Шуудхан "шинэчлэлийн" гэх цол гуншинтай Засгийн газар, түүний бүтэц бүрэлдэхүүн нь төрийн өмч, төсвийн мөнгийг угаах, луйвардах, ард иргэдийг ядууруулах, цаашилбал улс орны тусгаар тогтнолыг үгүй хийх "шинэчлэлийг" л чадмаг хийж байна.
Өнгөрсөн жил үнэ тогтворжуулах нэрээр төсвөөс гадуур гурван их наяд төгрөгийн "хуурамч мөнгөн тэмдэгт" үйлдвэрлэн гүйлгээнд оруулж Монголын зах зээл дэх валютын нөөцийг цөлмөн луйвардах ажиллагаа явуулж эдийн засгийг унагаж чадсан "шинэчлэл" нь ард иргэдийн халаасыг нэгэнт хоосолсон тул одоо шууд төсвийн мөнгө луйвардаж цөлмөх бас нэг аргыг бодож олжээ.
Энэ арга нь Оюутолгой дээр туршигдан Монголын төрийг луйвардаад байж болох хамгийн оновчтой хэлбэр болох нь нэгэнт харагдсан тул лицензтэй хүмүүс эзэмшил ордоо стратегийн болгож, төртэй хамтран эзэмшихээр хошуурч эхлэв. Ямар арга болохыг уншигч та төвөггүй таамаглаж байгаа байх.
Энэ бол "төрийн эзэмшлийн 34 хувь" гэдэг луйврын шинэ арга. Шинэсэх ч юу байх вэ, ямар ч гэсэн туршигдаад үр дүн нь харагдаж байгаа арга. Мэдээж "төрийн эзэмшилд 34 хүртэл хувийг" өгч болно гээд хуулиар тогтоочихсон болохоор энэ луйвар хууль ёсных, тухайн орд бол хувийнх.
"Төрийн эзэмшилд 34 хувийг эзэмшүүлэх" шийдвэр гаргуулснаар орд эзэмшигчийн халаасанд орох ашиг нэмэгдэнэ үү гэхээс улсын санд эргэж орохгүй. Яагаад гэвэл хөрөнгө оруулалтын зардлыг нь төр дааж, хувиас гаргах зардал хөнгөрнө. Тэглээ гээд бас заавал ашигтай ажиллах үүрэг хүлээхгүй, тэр тусмаа төрд хувь ноогдол өгөхгүй байлаа гээд хэн ч түүнийг буруутгаж чадахгүй.
Өөрөөр хэлбэл "төрийн эзэмшлийн 34 хувь" гэдэг нь төсвийн мөнгө хувь хүний халаасанд урсан орох л боломж юм. Нэгэнт хувь эзэмшиж байгаа болохоор төр хяналтаа тавина, цаашид хувиа нэмэгдүүлж болно гэж зарим хүнд бодогдож байж магадгүй. Тэгвэл "Ашигт малтмалын тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай" УИХ-д өргөн бариад буй хуулинд түүнийг хориглон хаасан заалтуудыг оруулчихаад явж байна.
Тухайлбал 5.3.-д "Улсын төсвийн хөрөнгөөр эрэл, хайгуул хийж нөөцийг нь тогтоосон ашигт малтмалын ордын төрийн эзэмшлийн хувь, хэмжээг тухайн ордыг ашиглах гэрээгээр тодорхойлно" гэж заасныг шинэчлэн найруулж "5.3. Энэ зүйлийн 5.4, 5.5-д заасан ордын төрийн эзэмшлийн хувь хэмжээг тухайн ордыг ашиглах гэрээгээр тодорхойлох бөгөөд уг гэрээ нь ордыг ашиглах техник-эдийн засгийн үндэслэлд тусгасан орд ашиглах хугацаанд хүчин төгөлдөр байна." гэж өөрчилжээ.
Өөрөөр хэлбэл энэ орд ийм нөөцтэй, үүнийг ийм хугацаанд тэгж ашиглана гээд техник эдийн засгийн үндэслэлээр хугацааг нь заагаад гэрээ нь батлагдсан бол цаашид төрийн эзэмшлийн хувь хэмжээнд ямар ч өөрчлөлт орох боломжгүй болж байна.
Оюутолгойн гэрээг явцын дунд манайд ашигтайгаар өөрчлөн сайжруулж, хувь хэмжээг нэмэгдүүлнэ гэх мэтээр амлаж байсан эрх баригчид ард түмнийг хууран мэхлэж байсан гэдгээ ийнхүү баталлаа. Энэ нь "Монголчууд та нар Оюутолгойгоос хувь хүртэнэ гэж битгий горьдоцгоо" гэсэнтэй утга ижил юм.
