УИХ-ын байнгын хороод болон чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Монгол Улсын 2019 оны төсвийн тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2019 оны төсвийн тухай, Эрүүл мэндийн даатгалын сангийн 2019 оны төсвийн тухай, Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн 2019 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, 2020-2021 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцэж буйтай холбогдуулан өнөөдөр Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга чуулганы нэгдсэн хуралдаанд оролцож, үг хэллээ.
МОНГОЛ УЛСЫН ЕРӨНХИЙЛӨГЧ Х.БАТТУЛГА:
УИХ-ын дарга, эрхэм гишүүд ээ.
“Дэлхий нийтийг хамарсан санхүүгийн асар том хямрал ирж байгааг дэлхийн санхүүгийн тэргүүлэх мэргэжилтнүүд, Олон улсын валютын сангийн удирдлагууд удаа дараа хэлж анхааруулсаар байгаа нөхцөлд Монгол Улсын 2019 оны төсвийг УИХ-аар хэлэлцэж байна.
Дэлхий нийтийн санхүү, эдийн засгийн төсөөлөл ийм бараан байхад Монгол Улсын 2019 оны төсвийн төсөл нь хэт өөдрөг, айсуй хямралыг огт тооцоогүй, бодит амьдралаас тасарсан, 2020 оны сонгуульд нөлөөлөх талаар илүүтэй бодсон, ашиг сонирхлын зөрчлөөр дүүрэн болжээ.
Маш олон жил давтагдаж байгаа сонгуулийн өмнөх жил гишүүдийг аргадаж, тойрогт нь хийх хөрөнгө оруулалтыг өсгөх замаар “авлигаддаг” зуршлаас Засгийн газар татгалзаагүй байна. 2000-2004 онд Н.Энхбаяр Ерөнхий сайд байхдаа 72 гишүүнийхээ хэл амыг дарахын тулд 1 сая төгрөгөөр эхэлсэн “гишүүний мөнгө” гэгдэх тухайн тойрогт хийгдэх хөрөнгө оруулалт өнөөдөр 5 тэрбум төгрөгт хүрч 5000 дахин өсчээ. Үүнд, УИХ-ын гишүүд өөрсдөө шүүмжлэлтэй хандаж байгаад олзуурхаж байна. Улсын төсөв нэгэнт төлөвлөгдсөний дараа гишүүд сонгогдсон тойрогтоо зураг төсөв нь ч гараагүй барилга байгууламж нэмүүлж байна. УИХ-ын гишүүн Ч.Улааны хэлснээр шинээр эхлүүлэхээр төсөвлөсөн 570 барилгын 66 хувь нь буюу 375 барилга огт зураг, төсөвгүй байгаа нь төсвийн тухай хуулийн 29.4-ийг зөрчиж байна. Хөдөө орон нутагт баригдах нэг объектын жишиг өртөг ойролцоогоор 1 тэрбум гэж багаар тооцоход дор хаяж 400 тэрбум төгрөг хэмнэж болохоор байна. Зураггүй, төсөвт өртөг нь тодорхойгүй барилга байгууламж олон жил дамнан, жил ирэх бүр өртөг нь нэмэгдэж төсөвт дарамт учруулдаг. Хууль зөрчсөн эдгээр объектуудыг ард түмэн “гишүүний мөнгө” гэж нэрлэж заншжээ. Эдгээр 375 барилгыг төсвийн төслөөс хасах саналтай байна.
Олон жилийн туршлагаас харахад сонгогчид ийм зүйлсээр сонгосон УИХ-ын гишүүнээ дүгнэхээ больчихсон. Эрхэм гишүүд Та бүхэн асуудалд эрүүл ухаанаар хандаж төсвийг айсуй санхүүгийн хямралд улсынхаа эдийн засгийг бага өртүүлэх, тэсэж үлдэх тал руу хандуулбал зохистой байна. Тойрогтоо барилгын суурь цутгасан эсэхээр чинь бус улс орны тогтвортой ирээдүйд хандсан, иргэдийн орлого, ажлын байрыг хадгалах, нэмэгдүүлэх чиглэлээр хийсэн ажлуудаар чинь л иргэд та бүгдийг дүгнэнэ.
Товчхондоо 2019 оны төсвийн төсөл маш их шүүмжлэл хүлээхээр, муу боловсрогдсон байна. Боловсруулсан хүмүүс нь илт ашиг сонирхлын зөрчилд хөтлөгдсөн байгааг гишүүд хэлж, шүүмжилж байгаа нь сайшаалтай. Жишээлбэл: Сангийн сайдын өөрийнх нь тойрог Увс аймагт бусад аймгуудаас 10 дахин их хэмжээгээр буюу 52,8 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт хийхээр төсөвлөсөн байна гэдэг бол ичгүүргүй, ёс зүйгүй үйлдэл.
Миний зүгээс 2019 оны төсвийн төсөлд өгөх шүүмжлэл, санал цөөнгүй байна.
Юуны өмнө эдийн засаг сайжрах замдаа орсон гэж дүгнээд, их зардал төсөвлөөд байгааг шүүмжилье.
Хэрвээ эдийн засгийн үзүүлэлтүүдээ тогтож харвал сайжирсан зүйл огт байхгүй, инфляци өссөн, төгрөгийн ханш эрс суларсан байдалтай байна. Харьцуулахад, инфляци 2015 оны эцэст 1,9 хувьтай байсан бол өнөөдөр он дуусаагүй байхад 8,8 хувь болж өсжээ. Төгрөгийн ам.доллартай харьцах ханш 2016 оны 6 дугаар сард 1950 байсан бол өнөөдөр 2552 болж 602 төгрөгөөр суларсан байна.
Энэ юуг хэлж байна гэхээр Засгийн газар, Монгол банк инфляци, төгрөгийн ханш хоёрыг тогтвортой барих үүргээ биелүүлээгүйгээс өнөөдөр бараа үйлчилгээний үнэ өссөнөөс монгол хүн бүрийн орлого алдагдаж, нийгмийн ачааг голлон нугалдаг дунд давхаргыг үгүй хийж байна. Бензин шатахууны үнэ 19-30 хувиар өсчихөөд байхад салбарын сайд, Засгийн газар хариу үйлдэл үзүүлэх чадваргүй суусаар байна.
Дараагийн хэлэх зүйл бол өр! Хоёрхон жилийн өмнө одоогийн эрх барьж байгаа МАН өрөөр айлган байж 2016 оны сонгуулиар Засгийн эрх авсан. Сүүлийн 2 жил нийт өр буурах биш эсрэгээр нэмэгдсэн байна. 2016 оны эхний хагас жилийн байдлаар Засгийн газрын өр 16 их наяд 612 тэрбум төгрөг байсан бол одоо 21.1 их наяд төгрөгт хүрсэн. Өр нэмж тавихгүй, зээл авахгүй гэж байсан эрх баригчид “Мазаалай” бонд 500 сая ам.доллар, “Хуралдай” бонд 600 сая ам.доллар, “Гэрэгэ” бондоор 800 сая ам.доллар зээлчихээд байна. Өр дарагдсангүй, эсрэгээр нэмэгдчихээд байхад “өр дарлаа” гэж яриад байгаагийн учрыг ойлгохгүй байна.
2021 оноос бондуудын бүтэн төлбөрүүд хийгдэж эхэлнэ. Энэ нь түүхий эдийн үнийн уналтын мөчлөгтэй давхцахаар байгаа. Дээр нь дэлхийн эдийн засаг урьд хожид үзэгдээгүй том хямралтай нүүр тулж магадгүй. Энэ бүх эрсдэл давхацвал юу болохыг төсөөлөхөд ч хэцүү юм. Засгийн газар одоо сонгуулийг март. Айсуй эрсдэлт нөхцөлийг даван туулахад л илүү анхаарах цаг ирлээ.
Жил болгон төсвийг алдагдалтай баталсаар байгаагаас Засгийн газрын өр маш их хэмжээгээр нэмэгдсэн байна. 2017 оны төсвийн алдагдал 2,7 их наяд төгрөг, 2018 оны төсвийн алдагдал 2,4 их наяд төгрөг болж, ирэх жилийн төсвийн алдагдлыг 1,9 их наяд байхаар төлөвлөснөөр Засгийн газрын өрийг 7 их наяд төгрөгт хүргэж байгаа нь том эрсдэл боллоо. Алдагдал бол шууд өр юм. Энэ жил Засгийн газрын өрийг нэлээд хэмжээгээр багасгасан гэж байгаа нь дотоод өрийг Монгол банк руу шилжүүлэн тооцож байгаа аргачлалтай л холбоотой. Ингэснээр өөр нэг эрсдэл үүссэн нь Төв банкны үнэт цаасны өрийн үлдэгдэл ихэсч буй явдал юм.
2016 оны 6 дугаар сарын байдлаар Монгол банк 430 тэрбум төгрөгийн өрийн үлдэгдэлтэй байсан бол 2018 оны 9 дүгээр сарын 10-ны байдлаар Төв банкны үнэт цаасны өрийн үлдэгдэл нь 4 их наяд 276 тэрбум төгрөг байгаагаас дотоод өр ямар их хэмжээгээр өссөн болохыг харцгааж байгаа байх.
