Монгол Улс Үндсэн хуулиараа “өөрийгөө хамгаалах зэвсэгт хүчинтэй байна” гэж тунхагласан. Үндэсний аюулгүй байдлын болон гадаад бодлогын үзэл баримтлалдаа олон улсын нийтээр хүлээн зөвшөөрөгдсөн эрх зүйн хэм хэмжээ, зарчмыг баримталж энхийг эрхэмлэсэн гадаад бодлого явуулна гэж төрийн бодлогод тодорхойлсон нь батлан хамгаалах бодлогын тулгуур үндсүүдийг тогтоох, төвийг сахисан олон тулгуурт цэргийн хамтын ажиллагааг хөгжүүлэхийг нөхцөлдүүлж өгсөн.
Төвийг сахих статусын тухай үндсэн суурь зарчим тунхаглалууд болох энхийг эрхэмлэсэн гадаад бодлого явуулах, энхийн цагт цэргийн эвсэл холбоонд нэгдэхгүй байх, нутаг дэвсгэрээ бусдын эсрэг ашиглуулахгүй, дайтагч талуудад туслахгүй, өөрийн нутагтаа гадны цэргийн хүчийг байрлуулахгүй, дамжин өнгөрүүлэхгүй, цөмийн зэвсгээс ангид байх зорилтууд нь улс орны батлан хамгаалах бодлогыг боловсронгуй болгож хөгжүүлэх үйл ажиллагаандаа өөрчлөлт зохицуулалт хийх шаардлагуудыг бий болгосоор байна.
Дээрхи бодлого зорилтууд нь батлан хамгаалах салбарын бодлогын эрх зүйн үндэс болох “төрийн цэргийн бодлогын үндэс” бичиг баримт батлан хамгаалах болон зэвсэгт хүчний холбогдох хуулиудад тодорхой хэмжээгээр тусгалаа олсон ч, цаашид боловсронгуй болгож хөгжүүлэх хэрэгцээ шаардлага байгаа юм.
Гадны улс орнууд төвийг сахих статус тунхаглах шалтгаан нь гол төлөв томоохон улс гүрнүүдийн сөргөлдөөнөөс ангид байх хөрш гүрнүүдтэйгээ итгэлцэл тогтооход байдаг боловч аюулгүй байдал, батлан хамгаалах асуудлаа тусгасан байдал өөр өөр байдаг нь сонирхол татаж байгаа юм.
Төвийг сахигч улсуудыг явуулж буй батлан хамгаалах бодлогоор нь гурван төрөлд ангилж авч үзэж болохоор байна.
Нэгдүгээрт,аюулгүй байдлаа хөрш зэргэлдээ улс орнуудтайгаа байгуулсан гэрээгээр хангаж үндэсний зэвсэгт хүчингүй байдаг. Коста Рика, Лехтинштейн, Сан Марино, Ватикан зэрэг улсууд
Хоёрдугаарт, орон нутгийн хамгаалалтанд тулгуурласан хүчирхэг батлан хамгаалах Тогтолцоотой, олон улсын Энх тайван аюулгүй байдлыг тогтоох үйлсэд идэвхтэй оролцдог. Щвейцарь улс.
Гуравдугаарт, Их гүрнүүдийн сөргөлдөөнөөс ангид байх бодлоготой боловч европын холбоонд нэгдэн НАТО-тай олон улсын энх тайван аюулгүй байдлыг Тогтооход идэвхтэй хамтран ажилладаг. Австри, Мальт,Швед, Финлянд зэрэг улсууд.
Төвийг сахих ялангуяа байнга төвийг сахих статус нь тухайн улс өөрийгөө хамгаалах бүхий л арга хэрэгсэл түүний дотор цэргийн хүчээр өөрийгөө хамгаалах эрх ашгийг үгүйсгэдэггүйгээрээ онцлогтой.
