ТОКИО. /asia.nikkei/. Эдийн засгийн асуудлууд өнөөдөр болж байгаа Монгол Улсын бүх нийтийн сонгуулийн анхаарлын төвд байна. Дэлхийн зах зээлд ашигт малтмалын ханш унаж байгаатай холбоотойгоор Зүүн Хойд Азийн далайд гарцгүй энэ улсын эдийн засгийн өсөлт удаашралтай байгаа юм.
Лхагва гарагийн сонгууль нь тус улс 1990 онд ардчилалд шилжсэнээс хойших 7 дахь бүх нийтийн сонгууль бөгөөд нэг танхимтай хууль тогтоох байгууллагын 76 суудлын төлөө 496 хүн өрсөлдөж байна. Өнгөрсөн гурван сонгуулиар нэг нам дангаараа дийлэнх олонх болж чадаагүй бөгөөд сүүлийн жилүүдэд тус улсыг дандаа эвслийн засгийн газрууд удирдсан.
Өнөөдрийн сонгуулийн дүн маргааш гэхэд үндсэндээ тодорхой болно. Авлигатай холбоотой шуугианд өртөж, эдийн засгийг сэргээх бодлого хэрэгжүүлж чадаагүй эрх баригч Ардчилсан намаас илүүтэйгээр сөрөг хүчний Монгол ардын намыг дэмжиж байгаа хүмүүсийн тоо олон байгааг олон нийтийн санал асуулгуудын дүн харуулж байна.
Тус улсын эдийн засаг нүүрс болон бусад ашигт малтмалаас ихээхэн хамааралтай. Дэлхийн зах зээл дээр ашигт малтмалын үнэ оргил үедээ хүрч байхад буюу 2011-2013 онд тус улсын ДНБ 2 оронтой тоогоор өсч байсан юм. Харин ашигт малтмалын ханш унахтай зэрэгцээд БНХАУ-ын эдийн засгийн өсөлт саарснаар Монголын ДНБ-ий өсөлт 2015 онд ердөө 2.3 хувь болж буурсан юм.
Санхүүгийн нөхцөл байдал улам муудсанаар Монголын Засгийн газар бондуудын төлбөрөө төлж чадахгүйд хүрч магадгүй гэж мэргэжилтүүд түгшиж байна.
Хангалттай ажлын байр байхгүй
Хөдөө орон нутгаас олон хүн ажил хайн нийслэл рүү нүүж байна. Тэд гол төлөв хотын захын гэр хороололд суурьшдаг. Тогтмол ажилгүй, орлого багатай тэдний олонх нь Улаанбаатарын захад уул толгодын энгэрт уламжлалт сууц болох гэрээ барьж амьдардаг.
Гэр хорооллынхон цахилгаан эрчим хүчтэй боловч дэд бүтцээс хамаараад зарим газар гэрэл цахилгаангүй. Зам нь хүртэл хатуу хучилтгүй. 32 настай нэгэн эмэгтэй Монголын өмнөд нутгийн аймгаас хотод ирэн гэр хороололд суурьшжээ. Түүний нөхөрт байнгын ажил олдохгүй байгаа аж.
Тэднийх сарын 40 мянган төгрөгийн орлоготой. Энэ нь засгийн газраас олгодог хүүхэд асаргааны мөнгө гэнэ. 40 мянган төгрөгийн дийлэнх хувийг нь гэрэл цахилгаан болон түлшинд өгчихдөг аж. “Бид зээлээс зээлийн хооронд л амьдарч байна даа” гэж энэ эмэгтэй нүдэндээ нулимстай ярилаа.
Хотын гэр хороолол өргөжин тэлсээр
Сонгинохайрхан бол хамгийн том гэр хороололтой дүүргүүдийн нэг. Тус дүүрэгт бараг 300 мянга орчим хүн амьдардаг бөгөөд хүн амын тоо жилд 5000-6000-аар өсч байна. Улаанбаатарын гэр хорооллын бүх оршин суугчдын тоог нэмбэл 700 мянгаас давж магадгүй. Өөрөөр хэлбэл, Монголын нийслэлийн хүн амын талаас илүү хувь нь гэр хороололд амьдарч байна.
Ардчилсан намыхан нийгмийн аюулгүй байдлын тогтолцоог сайжруулна гэж амлаж байна. Харин Монгол ардын намынхан гэр хорооллын оршин суугчдаас авдаг татварыг багасгах зэргийг мөрийн хөтөлбөртөө тусгажээ. Хоёр намын аль аль нь хүүхдийн мөнгийг үргэлжлүүлэн өгнө гэж амлаж байгаа бол засгийн газрын албаны хүмүүсийн зарим нь санхүүжилт дутагдалтай байгаа учир хүүхдийн мөнгө өгөх “боломжгүй” гэж үзэж байна.
