Сүүлийн өдрүүдэд БНХАУ-ын Худалдааны яам 2025 оны эхний улирлын гадаадын хөрөнгө оруулалтын мэдээллийг гаргалаа. Ерөнхийдөө нэг нь өссөн, нөгөө нь буурсан дүр зураг харагдаж байна: Энэ оны эхний гурван сард гадаадын хөрөнгө оруулалттай шинээр бүртгэгдсэн аж ахуйн нэгжийн тоо 12,603-д хүрч, өмнөх оны мөн үеэс 4.3%-иар өссөн бол, бодитоор ашигласан гадаадын хөрөнгө 269.23 тэрбум юань болж, 10.8%-иар буурчээ.

Эдгээр тооны цаадах шалтгааныг ойлгохын тулд өнөөгийн олон улсын томоохон нөхцөл байдлыг шинжлэх шаардлагатай.

Эмх замбараагүй байдал — Сүүлийн хэдэн сар Америк Хятадын эсрэг хэт өндөр тариф ногдуулж, дэлхийн эдийн засгийн уур амьсгалыг алдагдуулан, тодорхой бус байдал бий болгосноор зарим гадаадын хөрөнгө оруулагчид хүлээлтийн байр суурьтай байна.

Тогтвортой байдал — Харин Хятад улс “нээлттэй бодлогоо өөрчлөхгүй, хөрөнгө оруулалтыг урамшуулах зарчим хэвээр” хэмээн ил тод мэдэгдэж, дэлхий дахинд итгэл үнэмшил, тодорхой байдлыг өгч байна.

Гурван гол онцлох үр дүн

1. Уналт саарч, өсөлт гарсан сар

Хэдийгээр нийт гадаадын хөрөнгө оруулалт буурсан ч, бууралт саарч байна — Нэг, хоёрдугаар сартай харьцуулахад гуравдугаар сард буурах хэмжээ нь 9.6 нэгжээр багассан. Түүнчлэн гуравдугаар сард хөрөнгө оруулалт 13.2%-иар өсөв.

2. Салбарын бүтэц шинэчлэгдэж байна

Шинжлэх ухаан, технологийн чиглэл давамгайлж буй нь тодорхой. Цахим худалдаа, биологийн эм үйлдвэрлэл, агаар-сансрын төхөөрөмжийн үйлдвэрлэлийн салбаруудад ашигласан гадаадын хөрөнгө тус бүр 100.5%, 63.8%, 42.5%-иар өсөв.

3. Хөрөнгө оруулагчийн эх үүсвэр улам бүр төрөлжиж байна

Эхний улиралд Зүүн Өмнөд Азийн орнуудын Хятадад оруулсан хөрөнгө 56.2%-иар, Европын Холбооны орнуудынх 11.7%-иар өссөн. Харин Швейцар, Их Британи зэрэг орнуудын хөрөнгө оруулалт (чөлөөт боомтоор дамжуулсан хөрөнгө оруулалт орсон дүнгээр) 60%-иас давсан байна.

Илүү гүн рүү орж буй чиг хандлага

2025 оноос эхлэн олон улсын компаниудын Хятад дахь хөрөнгө оруулалтын чиглэл улам олон талтай болж байна. Ялангуяа үйлчилгээний салбар энэ тал дээр эрчимтэй тэлж байна.

Хоёрдугаар сард 13 гадаадын аж ахуйн нэгж утасны болон интернэт үйлчилгээ үзүүлэх туршилтын зөвшөөрөл авч, тэдний дунд Siemens зэрэг нэр хүндтэй компани багтжээ. Siemens-ийн гүйцэтгэх захирал Бөрен “Энэ зөвшөөрөл бидний Хятад дахь үйл ажиллагааг хурдасгаж, хэрэглэгчид манай цахим платформоор шууд худалдан авалт хийх боломжтой боллоо” гэжээ.

Дөрөвдүгээр сарын 18-нд Хятадын Худалдааны яам “Үйлчилгээний салбарын нээлттэй байдлыг өргөжүүлэх иж бүрэн туршилтын хөтөлбөр” баталж, нийт 155 төрлийн ажлыг тодорхойлсон нь олон улсын хөрөнгө оруулагчдад томоохон боломж нээж байна.

“Шинэ” гэдэг үгийг хэлэх дуртай гадаадын компаниуд

Өдгөө улам олон гадаадын хөрөнгө оруулагчид судалгаа, хөгжлийн төвүүдээ Хятадад байгуулж, бүтээгдэхүүнээ хамгийн түрүүнд энд танилцуулж, туршиж байна.

Францын эмийн компани Sanofi-гийн гүйцэтгэх захирал Пол Хадсон “Бид Хятадад R&D хөрөнгө оруулалтаа үргэлжлүүлэн нэмэгдүүлж, анхны судалгаа, эмнэл зүйн туршилт зэрэг бүх шатны нэгдмэл бүтэц бүрдүүлсэн” гэжээ. Одоогоор тус компанийн Хятадын салбар компанийн 90%-аас дээш олон улсын төслүүдэд хамтран оролцож байна.

Түүнчлэн, гадаадын компаниуд Хятадын зах зээлд илүү бие даан оролцож, хамтарсан аж ахуйн нэгжийг бүрэн эзэмших тохиолдол нэмэгдэж байна. Жишээлбэл, Их Британийн Haleon компани Хятадын дотоодын түншээс “Сино-American SmithKline” компанийн 12%-ийг худалдан авч, 100% хувьцааг эзэмшихээр болжээ.

Haleon (Хятад)-ын дэд ерөнхийлөгч Фү Юе “40 жилийн өмнө бид Хятадад хамтарсан хөрөнгө оруулалт хийсэн. 40 жилийн дараа, Хятадын зах зээлийн тогтвортой өсөлтийн төлөвийг үнэлээд, хөрөнгө нэмэх шийдвэр гаргасан. Энэ бол бидний хувьд яалт ч үгүй амжилтад хүрэх зах зээл” гэв.

АНУ-ын дарамт дунд ч “Хятад руу буцаж байна”

Саяхан, АНУ-ын чипийн аварга компани NVIDIA-гийн гүйцэтгэх захирал Хуан Рэньшүнь Хятадад гурван сарын дотор хоёр дахь удаагаа ирлээ. Түүний ирэхийн өмнөхөн АНУ H20 чипийг Хятадад экспортлохыг хугацаагүй хориглосон. Гэвч Хуан Хятадын эдийн засгийн ирээдүйд итгэлтэй байгаагаа илэрхийлж, Хятадын зах зээлд илүү их анхаарал хандуулахаа мэдэгдэв.

Өндөр өгөөж, өргөн зах зээл, хүчирхэг инновац

Гадаадын хөрөнгө оруулагчид Хятадыг сонгодог гурван том шалтгаан бий:

Хөрөнгө оруулалтын өндөр өгөөж – Сүүлийн жилүүдэд Хятад дахь шууд хөрөнгө оруулалтын өгөөж 9%-д хүрсэн үзүүлэлтээрээ дэлхийд тэргүүлж байна.

Хэрэглээний өргөн боломж – Хятадын үйлчилгээний хэрэглээ 2024 онд 46%-д хүрч, хөгжингүй орнуудтай харьцуулахад өсөх орон зай их байна.

Инновацын чадвар – Хятад улс дэлхийн 100 шилдэг инновацын төвөөс 26-г эзэлж, G7-гийн нийт судлаачдын тоотой тэнцэх 20 сая орчим судлаач, инженертэй болсон.