Түүгээр ч зогсохгүй стратегийн ордод оруулъя гэж хүсэлт гарган төрөөс "34 хувийн хөрөнгө оруулалт" гэгчийг авчихаад, дараа нь дуртай үедээ буцаагаад стратегийн ордоос хасуулж болохоор хуульчлах гэж байна.
Тухайлбал хуулийн 8.1.4. дахь "Засгийн газраас өргөн мэдүүлснээр, эсхүл өөрийн санаачлагаар тухайн ашигт малтмалын ордыг стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын ордод хамааруулах;" гэсэн заалтыг өөрчилж "Засгийн газраас өргөн мэдүүлснээр, эсхүл өөрийн санаачлагаар тухайн ашигт малтмалын ордыг стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын ордод хамааруулах, хасах" гэж оруулсан нь ер нь эрх мэдэлтэй, хөрөнгө мөнгөтэй хэн нэгний дураар стратегийн орд гэгчийг нааш цааш нь зувчуулж байх боломжийг олгохыг зорьжээ.
Тиймээс ч түрүүчээсээ Цагаан-суваргын орд, Цайдам нуурын орд, Гацууртын ордыг эзэмшигчид "Төрдөө 34 хувийг нь өгье" хэмээн хүсэлтээ гаргацгааж, "энэ сайхан эх оронч сэтгэл"-ийг нь Засгийн газар уухайлан хүлээн авч батлуулахаар УИХ-д өргөн барив. Өргөн барих ч гэж дээ, шахаж шаардаж эхлэв.
Бүр ил цагаандаа гарсан энэ луйврыг дэмжих ашиг сонирхлын хүрээ хэр өргөн билээ гэдгийг зарим нэг баримтаас харъя.
2014 оны хөрөнгө орлогын мэдүүлгээс харвал:
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж Их нарт, Цагаан уулын ордуудыг эзэмшигч Ремикон ХК-ний 100000 ш хувьцааг,
УИХ-ын гишүүн М.Батчимэг Шарын голын 20 хувийг, мөн Могойн гол ордын 2 лицензийг 100 хувь,
УИХ-ын гишүүн Н.Батцэрэг Шанд худаг-2 ордыг эзэмшигч Чилагу ХХК-ийн 16.35 хувийг,
УИХ-ын гишүүн, сайд Д.Ганхуяг Нүүрэнт, Бөхөгийн голын адаг-1 ордуудыг эзэмшдэг Бридж констракшн ХХК-ийн 22.93 хувийг,
УИХ-ын гишүүн Д.Зоригт Нарийний талын ордуудыг эзэмшдэг Багануур ХК-ийг,
УИХ-ын гишүүн Б.Чойжилсүрэн Гашуун толгой-1, Асарын шанд, Хараат уул, Хүүш, Үрлийн овоо зэрэг ордуудыг,
УИХ-ын гишүүн Д.Эрдэнэбат Адуун чулууны ордыг.....гэх мэтээр орд, хувь эзэмшдэг нэрсийг үргэлжлүүлвэл урт жагсаалт болох ажээ.
Тийм ч болохоор эртнээс хуулинд зохих заалтуудыг оруулж, байн байн нэмэлт оруулж, тэдгээр нь Монгол улсыг, баялгийг тонон дээрэмдэгсдийн эрх ашгийг л хангахад зориулагдаж иржээ. Одоо бүр давраад Монголыг төргүй /эрх мэдэлгүй болгох нь төргүй болгохтой адил/, улс орныг хилгүй болгох зорилгыг "Ашигт малтмалын тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай" хуулиар хуульчилан хэрэгжүүлэхээр улайрч байна.
Үүнд хэрхэн их яарч, санаа тавьж байгааг АН-ын дарга нарын хэлсэн үг, гаргасан төлөвлөгөөнөөс харж болно. Засгийн газраас гаргасан Эдийн засгийг эрчимжүүлэх 100 хоногийн төлөвлөгөөнд "Ашигт малтмалын хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулж, хайгуулын лиценз олгохыг зөвшөөрөх" гэж заажээ.
