Дэлхийд эдийн засгаараа хоёрт бичигддэг хүчирхэг их гүрний тав дахь үеийн удирдагч, Си Зиньпиний хоёр өдрийн айлчлал амжилттай өндөрлөж Монгол-БНХАУ-ын хооронд иж бүрэн стратегийн түншлэлийн баримт бичигт хоёр Ерөнхийлөгч гарын үсэг зурцгаалаа.
Си Зиньпин дарга анх 2008 онд БНХАУ-ын дэд даргын хувиар Монголд айлчилж байснаас хойш зургаан жилийн дараа БНХАУ-ын даргын хувьд хийсэн энэхүү түүхэн айлчлалынхаа зорилгыг нэгдүгээрт найдвартай, хариуцлагатай стратегийн түнш байх, хоёрдугаарт хамтран хүртэж, хамтдаа хожихыг хичээдэг харилцан ашигтай түнш байх, гуравдугаарт чин сэтгэлээсээ байнга харилцах найрсаг түнш байх, дөрөвдүгээрт энхийн төлөө гар нийлэн ажиллах бүс нутгийн түнш байх хэмээн тодорхойлсон билээ.
Айлчлалын хүрээнд худалдаа, эдийн засгийн бодит хамтын ажиллагааг иж бүрнээр хөгжүүлж, 2020 он гэхэд хоёр улсын худалдааны хэмжээг 10 тэрбум ам.долларт хүргэх зорилтыг биелүүлэхээр болсон нь зургаахан жилийн дараа зөвхөн хоёр орны худалдааны эргэлт нь өнөөдрийн Монгол Улсын жилийн төсвийг гурав дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээнд хүргэнэ гэсэн үг юм.
Энэхүү тохиролцоо нь зөвхөн зорилт бус заавал хамтран хэрэгжүүлэх “даалгавар”-ыг аль аль тал нь авчээ гэж ойлгож болно. Мөн хоёр тал үндэсний мөнгөн тэмдэгт солилцох своп хэлцлийн хэмжээг 15 тэрбум юанийн хэмжээнд нэмэгдүүлэхээр болсон гээд тохиролцсон ажил цөөнгүй бий.
Тухайлбал, хил дамнасан эдийн засгийн хамтын ажиллагааны бүс байгуулахыг Хятадын тал нааштай шийдэхээр болсон нь манайхны хэдэн арван жил яриад хэрэгжүүлж чадахгүй байгаа эдийн засгийн чөлөөт бүс жинхэнэ утгаараа байгуулагдах найдвартай эхлэлийг тавьсан хэрэг юм.
БНХАУ-ын дарга Си Зиньпиний айлчлалын үеэр албан ёсны 24 гэрээнд хоёр талаас гарын үсэг зурсан нь урьд өмнө хийгдэж байгаагүй эдийн засаг, стратегийн түншлэлийн шинэ эринийг эхлүүлсэн түүхэн үйл явдал боллоо.
Эдгээр гэрээ хэлцлүүдээс монголчуудын хамгийн их хүсэн хүлээж байсан “Ялтан шилжүүлэх тухай Монгол Улс, БНХАУ-ын гэрээ”-ний батламж жуух бичгийг солилцох протоколд Монгол Улсын Хууль зүйн сайд Х.Тэмүүжин, БНХАУ-ын Гадаад хэргийн сайд Ван И нар, Монгол Улс Хятад Улсын нутаг дэвсгэрээр далайд гарах болон буцах, дамжин өнгөрөх тээвэр хийх тухай Засгийн газар хоорондын хэлэлцээрт Монгол Улсын Зам, тээврийн сайд А.Гансүх, БНХАУ-ын Гадаад хэргийн сайд Ван И нар, Төмөр замын дамжин өнгөрөх тээврийн хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх тухай Засгийн газар хоорондын ерөнхий хэлэлцээр, Төмөр замын хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх тухай Засгийн газар хоорондын харилцан ойлголцлын санамж бичиг, “Монгол, Хятадын хилийн төмөр замын хэлэлцээр”-ийг шинэчлэн байгуулах тухай Монгол Улсын Зам, тээврийн яам, БНХАУ-ын Улсын Төмөр замын газар хоорондын харилцан ойлголцлын санамж бичигт Монгол Улсын Зам, тээврийн сайд А.Гансүх, БНХАУ-ын Тээврийн яамны дэд сайд бөгөөд Төмөр замын газрын дарга Лу Дун Фу нар тус тус гарын үсэг зурсныг онцлон тэмдэглэвэл зохилтой.