Г.Доржханд
Эх сурвалж "Монцамэ" агентлаг
Сэтгэгдэл0
AN hulgaich luivarchid zailtsgaa. Ard tumen yalna
ЁОЗООР УСЛААД ДААЛУУТАЙ ҮҮЛҮҮТЭЙ НЬ ХАМААД ИРДЭГ ШИГ ОФШОРТОЙ НЬ ОЛОН БАЙХ НЬ УУ ОФШОРГҮЙ НЬ ОЛОН БАЙХ НЬ УУ ХАРЦГААЯ
ЧИГЧИЙН ЧИНЭЭ БИШ ЭЭ ЧИХЭЭ ӨӨРӨӨ УГААЧИХНА ҮҮЛТЭЙ ТЭНГЭР БАЯРТАЙ
Оффшор данстай МАНАН монгол улсын байглийн баялагийг эзэмшин захиран зарцуулах эрхтэй Сүүлийн 25 жил хулгайлсан мөнгө, эрх мэдэлтэйгээ олигархууд ангийн үр хүүхдэд албан тушаал эрх мэдэл, эд баялаг аа өвлүүлж үлдээхэд одоогийн байгаа үндсэн хууль саад болж байна. Тиймээс газар, газрын хэвлий доорхи баялагийг монголын ард түмэн биш лиценз эзэмшигч олигархи анги, монголын төрийг ард түмний төр байхийг болиулж. Зөвхөн мөнгөтөй олигархи ангийг сонгож, тэдний үр хүүхэд хуулийн нэрээр засаглан суухад таатай олигахи ангийн үндсэн хууль батлахын төлөө МАНАН үхлийн сонгуулийн тулаан эхэлж байна. Ерөнхийлөгчийг ард түмнээс биш заавал МАНАН гаас сонгоё эсвэл ерөөсөө УИХ ын сонгогдсон хэдэн оффшортой данстай олигархууд дундаасаа ерөнхийлөгчөө сонгочихое. Ард түмний үндсэн хуулийг МАНАН-гийн олигархих ангийн үндсэн хууль Үндсэн хууль өөрчилж хэмжээлшгүй эрхт олигархи засаглалыг тогтоох хэрэгтэй байна гэж МАНАН гийн гүйцэтгэгчид гадаад далайн эздээсээ авсан даалгавар шүү дээ. Сүүлийн 25 жил нийгмийн өмчийг хувьдаа хумж авсан хэд одоо үндсэн хууль хэрэггүй одоо зөвхөн баяжсан давхрагийн баталгаат мөлжигч давуу талыг олгогч дарлагч эрхийн хууль зүйн баталгааг бий болгож дарангуйлагч ангийг хамгаалах хууль хэрэгтэй байна, үндсэн хууль болохгүй байна гэж дайрж байгаа. Үр дүнд нь гадаадын дарангүйлагч эздийн дуулгавартай зарцын мандатыг баталгаажуулсан үндсэн хууль бэлдээд байгаа. Гучин размерийн гуталтай Гуравдугаар ангийн формтой Хүүхдийн ертөнцөөс хувцасладаг Хүүлэгч ангийн тэжээвэр Тайван Батчимэг дэвсгэртэй Таван сантиметр хуйтай Элбэгдоржийг шүүе - Огцортол шүүе - Share ! УИХ өмнө тангараг өргөж байгаад Худлаа яриулья! Элбэгдоржийг шүүе - Impeach Elbedorj Уучлал: Халтар пилипин 2 Халзан америк 1 Өршөөл эрэн өргөдөл өглөө Гучин таван тэрбумийн луйварыг өршөө Гурваны нэгийг өөрт чинь өгөе гэлээ Халтар пилипин 2 Халзан америкийг 1 өршөөх Амархан мөнгөний зарлиг байлаа. Монголоо хамгаалаад тэнэгтэх үү, өөрийгөө баяжуулах боломжоо алдах уу. Монголоо бодох уу, доллараа тоолох уу. Би доллартаа хайртай. Хулгайч луйварчдад өршөөл үзүүлэн Худал ярих их амархан шийдвэр байлаа Өрийгөө бодож хэдэн доллар авч Монголоо доромжлон даапалан хараах Өгсөн хэдэн доллар гарт имрэгдээд Энэ долларт Элбэгхудалч би ямар их Хайртай хамааралтайгаа бодоод сууна Хошгороод байвал баяжаад л байна Эх оронд аюул тулгарлаа! Элбэгдорж: Манай хужааг дэмжээрэй, бид саяхан Хятад банк оруулж ирсэн бөөн хятад