Түүнчлэн УИХ дахь АН-ын бүлгийн дарга Д.Эрдэнэбат "нэг сайдыг томилоход "давхар дээл" ярьж бүтэн өдөр зарцуулж байхаар "Ашигт малтмалын тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай" хуулиа хэлэлцсэн бол улс оронд илүү хэрэгтэй байлаа" гэж мэдэгдэж байсныг иргэд телевизээр харж сонсоцгоосон л байх.
Хулгай луйвар хийх гэж байгаагаа ард түмний төлөө юм хийх гэж байгаа мэт ярьж сурталчилдаг нь эдний ганц хийдэг, чаддаг ажил нь юм даа.
Дашрамд дурьдахад Ашигт малтмалын газрын даргаар ажиллаж байсан нэг нөхрийг "хууль бусаар олон лицензи олгосон байна" хэмээн гэмт хэргийг нь илрүүлэн буруутгаж шийтгэснийг санаж байна. Тэр тухай мөн ч их сурталчилж байсан даа. Үнэхээр энэ Засгийн газар өмнөх засгийн алдааг засаж зөв ажил хийж байна гэж түүнийг нь олон нийт сайшаан дэмжиж байсан.
Гэтэл буруу гээд хураасан лицензүүдээ хуулийн нэмэлт өөрчлөлтөөр буцаан олгохоор тусгаж, 100 хоногийн төлөвлөгөөндөө ч оруулаад байгаа нь ордуудыг өөрсдийн гарт оруулж авах, өөрсдөө л арилжиж худалдахын тулд хийсэн булаан дээрэмдэх ажиллагааны нэг хувилбар байжээ гэдэг нь одоо улам ойлгомжтой болж байна.
Энэчилэн "Шинэчлэлийн" Засгийн газрын хийж байгаа ажил бүхэн гэмт хэргийн далд сэдлийг агуулах ажээ. Хийсэн гэж гайхуулаад байгаа ажлуудыг нь хараарай л даа. Гаднаас баахан тоног төхөөрөмж авчираад өндөр үнээр салбаруудад өгдөг шахааны бизнесийг Ерөнхий сайд нь өөрөө удирдан хийж байгааг ерөнхий сайдын нөөцийн 50 тэрбум төгрөгийн асуудал ч харууллаа.
Ер нь улс төрчид хэмээх эрхмүүдийн өөр хоорондоо "шидэлцдэг", сайрхдаг үг үйлдлээр нь дүгнэвэл "хор найруулж" чадахаас биш "эм найруулж" чадахгүй өмд, оймсхоны панзчин Монголын эдийн засгийг эрүүлжүүлэх гэж юу байх вэ дээ. Харин удах тусам Монголын ард түмэнд учруулах Засгийн газрын хор аюул л улам нэмэгдэх нь ээ!
О.Лхагвадорж
Эх сурвалж: "Хөх толбо" сонин
Сэтгэгдэл0
Яанаа Яанаа Яанаа луйварчид сонгочихсон байна.
Eviidee evii chi urdn jinhen luivarchid toriig tsolmoj duusgaad toriin ajiliig avilgaliin uur uurhai bolgoj baihad chi yu gedeg baisan be !? . AN ard tumnii tusiin tuld aldaa onootoich ajillaj hiij buteej bn . Helbel ch iim iim ajil hiij bn geed nerlechih bololtsooch bn ! . Oilgoj bnuu !? . AN -iin ued iim ajiluud hiigdej bnaa geed nerlechih ajiluud uneheer bn . Tanai MAN garuudiin ued za jishee n uuniig hiisen buteesen geed helchih yamar buteen baiguulalt bn ain ! Heldee avilgachidaa ! AN -iig demjigchid bid odoohondoo duugail bgaa shuu ! Ene setguulch bodvol MAN-iin hun uhaantai ene lu8varchin songochihloo gej shogshirood bgaa n MAN-iin gidhuud uhaantai yum bizdee ! . 2016 n ond Mongoliin ard tumen hen hiij buteedgiig hen n avilgadaj luivardaj hulgailj deeremdej baisniig boditoigoor oilgono . Tegeed l eldev gutgeleg gujirdleg taraasnii chin zorgoor Mongoliin ard tumen ergeedl onooh avilgachin luivarchin MANgaruudiig songono gej bodoj bgaa bol uneheer anduuraad bndaa anduuraad bn avilgachidaa MANgaruudaa !
Яанаа Яанаа Яанаа луйварчид сонгочихсон байна.