Түүнчлэн Улаанбаатар хотын Сүхбаатар дүүргийн долоодугаар хорооллын “Г” хэсэг орон сууцны хорооллын төслийг хэрэгжүүлэх Төрийн орон сууцны корпораци, Хятадын Экспорт-импорт банк хоорондын зээлийн хэлэлцээрт Төрийн орон сууцны корпорацийн Ерөнхий захирал А.Гантулга, БНХАУ-ын Экспорт, импорт банкны ерөнхийлөгч Ли Руогу нар, 162 сая ам.долларын арилжааны зээлийн тухай Монгол Улсын Хөгжлийн банк, БНХАУ-ын Хөгжлийн банк хоорондын хэлэлцээрт Монгол Улсын Хөгжлийн банкны Гүйцэтгэх захирал Н.Мөнхбат, БНХАУ-ын Хөгжлийн банкны Ерөнхийлөгч Жэн Жизие нар гарын үсэг зурсныг ч Монгол Улсын хөгжил дэвшилд багагүй ач холбогдолтой хэмээн дүгнэж болно.
Мөн Монголын говьд булаастай байгаа асар их баялаг, хүрэн нүүрсийг дахин боловсруулж шингэрүүлээд Хятад руу экспортлох, Улаанбаатар хотын эрчим хүчний хангамжийг сайжруулах, хоёр орны соёлын харилцааг гүнзгийрүүлэх зэрэг ихээхэн ач холбогдолтой гэрээнд гарын үсэг зурлаа.
Си Зиньпин даргын айлчлалын үеэр хоёр орны аж ахуйн нэгжүүд шууд хамтран ажиллах чиглэлд түүхэн дэвшил гарлаа гэж дүгнэж болно. Зарим томоохноос нь дурьдвал “Монгол алт” ХХК нь Харбины Олон улсын Эрчим хүчний компанитай Адуунчулууны 300 МВт цахилгаан станцыг барьж байгуулах төслийг хамтарч хэрэгжүүлэх, Нарийн сухайтын 195 МВт цахилгаан станцыг барьж байгуулах төслийг хамтарч хэрэгжүүлэх ерөнхий хэлэлцээрт тус тус гарын үсэг зурав.
Мөн Тавантолгой-Ханги чиглэлийн 435 км авто замын төслийн тухай “Нако” ХХК болон БНХАУ-ын Төмөр замын барилга байгууламжийн корпораци хоорондын хамтын ажиллагааны гэрээнд гарын үсэг зурсан юм. Хөдөө аж ахуйн цогцолбор төсөл хэрэгжүүлэх “Эмээлт прогресс” ХХК, “Дун Юань” ХХК, Shandoy Ageshen Group” хоорондын хамтын ажиллагааны гэрээнд мөн гарын үсэг зурсан.
Улаанбаатар хотын өсөн нэмэгдэж байгаа сүү, сүүн бүтээгдэхүүний хэрэгцээг хангахын тулд “Голден сояа бийн” ХХК, “Хожуулын эх” ХХК болон БНХАУ-ын “Өү Най Те” сүү, сүүн бүтээгдэхүүний компани хоорондын хамтран ажиллах гэрээнд мөн л гарын үсэг зурсан.
БНХАУ-ын дарга Си Зиньпиний Монгол Улсад хийсэн төрийн айлчлалаас хамгийн гол нь монголчуудын хүсэн хүлээсэн “Бид Монгол Улсын газар нутаг, тусгаар тогтнол, сонгон авсан хөгжлийн замыг үеийн үед хүндэтгэн үзэх болно” гэсэн үгийг Си Зиньпин дарга хэлсэн нь энэхүү түүхэн айлчлалыг бүх талаар базан тодорхойлсон үг гэж дүгнэж болно.