2019 оны төсөвт хууль зөрчсөн зүйл заалтууд их оржээ. Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийн 5.1.3, Төсвийн тухай хуулийн 6.2.2 болон 22, 29.4 дэх заалтууд ноцтой зөрчигдөж байгааг засахгүйгээр энэ төсөв батлагдаж болохгүй. УИХ-ын гишүүн Ч.Хүрэлбаатар “төсөв алдагдалгүй байх ёстой” гэж ярьдаг, шаарддаг байснаа Сангийн сайд болоод өөрөө төсөв зохиох болохоороо 5,4-8 хувийн алдагдалтай төсөв өргөн барилаа. Ам, ажлын зөрүүтэй байдал Монголын төрийг иргэдэд үнэгүйдүүлж байгаа гол хүчин зүйл. Ялангуяа, Төсвийн тухай хуулийг зөрчиж, гадаадын зээл, тусламжийн хөтөлбөр, төслүүдийг Сангийн яаманд төвлөрүүлэх нь гэсэн шүүмжлэл УИХ-ын гишүүдээс гарч байгааг шалгаж, хууль зөрчсөн үйлдлийг арилгасны дараа төсөв батлагдах ёстой.
Төсвийн орлогын төсөөлөл дээр хэлэх шүүмжүүд.
Үндэсний аудитын газраас төсвийн орлогыг биелэхээргүй, хийсвэр төсөөлөл учраас орлогын бүрдэл нь хамгийн том эрсдэл болно гэж үзсэн нь зөв.
Эдийн засаг бүхэлдээ өсөөгүй, зөвхөн түүхий эдийн экспорт, үүнээс нүүрсний үнийн дүн, биет хэмжээ л өссөн байхад Засгийн газар ДНБ-ий өсөлтийг 2019 онд 8 хувь байхаар тун өөдрөг төсөөлжээ. Ингэх нь 2009-2012 онд Сү.Батболдын тэргүүлсэн Засгийн газрын үед гарч байсан олоогүй орлогоо урьдчилж зээлээд сонгуулийн өмнө бэлэн мөнгө тараасан алдааг давтах, эдийн засгаа гүн хямраах эрсдэл үүсгэж байгааг та бүхэн анхааралдаа авах ёстой. Түүхий эдийн мөчлөгөөс хамааралтай орлогыг өндрөөр төсөөлөх нь ямар балаг авчирдгийг саяхны туршлага харуулсан гэж ойлгож байгаа. Ийм амархан мартах юм уу?
Төсвийн 2019 оны тэнцвэржүүлсэн орлого 2 их наяд 445,1 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдэнэ, үүний 1,3 их наяд төгрөгийг уул уурхайн салбараас орохоор тооцсон нь нийт нэмэгдэх орлогын 53,1 хувийг эзэлжээ. Өөрөөр хэлбэл хамгийн баталгаагүй орлогоор төсвийн талаас илүү хувийг бүрдүүлэхээр тооцож байгаа нь төсөвт асар том цоорхой гаргаж мэдэх эрсдэл мөн.
Сангийн яам батлагдаагүй байгаа Татварын багц хуулийг батлуулснаар орлого нэмэгдэнэ гэх хэрнээ төсвийн орлого яг хэдэн тэрбум төгрөгөөр нэмэгдэхийг тодорхой заасангүй. Улсын төсвийг зөвхөн батлагдсан, үйлчилж байгаа хуулийн хүрээнд хийх хуультайг дахин сануулъя. Ийм цээжний тооцоонд тулгуурласан орлого ахиад л төсвийн хомсдолд хүргэх эрсдэлтэй. Эдийн засаг хоосон төсөөллөөр бус бодит орлогоор л хэмжигдэнэ.
Татварын хөнгөлөлт, чөлөөлөлт 2019 онд 1.85 их наяд төгрөг болж өмнөх жилээс 22,6 хувиар өсгөхөөр тооцжээ. Энэ нь нийт татварын орлогын 12,7 хувь болж байна. Орлогоо ийм хэмжээгээр чөлөөлчихсөний дараа татварын орлого биелэх үү?
Төсвийн орлогын бүрдүүлэлт нь тунхаглалын шинж чанартай, биелэхээргүй тэр утгаараа эрсдэл авчрахаар болжээ гэж дүгнэж байна. Үүнийг бодитой болгох, айсуй хямралд эрсдэл багатай өртөхөөр тооцож ахин боловсруулахыг шаардаж байна.
Төсвийн зарлага, тойргийн хөрөнгө оруулалтын тухайд
Ганц гэгээтэй зүйл гарч байгааг дурдахгүй өнгөрч болохгүй. Нэр бүхий гишүүдийн зүгээс “Хүүхдийн мөнгөн тэтгэмжийн талаар авах зарим арга хэмжээний тухай” тогтоолын төслийг санаачилж, өргөн барьсан. Тогтоолын төсөлд тусгаснаар “Хүүхдийн мөнгийг” авах хүсэлт гаргасан хүүхэд бүрт өгөх юм байна. Энэ бол монгол төрийн хүн амаа өсгөх уламжлалт бодлого, сайн туршлага юм. Хүүхэд бүрт 100 хувь хүүхдийн мөнгө олгож байх үед 10 орчим хувь нь авдаггүй байсан гэх судалгаанд үндэслэвэл тогтоол батлагдсанаар нийт хүүхдүүдийн 90 хувь нь хамрагдах боломжтой болно.
Төсвийн байгууллагуудын урсгал зардлын төлөвлөлтөд ч нарийн тооцоолоогүй, үрэлгэн зардал ихээхэн байгааг анхаармаар байна. УИХ-ын дарга М.Энхболд 2018 оны УИХ-ын намрын чуулганыг нээж хэлсэн үгэндээ УИХ-ын орон тоо зардлыг 10 хувиар буюу 546,4 сая төгрөгөөр бууруулж байгаагаа дурдаад “…Энэ жилийн төсвийг хэлэлцэхдээ төрийн бүх шатны байгууллагад орон тоо, зардлыг 10 хувиар бууруулах бодлого баримтлахыг уриалж байна…” гэсэн. Үүнийг 2018 оны батлагдсан төсвийн урсгал зардал 7 их наяд 455,8 тэрбум төгрөгөөс тооцож 10 хувийн хэмнэлт гаргавал 745 тэрбум төгрөгийг хэмнэж болохоор байна. Үүнийг 2019 оны төсвийн байгууллагуудын зардал 8 их наяд 230 тэрбум төгрөгөөс хасахад 1,5 их наядын төсөв хэмнэгдэхээр байна. Ингэхдээ 2019 онд нэмэхээр төлөвлөсөн төрийн албан хаагчдын цалин болон тэтгэврийн нэмэгдлийг хэвээр үлдээх хэрэгтэй.
УИХ-ын даргын 10 хувь хэмнэлтийн саналыг дэмжихийн зэрэгцээ дарга нарын армиас 15 хувь цомхотгол хэмнэлт гаргах боломжтой гэж үзэж байна. Энд бүх шатны төрийн захиргааны байгууллага, дэд сайд, орлогч нар, төрийн өмчийн аж ахуйн нэгжүүдийг хамааруулж болно. Ердөө хэдхэн жилийн өмнө төрийн албан хаагчдын тоо 120-130 мянга байсан бол өнөөдөр 180 мянга хол давсан.
УИХ-ын дарга М.Энхболдын санал болгосон 10 хувийн хэмнэлтээс цалин тэтгэврийн нэмэлтийг хасаад бараг 1 их наяд, зураг төсөвгүй объектыг төсвийн төслөөс хассанаар бараг 400 тэрбум, нийт 1.4 их наяд орчим төгрөг буюу өнөөдрийн ханшаар 500 гаруй сая ам.доллар хэмнэх боломжтой байна. Энэ их хөрөнгөөр уул уурхайн бус экспортын үйлдвэрүүдийг дэмжих зээлийн сан байгуулах тодорхой саналыг миний бие хэлэлцүүлэгт оруулж байна. 160 мянган ажилсаг малчин өрхийн гараар жил болгон “ургадаг” (ухдаг биш) мал аж ахуйн гаралтай баялагаа боловсруулж экспортлох үйлдвэрүүд барихад зориулж ирэх 2 жилийн төсвөөс тус бүр 500 сая ам.доллар хэмнэхэд 1 тэрбум ам.долларын эх үүсвэр бүрэлдэнэ. Олон жил яриад хийж чадахгүй байгаа үндэснийхээ хөдөө, аж ахуйн гаралтай экспортын үйлдвэрүүдээ дэмжих урт хугацаатай, хүү багатай зээлээ шийдье гэсэн санал тавьж байна.
