(Дуустал нь уншчихаад шүүмжлээрэй дээ)
Улс төрийн намыг үзэн ядах хандлага, үл итгэх байдал өмнө байгаагүй түвшинд ортлоо унав. Зөвхөн Монголд төдийгүй дэлхийн даяар тийм хандлага газар авч байна. Ер нь нам гэж юу юм бэ? Хулгайч дээрэмчдийн хуульчлагдсан үүр уурхай юм уу? Дан муу муухай шунал сувдагтаа идэгдсэн олиггүй хүмүүсийн нэгдлийн орон зай юм уу? Тэгвэл чөлөөт нийгмийг байгуулах, ардчилсан тогтолцоог аврах илүү сайн систем нь юу юм бэ?
Үзэн ядаж, муулан гомдоод байгаа ч яагаад намуудад саналаа өгч, оршин тогтнуулсаар байдаг юм бэ?
Өнөөдөр цахим орчин, орон зайд нэгнээ үзэн ядах, хүчирхийлэлд уриалсан хийрхэл галзуурлын түвшинд гаарсан аж. “Бүх намчинг бууд!” гэсэн сэтгэгдэл хүртэл таарах аж. Хэрвээ намын харьяалалтай бүх хүнийг буудвал 1937 оны хэлмэгдүүлэлтээс багаар бодоход даруй 10 дахин буюу Монголын хүн амын 10 хүн тутмын нэгийг устгах болно гэсэн үг. Намын гишүүн гэсэн нэрийдлээр хөдөө алсад, бэлчээртээ яваа адуучинг, дугаар хороонд тэтгэвэрээ хүлээн суугаа тарчигхан амьдралтай өвөө эмээг хүртэл заналхийлсэн болно.
Хүмүүс нам гэж үзэн ядаж буй ч хийсвэр зүйлийг үзэн ядаж буйгаа тэр бүр мэддэггүй. Нам гэдэн бол намын гишүүдийн дундаа тавьсан үзэл баримтлалыг хэлнэ. Тэр нь зарчим болохоос биш эзэн бие биш. Харин улс төрийн намуудыг удирдаж байсан, удирдаж байгаа, түүгээр дамжиж эрх мэдэлд хүрсэн, түүнийгээ хэрэгжүүлэх явцдаа алдаа гаргасан бол тийм хүмүүстэй харицлага ярих боломжтой.
Нам бол парламентат ёсны багана. Намуудыг үгүйсгэх нь парламентат ёсыг үгүйсгэнэ гэсэн үг. Тэгээд нэг хүний хүчтэй нударгад орох замаа тавина. Улмаар тэр хүнийхээ хязгааргүй ноёрхол, хувийн үзэмжид таарсан төртэй болно. Тийм нийгэмд хувь хүний орон зай, чөлөөт нийгмийн бүх боломжууд алга болно. Өнөөх чөлөөтэй шүүмжлээд байсан үг хэлэх, хэвлэн нийтлэх эрх чөлөө нь хүртэл хумигдана. Юу ч үгүй болно. Тэгээд сүүлдээ тэсвэрээ алдаад, дарлагдаж мөлжигдөөд хувьсгал хийнэ. Дахиад парламентад ёсоо байгуулах гэж бөөн цаг авна, хэдэн үеэрээ хохирно. Хүн төрөлхтөний түүх товчдоо ийм.
Тэгэхээр нөгөө намчдаа яах вэ? Хүчирхийлэлд уриалсан шигээ нухчин дараад илүү сайныг эрж хайх уу? Үгүй дээ, үгүй. Хувь хүн алдаа гаргаж болно, ямагт төгс байх боломжгүй. Гэвч хувь хүний эрхийг дээд зэргээр хамгаалсан нийгэм л нээлттэй ил тод зарчим дээр босдог. Тиймээс бид системээ засах ёстой. Парламентын засаглалаа илүү төгөлдөржүүлэх ёстой. Нэг хүний алдаанаас болоод үндэстэн хохирдог биш, дарангуйллын бус тогтолцоотой орон байх ёстой. Түүний тулд улс төрийн намуудын эрх зүйн орчныг шинэчилж, улс төрчдийнхөө ёс зүй, манлайллын зарчмуудад өндөр шалгуур тогтоох хэрэгтэй.
