Монгол Улс бөхийн орон, Монголчууд бөхчүүддээ хайртай, Монголд хамгийн хүндтэй хүмүүс нь бөхчүүд. Алдар цолтой бөхчүүдээ хань бүл, үр хүүхэд, төрөл төрөгсөд нь төдийгүй, улс нийтээрээ үе дамжин шүтэж бишэрч бахархдаг ард түмэн.
Монголчууд эрэгтэй хүүхэд төрвөл бөх болно хэмээн бэлэгшээнэ. Багадаа барилдаж өсөөгүй хүүхэд ховордоо, хүүхэд, залуучууд малын бэлчээр дээр ч сургууль соёлын газарт ч, заал танхимд ч хаана л бол хаана барилдаж өснө. Эдний дундаас хэн бяртай чадалтайн зэрэгцээ сэтгэл оюунаа чилээж хүчээ бүрэн дайчилж, бие бялдараа хөгжүүлж бэлтгэл сургуулиа тасралтгүй хийж уйгагүй хөдөлмөрлөж, мэх сурч ухаалаг барилддаг арга барилыг эзэмшсэн нь амжилтад хүрч алдар цол хүртдэг.
Бөхийн барилдаанаа үзээд хандаггүй ийм дуртай ард түмэн Монголоос өөр хэр олон юм болдоо. Бөхөө дээдэлдэг нүүдэлчин Монголчууд болон бөхчүүдийн дунд сонин содон, домог, хууч яриа нэр хоч элбэг. Тэр нь олны дунд түгэн дэлгэрсээр бүүр нэрших нь бий. Ийм хочийг таван хошуу мал, эрхэлж буй аж ахуйтай нь холбон өгөх нь түгээмэл. Даян аварга Н.Жамьянг буур, улсын арслан Б.Жамьяндоржийг тэмээ өргөдөг, улсын начин С.Лхагваа азарга, улсын начин О.Пүрэвийг морьт, улсын заан Ч.Дугарсүрэнг жороо хар, улсын начин С.Сугарыг уурган дэгээ, улсын начин С.Баасанг хайнаг, улсын заан Моломжамцыг буханхүү, улсын заан Дэмэдийг хурган, улсын заан Чойжинг ишгин гэж хочилжээ. Мөн дархан мэхээр нь бас хоч өгдөг байжээ. Улсын заан Д.Лувсанг тавхай, улсын заан Дамдиндоржийг өмсдөг, улсын заан Б.Пүрэвжавыг довцог, улсын начин Д.Гомбосүрэн М.Болдбаатар нарыг дүүгүүр гэж хочилжээ. Өнгө зүс хүч тэнхээ, холч ухааны илэрхийлэл болсон “хар” гэдэг үгийг хэрэглэж хоч өгсөн нь олон бий. Улсын арслан Т.Балсанг хумбан хар, улсын арслан Дагвыг хангалын хар, улсын заан Д.Рэнцэндоржийг хадагт хар, улсын заан Ишгинийг хар хайч, улсын начин Д.Жавзмааг харлага, улсын заан Бямбааг тээхийн хар гарт, улсын начин Дамбадондогийг барилгын бахим хар, улсын начин Ламаажавыг дайрдаг хар гэж хочилдог байжээ.
Бөхөө хүндлэн хайрладгийн тод илрэл нь өндөр цолтой олон бөхийн хөшөө дурсгалыг төрсөн нутагт нь босгож мөнхжүүлсэн явдал юм. Булган аймгийн төвд Намхай, Лувсанжамбаа, Б.Түвдэндорж, С.Цэрэн аваргуудын, Увс аймгийн төвд Х.Баянмөнх аваргын, Хэнтий аймгийн төвд Самдан Баянмөнх нарын найман аваргын, Өвөрхангай аймагт Цэрэнтогтох аваргын, Архангай аймгийн цахир суманд М.Жамьян аваргын, мөн аймгийн Батцэнгэл суманд Вандан аваргын, Төв аймгийн Угтаал суманд Д.Хадбаатар аваргын, Говь-Адтай аймагт Ш.Батсуурь аваргын, Ховд аймагт Ванчинхүү арслангийн, Өмнөговь аймагт Дэмүүл арслангийн, Завхан аймгийн төвд С.Шагж арслангийн, Өвөрхангай аймгийн Баян-Өндөр суманд Б.Ганбаатар арслангийн хөшөөг босгожээ.
