МОСКВА. /fondsk.ru/. Олон улсын харилцаа болоод дэлхийн эдийн засагт гүйцэтгэх Монгол Улсын үүрэг нь юугаар тодорхойлогдох вэ? Энд тус улс Азийн цээжинд оршдог, зэс, нүүрс молибден, цагаан тугалга, гянт болд, алт зэрэг байгалийн баялгийн асар их хэмжээний нөөцтэй, Евразийн хоёр их гүрэн болох Орос, Хятадтай хиллэдэг зэргийг дурдаж болно. Мөн Монгол нь Суэцийн сувгаар дамждаг далайн замтай адил Европ болон Ази, Номхон далайн орнуудын хооронд хуурай замын тээврийн хэлхээ болж чадна гэдгийг дурдах хэрэгтэй.
ЗХУ задран унасны дараа 1990-ээд оны эхээр хүчирхэгжсэн Хятад болон ЗХУ-ын буурин дээр үүсэн бий болсон геополитикийн орон зайн хооронд хавчуулагдсан Монгол Улс нь “гуравдагч хөрш”-ийн үзэл баримтлалыг гадаад бодлогынхоо чиглэл болгосон билээ. Орос болон Хятадын “уулзах газар” гэдэг геополитикийн утгаараа Монгол нь Япон, Өмнөд Солонгос, АНУ зэрэг илүү алслагдмал улсуудтай эдийн засгийн харилцаагаа хөгжүүлснээр хоёр хөршийнхөө нөлөөг тэнцвэржүүлэх нь энэ үзэл баримтлалын мөн чанар нь юм. Үүний сацуу “гуравдагч хөршийн” үзэл баримтлалд тусгаснаар Орос эсвэл Хятадын эсрэг чиглэсэн цэрэг-улс төрийн холбоонд Монгол Улс оролцохгүй юм. Улсынх нь газар нутагт цэргийн баазынхаа сүлжээг байгуулах гэсэн Вашингтоны саналаас Монголын удирдлага олон жилийн турш татгалзсаар ирсэн билээ.
Харин АНУ-ын эрх баригчид “гуравдагч хөрш”-ийн үзэл баримтлалыг ашиглан Монголд ялангуяа тус улсын цэрэг-улс төрийн салбарт нөлөөгөө бэхжүүлэхийг оролдсоор байна. Монгол Улс Ирак, Афганистанд явуулсан АНУ-ын цэргийн ажиллагаанд бэлгэдлийн чанартай оролцож, 2003 оноос цэргийн мэргэжилтнүүдээ АНУ-д бэлтгэж эхэлсэн бол “Хааны эрэлд” хэмээх Монгол-Америкийн цэргийн хамтарсан сургуулилтыг 2006 оноос эхлэн жил бүр хийх болжээ. Үүнээс гадна америкчуудын тусламжтайгаар Энхийг сахиулах ажиллагааны бүс нутгийн сургалтын төвийг Улаанбаатарт байгуулах ажлыг АНУ-ын Батлан хамгаалах яам болон Төрийн Департамент санхүүжүүлж байна.
“Монгол Улс бол манай орны стратегийн түнш юм” гэж АНУ-ын Батлан хамгаалахын сайд асан Чак Хейгл 2014 онд тус улсад айлчлах үеэрээ мэдэгдсэн билээ. Энэ айлчлалын үеэр аюулгүй байдлын тухай Монгол-Америкийн санамж бичигт гарын үсэг зурсан юм. Хейглийн Улаанбаатарт хийсэн айлчлалын талаар тухайн үед Монголд сууж байсан АНУ-Элчин сайд Керк Макбрайт гайхалтай тайлбар хийсэн юм. “АНУ нь Монгол Улсын хувьд нэг номерын “гуравдагч хөрш” байхыг эрмэлзэж байна” гэж тэрбээр хэлжээ. Гэхдээ энэ нь Монголыг чиглэсэн Вашингтоны бодлогыг арай зөөлрүүлж хэлсэн үг юм. Үнэн хэрэгтээ АНУ-ын эрх баригчид Монголын хувьд цорын ганц “гуравдагч хөрш” нь болохыг хүсч байна.
Вашингтон Монголын баялгийн баялагт гол анхаарлаа хандуулж байна. “Монгол Улсын “гуравдагч хөрш” гэдгээрээ АНУ маш их бахархдаг” гэж Улаанбаатарт суугаа АНУ-ын одоогийн Элчин сайд Пайпэр Энн Уинд Кэмпбелл мэдэгджээ. Ингэхдээ хатагтай Кэмпбелл дэлхийн томоохон нүүрсний компани болох Америкийн “Peabody Energy Corporation”-ий ашиг сонирхлыг дэлхийн хоёр дахь том компани болох Австрали-Их Британийн хамтарсан “Rio Tinto Ltd”-гийн ашиг сонирхолтой хамт илт лоббидож байна.
АНУ-ын хувьд Монгол нь 9 сая орчим лалын шашинт уйгурууд амьдардаг Хятадын Шинжаан-Уйгурын өөртөө засах оронтой хиллэдэг гэдгээрээ чухал юм. Хүний эрхийг хамгаалагчид “уйгурын асуудлаар” уйгуруудын дунд Хятадын эсрэг үзлийг байнга сурталчилж байгаа нь АНУ-ын Азийн энэ хэсэг дэх дипломат бодлогын нэг төрлийн нэрийн хуудас болжээ.
Гэхдээ Улаанбаатарын эрх баригчид америкчуудыг Монголын цорын ганц “гуравдагч хөрш” –өө болгохыг яарахгүй байна. Монголын эрх баригчид Барууны түншүүдтэй хамтран бизнес эрхлэх арга барилын талаар багагүй гомдолтой байдаг. Канадын уул уурхайн “South Gobi Resources” компанийн өндөр албан тушаалтан байсан АНУ-ын иргэнийг хоёр жилийн өмнө баривчилсан түүх мартагдаагүй. Монголын хууль сахиулах байгууллагууд түүнийг 19 сая гаруй долларын татвар нуун дарагдуулсан байсныг илрүүлжээ.