2019 онд нэгдсэн төсвөөр 2 их наяд төгрөгөөр шилжих барилга, шинээр эхлэх 570 барилгыг санхүүжүүлэхээр төлөвлөжээ. Энэ нь өмнөх онтой харьцуулахад 959 тэрбум төгрөгөөр буюу бараг 100 хувь өсчээ. Энэ олон дарга нарын контор болон бусад барилгыг үнэхээр шаардлагатай бол хувийн хэвшлээс олон жилээр тогтвортой түрээсэлье. Түрээслэх нь ашигтай болох ганцхан жишээ дурдъя. Дорнод аймгийн Засаг Даргын Тамгын Газрын барилга барих ажил олон жилээр сунжирч төсөв нь өссөөр байгаад 6 тэрбум 541 сая төгрөгөөр дуусаж ашиглалтанд орох гэж байна. Өнөөдөр жилдээ 20 сая төгрөгөөр конторын байшин түрээсэлдэг. 327 жилийн түрээсийн мөнгөөрөө байшин барьдагаа энэ УИХ, энэ төсвөөсөө эхэлж цэг тавьцгаая.
2019 онд төсөв нь нэмэгдээгүй байгууллага бараг үлдсэнгүй. Авдаг төсөв цалин нь хийдэг ажилдаа жулдаад байгаа нэг байгууллага байна. АТГ-ын урсгал зардалд 12 тэрбум 804.4 сая төгрөг төсөвлөжээ. Энэ байгууллага оффшороос мөнгө оруулж ирэх, 60 тэрбумын хэргийг шийдэх, үндэслэлгүйгээр баяжсан төрийн албан хаагчдын хөрөнгийг хурааж төсвийн орлогод хувь нэмэр оруулах ажлаа хийхийн оронд сургуулийн захиралтай л тэмцэж сууна. Байгалийн баялгийн орлого орж ирэхгүй байна, татвар төлөхгүй байна, орж ирэхээрээ авлигын эх үүсвэр болоод байна аа гээд тодорхой жишээнүүд байсаар байтал хуруугаа ч хөдөлгөсөнгүй. Ажлаа хийдэггүй энэ байгууллагыг санхүүжүүлэх хэрэг байна уу? гэдэг асуулт УИХ-ын гишүүд Та бүхэнд төрж байгаа байх.
Орлогоо бодитоор төсөөлж, зарлагаа аль болох хэмнэх чиглэл рүү хандуулахыг нөхцөл байдал биднээс шаардаж байна. Олон улсын валютын сангаас “Санхүүгийн нөөцтэй байх хэрэгтэй. Элдэв хямрал, салхи шуурганд ганхахааргүй санхүүгийн тогтвортой байдлыг хангаж, эдийн засгийн сууриа хадгалах нь чухал” гэж сануулсаар байгааг төсвийг боловсруулахдаа тооцох, тусгах талаар санаачилгатай ажиллаач хэмээн Сангийн яамны албан тушаалтнуудаас, Сангийн сайдаас хүсэж, шаардах байна.
Миний бие саяхан Монгол Улсад тогтолцооны реформ, эрс шинэчлэл хийх шаардлагатай болоод байгааг сануулж, Та бүхнийг үүнд уриалан дуудсан билээ. 2019 оны төсвийн төслийг бүхэлд нь харахад эрс шинэчлэл зайлшгүй, гарцаагүй шаардлага болон тулгарч байгааг ахин харж байна. Энэхүү шинэчлэлийг хийх эрмэлзэл байгаа эсэх, бид эрс шинэчлэлийг хэрэгжүүлж чадах эсэхээс Монгол Улсын ирээдүй хамаарах тийм эгзэгтэй цаг мөч тулгаран иржээ. Харамсалтай нь, Засгийн газрын өргөн барьсан төсвөөс шинэчлэлийн үнэр, эрмэлзэл харагдахгүй байна.
Энэ мэтээр төсвийг хэмнэх, хэмнэсэн төсвөөсөө зайлшгүй шаардлагатай зарим арга хэмжээг санхүүжүүлэх шаардлагатай байна. Тухайлбал, хүүхэд хамгаалалтай холбоотой зардлыг хэмнэж огт болохгүй. Хүүхдийг хүчирхийлэх хэрэг хэрээс хэтэрч байна. Улсын хэмжээнд сүүлийн 3 жилд насанд хүрээгүй 3000 гаруй хүүхэд гэмт хэрэг үйлдэж, 4553 хүүхэд гэмт хэрэгт өртөж хохирсон байна. Гэтэл хүүхдийн эсрэг гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх ажил хариуцсан цагдаагийн нэг албан хаагчид 17138 хүүхэд ногдож байна. Зам тээврийн ослоор жилд 1000 гаруй хүн хөгжлийн бэрхшээлтэй болж, 650-700 хүн нас барж байна. Өдөр бүхэн 4-6 хүүхэд зам тээврийн осолд өртөж байна. Харин нэг замын цагдаагийн хариуцах ёстой тээврийн хэрэгсэл байх ёстой нормоос дор хаяж 20 дахин өндөр байна. Гуравхан сая хүнтэй улсад аюулын харанга дэлдсэн ийм мэдээнүүд тогтмол мэдээлэгдсээр атал эдгээрийг шийдвэрлэх хөрөнгө төсөвт хангалттай суугаагүй байна.
Эрхэм гишүүд ээ, та бүхнийг 2019 оны төсвийн төслийг ахин нягталж хараад, намчирхсан, улс төржсөн, үр ашиггүй зардлуудаасаа зоригтойгоор татгалзах, орлогыг хийсвэрлэн өндрөөр төсөөлсний хийг гаргахад анхаарахыг хүсэж байна. Ирэх жилийн төсөв бодитой хийгдэж, батлагдахгүй бол маш хүнд сорилттой тулгарахыг би биш дэлхийн шилдэг шинжээчид анхааруулсаар байгааг битгий мартаач. Ирж буй хямралын учрыг олоход хүнд байх болно. Урьдчилан таамаглах аргагүй, огцом өөрчлөлтүүд авчирна гэж мэргэжилтнүүд сануулсаар байгааг тоохгүй орхиж боломгүй байна.
Хямралд хохирол багатай өртөхийн тулд нөөцтэй, хуримтлалтай байж, хөрөнгө оруулалтын шинэ, ухаалаг бодлого хэрэгжүүлэхийг дэлхий нийт зөвлөж байна. Тийм учраас ирэх жилийн төсөвт үндэсний эрх ашгийг эрхэмлэсэн, шинэчлэл хийсэн, бодитой байдлаар хандахыг та бүхэнд дахин уриалъя.
Тогтолцоогоо эрүүлжүүлэхгүйгээр төсвийн бодлого ч эрүүлжихгүй болохыг болж буй үйл явдлууд улам бүр тод харуулсаар байгаад анхаарлаа хандуулахыг хүсье. Сүүлийн жилүүдэд баталсан төсвөө бараг жил бүр тодотгож, ингэхдээ төсвийн орлого батлагдсан түвшингээс 1,2 их наядаар тасарч зардал нь 1,3 их наядаар хэтэрч байсан судалгаа байна. Ингэж хариуцлагагүй төсвийн тодотгол хийдгээ болих хэрэгтэй.
УИХ-аас Засгийн газрын нэгэн жилийн үйл ажиллагааг хянах гол үүргээ биелүүлж худалдагдахгүй байхыг, улс орны нийтлэг эрх ашгийг урьтал болгож хариуцлагатай ажиллахыг сануулж, уриалж байна. Хэрэв УИХ дээр дурдсан алдаа дутагдал, хуулийн зөрчлөө арилгалгүй 2019 оны төсвийг баталбал нийт ард түмнээс сонгогдсон Төрийн тэргүүний хувьд, ард түмний нийтлэг эрх ашгийн үүднээс уг шийдвэрт хориг тавих болно.
Монгол улсын Ерөнхий сайд Хүрэлсүх ээ. Та хувьсгал хийнэ гэж амлаад Ерөнхий сайд болсон. Төсвийнхөө хувьсгалаас эхэлье гэж санал тавья. УИХ-ын дарга төсвөө 10 хувь хэмнэж болно гэлээ. Би 15 хувь хэмнэж болно гэж үзэж байгаа. Ерөнхий сайд та үлгэр үзүүлээд 20 хувиар хэмнэнэ гэдэгт би итгэж байна. Өнөө орой 18 цагаас төсвийн асуудлаар Үндэсний Аюулгүй Байдлын Зөвлөлийн хурал зарлаж байна.
Анхаарал хандуулсанд баярлалаа” гэв.