Орчин үед бөхчүүд бяр чадалтай, уран мэхтэй байхаас гадна өндөр боловсрол эзэмшиж эрдэм мэдлэгтэй байхыг эрмэлзэх болжээ. Бөхчүүдийн дотроос эрдэмтэн мэргэд олноор төржээ. Дархан аварга Х.Баянмөнх, улсын харцага Н.Авхиа нар шинжлэх ухааны доктор (ScD), улсын арслан П. Дагвасүрэн, улсын начин Р.Балдорж, Г.Даваасамбуу, Б.Адъяахүү, Г.Пүрэв-Очир нар боловсролын доктор (PhD) цол хамгаалжээ. Бөхчүүддээ дэмжлэг туслалцаа үзүүлж анхаарал халамж тавих нь бүх нийтийн үйл хэрэг болжээ. Улсын цолтой болон өсөх ирээдүйтэй залуу бөхчүүдийг нутаг орны бөхөө дэмждэг пүүс, компаниуд, спорт хороод, дэвжээ, ажилладаг үйлдвэр, газрууд нь ивээлдээ авч цалин тэтгэлэг олгож нэр дээрээ барилдуулдаг болов. Үүний үр дүнд бөхчүүд байнгын бэлтгэл сургуулилт хийх амжилт гаргах нөхцөл нь бүрдсэн байна.
Сүүлийн жилүүдэд бөхийн бай шагнал ихээхэн өссөн. Улсын наадамд түрүүлсэн бөх гэхэд насан туршийн баталгаатай болдог. Улсаас 10 сая төгрөгийн шагнал, гадаад дотоодын пүүс компанууд 3-4 өрөө байр автомашин болон мөнгөн шагнал олгоно.
Наадмын дараа төрсөн (уугуул) аймаг сум нэр дээрээ барилдуулдаг компани байгууллага нь хүлээн авч хүндэтгэл үзүүлж, бэсрэг наадам хийж мөн өндөр шагнал олгодог. Иймэрхүү шагнал урамшууллыг улсын наадамд дээгүүр барилдаж шинээр цол авсан бөхчүүдэд хүндэтгэл үзүүлж байгаа.
Зарим нэрэмжит барилдаан өндөр бооцоотой байх нь бий. Үүний дүнд бөхчүүдийн амьдрал ахуй ч сайжирчээ. Улсын наадамд олон жил амжилттай барилдаж, өндөр цол хүртсэн ахмад бөхчүүддээ зориулж уугуул аймаг сум, нутгийн зөвлөл, спорт хороод, хүүхэд, төрөл төрөгсөд нь бөхийн нэрэмжит барилдаан зохион байгуулж хүндэтгэл үзүүлж алдаршуулдаг болсон нь бас л сайхан хэрэг.
