Ерөнхий сайд асан, МҮАН-ын дарга М.Энхсайхантай ярилцлаа.
-Эдийн засаг хүндэрлээ гэдэг яриа үүссэнээс хойш нэлээд хугацаа өнгөрлөө. Өнөөдрийн Монголын эдийн засгийн нөхцөл байдлыг та юу гэж дүгнэж байгаа вэ?
-2012-2013 онд Монголын эдийн засгийн өсөлт хоёр оронтой тоонд багтаж байсан. 2014 онд Монголын эдийн засгийн өсөлт 9.5 хувь болно гэж Дэлхийн банк үзэж байна. Эдийн засгийн ийм өсөлтөд атаархах дэлхийн олон орон бий шүү. Гэтэл монголчууд өөрсдөө эдийн засаг хүндэрлээ гээд байдаг. Ингэж ярих үндэс бий. Нэгдүгээрт үнэ, инфляци өссөн. Энэ нь дотроо хэд хэдэн шалтгаантай.
Бид экспортыг бус импортыг хөхиүлдэг бодлоготой яваад байна уу даа. Уул уурхайгаас олсон хэдэн валютаа төгрөгийн ханшийг тогтворжуулах нэрийн дор хямдхан зарж дуусгадаг. Чингэс бондоо төгрөгт хөрвүүлээд ханшаа барьж байгаа мэт боловч эдийн засгийн өрсөлдөх чадвараа унагааж байна. Энэ бол Засгийн газарт гэхээсээ илүүтэй, Монголбанк, УИХ-д хамаарах мөнгөний бодлогын алдаатай холбоотой юм. Хоёрдугаарт гадаадын хөрөнгө оруулалт 50 хувиар буурсан. Дагаад баахан хүн ажил амьдралгүй болсон. Лицензүүдийг цуцлаад, геологи хайгуулын ажлыг зогсоогоод, Оюу Толгой, Таван толгойг гацаагаад, гадаадын хөрөнгө оруулагчдыг хөөчихвөл цэнгэлийн манлайд хүрэх юм шиг бид бүгдээрээ бодсон юм чинь аргагүй шүү дээ. Уг нь гадаадын хөрөнгө оруулалт нь Чингэс бондоос, Чингэс бонд нь Самурай бондоос хамаагүй дээр байсан юм. Яагаад гэвэл гадаадын хөрөнгө оруулалт хойч үед маань өр болдоггүй. Бонд бол өрийн бичиг. Мэдэхгүй, чадахгүйн төлөө бид төлбөрөө амьдралаараа төлөөд явж байна. Үүнийгээ эдийн засгийн хүндрэл гээд байгаа. Төлбөргүйгээр сурахгүй юм шиг байна. Монголчууд ухаарч байна, сурч байна гэсэн бодлоор өөрийгөө тэтгэж байна. Тэнгэрийн хүмүүс гэж өөрсдийгөө өргөмжлөөд тансаглалд умбаж байснаас хямарч зовж хэрсүүжсэн нь дээр биз дээ. Ийм байх нь Монголын ирээдүйд хэрэгтэй. Хүндрэл бэрхшээл дааж давахгүй зүйл биш. Монголчууд бидний сэтгэлийн тэнхээ л мэднэ. Нэг үеэ бодвол монголчууд олон юм хийдэг болсон. Байшин барилга хурдан барьдаг болж. Зам гүүр бас л барьж чаддаг болж байна.Ойр зуурын юмыг монголчууд өөрсдөө хийдэг болсон. Би бол Монгол урагш ахиж байгаа гэж бодож байгаа. Харин мега төсөл болон үйлдвэржилтийн том бодлогыг дөнгөж л эхэлж байгаа учир алдаж онох явдал байна.
Ер нь Дэлхийн эдийн засгийн байдал бүхэлдээ тогтворгүй, шинэ төлөв байдал руу шилжиж байна. Бүс нутгийн интеграци хүчтэй болж байна.Үйл явц хүйтэн, халуун дайн тулаан, мөргөлдөөн дундуур өрнөх нь ойлгомжтой болж байна. Энэ нөхцөлд цаг хугацаатай уралдах явдал илүү чухал болж байна гэмээр. Монголчууд бид чадна. Би өөдрөг үзэлтэй хүн.
- Засгийн газар өрийн хязгаарыг нэмэгдүүлэх нь Монголын хөгжлийн баталгаа гэж үзээд байна л даа?
-Эдийн засгийн өсөлт тэлэлтэд анхаарлаа хандуулах хэрэгтэй. Эдийн засаг өсөх хэмжээгээр зээл авах бололцоо нэмэгдэнэ. Том эдийн засагтай болбол том өр тавьж болно. Хөдлөшгүй нэг тоо тавьчихаад яриад байх нь тийм ч зохистой биш.
-Засгийн газар одоо явуулж байгаа бодлогоо эдийн засгийг зөв голдрилд нь оруулах арга хэмжээ авч байна гэж хэлээд байна л даа?
-Засгийн газрын бодлого хэн нэгэн хүний хүсэлд нийцнэ гэж байхгүй.Эхэндээ бүгдийнх нь сэтгэлд хүрэх гэж ажиллаад байх шиг байсан.Буруу зөвийг холино, сайн мууг хутгана. Бүгдтэй нь Ерөнхий сайд цаг гаргаж ярилцана.Ийм маягаар нэлээд цаг алдах шиг болсон. Одоо хоёр жилийн дараа дүр зураг өөр болж байна. Хийх ёстой юмаа хийж, хийх ёсгүй юмаа цавчих ёстой гэдэг талаар нэг ёсны нийгмийн зөвшилцөлд хүрэв бололтой гэж бодож байна. Бодлогын хувьд цэгцрэх шатандаа орж байна уу даа гэж бодож байна. Ялангуяа Эзэн-100 гэдэг хөтөлбөр Засгийн газрын бодлогыг цэгцлэхэд ихэд тустай болсон гэж бодож байгаа.Тийм ч учраас Засгийн газарт, нэн ялангуяа Ерөнхий сайд Алтанхуягт би хувьдаа том итгэл найдлага тавьж байгаа.
-Эзэн 100 хөтөлбөрийг нь сөрөг хүчин хангалтгүй гэж дүгнээд байгаа. Тэгвэл та юу гэж бодож байна вэ?
-Шүүмжлэл хэзээ ч байх байлгүй дээ. Харин сөрөг хүчин гэгдэж байгаа МАН энэ Засгийн газарт үйл ажиллагааны өргөн бололцоо өгөөд байгааг харахгүй өнгөрч болохгүй. Төрийг олон жил авч явсан нам ийм л байх ёстой гэж бодож байна. Бидний хувьд “Эзэн 100” хөтөлбөр төр, засгийн эдийн засгийн бодлогыг цэгцрүүлэхэд их чухал үүрэг рольтой байлаа гэж бодож байна. Энэ асуудлынхаа хүрээнд хөрш орнуудын маань тэргүүнүүд Монголд айлчиллаа. Дам сонсох нь ээ Ерөнхийлөгч Элбэгдорж чухал чухал баримт бичгүүдийн боловсруулалтад гар бие оролцсон.Чаддаггүй, мэддэггүй сайдуудын чихийг халууцуулан байж бодлогыг төлөвшүүлж өглөө. Ажиллах л хэрэгтэй байна.
-УИХ-аас хэд хэдэн хууль баталлаа. Хөрөнгө оруулалтын тухай, Ашигт малтмалын тухай, Алтны ил тод байдлыг бүрдүүлэх гээд л. Үр ашгийг нь та юу гэж харж байна.
-Сингапурын Ерөнхий сайд асан Ли Кван Ю “From third to First” номондоо энэ орны хөгжлийн түлхүүрийг хэлж өгсөн байдаг. Тэр нь хөрөнгө оруулагчдын итгэлийг олж авах явдал юм гэнэ. Манайх хөрөнгө оруулагчдын итгэлийг эвдсэн орон бололтой юм. Шинэ тутам ардчилагдаж байгаа Мьянмарт зах зээлийн эдийн засгийн хичээл зааж байгаа Синга багш нар “Монгол шиг байж болохгүй” шүү гэж байна гэсэн. Бид ч дэлхийн сурах бичигт муу үлгэр загвар болсон байна. Хөрөнгө оруулалтын сайн хууль гаргах хэрэгтэй. Тэглээ гээд хөрөнгө оруулалт буцаад ирэхгүй. Итгэл бий болгоно гэдэг цаг авсан, нөр их ажиллагаа шаардсан ажил. Тэвчээр зааж ажиллах хэрэгтэй. Яг ийм цаг үе дээр бид үймж засаг төрд тогтворгүй зан гаргавал ёстой засахын аргагүй нүгэл болно.
-Гэтэл энэ үед Ерөнхий сайд танхимдаа сэлгээ хийнэ гээд зарлачихлаа. Түүний хийх сэлгээ ямар хэлбэрээр явах байх гэж бодож байна...
-Ерөнхий сайдын бүрэн эрхийн асуудал. Тэр хүний шийдэх асуудлын талаар бид цэц уралдуулаад хэрэггүй.
-Ер бол бол Засгийн газрыг огцруулах тухай яриа мөнхөд дагаж байна. Засаг муу, сайд нар нь тааруу ажиллаж байгаа учраас өөрчилж, шинэчлэх л гарц үлдлээ гэх юм. Танд тэгж харагдаж байна уу?
-Надад муу хэлэх сайд алга. Засгийн газар эхэн үедээ зөв бурууг холих, сайн мууг хутгах хэлбэртэй бодлого явуулж байсан гэдгийг түрүүнд хэлсэн. Сайдууд яг тэгж л ажилласан. Одоо бодлогоо цэгцлэх хэмжээгээр зарим нэг өөрчлөлт хийе гэж байгаа бололтой. Энэ бол Ерөнхий сайдын бүрэн эрхийн асуудал. Бид ухаантай хүн болж элдэв маргаан дэгдээх хэрэггүй гэсэн байр суурьтай байна. Алтанхуяг сайдад илүү харагдаж байгаа. Хөрөнгө оруулагчдын итгэлийг олж авья гэж байгаа шигээ монголчууд өөрийнхөө засаг төрийн тэргүүнд итгэдэг байх хэрэгтэй. Элбэгдорж Ерөнхийлөгч, Алтанхуяг Ерөнхий сайд Монголын түүхэн эгзэгтэй мөчид амь нэгтэй явж байгаа нь ардчиллын хувь заяа гэж бодож байна.
-АН-ынхан дотроо хуваагдаж, Шонхор фракц нь МАН-тай хүч хавсарч, засгаа авах гэсэн санаархал байсан учраас Ерөнхий сайд түрүүлж сэлгээ хийх тухай мэдэгдэл хийсэн ч байж болох. Та ямар бодолтой байна...
-Би тэгж бодохгүй байна. МАН-д, АН-д ямар ч улс төрийн ашиггүй хувилбарууд. Улс орны хувьд бүр ч ашиггүй. АН, МАН дотроо зөрчилтэй ч улс төрийн нам. Нийтлэг эрх ашгаа бодох байлгүй дээ.
-Тэр нийтлэг эрх ашиг нь юу гэж...
Аль ч нам, ямар ч улс төрч хүн өөр хоорондоо тэмцэлдэж байхдаа бидний дунд Нэг эх орон байгаа гэж бодно биз дээ. Хэрүүл маргаан нь хэмжээ хязгаартай, Монгол төр гэсэн нэг хайрцаганд байгаагаа мэдрэх явдал чухал. Монгол төрийг ардчилсан хэв хэмжээгээр хүчирхэгжүүлэх замаар бидний монголчууд ирээдүйгээ батлгаажуулна. Төрийн доройтлоор монголын тусгаар тогтнол хэврэгшинэ. Үүнийг нийтлэг эрх ашиг гэж бодоод байгаа.
-Бондын мөнгөөр зам тавьж, үр ашиггүй гэдэг дүгнэлттэй та санал нийлж байгаа юу?
-Ярьж чамбайруулах асуудлууд байгаа байх аа. Гэхдээ дүгнэлт хийх цаг болоогүй.Эдийн засгийн өсөлтийг “үржүүлэгч” хүчин зүйл гэж байдаг.Зам тийм хүчин зүйлд орох байх.Зам тавих явдал чухал.Ямар ч байсан хоосон хөрөнгө оруулалт гэж бодож болохгүй.Чингэс бондын мөнгөөр олон арван хүлэмжийн аж ахуй барьж байгаа. Нарийн ногоогоо монголчууд өөрсдөө шийддэг болно гэдэг юугаар ч хэмжихийн аргагүй.Том мега төсөл дээр мэр сэр алдаа гарч байгаа харагдана. Өндөр төлбөртэй суралцах юм шиг байна.
-Хөрөнгө оруулалт нэмэгдэх эсэх нь Оюу толгой, Таван толгойгоос хамааралтай байх шиг байна. Засгийн газар ч энэ төслүүдийг гацаанаас гаргана гээд зарлаад эхэллээ. Энэ тал дээр юу хэлэх вэ?
-Гадаадын хөрөнгө оруулагчид Оюу толгой болон Таван толгой төслийг ажиглан харж байгаа.Олон жилийн өмнө номын дуу сонсож байхад гадаадын хөрөнгө оруулагчид “ галуун цуваа” мэтээр явдаг гэж байсныг санаж байна. Эхний хөрөнгө оруулагчид чигээ өөрчилбөл тэр цуваа бүхлээрээ чигээ өөрчилнө.Ялангуяа Оюу толгойн гадаадын хөрөнгө оруулагчид монголчууд бидний стратеги түншлэгч мөн гэдгийг ойлгох шаардлагатай. Галуун цувааны эхний галуу л гэсэн үг.Монголчууд болон Оюу толгойн хөрөнгө оруулагчид бид биедээ шинэ байсан. Туршлагагүй байсан. Бид ч алдсан, тэд ч алдсан.Гэвч зөв буруу нь хамаагүй гэрээ байгуулаад нэг завин дээр, нэг галт тэргэнд, нэг онгоцонд суусан.Өчнөөн олон тэрбум долларын хөрөнгө оруулалт Монголд орох эхлэл ингэж тавигдсан.Төд удалгүй дэлхийн эдийн засгийн хямрал, зах зээлийн үнийн уналт биднийг “шалгасан”. Асуудлаа харилцан ярилцаад харилцан ашигтай байх хувилбараар Монгол Улс, Рио Тинто болон бусад хөрөнгө оруулагчид хурдан ажлаа явуулах ёстой байтал өөр хоорондоо маргаан дэгдээж цаг алдав. Оюу толгойн хөрөнгө оруулагчид бидний хувьд стратегийн хөрөнгө оруулагч гэдгээ умартаад байх шиг байна. Монголын Засгийн газар Оюу толгойн хөрөнгө оруулагч нартайгаа ойрын үед асуудлаа цэгцэлж эдийн засагт шинэ хуудас нээе гэж байгааг талархан хүлээж авч байна. “Баахан ярилаа. Маргалдлаа. Одоо боллоо. Ажил хийх цаг болсон” гэж Монголын Засгийн газар, Рио Тинто болон бусад хөрөнгө оруулагчид ярьж байгаад хөндлөнгөөс бид битгий садаа хий. Энэ бол бидэнд, тэдэнд ашигтайгаас гадна хөрөнгө оруулагчдад хамгийн сайн дохио болж очих нь гарцаагүй. Оюу толгойн төслийн амжилтаас миний хариуцаж байгаа Таван толгойн цахилгаан станцын хувь заяа бас хамаарч байгаа.Оюу толгой цахилгаан худалдан авч байж гэмээнэ Цахилгаан станцын төсөл бизнес утгатай болно.Цахилгаан станц баригдвал Таван толгойн нүүрсний орд, бусад уул уурхай хөгжиж эхэлнэ. Өмнийн бүс үнэтэй болно. Монгол хүчтэй болно. Бүгд өөр хоорондоо уялдаатай. Ажиглаад байхад бидэнд “мега төсөл” гэдэг ухааныг ойлгоогүйгээс алдаа гараад байх шиг санагдаад байгаа. Энэ талаар хожим дэлгэрэнгүй ярья. Нэг л жишээ хэлэхэд юуг юугаар буюу trade-off гэдэг ойлголтыг бид маруухан мэдээд байх шиг. Жижиг маргаан дунд том асуудлаа орхигдуулахыг хэлээд байгаа юм.
-Та Н.Энхбаяр даргатай уулзсан байна лээ. 2012 онд таны хэвлэлд ярьснаас үүдэж, та хоёрын харилцаа муудаж, бүр уулзалдахгүй байх хэмжээнд хүрсэн гэж ойлгож байлаа?