Түүний зэрэгцээ, Улаанбаатарын эрх баригчид “гуравдагч хөрш”-ийн үзэл баримтлалаасаа татгалзаагүй юм. Монгол Улс Япон, Солонгос, Вьетнам, Таиланд, мөн АНУ-ын хөрш орнуудтай харилцаагаа хөгжүүлж байна. Эдгээр улс тус бүр “гуравдагч хөрш”-ийн үүрэг гүйцэтгэж байна. Монгол Улс эдгээр улстай харилцах харилцаандаа түшиглэн Ази, Номхон далайн бүс нутгийн зах зээлд гарах гарц олж авна хэмээн найдаж байгаа юм.
Үүний сацуу Монголын эрх баригчид Оростой харилцаагаа бэхжүүлж байна. ОХУ-ын Төрийн Думын даргын хоёрдугаар сард Монгол Улсад хийсэн айлчлал хоёр орны харилцаанд шинэ түлхэц өгсөн юм. Түүний айлчлал нь Монгол Улстай найрсаг стратегийн түншлэлээ бэхжүүлэх явдал Оросын гадаад бодлогын тэргүүлэх чиглэлийн нэг болохыг сануулсан айлчлал болсон. Нутаг дэвсгэрээрээ дамжуулан Оросоос Хятад руу тээврийн зурвас бий болгох сонирхолтой байгаагаа Монголын тал онцлон тэмдэглэсэн. Энд төмөр зам, автомашины зам болон нефть, хий дамжуулах хоолой болон цахилгаан дамжуулах шугам тавих асуудал яригдаж байгаа билээ.
“Монголын “Талын зам” төслийг “Транс-Евроазийн бүсийг хөгжүүлэх” Оросын төсөл, “Торгоны зам” эдийн засгийн бүс байгуулах Хятадын санаачилгатай уялдуулан Засгийн газар хоорондын гэрээ байгуулах боломжтой гэж үзэж байгаагаа” Монголын Улсын Их хурлын дарга З.Энхболд мэдэгдсэн. Улаанбаатар төмөр замыг Москва-Бээжингийн чиглэлийн дамжин өнгөрөх бааз суурь болгон энэ чиглэлд Монголын нутгаар дайруулан өндөр хурдны төмөр зам тавихыг санал болгож байна гэж тэрбээр хэлсэн юм.
Зэс, молибдений үйлдвэрлэлээр Азидаа томоохонд ордог “Эрдэнэт” үйлдвэр, алт олборлогч “Монголросцветмет” болон “Улаанбаатар төмөр зам” гэсэн Орос-Монголын хамтарсан гурван компани нь Монголын эдийн засгийн хөгжлийн гол тулгуур юм. Монгол Улс нь Шанхайн хамтын ажиллагааны байгууллагад /ШХАБ/ ажиглагчийн статустай орон билээ. Монголын төлөөлөгчид энэ сарын 10-12-нд Ханты-Мансийск хотод болох ШХАБ-ын чуулга уулзалтын 10 жилийн ойн баярт, мөн Уфа хотод долдугаар сарын 8-10-нд болох тус байгууллагын дээд хэмжээний уулзалтад оролцоно. Энэ уулзалтын үеэр ШХАБ-ын эгнээг өргөжүүлэх төлөвтэй байна.
2015 оны тавдугаар сард Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж Москва хотод Аугаа Эх орны дайны Ялалтын 70 жилийн ойн баярын арга хэмжээнд оролцоно. Тэрбээр мөн Уфа хотод болох ШХАБ-ын дээд хэмжээний уулзалтын үеэр эсвэл Сибирийн бүс нутагт ажлын айлчлал хийх үеэрээ ОХУ-ын Ерөнхийлөгч В.Путинтэй уулзах хүсэлтэй байгаагаа мэдэгдсэн гэж Стратегийн соёлын сангийн шинжээч Владислав Гулевич бичжээ.
Д.Жаргал
Эх сурвалж:
Сэтгэгдэл0
Америкийн ардчилал гэгч нь худал ярьдаг,хоосон чалчдаг хүмүүсийг төр гаргаж түүгээрээ дамжуулж улс орныг нь хоослон мөлжих бодлог байсан гэдгийг бид сая ойлгож байна.Удахгүй хэрэглэж дууссан хүн хог Баабар,Элбэгдорж нарыгаа устгах байлгүй дээ.Монгол ёсонд тэжээсэн нохойгоо бууддаггүй л дээ.
ENE ODOO HAANAHYN SURTAL UHUULGA YAVAAD BNA ??? HEREV EE OROS ,HYATAD 2 MONGOLYG TOHIROLTSOOD HUVAAGAAD ZALGIVAL , AMERIK ,NUB 2 L OMOORNO SHUU ...
Холын Америк биднийг 2 хөршөөс өмөөрнө гэж бодож байгаа бол дэндүү эндүүрэл.Харин яаж 2 хөрштэй нь муудалцуулж дундаас нь ивээлийн гараа сунгасан нэрээр уул уурхайг маань хамах вэ л гэж бодож байгаа, хэрэгжүүлжич байна. Эрдэнэт, Оюутолгой 2-оо зэрэгцүүлээд л харчихалдаа.
3-дагч хөрш гэдэг ойлголтыг анх дараахи байдлаар томъёолсон юм.Энэ томъёололыг албан ёсоор өөрчлөөгүй байгаа.Үүнд: Орос33%,Хятад33%, Бусад\ АНУ,Япон,Герман мэт\ 33% байхаар гэж энэ ер нь зөв гэж боддог.
