Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Хаянхярваа Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн бусад хуулийн төслүүдийг, Улсын Их Хурлын гишүүн С.Бямбацогт, Л.Элдэв-Очир нарын нэр бүхий 14 гишүүн санаачилж Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн бусад хуулийн төслүүдийг тус тус санаачлаад буй билээ. Ойролцоо үзэл санаа, агуулгатай эдгээр хуулиуудыг Улсын Их Хурлын Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны хуралдаанаас өчигдрөөс хэлэлцэж эхэллээ.
Төсөл санаачлагч гишүүн Д.Хаянхярваа хуулийн төслийн үзэл баримтлалын талаарх танилцуулгадаа, Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны ирц хангалтгүй, санал хураалтын үйл ажиллагаа дэгийн дагуу явагдахгүй байгаа нь Улсын Их Хурлын нэр хүндэд сөргөөр нөлөөлж байгаа төдийгүй Улсын Их Хурлын Хурлын үйл ажиллагааны үндсэн хэлбэр болох нэгдсэн хуралдаан, Байнгын хороод, нам, эвслийн бүлгийн хуралдаан хэвийн явагдах нөхцөлийг алдагдуулах боллоо. Өөрөөр хэлбэл, Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуулийн 10 дүгээр зүйл нь хуралдааны дэг, ёс зүйн зөрчил гаргасан гишүүнд ногдуулах хариуцлагыг зохицуулж, гишүүн хуралдаан тасалсан болон хоцорсон, бусад гишүүний өмнөөс санал өгсөн үйлдэлд нь ногдуулах хариуцлагыг орхигдуулсан гэж төсөл санаачлагчид үзэж байгаа.
Иймээс Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны ирцийг сайжруулах, хуралдааны дэг сахиулах, гишүүн хүндэтгэн үзэх шалтгаангүйгээр хуралдаанд оролцоогүй, бусад гишүүний өмнөөс санал өгсөн тохиолдолд хариуцлага хүлээлгэхтэй холбоотой зохицуулалтыг боловсронгуй болгох зорилгоор уг хуулийн төслийг санаачлан боловсруулсан. Хуулийн төсөл нь гурван зүйлтэй бөгөөд гишүүний ирцийг бүртгэх, хуралдааны явцад бүртгэлээс гарсан (картаа сугалсан) тохиолдолд хэрхэн зохицуулах, хуралдааны дэг зөрчсөн, хуралдаан тасалсан, хоцорсон, бусад гишүүний өмнөөс санал өгсөн тохиолдолд хариуцлага хүлээлгэхтэй холбоотой зохицуулалтыг нарийвчлан тусгасан. Мөн уг хуулийн төсөлтэй уялдуулан Монгол Улсын Их Хурлын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хамтад нь боловсруулсан гэдгийг танилцуулсан юм.
Эдгээр хуулийн төслүүд батлагдсанаар Улсын Их Хурал бүрэн эрхээ хэрэгжүүлэх үндсэн хэлбэр буюу чуулганы хуралдааны ирц сайжирч хуралдаан хэвийн явагдах нөхцөл бүрдэнэ. Мөн Улсын Их Хурлын гишүүн нь хууль, Улсын Их Хурлын бусад шийдвэрийн төслүүдийг хэлэлцэн батлахдаа гагцхүү санал өгөх эрхээ зөвхөн өөрөө эдлэх бөгөөд энэхүү эрхээ бусдад шилжүүлэх, бусад гишүүний өмнөөс санал өгөхгүй байх эрх зүйн боломжтой болно. Түүнчлэн чуулганы хуралдаанд хүндэтгэн үзэх шалтгаангүйгээр хүрэлцэн ирээгүй, удаа дараа хоцорсон гишүүнд тодорхой төрлийн хариуцлага хүлээлгэхээс гадна Улсын Их Хурлын гишүүний хоцорсон, тасалсан цагийн нийлбэр нь тухайн ээлжит чуулганы хуралдааны нийт хугацааны гуравны нэгд хүрсэн бол гишүүнийг эгүүлэн татах хариуцлагын тогтолцоо бүрдэх юм байна.