-Саяхан Сүөл хотод байхдаа очиж уулзсан.Монгол төрийн тэргүүн байсан хүн.Миний хувьд хэзээ ч хүндэтгэл үзүүлэх ёстой хүн.Үе үеийн Ерөнхийлөгчид ханддаг миний хандлага ийм. Энэ бол миний номлоод байдаг Монгол төрийн төлөө гэдэг үндэсний үзэлтэй ч холбоотой. Өмнөхөө муулж өнөөг үгүйсгэж ирээдүйд хүрч болохгүй гэдэг зарчимтай бас холбоотой.Өөр хооронд нь муудалцуулахыг зөвхөн гадныхан харийнхан хүсдэг байх шүү.
-Та хоёрын хооронд ямар яриа өрнөв гэдэг нь мэдээж хүмүүст сонирхолтой. Өнөөгийн улс төрийн нөхцөл байдаг, цаашид хэрхэх тухай, магадгүй 2016 оны сонгуульд яах талаараа ярилцсан байх гэж бодож байна?
-Ярьсан ярьсан. Сэдэв үлдээхгүй олон асуудал ярьсан. 2016 оны сонгуулийн тухай ч ярьсан. Юу ярьсан нь бидний хооронд үлдэг.Цаг нь болоогүй.
-Н.Энхбаяр дарга хэзээ ирнэ гэж байна...
-Хэлж мэдэхгүй юм. Эмчилгээний хажуугаар Монголдоо ойр ойрхон очиж байвал олон түмэн таныг зөв ойлгох байх даа. Байхгүй хооронд чинь муулаад танай намынхан таг суугаад хэцүү л юм байна гээд хэлчихсэн. Тэгж байна уу гээд л байна лээ.Мэдэж байгаа байх аа.
-Түүнийг Монголд ирэхээр баривчлах нь тодорхой болчихсон гэдэг асуудал босоод байх шиг байна. Үнэхээр тийм бол та юу хэлэх вэ?
-Хар хэл ам байлгүй дээ.
-Ингэхэд та түүнтэй авахуулсан зураг дээрээ хүзүүндээ хамгаалалттай байсан. Яасан юм бэ?
-Компьютерийн ард хэрээ мэдэхгүй тонгойж суусны гай болж хүзүүний бүх жийргэвчүүд нь мулт. Бусдыг тийм битгий болчихоосой гээд өвчний түүхээ найз нөхдүүддээ яримтгай болчихсон байгаа. Анхаарал тавьж асуусанд баярлалаа.
Я.Мөнгөнцэцэг
Эх сурвалж: "Өдрийн сонин"
Ерөнхий сайд асан, МҮАН-ын дарга М.Энхсайханы зөвшөөрлөөр нийтлэв.
Сэтгэгдэл0
БЭЭЖИН ХАВ ЗАРНА
... Чадваргүй, боловсролгүй, хуурамч, зальтай хорон муу хүмүүс үргэлж бусдаас буруугаа хайдаг . Аливаа удирдах алба хашдаг төрийн түшээдэд хариуцлага гэж том ухагдaхуун байx ёстой байдаг ба улс төрд бол дэндүү том хариуцлагыг шаарддаг. Төрийн эрх мэдлийг хүлээн авч эх орон ард түмнийхээ өмнө үүрэг хүлээн ажиллаж байгаа хэн боловч ... Үнэнч шударга , ёс зүйтэй , бүтээлчээр ажиллах тангараг өргөдөг бөгөөд тангаргаасаа няцвал үхэх ялтай. Харин худал хуурмагаар төрийн эрхийг авагчид Төрийн хууль цаазын дагуу эх орноосоо урвасан тул удам судраар нь устгадаг байсан Монгол төрийн уламжлал Чингис хаанаас бүүр өмнө тогтсон байсан. Одоо энэхүү хариуцлагыг ардчилсан хужаа, луйварчид, урвагчид та нараас Монголын ард түмэн нэхэж эхэлж байна. Хариуцлагаас мултрахын тулд элдэв худал мэдэгдэл хийх хэрэггүй. Тэртэй тэргүй хууран мэхлэх замаар олж авсан засаглалын эрх мэдэл чинь дээсэн дөрөөн дээр байгаа гэдгийг ардчилсан хужаа та нар сайн мэдэх ёстой бөгөөд булзаж , булзааруулж цаг уях тусам мөхөх цаг үед чинь Хан Тэнгэрийн шүүлт улам л хатуугаар буух болно. . Ганцхан боломж ардчилсан хужаа луйварчид урвагчид та бүхэнд үлдсэн байна. ... 2012 оны сонгуулиар бүрдсэн УИХ ын сонгуулийн дүнг Сонгуулийн Ерөнхий Хороон дахь урвагчид болон АНУ ын санал тоолох машины тусламжтайгаар өөрчлөн хуурмагаар ялсан гэдэгээ ардчилсан хужаа луйварчид урвагчид, АН , МҮАН , МАХН сайн дураараа хүлээн зөвшөөрч ард олны сонголтыг үнэн зөвөөр нь олон нийтэд мэдээлж, ... Монголын ард түмнийг хууран мэхэлж Монголын Төрийн эрх мэдлийг хууль бусаар гартаа авсан ардчилсан хужаа алуурчин Ц Элбэгдорж , бусдыг гүтгэгч хууль бус сайд Тэмүүжин, хууль бус УИХ ын дарга төрийн өмчийг дээрэмдэгч З Энхболд , хууль бус Засгийн газрын тэргүүн бээжин хав Н Алтанхуяг тэргүүтэй урвагчдыг ард түмний ил шууд шүүхээр оруулахыг санал болгож байна. Үгүй бол , ... ардчилсан хужаа луйварчид урвагчид та нарын бузар мэхэнд хууртагдан , доромжлогдсоноо мэдсэн олон түмний аймшигт хилэнг өөрсдийн хувь тавиланд бүрэн дүүрнээр амсах болно. ... Юу тарина , түүнийгээ хураана. ... Хан Тэнгэрийн Шүүх хэдийн ажиллаж , хорон муутнуудыг гэсгээж эхэлсэн . ... Мөнх Тэнгэрийн хүчин дор Монгол эх орон минь хүчирхэгжин хөгжин цэцэглэх болно. 2012 он .
saikhan yariltslaga baina ih humuus gedeg chini terteitergui ali neg baidlaaraa mongolyn tuuhend uldene amjilt husie
Ene hun unheer mundag. Tuuniig Ali ch ZG ashiglah oestoi
... Бээжин хужаа М Энхсайхан өөрийн хань хамаатнуудтайгаа , МҮАН дахь ардчилсан хужаануудтайгаа хамт Хятадын бодлого , Хятадын соёлыг түгээх гэж хичнээн оролдсон ч 5000 гаруй жил автаагүй юм . Одоо бол бүр холуур өнгөрөх болно. ... Хужаа бол хужаа л байдаг . ... Шарилж луульнаас шарилж , лууль ургана. ... Илжиг хичнээн жоролсон ч илжиг хэвээрээ л үлдэнэ . ... Моносноос мойл ургана , Хушнаас самар ургана . Хүлэг морины зоон дээр өснө гэдэг юутай ч зүйрлэшгүй их хувь тавилан билээ . ... Монголчуудын хувь тавиланд бүх дэлхий атаархах болно. ...
Mongoliin tuuhend ner n uldeh erhem, Tsahilgaan Stantsiih n ajild amjilt husie! Ard tumen Itgel naidvar teeseer huleej baigaa shuu!
Eronhiilogchiin songuulaas neree tataj byaluu hurtsen avilgach luivarchin urvagch hujaa enhsaihan hurdan zailval taarna
deeremchin urvagch buh muu muuhai buhnii uur erguusaihan baliar amitan
enkhsaikhan guaid ajild ni amjilt husye! tand l itgedeg dee! za daa busad ni ch tany zeregt ochtol udii shuu dee hehe
Enhsaihan g demjij bn, zamiin buunii nohod hutsaj l baig
ЭНХСАЙХАНЫГ ДЭМЖИЖ БАЙНА.МАЛНУУД ХҮН ГУТААХАА БОЛЬ.
YНЭ 1 ЮАНЬ
ЭНЭ АРДЧИЛСАН ХУЖАА ГЭЭД БИЧЭЭД БАЙГАА НӨХӨР ӨӨРӨӨ ЮУ ХИЙСЭН ЮМ БОЛОО. АВИЛГАЛ НЬ ХААГДСАН ХЯТАДЫН КОММУНИС НӨХӨР БАЙГАА ДАА
ene neher hydal beerenhiilsen teriin hytgyyr ediin zasagiin holion banta,n neher bna syy!!!iimerhyy adgiin saarnyyd Mongold byy yrjeesei?....terd ajillaj baisanaan tyyh geed zogs!!!!chamtai chamgyi Mongoliin ard tymen zaasaa yabna!chi neg ikhe medegch yumuu?chi chaddag baisan bol ter ylas terdee baij ene eh orniihoo telee chadahaasaa abaad chadahgyigeen hiih yostoi!chamd yamar neg asig sonirhol ylas teriin karariin muu tal baisan bolood hoisoo baigaa biz dee!hydal beerenhiileh bolon mongoliin ireedyig chi meddeg lalar yy?mongoliin ireedyig ard tymen ni medej baigaa!hydalch lalar!!!!!!!!!!!!
Одоо ер нь энэ утгагүй хужаа гэдэг үгийг ямар ч үнэ цэнэгүй болгож, тоохгүй байя. Ядаргаатай юм
Урд нь гайгүй хүн гэж явсан эндүүрчээ. Буруу зүйлийг зөв гээд илт өмөөрөд байгаа нь Олигархуудын талын хүн болжээ. Тархи угааж болж байгаа мэт ярилцлага бүхэлдээ болсон байна. Мега төсөл гэж тоти шиг давтдад өөрийн хийж байгаа ажлаа их ач холбогдолтой болгох арга юм да. Дээр нь алдаа их гарна гэж олон хэллээ, цахилгаан станцны төслөөс мөнгө идээд эхэлж, нийтийг дасгаж байна л да. Хужаа хүн хужаа л байдаг юм байна. Иймэрхүү үе өнгөрөөсөн хүмүүс зайгаа тавих хэрэгтэй. Үеийн үед байлаа Монгол улам л дордлоо.
Hujaa gedeg surtald tolgoigoo meduulsen chi bol ochuuhen amitan uy. Enkhsaikhan bol jinhene halh aguu hun uymaa gej
... Улаанбаатар хотын улиасыг Монголчуудыг хорлохын тулд зориудаар хүн харахын аргагүй зэрэмдэглэн хаяж арзайж сарзайсан аймшгийн агуйн айдас мэт болгох ажлыг зохион байгуулсан ардчилсан хуажаа этгээдүүдийн өөрсдийнх нь гар хөлийг тайрсан бол энэ бол их энгийн арга гээд хээвнэг хэлж зогсохгүй нь лавтай . Өөдөө хаясан чулуу өөрийн толгой дээр гэдэг шиг хийсэн хорон үйлдэл чинь өөрсөд дээр чинь заавал ч үгүй буцаж ирэх болно. ... Юу тарина , түүнийгээ хураана . ...
Ta nar bie biene huja ged l ... Tsana chini jinhene huja nar ems ohidig chini ezemded l suj bga da
Нийтлэг эрх ашиг гэдэг нь авилгалчдын дундын тооцоо л байхгүй юу даа. Шууд л хэлж чадахгүй хоёр нүүр гаргаад байх юм аа.
... Бээжин хужаа М Энхсайхан , … түүхч хэмээн өөрийгөө цоллон холын бодолгүй сэтгэгчдийн бүлэгт багтан netийн эргэн тойрон дахь хог новшийг цуглуулан өөрийгөө ихэд эрдэмтэй болгож харагдуулахыг хүсэгч нэгэн гэдгээ илчилсэн молхи хужаа этгээд . ... Удахгүй устаж мөхөх ардчилсан хужаа луйварчид урвагчдын төлөөллийн гишүүн. ... Юу тарина , түүнийгээ хураана . ... 1996 - 2000 онуудад Ардчилсан хужаанууд Монголын эдийн засгийг хөмөрч , санхүү эдийн засгийн системийг туйлдуулан Хятадын эдийн засгийн түүхий эд бэлтгэн нийлүүүлгч болгон доройтуулсан Монголыг хорлосон ялт этгээд . ... Хан Тэнгэрийн хилэнд ардчилсан хужаа луйварчид урвагчид устан мөхөж тамын гүнд хаягдах болно. ...