АНУ-ын үнэн төрхийг бид одоо мэдэх боллоо шүүдээ.Эргэлзэж байгаа хүн байвал Холливудын нэрт кино найруулагч, Оскарын 3 удаагийн шагналт Оливер Стоуны "АНУлсын яригдаагүй түүх" нэртэй 10 ангит цуврал баримтат кино гарч эхлээд байгаа түүнийг үз.
Тэр сайхан эхэлсэн манай АРДЧИЛАЛ яагаад ийм мухардалд орчихвоо гэвэл АНУ шууд оролцож манай зарим хүмүүсийг мөнгөөр худалдаж авсанаас болсоныг бид сая сонслоошдээ. Тэр үед 470 000 доллар гэж ямар их мөнгө байлаа. Тэгээд л Зоригийн аллага,намын хуваагдал, 2хөршөө үзэн ядах сэтгэлгээ,Аж үйлдвэрийн уналт,сонгуулийн хар машин, Уул уурхайн мөлжлөгө гээд бүгд АНУ-ын менежментээрэл болсон байнашдээ.
Тэр сайхан эхэлсэн манай АРДЧИЛАЛ яагаад ийм мухардалд орчихвоо гэвэл АНУ шууд оролцож манай зарим хүмүүсийг мөнгөөр худалдаж авсанаас болсоныг бид сая сонслоошдээ. Тэр үед 470 000 доллар гэж ямар их мөнгө байлаа. Тэгээд л Зоригийн аллага,намын хуваагдал, 2хөршөө үзэн ядах сэтгэлгээ,Аж үйлдвэрийн уналт,сонгуулийн хар машин, Уул уурхайн мөлжлөгө гээд бүгд АНУ-ын менежментээрэл болсон байнашдээ.
5.135.158.101-т хэлэхэд:-НҮБ монголыг хятад,оросоос хамгаална гэж чи бодож бгаа бол чи орчин үеийн стратеги,дэлхийн том улсуудыг зэвсэглэлээр нь харицуулсан судалгаануудын талаар дэндүү бага мэдлэгтэй юм бн.НҮБ ямарваа 1 улсыг хамгаалж нөгөө улс руу дайрах дайралт бараг хийдэггүй.Ихэвчлэн 1 улсын доторхи иргэний дайний үеэд дайтагч талуудын хооронд дундын байрлалд НҮБ-ийн гишүүн оронуудын нэгдсэн удирдлагатай цэргийг оруулдаг.Гэхдээ дайтагч талуудын аль руу нь ч довтлох эрхгүй.Хэрвээ зөвхөн амиа хамгаалахын тулд цөөн хэдэн сумаар буудахыг л зөвшөөрдөг.Дайтагч талуудын байлдаан сэргээд ширүүсээд эхэлвэл НҮБ-ийн цэргийг аюулгүй байрлал хүртэл холдуулдаг.Тэгээд ч НҮБ-ийн цэрэг оруулах,хориг арга хэмжээ авах,дайтагч талуудын байлдааны нисэх онгоц үл нисэх агаарын бүс бгуулах гэх мэт шийдвэрүүдийг НҮБ-ийн Аюулгүйн Зөвлөлийн байнгийн 5 гишүүн орон бүгд санал нийлж бж шийддэг.Гэтэл тэр 5 ороны чинь 2 нь Хятад, Орос 2 шүү дээ.Тэгээд ч дэлхий дээр бгаа НҮБ-ийн гишүүн 220-иод улсын чинь ихэнхи нь Орос,Хятадтай найрсаг нарицаатай бхыг хичээдэг.Америкийн үгийг хүлцэнгүй дагадаг оронууд НАТО-гын гишүүн 20-иод улс дээр нь Япон,Өмнөд Солонгос,Чили,Австрали,Колумб нэмэгдээд л дуусаа шүү дээ.
Жишээ нь НҮБ-ийн Аюулгүйн Зөвлөлийн байнгийн гишүүн Франц үе үе Оростой их дотно болож Америктайгаа муудалцдаг юм.НАТО-гын гишүүн оронуудаас одоогоор Франц,Итали,Герман,Унгар,Финлянд,Испани,Грек,Болгар,Словак улсууд Оростой муудалцах ямар ч хүсэлгүй харин ч хамтран ажиллах,худалдаа наймаа,бизнесийн салбарт хамтрах хүсэлтэйгээ илэрхийлцгээж бн.
Америк биднийг хамгаалж Орос,Хятадын аль нэгтэй нь юм уу 2-тай нь байлдахгүй гэж би бодож бн.1-т гэвэл Хятхд,Орос 2 хоёулаа цөмийн пуужингуудтай.Оросын армид Америкийн аль хотод цөмийн цэнэг хүргэж чадах тив алгасагч баллистик пуужингууд байлдааны бэлэн байдалд болон нөөцөнд бгаатайгаа нийлээд 12 мянган ширхэг бг.Америкийн армийн пуужингууд ч бас ойролцоо 11 мянга орчим.Энэ олон цөмийн пуужингуудыг бүгдийг харвалцаад байлдвал дэлхий дээрхи бүх хүмүүс,амьд амьтадыг 60 дахин үржүүлсэнтэй тэнцэх олон хүмүүс амьд амьтадыг устгах боломжитой.
