Ардчилсан намын гишүүн, Иргэний хөдөлгөөний удирдагч О.Магнайтай ярилцлаа.
-УИХ-ын сонгуулийн үр дүн Ардчилсан нам олонхи болж ажилласан дөрвөн жилд ард түмний тавьсан дүн байв уу? Парламентын гаднаас УИХ-ын сонгуульд өрсөлдсөн хүний хувьд сонгуулийн үр дүнг хэрхэн харж байна вэ?
-Сонгуулийн дүнд анализ хийж үзэхээр Ардчилсан нам “2012” онд иргэдээс авсан хэмжээнийхээ саналыг 2016 онд ч авсан. Өөрөөр хэлбэл, сонгогчдын 34, 35 хувийн саналыг авсан шүү дээ.
Идэвхгүй, өөрийгөө юунаас ч худалдахаас сийхгүй нөхдүүд нийгмийн 20 орчим хувийг эзэлж байна. Тийм хүмүүсийг өнгөрсөн хорин жилийн хугацаанд бий болгожээ. Тэр нөхдүүд нөгөө талд саналаа өгснөөр сонгуулийн дүн ингэж гарсан. Мэдээж сонгуулийн тогтолцоо нөлөө үзүүлсэн. Сонгуулийн мажоритар тогтолцоо яах аргагүй нэг талыг олонхи болгодог. Мажоритар тогтолцооны ид шид гарлаа л даа.
-Мажоритар тогтолцоог танай нам олонхи байхдаа батлуулсан.
-Бүх зүйл хоёр талтай. Өнгөрсөн дөрвөн жилд дандаа л хамтарсан засаг байгуулагдаж ажиллалаа. Хамтарсан засаг байгуулагдсаны сул талыг бид бүгд харлаа. Зоригтой шийдвэр гаргадаггүй, засаг нь хэврэг. Харин энэ сонгуулиар нэг нь олонхи болж бодлогоо хэрэгжүүлэх боломжийг олголоо.
-Тээг садаагүй тууштай ажиллах боломжийг яах аргагүй олгосон
-Тууштай гэж хэлмээргүй байна. Боломжийг л олгосон. Харж л байя.
-Сонгогчдын 20 орчим хувь нь өөрсдийгөө юунаас ч худалдахаас сийхгүй байсан гэж ярилаа. МАН сонгогчдын саналыг худалдаж авсан гэж үү?
-Монголын улс төрд гаднаас интервенц хийсэн нь энэ сонгуулийн бас нэг онцлог байлаа. Маш их хэмжээний мөнгө гаднаас орж ирсэн. Түүх уншиж байхад илэрдэггүй юм гэж байдаггүй юм билээ. Тэгэхээр тавь, зуун жилийн дараа үнэн илэрч, учир тайлагдах биз дээ. Ер нь их л муу жишиг тогтоолоо. 1911 онд хувьсгалаа хийчихээд монголчууд хоорондоо муудалцаж нэг хэсэг нь Гамингийн цэргийг авчраад тусгаар тогтнолоо үгүй хийж байлаа шүү дээ. Агуулгаараа тиймэрхүү л юм боллоо гэж харж байгаа.
-2008 оны сонгуулиар ч нэлээд олон тойрогт иймэрхүү асуудал гарлаа гэж байсан. Таны өрсөлдсөн тойрогт сонгуулийн будлиан болсныг эсэргүүцэж жагсаал цуглаан зохион байгуулсан, цаашлаад “Долдугаар сарын 1”-ний үймээн болсон шүү дээ. Энэ удаад санал худалдаж авсан, будлиулсан асуудлыг зүгээр орхих нь зөв байв уу?
-Манай эдийн засгийн байдал сайнгүй, бараг муу байгаа. Улсын рейтинг ч доод түвшинд оччихсон байна. Ийм үед сонгуулиа хийж чадахгүй, сонгуулийн дараа янз бүрийн үймээн гарвал улс төрийн тогтворгүй байдал үүсч эдийн засгийн байдал бүр доош унана. Монголчууд бүгдээрээ хохирно. Сонгуулийн дүн нэгэнт гарчихсан, тэр нь гадна дотнын нөлөөтэй гэдгийг хүмүүс дор бүрнээ мэдэж байгаа. Нотлох баримт байхгүй учраас хүн бүр хэлэхээс, гаргаж ирэхээс болгоомжилж байгаа биз. Ямар ч байсан 2016 оны сонгуулийн дүн ард түмний хүсэл зоригоос гарсан үр дүн биш гэдгийг хүн бүр мэдэж байгаа.