Нам муухай гээд намаас зугтаагаад байвал хэн та нарын хувь заяаг шийдэх вэ? Дарангуйлагч. Нөгөө муу намаас чинь мянга дахин аюултай гэдгийг хүн төрөлхтөний түүх харуулдаг. Монгол шиг цөөн хүн амтай, жижиг эдийг засагтай, бага бууурай орон нэг л удаа тийм хувь заяаруу хальтирвал энэ улс орноос хэчнээн мянгаараа хүмүүс дүрвэн зайлахыг мэдэхгүй. Сири ямар орон байлаа даа.
Улс төрийнхөн, намчид гэж харж буй тэдгээр хүмүүстээ өндөр шалгуур тогтоо. Бодлого боловсруулах, шийдвэр гаргах түвшинд мэдлээллийг ил тод байлга. Ялангуяа санхүү мөнгөний асуудал дээр нээлттэй, шилэн, цахим байлга.
Улс төрийн намуудыг муухай гаж зүхээд зугтааж байхад чинь тэд таны оролцоогүйгээр таны ирээдүйг шийдэж байна. Та өөрөө оролцож байж, итгэл үнэмшлээрээ үйлдэл хийж байж гарч болох алдаанаас урьдчилан сэргийлнэ.
Одоо нам гэж хийсвэр ерөнхий зүйлийг үзэн ядах хэрэггүй. Харин аливаа намын нэрээр албан тушаал хэрэгжүүлэхдээ алдаа гаргаж буй хүмүүсийг ёстой хар цагаан өнгө харгалзахгүй шударгаар илчилж, баримт нотолгоон дээр нь барьж аваад төрийн бодлогоос холхон шиг байлгах хэрэгтэй.
Залуучууд намд орж байна. Бүгдийг яаж сонголтоо хийдэгийг мэдэхгүй. Зарим нэг нь хүн дагаж, зарим нэг нь боломж хайж, зарим нэг нь дарга болох гэж улс төрд ордог байж болзошгүй. Гэхдээ бүгд тийм биш. Нийгэмдээ идэвхтэй байж, ирээдүйдээ зөв эрүүл жишгийг бүтээх гэж итгэл үнэмшлээр энэ талбарт орж буй хүмүүсийн нүүр лүү бүү ус цац! Тэд зүгээр шүүмжлээд суухын оронд нэр төрөө эрсдэлд оруулан байж, тэр муу муухай гээд байгаа талбар луу чинь, фронт руу чинь зориг гарган орж байгаа. Тийм үнэт зүйлтэй, итгэл үнэмшилтэй олон хүн бий.
Нэг хулгай гарлаа гэхэд үр хөврөл нь олон жилээр үргэлжилсэн байдаг. Улс төрийн намууд орооцолдсон байдаг. Танай, манай гэлгүй шууд хуулийн дауу шийдээд явах хэрэгтэй. Нэг хулгайг шүүмжлээд ярихаар өмнөөс өөр хулгайн түүх дэлгэж анхаарал сарниулах гэж үзнэ. Хулгайг, бас хэргийг барьцаалдаггүй. Баримт нотолгоо бүрийг нам харгалзахгүй дэлгэх хэрэгтэй.
Бид үзэн ядалтын өвчиндөө нэрвэгдсэн байна. Түүний буруутан нь маш олон өнцөг. Толгой муутай хүмүүс тэр шалтгааныг ганц зүйл гэж хардаг. Толгой ажилладаг бол олон шалтгаант үйлдлээр тухайн зовлон нөхцөлдсөнийг харж болно.
Гэтэл ихэнх дарга нар өөрсдийн ашиг сонирхлын төлөө нийгмийг турхирдаг, нийгмийг харанхуй байлгахыг, үзэл ядалт, өш хонзондоо хэмлэлдэхийг хүсдэг шиг байна.
Улс төр зөвхөн хилийн дотор явагддаггүй. Хилийн чанадаас ч олон жүжиг дэглэгддэг. Монголчуудыг аль болох эв түнжиггүй байлгах тусам нэр нь унана. Түүхий эдийн үнэ ханш бага байна. Баялаг бүтэхгүй, нэмүү өртөг шингэсэн бүтээгдэхүүн гарахгүй. Монголд аль болох бодлого биш хэрүүл яригдах тусам зарим улс оронд хэрэгтэй байдаг. Бид түүнийг гадарладаг ч хоорондоо л хэмлэлддэг.