Бас Оросын армид олон дугуйтай асар том тусгай зориулалтын зөөгч машин дээр суурилуулсан цөмийн баллистик пуужин харвагч сууринууд пуужингуудтайгаа 800 орчим бн.Бас жирийн ачаа тээвэрийн вагон-чингэлэгүүд бас төмөр зам,ачаа тээвэрийн усан онгоц, контейнер зөөгч манайхны яридаг шланзаар зөөж болох контейнорт нуусан цөмийн баллистик пуужингууд,харвах сууритайгаа хэдэн зуугаараа бгаа.Дээр дурдсан төрөлийн зөөвөрийн пуужингууд,харвах сууриудыг хиймэл дагуул,тагнуулын арга хэрэгсэлээр таниж мэдэхэд маш төвөгтэй,ихэнхи тохиолдолд боломжгүй.Тэгэхээр дайн болсон үеэд урьд тооцоолж бгаагүй маш олон байршилуудаас Оросууд Америк руу цөмйн цохилт өгөх боломжитой.Гэтэл дээр дурдсан цөмийн пуужингуудын зөөвөрийн харвах сууриуд Америкт огт бхгүй.Америкийн цөмийн пуужингууд тал нь Америкт болон Европт бг харвах суури байрлуулсан газар доорхи бетон бункеруудээс,талыг нь цөмийн шумбагч онгоцнууд,хөвөгч крейссер усан онгоцнууд, холын зайн стратегийн бөмбөгдөгч онгоцнууд,мөн ойрын болон дунд зайны байлдааны онгоцнууд,заримийг нь хол тусгалын их буугаар ч цөмйн цэнэгийг байнд нь хүргэх боломжитой.Гэтэл дээр дурдсан бүх зэвсэглэлүүд Орост ижил тоогоор чанарын хувьд адил хэмжээнд бгаа.Сансарт цөмийн пуужингууд,тагнуулын хиймэл дагуулууд,дайсныхаа зэвсэгүүдийн электроник төхөөрөмжүүдийг ажилгүй болгох цахилгаан соронзон пульсийн зэвсэгүүдээр ч Оросууд Америкаас илүү гарна гэхээс дутахгүй.Америкчууд сүүлийн 15 жил хиймэл дагуулууд,сансарын станцууд хөөргөх пуужингуудыН ХӨДӨЛГҮҮРҮҮДИЙГ Оросоос худалдан аваж бгаа.Худалдааны хориг арга хэмжээ Орост тависан мөртлөө одоо хүртэл худалдан авсан хэвээр.Яагаад гэвэл Америкийн сансарын зөөгч пуужингууд харицангүй олон осол гаргаж хөөрөх замдаа дэлбэрдэг учираас тэр.
Бас Америкчуудын гайхуулдаг радарт баригдахгүй Стелз загварын F-22 Raptor байлдааны онгоцнуудыг Косовогын хямралын үеэр Сербүүд Зөвлөлтийн 60-аад он үеийн зенитийн пуужингаар харваж унагасан.Тэр унасан онгоцны үлдэгдэлүүдийг Орос,Хятад 2 хувааж аваж одоо өөрсдийн радарт баригдахгүй онгоц хийх гэж ажиллаж бн.Гэхдээ Оросын радио-электроникийн эрдэмтэд,тэр битгий хэл -радараас илгээсэн радио долгионийг радар луу буцааж ойлголгүй сарниулж болох тухай онол,тооцоог анх 1960-аад онд хийсэн Оросын эрдэмтэн хүртэл одоо радарт баригддагүй онгоц бүтээх боломжигүй.Радараа сайжируулаад жаахан өөрчөлөхөд л Америкийн ямар ч Стелз загварын онгоцыг сайн хараж болно гэж мэдэгдэж бн.Оросын одоогын С-300,С-400 зенитийн пуужингууд,радарууд нь Америкийн ямар ч онгоц,пуужинг илрүүлж устгах чадвартай гэж мэдэгдэж бн.Америкийн Патриот гэдэг зенитийн пуужин,радаруудын тусгал нь дэндүү бага гэж Австрали,Японы цэргийн мэрэгжилтэнгүүд шударгаар шүүмжилж бн.
Бас маш их хөрөнгөөр бүтээсэн АМЕРИКИЙН F-35 байлдааний онгоцыг НАТО,Япон,Австралийн цэргийн мэрэгжилтэнгүүд дэндүү удаан,маневр муутай,Оросын онгоцнуудтай халз агаарын тулаанд орсон үеэд 100% устгагдах онгоц болжээ,ийм учираас худалдаж авах гэрээ хийсэн өөр өөрийнхөө засгын газарыг хатуу шүүмжилж бн.Бас дээр нь танк л гэхэд Америкийн Абрамс дэндүү хүнд шатахуун зарцуулалт Оросын Т-90-ээс дахин их мөртлөө мотор болон бусад эд ангиудад хийх засвар үйлчилгээний хугацааны хоорондох зай дэндүү бага гэж шүүмжилэгдэж бн.Америкийн байлдааны онгоц хамгийн өө сэвгүй асфальтан гүйх замыг шаарддаг бол Оросынх өвс ургасан хагархай асфальтан дээр буух,хөөрөх чадвартай.Америк цэрэг хоол хүнс,эм тариа,шатахуун,дулаан орон байраар хангагдасан үеэд л байлдах чадвартай.Жаахан юм дутахад л байлдах хүсэлгүй болож магадгүй.Гэтэл Оросын цэрэг урьдах өвөө,аав нарынхаа үлгэр жишээг дуурайж хүйтэн,халуун,хоол хүнсгүй,эм тариагүй,шатахуунгүй бсан ч байлдаж чадах бх гэж бодож бн.Үнэндээ жирийн зэвсэгээр байлдвал Оросыг ялаж чадах орон АМЕРИК биш Хятад бх гэж бодож бн.Яагаад гэвэл Хятадын цэргийн тоо 10 дахин олон бас хятад залуучууд үндэсрэхэг үзэл ихтэй, дутуу гучуу нөхцөлийг мэддэг нилээн олон нь тйим орчинд өссөн учираас халуун хүйтэн,хоол хүнсгүй,эм тарийгүй нөхцөлд байлдаж чадах бх гэж бодож бн.Ер нь Америк нь Орос юм уу Хятадын аль нэг рүү дайрсан нөхцөлд Ирак,Афганистанд хийсэн дайнаас нь шал ондоо үхэх сэхэхээ үзсэн хүнд даЙН болох болно.Америкийн цэрэг халуун,хүйтэн,хоол хүнсгүй,нойргүй,амралтгүй,эм тариагүй олон сар жилээр байлдах шаардлагатай болно.Тэгэж чадах болов уу ?