Ийнхүү БНХАУ, ОХУ гэсэн аварга том хоёр хөршийн дунд оршдог далайд гарцгүй, төв Азийн Монгол Улсын хувьд өмнөд хөрш БНХАУ-ын дарга Си Зиньпиний хоёр өдрийн төрийн айлчлал түүхэн ач холбогдолтой, “Монгол мөрөөдөл”-ийг бодит ажил хэрэг болоход түлхэц өгсөн ХХI зууны айлчлал боллоо.
Д.Энхтүвшин
Эх сурвалж:
Сэтгэгдэл0
хоёр хужаа хоорондоо их дотно байх чинь.
... Ид ид гэдэг нь хүний ёс ваа , Идээд гардаг нь гахайн ёс ваа гэж Хятадууд эртнээс нааш ярьдаг бус уу , !!! ... Инээд алдан худал хэлж , хууран мэхлэх нь Хятад ёс , ... Итгэсэн дүр үзүүлэн дотроо бодолтой , дороо суурьтай хөдөлдөг нь Монгол ёс . ... Цаг цагаараа байдаггүй цахилдаг хөхөөрөө байдаггүй , ... Хорон муутнууд ардчилсан хужаа луйварчид урвагчид , ... Маргааш Хан Тэнгэрийн хилэнд устан мөхөж тамын гүнд хаягдах нигүүртэй гэдгээ үл мэдэн , ... Өнөөдөр ихэд баярлалдан хар хэрээ шиг гуаглан орилолдовч хувь тавилангийн цадигт захирагдан чимээгүй сарнин алга болцгооно. , ... Монголчуудаар оролдоод мөхлөөс өөр юуг ч үзээгүй гэдгээ Хар Хятадууд мартахыг хичээвч айдас хүйдэс зүрхийг нөмөрч аюумшиг хэдийнээ өмнө нь тулж ирснийг анзаарцгаана . !!! ... Мөнх Тэнгэрээс заяат Эртний Их Хаадын удам Хөх тамгат Монголчуудын зовхи нь өөдөө байж , зүрх нь амар амгаланд умбан, сэтгэл нь баяр хөөрөөр дүүрэх Их Мянганы гэрэлт он жилүүд айсуй тул зовсон сэтгэлээ тайтгаруулж , зүдэрсэн ухаанаа сэргээцгээ зөвт Монголчуудаа , !!! ... Мөнх Тэнгэрийн хүчин дор Монгол эх орон минь хүчирхэгжин хөгжин цэцэглэх болно.
... Их санасан газар есөн шөнө хоосон гэдэг дээ. ... Монголд нэг ч км нарийн төмөр зам баригдахгүй . !!! ... Бид шатахуунаа дотоододоо үйлдвэрлэж хэрэглэх болно. !!! ... Нүүрснээс хий гаргаж авах төслийг МСС Герман болон Японтай хамтарч гүйцэтгэх болно. !!! ... Монголд одоо байгаа Хятадтай харилцах хилийн боомтыг эрс цөөлөх болно. ... Монгол Улс ОХУ ын Находка боомтоор дамжуулан Ази Номхон далайн зах зээлд гарахаас гадна Японтай нэлээд урт хугацааны гэрээ байгуулж Коксжих нүүрс , зэс , төмөр , газрын ховор металл болон бусад уул уурхайн бүтээгдхүүнийг хагас боловсруулах болон гүн боловсруулалт хийж экспортлох болно. !!! ... Монгол дахь Шинжлэх Ухаан Боловсрол Гэгээрлийн салбарт ОХУ болон Япон мөн бусад өндөр хөгжилтэй орнуудтай хамтын ажиллагаагаа гүнзгийрүүлэн , хөгжүүлэх үндэс дээр боловсронгуй дэвшилтэт тогтолцоог бий болгох арга хэмжээг авах болно. !!! ... Ер нь итгэлийг эвдсэн Хар Хятадтай хамтарч ажиллах боломж дахиад гарахгүй хэмээн бодож байна . ... Монгол дахь ардчилсан хужаа луйварчид урвагчидтай хамтран коксжих нүүрсийг 30 орчим $ аар худалдан авсан Хятадын талын дээрмийн ажиллагааны дараа Хятад луйварчидад хэн итгэх вэ дэ. !!! ... Өөрсдийн өчүүхэн бодол , шуналт хар хорон зангаасаа болж Хятадууд та нар итгэл алдлаа , ... Хятад шуналт боол зангаасаа болж Монгол Хятадын цаашдын хамтын ажиллагааг бүрэн мухардалд орууллаа . ... Юу тарина , түүнийгээ хураана , .. Зангилгийн хэцүү цаг үед хөршийн хуурамч тал зассан үгс , хууран мэхлэх хорон зан танигдана аа гэж үүнийг хэлдэг юм , !!! ... Хан Тэнгэрийн хилэнд ардчилсан хужаа луйварчид устан мөхөж тамын гүнд хаягдах болно. ... Мөнх Тэнгэрийн хүчин дор Монгол эх орон минь хүчирхэгжин хөгжин цэцэглэх болно.