AN-iin ued yadaj hulgaich narn gants say togrog humsalsanch shuudhan barigddag bolohgui shuu ezentei shuu gedegiig oilguuldag tortei shuuh tsagdaatai bolj bn ! . MAN-iin ued bol zugeer neg muu banknii nyarav gehedl TOM AX nartaigaa 14 terbumaar kazinoddog zugeer neg eruul mendiin gazariin dargiin nuuts amragiihaas sep duuren dollar hog deer haychihsan baidag 7-n terbum togrogoor 10 n shirheg shalaanznii dugui avaad taarahgui bolohoor n aktalaad haychihdag azaartval bi MAN-iin ternii hun shuu geed uhtel n ailgaad deer n ooriign shorond oruulaad zoduulaad AXAA BOLIEO bolgood gargadag . Hamgiin gemgui nomhon torhtei gishuun Dondog said Otgonbayar narn gazar avah gesen Nalaihad surguuli barisan irgedees Mongiig n golruuldag shantaajildag ogohgui bol Enhtaivanii guuren deer zogsooj bgaad zodood reketelsen mongoniihoo baritsaandn uridchilgaa bolgood unaj yvsan LAND iign avdag iiml tor zasag iiml gishuun saiduudtai blaa . Barimt durdahad . Odoo hulgaichuud ergeed hulgaichiig bariaroo geed orilchihson dahiad daraagiin songuulid yalah tuhai moroodchihson yvj baih shiv .Aimshigtai yumaa MAN -iinhan !
Muu malnuudig ingej demjij gargaj bdag bidnii buruu gehdee buulgaad yal asuuh erh bidend bgaa ... negdej bosmoor do
Ene bid nar demjij gargasandaa haramsaad bgaa MANgaruud ta nar ugaasaach demjeegui tsaashidch MAN garuudaa hun alj huuhen huchindsench zuv zuv geedl demjdeg bizdee . Bitgii ingej jujiglej bai nohoinuudaa ! . Ta nar yg iim erguu yum bichij bgaag chin harahad uhej dald ortloo avilgachin hulgaichuudaa songood orond ajil hiihgui gereech tseverlehgui omhii oromjindoo Mongol ulsiig min gutaagaad kommunistuudaa songood horvoog barah tavilantai orovdmoor gaj dontonguud shuudee ta nar !
АН-ын бүлгийн дарга Д. Эрдэнэбат гэж нөхөр арай дэндэж бн. Ард түмнээс сонгогдоогүй жагсаалтаар сонгогдсон нөхөр байж.
D.Erdenebat chini BAGANUUR-iin zasag darga bh-daa AZIIN CHONO -iin arhinii uildvertee hujaagiin hortoi spirteer arhi nairuulan zarj20,30hunii ami nasiig 2007 ond shine onii bosgon deer avch odoj bsan ,..ter humuus tsel zaluuhan olon humuus uhej uregdsen shuu dee
erde4nebat gedeg hun haanahiin hun be yamar tsustai hun be
Энэ бол мөсөн уулын дөнгөж орой гэсэн үг. Улс төрч гэгдэх луйварчид эх орноо цөлмөсөн цөвүүн цагт бид амь зогоож байна. Ийм луйварчид уг нь гарын 5 хуруун дээр хөлийнхийг нэмэх төдий хэмжээнд л байгаа.
TEGEED ED NARIIG YAAGAAD BAILGAAD BAIGAA YUM BE? HEZEE BAITLAA ULS TURIIG HUVIIN MUNGU TUGRUGNII ASHIG SONIRHOLTOI HOLBOJ BAISAN YUM? ER DAMPUU ULS BAINA SHUU ENE MONGOL CHIN!!!!
ene hulgaicnid iig odoo yah ve ingeed haraad suugaad baihuu ARD TUMEEN
О.Лхагвадорж???
Ter Batchimrg hurtel ordtoi bolood abchihaj. Dahij songogdohgui yum chini oligtoihon tsohiod abya l gej baigaa yum bna l daa.
Газрын баялаг төр ард түмний өмч. Ард түмнийг төлөөлж төр хувиа авах нь зөв. Харин төрийн нэр барьсан луйварчид хууль засаж ард түмний хувийг өөрийн халаасанд хийх гээд байгаад л учир нь байгаа юм. 34 биш бүр 51 хувь, болбол тэрнээс ч ихийг авах хэрэгтэй. Ганцхан луйварчдыг төрөөс зайлуулахад иргэн бүр идэвхтэй хөдлөх хэрэгтэй байна.
