Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга З.Энхболдтой ярилцлаа.
-Сүүлийн хэд хоног Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга З.Энхболд АНУ-д очиж Ерөнхийлөгч Х.Баттулгын захидлыг Д.Трампад уламжиллаа гэдэг мэдээлэл гарсан. Энэ хүрээнд Конгрессийн гишүүдтэй уулзаж Монгол Улсаас АНУ-д оёмол сүлжмэл бүтээгдэхүүнийг татваргүй, квотгүй нийлүүлэх, Монгол Улсаас АНУ-д хууль бусаар очсон мөнгөөр авсан үл хөдлөх хөрөнгийг Монголд авч ирэх асуудлаар уулзсан гэж байсан. Явсан ажил хэр бүтэмжтэй байв?
-Монгол Улсын Ерөнхийлөгчид АНУ, Израйлийн АЙПАК байгууллагаас 2018 оны жилийн уулзалтад ирж үндсэн илтгэгчээр оролцох урилга ирсэн. Ерөнхийлөгч Х.Баттулга оролцох боломжгүй байсан учраас би төлөөлөн очсон. Гэхдээ үндсэн илтгэгчээр ороогүй. Миний АНУ-д очсон гол зорилго Монголд үйлдвэрлэсэн оёмол, сүлжмэл бүтээгдэхүүнийг квотгүй, татваргүй оруулах хууль гаргуулах талаар Конгрессийн хоёр танхимын гишүүд, Худалдааны яамны хүмүүстэй уулзсан. Хоёрдугаарт, АНУ-ын Хууль зүйн яам, Холбооны мөрдөх товчоо, Сангийн яам, Дэлхийн банкны хулгайлагдсан хөрөнгүүдийг буцаан өгөх хөтөлбөрийнхөнтэй уулзаж оффшор болон манайхаас хууль бусаар АНУ-д үл хөдлөх хөрөнгө болон хувирсан хөрөнгийг хэрхэн буцаан авах талаар уулзалт хийлээ.
Ерөнхийлөгчийн захидал шинэ оны өмнө явсан. Хариу нь хоёрдугаар сарын 22-нд ирсэн л дээ. Төрийн тэргүүн захидалдаа “Монгол Улс, АНУ-ын хооронд дипломат харилцаа тогтоосны 30 жилийн ой тохиож байна. Энэ хүрээнд хоёр зүйл дээр тусламж хүсэж байна” гэсэн утгатай захидал илгээсэн. АНУ-ын Конгрессийн дээд, доод танхимыг Монголд зориулан хууль гаргаж өгөөч гэсэн юм.
1990 оны эхээр байсан оёмол, сүлжмэл бүтээгдэхүүнийг татваргүй оруулах хуулийн хүрээнд 30-35 мянган оёдолчин эмэгтэй ажилтай байсан. Уг хууль 5-6 жил орчим хүчин төгөлдөр байв. 1990 оны дундуур АНУ-ын нэн тааламжтай нөхцөлтэй гэдэг статуст нь манайх багтдаг байсан. БНХАУ Дэлхийн худалдааны байгууллагад орсонтой холбогдуулан дэлхий нийтээрээ АНУ-тай нэн тааламжтай нөхцөлийн статус үгүй болж, аль нэг улсад давуу эрх олгохгүй гэчихсэн юм. Тиймээс манайд байсан оёдлын үйлдвэрүүд хаалгаа барьж, оёдолчин эмэгтэйчүүд ажилгүй болсон. Ерөнхийлөгч Х.Баттулга монголчуудаа ажилтай болгохын тулд уул уурхай дээр нэмээд ажлын байр үүсгэдэг өөр бүтээгдэхүүн экспортлох хэрэгтэй. Тэр дундаа АНУ-тай явж ирсэн худалдааны нэн тааламжтай нөхцөлийг сэргээе гэсэн юм. Гайти, Непал, Лаос, Камбож зэрэг орон АНУ-тай сайн харилцаатай гэдгээрээ улсынхаа нэртэй хууль гаргуулсан байдаг. Тиймээс Монгол Улс 30 жил болсон энэ харилцаагаа тэмдэглэж, ийм хууль гаргахад тусална уу гэсэн албан бичиг явуулсан.
Хоёрдугаар үндсэн асуудал нь Ерөнхийлөгч тангараг өргөснийхөө дараахан АНУ-аас Монгол Улсад суугаа элчин сайдтай уулзахдаа, мөн АНУ-ын Төрийн департментын туслах Төрийн нарийн бичгийн даргын үүрэг гүйцэтгэгчтэй уулзах үеэрээ хөндөж ярьж байсны дагуу оффшор бүст байгаа манай авлигачдын хөрөнгийг эргүүлж авахад мэдээллийн тусламж үзүүлэх мөн тус улсад очоод үл хөдлөх хөрөнгө болчихоод байгаа Монголын хөрөнгийг буцааж авъя гэдэг хүсэлтийг АНУ-ын хуулийн байгууллагынхантай ярилаа.
-Оёмол, сүлжмэл бүтээгдэхүүнийг АНУ-д татваргүй, квотгүй оруулах боломж байгаа юм уу?
-Оёмол, сүлжмэл бүтээгдэхүүнийг татваргүй, квотгүй оруулах асуудлын хүрээнд Конгресс болон АНУ-ын Сангийн яам, Худалдааны яамныхантай уулзсан. Тэд “Бид судалж үзье. Хууль санаачлах гишүүдээ олоод хуулиа санаачилчихаад хэлээрэй. Бид дэмжинэ” гэдэг амлалттай ирсэн. Нэг улсад тусгайлан хөнгөлөлт үзүүлэхгүй байх гэдэг Дэлхийн худалдааны байгууллагын дүрмийг улс орнууд барихаа больж худалдаа чөлөөтэй байхаа больж эхэлж. Хятад улс пуужингаас хамгаалах системд зориулж газраа төрд өгсний төлөө Өмнөд Солонгосын LOTTE группын бүтээгдэхүүнийг авахаа болих жишээтэй. Үүн шиг Далай ламыг Монголд ирсний дараа “Танай нүүрсийг авахаа болилоо” гэдэг дарамт шахалт үзүүлдэг гэх мэтчилэн худалдаа чөлөөтэй байх дүрэм ажиллахгүй байна. Өнгөрөгч пүрэв гаригийн үдээс хойш АНУ-ын ерөнхийлөгч Д.Трамп импортын ганд 25 хувь, хөнгөн цагаанд 10 хувийн татвар тавьсан. Мексик, Канад, Австралид уг хууль үйлчлэхгүй гэдгийг мэдэгдсэн. Үүнтэй адилхан зөвхөн Монголд үйлдвэрлэсэн ноолууран бүтээгдэхүүнийг татваргүй авна уу гэж хүссэн. Ингэж чадвал манай ноолуур 100 хувь бэлэн бүтээгдэхүүн болохоос гадна Хятадын ноолуур манайд үйлдвэрлэгдэн цамц болоод АНУ руу гарах боломжтой.Монгол Улс дэлхийн ноолуурын талыг нь гаргадаг учраас уул уурхайн бус экспортыг нэмэгдүүлэх хамгийн гол нөөц. Эцсийн зорилго нь сонгуулийн үеэр ярьсан ажлын байр нэмэгдүүлэх асуудал. Ажлын байр үүсгэдэг салбараа дэмжиж босгохгүй бол ажлын байр төдийлөн үүсгэдэггүй уул уурхайн 17 хувийн өсөлт ч гэсэн нийт ард түмэнд наалдахгүй байгааг сүүлийн 10-аад жил харлаа.
-Хэдий хэмжээний өртөг бүхий ноолуур гарах юм бол?
-Манай ноолуурыг боловсруулаад бүтээгдэхүүн хийгээд гаргахад нэг тэрбум ам.долларын экспорт байгаа юм. Оюу толгой бүх хүчин чадлаараа ажиллалаа гэхэд таван мянган хүн л ажлын байртай болно. Гэтэл нэг тэрбум ам.доллар дээр 200 мянган малчин айлаас эхлээд хэдэн арван мянган оёдолчин сүлжигч ажлын байртай болно. Мөн даавуугаар хийдэг бүтээгдэхүүнүүд багтаж байгаа. Үүнд: Даавуу нь гадаадаас ирэх боловч оёдолчдын ажлын байр, цалин нь Монголд үлдэнэ. Ийм ажлаар яваад ирлээ.
-Монгол Улсаас хууль бусаар гарсан хөрөнгө АНУ-д үл хөдлөх хөрөнгө болж байршсан, уг мөнгийг Монголд оруулж ирэх талаар яриа хийсэн гэлээ. АНУ-ын тал хэр нааштай хүлээж авсан бэ. Монголоос гарсан мөнгө хэдий ч өөрсдийнх нь нутагт үл хөдлөх хөрөнгө болчихоор үүнийг шийдэж өгөхөд түвэгтэй биш үү?
-АНУ хоёр гараа өргөөд дэмжиж байна. “Бид гадаадын диктаторууд, авлига, оффшорын мөнгийг хадгалдаг, хууль бус зүйлсийг өөгшүүлдэг улс биш. Манай улсад үл хөдлөх хөрөнгө авч байгаа бол хаанаас олсон орлогоо мэдүүлдэг ёстой. Бид хуулиа барина” гэсэн.
Ерөнхийлөгч Х.Баттулга дөнгөж ажлаа аваад Ерөнхий прокурор, АТГ-ын дарга, ЦЕГ-ын дарга нарыг хүлээн авч уулзсан. Уг уулзалтад би орсон. “Ерөнхий сайд асан С.Баяр долоон байшин АНУ-д авчихлаа. Та нар сошиалаар дүүрэн байгаа гэрийнх нь хаягтай зүйлийг нь яагаад тогтоохгүй байна вэ. Хүүхдүүдийнх нь нэр дээр байгаа байшингуудыг хөрөнгө орлогын мэдүүлэгтээ дурдаагүй. Хуулиараа хамаарал бүхий этгээд гээд заачихсан учраас үр хүүхдүүдийнх нь хөрөнгийг хүртэл мэдүүлдэг болсон. Ийм байхад та нар яагаад Ерөнхий сайд асан С.Баярт арга хэмжээ авдаггүй юм бэ” гэж Ерөнхийлөгчийг асуухад тэд “Манай авлигачдын хөрөнгө байгаа Англи, АНУ, Сингапуртай эрх зүйн харилцан туслалцах гэрээ байхгүй. Гэрээ байхгүй учраас нөгөө улсын хуулийн байгууллагууд бидэнтэй хамтарч ажиллахгүй байна” гээд бидний амыг таглаад байсан.
Тиймээс би АНУ-ын Хууль зүйн яам, Холбооны мөрдөх товчоо, Дэлхийн банкны хулгайлагдсан хөрөнгийг буцааж өгөх хөтөлбөрийнхөнтэй уулзахад “Дөнгөж зах зээлд шилжсэн зүүн Европын орнууд, Монгол Улс шиг орнуудад ийм хүндрэл байдаг. Бид 2014 оноос хойш танай АТГ, Ерөнхий прокурорын газарт цуврал сургалтууд явуулсан. Та нар өөрсдийн хөрөнгийг гадаад улсад байгааг мэдэх юм бол ийм захидал бичиж, буцааж авч болно гээд захидлаа яаж бичихийг нь хүртэл зааж өгсөн.Манай хуулийн байгууллагууд энэ тал дээр ганц ч алхам хийгээгүй. Гэтэл Румын улс авлигын хэргүүдээ яаж шийдэж байгаа билээ. Монгол Румын болон зүүн Европын орнууд Дэлхийн банкнаас адил хэмжээний туслалцаа авсан байдаг. Миний уулзсан байгууллагууд хэлэхдээ “Яг энэ хулгайлагдсан хөрөнгөө буцааж авахад эрх зүйн харилцан туслалцааны гэрээтэй байх шаардлагагүй болсон. НҮБ-ын авлигын эсрэг конвенцийн дагуу хүсэлтээ гаргахад л болно. Тэр конвенци ЭЗХТ гэрээг орлодог, өргөдлөө ингэж бичнэ гээд захианы эхийг нь хүртэл зааж өгсөн” гэж байсан. Хуулийн байгууллагуудаас С.Баярын долоон байшингийн араас хөөцөлдөлгүй яагаад ингэж өөгшүүлээд байгаа юм бэ гэхээр “Бид хаана, хэдэн ам.долларын үнэтэй байшин байна вэ гэдгийг олж тогтоосон.
Гэхдээ энэ байшинг авсан мөнгөө Ерөнхий сайд асан С.Баяр манай хүргэний бэлэг, Даваанямын бэлэг гээд яриад байна” гэдэг. Тэр хүмүүсийг нь дуудаад тогтоож болдоггүй юм уу гэхээр “Тэр байшинг худалдаж авсан мөнгө хэний данснаас яаж дамжин орсон нь мэдэгдэхгүй байна” гэдэг л дээ. АНУ-ын талаас “Та нарт тийм шаардлага байгаа бол манайд хүсэлтээ гарга. Хаанаас ямар мөнгөөр авсан гэдэг гүйлгээнийх нь баримтыг бид өгнө. Танай шүүх шийдвэрээ гаргах юм бол энэ байшингуудыг дуудлага худалдаанд оруулаад мөнгийг нь улс руугаа авч болно” гэсэн. АТГ-ын дарга Х.Энхжаргалын яриад байсан зүйл худлаа болсон. Манайд тийм боловсон хүчин байхгүй гэдэг нь худлаа. Англи хэлтэй хүмүүсээ сургасан юм билээ. Түүнчлэн явуулах бичгийг нь хүртэл зааж өгсөн. Адилхан нөхцөлтэй Румын болоод байхад адилхан сургалт авсан Монголын АТГ, прокурор ажиллахгүй байгаа нь хүсэлгүй байна гэсэн үг. Ийм боломж байгаа. Хуулийн байгууллагууд үүнийг ашиглацгаа. Хулгайлагдсан мөнгийг нь эргүүлж олж өгье гэдэг эерэг хандлагатай, хууль эрх зүйн орчин нь бүрдсэн байхад бид араас нь хөөцөлдөхгүй бол бидний л буруу болно.
-Манайхан боломжоо ашиглах тал дээрээ хойрго байгаа юм байна, тийм үү?
-Нэгдүгээрт, дэлхий даяараа авлига, оффшор, татвараас зайлсхийх, мөнгө угаах гэмт хэрэг нь нэг улсад хийгдэхээ больж олон улсыг хамардаг болсон тул олон талын хамтын ажиллагаагаа хөгжүүлжээ. Дэлхийн бүх оронд байгаа шиг тийм боломж Монгол Улсад шинээр бий болж. Нэг улсад авлигаар авсан мөнгөө нөгөө улсад зарцуулдаг тул улсуудын хууль сахиулах байгууллагууд хүнд суртлаа хойш тавьж илүү шуурхай хамтран ажилладаг болсон.