Дараа нь Улсын Их Хурлын гишүүн С.Бямбацогт, Л.Элдэв-Очир нарын нэр бүхий 14 гишүүн санаачилж энэ сарын 08-ны өргөн мэдүүлсэн Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн бусад хуулийн төслүүд -ийн үзэл баримтлалыг хэлэлцэх эсэх асуудлыг хэлэлцэв. Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Тогтохсүрэн төсөл санаачлагч гишүүдийг төлөөлж хуулийн төслийн үзэл баримтлалыг танилцуулав.
Улсын Их Хурлын хууль тогтоох үйл ажиллагааг боловсронгуй болгох, тасралтгүй, түргэн шуурхай, үр дүнтэй явуулах нөхцөлийг үе үеийн Улсын Их Хурал бүрдүүлэхээр ажиллаж ирсэн. Улсын Их Хурлаас Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуулийг 2007 оны 10 дугаар сарын 11-ний өдөр баталсан бөгөөд түүнээс хойш уг хуульд нийтдээ 20 удаа нэмэлт, өөрчлөлт оруулжээ.
Улсын Их Хурлын 2016 оны 07 дугаар сарын 30-ны өдрийн “Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай” 23 дугаар тогтоолоор Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах, шаардлагатай бол дэгийг шинэчлэн батлах нь зүйтэй гэж үзсэний дагуу Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах төслийг нэр бүхий гишүүд санаачлан боловсруулжээ. Хуулийн төсөлд хууль тогтоомжийн төслийн үзэл баримтлалыг хэлэлцэх эсэх шатны зохицуулалтуудыг илүү тодорхой болгох, гишүүн хэлэлцүүлгийн үеэр асуусан асуултдаа бүрэн хариулт аваагүй гэж үзвэл хуралдаан даргалагчаас нэмэлт хугацаа өгөх, хуралдаанд тайлбар хэлж, асуултад хариулж байгаа төрийн албан тушаалтны хариуцлагыг нэмэгдүүлэх, Байнгын хорооны хуралдаанд мэдээлэл сонсох асуудлыг журамлах зэрэг нэмэлт, өөрчлөлт оруулахаар тусгажээ.
Улсын Их Хурлын гишүүний ёс зүй, хариуцлагыг нэмэгдүүлэх чиглэлээр хуралдааны дэг зөрчиж, үг хэлэх эрхээ хасуулсан гишүүн дэгийг дахин зөрчвөл хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонхийн саналаар хуралдааны танхимаас гаргахаар шийдвэрлэх, хэлэлцэж байгаа асуудалтай холбогдолгүй асуудлаар үг хэлж байгаа гишүүнийг сануулах, хэрэв сануулгыг зөрчвөл үг хэлэх хугацааг дуусгавар болгох, гишүүний хуралдаанд оролцсон ирцийг сар бүр олон нийтэд мэдээлж байх, хуралдаанд оролцоогүй цагийн хугацаанаас хамаарч гишүүний бүрэн эрхийн хугацааг дуусгавар болгож, эгүүлэн татах асуудлыг оруулах зэргээр гишүүний хариуцлагыг сайжруулахад чиглэсэн зохицуулалтыг тусгасан байна. Мөн хуралдааны ирцэд бүртгүүлэх, асуулт асуух, үг хэлэх, цахим тоолуураар санал тавихад биеийн давхцахгүй өгөгдөл (гарын хурууны хээ)-өөр идэвхждэг систем бүхий цахим тоолуурыг ашиглахаар тусгажээ.
Түүнчлэн Улсын Их Хурлаар Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийг хэлэлцэх шаардлагатай болсон тохиолдолд Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах журмын тухай хуулиар зохицуулагдаагүй зарим асуудлыг, тухайлбал Байнгын хороод Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийг нэг, гурав дахь хэлэлцүүлэгт бэлтгэх журам, Байнгын хороодын гишүүдийн ирц, санал хураалт явуулах босгыг тогтоох, нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийг ард нийтийн санал асуулгаар хэлэлцэх дэгийг журмыг тодруулах зэрэг асуудлыг тусгасан гэдгийг төсөл санаачлагч гишүүн танилцуулгадаа дурдав.