Америк бол НАТО дотороо хамгийн байлдах чадвартай армитай бас хал үзэж дарийн утаа үнэртдэг орон.Англи,Франц,Герман,Голланд,Испани,Итали жирийн залуучууд цэрэгт татагдаад хүнд нөхцөлд байлдаж чадна гэж бодохгүй бн.Япон,Өмнөд Солонгосийн залуучууд ч гэсэн ялгаагүй чадахгүй.Зүгээр тэд Хойд Солонгос,Ирак,Ливи,Афганистан мэтийн зэвсэг муутай улсууд руу агаарт ноёрхож бөмбөгдөж байлдаж л чадна.Жишээ нь Ирантай НАТО байлдаад ямархуу бхыг нь харцгаая.Иран бол одоо хамаагүй хүчитэй улс болож чадсан билээ
Харин Оросын өргөөшөө 2000 км хилийг Монгол Хятадаас хааж өгдөг учираас Орос Монголыг Хятадад алдахыг хүсэхгүй.Өөрсдийнх нь Зүүн Сибирь нь Монголын дараа Хятадын бай болно гэдгийг ойлгож бгаа.Тэгэхээр одоогын байдалаар хамгийн найдвартай холбоотон бол Орос мөн.Уг нь Япон,Энэтхэг 2 зэвсэгийн хувьд хүчитэй болвол ирээдүйд Монголын хувьд Оросоос дутахгүй стратегийн холбоотон болож болох юм.Гэхдээ одоохондоо тэр 2 Хятадын хаана нь ч хүрэхгүй.
Америк Монголыг хамгаалж Хятадтай байлдахгүй өөр 1 шалтгаан бол Америкт Персийн булангын их нефттэй Арабын улсууд,хилд нь ойрхон бас байгалийн баялаг ихтэй ЛатиН Америкийн улсууд гээд булаацалдаж хамгаалах ашиг сониролтой газар бүс нутагууд Америкийн хувьд дэндүү олон.Гэтэл Америкийн ашиг сонирхолын үүднээс аваж үзвэл Монгол бол тэдний хувьд шатар тоглоход өрсөлдөгч талдаа хэрэгтэй үеэдээ хаяж өгдөг сул хүү л гэсэн үг.
Америк,Канад,Австрали улсууд Монголыг хамгаалж Хятадтай байлдахгүй бх өөр 1 шалтгаан бол дээрхи улсууд дэндүү олон хятад гаралтай иргэдтэй.Хятадууд 1860-аад оноос эхлээд одоог хүртэл 150 гаран жил үе үе олон саяраа Америк,Канад,Австралид очиж хамаг л хүнд хүчир хар бор ажилийг нь хийж өгөж бгаад одоо дэндүү олуулаа болчихсон.Хот болгон нь олон зуун мянган хятад гаралтай иргэд амьдардаг Чайна Таунтай шүү дээ.Канадын бараг бүх том хотуудын хүн амын 20-40% нь хятад гаралтай иргэд эзэлдэг болоод бн.Австрали ч ялгаагүй.150 жилийн хугацаанд хятад гаралтай иргэд сайн мэрийсний хүчинд одоо Америк,Канад,Австралийн засгын газар,парлемент,шүүх,арми,цагдаагын том албан тушаалтай дарга нарын дунд хятад гаралтай иргэд олон.Хувийн том компаниудад ч хятад гаралтай дарга нар олон болсон.Тэд хятад улстай харицах гадаад бодлого,худалдаа,бизнесийн бодлогод маш хүчитэй лобби хийдэг.Билл Клинтон,Хиллари Клинтон,Обамагын ерөнхийлөгчийн сонгуулийн компанит ажилиуудын үеэр тэднийг Хятадын том компаниудаас сонгуулийн хандив гэж маш их мөнгө авсан гэсэн шуугианууд гараж бсан.
2008 оны Бээжингийн олимпийн өмнө дэлхийн том хотуудаар олимпийн бамбар өртөөчилж аялуулах үеэр цагаачилж гарсан Төвд,Уйгурууд Хятадын засгын газарыг шүүмжилсэн плакат бариж зогсох үеэд тэр барууны улсын тухайн хотынх нь Чайна Тауны хятад гаралтай иргэд цуглаад л зодоод хөөж явуулж бсан.Барууныхан өөрийнхөө газар нутаг дээрээ байж яаж ч чадахгүй цагдаагаа ч хятадуудын эсрэг хөдөлгөж чаддаггүй юм бн лээ.Тэгэхээр баруунд хятад гаралтай иргэд ,хятад компаниудын лобби дэндүү хүчтэй бг бололтой
Уг нь Оросууд Эрхүү,Буриад,Чита,Амар мөрний газар нутагуудыг биднээс булааж авсан нь үнэн.Гэхдээ одоо тэдгээрийг нэхэж Оросуудтай муудалцах цаг нь биш.Яагаад гэвэл бид одоо бгаа гэзэр нутаг дээрээ ч үндэстэний цөөнхи болох магадлал өндөр болоод бн.Хятадад 34 сая,Солонгост 1 сая илүүдэл эрчүүд бн.Гэтэл амьдрал ядуу залуу монгол хүүхэнүүд,охидууд тэдэнтэй гэрлэхэд бэлэн бн.Тэгээд хятадууд болон эрлийзүүд Монголын хүн амны олонхи болчихвол ноднин Крымийн орос үндэстэнүүд олонхи учираас нйит хүн амын санал асуулгаар ОХУ-т нийлэх санал өгсөн шиг л Хятад улсад нийлэх санал өгөөд л дуусаа шүү дээ.Гэтэл зарим хүмүүс эрлийз,хурлийз,хятад хүмүүсийг гадуурхалаа гэж гэж ярих юм.3-хан сая хүнтэй Монголчууд уусаж алга болох уу үгүй юу гэдэг асуудал яригдаж бхад юун гоё барууны либераль онол ярих вэ ?