Odoo bid Ali neg nam bolj taltsdag baidlaa hayah tsag boljee. Mongol ulsiin yazguur erh ashgiig ulandaa gishgej baigaa Bol Ali nam gehguigeer l tseerluuldeg bolmoor baina.
Harin tiim shuu ! . Chi MANgaanuudiig jinhen utgaarn avilgadaj hulgailj deeremdej baihad yaj baivdaa ! . Ene Lhagvadorj gedeg hun AN -iin ene deerhi nern durdagdsan kompaniudad huvitsaa ezemshdeg bolon tedgeer kompaniin ezen AN-iin gishuud said nariig yamar uchirtai neriig n ingej durdsiin ed hulgaivhuud yumuu esvel Mongol ulsiin irgen alivaa kompanid huvi ezemshdeg huvitsaa ezemshdeg baij bolohgui geh gesen yumuu !? . MAN-iin zugeerl yamarch kompanigui mortloo hagarch yazartlaa bayajchihsan avilgachidiig harin yah gej bndaa ain !
Монголчуудын дунд эднээс өөр төр барих дуртай хүн байхгүй болохоор сонгосон хүмүүсээ дэмжицгээ.
Zam teevriin osloor yamar ih hun ami uregdej bna aa.... 25 jil ene hulgaichuud turshlaga sudlah neriin dor gadnii ornuudaar hesch ulsiin mongo uree biz dee.... Yadaj oligtoihon zam barichihaach ee, deeremchid ee,,,, nuglee daahaa bailaa ta nar!!!! Yadaj mongo gargaad zamiin goloor shar/tsagaan zurvas tataatdhaach!!!!
ediin zasagiin aluurchin hölsnii aluurchin urvagch hulgaich avilgachin luivarchin gadnii ulsiin gar höl bolson bögs doloodog zalilan hiideg aluurchin ene bugd ene an nam geechid shugeljee mongol humuusee temzie zailuulyaa bosozgoo arduudaa
mongoliintöröös uurd zailuulhiin tölöö an nii luivarchdiig bosohgui boltol ni but tsohie
Эвслийн засгийн газраас өмнөх МАН /МАХН/засгийн эрхийг олон жил барихдаа асар их нөөцтэй Баян түмэнгийн нефть,Модотын алт, вольфром, цагаан тугалганы орд, мардайн ураны орд,Бор-Өндөр,хамар усны жонш,бороогийн алтыг цөлөмсөн,мөн Эрдэнэтийн уулын баяжуулах үйлдвэр саяхан болтол дандаа алдагдалтай ажиллаж түүнийг нь улсын төсвийн таатаасаар таг нууцлан нөхдөг байсан. За үүний хажуугаар 70 жил жил бүр 9 сая малыг хөлөөр нь арьс шир, ноос ноолуур, хөөвөртэй нь хойт хөршдөө гаргаж нэг хоныг резинэн хониноос хямд зарж байсан ингэхдээ ард биднээс албан журмаар хамаг мал тураалдаа хүрсэн байдаг хаьар цагт малыг нь жинлэн маш бага үнээр /бүх малыг сорчилон авсаар байгаад бүх малын чанар муудсан/ албан журмаар /хүчээр/ авдаг байсан юм. Үүний зэрэгцээгээр буга, согоо,гөрөөс, зээр, гахай,ногторуу шувууг бүтнээр нь /эд таргалсан үед нь/,чоно,үнэг, хярс,мануул,тарвага,зурам дорго, үе, солонго, хэрэм зэргийг хиаруулан арьс-үсийг нь маш хямд /нэг бүтэн зээрийг гэхэд 1 төгрөг 15 мөнгөөр үнэлэн хойт хөршлүү өгдөг байлаа. Эдгээр үнэт зүйлийг төв төмөр зам,дорнот аймгийн төмөр замаар вагоны цуваагаар тасралтгүй зөөдөг байлаа. Энэ бодлогоос өмнө монголын м инь хээр талд зээрийн сүрэг, ой модонд нь буга согоо,бор гөрөөс ёстой нэг багширдаг байсныг ахмад би гол харлан санасаар байдаг. Ингээд монгол орон хамгийн хангамжтай байдаг нийслэл хотдоо идэх махгүй,уух сүүгүй болж дэлгүүрийн лангуу дээр бор давс өөр юм бараг байхгүй болж, хөдөөгийн нийт айл зунд нь хар цай ууж, тосгүй сунадаг