Хоёрдугаарт, үндэстэн дамнасан том корпорациудын татварыг авах хүрээнд дэлхийн татварын албадын хамтран ажилладаг Глобал форумд Монгол Улс нэгдүгээр сарын 15-нд орсон. Оюу толгой дээр хөрөнгө оруулалт хийсэн гэхээр нь “Хаана хийсэн бэ” гэхээр материал нь олддоггүй. Б.Чойжилсүрэнгийн үед орно гэж байгаад Ч.Хүрэлбаатар Сангийн сайд болоод больчихсон. Үүний дараа хар жагсаалтад ороод нөхцөл байдал буруу тийшээ эргэсэн. Дэд сайдынх нь албан бичгийг үгүйсгэж байгаад Глобал форумд орсныг санаж байгаа байх. Энэ байгууллагын гишүүн болсноор Монголд үйл ажиллагаа явуулж буй үндэстэн дамнасан корпорациудын татварын тайланг бид бусад улсад өгөх үүрэгтэй. Тэр корпораци өөр орнуудад явуулснаа манайд татварт тооцуулна гэвэл татварын баримтыг бид авах эрхтэй болж байна. Нэг улсад оруулсан хөрөнгө оруулалтаа заагаад бусдыг нь нуудаг байдал хаагдаж байгаа юм. Тиймээс татвараа олж ав, авлигын журмаар хөрөнгөө алга болгочихгүй байх тал дээр олон орны хуулийн байгууллага, Засгийн газар, Сангийн яамд хамтарч ажиллаж байгаа юм билээ. Бид нэн даруй энэ сүлжээнд нь орж тусламжаа авч, эргүүлээд туслах үүрэгтэй.
Ингээд явбал гадаадын хөрөнгө оруулалтаас авах ашиг, татвараа бүрэн авах боломжтой.
-Та АНУ руу яваад ирсэн. Гэтэл тэнд Монгол Улс Элчин сайдаа томилоогүй байгаа биз дээ. Япон, Канад мөн Элчингүй байна. Элчин сайдуудын томилгоо хэзээ хийгдэх вэ?
-Ерөнхийлөгч чуулган дээр маш тодорхой хэлсэн. Энэ хүмүүс очоод улсаа төлөөлөн ажил хийж чадахгүй. Тиймээс хуулийн дагуу гадаад яамандаа ажилладаг төрийн албан хаагчдаасаа шинэ Элчин сайд нарын нэрийг Засгийн газар УИХ-д оруулаад зөвшилцөөд ирвэл Ерөнхийлөгч шууд томилохоор байгаа. Гацаж байгаа газар нь Ерөнхийлөгч биш Улсын Их хурал.
-Ё.Отгонбаяр дэд сайдыг энэ долоо хоногт АНУ-д Элчин сайдаар явах гэж байна гэсэн мэдээлэл гараад байна л даа...
-Элчин сайдуудын нэрсийг зөвшилцөхөөр УИХ удахгүй тодруулах байлгүй.
-Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийг гадаад орнуудад айлчлахгүй байна. Гадаад харилцаандаа анхаарахгүй байна гэсэн шүүмжлэл гарч байгаа. Гадаад харилцаандаа хэр анхаарч байгаа вэ. Энэ жил Ерөнхийлөгч хаана хаана айлчлах юм бол?
-Ерөнхийлөгчийн айчлал харьцангуй зүйл. Төрийн тэргүүнээр сонгогдчихоод “Би танайд айлчилъя” гээд явчихдаггүй юм. Ерөнхийлөгчөөр сонгогдоод нэг жил ч болоогүй байна. Х.Баттулга Ерөнхийлөгч анхны ажлын айлчлалаа Владивостокт хийсэн. Ерөнхийлөгчийн айлчлал болдгоороо болно. Үүнд санаа зовох хэрэггүй. Гадаад харилцааны ажил сайн явж байгаа. Өмнөх Ерөнхийлөгч шиг сар бүр гадаад явснаар гадаад харилцаа сайн болчихгүй. Чанарын асуудал байгаа юм. Өмнөх Ерөнхийлөгч НҮБ-ын хуралд найман жил алгасалгүй явсан байна лээ. Тогтвортой хөгжлийн үзэл баримтлал гэх мэт хуралд Ерөнхийлөгч зайлшгүй очих ёстой. НҮБ-ын хуралд явахад байрлах зочид буудлаас эхлээд нэлээдгүй их хэмжээний мөнгө гардаг. Тиймээс Ерөнхийлөгч зайлшгүй шаардлагатай хуралд л явна. Ерөнхийлөгчийн явах шаардлагагүй хуралд Гадаад харилцааны сайд нь явж бай гэдэг байр суурьтай байгаа.
Энэ ондоо багтаж хоёр хөрш болон гуравдагч хөршдөө Ерөнхийлөгч айлчилна. Ерөнхийлөгчийн гадаад бодлогын үндсэн зорилго нь эдийн засгийн тал дээр хамтарч ажиллах, Монголын бүтээгдэхүүнийг худалдаж авдаг хөрш орнуудтай болно гэж зорьж байгаа. Дүр үзүүлсэн харилцаа биш, үнэхээр сайн харилцаатай юм бол Монгол Улсаас түүхий эд биш боловсруулсан бүтээгдэхүүн ав гэж байгаа юм.
Түүхий эдээ зарахаар 30 гэр бүл л баяжаад байна. Боловсруулаад зарвал гурван сая монголчууд цалинтай, ажилтай, орлоготой болж өрөө дарна. Прагматик эдийн засагжсан гадаад бодлого. Тухайн улстай явж байгаа эдийн засгийн харилцаа, худалдаа байхгүй, 5-10 сая ам.долларын худалдаа хийж байгаа бол заавал айлчлал хийх хэрэг байна уу.
-Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга сонгогдсоноосоо хойш 12 аймаг, долоон дүүрэгт ажиллаж 15 мянга гаруй иргэдтэй уулзаж, саналыг нь сонссон гэдэг статистик мэдээлэл бий. Төрийн тэргүүний иргэдтэй уулзаж буй уулзалтын гол зорилго нь юу юм бэ?
-Ерөнхийлөгч сонгогдсоноосоо хойш 12 аймаг, долоон дүүргийн 15400 иргэнтэй уулзсан байна. Уулзалтын гол зорилго өмнө хэлсэнчлэн сонгуулийн үеэр яригдсан ажлын байрны тухай асуудал байгаа юм. Ажлын байргүй бол ямар ч Их хурал, Ерөнхий сайд байгаад нэмэргүй. Ажлын байрыг яаж нэмэгдүүлэх вэ гэдэг ҮАБЗ-ийн анхны зөвлөмжийг гаргасан. Иргэдийг ажилтай болгохын тулд зах зээлээ нэмье, Япон руу татваргүй бараа гардгаас гадна АНУ руу оёмол, сүлжмэл бүтээгдэхүүнээ гаргая.
Ажлын байрыг бий болгох хүрээнд дэд бүтцийн ажлуудаа явуулж, төмөр зам, авто зам, цахилгаан станцаа барья гэсэн. Эхнээсээ ажил болоод явж байна. Иргэдийн уулзалтын үеэр мэдээж иргэдийн зүгээс өөрсдийн өмнө тулгамдсан зүйлсээ л ярина. Иргэдийн саналыг эрэмбэлээд үзэхээр тэтгэвэр, тэтгэмж амьдралд хүрэхгүй байна. Оффшор данстай хүмүүсийн мөнгийг оруулж ирэх, төрийн байгууллагуудын буруутай үйл ажиллагаанд анхаарах, орон сууцтай холбоотой асуудал, ажилгүйдэл, ядуурал, утаа, агаарын бохирдол,шүүх авлигатай тэмцэх асуудал, намаар ялгаварлан ажлаас халсан асуудлууд дээр иргэд түлхүү саналаа хэлж Ерөнхийлөгчийг анхаарал хандуулахыг хүссэн.
Тэтгэвэр яагаад иргэдийн хамгийн тулгамдсан асуудал болчихов гэхээр шинэ Их хурал гарч ирээд тэтгэврийн насыг нэмсэн. Үүнтэй холбоотойгоор 60 настайдаа тэтгэвэрт гарна гээд нийгмийн даатгалын шимтгэлээ төлж байсан чинь 65 настайдаа эрэгтэй хүн тэтгэвэрт гарна гэчихээр уг асуудал хамгийн ихээр иргэдийн анхаарлыг татаад байгаа юм. Нэг үгээр хэлбэл шинээр байгуулагдсан Их хурлын буруутай шийдвэрээс болсон. Мөн бүх ахмадын тэтгэврийг ижилхэн 27 мянган төгрөгөөр нэмсэн. Энэ хангалттай биш. Бүх хүнд тэтгэврийг тэгш нэмэх биш бага тэтгэвэртэй хүмүүсийн тэтгэврийг ахиухан нэмэх ёстой. 600-700 мянган төгрөгийн тэтгэвэр авч буй иргэдийн тэтгэвэр 27 мянгаар нэмлээ гээд ялгаа бараг байхгүй. Харин 200 мянган төгрөгийн тэтгэвэр авч байгаа хүнд 27 мянган төгрөг биш 100 мянган төгрөг нэмсэн бол амьдралд нь нэмэр болох байлаа. Ерөнхийлөгч иргэдийн санал дээр тулгуурлан тэтгэврийн шинэчлэл хийх хүрээнд яам, агентлагуудаар судалгаа хийлгэж байна. Ажлын хэсэг байгуулагдсан.
Иргэдийн яриад байгаа дараагийн нэг анхаарал татсан асуудал нь гадаадад байгаа хөрөнгө, оффшортой холбоотой, энэ хүрээнд АНУ-д бүртгэлтэй байгаа хөрөнгийг шүүхийн тогтоолоо авч ирээд чөлөөтэй авч болно. Тэнд байгаа байшинг аваад ирэх биш зараад мөнгийг нь аваад ирчихнэ. Ийм байдлаар асуудлыг шийдэж болно. Хоёрдугаарт, АНУ-ын хуулийн байгууллага дэлхий даяар нөлөөтэй байдаг. Энэ нөлөөгөө ашиглаад бидэнд туслаач. Тухайлбал, Швейцарийн банк, Английн үл хөдлөх хөрөнгийн газар гэх мэтээр хамтран ажиллаж болно гэсэн байгаа.
-Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Монголбанкны ерөнхийлөгчтэй уулзаж байхдаа эрсдэлгүй зээл буюу цалин, тэтгэвэр барьцаалсан зээлийн хүүг бууруулах талаар анхаарал хандуулж ажиллаарай гэсэн. Энэ ажил хэр бодит үр дүн өгч байгаа вэ?
-Тэтгэвэрийн зээлийн хүү буурсан. Харин цалингийн зээлийн хүүг бууруулж чадаагүй байна.
-Цаашид цалингийн зээлийн хүүг бууруулах боломж байна уу?
-Бүрэн боломжтой. Зээлийн хүү эх үүсвэрээсээ шалтгаалдаг. Зээлийн эх үүсвэр өндөр хүүтэй байвал зээлийн хүү өндөр л байна. Мөн эрсдлийн болон банкны ашигт ажиллагааны түвшинээс зээлийн хүү хамаараад байгаа юм. Монголбанк эх үүсвэрийн өртгийг бууруулах тал дээр арга хэмжээ авч болно. Одоохондоо түүндээ хүрээгүй байгаа юм билээ. Эрсдэл буурсан гэдгээрээ зээлийн хүү бага зэрэг буурсан. Үүнийг Ерөнхийлөгч хангалттай биш гэж байгаа. Илүү боломж бий.
Дэлхийд байхгүй зээлийн хүүтэй улсад бид амьдарч байна. С.Эрдэнэ гишүүн зээлийн хүүг бууруулах хуулийн төсөл санаачилсан, хэлэлцүүлэг хийж байгаа. Зээлийн хүүнд дээд хязгаар тогтоодог улс орнууд бий. Зарим тохиолдолд хэт өндөр хүүг эрүүгийн гэмт хэрэг гэж үзэж байна л даа. АНУ-ын муж бүрийн зээлийн хүү харилцан адилгүй байх жишээтэй. Нью-Йорк мужид нэг сарын 25 хувийн хүүтэй бол гэмт хэрэг, 16 хувь бол зөрчил гэж хуульчилсан байдаг. С.Эрдэнэ гишүүний санаачилж буй хууль энэ чиглэлийнх байх болов уу.
Ардчилсан нам 2012-2016 онд нийт зээлийн багцын гуравны нэгийнх нь хүүг бууруулж нэг оронтой тоонд оруулсан. Бид санхүүгийн шинэ механизм ашиглаж, экспортод бараа гаргаж байгаа үйлдвэрүүд, Үнэ тогтворжуулах хөтөлбөр хэрэгжүүлж байгаа бол хөнгөлөлттэй зээл өгсөн. Иргэдийн хамгийн их хэрэглэдэг ипотекийн зээлийн хүүг 15 хувиас бууруулж найман хувь болгосон, орон нутаг болон гэр хорооллын дахин төлөвлөлтийн байрнууд таван хувь болтлоо буурсан байсан. МАН гараад зээлийн хүүг бууруулах ажлыг үргэлжлүүлж явуулах болохоос биш шинэ зүйлийг бодож олж чадаагүй. Бид ипотекийн зээлийг найман хувь болгосон нь эх үүсвэрийг нь шийдэж чадсантай холбоотой. Дагаад хадгаламжийн хүү буурна гэсэн үг. Хадгаламжийн нэг жилийн хугацаа нь дуусангуут хүүг нь бууруулаад явчихаж болно. Тийм хүсэл, зориг Ардын намд байна уу, үгүй юу гэдэг л байна. Ардчилсан нам УИХ-д олонхи биш ч олон суудалтай байхдаа нийт зээлийн хүүг 30 хувийнх нь хүүг бууруулж чадсан. Ардын нам дангаараа засаглаж байгаа үедээ нөгөө 30 хувийг нь бууруулчих. Зээлийн хүү бууруулах нь нэг өдөр хийгдэх ажил биш. Нийт эдийн засгийнхаа тэнцвэрийг харж байж хийгддэг. Дараагийн дөрвөн жилд нөгөө 30 хувийг нь буулгах маягаар явахаас биш ганц далайлтаар хийчихдэг ажил биш. Хэрэв тэгж болдог байсан бол дөрвөн жил үргэлжлэхгүй шүү дээ.
-Өнөөдөр тэтгэвэр авч буй нийт иргэдийн 70 хувь нь 240-270 мянган төгрөгийн тэтгэвэр авч байгаа гэдэг. Тэтгэврийн хэмжээг хэрхэн нэмэх боломжтой бол. Тэтгэврийн шинэчлэлийн талаар чиглэл өгөх ажлын хэсэг ажиллаж байгаа гэсэн?
-Би хоёрдугаар сарын 9-нд ажлын хэсэг байгуулсан. Удахгүй үр дүнгээ танилцуулна. Тэтгэврийн асуудлыг Ерөнхийлөгч дангаараа шийдэхгүй. Ерөнхийлөгч яагаад тэтгэвэр рүү оролцоод байна вэ гэхээр “Одоог хүртэл явсан бодлого чинь хэр зөв бэ. Тэтгэвэр бага байна. Нэмэх хэрэгтэй. Тэтгэврийг нэмэхийн тулд яах вэ” гэсэн. Уг асуудлын хүрээнд Засгийн газрын холбогдох байгууллагууд асуудлаа судалж байна. Ерөнхийлөгч үүн дээр чиглэл өгсөн зарлиг гаргана. Ерөнхий сайд хамтарч гарын үсэг зурдаг чиглэл өгсөн зарлигийг заавал биелүүлэх ёстой байдаг. Ерөнхийлөгч, Засгийн газар тэтгэврийн бодлогоо өөрчлөх шаардлагатай бол өөрчилье, түрүүчийн Их хурлаар баталсан бодлого болж байна гэвэл хоёр жилийн хугацаанд юу хийв гэдэг асуулт гарч ирнэ.