103.229.120.3-д баярлаллаа.Үнэхээр үнэн зөв сайн коммент байна. Уул нь бид бие биендээ ийм л мэдлэгт суурилсан бодитой мэдээлэл өгч солилцож байвал хэрэгтэй юм.Харамсалтай нь манайхан мэдэхгүй юмаа их мэдэмхийрэх юм. Бас үнэндээ Орос,Хятад 2-ыг үгүйсгэсэн, АНУ тэргүүтэй барууныханы неолибарализмаар дэндүү тархиа булингартуулжээ.Оросыг муулж, АНУ-г бишрэн шүтэгсэд ядаж Эрдэнэт, Оюутолгой 2-оо зэрэгцүүлээд нэг харчихмаар юм.
103.229.120.3-д баярлаллаа.Үнэхээр үнэн зөв сайн коммент байна. Уул нь бид бие биендээ ийм л мэдлэгт суурилсан бодитой мэдээлэл өгч солилцож байвал хэрэгтэй юм.Харамсалтай нь манайхан мэдэхгүй юмаа их мэдэмхийрэх юм. Бас үнэндээ Орос,Хятад 2-ыг үгүйсгэсэн, АНУ тэргүүтэй барууныханы неолибарализмаар дэндүү тархиа булингартуулжээ.Оросыг муулж, АНУ-г бишрэн шүтэгсэд ядаж Эрдэнэт, Оюутолгой 2-оо зэрэгцүүлээд нэг харчихмаар юм.
Хэрэв Оросууд эсвэл хятадууд манай Монголыг эзлэхээр цэргээ оруулвал өмөөрч хөдлөх улс АНУ л бх шүү. Одоо Украйныг Оросын түрэмгийгээс АНУ л хааж өмөөрч бна
Холын Америк биднийг 2 хөршөөс өмөөрнө гэж бодож байгаа бол дэндүү эндүүрэл.Харин яаж 2 хөрштэй нь муудалцуулж дундаас нь ивээлийн гараа сунгасан нэрээр уул уурхайг маань хамах вэ л гэж бодож байгаа, хэрэгжүүлжич байна. Эрдэнэт, Оюутолгой 2-оо зэрэгцүүлээд л харчихалдаа. Украйн, Орос 2 бол манай халх,буриад хочроос ойрхон нэг үндэстэн,АНУ Укрйнд "ивээлийн гараа" сунгаснаар энэ 2 хонь чоно болон хувирч одоо Украйны газар нутаг хүний цусанд дэвтэж, тэнд Гитлерийн цэргийн гэмт хэрэгтнүүд жагсаж, залуучуудыг фашизмд уриалан дуудаж бас элсүүлж байна. Бидэнд энэ л дутаж гэнэ.
orosuud manaixiig ezlene gej yu bxav dee ezlex bolomj bol bsan tedend gevch tegeegyi tegex ch ygyi ...odoo tsagiin xamuursan tolgoitoo iljignyyd l oros xyn oros tsarai ch xaraagyi teneg maanaguud l iim sanaa gargadag bx daa ...malnuudiig yaltai bilee
АНУ-ын үнэн төрхийг бид одоо мэдэх боллоо шүүдээ.Эргэлзэж байгаа хүн байвал Холливудын нэрт кино найруулагч, Оскарын 3 удаагийн шагналт Оливер Стоуны "АНУлсын яригдаагүй түүх" нэртэй 10 ангит цуврал баримтат кино гарч эхлээд байгаа түүнийг үз.
АНУ-ын үнэн төрхийг бид одоо мэдэх боллоо шүүдээ.Эргэлзэж байгаа хүн байвал Холливудын нэрт кино найруулагч, Оскарын 3 удаагийн шагналт Оливер Стоуны "АНУлсын яригдаагүй түүх" нэртэй 10 ангит цуврал баримтат кино гарч эхлээд байгаа түүнийг үз.
202.21.106.104-т хэлэхэд:- Америк,Европын Холбоо Укрианийг тэгэж их дэмжээд бгаа юм бол 1-т тэр их өрийг нь өршөөж болдоггүй юм уу ? 2-т гэвэл Америк,НАТО-гын цэрэгийг оруулах битгий хэл зэвсэг ч илээр нийлүүлж чадахгүй бн шүү дээ. Крымийг хойгийг нь булааж авчихаад бхад шүү.Тэгэхээр Америк бол Оросын эсрэг яаж ч чадахгүй л бхгүй юу.Америк Хойд Мөсөн далайн нефть-гаазын ордууд,Ираны нефтийн ордуудыг мэдэлдээ оруулахаас л болож Оростой байлдаж магадгүй.Өөр ямар ч нөхцөлд Оростой байлдахгүй.Яагаад гэвэл байлдаад ялах магадлал бага,ялсан ч хүн амынх нь цөөхөн хувь нь л үлдэнэ,дэд бүтэц,үйлдвэр,хотуудийн ихэнхи нь сүйрэж бж ялаж магадгүй.Тийм эрсдэлтэй дайнийг хйихээс аль болох зайлсхийнэ.Тэгээд Америк,Орос 2 хоорондоо байлдаад бие биеэнээ сүйтгэвэл байлдаагүй хөндлөнгөөс хараж хүчээ гамнаж үлдсэн Хятад дараа нь үлдсэн нэгийг нь устгана шүү дээ
Дэлүүний булчирхай шиг улс атамануудыг өдөж их далдганаж болдоггүй юм. Ер нь асуудал чамаас хамаарахгүй, харин илүү далдганаснаас болж намалдгий чинь л тэгшилж өгнө. Мөрөөрөө унжуулах мөөмчгүй гэлдэрч байвал арай нармайнд өлзийтэй. Өөрийгөө хэн гэдгийг огт мэддэггүй нэг муу далжганасан новшууд байдаг шүү дээ.