Сэтгэгдэл0
Сайн байна, овоо шүү, бас ч гэж
Хулгайчид хэзээ ч ёс зүй байдаггүй юм. Хулгайч бол хулгайч. Дараагийн хулгайгаа яаж хийх вээ? Төсөвт өөрийнхөө хулгайлах мөнгөө яаж суулгах вэ гдг ээ бодож бга
Хулгайчид ёс зүй байдаггүй юм. Төсөв хулгайлах мөнгөө яаж оруулах вэ? Яаж шантаажлах вэ гдгээ л бодож сууга
Ерөнхийлөгчийн яриад байгаа шинэчлэлийг бүгдээрээ дэмжие ээ
Хулгайч Ац өөрөө Баянхонгорын 2хон суманд 35тэрбумын төсөв оруулж батлуулж бсн гар шдээ. Шинэ сум гж балай юм хийж бсныг хүмүүс санах бх
Муу хэлтгий хэлтэй Илийн голын Шинжааны цагаач минь , Халхад ирээд их дарвалзаж байна аа ? Та нар бол бүх насаар аа Халхаас шааж амьдарсан . Цагаач гэдэг ээ санаад Халхад жаахан жудагтай амьдарч яв .Дандаа ингээд яваад байж болно гэж санаагуй биздээ ??? Ална аа та нарыг
Үстэй толгой нь цайчихаад , хулгайч зангаа тавьдаггуй гэж ийм хулгайчуудыг л манай Б.Жаргалсайхан хэлсэн юм байхдаа. хэхэ . Сангийн хулгайч Ч.Хүрэлбаатар аа юм үзсэн юм шиг бай , айн ккк амьсгалын судас , шог зантай банди Сонгууль авилгадсан маш том хэрэг бна .
Үстэй толгой нь цайчихаад , хулгайч зангаа тавьдаггуй гэж ийм хулгайчуудыг л манай Б.Жаргалсайхан хэлсэн юм байхдаа. хэхэ . Сангийн хулгайч Ч.Хүрэлбаатар аа юм үзсэн юм шиг бай , айн ккк амьсгалын судас , шог зантай банди Сонгууль авилгадсан маш том хэрэг бна .
Үстэй толгой нь цайчихаад , хулгайч зангаа тавьдаггуй гэж ийм хулгайчуудыг л манай Б.Жаргалсайхан хэлсэн юм байхдаа. хэхэ . Сангийн хулгайч Ч.Хүрэлбаатар аа юм үзсэн юм шиг бай , айн ккк амьсгалын судас , шог зантай банди Сонгууль авилгадсан маш том хэрэг бна .
Үстэй толгой нь цайчихаад , хулгайч зангаа тавьдаггуй гэж ийм хулгайчуудыг л манай Б.Жаргалсайхан хэлсэн юм байхдаа. хэхэ . Сангийн хулгайч Ч.Хүрэлбаатар аа юм үзсэн юм шиг бай , айн ккк амьсгалын судас , шог зантай банди Сонгууль авилгадсан маш том хэрэг бна .
Энэ хүн чинь ерөнхийлөгч биз дээ. Бусд улс орнуудтай эвсэх найрамдах хамтран ажиллах Монголын эрх ашгийг илэрхийлэх эв нэгдлийг хангах үүрэгтэй хүн биш бил үү?Энд тоо бодоод мөнгө төгрөг яриад санхүүтэй хутгалдаад, хагалж бутаргаад , андуураад яваад байх юм. Гадагш чиглэ, зүглэ, айлчил, хөгжүүл
Энэ тагжгар хулгайч Женкогийн Баянхонгорын хоерхон суманд 35 тэрбум тегрег гаргуулж жишиг сум болгож байсан ажил/хулгай/ одоо ямар байдалтай байгааг сурвалжилдаг олигтой сэтгуулч монголд байна уу, олон улсын сэтгуулчид авчраад л нэг том том эрэн сурвалжлах сэтгуул зуй гээд л унгацгаах юм, эсвэл энэ Женко монголын бух ХМХ- тэй хаалтын гэрээ хийцэн юм уу, ямарч байсан арыг нь даадаг оросын царь Путины суулийн уеийн " фаактуудын " талаар монголын ХМХ - ууд хар цагаан дуу алга, хамгийн харгис хамгийн будуулэг хамгийн хулгайч хамгийн хоцрогдсон еронхийлогчийн засаглалтай орос улсыг " хамгийн сайн" гэж магтан оркуудын тархийг угааж байгаад монголд еронхийлогчийн засаглал тогтоож еерийгее хугацаагуй ноерхогч болгохыг санаархагч тарвага монголын ЗГ- аар оролдохоо больео...........
Ерөнхийлөгч зөв хэлжээ. Сайн байна
Ерөнхийлөгчийн эрх мэдлий нэмдэг юм гэхэд энэ Жонхуугийн үед л лав биш. Энүүнд төрийн хутга бариулбал Монголчуудаас хүн үлдэх үү. Бүгдийг нь хядаж дуусгаад Синга юмуу орос эзэндээ монголыг минь зараад зугатаачих байлгүй. Чиний эзэн ийм л хүн шүү.
Ерөнхийлөгчийнзасаглал маш зөв. Умард Солонгос, Орос Хятадыг хар. Тэд жинхэнэ ерөнхийлөгчтэй Эхлээд энэ нөхрөөс арай дээр юм олж тавиад ерөнхийлөгчийн засаглалтай болохгүй бол Алтан загасны үлгэр болоод тэвштэйгээ үлдэнэээ Монгол гуай минь
ТЕСВИЙН ЗАРДЛЫГ ЭРС ТАНАЖ ЭДИЙН ЗАСГИЙН УГЖИРСАН БОДЛОГООСОО ТАТГАЛЗАХ ЦАГ АЛЬ ХЭДИЙН БОЛСОН. ЕРЕЕСЕЕ УЧРАА ОЛОХГУЙ ЗЕВХЕН ЕЕРСДИЙГЕЕ Л УЛАМ БЕЕЦИЙЛЕХ ЗАВААН УЛАМЖЛАЛААСАА САЛААЧ ЭЭ!! ЯМАР Ч ХЯМРАЛ БОЛСОН ДАРГА НАР ОГТ ЕРТЕХГУЙ!!!! ХАРИН УЛС ОРОН МААНЬ ХОХИРЧ ЖИРИЙН ИРГЭД УЛАМ ИХ ЯДУУРЧ ЕР ШИР НЭМЭГДДЭГ ЖИНХЭНЭ ЧЕТГЕРИЙН ТОЙРГООСОО ЗОРИГТОЙ САЛ АА!! БАС СОНГУУЛЬ УГТАЖ БААХАН ЦЕМЕНТ ШАВАР ТООСГО ЕНДЕР YНЭЭР БАГШРУУЛДАГ АА Ч БОЛЬЖ YЗ... УЛС ТЕРЧ ТА НАР БОЛОН ЯЛАНГУЯА НАМУУД МОНГОЛ УЛСАА БАЛЛАЖ МАШ ХЭЦYY БАЙДАЛД ОРУУЛСААР БАЙНА!!! МАН БА АН ЯЛАНГУЯА ЕРЕНХИЙЛЕГЧТЭЙ ХАМТ НЭГ ХYН ШИГ АЖИЛЛАЖ ЭХЭЛ ЭЭ..... ХЭНТИЙ АЙМАГ ЕНДЕРХААН ХОТООС!
ervvl hvn munvv. hvrelbaatar geech chin.. evrh sudasnii uvchtun gitler delhiin dain gargachihsan baidag shvv.
Hulgaich hezee ch unen yarihgui ogcor ogcor
lalar 83.23.252.75 chi henii bugs doloodog pzd ve.. Enhbold muu avilgach nartaigaa Mongoloos zailaa.....
Bitgii hutsaa chi Battulga mash sain yg helsen bna
хүрэлбаатрын жигшүүрт үйлдлээс баянмөнх нэвт ханхалж байна.Ийм байхад увсын дөрвөдүүд сайн нэртэй явж чадах уу.Өлөн нүдэлсэн, сувдаг шуналтай хог шаарнууд.
Hurelbaatar shig sanhuuch ediin zasagch sangiin said Mongoloos haigaad olchihooroi. Naad hun chiny unendee mundag hun shuu Yun Jenco, Zika
Монголчуудыг нутаг нугаар доромжилж хагалж ирсэн Мөнхбат аваргын Төв аймагаас Монголын төлөө юм гарна гэдэг худал! Хүрэлбаатар хүн биш болоод бусдаас 10 их төсөв Увсад төсөвлөх тэнэг гэж итгээд байгаарай! Ми овогтын урвагч Улаан,Панз Тэрбишдагва,бөх Батэрдэнэ, найрагч Мөнхбатууд Орос Женкотойгоо яг адил улс төр л хийж байна.Жишээ задаргаа байхгүй байхад нүцгэн тоо юм хэлэхгүй!
Үндэсний ялган гадуурхсан үзлийг нэр бүхий улс төр бизнсийн хүмүүс зохион байгуулалттай хөөрөгдөж байгаа,засаг мэдсэн ч мэдээгүй царайлж байгаа шүү, олон жил болж байна, бид тэвчсээр л байгаа шүү.
Хуцаа чи авилгачидаа яаж ч чадахгүй өөгшүүлж байж
Маш зөв. Зоригтой шинэчлэл хийх ёстой!
Ганц Төмөр замын луйвраараа Монголоос 12 тэрбум $ булаагаад байгаа мафи дууриаж алиатдаг Орос банди Монголчуудад ёс зүй номлохыг үздэг л юм байна.