Тэд “ал, цаазал, бууд, барь, хорь” гэдэг үгийн санг цахим орчинд зорилготойгоор түгээж иргэдийн бухимдлыг дэглэдэг. Ядаж байхад манай улсын олхиогүй дарга нар түүнд нь дэгээдэгдэж биенээ хэмлэдэг. Нэрмээс болоод өөрсдөө идэж ууж ЖДҮ цохиж байна.
Гайгүй эрчүүдийг архичин, аль нэг орны эрлийз хоч өгнө. Гайгүй яваа эмэгтэйд хэн нэгний хамааралтай хүүхэн гэдэг хоч өгнө. Үзэн ядалт ингэж л эхэлдэг. Үзэн ядалт үндэсний дархлаа биш харин хорт хавдарын шалтгаан.
Тэгээд намчдаа буудах ёстой юу? Өөрийн амьдралын алдаа бүхнийг бусдад тохдог хүмүүс бол шулуухан хэн нэгнийг буруутгаж буудахад бэлэн байна. Хэрвээ үнэхээр бууддаг бол дараагийн сум өөрлүү нь чиглэхийг тэд мэддэггүй.
АН-ын дэргэдэх Ардчилсан Залуучуудын Холбооны Ерөнхийлөгч Сүхбаатарын Эрдэнэболд
Сэтгэгдэл0
Тун нимгэн мэдлэгтэй цүнх баригч хүүхэд байна.
нийгмийн амьдралаас , үнэнээс тасарсан нам долоож хэзээ нэгэн цагт их иддэг дарга болчихно гэсэн алсын шуналтай золбингуудын нэг бна
Үнэн хэллээ
Үнэн л бичсэн байн,хийрхэгчид ихэнх нь хоосон толгойтой байдаг,энэ залуу ном нилээд уншсан ,манайхны дундаа бол боловсролтойд орно шүү,буудна ,алаад өг гээд байгаа цөөхөн хэдэн хүн бол юмыг олон талаас нь харж чадах чадваргүй нэгэн байх шиг
Maaaash zuv bichjee.Namchin gej orilood bga nohduud daranguilagchaa tahin shuteed amidar
Хүүхэд ийм дээрээ хөөрхөн хахахахахаха
Tun unen bichijee . Hoorhii Mongoliin ard tumen bol nuuree nuugaad PC- nii ard suuj komment bichiheeree bugd NAMCHINGUUD uur uursdiinhuu namuudiig buruu zocgui magtana orooliin gesen namiig bolohoor ug suggui gutgene ! Yaag amdiral deer hunii nuur harahaaraa hoorhii nomhon honinuud shuudee ! Mongold ard tumen baihguiee sureg honil baigaa ! Odooch gesen ene setgegdel bichsen honinuudaa harahgui yu !?
Buduun gedestei nam damjsan dolloriin saytan targan targan gakhainuudiig bol bolokh l yum ene bandi bitgii temee gekhleer ymaa geed bai
ШАЛ ТЭНЭГ БЕГЕЕД ЗЕВХЕН ЕЕРИЙНХЕЕ ХЭМЖЭЭНД БАЙГАА ПАЦААН БАЙНА. МОНГОЛД ХЭН Ч ХЭНИЙГ Ч БУУДАХГУЙ!!! ЮУНЫ ЧИНЬ СИРИ ...
Амьдралаас их хол байна да дүү хүү
Мангар пацаан бас олон юм хуцах нь намынхаа хулгайч ах эгч нараа өмөөрөх аястай зүйл ярьж байна. МАНАН.г устгаж шинэ үндсэн хуулиа батлах хэрэгтэй.