bolobsroltoi chadaltai uhaantai hun shig sanagddag.Beejin hab zarah geed baigaa nuhur uuriigee hen be gedgiig l haruulj bna daa
Beejin hav hujaa gesen humuust oor heleh ug ugui,zugeer l surtal uhuulgad avtsan ooriin tarhigui ochuuhen joom
Ер нь Дэлхийн эдийн засгийн байдал бүхэлдээ тогтворгүй, шинэ төлөв байдал руу шилжиж байна. Бүс нутгийн интеграци хүчтэй болж байна.Үйл явц хүйтэн, халуун дайн тулаан, мөргөлдөөн дундуур өрнөх нь ойлгомжтой болж байна.Энэ үнэнш дээ Элбэгдорж бол ийм дүгнэлт огт хийх чадваргүй шоу маягийн марзан юм ярьдаг салбадай л даа Уг ньЭнхбаяр Энхсайхан мэт жинхэнэ улс төрчид төрд баймаар байгаа юм аа Гэтэл алиа салбадайнууд өөрсдийгөө улс төрч гээд бодчихсон төр ард түмэн улс оронд гай болоод байж байна Ядахнаа зайлахгүй хувалзууд юм
... 1990 ээд оноос Нийтлэлч Батбаяр гэгч этгээд Баабар хэмээх нэрийн дор Монголчуудын оюун санааг удирдах ажлаа нэлээд амжилттай сайн гүйцэтгэж , томоохон хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүдээр түүний бичигдсэн бүхэн өндөр зар сурталчилгааны дор Монголчуудын хүртээл болж байсан цаг саяхан билээ . ... Монгол хэмээх том модны мөчир дээр сууж буй гэнэн Монголчуудын оюуныг мутант боолын хэмжээнд хүргэх бусармаг санаагаа алсуураа хэрэгжүүлэхдээ амтат зуушны дунд цэр шүлсээ хийдэг хорон хужаа аргаа хэрэглэсэн гэдгийг олонхи Монголчууд мэдэлгүй авч идэн амттай сайхныг гайхан магтаж , … тулж , түшиж буй авралын мөчрөө тайрч хаях хэмжээнд ухаан санаа нь мангуурсан байсан нь өдгөө хэнд ч нууц биш болжээ. ... Олон хавар нэгэндээ, ... гэгчээр Монголчуудыг хорлох Хар Хятад санаархал нь илчлэгдэж , Монголын жинхэнэ үнэн түүхийг гуйвуулж , бидний бахархалыг үгүй хийх бузар санаа нь ил гарсан тэрээр олон түмэнд итгэл алдаж нэр хүнд нь шалбааганд хутгалдан , өөхөнд боовч нохой тоож шиншлэхгүй болсон хэдэн бичвэртэй үлдсэн хужаа муур багш Бао баабар гээч нь гэнэт төрөл арилжин , нэрээ өөрчлөн ... Василий Иванович ... хэмээгч болж Монголыг Оростой хагаралдуулах , Монголчуудыг өөр хооронд харшилдуулах бусармаг санаа гарган элдэв хэрүүлийн бузар үгсээ Монголын олон түмэнд хүргэж байгаа ов мэхийг албан ёсоор илчлэн мэдэгдэж байна. ... Баас хатавч өмхийгөө тавихгүй гэх үгийн дагуу Хар Хятадын хорон бодлогын далд санаархлыг , Монголын улс төрийн зөв бодлого мэтээр олон түмэнд үнэмшүүлэхийг зорьж , ... Монгол дахь Хятадын эрх ашгийг далдуур хангах гэж эрмэлзэхдээ Орос нэрийн дор халхавчилж байгааг , Оросуудад элэгтэй Монголчууд нэгэнт гэнэн тэнэг биш болсон тул учрыг нь олж, хужрыг нь тунгаах нь зайлшгүй биз ээ. ... Монголын нүүрс Находка боомтоор дамжиж Япон хүрч байж үнэд хүрнэ гэдгийг наад захын мэдлэг нимгэн нэгэн ойлгох хэмжээнд асуудал тавигдаж байна гэж бодож байна. ... ... Монголчууд коксжих нүүрсээ Японы зах зээлд нийлүүлэхэд Америк , Австрали зэрэг томоохон улсуудын нүүрсний экспортод том цохилт болох тул тэд ямар ч үнээр хамаагүй Монголын нүүрс Находко боомтоор дамжуулан тээвэрлэгдэн хүргэгдэх зориулалттай, ... Сайншанд - Чойбалсан чиглэлийн шинэ төмөр замын төслийг зогсоох ёстой байсан бөгөөд энэ тал дээр Хятад , АНУ , Өрнөдийн орнуудын ашиг сонирхол бүрнээ нийлж байгааг та бүхэн ойлгож байгаа байх хэмээн бодож байна. Гэхдээ энэ хорлон сүйтгэх ажлыг гүйцэтгэхийн тулд тэдэнд эрх мэдэлтэй урвагч хэрэгтэй байсан бөгөөд тухайн цагт АН ын угшилтай Зам Тээврийн Сайд Х Баттулга гээч нь ардчилсан хужаа Ц Элбэгдоржийн нөмөр нөөлөг , удирдлага дор АНУ ын иргэн Бежинскийтэй хамтран шинэ төмөр замын ажлыг хийх гэж буй дүртэйгээр зогсоож байсан нь саяхны хэрэг мөн бөгөөд түүнийг тухайн үеийн Хууль Зүйн Яамны Сайд Ц Нямдорж нууц гэрээг нь илчилснээр олны хүртээл болгосон түүхийг сайн санаж байгаа байх хэмээн бодож байна. … Монголын коксжих нүүрсийг 30 $ аар дээрэмдэж авч байгаа нь Хар Хятад бөгөөд , тэд ч Монголын коксжих нүүрсийг , давхар Японд реэкспорт хийж олох орлогоо алдахгүй байхыг хүснэ гэдэг нь мэдээж . Дээр нь Монголын коксжих нүүрсний баялгийг гартаа оруулснаар , Монголд нарийн төмөр замаа барьснаар Монголын тусгаар тогтнолыг далдуур устгаж , ... Монголыг гартаа оруулж авч байна гэдгээ хорон санаат Хар Хятадууд сайн мэдэж байгаа . Мэдээж газар нутаг болон санхүү эдийн засгийн эзэрхийлэлээ ардчилсан хужаа Ц Элбэгдорж , олби оготно мэт З Энхболд , ерөнхий хулгайч Н Алтанхуяг тэргүүтний удирдсан Ардчилсан хужаа Хууль бус Төрийн тогтолцоо оршиж байхад алга урвуулахын адил амархан бүтнэ хэмээн найдаж байгаа биз. Тэгж хэт бардамнахдаа Хар Хятадын хамгийн бүдүүүн дарга Си нь Монгол Минийх болсон баа хэмээсэн сэтгэлээ барьж дийлэлгүй , ... Миний Монгол хэмээх , ... Д Нацагдоржийн шүлгийг Хятадаар уншиж, гэнэ гүй байж байгaад өөрийгөө илчилснийг бүгд сайн санаж байгаа байх . ... Гар бариад бугуй барих зантай Хятад угсаатны хорон бодлогыг мэдэхийн сайнаар мэддэг Монголчууд нутагтаа нэг ч км нарийн төмөр зам бариулж болохгүй гэдгийг яс махандаа шингэтэл ухаарах ёстой . Хэрэв тэд нэг л км баривал бүх Монголыг нарийн төмөр замаараа хэрэхийн тулд яахаас ч буцахгүйгээр , нүүрээ ширлээд, улайран зүтгэцгээх болно гэдгийг сайн санаж явах хэрэгтэй . ... Зарим нэг буурлууд тухайлбал Д Бямбасүрэн гээч эрхэм мухар нарийн төмөр зам барихад айлтгүй хэмээн хэлснийг уншаад өтгөсийн сүүтэй цай нь холдохдоо ухаан нь омгойтож , уруул нь омголтохдоо андуу ташуу үг хэлсэн биш биз , ... хэмээн сэтгэл баахан түгшсэнийг нуух юун. !!! . ... Эцэст нь1990 ээд онд Монголчууд Оросуудыг хөөж явуулаагүй , тухайн үеийн улс төрийн нөхцөл байдал нөлөөлсөн бөгөөд ОХУ ямар нэг байдлаар Хятадтай харилцаагаа сайжруулахын тулд хийвэл зохих гол үүрэг нь Монголоос цэргээ гаргах явдал байсан , мөн Монгол дахь Өрнөдийн эрх мэдлийг хүлээн зөвшөөрөхөөс өөр аргагүй байдалд ОХУ ороод байсан . Монгол Оросын харилцаа зарим талаар хүндрэлд орох нь Монголын Төр дэх хужаануудын шууд гүйцэтгэсэн бурангуй ажлын үр дүн гэдгийг заавал ч үгүй цохон тэмдэглэх ёстой. ... Хар Хятадууд өөрсдийн ашиг сонирхолоо шууд ил хэлж чадахгүй , түүнийг нь язгуурын Монголчууд шууд хүлээн авахгүй учраас энэ мэт Хужаа муур багш Бао баабарынх шиг заль мэхэн дор хорон муу санаархал нь үргэлж үйлдэгдсээр байх болно , … бас Нанхиад угсаатнууд сурсан зангаараа үргэлж хууран мэхэлж өөр хооронд нь тэмцэлдүүлэх хэрүүл тэмцлийн яс хаяж байх болно гэдгийг сайтар ойлгож , сэрэмжтэй байгтун Хөх тамгат Монголчуудаа . ... Хан Тэнгэрийн хилэнд ардчилсан хужаа луйварчид урвагчид устан мөхөж тамын гүнд хаягдах болно. ... Мөнх Тэнгэрийн хүчин дор Монгол эх орон минь хүчирхэгжин хөгжин цэцэглэх болно.
chinii oros "ah" nar chini iimerhuu l yum Mongolyn tuhai bichij bdg yum shdee,uuniig unsh. Монголия Джучи Улус или просто Монголия Флагмонголии.jpg Флаг Столица Улан-Эдем, Улан-Бартер Площадь Меньше России и Китая вместе взятых Население Меньше Москвы и Пекина вместе взятых Форма правления Иго Статус лидера страны Хан-Президент Статус страны в прошлом НЕ СОВСЕМ заграница Национальный гимн Хара-Мамбуру Национальное кредо Шинанай Да Опа Опа Шинанай Логин/пароль на вход Юмжаагийн Цэдэнбал/Хорлогийн Чойбалсан (в латинской раскладке) Небесный покровитель Жугдэрдэмидийн Гуррагча
... Хужаа муур багш Бао баабарын хувирсан шинэ дүр болох , ... Василий Иванович... гэх Орос нийтлэлч хэмээх хамелеон төрх нь илэрч , нөгөө л муу нийтлэлч хужаа Батбаяр болох нь тодорч эхэлмэгц бултах санаа гарган , ... Бээжин хужаа М Энхсайхан , … Түүх ,… хэмээх нэрийн дор бичдэг IP аасаа өөр нэгнийг хөлслөн бичүүлсэн болхи аргыг давтан өөрийн бичвэрийг бус өрөөлийн эрт бичигдсэн өгүүллийг ... Василий Иванович , ... гэх нэрийн дор нийтэлж тавьснаараа олон түмнийг төөрөгдөлд оруулна гэж бодож байгаа бол , ... Бүү горьд , Хөх тамгат Монголчуудыг , чи хуурч чадахгүй хужаа Бао баабараа , ... хэмээн би хариулах болно. ... Хужаа муур багш Бао баабар чи интернетийн орчинд хичнээн олон дүрд хувирсан ч Монгол ба Оросыг үзэн ядаж , Хар Хятадаа дээдэлдэг Нанхиад угшлын хужаа цусанд боловсрогдсон бодол санаагаа хэзээ ч өөрчилж чадахгүй гэдгээ ойлгох хэрэгтэй . ... Тэнгэрээс бүгдийг харж , бүгдийг хянаж байдаг учраас хужаа хархнуудын хууран мэхлэх элдэв бусармаг арга , аливааг хиртүүлэх хорон санаа нь хэзээ ч биеллээ олохгүй нурж унасаар байх болно. ... Юу тарина , түүнийгээ хураана . ... Хан Тэнгэрийн хилэнд ардчилсан хужаа луйварчид урвагчид устан мөхөж тамын гүнд хаягдах болно. ... Мөнх Тэнгэрийн хүчин дор Монгол эх орон минь хүчирхэгжин хөгжин цэцэглэх болно.
Нээрээ ч Монголыг америкжуулэх, хятаджуулах бодлого хучтэй хийж бна. Туундээ хурэх нэг замыг Оросыг муулах туухээ гутаах явдал гэж узэв тор баригч АН
magtaad bgaa orosuud chini mongolyn tuhai iimerhuu l bichij bna daa. Монголия (рус. Монгол Шуудан, Монголистан, 16-я республика СССР, алб. Манголия, монг. Монголия Джучи Улус) — страна, а возможно даже государство в восточной части России Азии, страна известная своим всеобщим нигилизмом и пофигизмом по отношению ко всему миру, а также известная нигилизмом и пофигизмом всего мира по отношению к Монголии.
Энэ хүн ч бас л мундаг сийрийгхэн толгойтой хүн шүү.Алтанхуягийн оронд энэ хүн сууж байсан бол Монгол улс арай ч ингэтлээ унахгүй л байсан байх
... Долдой хужаа , бээжин хужаагаа худал магтаж шаварт булагдсан нэр төрийг нь өргөх гэж хий л оролдоно. Монголчуудын хувьд хоёр хужаа хоёулаа ясны өшөөтөн дайсан нь тул хужаануудын хорон мэхэнд үл автана. ... .
Энхсайханы хийсэн реформыг үгүйсгэх аргагүй.. Энхбаярт зориулж шүлэг бичдэг нь бол харин хэлэхэд хэцүү. сайныг нь сайн мууг нь муу гэх хэрэгтэй.
suuj l bsan tegeed yu hiisen yum shunal ni diildehgui bsan
... Бээжин хужаа М Энхсайхан чи Монголчуудыг элгээрээ хэвтээсэй гэж ихэд хүсэж байгаа биз. 1996 оноос Монголчуудын эд баялаг Монголын алт, валютийг гадагш гарган завшихад ихээхэн үүрэг гүйцэтгэж , Монголын эдийн засаг, аж үйлдвэрийн салбарыг зориуд бодлогоор унагаж олон олон Монголчуудыг ажилгүй амьдралгүй болгон архичин болгох замыг нь шулуутгаж, Хятадын дагавар эдийн засаг, түүхий эдийн бэлтгэн нийлүүлэгч болгоход ихээхэн гол үүрэгтэй оролцсоныг олон хүн сайн санаж байгаа. Өнөөдөр ардчилсан хужаа урвагчид луйварчид та нар нийлж Монголын тусгаар тогтнолыг устгах далд төлөвлөгөөний дагуу Монголын төрийн систем, эдийн засаг , санхүүгийн орчныг зориудаар гажуудуулан ажиллаж байгаа гэдгийг мөн Анхдугаар үндсэн хуулийн өдрийг үл хүндэтгэн ,1911 оны үндэсний эрх чөлөөний хөдөлгөөний үр дүнд үүссэн Хятадын нэг хэсэг Автономит Монгол улс болон Жавзандамба хутагтын үйл ажиллагааг зориудаар дөвийлгөн , 1921 оны Ардын хувьсгалын үнэ цэнийг бууруулах оролдлогоо бүр ил цагаанаар хийж байгааг ард олон бүгд ойлгосон. Монголчуудын агуу хүндэтгэлт удирдагчид болох Их эзэн Чингис хаан , жанжин Д Сүхбаатарын нэрийг өөр хооронд нь харшилдуулан дундаас нь ашиг олох Хятад муу санаагаар аливаад хандаж байгааг Монголчуудын олонхи нь ойлгон ихэд зэвүүцэж байгаа. Өөдгүй хорон муу ардчилсан хужаа урвагчид луйварчид та нар хичнээн Монголчуудын эсрэг хорон муу зүйл хийсэн ч Монголчууд Хан Тэнгэрийн ивээлээр энэ бүхнийг даван туулах болно. Идсэн эрүү хувхайрч идүүлсэн бут ногоордогын адил Ардчилсан хужаа урвагчид луйварчид та нар устан мөхөж , Монголчууд өндийн босох болно. … Мөнх Тэнгэрийн хүчин дор Монгол эх орон минь хүчирхэгжин хөгжин цэцэглэх болно.
Хоёр Энхээ төрд гарсан цагт Монгл улс хөгжин цэцэглэнэ Гэхдээ новшнууд гай болоод зайлах цаг нь болоогүй л дээ
Daraagiin erenhiilugchid zaaval ursulduurui taniig mongolchuud demjine chuu amjilt
Unendee l eh orondoo yas mahnaasaa hairtai mongol hun bn demjij bn. Monkh tengeriin huchin dor Mongol eh oron mini huchirhegjin hogjin tsetsegleh boltugai,hurai hurai
Enhsaihang Mongoliin ard tumen demjij baigaa, Ardchilsan Namaa demjeesei gej husdeg, amjilt husey
Энэ хоёрын цаг үе аль хэдийн өнгөрсөн. Хөөрхий дөө ингэж л цагаа нөхцүүл суухаас өөр яахав.
Сайхан ярилцлага байнаа.Одоо өдөөн хатгагчдын үгээр биш толгойгоороо ажиллах цаг болсон байхаа.
Энхсайхан эдийн засагчийн хувьд чадалтай нэгэн. Харин ямар нээнтэгээр ЭНхбаяртай холбогдсоныг харин хэн ч мэдэхгүй. Баабарын бичсэн "Энхсайхан" гээд нийтлэл бий л дээ.. Их далд утгатай ч яагаад гэдэг тал дээр их л тодохой бичсэн нийтлэл.., хүн эцэг эхээ сонгож төрөхгүй. Энэ тал дээр монголчууд ухаантай байх хэрэгтэй. Хэдийгээр Монголын аль нэг үндэстэн ястан болон төрсөн ч гадны талд үйлчлээд байх нөхдүүд ч бий.. Тэд нарт л аюул бий..
Худлаа эх орон ч царайлан бие биенээ эрлийз хурлийзаараа дуудах нь үнэхээр ёс суртахууны хувьд таныг хэн бэ гэдгийг амархан заагаад өгчих зүйл. Найм есөн үеээрээ удам угсаагаа мэдэх хүмүүс хуруу дахам цөөн. Үйлдлээрээ л харин хэн бэ гэдгээ харуулчихаж байгаа хүмүүс энэ засгаар дүүрэн байна....
Enkhsaihan dargad ajiliin undur amjilt husiye tanaar eh oronchin dutna shuu
Энхсайханыг сайн эдийн засагч гэж хүмүүс эндүүрэх юм. Энэ чинь олон улсын соц.эдийн засагч шүү дээ. Харин ухаантны дүр эсгэхдээ маш сайн. Харин давгүй дарга нарын дүрд тоглодог жүжигчин байвал дороо л гавьяат авчих хүн байгаа юм. Маш аймхай, хэн нь ирээдүйд ялах бол гэж үргэлж бодно. Тэгээд л түүний талд орно. Энхбаяртай сайн явахад нь түүнийг ичмээр магтаад, бараг л өөрийн шүтээнээ болгосон. Дараа нь шоронд ороход бөгсөөд нь өшиглөөд л наанаас нь хаалга хаахад идэвхитэй оролцсон. Одоо Алтанхуяг ялж магадгүй байна гэж үзээд түүний өмнө сөхөрчихлөө. Манай төр иймэрхүү л түшээдээс болж дампуурсан юм шүү.
анд минь ингэж өнгөц дүгнэхэд эрт байна. Төлөвлөгөөт эдийн засгийн гол хөшүүргэ нь зорилт тавиад түүндээ хүрдэгээс гадна эдийн засгийн хирарки модель болох өнгөрсөн хугацаан дахь хийж байснаа үргэлжлүүлэх чиглэл харагддаг. Үүнийг барууны орнууд онолын хувьд зөвшөөрдөггүй ч кроссинг корпорацийд ягштал хэрэгжүүлдэг.. иймээс сурах судлахыг зөвлөе.