Жанхуу Хү 2-ыг хоёуланг нь огцруулья. Дээрээс нь нэмээд бензиний үнийг зохицуулж чадахгүй одоо канадад тэнэж яваа бөх сайдыг хамтад нь огцруулья!
Mongolchyyd aa!!!ta nar yagaad ch eerchilegdehgyi yum bna!haragdaad bna!demii l heryyl temzel!eerchilelt gedeg chini eh oronch hynii ajil syy!!ta nart eh oronch hyn negch alga?hylgaichid aa!!luibarchid aa!!!muusain adgiin saarnyyd heleh yg alga?hezee ch zasarsgyi teneg ludnuud!!!!muugaan yzej yhnee!!!ta nar?...ene zasagt baigaa Mongoliin hegjlees hois tatsan bygdiig helj bna!nobsnyyd aa!!!
Хамгийн түрүүнд Сумъабазар огцор...
zuv yum yarijee. Demjih heregei Manan!
Энэ ерөнхийгч гуай хоёрхон хүнтэй өшөө авах гээд үзээд байх юм даа Оджаргал Хүрэлбаатар гэж даанч нөгөө хоёр энэ хүнээс хавьгүй мундаг хүмүүс юм даа
Энэ хоёр хүн л улсыг аврах юм байж дээ
Эр хүн
10 жилийн боловсролгүй Оросын суга Австралид Мастер хийсэн Хүрэлбаатарыг шүүмжилдэг үе өнгөрсөн.
Еронхийлогч маш оновчтой чухал зуйлууд ярьжээ Дэлхийн эдийн засгийн хямрал айсуй гэж улс орон бур ярьж байна Худалдааны дайнаас Монгол хожиж гарах чухал чиглэл бол ходоо аж ахуйн бутээгдэхуунээ Экспортлох юмаа Дарга нарын конторын барилгуудыг царцааж мах боловсруулах уйлдвэр байгуулж мал эмнэлгийн салбарын санхуужилтийг ннэмэгдуулье Гишуудийн тойрогтоо гаргасан бух саналыг хучингуй болгох хэрэгтэй Эдийнизасаг худалдааны нэгдсэн толовлолт чухал байнаа Увсад юу барих болиод бусдаас илууг тосовлосон юм Тайлбар хэрэгтэй байна Улсын эдийн засагт чухал нолоотэй том тосол бол оор хэрэг Тойргийн монго гэж байхгуй гэдгийг гишууд ойлгоосой
Хүн биш болхоор Хүрэлбаатар тэнэг байх ёстой юм уу?Жишээ задаргаа байхгүй ингээд л гүжирддэг, 7 удаа түүнийг буцаасан Оросын суга Ми овогтынхны урвагч Улаан,Бөх Батэрдэнэ,найрагч Мөнхбатуудтай нийлж Монголын хотноос хонь барихаас буцна гэдэг үлгэр! Үнэн юм бол тэгээд яах гэж худлаа чалчаад зогсоод байгаа юм! Барьж шийтгэх үүрэг нь Ерөнхийлөгч Ми овогтуудаа больчихьё! АТГ-н Төв аймгийн уугуул Энхжаргалд байгаа биз дээ! Шоронд хийгээч наад Хүн бишээ!
тэр сангийн сайд бусад оронд цаазын ялтай хэрэг үйлджээ
Харин тийм.Үнэн юм бол тэгээд Ми овогтын салбадай урвагч Улаан,нарйагч Мөнхбат Оросын шалихгүй шовинист Женко нар тэгээд шорондоо наад хүн бишээ аваачиж хийгээч.Эрх нь эд нарт байгаа биз дээ.АТГ-н дарга Энхжаргал нь л гэхэд Ми овогтын бас нэг барлаг нь үнэн!
Adgiin muu naimaachinii aranshingaar ataarhaj baigaa ny hugiin haragdaj baina. Ene Battulgad oor hiih ajil baihgui yu. Tusuv ene durakt ymar hamaa bainaa. Hulgaich oortoo jaahan ym huschih geed butehgui uur ny hureed baigaa boltoi
бидний үе удахгүй дуусна... үр ач нартаа ийм нийгэм үлдээхүү ..ийм нийгэм үлдээхүү..
УВС ХҮН ТӨРИЙН ТОЛГОЙД ГАРВАЛ ИНГЭДЭГ ЮМ. ЦЭДЭНБАЛЫН ҮЕД СААРАЛ ОРДНЫ ЦЭВЭРЛЭГЧЭЭСЭЭ АВАХУУЛААД БҮГД ШАХАМ УВС ХҮН БАЙСАН ГЭДЭГ ШҮҮ.
За битгий золбин архичин амьдарч Монголчуудыг нутаг нугаар доромжилж хэрэлдүүлж ирсэн Мөнхбатынхаа сургаалийг айлдаад бай.Монголд та нар одоо ирээдүйгүй. Үнэн бол шийтгэх эрх нь Женко Ми овогтод байгаа биз дээ.Шийтгээч!
Увс аймагт том бүтээн байгуулалт хийх болоод тэр мөнгийг төсөвлөсөн байлгүй дээ.Баттулгаа хэзээ монгол ялах юм бэ .Хүрэлбаатар сайд тайлбар хийх байлгүй дээ
Ховд,Увсынханд жудаг гэж байна уу????
Uvsiinhan shunaltai shyy dee Uvsdaa ochij munguu hiigeechee Zailtsgaa
Амласандаа хүрэх хэрэгтэй шүү оффшор Эрдэнэт шүүхгээд болохгүй зүйл их яг л хэвээрэй байна шүү дээ
Утааны шүүлтүүр гээд мөнгө идэж байгааг зогсоо200 тэрбум шүү
ичдэггүй цайрсан нөхөр шүү сангийн сайд гэж,........
Төсөвт алслагдсан аймагт тавьж дээ та 250 сая долларт хөндлөнгийн аудит оруулаад дараа н 50тэрбум бас оруулчихаа ямар шууд халаасруу шаасан биш
Төсөвт алслагдсан аймагт тавьж дээ та 250 сая долларт хөндлөнгийн аудит оруулаад дараа н 50тэрбум бас оруулчихаа ямар шууд халаасруу шаасан биш
Харин тийм.Үнэн юм бол үхсэнээ хийгээд худлаа ярьж зогсоод байгаа юм.Шийтгээч! Эрх нь эд нарт байгаа байхгүй юу!
Утаан шүүн гээд мөнгө шааж байгаа МСS200тэрбум зогсоо бид ямар их өртэй юм бэ энэ компанид арай дэндэж байна шүү арай арай
Улсын төсөв биш.МСS төсөв хаха
Мөнгө цаас боллоо. Хүрэлбаатар мэдлэгтэй чадвартай гэсэн хаа байна?
Тамин ээ, монгол төгрөг маань цаас боллоо. Хүрэлбаатар мундаг боловсролтой чадвартай гэсэн яасан бэ.
Алтанхуягийн ЗГ-н 2 жилд төгрөгийн ханш 25% унасан. Сайханбилэгийн ЗГ-н 2 жилд бараг 50% унасан! Эрдэнэбат Хүрэлсүхийн ЗГ-үүдын 2 жилд бараг 1 %!
1350 байсан. 25 хувь нэмэгдсэн бол 1687 болно. Үүнээс 50 хувь нэмэгдвэл 2530 төг. 202.179.26.115 чи хэний зараалаар худлаа шаагаад байна?
66.102.9.8 Ми овогтын Төв аймаг та харин там руугаа зайлсан архичин золбин Мөнхбатынхаа удмаа нуусан та нарт үлдээсэн гэрээслэлийг дагаж Увс Дөрвөд гэж үзэн ядаж байгаа ш дээ.Монголын эдийн засаг санхүү та нарт ямар ч хамаагүй.
Ёс жудагтай зөв хүн бол өөрийн аймаг ч байсан буруутныг шүүмжлэх учиртай.Гэтэл дөрвөдүүд ястнаар гоочиллоо гэж гоншигоноод өөрийн эрүүгийн элементийг хаацайлах ёс суртахууны хэм хэмжэтэй байна.Увсын газар нутгийг өөр хэн ч биш жинхэнэ дөрвөд хүрэлбаатар харийнханд зарж идээд дөрвөдүүд гишгэх газаргүй шахуу боллоо гээд гаслаад байснаа мартсан уу.
66.181.187.153 МИ ОВОГТЫН ТӨВ АЙМАГ ТА СОГТУУ БАЙГАА ЮМ УУ ОДОО БОЛЬ! ДОВ ЖАЛГА ЯРЬСАН ХӨГИЙН АМЬТАД.
хлдлаа хуцаа л баттулга хэзээ доллар 2016 оын 5 сард 1950 байсан юм 2450 л байсан ш дээ
Монгол банкны сайтаас харчих. Ийшээ ороод: https://www.mongolbank.mn/graphic_dailyrate.aspx
Увсынханыг битгий дөрвөдүүд гээд муулаад бай.Хүрэлбаатар бол та нартай л адилхан эрх мэдэлд, мөнгөнд дуртай хулгайч. Та нар бүгд хулгайч нар.
ene hvrelbaatar geech handaggvi lalar ehiigee shaaj tachaadaj dur hana!!!