боорцог идэж туйлдсаар 90 он ардчилалтай золгож одоо хөдөөгийн айл бүхэн машин буюу мотоциклтэй, сүүтэй цайтай, тостой боорцогтой, цагаан идээтэй бараг бялхах болсон. Энэ бол зарим нөхөд нь алуулан байж ардчиллыг авчирсан АН-ын ач тус яах аргагүй мөн. Харин ардчиллын 20 жилд МАН авилгалыг маш их үржүүлж бас бинийгээ ядууруулах нэгэн том хөшүүрэг хийгээд хөгжлөөс хойш татаж байна. МАН зарим нэгэн амбийцад хөтлөгдсөн хүмүүс одоогийн засгийн газрыг өөрсөд шигээ санаж монголын хөрөнгийг авах гээд байгаа юм шиг хоосон төсөөлөл гарган ирж гүжирдэж байгаа нь маш хотой. 34% гэдэг нь ийм арчаагүй гаднын гар хардаг болгогдсон монгол оршин тогтнох нэгэн ойрын үед ийм бодлого баритлахаас өөр яах юм. Цаад сайн төртэй явж хөгжиж ирсэн нөгөө орон манай монголгүйгээр явж чадна. Харин бид тэд нарын эрх ашиггүй бараг яажч чадахгүй шүүдээ. Энэ засгийн газар МАНын үед энэ их бэрхшээл таригдсан өмнөх он жилүүд засгийн мундрааг засах гэж үнэн голоосоо зүтгэж ард бидний төлөө явж байгаа нь тодорхой байна. Өөр бичих юм их байна... байгаа
өөрөө өсөж үрждэг Малаа ЗХУ-д хөлөөр нь тууж гаргаж байснаараа бид олон хот сууринтай, бүх аймаг, сум сангийн аж ахуй, орчин үеийн төв суурин болон хөгжиж чадсан юм. Хонио тууж гаргаж байснаараа манай улс хоньгүй болоогүй. ЗХУ болон соц орнуудын Техник туслалцааны хөрөнгө оруулалт нь өнөөгийн баялагийг нь ухаж байгалийг нь сүйтгэж байгаатай харьцуулвал жинхэнэ бүтээн байгуулалтын хөрөнгө оруулалт байсан. Хүн бүр хийж бүтээх үйлсэд гар бие оролцож, бахархаж бардамнаж явсан. Бор давснаас өөр юмгүй болсон үе чинь шилжилтийн гэх тэр үеийн эхэнд Ардчилал ярьж гадаад бүх харилцаа зогсож, соц систем задарсан тэр үед тохиолдсон явдал. Гэхдээ сүүгүй цайтай байлаа гээд Монгол хүний бие муудаагүй. Өнөөдрийн элбэг хангалуун гэж магтаж байгаа гадны элдэв химийн бодис, хиймэл эдээр хийсэн хүнсний зүйлс монголын иргэдийг өнөөдөр хорт хавдраас эхлэн мэдэх мэдэхгүй олон өвчнөөр өвчлүүлж байна. Зээрийн сүрэг ан амьтан тэр ч байтугай бэлчээрийн ургамал, гол ус устах ширгээх ажлыг одоо л харин хийж байна. Устгах ажил чинь 1990 оноос хойш эхлэсэн ажил юм шүү дээ.
Odoo dain hiih vv aan.!!!
Энэ төрийн үед ийм их дээрэм тонуул явагдаад байгаа юм байна Харина өнгөрсөн 20 жилд асар их бүтээн байгуулалт явагдажээдээ янзана.Хулгайч хулгайчдаа атаарханаа гэж...
Өнгөрсөн хорин жилд ч АН МАН-тай нийлж, хуйвалдаж идсээр байсан. Тэгэхэд чи бас л идэлцээд МАН-ыг хамгаалаад л хуцаад байсан гөлөг мөн л байна. Чам шиг ялсан намд нь зусардаж хулгай хийдэг гөлөг энд илүүднэ. Амнаас нь гарч байгаа үг бүр нь ард түмний хөрөнгийг яаж хувьдаа завших вэ гэж нойр нь хүрдэггүй улайрч байдаг асар их шуналтай нэг муу хулгайч болохыг чинь харуулаад байна.
ман ч ан ч ижилхэн хоттой хонинд орсон чоно адил юм монгол оронд ийм НАМ байгаад хэзээд ч хэрэггүй эзэн хаант улс байсан нь дээр дээ
hahahaha ene neg AH nohor ami tavih ni ee. iim muu golognuudiin nuur ruu nulimah yumsan. ymar hogiin sonsogdoj baina aa bichij bgaag ni harahad.