Бямба - 6 сарын 3, 2023
USD.
3,447.13
Сурталчилгаа
.jpg)
МУИС, ОХУ-ын Гадаад Явдлын Яамны Дипломатын академи төгссөн. Онц Бөгөөд бүрэн эрхт Элчин, ахмад дипломатч. Олон улсын харилцааны судлаач, профессор, нийтлэлч.
Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн айлчлалаас сэдэвлэсэн мэдээлэл, ажиглалт дүгнэлтээ буулгая. Монгол-Японы харилцааны түүх гэж бичвэл барагдахгүй урт түүх буй. Дипломат харилцаа тогтоосныхоо 50 жилийг тэмдэглээд, дараагийн 50 жилийнхээ замын зургийн зарчим, үндэслэл, гарцыг томъёлчихлоо. Нэгэн зуунаар түүх бүтээж байна. Ардчиллын 32 жилд энэ түүх ямагт дардан замаар, эерэг гэгээтэй мэдээгээр дүүрэн явж иржээ.
.jpg)
Гадаад орнуудтай 2022 онд хэрэгжүүлсэн дээд өндөр хэмжээний айлчлалуудыг хүснэгтээр толилуулснаа үргэлжлүүлье. Эхлээд Монгол-Хятадын харилцааг хөндөе.
.jpg)
Олон улсын харилцааны судлаач-профессор Д.Баярхүү бэлтгэв
Өмнө бичсэнээ эргүүлж толилуулах тохиолдол олон болох шинжтэй. Арав дахь сардаа сунжирдаг “цэргийн тусгай ажиллагаа” гэж байхгүй гэдгийг захын орос хүн ойлгохтойгоо болсон. Тиймдээ ч энэ ажиллагааг шууд “дайн” гэж нэрлэн, энэ дайнд тааламжгүй хандаж байгаа орос хүн нь хүн амынхаа талаас илүү болчихсон. Цаашдаа ч өсөх биз.
Дэлхийн хөлбөмбөгийн аварга шалгаруулах тэмцээн Катарт үргэлжилж байгаатай холбогдуулан Катар руу даян дэлхийн нүд бэлчээд байгаа билээ. Тэнд ямар нэгэн диваажин, аз жаргал буцлаж байгаа мэт монголчууд төөрөлдөх явдал байх тул энэ улсын талаар, дэглэмийнх нь талаар тэр улсад хавсран суух Элчин сайдаар томилогдож байсны хувьд, Арабын ертөнцөд хэдэн жил амьдарсаны хувьд үнэн мөнийг өгүүлэхээр шийдэв. Энэ тухай 2013 онд хэвлүүлсэн номд минь ингэж оржээ.
Жил бүрийн 7 дугаар сарын 11, 11 дүгээр сарын 26, 12 дугаар сарын 29-нийг монголчууд бид баяр-амралтын өдөр болгон тэмдэглэдэг. “Ардын хувьсгал мандсан өдөр”, “Үндэсний их баяр наадам”, “Тусгаар тогтнолоо зарласан өдөр”, “Тусгаар тогтнолын баярын өдөр”, “Улс тунхагласан өдөр” гэх мэтээр мэдээлж ярихыг залруулж энэхүү нийтлэлээ хүргэж байна. Тэр баярын утга агуулга, ач холбогдлыг ийм зураглалаар гаргая.
Цөмийн эрчим хүчний ашиг тусыг олж мэдэхээр Францад явсан тэмдэглэлээсээ хуваалцая. Цөмийн эрчим хүчний түлш олборлож, үйлдвэрлэж, атомын цахилгаан станц руу нийлүүлдэг олон улсын тэргүүлэх компанийн төвд ч зочиллоо. Орон нутагт ураны хайгуулын нөхөн сэргээлт хийсэнтэй танилцлаа. Гадаад түнш орнуудаасаа (тэр дотор Монгол хүндтэй байр эзэлж байна лээ) олборлодог ураны хүдрийн боловсруулалт, шинжилгээ, лабораторийн явцтай танилцлаа. Эцэст нь Өмнөд Францад цөмийн эрчим хүчний түлшний үйлдвэрлэлтэй танилцлаа.
Украин дахь дайнтай холбогдуулан реваншистууд сад тавилаа. Монголын ардчилал, зах зээлийн нийгмийг үзэн ядагчид Оросын талд дэрхийтэл босоод ирлээ. Ардчиллын жилүүдэд арчаатай явж чадаагүй, үр хүүхэд муутай, эсвэл тэдэндээ хаягдсан, авдаг тэтгэвэр нь бага, ардчилсан хүчинд явж байгаад гээгдчихсэн, эсвэл тэгэхээс тэгэх (“мөнгөний урхи”) гэж, Америкийн визэнд бүдэрсэн баахан хүн Оросын ялалтад хөөрцөглөөд 9 сар тэлчиллээ. Орос ялахгүй нь тодорхой болчихсон, тэд одоо яана даа?