Төвийг сахисан улсууд нутаг дэсвгэр нь бүхэлдээ эсхүл хэсэгчлэн цэргийн аюулд өртөх нөхцөлд зэвсэгт хүчнээр өөрийгөө хамгаалах эрхээ хуульчлан баталгаажуулсан, олон улсаар хүлээн зөвшөөрүүлсэн байдаг бас нэг өвөрмөц онцлогтой байдаг. Төвийг сахих статус нь тухайн улс орны аюулгүй байдал, тусгаар тогтнолд бүрэн хэмжээний баталгаа болж чаддаггүй, дайн явуулж буй талаас төвийг сахих статусыг үл тоомсорлосон байдал дэлхийн түүхэнд хэд, хэдэн удаа гарч байсан.
Төвийг сахих статустай орон өөрийгөө хамгаалах зэвсэгт хүчинтэй байх дархан эрхтэй ба энэ нь уг бодлогын баталгаа дархлаа болж байдаг. Сонгодог төвийг сахигч щвейцарь улс л гэхэд чадварлаг армитай бөгөөд бүх нийтийн батлан хамгаалах сайн тогтолцоотой орон гэдгийг бид бүгд мэднэ. (Манай улс бүх нийтийн батлан хамгаалах тогтолцоотой)
Төвийг сахих статусаа үйл ажиллагаандаа хэрэгжүүлэхдээ батлан хамгаалах чиглэлээр дараах асуудлуудад төрийн бодлогын түвшинд анхаарч ажиллах зүйтэй.
Удахгүй УИХ-ын чуулганаар хэлэлцэгдэхээр бэлтгэж байгаа батлан хамгаалах эрх зүйн баримт бичгүүдэд тодотгол өөрчлөлт хийх шаардлага гарч ирж байна.
Бүх нийтийн батлан хамгаалах тогтолцооны үндэс болсон орон нутгийн хамгаалалтын эрх зүйн орчинг сайжруулж ард иргэддээ улс орноо батлан хамгаалахад бэлтгэх ажлыг боловсронгуй болгон төгөлдөржүүлж арга хэлбэрүүдээ сайжруулах нь зүйтэй.
Төвийг сахисан статус нь улс оронд ямар нэг аюул занал үүссэн үед тусламж авах, олон улсын, НҮБ-ын эрх зүйн орчинг бүрдүүлэхэд ихээхэн хугацаа шаардах учир тооцож зэвсэгт хүчнийг хөгжүүлэх, чадваржуулах зэвсэг техникийн шинэчлэл хийх боломжуудыг төрөөс бүрдүүлж шаардлагатай үед бие даан цэргийн ажиллагаа явуулах нөхцөл, нөөцийг бүрдүүлэх нь чухал байна.
Аль нэг улс оронтой бусдаас илүү түвшинд цэрэг техникийн хамтын ажиллагааг явуулахаас татгалзаж, цэргийн худалдаа зьвсэг техникийн засвар үйлчилгээ, сэлбэг нөөцийн бүрдүүлэлтийг нэг талаас хэт хамааралтай бус байлгахыг эрмэлзэж шийдвэртэй арга хэмжээ авч үндэсний батлан хамгаалах үйлдвэрлэл, дэд бүтцийн суурийг тавьж эхлэх хэрэгтэй байна.
Зэвсэгт хүчний зэвсэг техникийн шинэчлэл, техникийн тусламж гаднаас авах эрхээ хадгалж авч үлдэх нь чухал байна.
Дотоодод үүсч болзошгүй зэвсэгт бослого, хорлон сүйтгэх ажиллагааг бусдын тусламжгүйгээр урьдчилан сэргийлж товхинуулах, хор уршгийг нь арилгах үйл ажиллагааг нь шуурхай хэрэгжүүлэхийн тулд төрийн цэргий байгууллагуудын харилца нэгдсэн ажиллагааг бий болго удирдлагын нэгдмэл байдль хангаж, шинэ шатанд гарга эрх зүйн зохицуулалт хий хэрэгтэй.
Дэлхий дахины терроризмийн эсрэг тэмцэх болон хүний эрхийг хамгаалах үйлсэд уг орнуудын хамтын ажиллага чухал нөлөөтэй учир НҮБ-ы энхийг дэмжих ажиллагаан оролцох оролцоогоо хадгал хэлбэрагуулгыгньнэмэгдүүлэ; нүб-ын энхийг сахиулг ажиллагааны шийдвэр гаргг түвшинд төвийг сахигч орн хувьд оролцоогоо нэмэгдүүл хамтын ажиллагааг өргөжүүлг нь зүйтэй.