-Нэгэнт МАН үнэмлэхүй олонхи болж, Мэргэжлийн гэх тодотголтой Засгийн газар ажлаа хийгээд эхэлчихлээ. Энэ Засгийн газрын ажлын эхлэл, сайдуудын хийсэн мэдэгдэл нь тун таагүй ойлголтыг төрүүлж байна.
-Бид есдүгээр сардаа багтаагаад “МАН 100 хоногт” гэдэг тайланг гаргана. Тэр үед сэтгүүлчидтэй уулзаж, засаг авсан нөхдүүд ийм, ийм зүйлийг хийсэн байна гэж ярилцана гэж төлөвлөж байгаа. Ерөнхийдөө нийгмийг их айлгалаа, улс орон дампуурах гэж байна гэж итгүүллээ. Улс орон дампуурах нь гэж хүмүүсийг айлгалаа. Зохиолоороо бол нэг аврагч гарч ирэх учиртай. Тэр аврагч нь гаднаас гарч ирнэ. Тэдэндээ юмаа тавиад туух ёстой. Ийм л зохиол цааш үргэлжилнэ. Зуун жилийн дараахь өндөрлөгөөс харахад тэр нь энэ сонгуульд ялсан төлбөр болж таарах биз гэж л харж байгаа.
-Ямар айхавтар зохиолын тухай ярьж байна вэ?
-Хүн бүрт ойлгуулах албагүй. Миний ярьж байгааг ойлгох нэг нь ойлгож байгаа. Ойлгохгүй нь хэзээ ч ойлгохгүй.
-Та гадаадын цөөнгүй бизнес эрхлэгчидтэй найз нөхдийн холбоотой. Таны зохиолын нэг хэсэг гэж ярьсан Сангийн сайдын айлгах мэдэгдлийг тэд хэрхэн хүлээж авсан бол?
-2015 оноос хойш Монголын талаарх сайн мэдээ бараг гараагүй. Дэлхийд томд тооцогддог “Рио тинто” компанитай манай Засгийн газар заргалдсан. Хүнээр яривал 40 давсан эр арван настай хүүхэдтэй л үзэлцсэн хэрэг л дээ.
Ийм хүч тэнцвэргүй байхад монголчууд нэг тал байж чадаагүй. Сөрөг хүчин байсан МАН бодит байдлыг ойлгосон уу, ойлгосон атлаа хорлох гэсэн нь үү илт нөгөө талыг өөгшүүлсэн мэдээлэл хийж байсан. Энэ бүхний үр дүнд дэлхий даяар Монголын талаар буруу имижийг бий болгосон.
Буруутан хайвал тэндээс эхлэх нь зүйн хэрэг. Сонгуулийн дараахь сарын хугацаанд хөрөнгө оруулагчдын хүлээлт эерэг тал руугаа болсон. Нэг нам дангаараа ялчихлаа, улс төрийн тогтвортой байдал бий болно гэсэн хүлээлт байсан. Гэтэл засгийн эрхэнд гарсан нөхдүүд маань Ардчилсан намыг муухай харагдуулах гэж хичээхдээ “Жоомоо алах гээд байшингаа шатаах”-ын үлгэрийг харуулчихлаа. Тэгэхдээ энэ нь санаандгүй зүйл огт биш.
Нэгдүгээрт, Ардчилсан намыг муухай харагдуулах , хоёрдугаарт, нийгэмд айдас бий болгох зорилготой. Монголчууд үндэстний хувьд насанд хүрээгүй, ямар нэгэн асуудал гарахад хэн нэгнээс аврал заавал хайдаг онцлогтой. Айсан хүмүүс аврагчийг хүсч л таарна. Тэгэхээр миний түрүүнд ярьсан зохиол л үргэлжилж байгаа хэрэг.