Зөрүү арилгана гэдэг нэр томьёо бий. 1995 онд тэтгэвэрт гарсан хүнд өнөөдрийнх шиг тэтгэвэр өгнө гэсэн үг биш. 1995 онд тэтгэвэрт гарсан багш өнөөдөр тэтгэвэрт гарч байгаа багш хоёр ойролцоо тэтгэвэр авахыг зөрүү арилгах гээд байгаа юм. Түүнээс тэнцүү авч болохгүй. Сүүлд тэтгэвэрт гарсан багш нь илүү шимтгэл төлсөн. Засгийн газарт дахиад эх үүсвэр хэрэгтэй. Эх үүсвэр хаана байна вэ гэвэл уул уурхайн баялгаа өөрсдийн мэдэлд оруулж 30 гэр бүл ашиг хүртдэг биш нийтээрээ ашиг хүртдэг болж байж тэтгэврийн шинэчлэлийг хийнэ.
-Ерөнхийлөгч хүүхдийн мөнгийг 100 хувь олгох ёстой гэсэн. Засгийн газар 60 хувьд нь олгож байна, ОУВС-тай тохирсон гээд байгаа л даа. Хүүхдийн мөнгийг 100 хувь олгох боломж бий юу?
-Ерөнхийлөгч зарчим ярьж байгаа. Хүүхдийг хүүхэд байхад нь чи баян, ядуу хүүхэд. Чамд хүүхдийн мөнгө олгоно, олгохгүй гэж ялгаа гаргаж байгаа нь буруу. Байгалийн баялгаа 30 гэр бүлд алдсанаас болж лицензтэй баян, лицензгүй ядуу гэдэг хоёр давхарга бий болчихлоо. Үүнийгээ яагаад хүүхдүүд дээр тусгах гээд байгаа юм бэ. Наад хүүхэд чинь сургууль руугаа ороод хүүхдийн мөнгө авдаг ядуу, хүүхдийн мөнгө авдаггүй баян хүүхэд гээд хувцсаараа ялгараад, анги доторх баян ядуугийн ялгаа гаарах гээд байна.
Ардчилсан нам засаглаж байхад хүүхдийн мөнгийг ялгаварлалгүй олгож байсан. Ч.Сайханбилэг ялгаж өгнө гээд орж ирэхэд АН-ын бүлэг зөвшөөрөөгүй тул 100 хувь олгосон. Мөнгө нь дутаад байгаа бол дэд сайд нараа цомхотгож, хэмнэсэн мөнгөөр нь хүүхдийн мөнгийг 100 хувь олгоё гэдэг шийдэлд хүрч байсан. Сэтгэл байвал ажил хийж болно. Ялангуяа баян, хоосны ялгаагаа хүүхдэд битгий ойлгуул гэж байгаа юм. Хүүхэд ямар гэр бүлд амьдарч байгаагаасаа үл хамаараад баталгаатай 20 мянган төгрөгөө авдаг байя гэсэн хуулийн төслийг Ерөнхийлөгч санаачилсан. Энэ долоо хоногт өргөн барина. Хуулийн тухай хуулиар хууль санаачлаад аваачиж өгдөг байсан, больсон. Засгийн газраас бичиг авна, эх үүсвэр байна уу гэж судална, хэлэлцүүлэг хийнэ гээд хүнд сурталтай болсон. www.president.mn сайт дээр хэлэлцүүлэг явж байгаа.
Хүүхдийн мөнгийг 100 хувь олгохыг дэмжиж байна гээд хороо, дүүрэг, сумаас иргэд саналаа өгч регистрийн дугаартайгаа, гарын үсгээрээ баталгаажуулж байна. Ард түмэн ингэж хүсэж байна гээд хэлэлцүүлгийнхээ үеэр харуулна. Хүүхдийг алагчлалгүй хүүхдийн мөнгийг бүгдэд нь өг гэж байгаа. Эхлээд нийт хүүхдийн 40 хувь байснаа 60 хувьд олгож эхэлсэн. Одоо 80 хувьд нь өгнө гэх юм. Ингэж нохойн баас шиг юм хийх шаардлага байхгүй. Энэ зарчмын асуудал.Саяхан төрийн албан хаагчдад 300 мянган төгрөгийн урамшуулал олгож нийтдээ 55 тэрбум төгрөг зарцуулсан. Энэ мөнгийг зүгээр л хаячихсан гэсэн үг. Гэтэл энэ мөнгө чинь өнөө дутаад байгаа хүүхдийн мөнгөний 20 хувь байхгүй юу. Хүүхдүүддээ 100 хувь мөнгийг нь олгох уу, төрийн албан хаагчдад нэг удаа 300 мянган төгрөг олгох уу гэсэн сонголтоос МАН төрийн албан хаагчдыг сонгосон. Боломж бий. ОУВС руу асуудлаа битгий чих. Өмнөх дөрвөн жил ОУВС-гүй явж болоод л байсан.
Ипотекийн зээлийг өгч болохгүй гэж Ардын намынхан хэлдэг байсан. Ардчилсан нам эх үүсвэр олоод жил бүр нэг их наяд нийт гурван их наяд төгрөгийг ипотект өгсөн.
Тэглээ гээд гамшиг болсонгүй. 80 мянган айл орон сууцтай болсон. Юу нь буруу байгаа юм. Харин МАН гараад ипотекийг зогсоосон. Барилгын салбарт ажиллаж байсан 100 мянган хүн ажилгүй болчихлоо. Эдийн засгийн үндсээ эвдэлгүй авч явах ёстой. Одоо яахаа мэдэхээ байгаад гацчихсан.
-Та эдийн засаг болон ажлын байрны талаар нэлээд ярилаа. Ялангуяа залуусыг ажлын байртай, тогтмол цалинтай болгох нэг хөшүүрэг нь “Монгол цэрэг бүтээн байгуулалт” хөтөлбөр юм. Уг хөтөлбөрийг янз бүрээр л тайлбарлаж байна...
-Манай Их хурлын үед “Монгол цэрэг бүтээн байгуулалт” хөтөлбөрт 20 тэрбум төгрөг өгсөн. Гол санаачлагч нь Ерөнхийлөгч маань гишүүн байхдаа л даа. Сайдын албаа өгчихөөд энэ талаар нэлээд хөөцөлдсөн. Тиймээс би Их хурлын дарга байхдаа дэмжиж 20 тэрбум төгрөг төсөвт суулгаад, барилгын цэргийн ангийг нэмж байгуулсан. Хугацаат цэргийн албанд татагдсан залуусыг зургаан сар МСҮТ-д сургасан. Цэргүүд цэргийн үүргийнхээ хажуугаар МСҮТ-д сурснаар самосваль, эксковаторын жолоочийн үнэмлэхтэй төгссөн. 20 тэрбум төгрөгөөр ийм бэлтгэл ажлууд хийгдсэн. Одоо барилгын цэргийн таван анги байхаас гадна хэдэн мянган хүн сургасан. Хэдийгээр тэд халагдаад явчихсан ч гэсэн ажил байна гэвэл яваад л ирнэ. Ерөнхийлөгч яагаад “Монгол цэрэг бүтээн байгуулалт” гээд яриад эхэлсэн бэ гэхээр өөрийг нь сайд байхад Н.Алтанхуягийн Засгийн газрын “Монгол цэрэг бүтээн байгуулалтад” хөтөлбөрийг баталсан тогтоол гарсан. Энэ нь Батлан хамгаалахын тухай хууль, Зэвсэгт хүчний тухай хуульд нийцсэн. Гэрээт цэргээр ажил хийлгэх болохоос хугацаат цэргүүдээр ажил хийлгэнэ гээд байгаа юм биш. Гэрээт цэрэг шинэ юм биш. Жишээ нь, хилийн цэрэг 100 хувь гэрээтэд шилжих төлөвлөгөөтэй байгаа. Санхүүгийн боломжоосоо шалтгаалаад өнөөдөр 50 хувь нь гэрээт болчихсон. Хил дээр алба хааж буй хоёр цэргийн нэг нь гэрээт, нөгөө нь хугацаат. Гэрээт цэргүүд ахлагч болоод цалингаа авна. Хоол, байр нь үнэгүй. Үүнтэй адилхан хугацаат цэргүүд мэргэжлийн сертификаттай болоод халагдангуут бүтээн байгуулалтын ажилд ажиллах уу, цалин нь нэг сая болон түүнээс дээш, ийм хугацаанд ажиллана гээд сайн дурын үндсэн дээр гэрээ байгуулаад явна.
Аль ч бүтээн байгуулалтын ажлын төсөвт цалингийн зардал нь суусан байдаг. Гадаад ажилчдад цалин өгөхийн оронд дотоодынхоо цэргүүдэд өгөх гээд байгаа юм. Төмөр зам гэхэд л далан барих нь дийлэнх ажил нь байдаг. Тиймээс далангийн ажил дууссаны дараа мэргэжлийн компани нь ирж рельсээ тавиад бусад мэргэжлийн ажлаа хийнэ. Нийт ажлынх нь 60-70 хувь нь далантай холбоотой. Далангийн гүүр, ус зайлуулах хоолойг манай цэргийн ангиуд бариад сурчихсан. Асгатын мөнгөний ордны замаас эхлээд энгийн замын компанийн хийж чадахгүй байгаа ажлыг манай цэргүүд хийж чадаж байгаа. Төмөр зам, авто замын ажил байсаар байтал залуус өөрсдөө очиж оролцдоггүй учраас гадаадын ажилчид аваад байна. Тиймээс дотоодын ажилчдаа авъя. Замын нийт өртгийн 30 хувь нь цалин байдаг. Нэг км замыг нэг тэрбум төгрөгөөр тавьдаг гээд бодоход 300 сая төгрөг нь цалин байгаа биз. Энэ 300 сая төгрөгийг хятад ажилчин авах уу, монгол цэрэг авах уу гэдэг сонголт юм. Яахаараа монгол залуус жилийн өмнө цэрэгт ирж юм сурчихаад цалинг нь авч болохгүй байгаа юм бэ. Цэрэг гээд ярихаар өрвөлзөөд явчихдаг хэдэн хүн бий.
-Ерөнхийлөгчийн зарим зөвлөхүүд өнөөдрийг хүртэл томилогдоогүй байна. Хэзээ орон тоо нь бүрдэх юм бол?
-Ерөнхийлөгчийн орон тооны есөн зөвлөхийн гурав нь одоогоор хараахан томилогдоогүй байна. Удахгүй авах байх. Та нар санаа зовоод хэрэггүй.
-Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийг хууль санаачлахгүй байна. Нэг ч хуулийн төсөл өргөн барьсангүй гэдэг шүүмжлэл яваад байгаа л даа?
-Тооны хойноос хөөцөлдөхгүй. Хүүхдийн мөнгийг 100 хувь олгох хуулиа оруулна. Дараагийн хууль нь Үндсэн хуулийн 6.1-т заасан Газрын доорх байгалийн баялаг ард түмний өмч гэдэг хуулиа оруулах юм. Энэ жил оруулах үндсэн хоёр хууль ийм байна.
-Эрдэнэт үйлдвэртэй холбоотой асуудал яригдаж байна. Ерөнхийлөгч намрын чуулганы хаалт дээр орж ирэхдээ өөрийн байр сууриа илэрхийлсэн ч гишүүдийн асуултад хариулт өгсөнгүй гээд байгаа. Байр суурь нь ямар байгаа вэ?
-Гишүүд асуулт асуугаад байсан. Эрдэнэтийн 51 хувийг хариуцах хүн нь Ерөнхийлөгч биш. Эрдэнэт үйлдвэрээр хууль зөрчиж баталгаа гаргуулж өрөнд оруулсан хүмүүс нь бүгдээрээ амьд сэрүүн байна. Тэр мөнгийг хаашаа оруулсныг өөрсдөө мэдэж байгаа. Ш.Батхүү гээд бизнесмэн, Ерөнхий сайд асан С.Баяр, Төмөр замын дарга асан Т.Очирхүү, Эрдэнэт үйлдвэрийн дарга асан Ч.Ганзориг, Эрдэнэт үйлдвэрийн ТУЗ-ийн дарга асан Д.Сугар гээд бүгд гадаадад байгаа байшиндаа сайхан амьдраад байж байна шүү дээ. Энэ 100 сая ам.доллар оргүй алга болно гэж байхгүй. Хаа нэг газар байгаа. Нэг сая ам.долларыг цүнхэнд хийгээд нууж болох байх. 100 сая ам.долларыг цүнхэнд хийгээд улс орон дамжуулаад явдаг юм гэж байхгүй. Бүгд шилжүүлгээр явдаг. Ямар ч улсын хилээр орсон 10 ба түүнээс дээш мянган ам.долларыг мэдүүл гэж байгаа биз дээ. Мэдүүлэхгүй бол хураагдана. Тиймээс шилжүүлгээр явдаг. Тэр бүх шилжүүлгийнх нь клиринг хийдэг газар нь АНУ-д байна. Манай хуулийн байгууллагынхан АНУ-ын ХМТ, Хууль зүйн яамтай хамтраад ажиллачихвал бүх зүйл илэрнэ. Ийм боломж бий. Ерөнхийлөгч асуулт асуусан таван гишүүнд бичгээр хариу өгсөн.
-Гэхдээ гишүүд чуулган дээр асуулт асуухад хариулсангүй зугтчихлаа гээд байсан...
-Ерөнхийлөгч чуулганд тааллаараа оролцдог. Гишүүдийн асуултанд хариулах үүрэг байхгүй. Ерөнхийлөгч асуултанд бичгээр хариулсан. “Та нар буруутай этгээдүүдээ дуудаж уулз. Тэр мөнгө хаана байна гэж асуу” гэсэн. 49 хувийг бол УИХ-д 65 суудалтай МАН улсад хурааж аваад ард түмэнд тарааж өгнө гээд амалсан. Ерөнхийлөгчийн байр суурь маш тодорхой. Сонгуулийн үеэр Эрдэнэтийн иргэдтэй уулзахдаа “49 хувийг Монголын ард түмэндээ хувааж өгнө гээд үүнийг зорилгоо болгосон улс төрийн нам байна. Байгалийн баялаг ард түмний өмч. Наад ажлаа хийцгээ” л гэж байгаа юм. Түүнээс биш 49 хувь нь зөв, Засгийн газрын зөв, буруугийн талаар яриагүй.
-Та дээр яриандаа дурдахдаа Ерөнхийлөгчийн анхны ажлын айлчлал Владивосток байсан гэсэн. Энэ үеэр яригдсан транзит тээврийн хөнгөлөлт ажил хэрэг болсон уу?