эрээн цаас зээллээ, хариуд нь алт, мөнгө, байгaлын баялагаа үнэгүй өгөхөөр боллоо, газар нутгаа худалдахаар боллоо, эхнэр хүүхдээ, үр садаа, ирээдүйгээ хятад банкны зээлэнд хүүлүүлж, мөлжүүлж үүрдийн үүрд боолчлуулхаар боллоо, монгол түмнийг газар нутаггүй, эрх чөлөөгүй, палестин, гүйлагчин цыган шиг, үгээгүй ядуу тэнэмэл, эх оронгүй болгохоор боллоо, харин МАНАН хятад эрээн цаастай болохоор боллоо. Одоо тэр Пүтинээс айлгүй Хятад улсын өмнө сөгдөж, толгойгоо бөхийлгөж, улыг нь долоож, боолын боол, босгоны зарц болж хормойгоо тос за юу гэж урвагч дүлзэн Элбэгдорж аргадан, тулган шаардах үгээ, өнхрүүш шиг, тоть мэт давтан, давтан данжаад аятай инээвхийлэн, баярлан хэлтэл нүүрнийх нь цоохор бараг арилав. Ардчилалын ёроолоос дэвшсэн Атга худлаар зуурсан Санхүүгийн хуйвалдаанаар томорсон Шанага луйвраар бэхэжсэн Эмгэн өвгөн хоёрыг Ягаан цэнхэр тасалбараар хуурсан Орос хүрэн байвгайг Олон удаа молигдсон Хятад шар луунд Тусгаар тогтнолоо худалдсан Монгол түмнийг молигдсон Муу бүхнийг дэлгэрүүлсэн Микрофон барих мэргэжилтэй Молигдож хуурах увдистай Малын эмч прокурортой Мянгуужингийн философтой Ардчилал Ардчилал гэж Ард түмнийг мунхруулсан Авлига Авлига гэж Ардын намаа айлгасан Эцэст нь толгойг нь эргүүлсэн Эрээн хятад цаасаар Эх орныг нь худалдсан Эгдүүтэй хөөрхөн өнхрүүш байна Олон долоон хошгорсон Огт баригдахгүй хулхидсан Долоон сарын нэгнийг санаачилсан Дараан сайхан нил мурьсан Баярцогт хужаагаа хамгаалсан Баттулга эх орончийг дарамталсан Бат Үүлээ баатар болгосон Байгал орчноо будаа болгосон Хятад улсад хайртай Монгол улсад халтай Хятад банкны цаасаар Монгол шороог солих Газрын хуулийг хурдан Хурдан батал гэж шахсан Гайгүй монголыг гадагшлуулж Гамин хятадыг нутагшуулж Онгорхой хууль батлуулж Олон хятад орогнуулж Худал хоосон хошгорсон Хорон санаагаа нуусан Олны толгойг эргүүлсэн Олон түмэнд хараагдсан Олон нийтийн телевизийн Онц сурвалжлагчийг занасан Утас телевиз интернетийг Урд зүгээс хянадаг болгосон Заль нэг заль хоёрын дунд Зон олныг гүйлгэж захирсан Орой болгон худал ярьж Ойр ойрхон хошгорноо Ард монгол чамайг Газар нутагтай чинь хамт Гадаадад хэвлэсэн эрээн цаасаар Гайхалтай хулхидаж худалданаа Ингэж өнхрүүш дуулж хуурдаж Хятад гоймонгоо идэнгээ Чингэсийн судасгүй ч гэлээ Чин гүрний бэлтгэгдсэн Чимээгүй худал инээх Чинээнд нь тултал хуурах Худал ярьж Ардчилал сургаж Хулгай хийж Авлига авж Алтан ургийн удамгуй ч Алиа салбадайн цустай Баатар болохгүй биетэй ч Бяцхан төрсөндөө харамсаж Эцэг эхдээ гомдсон Эх монгол орныг занасан Арван сантимертийн тахтай Алцан майга алхаатай Тарвага зурам гэшгээтэй Таамаг худал яриатай Өндөг шиг бөөрөнхий Өнхрүүш болон төрсөн Одой бяцхан биетэй Онигоо болсон намтартай Намын жагсаалт гэдэг Нарийн