He he hoorhii amitan be ch,joohon uym unsh tolgoigoo tsengele,chi Enkhsaikhanii hajuud zugeer k chatsaga
Enhsaihan toroo deedleh talaar yarisan baigaa zde? Enhsaihan dalai shig bol chamshig huvalzuud shalbaag um da... lol
Энхсайхан зөвхөн арьсаа хамгаалдаг хүн болжээ. Худал хар пиар хийж Засгийг хамгаалах гэж оролдож байна. Одоо энэ АН-ын үлдэнгэрт итгэдэг хүн гэж байхгүй л дээ
Сайн байцгаана уу? Энхсайхаан, маний хувьд санагдаж бодогдож төрдөг нэг зүйл бий байдаг, Юу вэ гэхээр, "Төрийн хар хайрцагны бодлого" гэдэг чухам хаанаас гарч ирсэн үг хэл юм болдоо хэмээн санагалзах явдал байх. Монгол ХҮн юмыг "хайрцаглаад байхаасаа илүүтэй" аливаан мөн гол, үлэмжийн чанарыг шүүж тунгаан аливаа юм зүйл биесийг биетээр нь дэнсэлж эд бүхнийгээ тэгшилж бус харин, Орчлон Хорвоо Дэлхийн алив бүхэн Ертөнц Замбуутивийнхээ ёс жаяг жудгаа дагаад тэгширч хөдөлж явдаг юм байна гэдгийг эртнээс ухаарч сэхээрч тунгаасан Хүн Ард юмдагуудаа хэмээн мэдүүлж мэдрэгддэг. Тиймдээ ч, Үүх түүх, шастир судар, өвлүүлж үлдээсэн хэл яриа, аж төрөх ёс, уламжлалаа эрэгцүүлээд харж байхад Монголчууд Бид ХАШ ТӨР, МОНГОЛ ХАШ ТӨР гэх нь илүүтэй, ийн хэлж ярьж өгүүлцгээдэг нь давамгайлна уу гэхээс "Монгол Төрийн Хар Хайрцагны Бодлого" гэх нь саяхнаас, гадны хэл ярианаас орчуулагдан гаргагдаж ирсэн нэр томъёо хэлбэрээр л ойд ч, ухаанд ч, оюуд ч буух. ХАШ ТӨР, МОНГОЛ ХАШ ТӨР гэдгийн хувьд агуулга ухагдахуун нь юуг илтгэж өгүүлж хэлж хүүрнээд буй байгаагаа Дурын Монгол Хүн зүрх сэтгэлээрээ, сэтгэгдэл сэтгэлгээ сэтгэхүйгээрээ бүхнийг нэгэн цогц цулаар нь энгүй атгаж аваад тольдох нь давамгай, өөрт ойр болдог хэмээн төрдөг. Жич: Комьютерийн ард "хирээ мэдэхгүй" "цаг наргүй" суух ч хэн бүхэнд дэмий л санагддаг. Ажиллаж хөдөлмөрлөж бүтээж босгоход илүүтэй зарах зарцуулах цагийг хумслаад байх ч тохиол бий, хэхэхэ.
Manai mongol bas ch aztai uls shuu.Dain tulasngui 2 horshiin dund taivan orshij baina, tegehed busad uls monhiin daintai haraa biz
… Үндсээр нь сугалж хаяагүй цагт бохир шарилж урган эргэн тойрныхоо шимт ногоонуудын урган төлжих боломж , амьдрах нөхцөлийг боомилсоор байх болно. Улаанбаатарыг бүрхсэн зэрлэг шарилж мэт ардчилсан хужаа луйварчид урвагчид төрийн бодлогыг барьж байсан цагт бас нэг өөр мануухайгаа гаргаж ирээд тавина . Тэр нь нэмэгдэхүүний байрыг солиход нийлбэрийн чанар өөрчлөгдөхгүй гэх хуулийн дагуу ялгаа үл гарна гэсэн үг. Ардчилсан буюу ардыг алагчилах, хужаа иргэнийг дээдлэх нийгэмд Монголын тусгаар тогтнолыг устгаж Монгол ардын эрх чөлөө, оюуныг боомилсон далд колончилол тогтоох зорилготой харийнхан буюу Хятад, Америк, Өрнөдийн талд зүтгэж буй бардам дээрэнгүй шуналын тулам болсон тэнэг төрхтэй бузар хорон муу санааныхаа үйлээр өмхий лаг шавар намагт шигдсэнээ үл мэдэх ардчилсан хужаа луйварчид урвагч этгээдүүд Монголыг Хятадчилж шинэчлэх бодлогынхоо дагуу Монголын төр дахь харийнхны утсан хүүхэлдэйн үүргээ сайн биелүүлж байгаа урвасан хулгайн нүүр царайгаа өдөр ирэх тутам илчилж байна. ... , Харин эх орныхоо төлөө цогтой тэмцэгчид болох бидний удирдагч агсан Гоймон баатар Д Сүхбаатар , С Зориг агсан , М Зэнээ агсан , O Дашбалбар агсан , О Энхсайхан агсан , Хотгойдын Чингүнжав агсан , чин ван М Ханддорж агсан , Сайн ноён хан Т Намнансүрэн, Манлай баатар Ж Дамдинсүрэн агсан тэргүүтэй олон олон эх оронч хөвгүүд хорон муу урвагчидад хорлогдон алтан амиа алдсан ч Монголын ард түмнийхээ зүрх сэтгэлд үүрд мөнхөд дурсагдан Тэнгэрийн оронд амьдрах эрхтэй болдог бол үнэнч зүрхтэний амиар наадаж гараа цусаар угаагчид болох бузар угшилтангууд тамын гүнд хаягдан тэдний шүдээ хавирах чимээ , ёолон гаслах дуу нь халуун тамын орноос хэзээ ч тасрахгүй байх болно. … Юу тарина , түүнийгээ хураана . ... !!! ... Өнөөгийн энэ ороо бусгаа хүнд хэцүү цаг үед Монгол эх орноо хайрлагчидийн эсрэг бүх л хэвлэл мэдээллийн хэрэгслийн эрх мэдлийг бохир мөнгөний тусламжтайгаар гартаа атгасан эрх ямбандаа хэт дулдуйдсан ардчилал нэртэй худал хуурмаг Хятаджсан үзэл суртлаар олон түмний тархийг угаагч хужаа муур багш Баобаар мэтийн бузар этгээдүүдээр удирдуулсан сэтгүүлч нэртэй худалдагдсан угаадас бичигчдийн бүлгийг хөдөлгөн зөвөөр сэтгэгчидийг доромжлол хараал зүхлийн бай болгодог ч гэсэн Монголын эх орончдын зүрх зориг нь үл мохон Монгол эх орныхоо ирээдүйн сайн сайхны төлөө сэтгэл үл хувиран зүтгэсээр байх болно. ... Монголчууд мөхөж буй үндэстэн хэмээн ардчилсан хужаа луйварчид урвагчид хэдийгээр бузар санааны худал хуурмаг үрийг газар сайгүй цацаж ил шулуундаа гаран доромжилж байгаа боловч, … Улс орон , үндэстэний мөхөх , эс мөхөхийг зөвхөн Мөнх Тэнгэр Эцэг минь шийддэг юм. Улс орны ирээдүйн сайн сайхан хөгжил цэцэглэлт нь түүний хөвгүүдийн эх орныхоо төлөө амь биеэ үл хайрлан зүтгэх зүрх сэтгэл, асгарах цус , зовох хөлс, нулимсны үнэ цэнээр батжин бэхжиж , өргөсөн алтан амины хэлхээсэнд гагнагдаж байдаг юм. … Монгол хэзээ ч мөхөхгүй. !!! ... Харин ч шинээр өндийн босох их сэргэлтийнхээ өмнө түр зуурын уналтын байдалд орсон гэхэд болохоор цаг үед бид амьдарч байна. Мөнх Тэнгэрийн ивээл ерөөлд агуу түүхийг хэдэнтээ бүтээсэн Монголын ард түмэн Мөнх Тэнгэрийн хүчин дор Түүний хүсэл зорилгын дагуу дахин агуу түүхийг бүтээх хувь тавилантай гэдгээ одоохондоо мэдээгүй байгаа ч гэсэн , … Хан Тэнгэрийн ивээлээр миний Монголын ард түмэн Чингис хааны өмнө ба эхэн үеийн Монгол орон мэт энэ хүнд бэрх ороо бусгаа цагийг заавал ч үгүй даван туулах болно. Надад бусдыг үгүйсгэх бодол алга гэхдээ Миний Монголыг үгүйсгэх гэж оролдож буй хэн боловч , … Их Монгол улсын гайхамшигт ирээдүйд багтан шингэх орон зай олдохгүй байх болно. !!! ... Идүүлсэн бут ногоорч , идсэн эрүү хувхайрах болно. !!! ...Мөнх Тэнгэр Эцэгийн минь гайхамшигт алдар, хүч чадлын доор бүх хүн төрөлхтөн бөхийж , … Түүний ивээл ерөөлийг хүртсэн Монголчуудын хувь тавиланд бүх дэлхий атаархах болно . !!! … Бүргэдээс бүргэдийн дэгдээхэй төрдөг , … Хэрээнээс хэрээний ангаахай гардаг . ... Арслангаас арслангийн гүег төрдөг бол гүрвэлээс гүрвэлийн зулзага гардаг. ... Энэ дэлхийн бүх юм өөрийн гэсэн зүй тогтолтой. Гэхдээ түүнээсээ хэзээ ч гаждаггүй юм. ...
БАС Л ХУДАЛ ДҮР ЭСГЭГЧ БАЙЖ. МОНГОЛД ҮНЭН ГЭЖ ҮГҮЙ БОЛЖЭЭ ХӨӨРХИЙ
... Бээжин хужаа М Энхсайханд хариу өгөх нь , ... 1940 - 90 онд Монголд үйлдвэрлэл байгаагүй гэж хэлэх санаатай байгаа бол чамд хүүхэд нас гэж байхгүй бөгөөд харин өөрсдийгөө өргөж өөр бусдыг үгүйсгэсэн өчүүхэн капитлист сэтгэхүйтэй , ардчилсан сахалтай хөгшин эр эх хүнээс бус импортоор хаанаас ч юм гэнэтхэн зөөвөрлөгдөөд ирсэн байж таарна . ... Жам ёсны хөгжлийн хуулиар 1940 ээд онд гараагаа эхэлсэн аж үйлдвэржилтийн бодлого 80 аад он гэхэд нэлээд эрчимжиж зарим салбарт түлхүү амжилт олж эхэлсэн . Монголын савхины үйлдвэрлэлийн технолги нэлээд өндөр төвшинд хүрсэн 80 аад оноос Монголчууд торгон савхин эдлэл өмсөж бас гадагш нь зарж борлуулах боломжтой эрэлт ихтэй бараа байсан . . .. Гэтэл тухайн үед Хятадын савхин эдлэл гэхэд хүн өмсөх бололцоогүй боловсруулалт муутай үзэмжгүй хатуудуу эд байсныг 40 гаран насны олон хүмүүс сайн санаж байгаа байх . … Гэтэл өнөөдөр Монголын савхин эдлэлийн үйлдвэрлэл, технологи гэж бараг байхгүйтэй адил болсон бөгөөд Хятад , Солонгосоос боловсруулсан савхи оруулж ирэн оёдлын жижиг үйлдвэрлэл явуулж байна. Энэ мэтчилэн социализмийн үед эхэлж цааш нь техникийн өөрчлөлт хийлгэх завдалгүйгээр Монголын хужаанууд тэр тусмаа 1996 оноос бээжин хужаа М Энхсайханы засгийн газрын ардчилсан эдийн засгийн шинэчлэлийн дагуу гаалийн татвар тэглэгдэж зах зээл хамгаалалтгүй орхигдон , санхүүгээр гачигдсан Монголын үйлдвэрүүд өрсөлдөх ямар ч боломжгүйгээр дотроосоо өмч хувьчлал нэрийн доор бүх тоног төхөөрөмж , технологио алдсан . Хамгийн инээдэмтэй нь социализмийн гэх тодотголтой дампуурсан олон олон үйлдвэрүүдийн гологдсон тоног төхөөрөмжийг нь Хятадууд брезентэн асар дотор суурилуулан үйлдвэрлэл явуулж нэмүү өртөг шингэсэн бүтээгдхүүн үйлдвэрлэж ашиг олж байсан нь хужаа бодлогын цаад санаа, зорилгыг нь тодруулж байгаа баримт биш үү. ... Ингэлээ гээд Монголчууд гар хумхин суугаагүй болж бүтэх бүх л хэмжээнд ажиллан зах зээлийн нийгэмтэй хөл нийлүүлэн амьдарч миний ажигласнаар Хятад бүтээгдхүүнээс хавьгүй илүү чанартай зарим бүтээгдхүүнүүд үйлдвэрлэж эхэлсэн . Социализмийн үед олж авсан зөвт хүмүүжил, боловсрол мэдлэг нь сайн суурь болж цаашид гүнзийрүүлэн суралцах хөгжих боломжийг бүрдүүлж өгсөн . … Өнөөгийн Монголын баялаг бүтээгчдэд дэд бүтцийг төрөөс хөнгөлөлттэй хэлбэрээр гаргаж өгөн ,улс төрөөс ангид эдийн засгийн уян хатан бодлого явуулан, хямд өртөгтэй санхүүгийн үйлчилгээг үзүүлэн татварын хөнгөлөлттэй бодлогоор зохицуулж , зах зээлийг нь бодлогоор нээж өгч , нэлээд өргөн боломжоор хангаж чадвал дэлхийд өрсөлдөх чадвартай технологийн нарийн шийдэл бүхий төрөлжсөн үйлдвэрлэлийн салбаруудыг байгуулж чадна гэдгийг өнөөгийн харанхуй цаг үед ч гэсэн болж буй дэвшилттэй олон үйл ажиллагаануудаар нотлогдож байна. Тэр тусмаа оюуны өндөр чадвар , нарийн технологи шаардсан салбарт бүр ч илүүтэй амжилт гаргах боломжтой гэдэг нь ч харагдаж байна. ... Сүүлийн үед Монголын баялаг бүтээгчдээс гарч ирж байгаа хамгийн ололттой үзэл бодол нь капитлизмийн сүүдэр болсон мөнгөний төлөө бус эх орондоо илүү сайн гэсэн бүхнийг босгон бүтээх гэсэн тэмүүлэлээр нь илэрч бахархаж , баярлах сэтгэлийг өөрийн эрхгүй төрүүлж байна. ... 2012 онд Ардчилсан Шинэчилсэн Маогийн засаглал Монголд төрийн бүх эрх мэдлийг хууль бусаар эзлэн авсан цагаас эхлэн Монголын баялаг бүтээгчдийг сорчилж элдэв гэмт хэрэгт хилсээр холбогдуулан тэдний бизнесийг хүч түрэн булаах үзэгдэл нэлээд ажиглагдах болсон . Үйлдвэрлэлийн өсөлт хөгжилтэнд хамгийн их нөлөөлдөг улс төр , эдийн засгийн тогтвортой байдал алдагдан , ард олны санхүүгийн чадвар үнийн өсөлт , валютийн ханшны өсөлтийн улмаас нэлээд доройтож тэдний худалдан авах чадвар илтэд буурснаар дотоодын үйлдвэрлэгчидийн бизнесийн эргэлт доголдож ашиг орлого нь огцом буурсан . Харин ардчилсан хужаа, луйварчид Монгол банкнаас олгосон хямд үнэтэй $ аар үнэ тогтворжуулах нэрээр хангагдаж , албаны эрхээ хэтрүүлэн ашиглаж хуулийг гажуудуулсан элдэв хөнгөлөлт эдлэн , төрийн нэрээр дарангуйлан жижиг , дунд үйлдвэрлэгчдээс зах зээлийг нь булаан авах хандлага нэлээд хүчтэй явагдаж байна. Үүний нэг тод жишээ нь Монгол даавуугаар гэсэн худал нэр зүүн Хятадад үйлдвэрлэсэн чанарын шаардлага хангахгүй сурагчийн дүрэмт хувцасыг хүчээр нэгдсэн журмаар сургуулиудад тарааснаар Монгол хүүхдүүд юугаар нь хийсэн нь үл мэдэгдэх хувцас өмсөж , хэдэн ардчилсан хужаа луйварчид зүй бусаар баяжин , олон жижиг оёдлын үйлдвэрүүд их хэмжээний орлогоо алдсанаар цаашид ажиллах чадвар нь доройтож дампуурах нөхцөл нь бүрдсэн байдалтай байна. Энэ мэтчилэн олон салбаруудын адил нүүрсний салбар зогсонги байдалд орон Хятадууд урвагч ардчилсан хужаануудын тусламжтайгаар дунджаар 125 $ байдаг дэлхийн зах зээлийн үнээс хэд дахин доогуур үнэ буюу 40 хүрэхгүй $ т барьснаар Монголын нүүрс олборлогчид дампуурлын ирмэг дээр ирээд байх энэ мөчид , Ардчилсан Бондын $ аар өврөө дүүргэсэн Ардчилсан хужаа Ц Элбэгдоржтонгууд , ерөнхий хулгайч Алтанхуягтангууд урвагч бодлогынхаа шанд Хятад улсын төрийн өмчит компани Шинхуатай хамтран Төрийн нэрээр Таван Толгой нүүрсийг дээрэмдэж олсон $ аар тэрбумтангууд болоход тун ойртсон байдалтай байна. Монголчууд өнөө цагт багаар бодоход 2,5 тэрбум гаран $ ын өрөнд орсон бөгөөд хэрэв зээ өрөө төлж чадахгүй байх аваас эх орныхоо баялагт хяналт тавих эрхээсээ автоматаар хагацах буюу чухамдаа Монголыг барьцаалах , эзлэх бодлогын дагуу АНУ , Өрнөд, Хятадууд зээл их хэмжээгээр өгсөн учир зүйн дагуу боол болоход ойрхон байна гэсэн үг. Хөх Тамгат Монгол ахан дүүс минь та бүхэнд оюун санааны өндөр чадвар , асар их хүч чадал нуугдан байгаа бөгөөд цаг нь ирэхэд өөрсдийн мэддэг, чаддаг бүхнээрээ мэргэжсэн талбартаа амжилттай ажиллан эх орныхоо хөгжил цэцэглэлтэнд томоохон хувь нэмрийг оруулна гэдэгт би вээр бат итгэдэг . Одооны ороо бусгаа харийн ардчилсан буулганд байх цаг төгсгөлийн шатандаа орсон бөгөөд ардчилсан хужаа луйварчид , урвагчид үхэхдээ үхэр буугаа тавихаар юуг ч сэдэж , ямар ч хорон мууг хийхэд бэлэн байгаа тул хөх тамгат Монгол ахан дүүс та бүхэн онц их сонор сэрэмжтэй байгтун . !!! Хорон муутангууд хэдийгээр ихээр бузарлахыг санаархавч тэдэнд өгөгдсөн цаг нэгэнт дуусаж, ... Хан Тэнгэрийн хилэнд ардчилсан хужаа луйварчид урвагчид устан мөхөх болно . ... Мөнх Тэнгэрийн хүчин дор Монгол эх орон минь хүчирхэгжин хөгжин цэцэглэх болно.