Puuh yamar hel amtai neher ve Chi uuriigee hen gedgiig tegeed medej baigaa yumuu Heleed ugie Chi bol huduunii heesen mantuu Maltaigaa cug belchij yav end chamd zai baihgui
Яаж ч бодсон энэ бол уриа лоозон төдий зүйл.Америк Монгол аль нь ч чухал хөрш байж чадахгүй нь ойлгомжтой.2 том хөршийн дундаас хаа холдох вэ
178.190.116.77 - hotiin mundag tsagaan hoolton ta oros hyatad amerik 3-g orold orold. Chamaig sonsono chamaas aina, chamaas hamaarna. Dur eznee goldoggui. Chamaig delhii zovhon amitanii ertontsoor l gargana. Gar utastai lag gar baih shig baina. Ereenees oor hot uzsen uu chi. Arai NY-t amidardag sav ugaagch bish bizdee. Hoorhii amitan. Delhiin geopoliticoor orold orold. Nohoi sarand hutsah ni tuunii l erkh.
Швейцарь, Лихтенштейн, Монако, Дани, АНЭ, Сингапур за ер амжилттай цэцэглэн хөгжсөн диваажин гэмээр жижиг улсууд зөндөө байдаг. Тэд дэлхий дахины хэрэгт, тэр тусмаа их гүрнүүдийн хэрэгт огт оролцдоггүй. Өөрийгөө хичээгээд соёл боловсрол хүмүүнлэг бүхнийг эрхэмлээд мөрөөрөө явдаг. Хамгийн зөв бодлого. Бидэнд өөрийгөө танин мэдэх шаардлага хамгийн түрүүний зорилго мөн. Яасан их хонзон атаархал ихэрхэл гомдол тунирхал баярхал гуйланчлал бидний тархинд нэгэн зэрэг оршино вэ. Бусдыг бүү хараан зүх. Малчин удамгүй 178.190.116.77 - та Шёнзе Лизе юмуу Арбатын хүүхэд үү. Гэхдээ чи ялгаварлан гадуурхах үзлийг хоцрогдсон зүйл гэдгийг мэдэхгүй сагсуурч байгаагаараа өөрийгөө хэн болохыг харуулж байна. Тэнэгийн ертөнцөд бухимдаад түүнийгээ илэрхийлсэн юм.
103.229.120.3-д баярлаллаа.Үнэхээр үнэн зөв сайн коммент байна. Уул нь бид бие биендээ ийм л мэдлэгт суурилсан бодитой мэдээлэл өгч солилцож байвал хэрэгтэй юм.Харамсалтай нь манайхан мэдэхгүй юмаа их мэдэмхийрэх юм. Бас үнэндээ Орос,Хятад 2-ыг үгүйсгэсэн, АНУ тэргүүтэй барууныханы неолибарализмаар дэндүү тархиа булингартуулжээ.Оросыг муулж, АНУ-г бишрэн шүтэгсэд ядаж Эрдэнэт, Оюутолгой 2-оо зэрэгцүүлээд нэг харчихмаар юм.
Amerikiin ardchilaliig Amerikaas ni olj haraach. 45 saj hun hoolnii tolonoor hunsee avdag. 15 say hun emnelegiin daatgald mongogui uchir hamragddaggui.Amerikiin ardchilsan zamaar yvaa ornuud bugd yduursan.Uund Ukraina. Baltiin Ornuud Huuchin socialist baisan evropiin ornuud, Orosoos salsan BN Ulsuud.Mongol geh meteer yavj ogno. Africiin Ulsuud,laliin ulsuudiig ardchilaliig ni eserguutsen uchir suud dain hiij ardchilalaa togtooj baina.Afghanistan.Iraq. Syria, Egypt.Omnod Sudan. Lebanon. Odoo Amerik ardchilaliin unen torhiig medev uu.Um sain unshij bai. Hunii yarisnaar bish ooriin tolgoigoor yumand boditoi handaj surah heregtei.E's tegvees 25 jil Ebe iin USAiin ardchilaid itgeed dagaj hoshgirood Mongoltoigoo duusna gej medeeri. Unsh Ser Seheer. Bod Bos Temts.
Yag unen.
haanaas yugaa olj garchiglachaad humusiig yum unsh geed bgaa yum bol zailuul.Bas bos temts gene uu?uimeend urialaad bna uu?Mongolyg ukrain bolgomoor bna uu?
Холын Америк биднийг 2 хөршөөс өмөөрнө гэж бодож байгаа бол дэндүү эндүүрэл.Харин яаж 2 хөрштэй нь муудалцуулж дундаас нь ивээлийн гараа сунгасан нэрээр уул уурхайг маань хамах вэ л гэж бодож байгаа, хэрэгжүүлжич байна. Эрдэнэт, Оюутолгой 2-оо зэрэгцүүлээд л харчихалдаа. Украйн, Орос 2 бол манай халх,буриад хочроос ойрхон нэг үндэстэн,АНУ Украйнд ардчилалын нэр зүүсэн "ивээлийн гараа" сунгаснаар энэ 2 хонь чоно болон хувирч одоо Украйны газар нутаг хүний цусанд дэвтэж, тэнд фашизм хүчээ авч Гитлерийн цэргийн гэмт хэрэгтнүүд жагсаж, залуучуудыг фашизмд уриалан дуудаж бас элсүүлж байна. Бидэнд энэ л дутаж гэнэ.
za tegvel chiniiheer bol 3 dagch ,,hursh,,uusuu boliod hujaatai niilehees dee,esvel orosyn neg muj bolbol ulziitei yum biz dee.Mongol uls ruu yamar negen turemgiilel garval USA,EU 2 l umuurnu !!!