... Ирсэн гийчин буцаж , орсон бороо арилдаг . !!! ... Ардчилал Монголд ялж , алив сайн сайхан бүхэн хэрхэн буртаглагдахыг нүдээр үзэн гэрчилж , шударга үнэн алдагдаж , худал хуурмаг ноёлж , архидалт завхайрал газар авч авилгал , хулгай ердийн зүйл болон хувирч, түрийний бөөс мэт хужаанууд Төрийн эхийг зайдагнаж , Түмэн олон зовлонгын далайн зах ирмэгээр зүрх алдан алхацгааж байгаа дүр зурагтай cүүлийн 20 иод жилд Хятад гэж ямаршуу улс орон вэ, ... aрдчилсан хужаа Ц Элбэгдорж гэж хэн бэ , тэр хэний төлөө , юуны төлөө зүтгэдэг вэ , … Шинэчилсэн нэртэй Ардчилсан засгийн газар нь ямар чадвартай вэ , юуг эрхэмлэдэг вэ , … Монголын нийгэм , улс төрийн амьдрал чухам хаашаа залагдаж байнa бэ, … гэх мэт олон асуудaлд ихэнх Монголчууд өөр өөрийн гэсэн бодол , үнэлэмжтэй болсон байгаа гэдэгт эргэлзэхгүй байна . ... Хонины арьс нөмөрсөн чононцор мэт Ардчилсан хужаа , луйварчид , урвагчдын үнэн нүүр царайг мэдэж , ... Тэд 2012 онд хэрхэн АНУ ын хар машинаар Ард түмний саналыг өөрчлөн Монголын Төрийг удирдах эрхийг хууран мэхлэх арга замаар гартаа оруулж авсан гэдэг үнэн түүхийг ойлгох хэмжээнд хүрсэн гэж бодож байна , ... Тэд хэрхэн өөрсдийн хууль бусаар Монголын иргэншил олгосон Хятадууддаа Цахимаар Монголд эзэмшил газартай болгож чаддагыг харж байна , ... Тэд хэрхэн хуурамч хортой эм оруулж зараад Монголын нялх үрсийг хордуулчихаад Эмийн санчийин буруу болгоод өнгөрөөдгийг Монголчууд харж байна , ... Тэд хэрхэн Монголчуудыг бичиг үсэггүй харанхуй ард түмэн болгохын тулд олж авсан оюуны бүх л амжилтыг зориудаар гутааж , үнэн түүхийг нь худал түүхээр орлуулж , Монгол кирилл үсгийг нь адлан , балчир бага хүүхдүүдийн сурах боловсрох ариун газруудыг бурангуй санааг сурталчлагч ном хэвлэлээр дүүргэж байгааг бид харж байна ,... Тэд хэрхэн Улаанбадрах сумыг тэр чигээр нь хүн , мал амьтан амьдрах аргагүй үхмэл газар нутаг болгочихоод жишим ч үгүй бусдыг буруутгаад сууж чаддагыг бүгдээрээ харж байна , ... Тэд хэрхэн Монголын Банк санхүүгийн системийг уналтанд оруулж , байгаа бүх баялгыг хулгайлж дээрэмдэж аваад , Монгол банкны хөрөнгийг цөлмөөд , Монголын ард түмнийг Ардчилсан Их Өрөнд бурантаглуулаад хохь чинь хэмээн даапаалангаа , Валютийн өсөлтийг Улс төржүүлж болохгүй хэмээн улин дуугарч чадаж байгааг бултаараа сонсож байна , ... Тэд хэрхэн Монгол Улсын Тусгаар тогтнол , Бүрэн эрхт ёс зүйг үл хүндэтгэн Ар Монгол хэмээн Харийн эзэмшил дэх муж мэтээр хашгирч , гуугалж , Монголын газар нутагт шунасан сэтгэлээ олонд илчлэхдээ үл айж зовон эрүүл ухаанаа гээж , тэчьядаж, галзууран хийрхэцгээж байгааг хөх тамгат Монголчууд харж байна , сонсож байна, ... Гэвч аливаа бүхэнд хэмжээ хязгаар гэж байдаг бөгөөд ... Хан Тэнгэрийн хилэнд ардчилсан хужаа луйварчид урвагчид устан мөхөж , тамын тамын гүнд хаягдах болно. ... Юу тарина , түүнийгээ хураана . ... Идсэн эрүү хувхайрч , идүүлсэн дов ногоорох болно. ... Мөнх Тэнгэрийн хүчин дор Монгол эх орон минь хүчирхэгжин хөгжин цэцэглэх болно.