Сургууль цэцэрлэг, эмнэлэгээ л барьөөр контор энэ тэрээ боль зүгээр.Увс 52 тэрбумын хөрөнгө оруулалт хийдэг хэн бэ чи.
Эх оронч Баттулга ерөнхийлөгчөө таны гарт зэвсэгт хүчин бна нэн даруй онц байдал зарлаж наад хулгайчуудаа бариад цаазлавал яасын үнэхээр өөр арга алга
Teneg novsh oo. Naad janhuu chin uuruu ogtsrochihood ami naana tam tsaana bhad uhsne balantsgaaraa shudarga yos togtooh hun tsaazaldag yum? Janhuug ogtsruulah ni tuiliin zuv.
Эх оронч Баттулга ерөнхийлөгчөө таны гарт зэвсэгт хүчин бна нэн даруй онц байдал зарлаж наад хулгайчуудаа бариад цаазлавал яасын үнэхээр өөр арга алга
18 чингэлэг спиртэнд хордож нас барсан хүмүүсийн сүнс сүгүүд амилан.18 чингэлэг спиртээр үйлдвэрлэсэн архиар аж амьдрал нь сүйдсэн хүүхдүүдийн өшөө хорсол буцлаж удахгүй хараалын галт шуурга түймэрдэхээр айсуй
Хэн ч хордоогүй. Royal гэсэн оросын хүнсний спирт байсан.
УВС күмүүс ийм хөгийн гарууд л даа...
Төв аймгийнхан Ми овогтоосоо эхлээд жинхэнэ Монголчууд л даа.Мөнхбат архичингаасаа эхлээд нэг Монгол үндэстний төлөө сэтгэлээ чилээн зүтгэж ирсэн жинхэнэ хүмүүс юм чинь.
Өрөө төлүүлмээр байхын банк дээр очоод таны нэр лүү шилжүүлжэхүү хахаха
Ed buged hulgaichuud udamaaraa Aab Eej Ubuu Emee ger buluuden
Дvрвэд хvн хvн биш Доовон шийр мах биш гэж Ринчин багщ аргаа барж цохроод хэлсэн юм гэнэлээ. Дvрвэдvvд vеийн vед Монголын торд гай болсоор ирсэн . Энд тоочиж барах юм биш. Тvрийний боос толгойд гарч балласаар ирсэн. Хvний санаатай хоноцын сэтгэлтэй Оох огсон ч оориймшдоггуй улс.
Түүхийг гуйвуулах хугацаа арай болоогүй байна.Дөрвөд хүн хүн биш,Архангайнхан танк хүлдэг,Завханыхан завхай,Говийнхон цус ойртсон дебилүүд гэж одоо тамдаа шатаж байгаа,нэг Монгол үндэстний эсрэг хамгийн ихийг хийж амьдарсан хоёр үгний нэг нь хойноос ирсэн пизда Мөнхбатын хорыг буриад Ренчин рүү битгий цац.Тэгж яривал Юншөөбүүгийн Ренчин Төрийн дуулалд та нарыг "Даяар Халх түмэн" гэж оруулж ирэхэд Цэдэнбалаа хоёулаа эндээс гарья гэж золбин Мөнхбатаас ялгаатай нь нүүрэн дээр чинь хэлэхээс айгаагүй юм.!
Долларыг төгрөгт шилжүүлсэн тооцоо гэж ЖОНХУУ ойлгох чадвар байхгүй дээ,Өөрийнх нь Хөшгийн хөндийд хөрөнгө тавиагүй болохоор л Хүрэлбаатарыг боорлож байгаа нь тэр энэ ер нь 2017 -6 сар гээд лАН унасан хугацааг баахан ярьж АРД түмний ерөнхийлөгч юм уу АН-н ер юм уу
SAin bna yzeed bai ynen ualna shyy.
Жанхуу Хү 2-ыг хоёуланг нь огцруулья. Дээрээс нь нэмээд бензиний үнийг зохицуулж чадахгүй одоо канадад тэнэж яваа бөх сайдыг хамтад нь огцруулья!
Сонгуулийн тойрог ийм байхад энэ байдал салахгүй. Тойргоо бүслээд томруулья
Uneheer tiim bol 1min bailgalgui ogtsoruulj shorond hataa
Tsaaziin yalaa iim humuust l sergee
Малнууд. Сэтгэгдлийн 90 хувь нь.
Өр нэмэгдсэн байхад өр багассан гээд л Хүрэлбаатар хусаж байна. Ард түмэн үнэн худлыг ялгана шүү.
Хужаа уяач Оросын хүргэн хоёр гар сайхан нийлж байна.
"Udriin sonin " deer niitlelch d.Bayarhuugiin uchigdur bichseniig unshiv. Unuudurtuu Mongoliin diplomatuudiin No.1-d yavaa hun yaalt ch ugui mun.tusuviin Hurungu mungu hemnej, arab ertuntsud bui elchin saidiin olon yaamdiig buulgan, gantshan gazart ni elchin saidiin yaamaa tuvluruulj buh arabiin asuudliig ene diplomatchiin gart ugchih heregtei b.
Mongoliin neg nomeriin diplomat yum uu? Uuruu tegj baina uu?
Oros maani huchin muhusduj Shoigu -aaraa bambai hiij manaitai, manai "neg "um ruu ermelzej baigaagiin uchriig sn gargajee. Tuuhii ed ee shavhagdashgui met uzej, asar ih hurungu sanhuu sordog ---dain dajind zoriuulj tenegten, sulidan unagaaj, suiruulen sunuuh baruunii havhand orsonoo hojuu oilgon, maniigaa tushih bolson ch jijighen ch gee buult hiihgui baigaa shuu. Egiin gol, tatvar, nuursnii " daylal" ..........................zergeer maniigaa harin ch horlood baih yanztai. Horloh, huuran mehleh, araar tavih zergeeree oros mongol 2 adil aranshintai. Ard tumnuudiig ni heleegui shuu. Orosiin ard tumen shig saihan setgeltnuud delhiid ugui, Mongoliin ard tumen shig tsailgan tusarhuu genen ard tumen bas l delhiid ugui.
Mongold neg heseg hun buhen uul uurhai meddeg bolchihson baisan. Odoo harin c300, c400 -g medehgui hun alga bolj. Barag l ene Bayarhuu bid 2, c300,c400 gej mun ih bichij, balbasan daa. Muu ni uy baihav. Mongolchuud uneheer sergelen, aviyaastai um chin zagasnii degeend orson chiigiin ulaan horhoi, cherviak shig l uuriin bolgoj b. Uunteigee adilhan eduugee Mongold maani sistem gej um baihgui, togtoltsoo gedeg ezen biegui umand buh buruug chihsen BULEGLELIIN DEGLEM noerhoj baigaag oilgoh heregtei. Bur todotgovol DEERMIIN BULEGLELIIN -DEGLEM.
ЦЭЦЭРЛЭГИЙН БАРИЛГАД ХӨРӨНГӨ ОРУУЛААЧЭЭЭЭ
Монголчууд тамын тогооны зангаа болимоор юм. Ерөнхийлөгч нь ч тавьтартай баймаар юм. Зайлшгүй хийх ёстой том бүтээн байгуулалт хийх гээд л их мөнгө тавьсан байлгүйдээ. Хоёрын хооронд аймгуудад жигд бага мөнгө төсөвлөөд хийж гавьсан зүйлгүй байхын оронд чухлаас нь эхлэн ээлж дараалан том бүтээн байгуулалт хийсэн нь дээр гэж бодож байна.
Yum unshaad oilgodoggyi teneg hognuud bh yum H
Жонхуу Баттулга гэж нэг зуувал тавьдаггүй овчарк шиг хүн ,Хүрэлбаатараар мөн их оролдох юмаа,Анх томилогдох үед нь хориг тавьж байд даа,Ер нь УВС,ХОВДоос хөгжлийг эхлүүлбэл зүгээр юм шүү,
Oroldood bh daa yahav dee Ulsiin tusuv l yarij bna Hyrelbaatar novshirson bna Shalgaad ynen bol shorond suuh estoi l yum bna
Нөгөө оффшороос мөнгө чирч ирэх юу болсон бэ. 30 олигархийг зарлаж хөрөнгийг нь хураах яасан бэ. Нөгөө хүн бүхний банкны өрийг тэглэх юу болсон бэ.
ATGiin hiih ajil shd naad chin Medehgyi ee ain
Хүрэлбаатар бол нам дагасан мэргэшсэн улстөрч луйварчин. Ийм юмнуудаас болж Монгол элгээрээ хэвтэж байна.
Ми овогтын төрөл садангууд ч үзэн ядалтандаа өөрсдөө алиагаа алдчих юмаа.