-Энэ түүхэн үйл явдал. Монгол Улс далайд гарцгүй. Тиймээс бид яаж ажлын байртай болох вэ, экспортоо хэрхэн нэмэгдүүлэх вэ гэдэг хамгийн эхний том асуудал. Монгол Улс урд, хойд хоёр хөрштэй алинтай нь ч транзит тээврийн гэрээгүй явж ирсэн. Транзит гэрээ гэдэг бол манай барааг ямар үнэ тарифаар далайн эрэгт хүргэх вэ гэдэг гэрээ. Бид хоёр хөрштэйгээ транзит гэрээ байгуулах ажлыг 1990 оноос хойш эрэлхийлж байгаа. Монголд үйлдвэрлэсэн ямарваа нэгэн бүтээгдэхүүн дэлхийн зах зээлийн үнэндээ хүрнэ гэвэл хоёр хөршийн далайн боомтод хүрэх ёстой. Нэг нь Владивосток нөгөөх нь Тяньжин боомт. Зүүн хойд Хятадын боомтууд гэвэл Дан Дон, Чин Хун Дао, Тяньжин гээд байна. Оросын нутгаар Владивосток, Находкагийн боомт байгаа юм. Энэ олон боомт руу манай коксжих нүүрс хүрч байж нэг тонн 200 ам.доллараар зарагдана. Бид далайн эрэгт хүргэж чадахгүй байгаа болохоор өнөөдөр нүүрсээ 50-70 ам.доллараар өгч байгаа. Зарж болох үнэнийхээ бараг дөрөвний нэгээр өгдөг шударга бус худалдаа хийж болохгүй. Монгол Улсын Засгийн газар 1990 оноос хойш хөөцөлдөж байгаад 2015 онд А.Гансүх Зам тээврийн сайд байхдаа БНХАУ-тай транзит тээврийн гэрээг байгуулсан. Энэ гэрээ маш чухал. Манай нүүрс тонн нь 25-30 ам.долларын төлбөртэйгээр манай хилээс Хятадын далайн боомт хүртэл явах боломжтой болсон. Владивостокт байгуулахаар тохирсон гэрээ 2010 онд А.Гансүх Зам тээврийн дэд сайд байхдаа эхлүүлж байсан. Ерөнхий сайдын айлчлалын үеэр Санкт петербургт гарын үсэг зурагдахаар хүлээгдэж байна. Үүгээрээ ОХУ бусад чиглэлтэй өрсөлдөхүйц үнийг манайд өгөх үүрэг хүлээсэн. Хэмжээний хувьд гурав дахин урт зам туулах хэдий ч адилхан тариф өгнө гэдэг бол манай улсад тусалж байна гэсэн үг. 25-30 ам.доллараар хил хүрнэ. Тэгэхээр аль улсаар дамжих нь хамаагүй болчихож байгаа юм. Ямар ч байсан нэг гарцтай байсан бол Владивостокийн гэрээ хэлэлцээний дүнд хоёр дахь гарцаа олж авлаа. Дан ганц нүүрс гэлтгүй чингэлгийн тээвэр, ган, зэс, төмрийн хүдрээ далай руу гаргаж болно. Ингэснээр бид дэлхийн зах зээлийн шударга үнээр бараагаа зарна. Дэлхийн зах зээлийн үнээр бараагаа зарна гэдэг чинь ажлын байр байхгүй юу.
Намайг Их хурлын дарга байхад зурагдсан Хятадын транзит тээврийн гэрээ, Х.Баттулга Ерөнхийлөгчийг томилогдсоны дараа Владивостокт хийгдсэн Оросын транзитын гэрээ хоёр манай улсын эдийн засгийг өсгөхөд чухал ач холбогдолтой. Манай компаниуд уул уурхайн баялгаас өөр экспорт бодож олох ёстой. Зам нээгдсэн.
Ярилцсан Э.ЭНХБОЛД
Эх сурвалж: "Өдрийн сонин"
Сэтгэгдэл0
АН 12-16 мөн ч их идсэн дээ.
Их цэврэлгээ зайлшгүй хэрэгтэй яаравчлах цаг болжээ
Өмнөд Африкын Банк МАН ын хулгайчуудад хулхидуулсан өшөөгөө авах гэж Банкаа хятадад заржээ Үр дүнд МАН ыг тэжээдэг 51 хувь хятадад очжээ Монголдоо авчирсан 49 хувьцааг төрийн нэрээр дээрэмдэх гэж улайрсан Нямдоржийн эх оронч жүжгийн учир тайлагдав хөгийн новшнууд юм даа
За яахав, урд нь мэддэггvй байсан, яаж захиа бичихээ америкт очиж заалгаад ирсэн болтой, энэ олигархууд хоорондоо уралцах нь бидэнд л ашигтай болно биз, негее тал нь хvчтэй болохоороо бас л АНУ явж Женкогийн темер замаас шаасан олон сая доллар орост байна уу, Сингад байна уу олж егеж туслаач гээд явах юм байгаа биз, эзний алба ээлжтэй. Хэд хэдэн ойлгомжгvй асуудал байх юм. Сошлоор шуугиад байсан цэргээр газар шороо ухуулна гээд байсан нь гэрээт цэрэг болж хувирваа, гэрээт цэрэг юм бол 3 жил гэж заадаг нь ямар учиртай юм, энэ Зикагийнхаар гэрээт цэрэг сард 2 сая тегрегний ажил хийгээд харин хугацаат цэрэг нь нэг жил улсаар зvгээр тэжээлгээд халагдах нээ, эсвэл чи заавал гэрээт цэрэг бол, болохгvй бол шоронд хийнэ гэх юм уу, эсвэл монголын цэргийн насны бvx эрчvvдийг албадлагаар гэрээт цэрэг болгоно гэсэн хууль гаргах юм уу, ойлгомжгvй.Хэмжээний хувьд гурав дахин урт замд адилхан тариф егне гэдэг чинь юу гэсэн vг вэ, "25-30 ам доллараар хил хvрнэ"....... аль хил хvрэхийг яриад байнаа, ТТ-ээс монголын хил хvрэхийг хэлээд байна уу эсвэл Владивостокын усан хил хvрэхийг яриад байна уу, бурхан минь монгол орос хоер нэгдээд нэг хилтэй болчоогvй биз дээ, эсвэл Женко та хоер Востокт очоод монголыг орост нэгтгэчээд ирсэн юм уу ??!!!!??? Энэ их зах зээлийн ерселдеений vед манайд туслаад байгаа орос хариуд нь юу авах вэ, наймаанд найз байдаггvй гээд гуцаад явсан чинь саяхан даа, Зика, эцэст нь нэг би гэж яриад л нэг еронхийлогч гэж яриад л та хоерын аль нь еронхийлогч юм бэ ингэхэд ???!!!!!
Тэмээ гэхээр ямаа гэх тэнэг үү чи
Энэ сэжгийн бэтэгийг АН-ын шаар шавхруунууд гаргаж ирж Монгол улсыг бузарлаад байгаа шүү. Өмч хувьчлал гэж юу байлаа. Тэгээд ичихгүй эх оронч хүн болох гэж үхэж далд орооч энэ балай ялгадас
Энэ бэлтрэг Зандаа тагнуул юмуу АТГ-ын дарга, эсвэл ерөнхий прокурор болж бүгдийг алж хядаад өгнө гэж мөрөөдсөн хороо хийх гэж их хичээж байна. Энэ тогжгорыг төрийн сэнтийд дахиж хэзээ ч гаргаж болохгүй. Монголыг өөрийн өш хонзон эрх ашгийн төлөө бүрэн сүйрүүлж мэдэх гөлөг байгаа юм.
Хуц муу хулгайч
Яагаад сандраад б.на?
Миеэгийн хамаатан монголыг энэ хэвээр нь байлгаж байх санаатай нөхөдүүд сандарч байна
Энэ хүн шиг шудрага хүн монголоос хайгаад олохгүй муу бөгс долоогч жогорхой минь
Овоо юм хийх гээд санаачлаад зүтгээд байгаа нэгэндээ бүү атаархцгаа. Та нар цагтаа чадаагүй байж, одоо ажил хийж ард олондоо тус дэм болж яваагаа бүү муулцгаа.
Энэ газрын бэтгийг өмөөрч байгаа хүмүүс жинхэнэ бөгс долоогчид. Хичнээн долоосон ч Зи нь даанч тоохгүй нь сайхан даа хэ хэ
Naad ajlaa tegvel uusduu hiichiheech
з.энхболдыг дэмждэг шүү тэмээ гэхээр ямаа гэх хүн хэзээ ч байдаг гэсээн.
БАГА ДОМБООТ
Aygui sandarsan. Muu gulgaichiin neg l baigaa biz chi.
Зика бэлтрэг Баттулга гөлгөө дагуулаад хүрээд ир, ирж ЖАНГАА ид
АНУ-Д 2 ГАР БАЙХГҮЙ..... МАЛ. ГӨЛЧГИЙ ЦАРАЙЛСАН ГӨЛӨГ.
Chi hutsaj l bai. Ym hiih gej baigaa hvniig demjih yostoi bus uu! Depressed you are!
Хөлсний муу хүүр үхээрэй чи
ккк.Ойлгохгүй байна уу? Хужаа Америкчуудыг Монголын муу бүхний буруутнаар тодорхойлж ирсэн Орос Женко,Хужаа Зика нар Америкийг хоёр гараа өргөн бууж өгч ялагдсан гэж доромжилж байна!
Эбэ чинь Женк, ерөнхийлөгчийн өмнөөс дуугараад, Трамп, Ким 2-ын уулзалтыг Монголд хийлгэх санал тавиад байсан. Женк энэ талаар ямар ч ойлголтгүй байна уу даа!!!!
Чи удахгүй шорондоо орноо, наана нь ингээд юм бичээд сууж л бай
Орос Женко Хужаа Зика хоёр нацист Монголчуудыг Хятад Барууны эсрэг турхираад өөрсдөө ингэж араар мултардаг л байхгүй юу! Гэхдээ Дэлхийн хоёр том айлыг өөрсдийг нь мэдэхгүй байгаа гэж боигно сэтгэж байна.Мэдэхийн сайнаар мэдэж байгаа болоод Трамп Женког албан ёсоор Америкд уриагүй,Зикаг хүлээж аваа ч үгүй.
Манай улсын нэг еронхийлогч маань их ажил амжуулж иржээ!! ерселдегч нараа бvрэн дарж авах бодлогыг маш сайн явуулж байгааг дэмжиж бн аа!!
shaashaa muu hulgaich
Ур дунтэй айлчлал болсон байншдээ. Худал хэлэх ес терийн албанд байх есгуй!
Монголчуудыг Хужаа Америкчууд руу турхирдаг Орос Хужаа хоёр тагжгар бусдын хэлээгүйг хэлсэн,амлаагүйг амалсан болгож гүтгэх нь Америкийн хуулинд ялтайг мэдэхгүй байж болох юм.Гэхдээ Хууль мэдэхгүй байх нь хариуцлагаас чөлөөлөх шалтгаан болдоггүй.Монголоосоо гарч шоудаад Женко Зика хоёр өөрсдийгөө торны цаана Оросуудынхоо үхэлддэг Харуудтай чихүүлэх магадлал өндөр шүү дээ.Нарийн яривал Америкд нацизм сурталчлах ч гэмт хэрэг байдаг юм.
chinii achaar genco giin rating saikhan unaj baina daa hahha
Ene mungu mongol hvn bvriin property Za yu. Chi zvgeer shuluun shudraga amidrah heregtei.
zuv saihan yariltslaga boljee
ЯРЬСАНАА ХИЙЖ ЧАДВАЛ САЙН Л БАЙНА. АМ, АЖИЛ ХОЁР НЬ НИЙЛЖХГҮЙ ЗӨРӨӨЛ БАЙХ ЮМ
Сонгуульд намаа ялагдуулсны ялаа хүлээгээд төрийн албаа хүлээлгэж өгөөд явж чадахгүй, хийсэн хэргээ хамгаалах гэж төрийн албанд шургалж зүүгдэж байгаа хүн дээ
Сайхан сайхан юм зөндөө л байгаа юм б.а. эхлээд цэвэрлэгээгээ сайн хийгээрэй амжилт. Ажилхэрэгч аялал болжээ. Ардчиллынхан ажил хэрэшч юмаа
harin mash zuv yarisan baina sh dee. ajil hereg bolgoh heregtei
Avilgaliin money g ulsdaa oruulj ireh buyantai uilsed n amjilt husye
Энхболд та бүгд ТӨРИЙН ЭРХИЙГ БАРЬСАН ЖИЛҮҮДДЭЭ ЭНЭ БҮХ АСУУДЛЫГ ЦЭГЦЛЭХГҮЙ БАЙСНЫ УЧИР ЮУ БЭ.ОДОО НЭГ СҮРХИЙ СӨРӨГ ХҮЧИН ЦАРАЙЛААД Л.ЭНЭ ИХ ЯДУУРАЛ ТЭР ЖИЛҮҮДТЭЙ ЧИНЬ ЯМАР Ч ГЭСЭН НИЛЭЭД ХОЛБООТОЙ ШҮҮ ДЭЭ. ӨНӨӨДӨР хардаа АСЁАМЫН НЭРТЭЙ ХҮРЭЛТОГООТОД БУЙ ХАУСНУУДАД ХЭН ХЭН ТУХАЛЖ,ЦЭВЭР АГААРТ ЖААЛЗ БАЙНА.ТИЙМ БАЙХАА ТА НАР НЭГ ИХ ГЭМ ЦАРАЙЛСАН НӨХӨД ТӨРИЙН ДЭЭР САНДАЙЛЧИХААД ЖИР БИДЭНРҮҮ ХЯЛАЙГААД БИТГИЙ "ДҮЛЗЭН" ЦАРАЙЛ.АЛЬ Ч НАМ УТГАА АЛДСАН.НЭР ХҮНДГҮЙ.ЧЁРТ ГЭЖ...
Дэмжиж байна
TA NARIIN ARD ARD TUMEN BII. ENE 30 GER BULIIN AMIDRAL UNEXEER TASARSAN YUM BILEE.TSALIN BAGA GEDGEER DAMJUULJ UNEXEER BAYAJ BAIGAA XUUMUUS YUM BILEE SHUU.APU.GIIN NEG DELGUUR GEXED SARIIN ORLOGO NI 15-20 SAYA ORCHIM. 1 L XUDALDAGCHTAI TSALIN NI 700.000 XARITSANGUI BGAA BIZ
Жанхуу "Монголыг идэж байгаа 30 гэр бүл" гэж нэргүй зүсгүй (ккк Хужаа Америкчууд гэж нэргүй зүсгүй харааж ирсэнтэйгээ адил) заан шүүд зуун занадаг байлаа! Ард түмэн нэрлэ гэж шаардахад аргагүй болоод "30 лиценз ээмшигчийн" тухай ярьж эхэлсэн.Дараа нь "Та нар өөрсдөө ол" гэж ард түмнийг даапаалсан! Тэгээд АМГ тодруулга хийхэд хамгийн олон лиценз эзэмшид нь ардчилагч Мянганбаяр,Гачуурт Чинбат,Наранхүү болж таарсан даа.Тэгээд л таг чиг!
Demjij bna.
enkold elbegdorj bayriin buunii nohod yasan ih hilegnej baihiin
Та Азийн дайсан Оросууд шигээ богино сэтгэж байна. Монголчууд тийм тэнэг бишийг мэдэж ав! Бодоод үз дээ, удам үндэс нэгтэй Ми овогт,Буриад Баяр,Шинжаан Эбитэй Орос Женко Хужаа Зика нар тэмцэлдэх үү? Хэзээ ч үгүй! Эд нар нэг зорилготой нэг ажил хийж ирсэн хүмүүс.Монголыг луйвардах дэээрэмдэх доромжлох мунхруулах эцсийн эцэст ядуу хямдхан байлгах!
Шар Хадны эмнэлэг дорводуудээр пиг дуурч дууслаа !Хаалгынь хаагаад гаднааснь шатаачих юмсан!
Тэгээд үр хаана байна аа. Ард түмэн үүнийг хүлээж байгаа. Хоосон ярих биш.
Үл хөдлөх хөрөнгийн бизнес эрхэлдэг хүнд 7 байр гэдэг бага тоо сонсогдож байна. Баярын охин нь 7 байртай гэдэгт би лав итгэхгүй. Харин үл хөдлөх хөрөнгийн бизнес эрхэлдэг бол тайлан баланс гэж байгаа байх. Бэлэг гэж байгаа бол бэлгийн мөнгөний эх үүсвэрийг шалгах хэцүү биш. Өөрсдөө шалгах боломжгүй бол америкаас тусламж хүсэх зам нээлттэй юм байна гэж ойлголоо. Хэн нэгэнд Баярыг харлуулах сонирхол байх шиг байна. Тиймээс америкаас тусламж хүсэхгүй байна. Америк тусламж үзүүлбэл Баяр буруугүй болох нь тодорхой болно. Мөнгөний эх үүсвэр цэвэр байх өндөр магадлал бий.