Д.Ванданмагсар
Бөх сонирхогч, өндөр настан
Сэтгэгдэл0
Үндэсний бөх ард түмний бахархал дараа жилийн наадам хүртэл ярих домог бөхчүүд эр хүний хийморийн дээд бахархал нь байсан сайхан түүх бий. Харин 2000оноос хойш өндөр цол,баяр наадмын түрүү бизнес болж хувирсан. Энэ нь асар их мөнгөний урсгал өндөр бай шагналтай холбоотой. Мөн өндөр цолонд хүрсэн бөх улсын болоод хувийн компани албан байгууллагад өндөр цалинг сул авах бүр цаашлаад цэргийн өндөр цолыг авах болсон нь ямар нэг аргаар өндөр цолонд хүрсэн бөх хангамж сайн амьдарна гэсэн ойлголт нийтлэг болсон. Хуучины бөхчүүд жолооч нь жолоогоо бариад,цагдаа нь эргүүлдээ гараад ард түмнээ баясгаад явсан. Энэ нь бахархал юм даа. Аливаа наадамд түрүүлэхэд халуун сав,хивс,зурагт,даага аваад сайхан явсан. Элдэв шунал мөнгө төгрөг энэ тэр байсангүй энэ бахархал. Дээр бөх хүн эр хүний дээд ёс жудагийн манлай нь байсан. Алдарт Мөөеө аварга эр хүний хээгүй гүндүүгүй 2нь үлддэг гэсэн сайхан үг тод үлдсэн байна даа. Одооны бөхчүүд ёс жудаг эр хүний сайхан чанар алга даа. Энэ гол юм
Хорчин архичин Мөнхбатыг дагаж Төв аймгийн удмаа нуусан хужаанууд1960-70-д оноос,мөнөөх пиздагаар л ярьдаг архичны хороор гарсан Бадмаанямбуу аавтайг дагаж Хэнтийн удмаа нуусан оросууд 1980-90-д оноос Монголчуудыг дов жалгаар нь доромжилдог болсон. Нэг Монгол үндэстний эсрэг хамгийн том хоёр дайсан дотроосоо тэгэхээр энэ хоёр.
Увс хүн бн даа Чи. Ингэж монголоо бүү үзэн яд
Монголчууд бөхөө ихэд дээдэлдэг нь энэ. Гэтэл бөхчүүд иргэдээ дээдэлдэг үү??? Бас бай шагналаа голно, шилэнэ.Шагнал бага бол барилдахгүй, мөнгөөр бууж өгч шинэ цолтон төрүүлнэ гээд монгол дэвжээг гутаасан олон үйлдэл хийж байгаа.Шунал ихтэй, жудаггүй бөхчүүд олон болжээ.
Цагийн юм цагтаа. Үзэх харах юмгүй дээр үе 21-р зуун огтоос биш.
Монгол тумэн анзаардаггуй юм байх даа Манай бохчуудэд холсний алчуур гэж юм байдаггуй нь хачирхалтай Хар холс нь асгараад байдаг Ханцуйгаараа шудраад байдаг Сумочид болохоор холроогуй байхдаа л том алчуураар арчаад байдаг Сэмхэн нэвтруулмээр байгаа юм даа!!!
Аятайхан аргыг нь олоод холсний алчуур хэрэглэдэг болох хэрэгтэй Хэдий болтол ингэж явах вэ?
Өндөр настан бөх сонирхогч ах маань залууст зориулж бичсэн бололтой.
.Шалгуур узуулэлт тавьж байх естой, жишээ нь жилдээ том тэмцээн барилдаануудад оролцсон амьжилтаа баталгаажуулсан байх естой, тэрнээс хоер одор барилдсаар цол огч болохгуй , нэг уг хэлэхэд Ар.хангайн Санжаа- дамбыг ажихад ямарч сонирхолгуй болсон бох, наадам гэдэг чинь боон хуйвалдаан болсоныг хараад барилдахаа байсан тийм сайхан залуу
Алдарт аварга Дарийн Дамдин, Б.Бат-Эрдэнэ, Д.Цэрэнтогтох, Ч.Бээжин, улсын арслан Л.Сосорбарам, Ө.Эрдэнэ-Очир, Ц.Бадамсэрээжид, улсын заан У.Пүрвээ, Дамдиндорж... гээд үе үеийн гарамгай сайхан бөхчүүд байлаа. Монгол түмний уламжлалт соёлын тэргүүн, үндэсний бахархал бөх мандтугай.