МОНГОЛЧУУДЫГ ЯС ҮНДЭС НУТАГ УСААР ЯЛГАЖ ХАГАРУУЛДАХ НЬ ЗАГАЛМАЙЛСАН ЭЦГИЙН АЖИЛ БОЛОЛТОЙ.
хулгайчид нэгнийгээ хулгайч гэхээр ....
тэр ч тийм шуу.Гэхдээ энэ женко хочтой хулгайчид бас ичих булчирхай байхгуй. жишиг сум гээд юу хийлээ,махны унэ тогтворжуулна гээд юу болов .... цааш нь бичих уу аа
sangiin said aa!!erdee enyygeer ni ogzryylaj bolno syy dee!!eer hynd ajiliig ni eg?...hiij chadahgyi hyn baih bis?...
Шүүхээ шударга болго шүүгч нар чин хүн амьны хэрэгтэнг өмгөөлөөд бусададтай зодолдохдоо өөрийгөө зодож алсан гэх маягын зүйл ярьдаг болж эхэлж байна шүү хахаха хахаха бузаруууд шуналын дэвүүд
Шүүхээ шударга болго шүүгч нар чин хүн амьны хэрэгтэнг өмгөөлөөд бусададтай зодолдохдоо өөрийгөө зодож алсан гэх маягын зүйл ярьдаг болж эхэлж байна шүү хахаха хахаха бузаруууд шуналын дэвүүд
Шүүхээ шударга болго шүүгч нар чин хүн амьны хэрэгтэнг өмгөөлөөд бусададтай зодолдохдоо өөрийгөө зодож алсан гэх маягын зүйл ярьдаг болж эхэлж байна шүү хахаха хахаха бузаруууд шуналын дэвүүд
Шүүхээ шударга болго шүүгч нар чин хүн амьны хэрэгтэнг өмгөөлөөд бусададтай зодолдохдоо өөрийгөө зодож алсан гэх маягын зүйл ярьдаг болж эхэлж байна шүү хахаха хахаха бузаруууд шуналын дэвүүд
Шүүхээ шударга болго шүүгч нар чин хүн амьны хэрэгтэнг өмгөөлөөд бусададтай зодолдохдоо өөрийгөө зодож алсан гэх маягын зүйл ярьдаг болж эхэлж байна шүү хахаха хахаха бузаруууд шуналын дэвүүд
Шүүхээ шударга болго шүүгч нар чин хүн амьны хэрэгтэнг өмгөөлөөд бусададтай зодолдохдоо өөрийгөө зодож алсан гэх маягын зүйл ярьдаг болж эхэлж байна шүү хахаха хахаха бузаруууд шуналын дэвүүд
Шүүхээ шударга болго шүүгч нар чин хүн амьны хэрэгтэнг өмгөөлөөд бусададтай зодолдохдоо өөрийгөө зодож алсан гэх маягын зүйл ярьдаг болж эхэлж байна шүү хахаха хахаха бузаруууд шуналын дэвүүд
Шүүхээ шударга болго шүүгч нар чин хүн амьны хэрэгтэнг өмгөөлөөд бусададтай зодолдохдоо өөрийгөө зодож алсан гэх маягын зүйл ярьдаг болж эхэлж байна шүү хахаха хахаха бузаруууд шуналын дэвүүд
Шүүхээ шударга болго шүүгч нар чин хүн амьны хэрэгтэнг өмгөөлөөд бусададтай зодолдохдоо өөрийгөө зодож алсан гэх маягын зүйл ярьдаг болж эхэлж байна шүү хахаха хахаха бузаруууд шуналын дэвүүд
Хүрэлсүхдэээ хэл утааг шүүн гэж мөнгө хулгайлахаа боль гээ зогсоо шүүх гээд байгаа эргүү сайдаа огцоруулллаа гэж
Еронхийлогч еерее дэндуу сул дорой юмаа, хэлэхээс цаашгуй! Хамгийн арчаагуй УИХ, чадваргуй засагтай л бнадаа.
Женко хариуцлага хүлээхгүй болхоор Монголын гүйцэтгэх засаглалд зааж их шогтоноо тэр чинь Оросын хулмас.
Х.Баттулга - та өөрөө 'Гашуун Сухайтын чиглэлд төмөр зам барих' нэрийдлээр улсын төсвөөс 280 сая америк доллар буюу өнөөгийн ханшаар 760 тэрбум төгрөг гаргуулаад юу ч бариагүй жоохон шороо овоолж, улсын мөнгө шамшигдуулснаа тайлбарла!!!
202.9.42.241 яг голыг нь олж зөв хэлжээ ... хулгайчид ямар ацных нь ёс зүй байхав, ямар үхсэнийх нь ичих нүүр гэж байхав дээ
Zuegeer shuud zuil angitai GEMT HEREG baisaar baital ichguurgui gej heruulch avgain ug yar'j suudag iim yeronhiilogchoor yuugaa hiinee!!!
Төмөр замаас 280 сая доллар хусчихаад холбогдох хүмүүсээ өөрийнхөө хажууд авч, интерполиор эрэн сурвалжлагдаж байсан нөхдүүдийнхээ хэргийг нам дарсан, сонгуулиар иргэдийн зээлийг тэглэнэ гэж хэзээ ч биелэгдэхгүй амлалт өгч байсан та бас ичгүүртэй юу.
Төмөр замаас 280 сая доллар хусчихаад холбогдох хүмүүсээ өөрийнхөө хажууд авч, интерполиор эрэн сурвалжлагдаж байсан нөхдүүдийнхээ хэргийг нам дарсан, сонгуулиар иргэдийн зээлийг тэглэнэ гэж хэзээ ч биелэгдэхгүй амлалт өгч байсан та бас ичгүүртэй юу.
Төмөр замаас 280 сая доллар хусчихаад холбогдох хүмүүсээ өөрийнхөө хажууд авч, интерполиор эрэн сурвалжлагдаж байсан нөхдүүдийнхээ хэргийг нам дарсан, сонгуулиар иргэдийн зээлийг тэглэнэ гэж хэзээ ч биелэгдэхгүй амлалт өгч байсан та бас ичгүүртэй юу.
Төмөр замаас 280 сая доллар хусчихаад холбогдох хүмүүсээ өөрийнхөө хажууд авч, интерполиор эрэн сурвалжлагдаж байсан нөхдүүдийнхээ хэргийг нам дарсан, сонгуулиар иргэдийн зээлийг тэглэнэ гэж хэзээ ч биелэгдэхгүй амлалт өгч байсан та бас ичгүүртэй юу.
Төмөр замаас 280 сая доллар хусчихаад холбогдох хүмүүсээ өөрийнхөө хажууд авч, интерполиор эрэн сурвалжлагдаж байсан нөхдүүдийнхээ хэргийг нам дарсан, сонгуулиар иргэдийн зээлийг тэглэнэ гэж хэзээ ч биелэгдэхгүй амлалт өгч байсан та бас ичгүүртэй юу.
Төмөр замаас 280 сая доллар хусчихаад холбогдох хүмүүсээ өөрийнхөө хажууд авч, интерполиор эрэн сурвалжлагдаж байсан нөхдүүдийнхээ хэргийг нам дарсан, сонгуулиар иргэдийн зээлийг тэглэнэ гэж хэзээ ч биелэгдэхгүй амлалт өгч байсан та бас ичгүүртэй юу.
Зураг төсөл нь гараагүй,төсөв төлөвлөгөөгүй барилга барина гэж 5 тэрбум хуваарилдаг нь ямар тэнэг юм бэ. Иймэрхүү маягаар улсын хөрөнгө мөнгө идэж сурсан гарууд.Бүр улайм цаймдаа гарчээ.Хөрөнгө оруулалт нэрийн дор сонгуульд зарсан мөнгөө ,элдэв авилга,хээл хахуулаа шингээдэг муу аргатай болжээ.
Женко одоо наад хов хэрүүлийн ажлаа болио та өөрөө Баянхонгорын 2 хон суманд 35 тэрбумын хуваарилуулж байсан гэсэн ш дээ. Нэг ерөнхийлөгч шиг бай. Жижиг юм руу дандаа орох юм аа. Цаана чинь тэр алуурчин Махбалыг хэргийг хуулийн хан бантан болгох гээд байна. Анхааралдаа ав. Битгий Элбэгдорж шиг болгочихоорой.
Женко одоо наад хов хэрүүлийн ажлаа болио та өөрөө Баянхонгорын 2 хон суманд 35 тэрбумын хуваарилуулж байсан гэсэн ш дээ. Нэг ерөнхийлөгч шиг бай. Жижиг юм руу дандаа орох юм аа. Цаана чинь тэр алуурчин Махбалыг хэргийг хуулийн хан бантан болгох гээд байна. Анхааралдаа ав. Битгий Элбэгдорж шиг болгочихоорой.