-МАН-ын 100 хоногт хийсэн ажлын тайланг гаргаж мэдээлэх юм байна. Цаашид яах вэ?
-Унших нэг нь уншиг. Юу хийснээ эргээд нэг хараг. Сонгуулийн үр дүнд байгуулагдсан гээд байгаа засаг 100 хоногт юу хийснийг иргэд багцлаад нэг үзэг. Тайлангаас өнөөдөр үр дүн гарахгүй байж болно. Зуун жилийн дараа хэн нэг нь хараад энэ харанхуй үед Монголчууд бүгдээрээ хонь шиг номхон байгаагүй, зарим нь эсэргүүцлээ илэрхийлээд тайлан ч гэсэн гаргаж байж гэдэг түүх үлдэг.
-Та зуун жилийн дараахь үр дүнгийн талаар яасан их ярьж байна вэ. Одоо үед тэгтлээ итгэл алдарчихсан юм уу?
-Өнөөдөр Монголын түүхийн нэгэн харанхуй үе явж байна. Европт ч ийм үе байсан. Загалмайтны аян дайны үед мухар сүсэгт баригдаад, хаад ноёд нь авлигад бүрэн идэгдэж, хэн нь шашин, аль нь төр гэдэг нь мэдэгдэхээ больсон. Иргэд нь бүгд ядуурч, халдварт өвчинд нэрвэгдсэн харанхуй үе тохиож байсан. Өнөөгийн Монголын зуун жилийн дараа судлаачид, түүхчид “Монголын түүхийн харанхуй үе” гэж дүгнэнэ.
Мухар сүсэгт бүрэн автчихлаа. Хувьсгалаас өмнө байсан бүх гэгээнтэн дахиж тодорч байх шиг. Мухар сүсгээр өөрсдйин валютыг гадагшаа урсгаж байна. Оюун санааны үүднээс харахад дархлаагүй, мухар сүсгийн харанхуй ангал руу хурдтайгаар явж байгаа. Шүтэж байгаа шашныхаа ч мөн чанарыг ойлгохгүй ид шид хүлээгээд байна. фэйсбүүкт базсан мөнгөний зураг тавиад түгээвэл баяжина гэхэд л хэдэн мянган хүн шэйрлэж байгаа нь инээдэм биш. Ийм үеийг харанхуй гэж дүгнэдэг юм. Үүний дараа дахин сэргэлтийн үе ирдэг. Тэр үе нь хурдан ирж гэрэл гараасай. Бидний гаргах тайлан хүртэл тэр гэрлийн нэг оч нь байгаасай гэж хүсэх юм.
-Үнэмлэхүй олонхи болсон намынхан ураг садныхныгаа төрийн өндөр албан тушаалд томилдог. Хэн нэг нь Монголд хортой мэдэгдэл хийхэд олон нийт шогшроод өнгөрөхөөс хэтрэхгүй байна. Танай нам парламентад хүчтэй сөрөг хүчин байж чадахгүй. Энэ үед Иргэний хөдөлгөөний дуу хоолой яалт ч үгүй үгүйлэгдэж байх шиг?
-Засгийн газар байгуулагдаад зуу хоног болоогүй байна. Зуу хоног нь дуусаг, түүний дараа дүгнэе гэсэн хүлээлт хаа, хаанаа байх шиг. МАН-ынхны хийж байгаа ажил, байж байгаа байдал нь дэвшил шинэчлэл гэхээсээ илүү их ухралт, харанхуй руу гүн орж байгаа шинжтэй байгаад харамсч байна.
-Засгийн газрын зуу хоногоос гадна танай намын шинэчлэл олны анхааралд байгаа. Гэтэл танай нам цуглаж сонгуулийн үр дүнгээ ч хэлэлцсэнгүй, цаашид яахаа ч ярилцсангүй?
-Нэг хурал хуралдаад, шинэ дарга томилогдох нь Ардчилсан намын шинэчлэл биш. Ямар нийгмийг ямар нийгмээр солихын тулд, ямар үнэт зүйлийг нийгэмд бий болгохын тулд 1990 оны хувьсгал хийсэн бэ гэдэг тунхгийг өнөөдөр гаргах ёстой. Дэлхийн бүх орон хувьсгал хийснийхээ дараа тунхаг гаргадаг.