залийн ачаар Ард түмний сонгуулийг Ардчилсан хайрцагаар тоолуулж Монголын сонгууль мэтээр Машинаар луйвардан ялж Төрийн ордонд сууж Тэрбум хужаагийн төлөө Үхэн үхтэлээ зүтгэж Үндсэн хууль өөрчилж Үүрдийн ерөнхийлөгч болох Үнэн хятадын өнхрүүш байна Гэж хошгоров Элбэгдоржийг шүүе - Огцортол шүүе - Share ! УИХ өмнө тангараг өргөж байгаад Худлаа яриулья! Арван сантимитер тахтай Алцан майга өнхрүүш Хорин янзаар хошгордог Холион бантан өнхрүүш Хорин мянган хувьсагчтай хөөрцог Баярцогт Хахуулын мөнгөө оффшорддог хүүхэмсэг Баярцогт Өндөр биетэй ухаан богинотой Урвагч сэтгэлтэй худалч яриатай Утсан хүүхэлдэй уймраа яриатай Гадны гар хөл болсон Гамин чандруугий үлдэгдэл болсон Долдой биетэй долигнуур зантай Элбэгдоржоор халхлуулсан эрүүгийн элэмент Сайханбилэг нэртэй муухайбалаг үйлдэлтэй Тоглоомийн засагт тооройн үүрэгтэй Худал ярж хулгай хийж Оффшор дансанд мөнгөө нууж Оффистоо харин гэм хийж Удахгүй яллагдах гэдгээ ойлгодог Урвагч дүлзэн уйлагнан улалзан Гадаад банкны эзэддээ долигнон Гарз хохиролтой тоглоомын гэрээг Хулгайч цариалан хурдан зурдаг Хувь хүрсэндээ баярлсан урвагч
Сонгуулиа өгчихлөө,сонголтоо хийчихлээ. Манай хэсэг очёр ихтэй байлаа. Залуу,хөгшингүй дугаарлаад орлоо. Үүнээс ; нэгд ард түмэн үүргээ маш сайн биелүүлдэг болж,хоёрт маш ядуу учир луйварчдаас энэ сонгуулиар салъя гэж бодсоноос сонгуулиа заавал өгөх ёстойг ухамсарлаж ,гуравт хар машинд луйвардуулах вий гэсэн болгоомжлол хүн бүрт байна. Үнэн хариуг харах л үлдлээ дээ.
UNEN HARIUNIIHAA TOLOO TEMZEEREI HUMUUSEE AN MAN LUIVARCHID SHUU
хар машин ална шүү,манан-бол өөрсдөө сайн мэдэж байгаа аль алинд нь ашигтай тул "чимээгүй"байна гэхдээ ан мурих чанаргүй гарууд ихтэй тул тэд "шунаж"байж хоорондоо хөлөө жийлцвэл харин хар машины тарыг мэдэх боломжтой,өөрөөр мэдэх боломж үнэн бүрх байнадаа
АН хохинээ эншээд сэхэхээргуйгээр булшлагдаж байгаа юм. АН дотор байгаа Батхуу Баярцогт Авгай Гончигоо Алтанхуяг Сайханбилэг Батбаяр г.м хэдэн хулгайч нарыг намаас хоож цэвэршуулсэн бол ийм байдалд хурч уйлж зогсохгуй байсан юм Энхболдоо хохь чинь тэр. Одоо та нараас шоронд нилээд хэд нь явнадаа харж л байгаарай.
Ц.Элбэгдорж ерөнхийлөгч бол Монгол улсын нэрийг олон улсын тавцанд сайн өргөж, улсаа төлөөлж чадаж байгааг үнэлэх хэрэгтэй.
Монголд чадалтай, сайн хумуус хэзээ ч гарахгуй. Зевхен дулдуйдагчид л гардаг. Сонгуульд санал егегчдийн 90% гаран нь АН, МАН-уудад санал егсен гэхээр ард тумэн тэнэгтээ биш, сонгуулийн хууль буруу, сонгуульд нелее орсон нь харагдаж байгаа юм. Энэ 2 нам улайн цайм юм хийлээ. Гэхдээ МАН-ны уйлчлэгч нар сайн ажиллав.
Одоо 4 жил улсаа барьцаалж өр тавьж найралсан хүмүүсээр өрийг буцаан төлүүлэх ажлаа эхлэмээр байна. Эхнээсээ гараад зугтахад бэлдэж байгаа байх шүү.