... Капитлизм, социализмаас ,коммунист Мао байна уу , гамин Чан Кайши байна уу , Хан улс байна уу , Мин улс байна уу гэдгээс үл хамаарч Хар Хятад ямар ч үед Монголыг хорлож устгах санаархалаа хадгалж үлдэн , түрэмгийлэх үйл ажиллагаа нь ил далд хэлбэрээр үргэлж оршсоор байх болно гэдгийг хөх тамгат Монголчууддаа сануулж байна. Мэдээж халаасандаа олон тэгтэй юань атгасан улс төрч юм уу эсвэл олон изм , ... ээсээ, элдэв философийн нэр томьёонуудаасаа болоод тархи нь эргэж хамар доорхиосоо цаадхийг харж чадахаа байсан , гарт нь имрэгдэх $ , юаниасаа болоод тулга тойрсон бодол сурталчилж байдаг өнөөгийн ардчилсан хужаагийн мөн чанарыг бүрэн шингээсэн өөрийгөө нийтлэлч хэмээн нэрлэсэн этгээдүүд , эсвэл ихэд ухаантай улс төрч хэмээн дүрдээ итгэсэн тархи угаагчид эрт орой хэзээ боловч там руу хаягдахаас өөр тавилангүй үлдсэн гэдгээ ухаарах бөгөөд тэр цагт бүх зүйл өнгөрөн одсон байх болно. ... Хайрсан Могой шиг хар Хятадуудын исгэрээнд хууртаж ,хоронд нь мансуурсан хүмүүс түүний өдөр болон оройн зоогийн ширээн дээр тавигдана гэдгээ ойлгохгүй байна эсвэл ойлгож ухаарахыг ч хүсэхгүйгээр сэтгэлээрээ бууж өгөгсөд болсон байна., Тиймээс бусдыгаа уруу татан Мах комбинат руу оруулаад өөрөө амьд үлддэг ямаа шиг эрхэмүүдийн элдэв ганган нэр томьёноос зайлсхийж энгийн үнэн болох Хорт Могой өөрийн зайндаа оруулаад довтлон хазаж хороо шахдаг шиг Хятадууд гэмгүй царайлж байгаад сэмхэн ойртон хорлон устгах болно гэдгийг ойлгон aливаад няхуур болгоомжтой хандагтун . !!! … Өвөр Монголчууд цагтаа өнөөдрийн Монголынх шиг ардчилсан хужаа луйварчид урвагчидийнхаа эсрэг эрс шийдэмгий тэмцээгүй учраас Тэнгэр тэднийг харж үзээгүй юм. Тэд өнөөдөр Хятад ч биш, Монгол ч биш устан мөхөх хувь тавилантай хужаа болсныг бүгд харж байгаа , мэдэрч байгаа . ... Хөх тамгат Монголчуудаа асар их сонор сэрэмжтэй байгтун . !!! ... Хан Тэнгэрийн хилэнд ардчилсан хужаа луйварчид урвагчид устан мөхөж тамын гүнд хаягдах болно . Мөнх Тэнгэрийн хүчин дор Монгол эх орон минь хүчирхэгжин хөгжин цэцэглэх болно.