Тэр тунхаг нь Үндсэн хуультай адил эрх зүйн чадамжтай байдаг. Ардчилсан намын шинэчлэл яг энэ үнэт зүйлийн тунхгаас эхлэх ёстой. Ийм, ийм үнэт зүйлийг хамгаалахын тулд Ардчилсан нам байгаа юм гэдгийг ойлгож, ойлгуулах ёстой. Коммунист, нэг хүнийг тахин шүтсэн, гаднаас Монголын төрийг удирддаг, хүнийг хэлмэгдүүлж болдог нийгмийг, хөмөрсөн тогоо шиг харанхуй нийгмийг эсэргүүцэж Монголын ард түмэн хувьсгал хийсэн.
Хүний эрх, эрх чөлөөг дээдэлсэн нийгмээ хамгаалахын тулд Ардчилсан нам байгаа гэдгийг эхлээд ойлгох ёстой. Түүнээс МАН-тай адил авгай, ах дүүгээ дарга цэрэг болгох, хэн нэг доржийг нөгөө доржоор солихын төлөөх нам байж болохгүй гэдгийг Ардчилсан намын шийдвэр гаргах түвшний хүн бүр ойлгох учиртай.
Ардчилсан нам яагаад Монгол байх ёстой гэдэг нь 1990 оны ардчилсан хувьсгалтай ямагт хамт ойлгогдох үнэт зүйл. Гэтэл энэ нийгэмд үнэт зүйл байхгүй болсноор нэг коммунист удирдагчийн 100 жилийн ойг орон даяар тэмдэглэнэ гээд УИХ-аас тогтоол гаргаж байна. Хойшоогоо 100 алхаж байгаагийн илрэл энэ биз.
Ардчилсан намын үүрэг бол ардчиллын үнэт зүйлийг хамгаалах. Шинэчлэл эндээс эхлэх ёстой. Нэг тогоонд чанагдаж байгаа нэгийг нөгөөгөөр сольж Намын даргыг нөгөөгөөр солилоо гээд юу өөрчлөгдөх юм бэ.
Үнэт зүйлээ мартаад Доржийг Доржоор солиход анхаарсан учраас Ардчилсан нам нийгэмд байхгүй байсан ч болох юм шиг ойлголт нийгэмд төрчихөж. Ардчилсан нам байгаа учраас ардчиллын үнэт зүйл оршин тогтнож байгаа гэдгийг ойлгож, ойлгуулж байж шинэчлэл зөв замдаа орно.
-Үнэт зүйлсээ тунхаглахаас шинэчлэлээ эхлэхийн тулд танай намынхан цугламаар байна. Гэтэл ҮЗХ-ны ирц ч бүрдэхгүй байна шүү дээ.
-Ярилцаж байгаа байх. Хамаагүй яараад дэмий байх. Их хурлаа хийгээд үнэт зүйлээ хамгаалахаас шинэчлэлээ эхэлнэ гэж итгэж байна.
-Даргатай болж байж шинэчлэл эхэлж, голдрилоороо явна биз дээ?
-Өнгөрсөн хугацаанд Ардчилсан намын ихэнх дарга ҮЗХ-ны хурлаар сонгогдсон. Хоёр зуу гаруйхан хүний саналаар сонгогдсон хүний хүлээн зөвшөөрөгдөх чадвар нь ч муу байдаг юм байна. Үүндээ ч дүгнэлт хийж байгаа биз. Миний ойлгож байгаагаар нийт гишүүдийн дунд марафон хийж намын даргыг тодруулахад санал нэгдэж байгаа болов уу. Орон нутгийн сонгуулийн дараагаас марафоноо эхлүүлээд арванхоёрдугаар сарын 6-ны Их хурлаараа батламжилна гэж хүлээж байгаа.
