шөнөгүй буун луу тачигнаж байхад айл бүр өөртөө хорогодох байртай төвийг сахин дайны ул мөргүй үлдсэн улс шүү дээ ийм улс шууд ардчилал хийж чадна үүнийг харсаэ Элбэгдорж Давост очоод л үүнийг монголд хэрэгжүүлнэ гэж л хогирч эхлээ биз дээ ЭХЛЭЭД ИРГЭДЭЭ ШААРДАЛАГ ХАНГАТАЛ ТӨЛӨВШҮҮЛ,УХАМСАРТАЙ БОЛГО ДАРАА ЧАЛЧИЖ БОЛНО
Сайхан худлаа бурцгааж байна дааа.. МАН-ийнхан бас ямар зохиолчоо хөлсөлж аваад ийм юм бичүүлчив,,
ene 76 bas bus nuhdvvd hagartal bayjij idej uuj bga mungunuusu heden nastai hugshchvvdiin tetgeweriig nemeed uguusei buyan bolohgvi yu. uusan idsen mungu hurungu ni ulsiin jiliin tusuw bvrdvvlchih hemjeenii l bh yum.
ard tvmnii yaduural ene nuhdvvdiin biznes hurungu orlogo bolood bh yum.
За Монголчууд бид дарга нар хамгийн эрх мэдэлтэй бүдүүн тарган хүмүүс байдаг гэж ойлгодог байсан бол Харин одоо ард түмэн асуудалд оролцож байна. Үүнийг буруутгаж байгаа хүмүүсийг би ойлггохгшүй байна. Урд нь хаана юу болоод байгаа нь мэдэхгүй дарга нар мөнгө иддэг байсан бол одоо бүх зүйл өөр болсон байна
Би харийн оронд суудаг Монгол хүн. Шууд ардчилал гэдэг бол хамгийн зөв зүйтэй ойлголт шүү!!! Бид үүнийг хөгжүүлэх нь хамгийн зөв. Хяналт тогтож байгаа нь чухал удахгүй илүү сайхан нийгэм ирнэ гэдэгт итгэж байна. Монголчууд чадна бид удахгүй эх орондоо буцна
Энэ бол маш том доромжлол байна..Монголын ард түмэн өөрсдийнхөө асуудлыг шийдэх чадваргүй юм гэнэ... Манай орон ардчиллын замналаар замнаад 20 гаран жил болжээ. Тиймээс шууд ардчиллыг хэрэгжүүлэх цаг нэгэнт иржээ.... Бидэнд Ардчиллыг авчирахад Элбэгээ тэргүүн эгнээнд байсан..Харин одоо иргэд өөрсдийн асуудлыг шийдэх боломжийг бий болгоход бас л Элбэгээ түүчээлж байна....
ёстой үнэн бичжээ
mongolchuudaa elbegdorjiig dahij songoh yum bol mongol uls sönönö shuu sertsgee sanatugai.
shuud ardchilal geed yugaa huzaad baigaa hulgaich be elbegdorj terguutei ardchilagchid shuud zalgiad baihad chi mongold baihgui mörtlöö aysan ih meddeg gölög be