ЭНХСАЙХАН гуайд ажлын амжилт хүсье ээ сайн эдийн засагч зөв үзэл бодолтой хүн санагддаг юм
Mongolchuudiin baharhal bolson erhem, Enhsaihand amjilt hysye
Энхсайхан бол жирийн л эг эдийн засагч хүн. Харин Энхбаярт яагаад ингэж хайртай болсон, яагаад өөр хоорондоо ингэж ойртож сүлбэлдэж байдгийн нууц гээд байх юм байхгүй дээ Их өр тэглэх нэрийдлээр энэ 2 хүн яасан??? Энхбаярыг шалгуулна энэ асуудлаар гээд байсан хүн нэг мэдэхэд л түүнд маш их хайртай болж хувирсан. иймд энэ 2 хүний "нөхөрлөл" чухам юун дээр тогтдог нь мэдээжийн асуудалдаа
Ih oriig Mongolchuud darah daa orosuudiig cever yalsan geed Orosuud huleen zovshoorchood baina malaa, ter chin gavyaa baih shu, Enhbayart eruul enhiig hysye
Yer n ene ulaim tsain huniig gurdoj suudaj humuusiig "GAJIG" gej nerlej baival yasiim dee? Computer-iin tsaana shalihgui amitan baidag baih doo,
Enhbayart amjilt husye
MONGUNUUD TRANSHENDAA ORJ,HUJAANUUD IRJ AMIDARNA
NYYRSNII YNE UNAJ BAIHAD BAAHAN HUJAA AVCHIRCH MONGOLD MEGA BAIGUULAMJ HIINE GEDEG BOL UTGAGGYI.MONGOLCHUUDIG GUILGACHIN GEJ BAGA DOROMJILOOROI.
ENE GADAADIN HYN MONGOLCHUUDIN GAZAR NUTAG BAYALAGIN TALAAR YAMARCH NULUUGYI MET CHALICHIDAG BOLJ.TIIM SYRHII BOL HYATAD ULSDAA NYYRSNII MEGA TUSULUU BARIAD HEREGJUULEECH.
Хөх Тамгат Монгол ахан дүүс минь та бүхэнд оюун санааны өндөр чадвар , асар их хүч чадал нуугдан байгаа бөгөөд цаг нь ирэхэд өөрсдийн мэддэг, чаддаг бүхнээрээ мэргэжсэн талбартаа амжилттай ажиллан эх орныхоо хөгжил цэцэглэлтэнд томоохон хувь нэмрийг оруулна гэдэгт би вээр бат итгэдэг
Хөх Тамгат Монгол ахан дүүс минь та бүхэнд оюун санааны өндөр чадвар , асар их хүч чадал нуугдан байгаа бөгөөд цаг нь ирэхэд өөрсдийн мэддэг, чаддаг бүхнээрээ мэргэжсэн талбартаа амжилттай ажиллан эх орныхоо хөгжил цэцэглэлтэнд томоохон хувь нэмрийг оруулна гэдэгт би вээр бат итгэдэг . Ene aytaikhan ug baina.
MONGOL ULSIG 1 TSAASAAR ZOHITSUULCHIHDAG GEJ BODOO YU DAA.EN HYATADIN HYN MONGOLIG UURIINHUU HUVIIN GAZAR GEJ BODOOD BAIDAG YUM SHIGEE.
шударга явах юм бол алуулдаг нийгэм шүү
Er ni bol Enkhsaikhaniig hujaa gej helhees uur um bdaggui um shigee, busad ni bol ehneesee hujaa naraasaa dor hulgai hiij bgaad ehneesee shorondoo yavj ehelj bh shig bn, Enkhsaikhand amjilt husie!
Tied Asian
Хужаа гэж хэлэхээс оор зуйлгуй болохоор яахав дээ. Хэлж байгаа нь оорсдоо хуний адаг, шаарууд. Таны ажилд тань амжилт хусье.
Хөөрхий амьтан Алтанхуягаас даалгавар авчээ. Нэр хүнд муутай намаар хооллохгүй, амьдрах, гэр орноо тэжээх хэрэгтэй биздээ. Гэхдээ олон түмнийг буруу ухуулсны хэрэг байхгүй.
Enkhsaikhan guia neg l ih uhaantai hun boloh gej ih uzeh yum da, hamgin gol ni hun ehleed jahan yos zuitei, hun baih utga a ehled olmor yum shig e, hen baih ni chuhal bish, ehled HUN BOLCHIH ENKHSAIKHAN GUAI!!!,
Yostoi uhaantai hun, goyo diplomat bogood uhaantai hariulsan. Tanid amjilt husii.
Mongol tusgaar baih estoi shuu.
өчүүхэн бодолтой өөрөөсөө дээр тархитай хүнд дургүй дарганцар нарт бол ийм нийгэмд их юм хийх ганцаардсан бүлэггүй хүмүүс их аюултай санагддаг бололтолй
Enhbayart amjilt husiye
Enhbayar Enhsaihan nart eruul baih iig husej, amjilt husye!
Бээжин хужаа энэ тэр гээд Энхсайхныг туулаад байдаг нэг хүн мал байгаа юм тэр нөхрийн бодол нь монголчуудыг хятадуудтай муудалцуулах санаа тэгээд устгуулах санааг шууд илэрхийлж баййдаг
УХААНТАЙ ҮГ СОНСООД УУХИЛЖ, ХАШГИЧААД БАЙХ ХЭРЭГ БАЙНА УУ? ZOLIG - ХУТГУУШ АА!!! ЧИНИЙ ХЭН БОЛОХЫГ МЭДЭХ ЮМСАН. ХУМСАА НУУСАН НОВШ ЧАМАЙГ...
HUJAA DAGASAN MONGOLCHUUD NEEREE URUVDULTEI.
... Долларын ханшны өсөлт бол тухайн улс орон, ард түмний баялгийн өссөн хэсгийг санхүүгийн аргаар чимээгүй луйвардах , далд үйл ажиллагаа гэж шууд нэрлэж болно. Монгол улсын нэг хүн 2012 онд 1 250 000 төгрөгний цалин авдаг байсан бол ханшны зөрүүгээр 2014 оны 9 р сард 1 850 000 төгрөгний хэмжээнд худалдан авах чадвартай цалин авах ёстой. Тийм үү. ... Тэгвэл 1 250 000 төгрөгний цалин нь 2014 онд тоон үзүүлэлтээр хэвээр байгаа ч 35% ийн төлбөрийн чадлаа алдсан буюу тухайн хүн багаар бодоход 450 000 төгрөгөө алдаад 800 000 төгрөгийн хэмжээнд цалин авч байгаа буюу тухайн цалин бодит үзүүлэлтээр эрс багассан байдлаар тогтоогдсон гэж үзэж болно. ... Өөрөөр хэлбэл Монгол улс урт хугацааны хөдөлмөрийн дүнд бий болгосон баялаг , эдийн засгийн өсөлтөө богино хугацаанд эргэлтгүйгээр алдсан гэсэн үг . Мэдээж үүнийг энгийн хүн сайн ойлгохгүй . Гэхдээ хаана ч ханшны хэлбэлзэл тогтвортой байдаг бол АНУ болон Европын Холбоо санхүүгийн зах зээлд $, Eвро шинээр хэвлэж гаргахад тэр функцээр заавал ч үгүй ханшны уналт ажиглагдах ёстой . Харин Монгол , Украйн , Тайланд мэтийн улс орнуудын үндэсний мөнгөн тэмдэгтийн ханшны огцом уруудалтын улмаас $ , Еврогийн тэнцвэртэй байдал үргэлжлэх болно. ... Улс төр нь эдийн засагтай зайлшгүй уялдах нэг сэжим мөн $ , Еврог оршин тогтнуулахын төлөөх бусад улс оронд зориудаар өдөөх өнгөт ардчилсан хувьсгалын мөн чанар буюу тогтворгүй нийгмийн бүтэц үүсгэх нь АНУ , Европын Холбоонд яагаад амин чухал хэрэгцээтэй байдгийг хүмүүс үүгээр , зарим талаар нөлөөлөх нөлөөллөөр нь ойлгож болно. ... .Ийм нөхцөл үүсгэхэд дотоодын урвагчидыг ашиглан зориуд эмх замбараагүй байдал үүсгэж , буруу бодлого барьж эдийн засгийг унагаах боломжийг гаргаж авдаг . Өнөөдөр Украйн улс ОУВС гаас авах тэр олон тэрбүм $ ын санхүүжилтыг АНУ хийхдээ зүгээр л цаасан мөнгө хэвлээд өгөх ба Украйны баялаг , эдийн засгийн үр нөлөөгөөр АНУ ын $ амь орж баталгаажиж байгаа гэдгийг мэдвэл зохино. … Мөн 2012 онд Ардчилсан хужаа луйварчид урвагчидийн шууд гардан гүйцэтгэлээр Монголд ихэд яаралтай нийлүүлэгдсэн Чингис Бондын 1,5 тэрбүм $ ч ялгаагүй шинээр хэвлэгдэн орж ирж Монголын ард түмний хөрөнгөөр баталгаажин , Монголчууд тэр хэмжээгээр ядуурч байгаа юм. ... Тэгэхлээр ерөнхий хулгайч Н Алтанхуягийн засгийн газрыг ямар ч нөхцөлд үргэлжлүүлэн ажиллуулах сонирхол АНУ , Өрнөд , Хятадуудад маш өндөр хэмжээнд байгаа гэдгийг сайн ойлгох хэрэгтэй . Иймээс улс оронд буй харийнхны гар хөл болсон урвагчдыг хамгийн түрүүнд Төрийн удирдлагаас зайлуулж , Үндэсний мөнгөн тэмдэгтийн өрсөлдөх чадвар , түүний худалдан авах чадварыг тогтвортой хэмжээнд урт хугацаанд барьж чадаж байж улс орны эдийн засгийн өсөлтийн үр нөлөөг тухайн ард түмэн өөртөө нааж авах авах бүрэн боломжтой болдог . Өдгөө Монгол эх оронд минь үүсээд байгаа хүнд цаг үе , системийн хямралыг даван туулж , Монгол улсаа аварч үлдэхийг хүсэж байгаа л бол маш түргэн хугацаанд одооны хууль бус УИХ ыг тарааж , хууль бус Засгийн газрыг огцруулж , хууль бус Ерөнхийлөгчийг буулгаж байж , ... Монгол улсаа хайрладаг, Түүний эрх ашгийн төлөө шудaргаар тэмцэж чаддаг Монголын улс төрийн хүчнийг дэмжин , Төрийн Засаглалын эрхийг яаралтай тэдэнд өгөх хэрэгтэй . Өөр ямар ч арга байхгүй . ... Энэ цаг үед бүрэн төгс хэмжээнд байж чадахгүй ч С Баяр , Сү Батболд тэргүүтэй МАН ын дэвшилтэт хүчнээс өөр Монгол улсыг зөвөөр удирдаад явчих туршлагатай , чадвартай гол нь эх орноо гэсэн сэтгэлгээтэй улс төрийн хүчин , удирдагч байхгүй гэдгийг маш сайн ойлгох хэрэгтэй . ... Ер нь бүрэн төгс хэмжээнд хаана ч , хэн ч ажиллаж байгаагүй , ажиллах ч боломжгүй гэдгийг анхаарлынхаа гадна орхиж үл болно. ... Дуугарвал дуу нэг , дугтарвал хүч нэг байж чадах гэмээ нь Монголчууд бид энэ цагийн ороо бусгаа , хүнд хэцүү цаг үеийг заавал ч үгүй даван туулж Монгол улсынхаа ирээдүйн сайн сайхныг баталгаажуулж чадах болно. ... Хан Тэнгэрийн хилэнд ардчилсан хужаа луйварчид устан мөхөж тамын гүнд хаягдах болно. ... Мөнх Тэнгэрийн хүчин дор Монгол эх орон минь хүчирхэгжин хөгжин цэцэглэх болно.
Enhsaihan g demjij yavdag shu, amjilt husie!
Zorig Shar hadni еmnelgiin yum uu haashaa yum ? S. Bayar Ouyn tolgoi geree hiinguutee Amerol yavsan Olon say $$$$$$$$$ Amerik dollarin baishin sav avsan biz dee? Chi uund tailbar ugnu eruul uhaantai yum bol? Batbold Su. Boroogin alt , Chingis zochid buudal geed Mongolin hurungiig zalgisan gedgiig bugd medej bg biz dee Chi genekologch emch hun Zorigoo UB guest housaas Oroin tsaagaar ingej demii balai bichihee zogsoo ! Emegteichuudin emnelegee zuv ajilluul , uur asuudal baihgui Luvsandorjin huu Bayar aa
Zorig Shar hadni еmnelgiin yum uu haashaa yum ? S. Bayar Ouyn tolgoi geree hiinguutee Amerik garch yavsan Olon say $$$$$$$$$ Amerik dollarin baishin sav avsan biz dee? Chi uund tailbar ugnu eruul uhaantai yum bol? Batbold Su. Boroogin alt , Chingis zochid buudal geed Mongolin hurungiig zalgisan gedgiig bugd medej bg biz dee Chi genekologch emch hun Zorigoo UB guest housaas Oroin tsaagaar ingej demii balai bichihee zogsoo ! Emegteichuudin emnelegee zuv ajilluul , uur asuudal baihgui Luvsandorjin huu Bayar aa
Zorig Shar hadni еmnelgiin yum uu haashaa yum ? S. Bayar Ouyn tolgoi geree hiinguutee Amerol yavsan Olon say $$$$$$$$$ Amerik dollarin baishin sav avsan biz dee? Chi uund tailbar ugnu eruul uhaantai yum bol? Batbold Su. Boroogin alt , Chingis zochid buudal geed Mongolin hurungiig zalgisan gedgiig bugd medej bg biz dee Chi genekologch Тэнгэрийн хилэнд ардчилсан хужаа луйварчид устан мөхөж тамын гүнд хаягдах болно. ... Мөнх Тэнгэрийн хүчин дор Монгол эх орон минь хүчирхэгжин хөгжин цэцэглэх болно oo gedeg emch huuramch Zorigoo UB guest housaas Oroin tsaagaar ingej demii balai bichihee zogsoo ! Emegteichuudin emnelegee zuv ajilluul , uur asuudal baihgui Luvsandorjin huu Bayar aa
End zarim ydam sydaraa garal uuslee medehgui humuus setgegdel bichsen bna. Uursdiigee l helj bna. Harin Mendsaikhanii Enkhsaikhan ni nertei hunii zustei mongol huu gedgiig mongol tumen medne. Ta nar yahav erliiz hurliizyyd bj bolno gehdee ta nar ch gesen mongoliin irgen mongol humuus ychir mongol hun shig l zan gargaj syrcgaa. Jydagtai baicgaa.
Deer bichsen ZORIG gej khun yasan ikh unduutsana be?! Ter ardchilsan khujaa geed baigaa khumuus chin mongoliig uls shig uls bolgokh geed zutgeed baigaam bish buu? Enkhsaikhan tanii ajild amjilt khusie, eruul baitugai.