НҮБ-ын мандаттай энхийг дэмжих ажиллагаа төдийгүй НҮБ-ын аюулгүйн зөвлөлөөс зөвшөөрсөн олон улсын бусад ажиллагаанд НҮБ-ын дүрмийн VI, VII бүлгийн аль алин үйлчлэлд хамаарах хүрээн оролцох нөхцөл бололцоогоо хадгалж үлдэх нь хэрэгтэй гэж үзэж байна.
Төвийг сахисан статус нь улс орнуудад нэгдсэн цэгцтэй нэг зорилго, нэг бодлоготой үйл ажиллагааг явуулж түүндээ тогтвортой тууштай байхыг шаарддаг. Ингэж чадвал олон улс, хөрш орнууд хүлээн зөвшөөрч, дэмжлэг үзүүлдэг болохыг улс орнуудын туршлага сургамж бидэнд харуулж байна.
З.Болдбаатар / Батлан хамгаалах яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга, хошууч генерал/
Сэтгэгдэл0
Товийг сахина гэдэг бол бусад улсын хэрэгт оролцохгуй буюу санхуу улсторийн хувьд биеэ даасан байх л естой л доо!
Төвийг сахьвал Түвд болно. Түвд болвол Хятадад залгиулна.
Төвд улс түүхэндээ хэзээ ч төвийг сахигч байгаагүй хаалттай орон байсан Хаалттай Төвд орныг Монголоос Орос Англи хүртэл дэлхийд нээх гээд бараагүй
Түвд, Бутан, Непалын араас л орно.
Батлан хамгаалах яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга З.Болдбаатарыг үүрэгт ажлаас нь чөлөөлсөн байна.
Ene huzuugui novsh uhliin muugaar uheesei ene tengiin hiisen gai duusahgui yumaa
Энэ баавгай Болдбаатар өчигдөр ажлаасаа мулт явсоон.
Төвийг сахивал Монгол Хятадад эзлэгдэх нь цаг хугацааны асуудал болно........http://gashuun.mn/1889
Дэлхийн 2-р дайны үед төвийг сахиагүйнхээ ачаар л Монгол улс тусгаар тогтнолоо их гүрнүүдээр хүлээн зөвшөөрүүлж чадсан юм.
Ямар их алдаатай юм бэ... Уг бичсэн хүн нь алдаатай бичсэн байлаа ч гэсэн хэвлэж нийтлэхээс өмнө хянаж засдаг РЕДАКТОР гэдэг хүн байдаггүй юм уу танай сайтад?
tanii suragsan mongolchuud chini ingej bichij bnaa
Яг 100 жилийн дараа 3 улсын хэлэлцээр маягийн юм боллоо.
Голд нь зогсож байгаа хөгжлийн бэрхшээлтэй тахир дутуу хүн ямар муухай харагддаг юм бэ?
xaana tiim xvn baigaa yum be, ta bitgii baabardaad bai...