Женко одоо наад хов хэрүүлийн ажлаа болио та өөрөө Баянхонгорын 2 хон суманд 35 тэрбумын хуваарилуулж байсан гэсэн ш дээ. Нэг ерөнхийлөгч шиг бай. Жижиг юм руу дандаа орох юм аа. Цаана чинь тэр алуурчин Махбалыг хэргийг хуулийн хан бантан болгох гээд байна. Анхааралдаа ав. Битгий Элбэгдорж шиг болгочихоорой.
Женко одоо наад хов хэрүүлийн ажлаа болио та өөрөө Баянхонгорын 2 хон суманд 35 тэрбумын хуваарилуулж байсан гэсэн ш дээ. Нэг ерөнхийлөгч шиг бай. Жижиг юм руу дандаа орох юм аа. Цаана чинь тэр алуурчин Махбалыг хэргийг хуулийн хан бантан болгох гээд байна. Анхааралдаа ав. Битгий Элбэгдорж шиг болгочихоорой.
Женко одоо наад хов хэрүүлийн ажлаа болио та өөрөө Баянхонгорын 2 хон суманд 35 тэрбумын хуваарилуулж байсан гэсэн ш дээ. Нэг ерөнхийлөгч шиг бай. Жижиг юм руу дандаа орох юм аа. Цаана чинь тэр алуурчин Махбалыг хэргийг хуулийн хан бантан болгох гээд байна. Анхааралдаа ав. Битгий Элбэгдорж шиг болгочихоорой.
HURELBAATAR CNINI KAZAK ETCEGTEI GEJ NYAMDORJ NI HELSEN SNUU DEE eh ni harin dorvon oirod
Pyzadkiin Hurelbaatariig ogtsruulaachee novchiin hulgaich ork
Хүрэлбаатар Сумьяабазар Нямдорж тв5 авгай сүхбаатар дүүргийн засаг байсан авгай...заа Хүүк болон Ман та нар эхний ээлжинд эдгээр улсаас салахгүй бол юун сонгууль төр барих. Бүгд шорон явна шүү юум эргэх их амархан
УВС - УЛС болбол болог ! ! ХҮРЛЭЭ - ХҮРЗЭЭ баривал бариг\хотгор шанагаараа шанагадавал шанагадаг \ ... !!! ЗГ - ынхаа боловсролыг хардаа ? УИХ нь үүнээс бүр хэд дахин доооор гээд бод : - цавины бөөснүүд толгойд гарчихсан АРЗАЛЗАЖ байгаа энэ цаг үеийг ашиглавал ашиглаг ... чадаж л байвал ...
hulgaich hurelbaatariig haa taarsan gazaraa zodoj deeremdej baigtun
ккк. Ер нь бол оросоор тэгэхээр барахгүй мөнгө их авдаг Увсын уугуулуудыг устгацгаа гээд уриалчихсан л байна л даа.Ерөнхийлөгч болж нүүрээ ил гаргаагүй байхдаа "Хужаа Америк" алцгаа хөөцгөө гэж биднийгээ турхирч ирсэн, хөгширчихөөд мафи болж алиатдаг банди зангаа тавихаасаа өнгөрөсөн л дөө.
The show must go on!!!!
Хүрэлбаатар Сумьяабазар Нямдорж тв5 авгай сүхбаатар дүүргийн засаг байсан авгай...заа Хүүк болон Ман та нар эхний ээлжинд эдгээр улсаас салахгүй бол юун сонгууль төр барих. Бүгд шорон явна шүү юум эргэх их амархан
Хүрэлбаатар Сумьяабазар Нямдорж тв5 авгай сүхбаатар дүүргийн засаг байсан авгай...заа Хүүк болон Ман та нар эхний ээлжинд эдгээр улсаас салахгүй бол юун сонгууль төр барих. Бүгд шорон явна шүү юум эргэх их амархан
Хүрэлбаатар Сумьяабазар Нямдорж тв5 авгай сүхбаатар дүүргийн засаг байсан авгай...заа Хүүк болон Ман та нар эхний ээлжинд эдгээр улсаас салахгүй бол юун сонгууль төр барих. Бүгд шорон явна шүү юум эргэх их амархан
ккк.Дараагийн сонгууль яах вэ! Хэрэг хийсэн бол Женко одоо өөрөө шийтгэх ёстой,худлаа яриад зогсоод байж таарахгүй! Тэр тусмаа Төв аймгийн Ми овогт уяачийн багийнхан найрагч Мөнхбат,урвагч Улааныхаа амаар хамтрана гэж хэлчихээд байхад! Шоронд хатаа хүн бишийг!
Тойрогт мөнгө хувиарлахыг зогсоох ёстой. Өөр яриад байх юм байхгүй.
Алуурчин дууриаж алиагаа алддаг Орос банди Монголчуудад ёс суртахуун номлодог гэнээ!
Хуц убанууд
280 сая доллар 750 гаруйй тэрбум төгрөгийн төмөр зам алга байгаа ёс зүйтэй хэрэг болох уу 17 чингэлэг спирт ус болох нь ёс зүйтэй хэрэг үү
Uurlaad bib yuci xojixgvi tustai toriin ergelt ene odoo xeregei muu xulgaici baasnuudiig aliya
chunaj zuslaj duusdaggui Churelbaatar ichij amdar,udachgui ach duugeeree ta nar nuglee edlene chuu
(Женко) Оросууд (Ми) Хужаанууд (Чойжамц)тангад лам нартайгаа нийлчихээд Төв аймгаас Монголчуудыг нутаг нугаар доромжлон,хараал жатгаар айлгацгааж пизда хольж ирээд худлаа үнэн жүжиг тавьж, мунхруулж айлгаж шулж мөлжиж ирсэн түүх Монголд конец фильма!
Zow iarij baina ene zardaluud arail dendej baina
Sonin.mn shiniig ni deer ni.
Өлөн бирдэд ёс зүй энээ тэрээ байхгүй. Одоо эд нарт ийм үйлдэл хийснийх нь төлөөс болгож огцрохоос өөр хариуцлага байхгүй.
Баттулгын чадвартай чадваргүй боловсролтой боловсролгүй нь ерөнхийлөгч болоход нэг их асуудал болоогүй харин МАН нэр хүндгүй ард түмний үзэн ядалтыг хүргэсэн М ЭНХБОЛД ыг нэр дэвшүүдсэнд асуудлын гол нь байгаа юм БАТТУЛГААС өөр хэнч дэвшсэн сонгогдохоор байсан бүр өндөр саналаар шүү
Баттулгын чадвартай чадваргүй боловсролтой боловсролгүй нь ерөнхийлөгч болоход нэг их асуудал болоогүй харин МАН нэр хүндгүй ард түмний үзэн ядалтыг хүргэсэн М ЭНХБОЛД ыг нэр дэвшүүдсэнд асуудлын гол нь байгаа юм БАТТУЛГААС өөр хэнч дэвшсэн сонгогдохоор байсан бүр өндөр саналаар шүү
Баттулгын чадвартай чадваргүй боловсролтой боловсролгүй нь ерөнхийлөгч болоход нэг их асуудал болоогүй харин МАН нэр хүндгүй ард түмний үзэн ядалтыг хүргэсэн М ЭНХБОЛД ыг нэр дэвшүүдсэнд асуудлын гол нь байгаа юм БАТТУЛГААС өөр хэнч дэвшсэн сонгогдохоор байсан бүр өндөр саналаар шүү
Оркуудын бөөс шоронд орохгүй гэж улсаас хулгайлсан мөнгөөр, мөн хадам ах путины хакер ажиллагаагаар, дээрээс нь 30-хан хувийн саналаар ерөнхийлөгч болсон шүү дээ!!! Яагаад 30 хувь гэж та асуугаач? Яагаад вэ гэвэл 2 дахь удаагийн санал хураалтанд нөгөө л анх санал өгсөн 30 хувь нь жанхуугаа дэмжсэн, дээрээс нь хадам ах путины хакер ажиллагаа ч энд голлон нөлөөлсөн!!! Яг үнэндээ бол яс үндэс төвд гаралтай жанхууг 30 хувь, хятад миеэ-г мөн адил 30 хувь нь дэмжиж, ард түмний 30 гаруй хувийн цагаан сонголтыг жанхуугийн хадам ах путин жанхуугийн санал руу уншуулсан!!! Ард түмний сонголтоор гарч ирсэн гэж оркууд балайрахаа больж үз!!! МАНАН, МАХН-н ард түмэнд тулган хүлээлгэсэн тулгалтыг “Ард түмний сонголт” гэж хэлэх үндэслэл байхгүй!!! Энийг өнөөдөр яагаад хэн ч ярьдаггүй юм бэ? Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн хуулийг нэн даруй өөрчилж “Жирийн иргэн ард түмнээс гарын үсэг цуглуулж чадсан бол Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвших эрх нээлттэй байх” заалтыг оруулах хэрэгтэй!!! Энэ эргүү орк малыг нэн даруй огцруулахгүй л юм бол дараагийн ерөнхийлөгчийг шууд авдрантаас юм уу мааньтын чанга дэглэмтэй хорихоос нэр дэвшигчээр тодруулж, сонгох хэрэгтэй!!!