… Ц Элбэгдорж чухам юуны тулд , яагаад ерөнхийлөгч болсон бэ? Сүүдэрт ямар ч хар бараан эд ил харагдаггүй харин гэрэлд гарч ирэхэд тэр хэн бэ гэдгийг олон түмэн хардаг дүгнэдэг. Учир нь түүний хийсэн бүх үйлс нь ямар вэ гэдгийг амьдралаараа, амь насаараа ард олон мэдэрдэг. Муу хүнд эрх мэдэл ирэхэд түүний урвагч хорон бодлогоос ард түмэн яаж зовдог вэ гэдгийг гэнэн хүмүүст ойлгуулахын тулд, … хужаа хүн хэзээ ч Монгол улсын сайн сайхны төлөө зүтгэх сэтгэлгүй гэдгийг олон түмэнд таниулахын тулд , … толгойгоороо хөл хийгээд явбал юунд хүрдэг вэ гэдгийг мэдрүүлэхийн тулд , … Нэгдмэл удирдлаггүй төр гэдэг нь олон толгойтой луу шиг бөгөөд ганц жулдрай бандид ялагдах тавилантай гэдгийг яс маханд мэдрүүлэхийн тулд, 1990 оноос хойших цаг хугацааг АН нэртэй Ц Элбэгдорж М Энхсайхан Н Алтанхуяг, олби оготно мэт хорон З Энхболд тэргүүтэй урвагчид луйварчид авилгач хорон муутны бүлэглэл , луйварчид , урвагчид болох Н Энхбаяр , бээжин хужаа М Энхсайхан , хотын хужаа М Энхболд , П Очирбат тэргүүтэй авилгач шуналтан төрийн хутгууруудыг Монголын ард түмэнд Мөнх Тэнгэр зөвшөөрсөн юм. Гэвч энэ цаг үе дуусах сүүлчийн мөчлөг рүүгээ ойртож байна. Мэс ажиллабaраар хавдраасаа салсан өвчтөн эдгэрэхийн адил Монгол улс ардчилсан хужаа худалч урвагч авлигач хуурамч хорон муу удирдагч тэдний хань хамсаатнуудаас салж хөгжлийн зам, үнэний зам руугаа орох болно. … Мөнх Тэнгэрийн хүчин дор Монгол эх орон минь хүчирхэгжин хөгжин цэцэглэх болно.
Энхбаярыг ерөнхийлөгч байхад Энхсайхан авилагач гэж яаж дайрч байлаа. Элбэгдоржийг гудамжинд явахад нь Энхбаяр үнсэлцэлж ерөнхий сайд болгосон гэж Энхбаярын эхнэр хэлсэн. Ийм нэр төр, эрхэм ёсгүй, бие биеэндээ яг таарсан шаарнууд хэзээ нэг Монголын ирээдүйд зай тавьж өгөх бол.
Enkhsaikhan guaid ajlyn amjilt husye! Ta shuu!
Bi uls turiin hun bish bolhoor erguu teneg huvalzaar butgii haraagarai. Minii bodohod 2 enh urid n yu hiisen hen bailaa ch odoo uls turd idevhtei oroltsoh tsag mun bh, odoogiin uls turchdiig haraad bhd neg l jul, deerees n bidnii halaasiig ch bainga huuraildag bhdaa gj sanagdaad bdg yum. Enhbayr, enhsaihan nar odoo erhbish bidniihee tald zohsoh blgui dee
Bi uls turiin hun bish bolhoor erguu teneg huvalzaar butgii haraagarai. Minii bodohod 2 enh urid n yu hiisen hen bailaa ch odoo uls turd idevhtei oroltsoh tsag mun bh, odoogiin uls turchdiig haraad bhd neg l jul, deerees n bidnii halaasiig ch bainga huuraildag bhdaa gj sanagdaad bdg yum. Enhbayr, enhsaihan nar odoo erhbish bidniihee tald zohsoh blgui dee
нийгмээрээ солиорчихсон улс даа хихихихи
Enhsaihan bol Ardchilaliin unet zuil, Enhsaihand amjilt husie
“Торгоны зам” сангийн гүйцэтгэх захирал, эдийн засагч М.Халиунбаттай ярилцлаа. Уншигчид түүнийг НИК ХК-ий гүйцэтгэх захирал байснаар илүү сайн мэддэг. Тэрээр 2013 оноос хойш “Торгоны зам” санг удирдаж байгаа юм. -Эдийн засгийн нөхцөл байдал хүндэрсэн энэ өдрүүдэд бүгд л хямралаас гарах арга замыг эрэлхийлж байна. Та ямар гарц санал болгох вэ? -Би хүмүүсийн тэр бүр зүрхэлж орохгүй юм ярих байх даа. Яагаад гэвэл манай сангийн үндсэн философи нь либерал, либертари үзэл. Хувь хүний хувьд ч би энэ тал дээр хатуу итгэл үнэмшилтэй байдаг. Либерал үзлийн гол суурь нь аль болох эдийн засаг дахь төрийн оролцоог бууруулах, бизнесийн эрх чөлөөг олгох тухай юм. Маш энгийнээр тайлбарлавал, эдийн засагт 100 төгрөг байлаа гэж бодьё. Монголд ямар байна гэхээр төр өөртөө 100-гийн талыг төвлөрүүлээд, буцаагаад зарцуулж байна. Милтон Фрийдманы хэлсэн үг бий. Хэзээ Америкийн эдийн засаг хүчирхэг байсан бэ гэхээр нийт эдийн засгийнхаа 10 хувийг л төр нь захиран зарцуулж байсан жилүүд гэсэн байдаг. Би үүнтэй 100 хувь санал нэг байгаа. Төрөөр дамжин, төрийн цуглуулж байгаа мөнгө их байхад эдийн засаг хурдацтай хөгжиж чадахгүй. Мөн инфляци буурахгүй. Ипотекийн хямрал, үндэсний мөнгөн тэмдэгтийн сулрал гэх мэт хүндрэлүүд ч биднээс салахгүй. Иймд төрийн хэрэглэж байгаа мөнгийг бууруулах шаардлагатай. Ингэхийн тулд хамгийн эхний алхам бол татварыг бууруулах. Татварын суурь болон хувь хэмжээг давхар бууруулмаар байна. Бизнес эрхлэгчид хувь хүнийхээ хувьд орлогын албан татвар, гааль, нэмэгдсэн өртгийн албан татвар, ААН-ийн орлогын албан татвар, янз бүрийн тусгай зөвшөөрлүүдтэй холбоотой хураамж төлж байна. Дээр нь хяналт, шалтгалттай холбоотой торгууль төлнө. Хамгийн сонирхолтой нь хүн ажиллуулсныхаа төлөө эрүүл мэнд, нийгмийн даатгал төлж байна. Энэ бүх төлбөрүүд нийлсээр төрд хуримтлагддаг. Иймд бизнесийн байгууллагад үлдэх мөнгөө нэмэх ёстой. Учир нь хувийн хэвшлийн 1 төгрөг, төрд байх 1 төгрөгөөс хэд дахин илүү өгөөж, үр ашигтай. Үүнийг хүн бүр л мэдэж байгаа. Өнгөрсөн 70 жилийн хугацаанд бид үүнийг хангалттай харсан. Одоо ч төрийн компаниуд ямар байгаа билээ дээ. Хаана өндөр өгөөж байна тэнд л мөнгөө байршуулвал эдийн засаг хурдацтай өснө. Гэтэл бид хамгийн менежмент муутай газраа мөнгөө овоолж байна. Үүнийг л болих хэрэгтэй. Төрийн эдийн засаг дахь оролцоог хумих шаардлагатай. Ингэж чадвал эдийн засгийн өсөлт явагдана. -Тэгвэл та эдийн засгийн биш институцийн хямрал гэдэгтэй санал нийлж байна уу? -Хямрал бол эдийн засгийн хөгжилд тохиолдож л байдаг үзэгдэл. Эдийн засаг өсдөг, тогтворждог, хямардаг. Хямарч байна гэдэг нь эдийн засаг илүүдэл өөхнөөсөө салж байгаа хэрэг. Хямрал бол байдаг л зүйл, хөгжлийн нэг хэсэг. Харин мөчлөгийн энэ үзэгдлээс урьдчилан сэргийлж байна гээд хямралыг улам гүнзгийрүүлдэг. Маш олон хямралын үед энэ байдал давтагдсан. Америкийн Нобелийн шагналт эдийн засгч Роберт Барри гэдэг хүн 2008 онд хэлсэн байдаг. 2008 онд дэлхийн хямрал дөнгөж эхэлж байхад тэр хүн “Энэ бол эхний давалгаа. Хоёр дахь нь бий” гэсэн нь үнэн үг болж таарсан. Төрийн байгууллагуудын хэрэгжүүлж байгаа хямралын эсрэг нэртэй арга хэмжээнүүд хямралыг улам гүнзгийрүүлдэг. Яг энэ явц манайх, Хятад болон бусад улсуудын эдийн засагт харагдаж байна. Хоёр дахь давалгааны дараа эдийн засаг сэргэх хандлага руугаа явна. Энэ бол гарцаагүй. -Хямралд хүргэсэн буруутныг янз янзаар нэрлэж байна. Эрх баригчид сөрөг хүчний халамжийн бодлого нөлөөлсөн гэж байгаа бол сөрөг хүчин ЭЗХ-ийн болон Сангийн сайд нарыг огцруулах ёстой гэдэг. Харин хувийн хэвшлийнхэн аль алийг нь буруутгаж байна. Таныхаар хэн буруутай вэ? -Буруутан нь бүх сонгогчид. Хэнээс ч юм гуйдаггүй нийгэм хамгийн сайн нийгэм. Төр засгаас бүх юмаа хүлээдэг, 76 л бидний амьдралыг өөд нь татна гэдэг хүлээлт, төсөөлөл биднийг хүнд байдалд орууллаа. Бүхнийг төр төвлөрүүлэн удирдахад яадгийг бид 70 жилийн турш харсан. Ахиад 20 жилд хэд хэдэн нам сонгож үзлээ. Бүх юм сайхан болно гээд л мөрөөдөөд байдаг. Гэтэл болохгүй байна. Энэ нь зөв сонголт биш гэдгийг хүмүүс ойлгох хэрэгтэй. Би өөрийнхөө болон гэр бүлийнхээ амьдралыг аваад явах нь л хамгийн сайн тогтолцоо. Төрөөс юм харахаа болих хэрэгтэй. Сонгосон хүмүүсийнхээ хуурамч амлалтад итгээд, найдаад байх хэрэггүй. Хүн бүр улс төр ярьж байгаа нийгмийн энэ уур амьсгал биднийг хямрал руу түлхлээ. Уг нь өрх бүр аж ахуй эрхэлдэг, орлогоо бүрдүүлдэг эдийн засаг л хүчтэй. Гэтэл манайд ийм юм алга. Ядууралд өртсөн айлуудад дэвжье, дээшилье гэдэг итгэл үнэмшил, тэмүүлэл алга. Тэр хүмүүст тулгуурласан улс төрийн тоглолт нийгмийг мухардуулж байна. Тэгэхээр хэн нэгэнд итгэснээрээ бид л буруутай. Уг нь төрд найдалгүй, өөрийнхөө амьдралыг аваад явах ёстой. Тэгвэл 76 хүн яах нь надад сонин биш. Хамгийн аймшигтай нь ингэж бодож яваа хүмүүсийн бизнест ч саад хийж байна. Энэ бол болохгүй байгаагийн шинж. Одоо бизнес эрхлэгчид их бухимдалтай байна. Өмнө нь аргалаад л байсан. Харин одоо хуримтлагдсан бухимдал өөрчлөлт авчирна гэж найдаж байна. -Ямар өөрчлөлт авчирна гэж? -Одоо ч дэлхийн эдийн засгийн байдал сайнгүй байна. Ялангуяа бидний гүнзгий харилцаанд орсон Хятадын эдийн засаг сайн биш байна. Хятад улс үйлдвэрлэж байгаа бүтээгдэхүүнийхээ үнийн дүнгээс 1.7 дахин их зээл олгочихсон. Санхүүгийн зах зээлд нь бидний банк бус гэж ярьдаг жижиг, бичил санхүүгийн хэсэг нь 30 хувийг эзэлж байна. Гэтэл үүнийгээ удирдаж чадахгүй байна. Маш олон бүсэд нь үл хөдлөх хөрөнгийнх нь үнэ аймшигтай уначихсан, барилгын салбар нь том хямралын өмнө тулаад байна. Тэр хэмжээгээр бүтээн байгуулалтын эрч нь саарч байна. Эдийн засгаа аврахын тулд 2008 хийсэн томоохон хөрөнгө оруулалтууд нь өгөөжөө өгөөгүй л байна. Ашиглалт муутай, том бүтээн байгуулалтуудыг эдийн засагчид “Цагаан заан” гэж нэрлэдэг. Ийм заан Хятадад олон бий. Огт хүн суурьшаагүй хотууд, бараг ашигладаггүй гүүрнүүд, төмөр зам гэх мэт олон зүйл бий. Манай эдийн засгийн суурь болсон Хятадын эдийн засаг ийм байдалд байна. Энэ нь ганц бидэнд биш, хятадад түүхий эд нийлүүлдэг Латин Америкт ч нөлөөлж байна. 1946 онд Хэнри Хаазлит гэж эрдэмтэн экспортлох донгийн талаар бичсэн. Энэ нь яагаад аюултай, эдийн засгийг хэрхэн сулруулдаг талаар анхааруулсан. Яг энэ үйл явц одоо Хятадад харагдаж байна. АНУ, ЕХ-ноос хамаараад Хятадын экспорт уналаа. Их эмзэг эдийн засагтай гэдгийг нь бид ойлголоо. Бид ч давхар хамааралтай болохоор дагаад хямарлаа. Энэ бол бидний сул тал. Мөн эндээс бид Монголыг байнга тэжээх, тулах цэг, түшиц байхгүйг ч ойлголоо. Австралид болсон үерийн улмаас үнэ нь өссөн нүүрсэн дээр бид их хөөрсөн ч одоо энэ хөөрөл дарагдчихлаа. Нүүрс манай эдийн засгийг өсгөөд, биднийг тэжээх салбар биш нь харагдлаа. Ний нуугүй хэлэхэд би засгийг нэг л юман дээр шүүмжилмээр байна. Нэг төгрөгийг гурван төгрөг болгон өсгөдөг хувийн хэвшлээ намнах, агнах, мөшгихөө боль. Энэ үйл явцыг сүүлийн 2-3 жил идэвхтэй явууллаа. Бизнесмэнүүд айсан, болгоомжилсон, хянуур байдалд ажиллаж байна. Энэ нь хямралд ч нөлөөлж байна. Бизнес эрхлэгчиддээ боломж олгомоор байна. Нэгдүгээрт, айлгаж ичээхээсээ тагалзмаар байна. Хоёрдугаарт, татвараа багасгамаар байна.
-300 тэрбум төгрөг зарцуулсан “Үнэ тогтворжуулах” хөтөлбөрийн үр дүнг та юу гэж дүгнэх вэ? -Төр засагт ажиллаж байгаа хүмүүсийн тайлбар дандаа зөв байдаг. Дандаа ухаантай, зөв юм шиг санагддаг. Хүмүүс төрөөс гаргасан тэр шийдвэрийн арын дүр зургийг сайн ойлгодог болоосой. Төрөөс гаргаж буй эдийн засгийн шийдвэр бүр нэг бүлгийн эрх ашигт нийцэж, нөгөө бүлгийнхийг байнга зөрчиж байдаг. АНУ-ын нэрт зохиолч, сэтгүүлч Хэнри Хаазлитийн бичсэнээр нэг сахилгагүй хүүхэд махны худалдаачны цонхыг хагалчихдаг. Хагарсан цонхыг цонхны хүн шиллэнэ. Тэгэхээр цонхны бизнест сайн нөлөөтэй. Харин махны худалдаачинд ашиггүй. Учир нь тэр илүү зардал гаргасан. Тэгвэл тэр зардлаа хэрхэн нөхөх вэ? Махныхаа үнийг л нэмнэ. Төр яг ийм ажил хийдэг. Нэг хэсэгт нь хэрэгтэй юм шиг атлаа нөгөө хэсгээс нь хулгайлдаг. Үнэ тогтворжуулах хөтөлбөр сонгодог жишээ нь. Өнөөдөр бид хямд дизелийн түлш хэрэглэж байна гээд баярлаж сууна. Гэтэл валютын ханшнаас үүсч буй эрсдэлийг Монголбанк нөхөж, алдагдал хүлээж байгаа. Өнөөдөр долларын ханш 1800 байхад нефтийн компанид 1400-1500 төгрөгөөр буюу хямд үнээр нйилүүлж байгаа. Зөрүүг хэн төлөх вэ? Монголбанк. Яаж? Мөнгө хэвлэж хааж байгаа. Энэ нь мөнгөний нийлүүлэлт эдийн засгийн бус шалтгаанаар нэмэгдэж байна гэсэн үг. Хөтөлбөр хэрэгжих тусам алдагдлын дүн өснө. Хамгийн аюултай нь Монголбанкны Ерөнхийлөгч энэ албан тушаал дээрээ байнга байхгүй. Улс төрийн хамгийн том сөрөг нөлөө нь энэ. Дараагийн хүн нь гарч ирэх хүртэл хөтөлбөр үргэлжилж, алдагдал үүрсээр байх болно. Хөтөлбөр зогсвол нефтийн компаниуд гэнэт үнээ их хэмжээгээр нэмэн, зах зээлд шок үүснэ. Харин одоо бол хиймлээр хэвлэсэн үнэ инфляцийг хөөрөгдөж байна. Тэгэхээр бид хямд бензин хэрэглэж байгаа мэт боловч бусад бараагаа илүү өндөр үнээр авч байна. Ерөөсөө л энэ. Бид үүнийг хүмүүст ойлгуулахаар Хэнри Хаазлитын 10 гаруй хэл дээр орчуулагдан, нэг сая гаруй хувь борлогдсон "Эдийн засгийг нэгэн хичээлд" номыг Монгол хэл рүү орчуулсан. -Эрх баричгдын өмнө хямд бензин эсвэл өндөр үнэтэй бараа гэсэн хоёрхон сонголт байсан уу? Өөр сонголт хийж болох байсан уу? -Байсан. Үнэ тогтоохоо л больчих хэрэгтэй. Үе үеийн Засгийн газар үнээ нэмж болохгүй гэдэг. Үнэ нэмнэ гэхийг мангас мэт үзэн, айдастай болчихсон. Уг нь үнэ чөлөөтэй байсан бол 10, 20 төгрөгөөр л өсч буурна. Энэ бол хэвийн үзэгдэл. Ямар ч зах зээлд тогтвортой үнэ гэж байдаггүй. Зөвхөн социалист нийгэмд л бий. Үнэ тогтворжуулах хөтөлбөр гээд нэрнээсээ хүртэл социлист шинжтэй. Чөлөөт үнэтэй байхад иргэдэд инфляцийн дарамт ирэхгүй.