Буриад тэмбүү Баярын 7 байрны тухай мэдээллийг зүгээр л Америкийн үл хөдлөхийн газраас тодруулж лавлан эх үүсвэрийг нь юу гэж заасныг лавлахыг Орос Женко Хужаа Зика нар мөрдөж шалгахыг хүсэх үү? ккк
Yamar tsever mungunii orlogo bdag yum bol? Magadlal tun baga bh shyy Maihan ch bhgyi gej byltree bizdee
Үл хөдлөх хөрөнгийн бизнес 10-20 эрхлэхэд энэ зэргийн байр худалдаж авах зарах бол асуудал биш. Авто зах дээр машин зардаг хүмүүс жилд хичнээн машин зарж болохов? мөнгөө эргүүлнэ гэж нэг ойлголт байна
Umbuu mini unetei awaad hymdhan zaraad bajihuu AMBAARCH BAIHGUI GEJ BULTREED ARGAA BARAHAARAA UL HODLOHIIN BIZNES ERHELDEG GEJ BUHAAD ODOO CH UNEND GUIZEGDEED BALRAH NI DEE MONGOL YALNAA
Жаанхуу мини бий нөөхөр Тарамп ахад хүсэлэт гарагах нь : Төвөд гаралатай жинкоо баатутулага мини опшоорд баййгаа 1 тэрэбум дооларийг нууцийн зэрэгэлэлд оруулж бусад оппшор дансатай Монголочуудын нэрийг заралахад тусалахыг эрэхэм танийас хүсие!!!
Еронхийлогч Баттулга энэ ээдрээтэй уед Элбэгдорж луйварчин шиг худлаа довчигноод байхгуй сайн ажилиаж байна. Баяр хургэе! Ард тумэн дэмжиж байгаа шуу!!! Одоо тэтгэврийн хогшчуудийнхээ дундаж тэтгэврийг жаахан осгох хэрэгтэй, тэд нар олон жил наслахгуй ш дээ!!! Тэгээд одоо даруй авлагын хуулийг шинээр болвсронгуй болгож, ахиад идэж уухааргуй болтлоно нь чангатгах хэрэгтэй байна!!! Таний ажилд амжилт хусье!!!
Эргүү орк мал аа, төвд гаралтай кармааны хулгайч жанхуу чинь тэгээд тийм л шударга, эх оронч юм бол хурцыг со-д элчингээр томилох шийдвэрт хориг тавих нь яасан юм? жанхуу, урвагч дүлзэн ухна хүрэлсүх, атигар тарвага, энхболд бүгд түрийвч нэтгэй гэдэг нь мэдэгдлээ. одоо ард түмэн босохоос өөр сонголт үгүй...жанхуугийн хийсэн нэг ч зүйл байхгүй, дан хулгай, луйвар л байгаа. Эргүү орк минь жоохон ном унш аа...
ккк. Зи-г Монголд ирээд Их Хуралд үг хэлхэд нь зөрж гарч явж ялсан шигээ юу? Трамптай Оросын хүргэн туслахаараа дамжуулж харьцах нь бас сайхан доромжлолоо үнэн! Сэлэнгийн хужаа Зика нь Трампад бараалхаж чадалгүй ирээд Монголчуудад "Америк хоёр гараа өргөж бууж өгч байна" гэж бас давхар санаандаа доромжилж ялж байгаа биз дээ?
Шаагаад бай!!! Элбэгдорж Женк огин хийж чадахгүй зүйлийг зүгээр л ерөнхийлөгч биш болсон хойноо ч хийж биана. Женкийг гадаад, дотоодод хэн ч авч хэлцэгхүй байна. харин Эбэг Трамп, Ким, бүгд уулзая гэжбиана.
Зөв бодолтой сэтгэл зүрх чинь эх орныхоо ард түмнийхээ төлөө бгаа танд баяр хүргэе. Сайн үйлс дэлгэрэх болтугай.
Женко-н оффшор дансны талаар монгол тв-н лхагва 2017 оны 1 сард анх мэдээлсэн, тэрнээс хойш тэр талаархи бүх мэдээллийг устгасан байсан. Шударга дүр эсгэсэн нөхдүүд үнэхээр шударга юм бол женко болоод манан-н оффшорчдын бүх мэдээллийг шударга гаргаж тавиач!!! Жанхуу хулгайчийн хйисэн гээд байгаа зүйл нь дан хулгай луйвар. 17 чингэлэг спирт, номурангийн 120 сая доллараар талх чихэр, баянголыг өөрийнх нь үнээс багаар үнэгүйдүүлж буюу дансан дахь мөнгөөр, мах комбинатыг улсын мөнгөөр өөрийн болгосон, Чингисийн хөшөөг хувьцаа гаргаж ард түмний мөнгөөр барьсан, их Майдар төсөл нэрээр ард түмнээс цуглуулсан 9 сая долларын хандив замхран алга болсон. Төмөр замаас хулгайлсан 280 сая долларын хэрэг илрэнгүүт шоронд орохгүй гэж Монголын төрийн тэргүүний суудлыг худалдаж авсан. Яг өөрийнх нь толгой компани нь Сингапурт бүртгэлтэй байдаг. Жанхуугийн оффшорт нуусан 250 сая ам доллар, Монголын төрөөс хулгайлсан 1.1 тэрбум доллар байгааг гадаадын хөндлөнгийн судалгааны байгууллага тогтоочихоод байна.
Ажил хийж яваа нэгийгээ муулаад яахнав
Татвар төлөгчдийн мөнгөөр сэлгүүцэж байна гээч! Трамптай уулзана,захидлын хариу авна, оффшорчдыг илрүүлнэ гэж том баагаад яваагүй юм уу? Амьгүй Цагаан ордны өмнө нөгөө хужаа америкчуудыг хараадаг овгоо өөрчилдөг Занданхүүгийн Энхболд тагжгар номхон зогсож л байгаа биз дээ.Орос Женко энд Монголд яадаг билээ? Хар шил зүүгээд л,футболк өмсөөд л,ноосон малгай өмсчихсөн хүртэл Монголчуудын өмнө гарч биднийг үл хүндэтгэдгээ ил хэлж доромжилдоггүй юу? Жинстэй Монголд буудаг Оросын Лавровтойгоо адил байлгүй яахав.
Синга хужаа билли лимийн гаагааны резин жанхуу одоо наад хуурамч жүжгээ боль!!! Аль 96 онд чамайг 17 чингэлэг спирт зөөж геноцид үйлдэж байхад АН нам Дэлхий худалдааны байгууллагад элсэж байна гээд дотоодын үйлдвэрийг бүгдийг сөхрүүлж, дампууруулсан түүхтэй юм. Одоо наад хямд орос орилоо шоунд чинь хууртах хүн байхгүй ээ, Ардчилсан намын бөгөөд оркуудын Ерөнхийлөгч жанхуу гуай!!! Ард түмнийг тархийг эргүүлж амлаж гарч ирсэн амлалтаа биелүүл ээ!!! Жанхуу бол хэзээ ч хөнгөн болоод хүнд аж үйлдвэрийн салбарыг дэмжиж хөл дээр нь босгож ирж чадахгүй. Зүгээр нэг хэдэн өөрийнх нь бөгс долоох нөхөрт ганц хоёр тэрбум төгрөгийн зээлийг бол өгнө, бусад мөнгийг нь яг төмөр зам шиг офшор руугаа л хийнэ. Монгол улс аль 96 онд Дэлхий худалдааны байгууллагад элссэн тул хятад болоод аль нэг 3 дагч улсад хэт өндөр татвар тогтоох хууль эрх зүйн боломж байхгүй. Трамп хүчирхэг АНУ-г байгуулна гэж гарч ирсэн, Мексик болоод бусад улсыг АНУ-н зах зээлээс шахах бодлогыг хэрэгжүүлээд явж байгаа нөхцөлд тусгайлан Монголд зориулж, тэгээд путины уяны нохой жанхуугийн хүсэлтээр Монголын оёмол бүтээгдэхүүнийг АНУ руу татваргүй оруулна гэж хэзээ ч байхгүй!!! Өөрийн оффшор дансанд байгаа 1.1 тэрбум ам долларыг оруулж ирэхгүй байгаа хүнд итгэх тэнэг хүн Монголд байхгүй!!!
17 chingelegees uur yarih yum bna uu?
108.29.162.190 гэх жанхуугийн баас идэж амьдрдаг өт өө!!! Жанхуугийн бүх хулгай, луйвар хүчингийн хэргийг энд дурдвал багтахгүй, чиний зүрх чинь ч дйилэхгүй!!! Хогийн пялдага новш оо, удахгүй жанхуу огцорч шоронд орох болно, чи харин үхчилгүй тэрнийг үзчихээд үхээрэй дээ!!! бодитоор улс эх орныг хохироосон 280 сая доллар буюу 700 тэрбум төгрөгний асуудал, 17 чингэлэг спирт, номурангаас зээлсэн 120 сая доллар, үй олон хууль бус өмч хувьчлалын хэрэг, жанхуугийн бусад хүний нэр дээр эзэмшдэг ашигт малтмалын лицензи, офшорт нуусан 1.1 тэрбум доллар гээд өчнөөн хууль бус зүйл байгаа шүү!!! Тэрнийгээ бүгдийг нь шударгаар шалгуул!!!
Энхболд 1996-2000 онд ардчилсан холбоо эвсэл засаглаж байх үед төрийн өмчийн хорооны даргын алба хашиж байхдаа намынхаа нөхдөд монголын ард түмний өмчийг хувааж өгсөн тэрнийхээ хариуцлагыг хүлээчихээд дараагийн асуудалдаа орох хэрэгтэй женко мах импэкс , талх чихэр, баянгол зочид буудал зэрэг монголын ард түмний өмчийг ард түмэнд буцааж өгнө гээд байсан яасан бэээээээ попрохооо болиоочэээээ
Фс.н ар.с том том дуугархаа больмоор юум. Фс.р нэгдэж б.гаад л үзэж тарцгаая.
Z.Enkbold zuv bodoltoi hun, demjij bna.
Saikhan ajil hiij bgaa yum bna. Mongol yalna
Өлбийсөн нүдэнд хүйтэн муу новш. Женко гээч боловсрол, мэдлэг, чадал байхгүй лалартайгаа таарсан муу хулгайч даа
Jonhuu Zika 2 Amerikt yag ene asuudlaa tavisan uu. Ta 2 g Tramp tooj uulzah uu. Onigoonuud yu l sedej yaj hagalgan butargah yum hiij yavaa boldoo.
Баттулга ерөнхийлөгөөр сонгогдож, З.Энхболд тамгын дарга нь болсоноос хойш эд олигтой ажил хийсэнгүй дандаа хов жив хийж, ард олныг талцуулж хагаралдуулах өшөө хонзон санах өөрсдийн гэм бурууг хаацайлах л юм хийж явна даа хөөрхий.
Юу чадна түүнийгээ хийж яваа амьтад өөрөөр яах билээ. Худлаа ярьж, хутгаж үймүүлэхдээ мастерууд хойно. Ийм амьтадыг залчихаад итгээд сууж байдаг мөн ч арчаагүй ард түмэн юмдаа бид
huuhduuded yalgavartai handaj mungu olgoh ni buruutan bolj yal edelj torguuli huleej bgaa gsentei utga neg bolj bna.
Mungu business iinhend baina, ted haana baina? turd baina. hen ene ajiliig hiih ve? tur hiine. iim circular baij bolohgui ee.
Элчин сайд томилохдоо буусан сайд биш мэргэжлийн хүмүүс томилох нь зөв.
Хятад улс гэхэд саятнууд, тэрбумтнуудынхаа тоогоор дэлхийд тэргүүлж байна. Америк улс ч бас хөрөнгөтнүүд ихтэй. Монголд баян чинээлэг гэр бүл ердөө 30 байна гэдэг маш чамлалтай. Бүгдээрээ малчин, ногоочин эсвэл худалдагч байж болохгүй. Нэг хэсэг нь зээл авч эрсдэл үүрч үйлдвэр байгуулж нийгммйн баялаг бүтээдэг хөрөнгөтнүүд болох ёстой. Монгол улсын үндсэн хуульд хүнийг гарал үүсэл, хөрөнгө чинээгээр ялгаварлан гадуурхаж болохгүй гэж заасан байдаг. 30 гэр бүл гэх яриа нь энэ заалтыг зөрчиж байна, коммунист гуай.
Yнэн vг
Муу хэлээд байгаа 30 гэр бүл гэгч нь монголд хичнээн үйлдвэр байгуулав, хичнээн татвар төлөв, хичнээн ажлын байр бий болгов гээд яривал их юм ярьж болно. Тэр хүмүүс мөнх настай хүмүүс биш. Үхлээ гэхэд байгуулж бүтээсэн зүйл нь монгол улсад үлдэнэ. Авсандаа аваад орохгүй шүү дээ.
Оюутолгой үйлдвэр ашиглалтанд орсноор монгол улсын эдийн засаг эрс дээшилж дундаж цалин буурай орны ангиллаас гарсан. Оёдлын үйлдвэрийг цалин хөлс багатай вьетнам, лаос, мьямар мэтийн орнуудад байршуулж байна. Сарын цалин 100 доллар. Ийм хөлсөөр нэг ч монгол хүн оёдлын үйлдвэрт ажиллахгүй. 10-20 жилийн өмнө бол өөр хэрэг.
танай нам яагаад ялагдсан бэ? хоорондоо хууль бус ашгаа булаалдан зодолдож ард түмний амьдралыг самарсан учраас. одоо гоншигноод хэрэггүй ээ. ахиж хэзээ ч сонгохгүй. Монголын ард түмэн ухаантай.
Ямар ч аргаар хамаагүй худлаа ярьж ялаануудаа хошгируулж суух нь энэ дуракт чухал болтой.
Царцаа шоргоолжны үлгэр ярьсаар
Энхжаргал бол долдой цагдаагийн ажилтан байсан . Цагдаагийн хуучцуул мэднэ !
ЗИ дээр НЯМБААТАРЫНХАН \ нямбаяр ч гэнэ үү \ НЭМЭГДЧИХЛЭЭ , ЯАЖ ШҮҮ ХОРВООГ ЭЛЭЭНЭ ДЭЭ гэж ШАНАЛАГЧИД ТЭСЧ ЯДАН БАЙНа ?| ТЭСРЭХ нь ч ТЭСРЭНЭ || бас дээр нь ТОЛГОЙ ХОРГОДОХ ГАЗАР ч үгүй БОЛОХ НЬ ШИҮ ...
267 км төмөр замыг газар дээр нь очоод үзээд шалгаад гүйцэтгэлийн процэнтийг нь тогтоогоод нэмээд жоохон ажил хийгээд ашиглалтанд оруулчих Монгол байна уу. Тэр олон сая долларыг зарцуулаад таарсан юм байна гэж итгэеээ за. Харин яагаад судлах гэхээр боломж олголгүй хэрүүл талцал болгоод үргэлжлүүлж хийлгэдэггүй юм бэ. Тэрийгээ дуусгах талаар ерөөсөө ярьдаггүй бөгөөд одоо эхлээд орос руу тавьж эхлэе гэдэг юу гэсэн үг вэ. Тухайн үед Тулга зам тээврийн сайд байхдаа тэр даланг барьж байх үедээ зурагтаар төмөр зам тавибал хятад танк орж ирнэ гэдэг кино гаргадаг нь ямар учиртайм бэ. Өөрөө тэр ажлыг нь хийж байгаа хүн шүү дэ. Тэгвэл яах гэж тэр мөнгийг салбартаа төсөвлүүлж авсын яах гэж сайд болсын бол.. Монголчуудаа наад нөхдийн өөрсдийнх нь
Яагаад гэвэл 1 см зөрж болохгүй төмөр замын далан боомтоосоо 20 км зөрчихсөн байна.Ойлгож байна уу? Бүх даланг дахиж цоо шинээр хийх болоод байна! Монголыг ингэж хорлож арай болохгүй.