Хуулийн төсөл батлагдсанаар Улсын Их Хурлын хууль тогтоох үйл ажиллагаа илүү боловсронгуй болж, хууль тогтоомжийн төслийг хэлэлцүүлэхэд тулгарч байсан асуудлууд шийдвэрлэгдэж тодорхой үр дүн гарах, Улсын Их Хурлын гишүүний хариуцлага нэмэгдэх, олон нийт сонгосон гишүнийхээ чуулганд оролцсон байдал, ирцийн мэдээтэй танилцах, мэдээлэл авах боломж бүрдэнэ, улмаар хууль тогтоомжийн чанар сайжрах, тогтвортой байхад сайнаар нөлөөлнө гэж төсөл санаачлагчид үзэж байгааг онцолсон юм.
Улмаар Байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон гишүүдийн дийлэнхи нь эдгээр хуулийн төслийн үзэл баримтлалыг хэлэлцэхийг дэмжив.
Дашрамд дурьдахад уг хууль хэрэгжиж эхэлснээр УИХ-ын гишүүн Б.Наранхүү эргүүлэн татагдах магадлал өндөр юм. Учир нь тэрээр УИХ-ын 2016 оны сонгуулийн бүрэн эрх хэрэгжиж эхэлснээс хойш нэг улирлын чуулганд таваас дээш удаа сууж байгаагүй билээ. УИХ-ын гишүүн Д.Мурат бүрэн эрхээсээ чөлөөлөгдөх нь тодорхой болоод байгаа, үүн дээр нэмээд Б.Наранхүү эргүүлэн татагдвал УИХ дахь АН-ын бүлэг албан ёсоор татагдан буугдах учиртай.
Э.Мягмар
Сэтгэгдэл0
Сайхаан, сайхан
Ардчилал муу нь муу, гэхдээ тvvнээс сайн хувилбар олдоогvй байна гэж Уинстон Черчиль хэлсэн юм гэдэг. Ардчиллын муу гэдгийн нотолгоо нь яах аргагvй энэ мудак даа, еер олон "муу" нууд бий дээ УИХ- д .........
hurts deer hulhi sda gedeg ni haragdsan l daa, huulitai bolchihvol golon golon geed suugaad bn oo naa chin
ШХАБ-д элсэж урвагч болохгуй гэж л пялдаг биз. Сайн залуу шд.Яадгийм. Болж байна.
махан толгой
ЭМГЭНЭЛ
Татах нь зөвөө
болж болж
Tatah ni zovoo.Demjij bna.
Яах юм бэ Гэм хоргүй хал болгүй энэ хүн ажлаа хийгээд л явж байг. Тэр хоёр намын хорчин зөнөгүүдийг л зайлуулцгаа л даа Баахан 50 гарсан зөнөгүүд байна ш дээ
73 настай Трамп 67 настай Путиню 70 хурч яваа Ши Жин Пинийг яах вэ? Голог оо ?
наранхүүд 500$ доллараар онгон охин худалдан авдаг хэргээр энэ хүнд ЭРҮҮ үүссэн байсан 2012 онд, Элбэгдорж, Алтанхуяг нарт их хэмжээний мөнгө хандивлаадтэгээд АН-д элсэж, бузар хэргийг нь хэрэгсэхгүй болгосон гэдэг дээ. Үнэн үү???? ямартай ч Сингпурт зугтаж оччоод ирэхгүй байна гээд сонингоор нэг баисан. удаж удаж сүүлд нь ирсэн, гэхдээ АН-аас баривчлахгүй гэсэн баталгаа аваад ирсэн гэсэн. Заа даа тэгээд олон авилга, дээрмийн хэрэг яригддаг дөө энэ хүний нэр дээр. Энэ бүгдийг нь шалгах цаг нь ирсэн байх оо.