Хөвсгөл аймгийн төвд 3 аваргын хөшөө байгаа
Батэрдэнэ л биш шүү.Нуль допинг шүү дээ.Допингийн шалгалтаас бултаж ,дэлхий ,олимпод шал арчдаг байсан
Батэрдэнэ л биш шүү.Нуль допинг шүү дээ.Допингийн шалгалтаас бултаж ,дэлхий ,олимпод шал арчдаг байсан
NBA,NHL,Premier league-н түүх ч агуу шүү дээ.Хор допингоор барилддаг үндэсний бөх яршиг л байна.Тэгээд ч Дамдин Мөнхбат нар шиг хөлөн дээрээ зогсож ч чадахгүй байж давж байгаа бол энэ спорт байтугай ардын наадгай ч биш.
Нарийн мэргэжлийн ажилтнаар ихэвчлэн гадаад хүн ажиллуулж байна, цалин монгол ажилтнаас хэд дахин их учир дотоодын компаниуд болж өгвөл тэтгэвэрт гарсан гадаад мэргэжилтэн сонирхдог. Манайхан яахавдээ найрлаж, наадамлахаас өөр юм мэдэх биш, бөхөө хөгжүүлээд ард түмнийхээ амьдарлыг дээшлүүлсэн улс лав байхгүй, бүх нийтээрээ дуучин болоод хөгжсөн орон бас л байхгүй. Энэ нутгийн зөвлөл гэж нэг дов жалганы хэдэн п...кууд бөхийг бизнес болгож, наадмыг наймаа болгосон шдээ. Улс орны хөгжилд нэмэр биш тушаа болсон бөх нэртэй бүдүүн бүдүүн нөхдүүдийг хүндлээд байх хүн улам л багасаад байгаа нь сайхан хэрэг
Дараа жилийн наадам хүртэл допиг ярьдаг цаг болсон шүү дээ!!!!!
ogloo 9 cagaas oroi 9 hurtel boh harj hodolgoonguy suudag ulsiig gaihdag. hiih ajilguy ulsuu
Хөхүүр шиг гүзээтэй хорчин, увайгүй хэдэн тарган эрчүүд Монголын бахархал гэж юу байх вэ дээ. Монгол бөхийн цол дааж чадахгүй аварга маварга болсон Батсуурь мурь мэтийн ес зүйгүй араншинг хараад бүр сүжиг явсан. Хэдэн хөгшчүүл дуртайгаараа үзах биз
2-3 хүн унагаагаад хошууч хурандаа болдог бөхчүүд цагдаа цэргийн нэр хүндийг үнэн унагаасан даа
УГ НЬ Ч ҮЕ УЛАМЖИЛСАН СЙАХАН СОЁЛ УЛАМЖЛАЛ БАЙСАН ЮМ. ОДОО Ч ӨНГӨРСӨН Л ДӨӨ. ЮУГ НЬ ҮЗЭХ ВЭ ДЭЭ?
Doping Syhbat Oyunbold geed hovronodoo
Doping Syhbat Oyunbold geed hovronodoo
Яриад дуусашгүй найраатай монгол бөх болсон.
БӨХ БӨХ Л ГЭЭД БАЙХ ЮМ. ХЭДЭН БӨХИЙГ ДЭЭДЭЛСЭЭР МОНГОЛ ТҮМЭН ЯДУУРЧ ГҮЙЦЛЭЭ. БӨХ ОЛИГАРХИ,БӨХ ИХ ХУРЛЫН ГИШҮҮн,БӨХ АЛТНЫ МАГНАТ, БӨХ ХУУОЛИАС ГАДУУр. ЯМАР Ч БОЛОВСРОЛГҮЙ. ОДОО ОЮУН УХААН,ШИНЖЛЭХ УХААНАА ХҮНДЭХ ЦАГ ИРСЭНБАЙЛТАЙ. ХЭДЭН НӨЦГӨН БУДМАЛ ХҮҮХЭН, СОЛГОЙ ХООЛООТОЙ ДУУЧИД МОНГОЛЫН БАЯЛАГ БОЛЧИХООД БАЙНА.