УИХ-д цөөхөн суудалтай сөрөг хүчин байгаа үед намын дарга бүх гишүүнээр хүлээн зөвшөөрөгдсөн хүн байх ёстой. Түүнээс хоёр зуун хүний зуугийнх нь толгойг эргүүлээд дарга болчихдог. Дараа нь өөрийгөө дарга гэж хэлэхээс ч ичдэг, нөгөө хүнийг дарга гэж гишүүд нь хүлээн зөвшөөрдөггүй. Ийм байдлыг зогсооно гэж итгэж байгаа.
-Фракц нэртэй нам дотрох намууд ийм шийдэлд санал нэгдэх болов уу.Фракцууд дайтаад хурлаа ч хийж чадахгүй байна гэх юм?
-Үүнийг ярихын тулд 1990 он руугаа орохоос аргагүй. 1990 онд МАХН-ыг хуулиар хориглоод хөрөнгийг нь хураагаагүй нь тухайн үеийн хувьсгалчдын хамгийн том алдаа. Энэ нь эргээд тэнцвэргүй өрсөлдөөнийг эхлүүлсэн. МАХН-ын эсрэг бүхэн нэг дор цугларчихсан нь өнөөдрийн Ардчилсан намыг бий болгосон хэрэг.
Тухайн үед МАХН-ын эсрэг л бол гэдэг үзлээр нэг талдаа гарчихсан нь өнөөдрийн фракцууд нам доторх намыг бий болгочихож. Улс төрийн намуудыг шинэчилж, зөв голдрилд нь оруулахын тулд Үндсэн хуульдаа өөрчлөлт оруулж, улс төрийн намуудын тухай хуулиа өөрчлөх ёстой. Дараа нь бүх улс төрийн намуудаа тараагаад шинээр бүртгэх ёстой. Нэгэнт хундаамаа мурий тавьчихсан. Цаашаа нүдээ аниад мурий хундаам дээрээ бариад байвал тэр барилга нэг л өдөр нурна. Нурааж байж арга хэмжээ авах уу, нурахаас өмнө нь өөрсдөө буулгаад шинээр барих уу. Аль нь зардал багатайг тооцож, шийдвэр гаргах ёстой. МАН-д ч фракцуудын зөрчил байгаа.
-Энэ дөрвөн жилд Улс төрийн намын тухай хууль, Үндсэн хуулийн өөрчлөлтийг яриад нэмэргүй биз дээ?
-Маргааш юу болохыг тааж хэлэхээс айгаад байдаг юм. Манай гаригт бүх зүйл боломжтой шүү дээ. АНУ-д Трамп еренхийлөгч болох гэж байна. Хоёр жилийн өмнө Трампыг ерөнхийлөгч болно гэсэн бол хэн ч итгэхгүй л байсан. Тэгэхээр юу ч болж болно. Бүх сайн сайхан зүйлд итгэж байх хэрэгтэй. Өөрчлөлт хийхийн төлөө бодож байгаа, тэмцэх гэж байгаа хүмүүс олон бий.
-МАН-ын фракцууд ч засгаа унагаана гэсэн яриа гаргаад зөрчилдөөд эхэллээ гэх юм.
-МАН засгаа унагаж чадахгүй. Тийм эр зориггой хүн МАН-д байхгүй. Нэг хүчтэй даргыг тойрсон зориггүй нөхдүүд тэр намд байдаг. Өөрийнхөө намын эсрэг босч Монголын ард түмний талд орох зоригтой хүн МАН-д байхгүй. Харамсалтай л байна.
Ах дүү, амраг саднаа сайд, агентлагийн дарга болгож байх шиг байна. Дараа нь ахаа, дүүгээ Ерөнхий сайд болгох нь. Хэдэн жилийн өмнө "Өөрийнхөө хүнээр сайд хийлгэлээ" гэх шүүмжлэл байсан бол одоо өөрийнхөө тоглоомын хүнийг Ерөнхий сайд болгодог боллоо. Бас л Үндсэн хуульдаа өөрчлөлт оруулж Ерөнхий сайд нь Ерөнхий сайд шиг эрх мэдэлтэй болж энэ улс орны төлөө шийдвэр гаргах чадвартай болно. Тоглоомын нөхдүүд ээлжилж гараад ард нь муур багш суучихаад удирдаад байвал хохирогч нь Монголын ард түмэн л болно.