М.Энхболдын жолооч байсан гээ биз дээ. Бодвол хотын дрга байхад нь жолоогий нь мушгиж байсан байх даа. Хэрвээ тийм бол Энхболдын газрын наймааг гардаж талыг нь өөртөө гулгуулж байсан байж таарна. Боловсрол, мэдлэгүй, хөлдүү толгойтой ийм юмнууд төрөөс холхон шорондоо байж байвал таарна.
naranhvv . mi tei svjirne gazar zaraad borluulchihna. elbgeetei svjirne biznesee . tonuulaa shaachihna . egeegee . mi ovogt hayanhyrvaa nvvrschdiin uvur tvrvvnd hiij shaalgachihaad . uuruu . ardchilsan nam .gej dund goviinhniig hoshgiruulan dur hanana . . altan emee tergvvtentei naaldaj . hangaj ugch . utgun manan tatuulj luuhaanuudiig tuurvvlne .
naranhvv . mi tei svjirne gazar zaraad borluulchihna. elbgeetei svjirne biznesee . tonuulaa shaachihna . egeegee . mi ovogt hayanhyrvaa nvvrschdiin uvur tvrvvnd hiij shaalgachihaad . uuruu . ardchilsan nam .gej dund goviinhniig hoshgiruulan dur hanana . . altan emee tergvvtentei naaldaj . hangaj ugch . utgun manan tatuulj luuhaanuudiig tuurvvlne .
naranhvv . mi tei svjirne gazar zaraad borluulchihna. elbgeetei svjirne biznesee . tonuulaa shaachihna . egeegee . mi ovogt hayanhyrvaa nvvrschdiin uvur tvrvvnd hiij shaalgachihaad . uuruu . ardchilsan nam .gej dund goviinhniig hoshgiruulan dur hanana . . altan emee tergvvtentei naaldaj . hangaj ugch . utgun manan tatuulj luuhaanuudiig tuurvvlne .
naranhvv . mi tei svjirne gazar zaraad borluulchihna. elbgeetei svjirne biznesee . tonuulaa shaachihna . egeegee . mi ovogt hayanhyrvaa nvvrschdiin uvur tvrvvnd hiij shaalgachihaad . uuruu . ardchilsan nam .gej dund goviinhniig hoshgiruulan dur hanana . . altan emee tergvvtentei naaldaj . hangaj ugch . utgun manan tatuulj luuhaanuudiig tuurvvlne .
naranhvv . mi tei svjirne gazar zaraad borluulchihna. elbgeetei svjirne biznesee . tonuulaa shaachihna . egeegee . mi ovogt hayanhyrvaa nvvrschdiin uvur tvrvvnd hiij shaalgachihaad . uuruu . ardchilsan nam .gej dund goviinhniig hoshgiruulan dur hanana . . altan emee tergvvtentei naaldaj . hangaj ugch . utgun manan tatuulj luuhaanuudiig tuurvvlne .
М.Энхболдын жолооч байсан гээ биз дээ. Бодвол хотын дрга байхад нь жолоогий нь мушгиж байсан байх даа. Хэрвээ тийм бол Энхболдын газрын наймааг гардаж талыг нь өөртөө гулгуулж байсан байж таарна. Боловсрол, мэдлэгүй, хөлдүү толгойтой ийм юмнууд төрөөс холхон шорондоо байж байвал таарна.
Яг энэ тохиолдолд наранхүүд хамаарах юм шиг сэтгэгдэл төрж байгаа ч цаашдаа ард түмний итгэлийг хөсөрдүүлээд сонгогдсоныхоо дараа үзэгдэхээ больдог нохдод хамаарах учраас маш чухал зөв хууль болно.Бүхэл бүтэн 28 жил хийгээгүй алхмаа хийж зориглосон санаачлагч гишүүдэд талархая. Гэвч батлагдатлаа бас асуудалтай л даа.Бусад ноход өөрсдөө ажлаа таслах гээд батлахгүй байх магадлал өндөр.