АНУ-ын үнэн төрхийг бид одоо мэдэх боллоо шүүдээ.Эргэлзэж байгаа хүн байвал Холливудын нэрт кино найруулагч, Оскарын 3 удаагийн шагналт Оливер Стоуны "АНУлсын яригдаагүй түүх" нэртэй 10 ангит цуврал баримтат кино гарч эхлээд байгаа түүнийг үз.
АНУ-ын үнэн төрхийг бид одоо мэдэх боллоо шүүдээ.Эргэлзэж байгаа хүн байвал Холливудын нэрт кино найруулагч, Оскарын 3 удаагийн шагналт Оливер Стоуны "АНУлсын яригдаагүй түүх" нэртэй 10 ангит цуврал баримтат кино гарч эхлээд байгаа түүнийг үз.
МОНГОЛД АМЕРИК ДУТАВ ГЭЖ.
HE HE HE... USA MONGOLOOR ERUUSUU DUTAHGUI. 2 HURSHTEIGEE EV NEGDELTEI BAIZGAA! TEGEED L BOLOO!
АНУ Шинжаан уйгарын салан тусгаарлагчдыг санхүүжүүлж өдөөн турхирдаг, Монгол улсыг басмөнхийн хөрш Хятадын эсрэг турхирч дайн өдөөх санаа байгаа Хөрш гэж зэргэлээ оршиж байгаа юмыг хэлдэг Орос Хятад 2 Монголын хөрш Юун арлын цаадах Америк хөрш байхав дээ Саахалт Америк гэвэл арай дээр юм
Швейцарь, Лихтенштейн, Монако, Дани, АНЭ, Сингапур за ер амжилттай цэцэглэн хөгжсөн диваажин гэмээр жижиг улсууд зөндөө байдаг. Тэд дэлхий дахины хэрэгт, тэр тусмаа их гүрнүүдийн хэрэгт огт оролцдоггүй. Өөрийгөө хичээгээд соёл боловсрол хүмүүнлэг бүхнийг эрхэмлээд мөрөөрөө явдаг. Хамгийн зөв бодлого
Сайн байцгаана уу? АЛЬ Ч УЛС ОРОНТОЙ ХҮНИЙ ЁС ЗҮЙГЭЭР ЭН ЗЭРЭГЦЭЖ ЯРЬЖ ХЭЛЦЭЖ БИЕ БИЕНИЭЭ ЭНДҮҮГҮЙ ТАШААГҮЙ, АЛАДААГҮЙ МАДААГҮЙ УХААРЧ ОЙЛГОЖ АВЦНААДАГ БОЛЦГООГООДОХЪЁ, БИД ӨӨРСДӨӨ Ч ХИЙ ЖБҮТЭЭЖ БОСОЖ АВААДАХЪЯ. ТҮҮНЭЭС ТЭР "3ДАГЧ Ч ГЭНҮҮ", ХЭДДЭХ Ч ГЭНҮҮ, ХАМАА АЛГА, ҮНЭНДЭЭ ЯМАР Ч УТГАГҮЙ, УЧИРГҮЙ, АВЦАЛДААГҮЙ УЧИГГҮЙ, ДЭМИЙ "ЧИМЭГ" ХЭЛ ҮГЭЭР "ҮГ ХИЙГЭЭД", ӨӨРИЙГӨӨ САЙН ДУРААР ДӨРЛӨӨД БАЙХЫН ХЭРЭГ БАЙДАГ ЮМУУ. САЛХИ ХААШАА ВЭ, ХАМХУУЛ ТИЙШЭЭ ГЭДЭГ ШИГ ХЭН НЭГНИЙ ХЭЛСЭН ҮГЭНД ОРООЦОЛДООД УНАЖ ТУСААД БАЙДАГ, БИД ЧИНЬ ХААШАА Ч ЮМБЭДЭЭ, ИНГЭХЭД.
Manai Mongol neg l ih delhiin hemjeenii oron boloh gej uzeed baihiin, delhiin hemjeenii oron bolhiin tuld ehleed uursdiin soyol, oorsdiin bolovsorliin tuvshing saijruulj umiig dotroosoo hiih heregtei shde, ternees bish naad zahiin KFC, gadnii umiig duuraiij hugjingyi oron bolno gesen ug bish. Aliva hugjiltei jijig bolon tom uls uursdiin gesen unen ontslogtoi baidag bolhoos, uls bolgonoos tuslamj guij, tal tal tiishee userch end tendees hamgaalalt avah gej yavahgyi ee. Manaihan dor doroo oordiin mongol gesen umiig gargaj ireh heregtei ternees bsih mianga gadniig duraigaad gadnii umiig oruulj ireed ireed bid tednii hugjiliig guitsene gej baihgyi.
Бид хэн нэгний гар хөл болох гээд байгаа нь дотроо нэг нам даган далдганаж мөнгө хийдэг туршлагаа гадаад бодлогод хэрэглэж зүгээр сууж тэжээлгэх шуналт санааных юм. Одоо тийм юм олдохгүйдээ. Биднийг бизнесийн аргаар мөлжихөөс бус хэн ч цэрэг оруулж эзлэхгүй. Харин хэн нэгнийг дагаж бусдыг хараан зүхвэл өөрөөр нь дагаар оруулах замаар эзлэн авч болох юм.