Сайн юмны эхлэл тавигдаж байгаа юм байна баярлаж байна.С.Баярын байранд санаа зовоод байгаа бөгс долоогч нар минь та нар цус харвана шүү.биеэ бодоцгоогоорой .цус харвах юм бол Баяр чинь тоохгүй учир хохь чинь болно шүү үүнийг мэдэж ав
МАН ын хөлсний бичээчид сандралдаж байна.Цаанаас нь шахалт үзүүлж байгаа бололтой.АТГ шал худлай хэлээд хөдлөхгүй түүнийг нь М,Энхболд өөгшүүлээд сууж байгаа нь үнэн байна.Энхжаргалыг өргөдлөө өг гэхээр Энхболд дарга хүлээж бай гэж хэлсэн гээд цуурхал тарсан .Тэр нь цуурхал биш үнэн бололтой.Оффшороос мөнгөө авах бүрэн боломж байсан байнаа.Бүр яаж бичиг цаас төлөвлөхийг нь хүртэл зааж өгөөд байхад зориуд саатуулжээ.Одоо больёо.МАН далдрах боллоо.
МАН энд хамаагүй.Орос Хужаа хоёр тагжгар одой Монголыг одоо Дэлхийн тавцанд онигоонд хийж хорлож байна
Тэгээд тэр ажлаа хийж мэдэхгүй байгаа дарга нараа зайлуулаад хийж чаддагт нь хурдан өгл дөө. Дахиал нөгөө сонгууль чинь дөхлөөшдээ. АТГын даргыг үтэр түргэн зайлуул!!
Ерөнхийлөгч сайн ажиллаж байгаа. Ерөнхийлөгчдөө урам өгцгөөе.Муу ерөнхийлөгч л өөрийгөө рекламдаж,улсын мөнгийг хайрлахгүй гадаадын хэрэгтэй ,хэрэггүй хурал цуглаан хэсэж явдаг байх. ирээд л баахан өөрийгөө их ажиллаж байгаа мэтээр рекламдаж гарна. Үр дүн байхгүй. Баттулга ерөнхийлөгч бол арай өөрөөр ажиллаж байгаа.
хогийн бөгс долоогч оо, чам шиг намын бөгс долоож амьдардаггүй болохоор би цагаан хуудас уншуулсан. Даан ч миний цагаан хуудсыг хулхи орос жанхуу баттулга, хятад миеэ нар хулгайлсан юм. Ард түмэн жанхууг сонгоогүй ээ, эргүү орк оо. Ард түмэн хэнийг нь ч дэмжээгүй юм. Үхсэн баасны чинь ерөнхийлөгч? Чамдаа л таарсан ерөнхийлөгч байх даа!!! Жанхуу бол Монгол улсын Ерөнхийлөгч биш харин Ардчилсан намын Ерөнхийлөгч!!! Яагаад вэ гэвэл Ардчилсан намын Ерөнхийлөгч Жанхууг ард түмний 30 хувь нь л дэмжсэн юм шүү гэдгийг битгий мартаарай!!! Жанхуугийн бөгс долоогчид өөрсдийн бичсэн зүйлийг нотлох баримтаа гаргаад ир, гаргаж чадахгүй бол чацга царайлаад дуугүй сууж бай!!!
Ерөнхийлөгч сайн ажиллаж байгаа. Ерөнхийлөгчдөө урам өгцгөөе.Муу ерөнхийлөгч л өөрийгөө рекламдаж,улсын мөнгийг хайрлахгүй гадаадын хэрэгтэй ,хэрэггүй хурал цуглаан хэсэж явдаг байх. ирээд л баахан өөрийгөө их ажиллаж байгаа мэтээр рекламдаж гарна. Үр дүн байхгүй. Баттулга ерөнхийлөгч бол арай өөрөөр ажиллаж байгаа.
ЧИНИЙ ЕРӨНХИЙЛӨГЧ ЮУ ХИЙСЭН ГЭЖ. БИДНИЙГ ТАЛЦУУЛЖ ХЭРЭЛДҮҮЛЭХЭЭС ӨӨР ГИЙГҮҮЛСЭН ЮМ БАЙНА УУ. ВИРУСТЭЭ ИДЭГДЭЭД ТАРХИ НЬ АТИЙСАН ЗИКАДАА ДӨРЛҮҮЛЖ ХУДЛАА ХАШГИЧИХААС ӨӨР ЮУ Ч ХИЙЖ ЧАДАХГҮЙГ МЭДЭЖ АВ ДОЛООГЧ ОО.
Enhboldoo tegj tarhi ugaahgui shuu za nariin ter zahiin deer offshor gesen neg ch ug baigaagui shuu mongolchuud zui es Ni ardchilsan nertei buh hulgaich nariig jagsaaj baigaad AK -dah estoi ene Tagjgar hornii huudii ch gesen terguun erneuend buuduulah uhdel
Женко чинь ажлаа хийж чадахгүй Эбэгээр ажлаа хийлгээд байгаа юм биш үүү!!! Эбэ чинь Женк, ерөнхийлөгчийн өмнөөс дуугараад, Трамп, Ким 2-ын уулзалтыг Монголд хийлгэх санал тавиад байсан. Женк энэ талаар ямар ч ойлголтгүй байна уу даа!!!!
Enhboldoo zov sain yum hiivel chamaig mongolchuud demjij orshoog boloh baih tegtlee chinii ner uuj idsen huivaldaan hulgai luivar deer garaad baidaggui zov ardchilsan hulgaich nariin neg gej ARD tumen uzedeg chinii gaviya bii tavan tolgoig an Nii man Nii hulgaich nart tavij tuugaaguid Chin mash ih bayarlaj talarhaj yavdag mongolchuud chamaig medne amjilt chamaig hezee ch buudahguiv ene Chin jinhene mongol hun shuu buhimdsand uuchilaarai
An avah humuus bol altanhuyagaa z enhbold hoer shuu
Amjilt husye.
ан 12-16 онд мөн чь их юм хийсэн дээ
Enhboldiin yarisan buhen unen bol Mongold nuureendee baigaa delhiin hemjeenii ayuliig hцr Ni manaid Bьren nuurelsen baina ene ayul bol terrorizm offshor heel hahuul avilga uunees manaid hцr Ni undesnii ayuliig hemjeend hursen offshor avilga uuniig eronhiilogchiin bodlogiibodlogiig hureend avch helelzen zov shiid gargaj baigaa battulga z enhbold hoert talarhaj baina ene buhniig ehluulj zov zohistoi zamd oruulah ajiliig hiihiin tuld yunii omno odoogiin atg shuuh prokuroriin hulgaich manan mafiin gar hol bolson udirdlaguudiig solih nen terguunii shaardlaga garch irj baina huuliin baiguulgiin hureend zeverlegee shinechleliin ajil ehluulj zag bolsniig mongoliin amidral shaardaj baina
Za amjilt husie hurdan ehluul zaana Chin bayariin baigaagaaraa ehelchihlee zalguulaad huzuugui huuriig...........
Монголынхоо төлөө сайн ажиллаж байгаа ерөнхийлөгч түүний тамгын даргад баяр хүргэе амжилт хүсье .
Хоёр Ерөнхийлөгчдөө гээч!
" ... барилгын цэргийн ангийг нэмж байгуулсан. Хугацаат цэргийн албанд татагдсан залуусыг зургаан сар МСҮТ-д сургасан. Цэргүүд цэргийн үүргийнхээ хажуугаар МСҮТ-д сурснаар самосваль, эксковаторын жолоочийн үнэмлэхтэй төгссөн. 20 тэрбум төгрөгөөр ийм бэлтгэл ажлууд хийгдсэн . " гэжээ . Мөнгөөр ч нэг тоглох юм аа . Тэгээд түүнийгээ юу ч болоогүй юм шиг ярих юм .
EZNIS - н орон зайг ХҮННҮ АЙР булаан авахад З.Энхболд , Х.Баттулгын оролцоо байсан уу . Нэг их чухал царай гаргаж худлаа шаахаа болимоор юм .
Migiin hamsaatnuud zam ni nariisaad hooloi ni zangirch baigaa ni ilt haragdaj baina sandar ch aij buigaa nuuldaa hujaa tsus hezeech minii Eh ornii tuluu zovohgui shudraga chadaltai hunii ug yasan huchtei baidag yum Z Enhbold dargaaraa mongolchuud bid baharhaj baina
Оркуудын бөөс шоронд орохгүй гэж улсаас хулгайлсан мөнгөөр, мөн хадам ах путины хакер ажиллагаагаар, дээрээс нь 30-хан хувийн саналаар ерөнхийлөгч болсон шүү дээ!!! Яагаад 30 хувь гэж та асуугаач? Яагаад вэ гэвэл 2 дахь удаагийн санал хураалтанд нөгөө л анх санал өгсөн 30 хувь нь жанхуугаа дэмжсэн, дээрээс нь хадам ах путины хакер ажиллагаа ч энд голлон нөлөөлсөн!!! Яг үнэндээ бол яс үндэс төвд гаралтай жанхууг 30 хувь, хятад миеэ-г мөн адил 30 хувь нь дэмжиж, ард түмний 30 гаруй хувийн цагаан сонголтыг жанхуугийн хадам ах путин жанхуугийн санал руу уншуулсан!!! Ард түмний сонголтоор гарч ирсэн гэж оркууд балайрахаа больж үз!!! МАНАН, МАХН-н ард түмэнд тулган хүлээлгэсэн тулгалтыг “Ард түмний сонголт” гэж хэлэх үндэслэл байхгүй!!! Энийг өнөөдөр яагаад хэн ч ярьдаггүй юм бэ? Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн хуулийг нэн даруй өөрчилж “Жирийн иргэн ард түмнээс гарын үсэг цуглуулж чадсан бол Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвших эрх нээлттэй байх” заалтыг оруулах хэрэгтэй!!! Энэ эргүү орк малыг нэн даруй огцруулахгүй л юм бол дараагийн ерөнхийлөгчийг шууд авдрантаас юм уу мааньтын чанга дэглэмтэй хорихоос нэр дэвшигчээр тодруулж, сонгох хэрэгтэй!!!
Ene helej yrij bgaa zuiluud hurdan heregjeesei... Uls oron mini hugjihud oirhon bndaa. Muusain bugs doloogchid, urvagchi avilgalchidiin uhdel boloh tsag irj bn
офшортоо тэрбум доллар нуусан жанхуу яг офшорчдыг чангалж харагдаач, иймэрхүү эргүү оркууд л итгэнэ дээ!!!
Амаараа хичнээн сайхан яриад гол харилцагч орнууддаа дипломатаа тавьдаггүй, биеэрээ очоод илтгэл тавиад асуудлаа шууд хөндөдгүй, төлөөлөгч нь ч очоод илтгэл тавьж чаддагүй, биечлэн уулздаггүй, жижүүрээс нь цаасан малгай өмсөгсөн хариулт аваад тэрийгээ дотооддоо пиардаж суугаа бол тэр хүмүүс ичгүүргүй тэнэгүүд эсвэл ажилаа мэддэгүй малнууд, үгүй бол худлаа амлсан жүжигчид. Өөрөөр ойлгох боломж алга.
Амаараа хичнээн сайхан яриад гол харилцагч орнууддаа дипломатаа тавьдаггүй, биеэрээ очоод илтгэл тавиад асуудлаа шууд хөндөдгүй, төлөөлөгч нь ч очоод илтгэл тавьж чаддагүй, биечлэн уулздаггүй, жижүүрээс нь цаасан малгай өмсөгсөн хариулт аваад тэрийгээ дотооддоо пиардаж суугаа бол тэр хүмүүс ичгүүргүй тэнэгүүд эсвэл ажилаа мэддэгүй малнууд, үгүй бол худлаа амлсан жүжигчид. Өөрөөр ойлгох боломж алга.
Амаараа хичнээн сайхан яриад гол харилцагч орнууддаа дипломатаа тавьдаггүй, биеэрээ очоод илтгэл тавиад асуудлаа шууд хөндөдгүй, төлөөлөгч нь ч очоод илтгэл тавьж чаддагүй, биечлэн уулздаггүй, жижүүрээс нь цаасан малгай өмсөгсөн хариулт аваад тэрийгээ дотооддоо пиардаж суугаа бол тэр хүмүүс ичгүүргүй тэнэгүүд эсвэл ажилаа мэддэгүй малнууд, үгүй бол худлаа амлсан жүжигчид. Өөрөөр ойлгох боломж алга.
Амаараа хичнээн сайхан яриад гол харилцагч орнууддаа дипломатаа тавьдаггүй, биеэрээ очоод илтгэл тавиад асуудлаа шууд хөндөдгүй, төлөөлөгч нь ч очоод илтгэл тавьж чаддагүй, биечлэн уулздаггүй, жижүүрээс нь цаасан малгай өмсөгсөн хариулт аваад тэрийгээ дотооддоо пиардаж суугаа бол тэр хүмүүс ичгүүргүй тэнэгүүд эсвэл ажилаа мэддэгүй малнууд, үгүй бол худлаа амлсан жүжигчид. Өөрөөр ойлгох боломж алга.
Амаараа хичнээн сайхан яриад гол харилцагч орнууддаа дипломатаа тавьдаггүй, биеэрээ очоод илтгэл тавиад асуудлаа шууд хөндөдгүй, төлөөлөгч нь ч очоод илтгэл тавьж чаддагүй, биечлэн уулздаггүй, жижүүрээс нь цаасан малгай өмсөгсөн хариулт аваад тэрийгээ дотооддоо пиардаж суугаа бол тэр хүмүүс ичгүүргүй тэнэгүүд эсвэл ажилаа мэддэгүй малнууд, үгүй бол худлаа амлсан жүжигчид. Өөрөөр ойлгох боломж алга.
ямарч байсан таван толгойг элбэгээс аваад үлдэж чадсан л хүндээ тэр үед бүгд л элбэгээс айгаад ган гэж дугарч чадахгүй гөлөлзөж байвдаа
ккк.Онигоо юу?
Амаараа хичнээн сайхан яриад гол харилцагч орнууддаа дипломатаа тавьдаггүй, биеэрээ очоод илтгэл тавиад асуудлаа шууд хөндөдгүй, төлөөлөгч нь ч очоод илтгэл тавьж чаддагүй, биечлэн уулздаггүй, жижүүрээс нь цаасан малгай өмсөгсөн хариулт аваад тэрийгээ дотооддоо пиардаж суугаа бол тэр хүмүүс ичгүүргүй тэнэгүүд эсвэл ажилаа мэддэгүй малнууд, үгүй бол худлаа амлсан жүжигчид. Өөрөөр ойлгох боломж алга.
Амаараа хичнээн сайхан яриад гол харилцагч орнууддаа дипломатаа тавьдаггүй, биеэрээ очоод илтгэл тавиад асуудлаа шууд хөндөдгүй, төлөөлөгч нь ч очоод илтгэл тавьж чаддагүй, биечлэн уулздаггүй, жижүүрээс нь цаасан малгай өмсөгсөн хариулт аваад тэрийгээ дотооддоо пиардаж суугаа бол тэр хүмүүс ичгүүргүй тэнэгүүд эсвэл ажилаа мэддэгүй малнууд, үгүй бол худлаа амлсан жүжигчид. Өөрөөр ойлгох боломж алга.