Элбэгээ чинь голд нь зогсож байна,сэтгэл ханамжтай байна уу монголчуудаа
Манай улс гадаад бодлогодоо төвийг сахих чиглэл, үзэл баримтлалыг тэртэй тэргүй бүх бодлогын баримт бичигтээ тусгасан байгаа. Ганцхан албан ёсоор зарлаагүй. Яагаад гэвэл албан ёсоор зарлах, зарлахгүйгээр ийм үзэл баримтлалтай бодлого явуулах 2 бол ноцтой том ялгаатай. Энэ нийтлэл бичсэн хүн төвийг сахих үзэл баримтлалын эерэг сайн талын тухай нэлээд бичсэн байна. Харин манайх шиг цөөхөн хүн амтай, жижигхэн улсад ноцтой сөрөг нөлөө үзүүлэх талыг нь бичээгүй орхигдуулсан бн. Цухас дурдсан бн. Жнь: Дэлхий дахины терроризмийн эсрэг тэмцэх болон хүний эрхийг хамгаалах үйлсэд уг орнуудын хамтын ажиллага чухал нөлөөтэй учир НҮБ-ы энхийг дэмжих ажиллагаан оролцох оролцоогоо хадгал хэлбэрагуулгыгньнэмэгдүүлэ; нүб-ын энхийг сахиулг ажиллагааны шийдвэр гаргг түвшинд төвийг сахигч орн хувьд оролцоогоо нэмэгдүүл хамтын ажиллагааг өргөжүүлг нь зүйтэй. Гэхдээ энэ хэсэгтээ яагаад ч юм утгыг бүрхэгдүүлж үг үсгийн алдаатай байдлаар оруулсан бн. Энэ бичвэрт байгаа терроризмыг эсэргүүцэх, энхийг дэмжих ажиллагаанд оролцоход төвийг сахигч орон болохын хувьд оролцооныхоо хэлбэр агуулгыг нэмэгдүүлнэ гэдэгт манай улсын эрх ашигт нийцэхгүй үйл ажиллагаа багтана. Өөрөөр хэлбэл терроризмоос дайжиж байгаа дүрвэгсэдийг нутагтаа байрлуулах үүрэгтэй болдог. Өнөөдөр терроризмоос зугтаж байгаа Сири, Афганистан, Ирак зэрэг орнуудын дүрвэгсэдийг ЕХ-ын өндөр хөгжилтэй улсууд хүлээж авч байгаа. Манайх шиг хөгжил султай хөгжиж буй гэх ангилалд байдаг улсууд авдаггүй. НҮБ-ээс тэдгээр орнуудыг хүлээж авахыг шаарддах ч эрх байдаггүй. Өөрөөр хэлбэл ялангуяа хөгжиж байгаа улсууд ийм үүрэг хүлээх албагүй байдаг. Төвийг сахих статустай улс болохоо зарлан тунхаглачихвал энхийг дэмжих, терроризмыг эсэргүүцэхэд оролцох үйл ажиллагааныхаа хэлбэр агуулгыг ӨРГӨТГӨХ, НЭМЭГДҮҮЛЭХ шаардлагатай болдог учир дүрвэгсэдийг хүлээж авах үүрэгтэй болж хувирна. НҮБ болон өндөр хөгжилтэй орнуудаас дүрвэгчид хүлээн авч буй үйл ажиллагааг нь дэмжиж тэднийг байрлуулах, хооллох ундлах, нийгмийн халамж үйлчилгээ үзүүэлэхэд нь тусламж дэмжлэг болгож хүний тоогоор нь нэлээд их хэмжээний тусламж үзүүлдэг. Гэхдээ энэ лалын шашинтай дүрвэгчид манайх шиг цөөн хүн амтай улсад ямар сөрөг нөлөө үзүүлэхийг надаар хэлүүлэлтгүй хүмүүс багцаалж байгаа бх. Манайхаас хамаагүй олон арван сая хүн амтай том эдийн засаг армитай гадаадын бараг бүх улс орнууд үүнээс жийрхэн дургүйцэж бн. Дэлхий дахины байдал ийм тогтворгүй хямралтай байгаа нөхцөлд заавал төвийг сахих статустай боллоо гэж зарлаж огт болохгүй. Элбэгдорж яагаад ингэх гээд байгааг үнэндээ ойлгохгүй бн. Арай лалын дүрвэгч авах замаар гадаад валютын урсгалыг нэмэгдүүлэх гээд бн гэж баймааргүй юм.ийм аргаа барсан аргаар мөнгө олбол хожмын уршгийг нь Элбэгдорж хариуцаж чадна гэж бодогдохгүй бн. Мөн хэдхэн хоногын өмнө Английн парламентын Лордуудын танхимаас дүрвэгсэдийг Монголд байрлуулах асуудлыг дэвшүүлэн хэлэлцээд олонхийн саналаар дэмжсэн шийдвэр гарсан. Гэхдээ тэдний энэ шийдвэр бол манай улсын хувьд зөвхөн хүсэлт төдий юм. Яагаад гэвэл манайх төвийг сахина гэж зарлаагүй байгаа. Гэтэл энэ бүх үйл явдалтай зэрэгцээд Элбэгдорж төвийг сахих статус гээд яриад байгаа нь тохиолдолуу тохиролцоотой үйл ажиллагаа юу гэдгийг ч шалгах ёстой юм шиг санагдаж бн. Цаазын ялыг хүчингүй болголоо гэж зарласнаас болж маш их сөрөг үр дагавар гарч байгаа тухай одоо болтол ярьж бн.Төвийг сахих улс боллоо гэж зарлаад манай улсын эдийн засагт л лав ямар ч давуу тал эерэг өөрчилөлт байхгүй. Энэ тал дээр манай гадаад харилцааны судлаачид байр сууриа илэрхийлж болох болохгүйг нь хэлээчээ гэж шаардмаар бн.