Цөмийн эрчим хүчний ашиг тусыг олж мэдэхээр Францад явсан тэмдэглэлээсээ хуваалцая. Цөмийн эрчим хүчний түлш олборлож, үйлдвэрлэж, атомын цахилгаан станц руу нийлүүлдэг олон улсын тэргүүлэх компанийн төвд ч зочиллоо. Орон нутагт ураны хайгуулын нөхөн сэргээлт хийсэнтэй танилцлаа. Гадаад түнш орнуудаасаа (тэр дотор Монгол хүндтэй байр эзэлж байна лээ) олборлодог ураны хүдрийн боловсруулалт, шинжилгээ, лабораторийн явцтай танилцлаа. Эцэст нь Өмнөд Францад цөмийн эрчим хүчний түлшний үйлдвэрлэлтэй танилцлаа.
Цөмийн эрчим хүчний ашиг тусыг олж мэдэхээр Францад явсан тэмдэглэлээсээ хуваалцая. Цөмийн эрчим хүчний түлш олборлож, үйлдвэрлэж, атомын цахилгаан станц руу нийлүүлдэг олон улсын тэргүүлэх компанийн төвд ч зочиллоо. Орон нутагт ураны хайгуулын нөхөн сэргээлт хийсэнтэй танилцлаа. Гадаад түнш орнуудаасаа (тэр дотор Монгол хүндтэй байр эзэлж байна лээ) олборлодог ураны хүдрийн боловсруулалт, шинжилгээ, лабораторийн явцтай танилцлаа. Эцэст нь Өмнөд Францад цөмийн эрчим хүчний түлшний үйлдвэрлэлтэй танилцлаа.
Гарчгаа ингэж авахаас аргагүй. Өөр яалтай ч билээ. Түгжрэл шийдэж чадаагүй гэдгээр Ерөнхий сайдууд, Засгийн газрууд шил даран огцрох цаг үеийг мөд бид үзнэ. УИХ ч тарж магадгүй. Шалтгаан нь ганцхан ТҮГЖРЭЛ байх болно. Муу ёрлож байгаа юм биш шүү. Бодитой аюулыг нэрлэж байна. Аюулын хэмжээнд очих цаг айсуй!
Хэргээр ийм сэдэв сэвмээр санагдлаа. Гарчгаа тэгж содон авлаа. Яагаад гэвэл ийм гарчиг үзчихээд заавал уншиж таарна, тэр гарцаагүй. Хэмнэлтийн хуулиар дэд сайдуудыг хална гэх яриа байнга гардаг. Тийм бол тэднийг сориод аймагт Засаг даргаар ажиллуулаад үзье. Боловсон хүчний онч мэргэн бодлого гэх үү? Эсвэл хүний нөөцийн сэлгээ гэх үү, өөрсдөө сонго!
Эдүгээ Иранд онц сонирхолтой үйл явдал өрнөж байна. Лалын шашинт бүсгүйчүүд гивлүүр, хижаб, толгойн алчуураа авч хаяж галд шатаагаад толгой нүцгэн гэзэг үсээ хийсгэн тэмцэлд босчээ. Энэ явдал ямар угшилтай тухай номдоо бичсэнээсээ хэргээр сонирхуулъя.
НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблейн 77-р чуулган Нью-Йорк хотноо үргэлжилж байна. Энэ удаагийн чуулганы нээлтэд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх оролцож, ерөнхий санал шүүмжлэлд үг хэллээ. Мөн гадаад бодлогын эксперт, ахмад Элчин сайд Д.Баярхүү төлөөлөгчөөр оролцов. НҮБ-ын хурал болоод Монгол Улсын байр суурь, гадаад бодлогын асуудлаар Олон улсын харилцааны судлаач-профессор Д.Баярхүүтэй сэтгүүлч Ш.Оюунчимэг ярилцлаа.
Ийм нэртэй нэгэн төрлийн мэдрэлийн өвчин Монголд хүчтэй тархчихсан, сэхээтнүүд үлэмж тоогоор энэ өвчинд нэрвэгдчихсэн, ийм төрлийн өвчнийг дэвэргэдэг элдэв ажил үйлс олонтой, түүнд нь нүүдэлчний соёл иргэншил нь бүр ч нэрмээс болчихсон хөгийн түүх.
(1)(2)(1)(1).jpg)
.jpg)
.jpg)