Амаараа хичнээн сайхан яриад гол харилцагч орнууддаа дипломатаа тавьдаггүй, биеэрээ очоод илтгэл тавиад асуудлаа шууд хөндөдгүй, төлөөлөгч нь ч очоод илтгэл тавьж чаддагүй, биечлэн уулздаггүй, жижүүрээс нь цаасан малгай өмсөгсөн хариулт аваад тэрийгээ дотооддоо пиардаж суугаа бол тэр хүмүүс ичгүүргүй тэнэгүүд эсвэл ажилаа мэддэгүй малнууд, үгүй бол худлаа амлсан жүжигчид. Өөрөөр ойлгох боломж алга.
Амаараа хичнээн сайхан яриад гол харилцагч орнууддаа дипломатаа тавьдаггүй, биеэрээ очоод илтгэл тавиад асуудлаа шууд хөндөдгүй, төлөөлөгч нь ч очоод илтгэл тавьж чаддагүй, биечлэн уулздаггүй, жижүүрээс нь цаасан малгай өмсөгсөн хариулт аваад тэрийгээ дотооддоо пиардаж суугаа бол тэр хүмүүс ичгүүргүй тэнэгүүд эсвэл ажилаа мэддэгүй малнууд, үгүй бол худлаа амлсан жүжигчид. Өөрөөр ойлгох боломж алга.
Амаараа хичнээн сайхан яриад гол харилцагч орнууддаа дипломатаа тавьдаггүй, биеэрээ очоод илтгэл тавиад асуудлаа шууд хөндөдгүй, төлөөлөгч нь ч очоод илтгэл тавьж чаддагүй, биечлэн уулздаггүй, жижүүрээс нь цаасан малгай өмсөгсөн хариулт аваад тэрийгээ дотооддоо пиардаж суугаа бол тэр хүмүүс ичгүүргүй тэнэгүүд эсвэл ажилаа мэддэгүй малнууд, үгүй бол худлаа амлсан жүжигчид. Өөрөөр ойлгох боломж алга.
Амаараа хичнээн сайхан яриад гол харилцагч орнууддаа дипломатаа тавьдаггүй, биеэрээ очоод илтгэл тавиад асуудлаа шууд хөндөдгүй, төлөөлөгч нь ч очоод илтгэл тавьж чаддагүй, биечлэн уулздаггүй, жижүүрээс нь цаасан малгай өмсөгсөн хариулт аваад тэрийгээ дотооддоо пиардаж суугаа бол тэр хүмүүс ичгүүргүй тэнэгүүд эсвэл ажилаа мэддэгүй малнууд, үгүй бол худлаа амлсан жүжигчид. Өөрөөр ойлгох боломж алга.
Амаараа хичнээн сайхан яриад гол харилцагч орнууддаа дипломатаа тавьдаггүй, биеэрээ очоод илтгэл тавиад асуудлаа шууд хөндөдгүй, төлөөлөгч нь ч очоод илтгэл тавьж чаддагүй, биечлэн уулздаггүй, жижүүрээс нь цаасан малгай өмсөгсөн хариулт аваад тэрийгээ дотооддоо пиардаж суугаа бол тэр хүмүүс ичгүүргүй тэнэгүүд эсвэл ажилаа мэддэгүй малнууд, үгүй бол худлаа амлсан жүжигчид. Өөрөөр ойлгох боломж алга.
Амаараа хичнээн сайхан яриад гол харилцагч орнууддаа дипломатаа тавьдаггүй, биеэрээ очоод илтгэл тавиад асуудлаа шууд хөндөдгүй, төлөөлөгч нь ч очоод илтгэл тавьж чаддагүй, биечлэн уулздаггүй, жижүүрээс нь цаасан малгай өмсөгсөн хариулт аваад тэрийгээ дотооддоо пиардаж суугаа бол тэр хүмүүс ичгүүргүй тэнэгүүд эсвэл ажилаа мэддэгүй малнууд, үгүй бол худлаа амлсан жүжигчид. Өөрөөр ойлгох боломж алга.
Амаараа хичнээн сайхан яриад гол харилцагч орнууддаа дипломатаа тавьдаггүй, биеэрээ очоод илтгэл тавиад асуудлаа шууд хөндөдгүй, төлөөлөгч нь ч очоод илтгэл тавьж чаддагүй, биечлэн уулздаггүй, жижүүрээс нь цаасан малгай өмсөгсөн хариулт аваад тэрийгээ дотооддоо пиардаж суугаа бол тэр хүмүүс ичгүүргүй тэнэгүүд эсвэл ажилаа мэддэгүй малнууд, үгүй бол худлаа амлсан жүжигчид. Өөрөөр ойлгох боломж алга.
Амаараа хичнээн сайхан яриад гол харилцагч орнууддаа дипломатаа тавьдаггүй, биеэрээ очоод илтгэл тавиад асуудлаа шууд хөндөдгүй, төлөөлөгч нь ч очоод илтгэл тавьж чаддагүй, биечлэн уулздаггүй, жижүүрээс нь цаасан малгай өмсөгсөн хариулт аваад тэрийгээ дотооддоо пиардаж суугаа бол тэр хүмүүс ичгүүргүй тэнэгүүд эсвэл ажилаа мэддэгүй малнууд, үгүй бол худлаа амлсан жүжигчид. Өөрөөр ойлгох боломж алга.
Амаараа хичнээн сайхан яриад гол харилцагч орнууддаа дипломатаа тавьдаггүй, биеэрээ очоод илтгэл тавиад асуудлаа шууд хөндөдгүй, төлөөлөгч нь ч очоод илтгэл тавьж чаддагүй, биечлэн уулздаггүй, жижүүрээс нь цаасан малгай өмсөгсөн хариулт аваад тэрийгээ дотооддоо пиардаж суугаа бол тэр хүмүүс ичгүүргүй тэнэгүүд эсвэл ажилаа мэддэгүй малнууд, үгүй бол худлаа амлсан жүжигчид. Өөрөөр ойлгох боломж алга.
Амаараа хичнээн сайхан яриад гол харилцагч орнууддаа дипломатаа тавьдаггүй, биеэрээ очоод илтгэл тавиад асуудлаа шууд хөндөдгүй, төлөөлөгч нь ч очоод илтгэл тавьж чаддагүй, биечлэн уулздаггүй, жижүүрээс нь цаасан малгай өмсөгсөн хариулт аваад тэрийгээ дотооддоо пиардаж суугаа бол тэр хүмүүс ичгүүргүй тэнэгүүд эсвэл ажилаа мэддэгүй малнууд, үгүй бол худлаа амлсан жүжигчид. Өөрөөр ойлгох боломж алга.
Амаараа хичнээн сайхан яриад гол харилцагч орнууддаа дипломатаа тавьдаггүй, биеэрээ очоод илтгэл тавиад асуудлаа шууд хөндөдгүй, төлөөлөгч нь ч очоод илтгэл тавьж чаддагүй, биечлэн уулздаггүй, жижүүрээс нь цаасан малгай өмсөгсөн хариулт аваад тэрийгээ дотооддоо пиардаж суугаа бол тэр хүмүүс ичгүүргүй тэнэгүүд эсвэл ажилаа мэддэгүй малнууд, үгүй бол худлаа амлсан жүжигчид. Өөрөөр ойлгох боломж алга.
Амаараа хичнээн сайхан яриад гол харилцагч орнууддаа дипломатаа тавьдаггүй, биеэрээ очоод илтгэл тавиад асуудлаа шууд хөндөдгүй, төлөөлөгч нь ч очоод илтгэл тавьж чаддагүй, биечлэн уулздаггүй, жижүүрээс нь цаасан малгай өмсөгсөн хариулт аваад тэрийгээ дотооддоо пиардаж суугаа бол тэр хүмүүс ичгүүргүй тэнэгүүд эсвэл ажилаа мэддэгүй малнууд, үгүй бол худлаа амлсан жүжигчид. Өөрөөр ойлгох боломж алга.
Амаараа хичнээн сайхан яриад гол харилцагч орнууддаа дипломатаа тавьдаггүй, биеэрээ очоод илтгэл тавиад асуудлаа шууд хөндөдгүй, төлөөлөгч нь ч очоод илтгэл тавьж чаддагүй, биечлэн уулздаггүй, жижүүрээс нь цаасан малгай өмсөгсөн хариулт аваад тэрийгээ дотооддоо пиардаж суугаа бол тэр хүмүүс ичгүүргүй тэнэгүүд эсвэл ажилаа мэддэгүй малнууд, үгүй бол худлаа амлсан жүжигчид. Өөрөөр ойлгох боломж алга.
Амаараа хичнээн сайхан яриад гол харилцагч орнууддаа дипломатаа тавьдаггүй, биеэрээ очоод илтгэл тавиад асуудлаа шууд хөндөдгүй, төлөөлөгч нь ч очоод илтгэл тавьж чаддагүй, биечлэн уулздаггүй, жижүүрээс нь цаасан малгай өмсөгсөн хариулт аваад тэрийгээ дотооддоо пиардаж суугаа бол тэр хүмүүс ичгүүргүй тэнэгүүд эсвэл ажилаа мэддэгүй малнууд, үгүй бол худлаа амлсан жүжигчид. Өөрөөр ойлгох боломж алга.
Амаараа хичнээн сайхан яриад гол харилцагч орнууддаа дипломатаа тавьдаггүй, биеэрээ очоод илтгэл тавиад асуудлаа шууд хөндөдгүй, төлөөлөгч нь ч очоод илтгэл тавьж чаддагүй, биечлэн уулздаггүй, жижүүрээс нь цаасан малгай өмсөгсөн хариулт аваад тэрийгээ дотооддоо пиардаж суугаа бол тэр хүмүүс ичгүүргүй тэнэгүүд эсвэл ажилаа мэддэгүй малнууд, үгүй бол худлаа амлсан жүжигчид. Өөрөөр ойлгох боломж алга.
Амаараа хичнээн сайхан яриад гол харилцагч орнууддаа дипломатаа тавьдаггүй, биеэрээ очоод илтгэл тавиад асуудлаа шууд хөндөдгүй, төлөөлөгч нь ч очоод илтгэл тавьж чаддагүй, биечлэн уулздаггүй, жижүүрээс нь цаасан малгай өмсөгсөн хариулт аваад тэрийгээ дотооддоо пиардаж суугаа бол тэр хүмүүс ичгүүргүй тэнэгүүд эсвэл ажилаа мэддэгүй малнууд, үгүй бол худлаа амлсан жүжигчид. Өөрөөр ойлгох боломж алга.
Юун тэр ерөнхийлөгч гадаад айлчлал жил мил хийдэггүй вэ? Монголчуудыг яаж ч маллаж болох өөртэйгээ таарсан тэнэг гэж бодсон уу эсвэл Монголын ерөнхийлөгч тийм хүнд сурталтай болж байна уу? Тэр том жижиг олон орнуудыг хар. Бараг худлаа хэлсэн хүнд тэд чинь бараг сонгогдсоныхоо маргааш нь шахуу гадны орнуудаар улсдаа ашиг хонжоо хайж гүйлддэг л юм билээ.
Юун тэр ерөнхийлөгч гадаад айлчлал жил мил хийдэггүй вэ? Монголчуудыг яаж ч маллаж болох өөртэйгээ таарсан тэнэг гэж бодсон уу эсвэл Монголын ерөнхийлөгч тийм хүнд сурталтай болж байна уу? Тэр том жижиг олон орнуудыг хар. Бараг худлаа хэлсэн хүнд тэд чинь бараг сонгогдсоныхоо маргааш нь шахуу гадны орнуудаар улсдаа ашиг хонжоо хайж гүйлддэг л юм билээ.
Юун тэр ерөнхийлөгч гадаад айлчлал жил мил хийдэггүй вэ? Монголчуудыг яаж ч маллаж болох өөртэйгээ таарсан тэнэг гэж бодсон уу эсвэл Монголын ерөнхийлөгч тийм хүнд сурталтай болж байна уу? Тэр том жижиг олон орнуудыг хар. Бараг худлаа хэлсэн хүнд тэд чинь бараг сонгогдсоныхоо маргааш нь шахуу гадны орнуудаар улсдаа ашиг хонжоо хайж гүйлддэг л юм билээ.
Юун тэр ерөнхийлөгч гадаад айлчлал жил мил хийдэггүй вэ? Монголчуудыг яаж ч маллаж болох өөртэйгээ таарсан тэнэг гэж бодсон уу эсвэл Монголын ерөнхийлөгч тийм хүнд сурталтай болж байна уу? Тэр том жижиг олон орнуудыг хар. Бараг худлаа хэлсэн хүнд тэд чинь бараг сонгогдсоныхоо маргааш нь шахуу гадны орнуудаар улсдаа ашиг хонжоо хайж гүйлддэг л юм билээ.
Юун тэр ерөнхийлөгч гадаад айлчлал жил мил хийдэггүй вэ? Монголчуудыг яаж ч маллаж болох өөртэйгээ таарсан тэнэг гэж бодсон уу эсвэл Монголын ерөнхийлөгч тийм хүнд сурталтай болж байна уу? Тэр том жижиг олон орнуудыг хар. Бараг худлаа хэлсэн хүнд тэд чинь бараг сонгогдсоныхоо маргааш нь шахуу гадны орнуудаар улсдаа ашиг хонжоо хайж гүйлддэг л юм билээ.
Юун тэр ерөнхийлөгч гадаад айлчлал жил мил хийдэггүй вэ? Монголчуудыг яаж ч маллаж болох өөртэйгээ таарсан тэнэг гэж бодсон уу эсвэл Монголын ерөнхийлөгч тийм хүнд сурталтай болж байна уу? Тэр том жижиг олон орнуудыг хар. Бараг худлаа хэлсэн хүнд тэд чинь бараг сонгогдсоныхоо маргааш нь шахуу гадны орнуудаар улсдаа ашиг хонжоо хайж гүйлддэг л юм билээ.
Юун тэр ерөнхийлөгч гадаад айлчлал жил мил хийдэггүй вэ? Монголчуудыг яаж ч маллаж болох өөртэйгээ таарсан тэнэг гэж бодсон уу эсвэл Монголын ерөнхийлөгч тийм хүнд сурталтай болж байна уу? Тэр том жижиг олон орнуудыг хар. Бараг худлаа хэлсэн хүнд тэд чинь бараг сонгогдсоныхоо маргааш нь шахуу гадны орнуудаар улсдаа ашиг хонжоо хайж гүйлддэг л юм билээ.
Юун тэр ерөнхийлөгч гадаад айлчлал жил мил хийдэггүй вэ? Монголчуудыг яаж ч маллаж болох өөртэйгээ таарсан тэнэг гэж бодсон уу эсвэл Монголын ерөнхийлөгч тийм хүнд сурталтай болж байна уу? Тэр том жижиг олон орнуудыг хар. Бараг худлаа хэлсэн хүнд тэд чинь бараг сонгогдсоныхоо маргааш нь шахуу гадны орнуудаар улсдаа ашиг хонжоо хайж гүйлддэг л юм билээ.