-Газрын тос, мах, гурил гээд бидний өдөр тутам хэрэглэдэг бараа бүтээгдэхүүнүүд энэ хөтөлбөрт багтсан учраас иргэд яах аргагүй хэрэгтэй хөтөлбөр гэж харж байгаа. -Хямд үнэтэй бүтээгдэхүүн авч байна гэж бодож байгаа бол үгүй. Энэ хөтөлбөрийн уршгаар эдийн засаг хумигдаж байна. Энэ нь таны орлого буурч байна гэсэн үг. Нэг л өдөр та ажилгүй болно. Одоо бид яг энэ дүр зурагтай туллаа. Юм болгоныг хааж, боогоод байхаар бизнесийн цар хүрээ хумигдаж байна. Нөгөө талаас үнийг нь барьсан бизнесийн ашиг буурсан. Тэгэхээр нэмэлт хөрөнгө оруулалт хийхгүй. Энэ нь нэмэлт ажлын байр бий болохгүй гэсэн үг. Том ААН-үүд жижиг компаниудад захиалга өгөх нь буурна. Эдийн засаг ингэж хумигддаг. Ямар нэг юмыг боомилох нь бусад боломжуудыг ингэж хаадаг. Үр дагаврыг нь бид өнөөдөр харж байна. Оюутолгой төсөл боломжийн явж байхад нь зогсоосон. Нефтийн компаниудыг эд нар л ашиг олоод байна гэж харддаг. Миний санаж байгаагаар НИК жилдээ 50 тэрбумын хөрөнгө оруулалт хийж байсан. Харин одоо тэг. Яагаад гэвэл ашиггүй юм чинь. Мах, гурил гээд бүх бизнест хөрөнгө оруулалт тоормосоо татсан. Өнөөдөр маш олон компани цомхотгол хийж байна, цалингаа хасч байна. Энэ бол хямд юм хэрэглэсний төлбөр. Хүн угаасаа л амьдралынхаа чанарыг дээшлүүлэх гэж хүсдэг. Нэг өрөө байртай байсан бол хоёр өрөө болгох юмсан гэнэ. Энэ тэмүүлэл нэмэлт эрэлт, хэрэгцээ бий болгодог. Гэтэл хоёр өрөө байр нэг өрөө байрнаас илүү үнэтэй боолхоор та нэмэлт төлбөр төлнө гэдгээ ойлгох хэрэгтэй. Тэгэхээр илүү мөнгө цуглуулах, илүү сайн ажиллах шаардлагатай. Би хуримтлалтай болохын тулд илүү их чармайна. Ингэснээр манай компани амжилт олно. Ийм өөдрөг, дээшээ чиглэсэн тойргоор эдийн засаг өсдөг. Гэтэл одоо бүр марзан юм ярьж байна. Импорт буурлаа гээд алга ташиж байна. Хүмүүсийн хэрэглээ багассаны юу нь сайн юм бэ? -Импорт буурсныг амин чухал биш буюу тансаг хэрэглээ буурлаа гэж дүгнэсэн шүү дээ. -Тэгвэл бүгд ядуу байх юм уу. Хүн алхам алхмаараа амьдралаа сайжруулъя гэж боддог. Энэ хүсэл л нийт эдийн засгийг хөдөлгөдөг. Гэтэл ингэж сайжруулъя гэснийг нь буруу гэх гээд байна. Импортоос айдаг, экспортыг шүтдэг буруу хандлага байна. Хоёр улсын хооронд худалдаа идэвхтэй явж байж л ханш тогтворжино. Энэ худалдаа буурах тусам ханш савлана. Хятад Монголын хооронд 100 юанын худалдаа явагддаг гэе. Хятадууд манайд 100 юанын юм зармаар байхад нь манайд юан байхгүй. Тэгэхээр Хятадууд манайхаас 100 юанын юм авах хэрэгтэй болно. Гадаад худалдаа ингэж авалцаж, өгөлцөж байдаг. -Манай гадаад худалдаа байнга л алдагдалтай явж ирснээс хүмүүс импортод сөрөг хандах болсон байх. -Хүн болгоныг төсвийн алдагдлаар айлгадаг. Дэрээс нь гадаад худалдааны алдагдал гэж бас нэг мангас байна. Үүнээс болж л ханш өслөө гээд байна. Би бол эсрэг саналтай байна. Улам олон хүн наймаа хийн, хоёр орны харилцаа идэвхтэй байснаар ханш тогтвортой байдаг. Алдагдлыг тодорхой хугацаагаар тасалж аваад яриад байгаа ч бодит байдалд тооцоход төвөгтэй. Өдөр бүр худалдаа хийж байна. Яг өнөөдөртөө жаахан алдагдалтай ч маргааш ашигтай байж болох юм. Төрөөс бий болгосон хиймэл саадаас болоод л худалдааны тэнцвэр хасах байгаа. Ноолуурын жишээ байна. Дотоодын үйлдвэрүүдээ хамгаална гэдэг ухаантай нэрээр түүхий ноолуур гаргахад татвар ноогдуулсан. Тэр хэмжээгээр Монгол бүтээгдэхүүний үнэ өснө. Түүхийгээр нь худалдаж аваад боловсруулах сонирхолтой гадны ААН-үүд байдаг. Харин боловсруулсныг нь аваад юм хийх газар байна уу гэхээр зах зээл нь жижигхэн байж болох юм. Яагаад гэвэл бидний өмнө маш хямд технологиороо дэлхийг гайхуулдаг улс байна. Тэнд ажиллах хүч хямд учраас аль болох бэлэн түүхий эд аваад, тэндээ боловсруулахыг боддог. Бид хаана байршиж байгаа билээ гээд нөхцөл байдлаа зөв үнэлэх ёстой. Хөршүүдийн маань давуу, сул талууд юу билээ? Сонгодог эдийн засаг яриад л, бүх салбараа хамгаалаад, зохицуулах нэрээр бусниулж болохгүй. Сүүлийн хэдэн жилд эдийн засгийн идэвхтэй үйл ажиллагааг төрийн аль нэг аппаратад хамааруулдаг үйл явц боллоо. Бараг бүх юмыг зогсоолоо. Эдийн засгийн араанууд аажмаар гацан, зогсохыг бид өнөөдөр харж байна. Жоншны тухайд ОХУ-д том орд байхгүй тул маш их эрэлт байна. Гэтэл Монголд ордууд нь байна. Тэгэхээр бид давуу талтай болж байна. Гэтэл нүүрс Орос, Хятад, Австралид байна. Австралиас далайгаар буюу хамгийн хямд өртгөөр хятадын боомтууд буюу хэрэгцээтэй газар руу нь шууд тээвэрлэдэг. Нүүрс бол бидний давуу тал биш. Урд хөрш маань зэсийн том хэрэглэгч учраас зэс ч бидний давуу тал мөн. Биднийг цаг үргэлж тэжээх салбар юу вэ л гэж бодох ёстой.
UGAASAA MANAI UNE UNDESLELGUI NEMEGDDEG NAIMAACHID UNE NEMEGDSENIIG DALIMDUULJ UNDESLELGUI SHUNALTAJ NEMDEG
-Энэ бол хөдөө аж ахуйн салбар гэж бүгд л ярьдаг. -Эрүүл ахуйн асуудлаа шийдчихвэл манайд хүнсний бүтээгдэхүүн экспортлох маш их боломж бий. Хятадад Өвөр монгол гэж том нөөц байна. Хятадын мөнгөтэй хүмүүс Монголоос төмс зөөж идэж байна. Өөрсдийгөө зөв танилцуулж чадвал эрчим хүчний салбар ч биднийг тогтвортой хөгжилд хөтөлнө. -Бид чөлөөт зах зэлийн системд шилжээд 20 жил боллоо, Киргиз, Мъянмараас туршлага судлахаар Монголд ирлээ, бид ярих түүхтэй гээд л чээжээ дэлддэг шүү дээ. -Зах зээлийн эдийн засгийн харилцааны хамгийн гол үзүүлэлт нь чөлөөт үнэ. Үүнийг боомилсон болохоор одоо манай эдийн засгийн харилцааг зах зээлийн гэж нэрлэхэд төвөгтэй. Үнэ бол арааг эвцэлдүүлэг хамгийн чухал параметр. -Иргэд бид амьдралд нь болохгүй бүтэхгүй байгаа бүхнээ улс төрчдөд уламжилдаг, тэднээс хариу арга хэмжээ авахыг шаарддаг, дараагийн сонгуулиар сонгохгүй гэж айлган сүрдүүлдэг. Тэгэхээр улс төрчид хүссэн хүсээгүй бүх юманд оролцож байна. -Тэгвэл иргэд хямд үнэ тогтоо гэж шаардахын оронд би үүнийг худалдаж авах хангалттай хэмжээний орлоготой болъё гэж яагаад бодож болдоггүй юм бэ? Энэ л Монгол хүний алдаа. Хуучин системээс төрүүлсэн ойлголт одоо ч хэвээрээ байна. Уг нь амьдралаа сайжруулахын тулд би хөдөлмөрлөх ёстой гэж бодон, зүтгэх ёстой. Хариуд нь би тэр бүтээгдэхүүнийг худалдаж авах чадалтай болно. -Шинэчлэлийн засгийн газраас эдийн засгийн идэвхжилийг нэмэгдүүлэх зарим арга хэмжээний тухай тотоолыг УИХ-аар батлуулсан. АН-ынхан 2009 онд Ерөнхий сайд С.Баярын үед баталж байсан хямралаас гарах 4-хөн заалт бүхий төлөвлөгөөтэй харьцуулахад харьцангуй сайн төлөвлөгөө баталлаа гэж үзэж байна. -Их урт жагсаалт байналээ. Тооцоо судалгаа дутмаг. 300 гаруй компани ашигт малтмалын лицензийн асуудалтай гэснээ судалгаа гэж байгаа бол инээдтэй хэрэг. Бизнесмэнүүдийн хэлсэн санааг л цуглуулаад жагсаачихсан. Суурь логик, стратегийн том нүүдэл, ерөнхий хүрээ байхгүй. УИХ баталчихлаа. Монгол хүн амны билгээс ашдын билэг гэдэг. Эдийн засаг сайжрах л байх. Эдийн засгийг эрчимжүүлэх хөтөлбөрийн үр дүнд ямар зах зээлийн, аль бүлэг, салбарын үйл ажиллагаанд яаж нөлөөлөх вэ гэдэг нь тодорхойгүй. Хэн ч энэ талаар ярихгүй байна. Бид эдийн засгийн менежмент хийх ямар ч чадваргүй хүмүүст маш их мөнгө даатгачихсан л даа. Чононд хонио хадгалуулсантай адилхан. -Гэхдээ Загсийн газарт томоохон бизнесмэнүүд хэд хэд багтсан. Тэр хүмүүс хувийн аж ахуйгаа өөд татсан болохоор улсаа ч аваад явна гэсэн олны итгэл байдаг. -Жишээлбэл хэн? Н.Алтанхуяг сайд сайн менежер үү? Бизнес эрхлэх, улсын эдийн засгийг авч явах нь тэнгэр газар шиг ялгаатай. Хэмжээний хувьд, шийдвэрлэх асуудлын хувьд ч тэр. Төрд орж ирснээр бизнесийнхэн боловсрол, эрүүл мэнд, эмзэг бүлэг, бүсийн хөгжил гээд урьд өмнө бодож байгаагүй олон асуудалтай тулгарч байгаа. Эрх баригчдад энэ чадвар бий эсэхэд эргэлзэж байна. Салбарын туршлага байхгүй. Зовлон жаргал мэдэхгүй, хоосон улс төр хийж, хор найруулахаас өөр ажил хийгээгүй хүмүүс улс удирдахаар асуудал үүсч байна. Тэд энэ ажлаа хийж болно, гэхдээ тэдэнд бага мөнгө өгмөөр байна. -Хамгийн сүүлийн жишээ гэвэл эрх баригчид Цагаан Суваргын ордыг МАК-аас буцаан авах гээд барсангүй. -Иймэрхүү юмнаас л хол байлгамаар байна. Одоо бид өөр сонголт хийх цаг болсон. Гэхдээ өөр нам сонгох биш юм. Мөнгөө хамгийн ухаантайгаар зарцуулж чадах хэсэгт л даатгая. Тэр газар нь төр лав биш. -Сүүлийн жилүүдэд Концессийн гэрээ гэж их ярих боллоо. Төр өөрийн зарим үүргээ хувийн хэвшил рүү дамжуулж байна. Тэгэхээр хувийнханд тодорхой боломжуудыг өгч байна гэж харж байна. -Тавантолгой орчим сонгодог жишээ. Өмнө нь бид хувийн хэвшил дэд бүтэц рүү огт ордоггүй юм байна. Төр л зам барьдаг гэж ойлгодог байсан. Гэтэл Энержи Ресурс гэдэг компани зам, төмөр замын аль алинийг нь барьлаа. Гэтэл хэдэн хүн гарч ирээд л заавал төр нь хийх ёстой гээд л булаагаад авсан. Энэ мэт олон жишээ байхад Монголчууд маань төр засаг сайхан болгоно гэж итгээд байгаад нь гайхаж байна. Би энэ ярилцлагыг уншиж байгаа хүмүүсээс асуумаар байна. Таны төлдөг татварыг танд үлдээвэл та яах вэ? Хамгийн хэрэгтэй зүйлдээ л зарцуулна. Гэтэл таны татварыг энэ хүмүүс авснаараа таны амьдралд шууд хэрэгтэй юу хийсэн бэ? Эрүүл мэндийн үйлчилгээ сайжирсан уу? Илүү чанартай учраас хувийн эмнэлэг рүү л гүйж байна. Нийгмийн даатгал гээд төрийн бусад үйлчилгээ сайжирсан уу? Цагдаа илүү сайн хамгаалж байна уу? Ийм үйлчилгээнүүд байх ёстой л доо. Гэхдээ чанар нь сайжирсан уу гэвэл хэцүү. Зөвхөн Улаанбаатарт 20 мянган хүүхэд хувийн сургуульд сурч байна. Бүтээмж төрд лав алга. -Хэнээс үл хамаараад уу? -Хэнээс ч үл хамаарна. Хүний мөнгийг авч зарцуулж байгаа учир хэзээ ч өндөр бүтээмж гардаггүй.