Zov shuu ene l chuhal bn
Наадах чинь үнэн бол сонин асуудал бн да.
Хөөрхий энэ амьтан төрийн нарийн бичгийн даргаараа байх гэж юм бичсэн чинь нөгөө хэд нь аль хэдийн ажлаас нь халчихсан байжээ.
Maiga Boldoo odoo xangalttai idej, uusan sh tee. Yazrax goxoj baisan baixaa. Yamnixaa Lexus470 jeepiig 10 saya togrogoor xuvidaa avsan daa.
Монгол Улсын зэвсэгт хүчин эх орныг хамгаалахын тулд бус БХЯ,ЗХЖШ-ын хэдэн авилгачин генерал хурандаа нарыг албан тушаалаа ашиглан хууль бусаар хөрөнгөжих, бэлэнчлэх сэтгэлгээтэй арчаагүй залхуу офицер ахлагч нарыг л тэжээхэд л оршиж байгаа.Орон нутгийн хамгаалалт гэж их ярих юм.Тэр орон нутгийг нь хамгаалах цэрэг нь хаана байгаа билээ.Байлаа ч тэднийг дуудаж цуглуулах зарлан мэдээлэх хэрэгсэл маань ямар билээ.Цэрэгт явсан хэд нь эх орноо хамгаалах эрдэмд бус элдэв хар бор муу ажилд үнэ хөлсгүй зарагдаж байгаа халагдсан тул яаж байлдахаа ч мэдэхгүй.Байлдаж ч чадахгүй.
Eronkhiilogch zuv zuil sanaachilj bna. Eronkhiilogchiig demjij bna.
Uls ornoo avch yavj chadahgui erunhiiligchuur yah bilee dee
ТӨВИЙГ САХИЛАА ГЭЭД ХЭНД ХЭРЭГТЭЙ ЮМ САХИХГҮЙ БАЙЛАА ГЭЭД ХЭНД ХАМААТАЙ ЮМ ХОГ ГЭЖ... МОНГОЛЧУУДЫН АМЬДРАЛ ДОРОЙТООД НАМ УНАЛАА. ЭНЭ ШОУЧИН ШААР БОДИТОЙ ЮМ НЭГ Ч ХИЙСЭНГҮЙ. ДЭЭГҮҮР ДЭВЭЭД ЯВАХ ЮМ. НИСДЭГ ТАРВАГА ЧИНЬ?
Jijig ornii huvd bolj baina
энхийг сахиулах нэрээр бусдын хэрэгт оролцож олдог хэдэн төгрөг нь байхгүй болох гээд армийнхан сандарч байна. тэгээд энэ мөнгөө онцгой байдал, хц-ийг өөртөө аваад тэндээс олох юм байхаа. муусайн цэргийн хэнээтнүүд
mongol uls tuviin sahih jaahan uls bish l baimaar yum. nutag devsgeriin hemjee, ner hundtei tuuh ulamjlal , geopolitikiin sonirholtoi bairshil ni tuviig sahih bish asiiin neg idevhtei leader uls baih yostoi gej boddog. zahchin elbegdorj shig zuvhun uls ornooroo piar hiisen hoshgordog tarvaga shig amitan bi bish omog bardam mongol er hun. HUnd uyd tuviig sahij bna geed suuhgui daitana.Uuniig elbegdorjid hurtel unshtal ni taraaj uguurei