Юун тэр ерөнхийлөгч гадаад айлчлал жил мил хийдэггүй вэ? Монголчуудыг яаж ч маллаж болох өөртэйгээ таарсан тэнэг гэж бодсон уу эсвэл Монголын ерөнхийлөгч тийм хүнд сурталтай болж байна уу? Тэр том жижиг олон орнуудыг хар. Бараг худлаа хэлсэн хүнд тэд чинь бараг сонгогдсоныхоо маргааш нь шахуу гадны орнуудаар улсдаа ашиг хонжоо хайж гүйлддэг л юм билээ.
Юун тэр ерөнхийлөгч гадаад айлчлал жил мил хийдэггүй вэ? Монголчуудыг яаж ч маллаж болох өөртэйгээ таарсан тэнэг гэж бодсон уу эсвэл Монголын ерөнхийлөгч тийм хүнд сурталтай болж байна уу? Тэр том жижиг олон орнуудыг хар. Бараг худлаа хэлсэн хүнд тэд чинь бараг сонгогдсоныхоо маргааш нь шахуу гадны орнуудаар улсдаа ашиг хонжоо хайж гүйлддэг л юм билээ.
gemtnvvd gishgeh gazargvi . eee . cv batbold s.bayr . nariig barivchil
ЗӨВ байна. Хүрэлсүх, дээр нь нэмээд МАН шударга 7 нэмэгдвэл улсад маань хонгилын үзүүрт гэрэл цухуйх нь тэр.
Манай ноолуурыг боловсруулаад бүтээгдэхүүн хийгээд гаргахад нэг тэрбум ам.долларын экспорт байгаа юм. Оюу толгой бүх хүчин чадлаараа ажиллалаа гэхэд таван мянган хүн л ажлын байртай болно. Гэтэл нэг тэрбум ам.доллар дээр 200 мянган малчин айлаас эхлээд хэдэн арван мянган оёдолчин сүлжигч ажлын байртай болно. Мөн даавуугаар хийдэг бүтээгдэхүүнүүд багтаж байгаа. Үүнд: Даавуу нь гадаадаас ирэх боловч оёдолчдын ажлын байр, цалин нь Монголд үлдэнэ. ......???????Энэ тожгор юу солиороод байна аа? Нөгөө нүүрсээ төмөр замаар зөөвөл цөөхөн хэдэн төмөр замчид ажилтай,цалинтай.Нүүрсээ ачааны машинаар зөөвөл үй олон жолооч засварчид ажилтай цалинтай гэж хуцсан шигээ юм болох нь ээ...
жинхэнэ хүн, монголыг аврагч
ЗИ-гийн АНУ яваад /явсан нохой яс зуудаг/ ирсэн ярилцалгыг сонсоод зарим нь бүүр боож үхлээлдээ.АТГ-ын Энхжаргал л лав одоо нойр хоолгүй ажиллахгүй бол лав хусагдах юм байна.Энэ боох гээд байгаа хүмүүс одоо Энхжаргал руу их гүйлдвэл өөрөө өөрсдийгөө нүх руу түлхэцгээх юм байнадаа.Баттулга Зи хоёр зөв байна .Ерөнхийлөгчийг юм хийхгүй байна л гээд байна.Тэхдээ энэ хүн хүний амаар ажлаа явуулахыг хүсдэггүй өөрөө эхлээд имэрч үзэх бодолтойгоороо өмнөхүүүдээс ялгаатай юмуудаа.Яагаад гэвэл эхлээд эх орноороо тойрч үзэж байдлыг өөрийн нүдээр хараад авналээ.Бас.нэг хүн өнгөрсөн жилээс эхлээд л тойроод яваа.Энэ хоёрын харсан сонссон нь харьцуулагдах байх.Тэгээд нэг энэ улс орныг өөд нь татахад хаанаас нь яаж эхлэх вэ хэнд хандах вэ хэнтэй түншлэх вэ гэдгээ шийдээд сая гадаад айлчлалаа эхлэх болуу.Дотоодхоо нарийн төлөвлөөгүй байж гаднын баахан хэрэгтэй хэрэггүй юманд элсэж давхиад ч яахавдээ.
Зи гэж Зика шумуулыг хужаа гэж доромжлоод байна уу? Женко Оростойгоо Монголоос Америкчууд Хужаа нарыг хөөцгөө гэж турхирдаг нацистуудыг хэн тоож хүлээж авах вэ дээ зайлуул.Горьдлого тээгээд очсон нь их юм даа. Ирээд худлаа бүлтэрч Америкчуудыг доошоо чихэж байгаа нь харин таагүй.
тэгээд цэвэрлэгээ хийгээч юу хараад байгаа юм бэ
танай намынханч 4 жил сайн идсэн дээ оюу толгойг хар
Одоо Америкаар заалгах болоо юу. Женко Зика 2 оо больж үз. МАНАН гийн бүлэгт та 2 байгаа шүү дээ. Дотооддоо шийдчих асуудлыг гадаад улсаас гуйх гэж нэртэйгээр монгол улсыг 2 хуваах гэж байгаатай адил юм болно шүү.
Гараа өргөөд дэмжиж байна гэнэ. Энэ гөлөг мөн бүлтэрдэг хог шүү. Японд очоод л бүлтрээд байсан. Одоо АНУ-д очиж бүлтэрдэг болж. Америкчууд яахавдээ дал мөрөн дээр нус сугартал алгадаж баахан иес иес гэж хэлээд л өнгөрдөг улс. Монголын улс төрчид гэж мөн ч гэнэн, тэнэг, итгэмтгий /гадныханд/, ямар ч туршлагагүй, хөөрүү улсууд шүү.
yundaa aigaad sandraad durguitseed bgam ve
Сайхан мэдээ байна. Ажил хэрэгч томилолт.
МУНДАГ ЯРИЛЦЛАГА БОЛЖЭЭ ЯАГААД БУСАД СОНИН САЙТААР ТАВЬДАГГҮЙ ЮМ БЭ
Сүүлийн үед магнай тэнийлгэсэн үйл явдлууд өрнөж байгаагийн нэг нь зайлшгүй энэ болно. Баяр хүргэж, амжилт хүсье.
Жижигхэн биетэй ч сийрэгхэн толгойтой З.Энхболд маань эгэл бидний сэтгэлийн гүнд тодгэрэл судалгаа тооцоон дээр үндэслэсэн чухал ярилцлага өглөө. Ажил хэрэг өолох болтугай!!! Элдэв хорон үгэнр шордоод боож үхэх гээд бүй ноход хуцаж л байг.Эд гол төлөв илжигнүүдийн хөлсний хорлогчид бас офшорчдын хамсаатнууд. МАН,АН.н жирийн гишүүд нэг ч байхгүй. Яагаад гэвэл тэд монгол эх орон ард түмэндээ сайн сайхныг л хүсэгчид.Та бүхэнд АМЖИЛТ хүсье. Хамран зүтгэнэ,дэмжинэ.
МАН- ын пялдагууд дүүрэн байна даа .үнэнхээр л хийе гэсэн сэтгэл байвал хийж л таарна. Сайхан залуучуудын чинь шилж сонгоод аваад дууслаа шүү дээ. Том толгойтой дарганцарууд минь дээ. Хог түүж амиа зогооч бгаа хүмүүс дүүрэн бна даа .яах ёстой вэ.!!!!!!!!!!
Цаг эвгүйхэн бгаа юм бндаа.МАН ынхан яг үхэнгээ алдаж байгаа юм бн.Оффшортнуудын сөнөх цаг хугацаа ойртож байгаа юм биш үү.
хогийн бөгс долоогч оо, энд нам хамагүй. Одоо МАНАН-г дэмжих дебил Монголд чамаас өөр байхгүй. чам шиг намын бөгс долоож амьдардаггүй болохоор 17 оны сонгуулиар би цагаан хуудас уншуулсан. Даан ч миний цагаан хуудсыг хулхи орос жанхуу баттулга, хятад миеэ нар хулгайлсан юм. Ард түмэн жанхууг сонгоогүй ээ, эргүү орк оо. Ард түмэн хэнийг нь ч дэмжээгүй юм. Үхсэн баасны чинь ерөнхийлөгч? Чамдаа л таарсан ерөнхийлөгч байх даа!!! Жанхуу бол Монгол улсын Ерөнхийлөгч биш харин Ардчилсан намын Ерөнхийлөгч!!! Яагаад вэ гэвэл Ардчилсан намын Ерөнхийлөгч Жанхууг ард түмний 30 хувь нь л дэмжсэн юм шүү гэдгийг битгий мартаарай!!! Жанхуугийн бөгс долоогчид өөрсдийн бичсэн зүйлийг нотлох баримтаа гаргаад ир, гаргаж чадахгүй бол чацга царайлаад дуугүй сууж бай!!!
Sain medeenuud bna. Amjilt husie.
Үнэхээр сайхан ярилцлага болж. Их зүйлийг ойлгож авлаа. Энхболд даргад ажлын их амжилт хүсье.
Зика бэлтрэг Баттулга гөлгөө дагуулаад хүрээд ир, ирж ЖАНГАА ид
30- н гэр бүлээ нэрээр заралчих гээд байхад хэлэж өгөхгүй юм тэгээд асуудлыг дандаа мушгиж гуйвуулаж ярих юм Оффшор данснаас мөнгөө гадаадад худалдаж авсан үл хөдлөх хөрөнгөө женко өөрөөсөө эхлэмээр байна Женкогийн хамаарал бүхий төрсөн дүү нь Швейцарьт хөрөнгө байгаа энэ улс джлхийд хамгийн их нууцлал хадгалдаг улс гэтэл Зи швейцарь оффшорын асуудлаар хамтарч ажиллана гэлээ үнэн үү
та нар өөрсдөө юу хийж бүтээсэн бэ? юу ч байхгүй
Дэмжиж байна!
эхлээд ардын нам гэж бхаар оорийн намын оыфшорчин баярцогт урвагч оюу толгойн дубайн гэрээгээр монголд алдагдал хулээлгэсэн сайзанбилэг да ганбоод бямбасайхан нууц ноентой элбэгдорж нарт хариуцлага хулээлгэх хэрэгтэй
тийм шүү, тэд нар нь үлдчихээд байхад үнэмшил алга даа. энэ баривчилгаа зэргийг залгуулаад чангахан хөдөлж баймаар жэнко харин ч бушуухан ичээндээ орчихов.ийм л байна. зика нь л жаахан жэнког чимэх юм даа.худал үнэн ярьж,нэмж хачирлаж ядчих юм.уул нь дажгүй улстөрч.бусад нь хэрэгцээгүй бараа.
тийм шүү, тэд нар нь үлдчихээд байхад үнэмшил алга даа. энэ баривчилгаа зэргийг залгуулаад чангахан хөдөлж баймаар жэнко харин ч бушуухан ичээндээ орчихов.ийм л байна. зика нь л жаахан жэнког чимэх юм даа.худал үнэн ярьж,нэмж хачирлаж ядчих юм.уул нь дажгүй улстөрч.бусад нь хэрэгцээгүй бараа.
тийм шүү, тэд нар нь үлдчихээд байхад үнэмшил алга даа. энэ баривчилгаа зэргийг залгуулаад чангахан хөдөлж баймаар жэнко харин ч бушуухан ичээндээ орчихов.ийм л байна. зика нь л жаахан жэнког чимэх юм даа.худал үнэн ярьж,нэмж хачирлаж ядчих юм.уул нь дажгүй улстөрч.бусад нь хэрэгцээгүй бараа.
ямартаа ч шинэ ерөнхийлөгч гарснаас хойш арай л өөр болж асуудлууд хөндөгдөөд байгаа шүү
ямартаа ч Баттулга ерөнхийлөгч гарсанаас хойш элдэв буруу асуудалд анхаарал тавигдаад байгаа, хоорондоо муудалцалгүй зөвийг нь дэмжээд ажиллаад өгвөл яасан юм бэ
офшортоо тэрбум доллар нуусан жанхуу яг офшорчдыг чангалж харагдаач, иймэрхүү эргүү оркууд л итгэнэ дээ!!!
хогийн бөгс долоогч оо, энд нам хамагүй. Одоо МАНАН-г дэмжих дебил Монголд чамаас өөр байхгүй. чам шиг намын бөгс долоож амьдардаггүй болохоор 17 оны сонгуулиар би цагаан хуудас уншуулсан. Даан ч миний цагаан хуудсыг хулхи орос жанхуу баттулга, хятад миеэ нар хулгайлсан юм. Ард түмэн жанхууг сонгоогүй ээ, эргүү орк оо. Ард түмэн хэнийг нь ч дэмжээгүй юм. Үхсэн баасны чинь ерөнхийлөгч? Чамдаа л таарсан ерөнхийлөгч байх даа!!! Жанхуу бол Монгол улсын Ерөнхийлөгч биш харин Ардчилсан намын Ерөнхийлөгч!!! Яагаад вэ гэвэл Ардчилсан намын Ерөнхийлөгч Жанхууг ард түмний 30 хувь нь л дэмжсэн юм шүү гэдгийг битгий мартаарай!!! Жанхуугийн бөгс долоогчид өөрсдийн бичсэн зүйлийг нотлох баримтаа гаргаад ир, гаргаж чадахгүй бол чацга царайлаад дуугүй сууж бай!!!
q976
АНУ-д болсон Еронхийлогчийн сонгуулийн үер Оросууд 21 мужийн сонгуулийн санал тоолох машинд нэвтэрч саналыг хакердсан нь тогтоогдсон гэж мэдэгдлээ. Бид ч гэсэн энэ санал тоолох машинаар сонгуулиа явуулсан. Жанхуу Баттулга, Трамп хоёрыг Путин томилсон гэдэг нь тов тодорхой боллоо!!! Яаж ч бодсон АНУ болон Монголын ард түмэн энэ 2 эргүү малаар төрөө удирдуулахгуй нь ойлгомжтой!!! Ийм малнууд Путинд л хэрэгтэй байсан нь тов тодорхой шүү дээ!!!
Зика.ч уул нь сайн хүн би үнэлдэг юм. Даанч санаа нь муу болохоор буруу хорлонтой болоод явуургүй. Одоо тэр Нарантуяа байна бас сайн хүн гэдэл энэ зикаргийн санаа баллаад хөлдөө чирээд байна. Та хэд ойрхоны хүмүүс шиг байна Нарантуяаг зика Эрдэнэ хоёроос жаахан зайтай байлгавал хол явна даа.
Нам харгалзахгүйгээр МУлсын хөгжлийн төлөө Санаа зовогч 108 хүний бүрэлдэхүүнтэй Шуурхай Ажлын хэсэг/ШАХ/ байгуулж зохион байгуулж тогтмол ажиллуулвал зүгээр юм шиг санагддаг #МАХА
Enhboldoo chamaig turiin umchiin horoonii dargaaas ehleed udii hurtel darga hiij bgaag chin medne. Yaaj darga hiigeed iim tansag bdagaa tailbarlaach
mash chuxal yarilzlaga bnaa enxbold , battulga gar nilex bx gej bodoj bsn zцw bna daa , olon jiliin zawxaralig zasaxd zag hugazaa ornoo ,
Ё.Отгонбаяраас өөр элчин сайдаар явуулчих хүн олдохгүй бгаа юм бхдаа.Ямар ч найдваргүй итгэл алдсан хүн шүү дээ
Зандаахүүгийн Энхболд эх орон ард түмэндээ жинхэнэ богц дүүрэн олзтой иржээ.Нүгэл нүдээ олж эхэллээ.
Сайхан ярилцлага өгчээ.Амжилт хүсье .Ми овогтны пялдагууд үхлээ цус харваж далд ороосой.Монгол Улс мандан бадрах болтугай
Ми овогтнууд цус харваж үхлээ нүднээс далд ороосой.Та бүхэнд Амжилт хүсье Сайн үйлс дэлгэрэх болтугай