Ёс зүйгүй гишүүдийг татаад байх хэрэгтэй.
наранхүүд 500$ доллараар онгон охин худалдан авдаг хэргээр ЭРҮҮ үүссэн байсан 2012 онд, Элбэгдорж, Алтанхуяг нарт их хэмжээний мөнгө хандивлаадтэгээд АН-д элсэж, бузар хэргийг нь хэрэгсэхгүй болгосон гэдэг дээ. Үнэн үү???? ямартай ч Сингпурт зугтаж оччоод ирэхгүй байна гээд сонингоор нэг баисан. удаж удаж сүүлд нь ирсэн, гэхдээ АН-аас баривчлахгүй гэсэн баталгаа аваад ирсэн гэсэн. Заа даа тэгээд олон авилга, дээрмийн хэрэг яригддаг дөө энэ хүний нэр дээр. Энэ бүгдийг нь шалгах цаг нь ирсэн байх оо.
8 жил ажилдаа ирэхгүй явж байгаа хүн. Арай л дэндүү. Монголоос өөр оронд байх боломжгүй ёс зүйгүй хүн. Сонгосон тойргийнхон нь бүгд авилгалаар амаа үдүүлэгчид. Ийм хүнийг сонгоод л явуулчихна. Монголчууд бүтэхгүй ээ бүтэхгүй.
хуулиа батлаад тэнэгүүдийг зайлуул. юу ч мэдэхгүй цаг нөхцөөж байснаас адуугаа маллаж байсан нь дээр ха ха ха ха ха ха
наранхүүд 500$ доллараар онгон охин худалдан авдаг хэргээр энэ хүнд ЭРҮҮ үүссэн байсан 2012 онд, Элбэгдорж, Алтанхуяг нарт их хэмжээний мөнгө хандивлаадтэгээд АН-д элсэж, бузар хэргийг нь хэрэгсэхгүй болгосон гэдэг дээ. Үнэн үү???? ямартай ч Сингпурт зугтаж оччоод ирэхгүй байна гээд сонингоор нэг баисан. удаж удаж сүүлд нь ирсэн, гэхдээ АН-аас баривчлахгүй гэсэн баталгаа аваад ирсэн гэсэн. Заа даа тэгээд олон авилга, дээрмийн хэрэг яригддаг дөө энэ хүний нэр дээр. Энэ бүгдийг нь шалгах цаг нь ирсэн байх оо.
Цаашид Их-ын хурлын гишүүдийг хариуцлагааай болгоход чухал гэж харах. Зөвхөн Наранхүү биш
УИХ-ын эмгэнэл. Ардчиллын хар тал нь.
Orond ochih gesen muruudultei humuus olon baih shig baina uu daa?
Hariutslagagvi ajlaa hiih sonirholgvi holdvv tolgoitoi hvnii orond sain chadvartai hvn orohod yu ni bolohgvi gej.
зөв зөв ийм байх хэрэгтэй. ард түмнийг төлөөлөн сонгогдчихоод хэдий болтол ингэж төр түмнээ доромжлоод сууж байх вэ дээ.Одоо болсон хууль дүрэм байдаг л юм бол хэрэгжүүл.
Энэ хүн бол монголын парламентийн эмгэнэл юм даа, буцааж татаж чадвал УИХ-ын шинэ эргэлт эхэлж байна гэж үзэж болно,,,
Zovoo.Demjij baina.
УИХ-д суух гэж орчихоод суудгүй нөхдүүдийг эргүүлэн татах нь зөв.
Энэ Наранхүү нээрээ больчихмоор юмаа. Өөрөө больчихмоор юм. Төрийн хэрэгт хүч хөдөлмөрөө нэмэрлэхгүй юм бол яах гэж гишүүн болдог юм бэ? Энэ хүнийг хуультай хуульгүй эргүүлэн татмаар байна.