америк ерөнхийлөгчийн засаглалтай,яах ч үгүй л байна ,конгресс нь санхүүгээ "атгаж"байна ,бэлэн жишиг байна,юундаа худлаа өөрөөр мушгиад байна
монгол америк 2-г харьцуулах аргагүй манайх стануудтай л хамгийн төстэй пост коммунист улс
троллууд ажилаа хийгээд комментоор хичнээн гутаасан ч энэ залуугийн бичсэний ойлгож хүлээж авч байгаа олон залуучууд байна
Аавынха авилгалын мөнгөөр үү америкийн ТТГ мөнгөөр Харвард сурсан юм уу тайлбар өгөөч
Насаараа улсад ажиллаж үзээгүй нам дагасан ийм хүмүүс төр барилцана гэдэг Монголын эмгэнэл дээ.
Бодох л асуудал. Намаар дамжиж улс төрд орж байгаа энэ систем чинь болохгүй байна. Эрдэнэболдыг боловсролтой зөв залуу гэж боддог. Гэтэл ийм залууст улс төрд орох боломж хэр байна. Шинэчлэлийг намын шинэчлэлээс эхлэх хэрэгтэй. Төрийн эрх барих дээд байгууллагад төрд ажилласан туршлагатай, мэдлэг боловсролтой хүмүүс орж ирэх боломж УТН-уудад байдаг уу? Нам гээч нь цүнх баригч, бөгс долоогч, луйварчдын орогнох газар, ёс зүйгүй, муу муухайн талбар болоод байгаа бус уу? Өөрсөддөө тааруулж хууль баталдаг, татвар төлөгчдийн мөнгөөр хувийн бизнесээ зузаатгадаг, эх орноо бодддоггүй, улсаа хөгжүүлдэггүй.. ийм хүмүүс төр барихаар Монгол улс цаашид яах юм бэ? Намыг ёс зүйтэй, бодлого боловсруулдаг, мэтгэлцдэг, мэргэсэн институци болгох хэрэгтэй. Ардчилалтай, шударга , ёс зүйтэй болго! Одоо бол луйварчдын үүр болчоод байна. Гэхдээ энэ их сэтгэл хөөрөл дунд ийм өнцгөөс бичих нэг ч гэсэн хүн байгаа нь сайн хэрэг. Дүүд амжилт!
Бодох л асуудал. Намаар дамжиж улс төрд орж байгаа энэ систем чинь болохгүй байна. Эрдэнэболдыг боловсролтой зөв залуу гэж боддог. Гэтэл ийм залууст улс төрд орох боломж хэр байна. Шинэчлэлийг намын шинэчлэлээс эхлэх хэрэгтэй. Төрийн эрх барих дээд байгууллагад төрд ажилласан туршлагатай, мэдлэг боловсролтой хүмүүс орж ирэх боломж УТН-уудад байдаг уу? Нам гээч нь цүнх баригч, бөгс долоогч, луйварчдын орогнох газар, ёс зүйгүй, муу муухайн талбар болоод байгаа бус уу? Өөрсөддөө тааруулж хууль баталдаг, татвар төлөгчдийн мөнгөөр хувийн бизнесээ зузаатгадаг, эх орноо бодддоггүй, улсаа хөгжүүлдэггүй.. ийм хүмүүс төр барихаар Монгол улс цаашид яах юм бэ? Намыг ёс зүйтэй, бодлого боловсруулдаг, мэтгэлцдэг, мэргэсэн институци болгох хэрэгтэй. Ардчилалтай, шударга , ёс зүйтэй болго! Одоо бол луйварчдын үүр болчоод байна. Гэхдээ энэ их сэтгэл хөөрөл дунд ийм өнцгөөс бичих нэг ч гэсэн хүн байгаа нь сайн хэрэг. Дүүд амжилт!
Намуудын нэр хүнд навсайтлаа уналаа.Үнэндээ нам бол хийсвэр ойлголт гэхдээ нам гэдэг нэрийн дор эх орноосоо урвах,худалдах,луйвардах,түмний эрх ашгаас хувийн эрх ашгийг нэгд тавьдаг эх оронч бус лидерэрхүү үнэн нүүрээ нуусан мэдлэг боловсролгүй,увайгүй улс төрчдөөс болж энэ их баялагтай,малтай эх орон минь ямар их өрийн дарамтан дор арай ядан амьдарч байна гэхээр гол харлаж сэтгэл гонсойнх юм.Энэ нийтлэлд үүний санаа цухалзаж байгаад талархая.