-Татварын тухай хуулиудыг хулгайгаар баталлаа гэж та ярьж байсан. Энэ юу гэсэн үг вэ? -Сангийн яамны Орлогын хэлтэс өнгөрсөн оноос татварын тухай хуулиуд дээр ажиллаж эхэлсэн. Энэ хэлтэс татварын орлогыг төвлөрүүлдэг учир биднээс аль болох их татвар авахыг бодох нь гарцаагүй. Ингэж төсөл анхнаасаа логик нь буруу эхэлсэн. Ноднин намар Татварын тухай хуулийг УИХ-д өргөн барих байсан ч нийгмийн эсэргүүцлийн улмаас хойшлуулсан юм. Харин одоо долоо хоногт л нэг хууль сэмхэн өргөн барьж байна. Хуулийн төсөлтэй танилцахад татварын хувь хэмжээг өсгөөгүй байсан. Зөвхөн уул уурхайн салбарт 30 хувь болгон нэмэхээр заажээ. Гэхдээ татварт тооцдог сууриудаа нэмээд, шинэ төрлийн татвар бий болгосон байна лээ. Энэ чигээрээ батлагдвал бидний төлж байгаа татвар ахиад нэмэгдэнэ. -Эдийн засгийг эрчимжүүлэх УИХ-ын тогтоолд жилд 1.5 тэрбум төгрөг хүртэл орлоготой ААН-үүдийн төлсөн татварын 90 хувийг буцаан олгохоор болсон. Мөн ашигт малтмалын бус секторт ажиллаж байгаа ААН-д орлогын албан татварыг нэг шатлалтай болгож, 10 хувиар тогтоосон. -Энэ бол бантсандаа л гаргасан шийдвэр. Татвар буурвал сайн л даа. НӨАТ-ын босгыг 10 саяас 50 сая төгрөг болгон нэмнэ гэсэн нь далд эдийн засгийг илчлэх биш харин ч газар авахуулна. Ил тод байдал сайжирна гээд яриад байгаа атлаа хийж байгаа нь эсрэгээрээ байна. 50 саяаас бага орлоготой хэсэг татвар төлөхгүй л гэсэн үг. Татварын суурь, босго гэдгээ байхгүй болгоод, бүгд л ижилхэн, 3-4 хувийн бага хэмжээгээр төлдөг болвол зөв. Ингэвэл шударга, эдийн засагтаа ч нөлөө авчирна. Одоо бол цөөн хээн ААН-д маш их ачаа үүрүүлсэн тогтолцоо үйлчилж байна. Биднийг цөөн хэдэн компани л тэжээж байгаа. -Өрийн удирдлагын тухай хуулийн талаар та юу гэж бодож байна? -Шинэ бизнес хийхэд санхүүжилт заавал хэрэг болдог. Уг нь өөрийн хөрөнгөөр хийвэл амар. Харамсалтай нь том төслүүд хэрэгжүүлэхэд бидэнд хуримтлал алга. Тэгэхээр энэ мөнгийг гаднаас олж ирэх хэрэгтэй болдог. Мөнгө босгох 3 арга бий. Эхнийх нь төр бонд босгох. Хоёр дахь нь арилжааны банкууд мөнгө олох. Гурав дахь нь бизнесийнхэн өөрсдөө мөнгө босгох. Түрүүн ярьсан Эннержи Ресурс 700 сая доллар босгож чадсан. Тэгвэл энэ гурван хувилбарын аль нь илүү сайн юм бэ? Ямар ч байсан төр мөнгө зээлэх нь биш. Яагаад гэхээр зээлээ хамгийн бага өгөөжтэй зарцуулдаг. Танил талдаа өгнө, тойрогтоо юм хийнэ. Харин банк, ААН-үүд мөнгө босгоход хууль тогтоомж нь тогтвортой байх ёстой, төр бизнест хутгалддаггүй байх ёстой. Хөрөнгө оруулалтын тогтвортой, аюулгүй орчин бий болгох нь төрийн хийх ётой ажил. Үлдсэнийг нь бизнес, арилжааны банкууд шийдчинэ. -Эрх баригчид болон сөрөг хүчин Монголын өрийн хэмжээ ДНБ-ий 40 эсвэл 60 хувьтай тэнцүү байх ёстой гэж маргаж байна. Америкт ч бас өрийн таазаа тодорхой заасан байдаг. -Америкт Обама гэж популист нөхөр гарч ирсэн. Хүмүүст зүгээр байхад нь мөнгө өгнө гэсэн Obamacare зэрэг хөтөлбөр санаачиллаа. Энэ бол бидний авах ёстой жишээ биш. ДНБ-ий хэдэн хувьд өрийн хэмжээ хурвэл эрсдэлтэй вэ гэдэг судалгаа бий. Энэ дагуу явах нь зөв. Гэхдээ хэн зээл авах нь л чухал. Н.Батбаяр сайд зээлж байгаа бол би буруу л гэж хэлнэ.
-Стратегийн орд төрийн эзэмшилд байж, ард түмэн хувь хишгээ хүртэх ёстой гэж УИХ дахь бие даагчдын бүлэг ярьсаар байна. Энэ талаар таны бодол? -Яаж? Мөнгө тарааж уу? Яаж хүртээх үү гэдэг нь л чухал. Тухайн ордыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулсан компани ашиг олох нь маш муу юмаа л гэж байгаа юм шиг сонсогдож байна. Яагаад муу гэж? Тэгж л асуумаар байна. -Үндсэн хуульд газар доорх баялаг ард түмний өмч гэж заасан гээд л ярих байх даа. -Тэр ААН байгаагүй бол, тэд цагаа зарлагадаагүй, эрсдэл үүрээгүй бол, олон хүн ажиллуулж, бухимдаж, гадаад зах зээлд борлуулах гээд л нааш цааш яваагүй бол яах байсан бэ? Бүх ачааг үүрсэн учраас хувийн хэвшил хувь хэмжээ хүртэх ёстой. Энэ чинь бидний сонгосон замын гол логик нь. Бизнес эрхлэгчид идэвхтэй ажилласны үрээр олон хүнийг орлоготой болгож байна. Нөгөө данхгар төрд татвар төлдөг. Нүүрсний салбарынхан аймшигтай алдагдалтай ажиллаж байгаа атлаа улсад төлсөн татвараараа тэргүүлсэн хэвээр. Тэгэхээр юу нь буруу юм бэ? Ингэж л иргэд орлоготой болон, хаа сайгүй идэвхтэй үйл ажиллагаа өрнөнө. Бид өнөөдөр өмнө нь хэзээ ч эдэлж хэрэглэж байгаагүйгээ өмсөж зүүж байгаа нь чөлөөт зах зээлийн л ач. Төрийн ач биш. Тэд импортлоогүй шүү дээ. Бид хэнд талархах ёстой вэ гэдгээ бодох ёстой. Лав их хурлынханд биш. Төр томоохон ордуудыг буцаан авбал тэндээс нэг ч төгрөгийн орлого олохгүй, бүх орд гацна. -Таны яриаг сонсоход уг нь биелвэл ч сайхан л байна гэж бодохоор. Гэхдээ хий хоосон мөрөөдөл ч юм шиг. -Хүмүүс тэгж ойлгодог болсонд л хамаг асуудал байна. Төр зохицуулах ёстой гэдгийг яс махандаа шингээчихсэн. Өөр гарц байхгүй юм шиг харж байна. Хэрэв эрүүл ухаанаар бодвол миний ярьсан бүхэн боломжтой. -Эрх баригч АН харьцангуй барууны үзэл баримтлалтай нам. Тэгэхээр итгэл найдварын оч байна уу? -Биш шүү дээ. МАН-ыг АН зүүн талаар нь гүйцэж түрүүллээ гээд Баабар хэлчихсэн. Нэрэнд хууртаж болохгүй. Хэрэгжүүлж байгаа бодлого нь тэр чигтээ зүүнийх. Би улс төрч хүн биш. Эдийн засагчийн байр сууринаас харахад одоогийн хоёр намын ярьж хэлж байгаагийн аль нь ч зөв биш. Магадгүй М.Энхсайханы засгийн газар л жаахан либерал байсан байх. Томоохон өмч хувьчлалууд хийсэн, импортын татварыг тэглэсэн. Тухайн үедээ л либерал байсан. -Тэгвэл таны хамгаалж байгаа систем хэзээ бүрдэх вэ? -Хувь хүний төсөөллөөр би 2016 оны сонгуульд юу ч өөрчлөгдөхгүй гэж бодож байна. Одоогийн намуудын хийж чадах зүйл гэж байхгүй. Тэд эдийн засгийг улам л дордуулна. Харин 2020 оны сонгуульд л итгэл тавьж байна. Илүү эрүүл бодолтой, шинэ, залуу үе гарч ирэх байх. Үүний тулд л бид сангаа байгуулан, эрх баригчид болон олон нийтэд нөлөөлөх ажлууд хийж байна. Монгол цомхон хууль хэрэгжүүлдэг төртэй болох, хувь хүний эрх чөлөөг эрхэмлэдэг байх ёстой. -Ярилцлагаа ингээд өндөрлөе дөө. Танд баярлалаа.
Ylig domog bolson nuguu l gadaadiin hurungu oryylalt byyrlaa geed buh byryyg tiishee chiheh um. Uursduu tolgoi bhgyu ,ard tumendee OO handlagatai,ard tumendee0,07 hon gazar uguud gadniihand bolohoor buhel buhel gazar nytagaar ni ugch ylsaa zarah sanaatai umsiig harahaar uzen yadah um.Mongol hun yagad tomoohon gazar abaad tendee saihan house bariad nogoo,taraigaa tariad ferm baigyylaad ,suu targaaa bolobsryylaad hudulmurluj boldogyu um be.Mongol hun ih gazartai bolchihbol gadniihand zarchihnaa gej aidag bh l daa,Unendee bol hotiin tubiin tom tom gazaryyd gadniihnii ezemshil bolson.5 mayngat malchin hyjaa bn geed hun yarij bhiig sonsloo.Tur ni yhaalag baij turd garsan humuus ni mongoliin tuluu gesen chin setgeltei baihgyu bol Byambasuren gyain helsenchilen honotsiin setgeltei humuuseer ( yls turchichid gej saihan nertei ch yhaan myytai ,uuruu bayajih hanashgyu sybdag setgeltei ) tur bariylsanii gai ni ene ih bondiin bolon bayalgaa gadniihand aldsan yabdal um bishuu.Elbegdorj gej hun yu gej hellee.za yah be ,1 ohinoo hariin hund uguu biz gej helsen ,iim l myyhai honotsiin setgeltei ,ohin uree hairalhgyu huiten setgeltei humuus l mongoliig min suiryylj bn.Naanaa saihan ayarid iish tiishee samardaad gyugeed bhiig ni yanaa
3 say hurehgyu hun amtai,mash tom gazar nytagtai baij 8 say huntei mash jijighen gazar nytagtai,baigakiin bayalag yu ch bhgyu murtluu yhaalag ard tumen ebropt bh um.Tubiig sahisan yhaalg bodlogiin ur dungeer delhiin 2 tom daind yamrch hohirol amsaagyu humuus ni bayan,ajiltai,enerengyu,humuunleg ,sportlog yls bn.Delhiin dibaajin gej nerelgdeh boltloo hugjij chadsan,idej byu huns,hool bugd undur tehnolgiin hyanaltand baidag,yamr ch abigaliin bayalag baihgyu baij yaj ingej delhiin brenduudiig bii bolgoj hugjij chadabaa?ene bol ardchilal gej hii hooson hashirah bish ajil hereg bolgoj chadsan,buh zuild Hariuytsalga,Deg jyram- hyyliig ard tumniihee tuluu hiij ,hyylia yagshital barimtalj chaddag( deer,door baigaa hen ch yalgaagyu hyyliin umnu ayg erh tegsh baidag)...Songyyliaar mungutei hun deeshee gardagyu ,ard tumnii tuluulul bolson jiriin bolobch yhaantai ,seheetenguud ni garch irdeg ,deed dood parlementtai bolobch erunhiiduu 7 hun ( parlementaasaa songogdon garch irdeg) ylsaa eeljilen ydirdaj bh um.Buh zuiliig atd tumnii sanal asyylgaar shiidberkdeg um bn.Jisheelbel 16 dabhar soeliin tub barihiin tyld 3 sariin turshid p tyhain hesgiin orshin syygchidiin dynd heleltsuuleg yabyylaad 3 sariin daraa sanal asyylgiig yag songyyliin jyramaar shiidberleb... Ur dun ni tyhain duurgiin orshin syygchid 16 dabhar barilga barihiin esreg sanaliig 60% ugsun tyl tyhain barilgiig barih ajil byuy tusuliig ehelsengyu...ard tumnen,tumen olnii tur barih uil ajillagaa boditoi bolson ene oron bol haanahiin yamr yls bn be?Manaid bol mungutei hun shiiddeg esbel 1 dargiin gariin usegeer shiidegddeg !
Ийм “Ардчилал”-ыг бид хүсээгүй. Хорь дөнгөж гарсан хүүхэд төр барилцаж Хорин дөрвөн жил олны амьдрал доройтохыг “Ардчилал” гэдэг юм бол ийм нийгмээс татгалзая Ажил хийж шударгаар амьдардаг нь шорон явж Авлига авч хөлждөг нь ордонд суухыг “Ардчилал” гэдэг юм бол ийм нийгмээс татгалзая Байгалийн баялгаа гадныханд зүгээр өгсөн нь баяжиж Байсан бүхнийхээ төлөө дуугарсан нь буруудахыг “Ардчилал” гэдэг юм бол ийм нийгмээс татгалзая Газар шороогоо зөөсөн нь одон медаль хүртэж Гол нуураа хамгаалсан нь өргөст торны цаана суухыг “Ардчилал гэдэг юм бол ийм нийгмээс татгалзая Сүүлэрхээрээ адилхан хувааж идчихээд Сөрөг хүчин болохоор нь эргээд намнахыг “Ардчилал” гэдэг юм бол ийм нийгмээс татгалзая Өмнөх нь хоолны халбагаар зугуухан идэж Удаах нь наймын хувингаар өм цөм юүлэхийг “Ардчилал” гэдэг юм бол ийм нийгмээс татгалзая Хөдөлмөрлөж зүтгэсэн нь хог дээр гарч Хулхидаж хошгируулсан нь тэнгэрт нисэхийг “Ардчилал” гэдэг юм бол ийм нийгмээс татгалзая Дүр эсгэж, чухал царай гаргасан нь дээш хөвж Дуугүй үнэнчээр зүтгэсэн нь доош живэхийг “Ардчилал” гэдэг юм бол ийм нийгмээс татгалзая Алтан амиа ч хайрлалгүй бидний төлөө золиослосон Анд нөхдөө мартаж “төвийг сахих” нэрээр жийхийг “Ардчилал” гэдэг юм бол ийм нийгмээс татгалзая Зовох цагт ханилж явсан нөхрөө Зовлонгүйгээр араас нь хутгалахыг “Ардчилал” гэдэг юм бол ийм нийгмээс татгалзая Дарийн утаа үнэрлээгүй жаалхүү баатар болж Дайчин баатар эр гавьяагүй хоцрохыг “Ардчилал” гэдэг юм бол ийм нийгмээс татгалзая Бөгс долоогчид нь чадуу амьдарч Бүү солиор гэсэн нь яадуу амьдрахыг “Ардчилал” гэдэг юм бол ийм нийгмээс татгалзая Хэлсэн үгнээсээ буцаж няцаж Хаясан шүлсээ эргэн залгихыг “Ардчилал” гэдэг юм бол ийм нийгмээс татгалзая ТҮЦ, лангуу ч ажиллуулж үзээгүй нь тэрбумтан болж Төрснөөсөө үхтлээ хөдөлмөрлөсөн нь тарчиг дорой амьдрахыг “Ардчилал” гэдэг юм бол ийм нийгмээс татгалзая Насаараа ажилласан нь нарсанд байгаагаас өөрцгүй амьдарч Нял шаль хийсэн хүн цөөврүүд наранд жаргаж амьдрахыг “Ардчилал” гэдэг юм бол ийм нийгмээс татгалзая Өвөг дээдсээ дорд үзэж Өрөөл бусдыг мөнгөтэй нь хамт шүтэхийг “Ардчилал” гэдэг юм бол ийм нийгмээс татгалзая Хууль сахина гэж цээжээ дэлдсэн нэгэн Харин энэ хуулиа өөртөө л зориулж батлахыг “Ардчилал” гэдэг юм бол ийм нийгмээс татгалзая Данжаадын хүүхэд даналзаж Дархан монголын үрс өмөлзөхийг “Ардчилал гэдэг юм бол ийм нийгмээс татгалзая Эх орон эзгүйрч, эд хөрөнгөөр солигдож Эх орончдоо гудамжинд үнэгүйдүүлэхийг “Ардчилал” гэдэг юм бол ийм нийгмээс татгалзая Хэрэв энэ бүх гажуудлаа засаж чаддаг юм бол “Ардчилал”-ыг дэмжье Үгүй юм бол бүрмөсөн больё Гомбосүрэнгийн Арслан 2014.09.10 www.youtube.com/a59go www.fb.com/arslan1959 www.fb.com/gombosuren.arslan www.fb.com/ulaanbaatar
Tiim shuu . Davgui holboj
Ene haraagaad baigaa hujaa gehees uur uggui uhna ishignuud zugeer dald or, ta nar uursduu hujaa, Jenco durakiin hajuud jinhene ym meddeg hun Enkhsaikhan bol
Neg l ih monh tengeriin ner barisan jijig gar harin chi hyn haraagaad ergej oor too tussah bii
Enhsaihand amjilt husie! 5tolgoin tsahilgaan stanciig bosgood irvel ch uls daa avarga buteen baiguulalt hiij ard tumnii dund uurd hundleliig hurteh bolno
Enxbayar bol abilgach shuu dee. ene Enxsaixan uuruu tegej xelsen biz dee. Odoo tegeed yu yariad bnaa....
ЭНХБАЯРЫГ ДЭМЖИХ ЦАГ ИРЛЭЭ
Цаана чинь энхбаяртай холбогдолтой бүхий л мэдээллүүд худал болох нь захаасаа батлагдаж байна.