Баасан - 04 сарын 26,
2024
Монгол Улсын Их Хурлын гишүүн М.Батчимэг өнөөдөр /2015.04.15/ нийслэл болон орон нутгийн ерөнхий боловсролын сургуулийн монгол хэл, уран зохиолын багш нарт Монгол хэлний тухай хуулийн танилцуулгыг хийлээ.
УИХ-ын гишүүн М.Батчимэг дэлхийн олон орны хэлний бодлогын талаар танилцуулсан. Дэлхийд 6000 гаруй хэл байгааг ЮНЕСКО бүртгэсэн байдаг. Үүнээс 50 хувь нь мөхөх магадлалтай гэсэн тооцоо судалгаа гарчээ. Мөн даяаршлын давлагаанд англи хэл хүчтэй түрэн орж ирж байгаа өнөө үед монгол хэл, ёс заншлаа хадгалж үлдэх нь чухал юм. Ийм үед монгол хэлний зөв бичих дүрмийн нэгдмэл байдал алдагдсан, шинэ үг, шинжлэх ухааны болон бусад нэр томьёог монгол хэлээр хөрвүүлэх ажил системтэйгээр хийгдэхгүй байгаа, иргэдийн монгол хэлний мэдлэг, боловсролын түвшин буурсан, төрийн байгууллагуудын албан бичгийн боловсруулалт, сонин сэтгүүл, радио, телевизийн хэл найруулга муудсан нь монгол хэлний тулгамдсан асуудал болоод байгаа гэлээ.
Тиймээс эдгээр асуудлыг зохицуулахаар Монгол хэлний тухай хуулийг санаачлан, УИХ-ын намрын чуулганаар батлуулсан бөгөөд одоо хуулийг хэрэгжүүлэх бэлтгэл ажлыг сайтар зохион байгуулах нь зүйтэй гэлээ. Үргэлжлүүлэн тэрээр Монгол хэлний тухай хуулинд орсон гол зохицуулалтуудыг онцлон танилцуулсан. Тухайлбал, монгол хэлний хэрэглээг хуульчилсан, улсын хэмжээнд зөв бичих нэгдмэл дүрэмтэй, нэгдмэл толь бичигтэй болох тогтолцоо бүрдсэн, нэр томьёоны орчуулга цэгцэрч, үгсийн сангаа тогтмол баяжуулдаг болсноор монгол хэлээр явагдах шинжлэх ухааны сургалт, судалгааны чанар дээшилж, дунд сургуулиудад монгол хэл, уран зохиол, монгол бичгийн хичээлийн сургалт, түүний агуулга тогтворжих нөхцөл бүрдэж байгаа юм.
Хуулийн танилцуулгын дараа УИХ-ын гишүүн М.Батчимэг нийслэл болон орон нутгийн ерөнхий боловсролын сургуулийн монгол хэл, уран зохиолын багш нарын сонирхсон асуултад хариулт өгсөн. Уулзалтад оролцсон багш нар хуулийн талаар тодорхой ойлголт авч чадлаа. Энэхүү хууль нь цаг үеэ олсон, хэрэгжихэд хүндрэл үүсэхгүй гэдгийг хэлсэн юм хэмээн Улсын Их Хурлын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээлэв.
Сэтгэгдэл0
Энэ тэнэг хүүхэнд эмэгтэйчүүдийн элдэв өвчний тухай мэдээлэл өгөх монгол хэлний багш байгаа даа.
Ym meddeggvigee meddeggvi emegtei dee.Khvvkhdvvdiig 5dugaar angi togstloo gadaad khel surakhiig khorigloson khuuli sanaachilsanaaraa mongol ulsiig onigoond oruulsan khvn.Khvvkhed yagaad gadaad khel surch bolokhgvi gej
Эх сайхан могол хэлээ мартсан бүр ярьж чадахгүй хүмүүс олон болж байна.1990 оноос хойш бид чинь гадны зааварчлагаар боловсролын тогтолцоогоо үгүйчгэж дээр нь Англи хэлийг тахин шүтэж эх монгол хэлээрээ дөнгөж зөв ярьж дуудаж сурах насанд нь гадаад хэл сургаж эрлийзжүүлсэн нэг талаас , нөгөө талаас монгол хэлийг гадаад хэлний үг зүй, авиа зүй. өгүүлбэр зүйд хүчээр тулгасан элдэв олон янзын дүрэм, нэр томъёо гаргасан нь монгол хэлийг доройтуулах эх үүсвэр болгосон.Орчуулгыг бас л замбараагүй хийдэг болсон. Ялангуйяа техник, технологи,компьютерийн мэргэжлийн олон улсын нэр томъёог орчуулах шаардлагагүй юм. Зарим нэг тохиолдолд дэндүү махчилж орчуулга хийсэн инээдтэй үг хэллэг хүртэл байх юм.Ер нь бол орчуулгыг хийхдээ хийсвэр зүйл дээр утгачилж орчуулах буюу тухайн санааг гаргах бодит зүйл дээр тулгаж орчуулах гэдэг зарчим баримталдаг. Манай зарим нэг ТВ нүүдийн орчуулгыг сонсож байхад арайч дээ гэмээр юм байх юм. Дээр нь гадаад улсын газар ус, хот суурин тэрч бүү хэл улсын нэрийг буруу зөрүү дууддаг нэрлэдэг чвдал их байна. Ялангуяа орчуулгын ажил хийж байгаа орчуулагч хянагч нар орчуулж байгаа зүйлийнхээ талаар мэдээлэл авах , уншиж судалж байх шаардлагатай бөгөөд улмаар сайхан монгол хэлэндээ бүүлгэж байвал зохилтой санагдана.