Намуудын нэр хүнд навсайтлаа уналаа.Үнэндээ нам бол хийсвэр ойлголт гэхдээ нам гэдэг нэрийн дор эх орноосоо урвах,худалдах,луйвардах,түмний эрх ашгаас хувийн эрх ашгийг нэгд тавьдаг эх оронч бус лидерэрхүү үнэн нүүрээ нуусан мэдлэг боловсролгүй,увайгүй улс төрчдөөс болж энэ их баялагтай,малтай эх орон минь ямар их өрийн дарамтан дор арай ядан амьдарч байна гэхээр гол харлаж сэтгэл гонсойнх юм.Энэ нийтлэлд үүний санаа цухалзаж байгаад талархая.
Намуудын нэр хүнд навсайтлаа уналаа.Үнэндээ нам бол хийсвэр ойлголт гэхдээ нам гэдэг нэрийн дор эх орноосоо урвах,худалдах,луйвардах,түмний эрх ашгаас хувийн эрх ашгийг нэгд тавьдаг эх оронч бус лидерэрхүү үнэн нүүрээ нуусан мэдлэг боловсролгүй,увайгүй улс төрчдөөс болж энэ их баялагтай,малтай эх орон минь ямар их өрийн дарамтан дор арай ядан амьдарч байна гэхээр гол харлаж сэтгэл гонсойнх юм.Энэ нийтлэлд үүний санаа цухалзаж байгаад талархая.
Намуудын нэр хүнд навсайтлаа уналаа.Үнэндээ нам бол хийсвэр ойлголт гэхдээ нам гэдэг нэрийн дор эх орноосоо урвах,худалдах,луйвардах,түмний эрх ашгаас хувийн эрх ашгийг нэгд тавьдаг эх оронч бус лидерэрхүү үнэн нүүрээ нуусан мэдлэг боловсролгүй,увайгүй улс төрчдөөс болж энэ их баялагтай,малтай эх орон минь ямар их өрийн дарамтан дор арай ядан амьдарч байна гэхээр гол харлаж сэтгэл гонсойнх юм.Энэ нийтлэлд үүний санаа цухалзаж байгаад талархая.
Намуудын нэр хүнд навсайтлаа уналаа.Үнэндээ нам бол хийсвэр ойлголт гэхдээ нам гэдэг нэрийн дор эх орноосоо урвах,худалдах,луйвардах,түмний эрх ашгаас хувийн эрх ашгийг нэгд тавьдаг эх оронч бус лидерэрхүү үнэн нүүрээ нуусан мэдлэг боловсролгүй,увайгүй улс төрчдөөс болж энэ их баялагтай,малтай эх орон минь ямар их өрийн дарамтан дор арай ядан амьдарч байна гэхээр гол харлаж сэтгэл гонсойнх юм.Энэ нийтлэлд үүний санаа цухалзаж байгаад талархая.
Намуудын нэр хүнд навсайтлаа уналаа.Үнэндээ нам бол хийсвэр ойлголт гэхдээ нам гэдэг нэрийн дор эх орноосоо урвах,худалдах,луйвардах,түмний эрх ашгаас хувийн эрх ашгийг нэгд тавьдаг эх оронч бус лидерэрхүү үнэн нүүрээ нуусан мэдлэг боловсролгүй,увайгүй улс төрчдөөс болж энэ их баялагтай,малтай эх орон минь ямар их өрийн дарамтан дор арай ядан амьдарч байна гэхээр гол харлаж сэтгэл гонсойнх юм.Энэ нийтлэлд үүний санаа цухалзаж байгаад талархая.
Намуудын нэр хүнд навсайтлаа уналаа.Үнэндээ нам бол хийсвэр ойлголт гэхдээ нам гэдэг нэрийн дор эх орноосоо урвах,худалдах,луйвардах,түмний эрх ашгаас хувийн эрх ашгийг нэгд тавьдаг эх оронч бус лидерэрхүү үнэн нүүрээ нуусан мэдлэг боловсролгүй,увайгүй улс төрчдөөс болж энэ их баялагтай,малтай эх орон минь ямар их өрийн дарамтан дор арай ядан амьдарч байна гэхээр гол харлаж сэтгэл гонсойнх юм.Энэ нийтлэлд үүний санаа цухалзаж байгаад талархая.
Намуудын нэр хүнд навсайтлаа уналаа.Үнэндээ нам бол хийсвэр ойлголт гэхдээ нам гэдэг нэрийн дор эх орноосоо урвах,худалдах,луйвардах,түмний эрх ашгаас хувийн эрх ашгийг нэгд тавьдаг эх оронч бус лидерэрхүү үнэн нүүрээ нуусан мэдлэг боловсролгүй,увайгүй улс төрчдөөс болж энэ их баялагтай,малтай эх орон минь ямар их өрийн дарамтан дор арай ядан амьдарч байна гэхээр гол харлаж сэтгэл гонсойнх юм.Энэ нийтлэлд үүний санаа цухалзаж байгаад талархая.
Намуудын нэр хүнд навсайтлаа уналаа.Үнэндээ нам бол хийсвэр ойлголт гэхдээ нам гэдэг нэрийн дор эх орноосоо урвах,худалдах,луйвардах,түмний эрх ашгаас хувийн эрх ашгийг нэгд тавьдаг эх оронч бус лидерэрхүү үнэн нүүрээ нуусан мэдлэг боловсролгүй,увайгүй улс төрчдөөс болж энэ их баялагтай,малтай эх орон минь ямар их өрийн дарамтан дор арай ядан амьдарч байна гэхээр гол харлаж сэтгэл гонсойнх юм.Энэ нийтлэлд үүний санаа цухалзаж байгаад талархая.
Намуудын нэр хүнд навсайтлаа уналаа.Үнэндээ нам бол хийсвэр ойлголт гэхдээ нам гэдэг нэрийн дор эх орноосоо урвах,худалдах,луйвардах,түмний эрх ашгаас хувийн эрх ашгийг нэгд тавьдаг эх оронч бус лидерэрхүү үнэн нүүрээ нуусан мэдлэг боловсролгүй,увайгүй улс төрчдөөс болж энэ их баялагтай,малтай эх орон минь ямар их өрийн дарамтан дор арай ядан амьдарч байна гэхээр гол харлаж сэтгэл гонсойнх юм.Энэ нийтлэлд үүний санаа цухалзаж байгаад талархая.
Намуудын нэр хүнд навсайтлаа уналаа.Үнэндээ нам бол хийсвэр ойлголт гэхдээ нам гэдэг нэрийн дор эх орноосоо урвах,худалдах,луйвардах,түмний эрх ашгаас хувийн эрх ашгийг нэгд тавьдаг эх оронч бус лидерэрхүү үнэн нүүрээ нуусан мэдлэг боловсролгүй,увайгүй улс төрчдөөс болж энэ их баялагтай,малтай эх орон минь ямар их өрийн дарамтан дор арай ядан амьдарч байна гэхээр гол харлаж сэтгэл гонсойнх юм.Энэ нийтлэлд үүний санаа цухалзаж байгаад талархая.
Ардчилалын зарчмаар төрөө жолоодоход нам гэдгийг байгуулахгүйгээр өөр сайн арга өнөөдөртөө алга гэдгийг ойлгохоос л таны улс төржилт эхлэнэ. Олхиогүй хэдэн луйварчинд идүүлээд одоо дарангуйлагчийг хүсээд орилолдоод байхымуу бодооч ... Сэрээч...
Ардчилалын зарчмаар төрөө жолоодоход нам гэдгийг байгуулахгүйгээр өөр сайн арга өнөөдөртөө алга гэдгийг ойлгохоос л таны улс төржилт эхлэнэ. Олхиогүй хэдэн луйварчинд идүүлээд одоо дарангуйлагчийг хүсээд орилолдоод байхымуу бодооч ... Сэрээч...
Гарчигт өгүүлснийг элбэгдорж турхирдаг
Эрдэнэболд боловсролтой, мэдлэгтэй сайн залуу
Zub setgelgeetei bn. Zaluuchuudaa sanaa bodlig n sonsoj .Demjij yabahig husie ahmaduud min.
Чи тэгээд юундаа наад Эрдэнэ мэтээ дагаад толгойгүй царайлаад байгаа юм бэ
Энэ 1 биеэ тоосон хогийн бацаан. П.Цагаан даргын сонгуульд хамт ажилласан. Далжигар бацаанд хэтэрхий итгээд унасан даа, зайлуул