-Ард түмэн хохироод байна л гэдэг. Нэг хүний зангаагаар төрийн сайд, агентлагийн дарга томилогдоход хэн ч эсэргүүцэхгүй, дуугарахгүй л байна шүү дээ.
-Ард түмний 30 хувийн саналыг авч сонгогдоод оодрохоос илүү 80, 90 хувиар сонгогдсон нөхдүүдийг хүртэл нэг л өдөр хөөгөөд явуулчихдаг л юм билээ. Ард түмнийг сэрэхийг хүлээнэ гэж байгаа юм биш. Бодит байдлыг ярьж л байх хэрэггэй. Яагаад гэвэл ард түмэнд зоригжуулагч хэрэгтэй. Өнөөдөр ярьж байгаа зүйл олон хүний зүрхэнд байгаа ч амнаас нь гарч чадахгүй үг л дээ. Магнай хэлсний дараа дахиад хэдэн хүн зоригжоод хэлэг. Дахиад зуу, мянган хүн ярина. Тэр хүмүүс бүгд нийлж, нэгдээд нийгмийг өөрчилдөг.
-Хэдэн жилийн өмнө та орон нутгаар явж иргэдтэй уулзалт хийгээд ард түмэн хувьсгалыг хүлээж байгааг олж харлаа гэсэн. Одоо тэр хүлээлт хэвээрээ болов уу?
-Маш том шинэчлэлийг хүсч байна. Хувьсгал гэх үү, өөрчлөлт гэх үү мэдэхгүй юм. Ямар ч байсан энэ байдлаараа яваад байвал өшөө буруу тийшээ хазайна гэдгийг хүн бүр мэдэж байгаа. Төр удирдаж байгаа нь, сөрөг хүчин нь гаднаас нь хараад сууж байгаа иргэд ч мэдэж байгаа. Төр удирдаж байгаа хүмүүсийн эр зориг, хүсэл зорилгоос олон зүйл шалтгаална.
-Ардчилсан нам орон нутгийн сонгуульд даргагүй, менежертэй орохоор болж байна. Эерэг үр дүн харагдаж байна уу?
-Ямар ч судалгааны байгууллагын судалгааны дүн, сонгуулийн бодит үр дүнтэй зөрдөг болсон. Орост ч, Монголд ч зөрөөтэй л байна. Яагаад гэвэл сонгуулийн үр дүнг нөхдүүд өөрчлөөд байна шүү дээ. ОХУ-ын сонгуулийн дүн гарлаа. Бүх судалгаагаар олонхи болох нь өнгөрлөө гээд байсан нам дахиад Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулж чадах хэмжээний олонхи болчихлоо. Нийгэм юу хүлээж, хүсч байгаагаас үл хамаарч сонгуулийн дүнг өөрчилдөг технологи яваад байгаагийн илрэл энэ. Орон нутгийн сонгуулийг МАН-ын технологиор хийх болов уу гэж харж байгаа.
-Та Баянгол дүүргийн Ардчилсан намд ажиллаж байгаа юм уу?
-УИХ-ын гишүүн асан С.Одонтуяа бид хоёр Баянгол дүүргийн Ардчилсан намын орон нутгийн сонгуулийг хариуцаад ажиллаж байна.
-Ирэх өвөл тойрогтоо нүүрс тараах уу?
-Тойрогтоо биш л дээ. Сонгинохайрхан дүүргийн иргэдэд нүүрс тараана. Та надаас сонгогчдодоо гомдсон уу гэдэг өнгө аясаар асууж байна. Иргэдэд гомдож болохгүй. Ард түмнийг бодлогоор ядуу байлгаад дараа нь худалдаж авахдаа бэлдээд байгаа нэг хэсэг бүлэглэл бий.
Тэр бүлэглэл л өөрийнхөө мэхийг хийгээд тэр мэхэнд ард түмэн орчихсон хэрэг. Магнай ард түмэнд гомдох шаардлага байхгүй. Гомддог ч үгүй. Харин нэг хүний зүрхэнд байгаа өөрчлөлт хийхийг хүссэн хүсэл ямар их хүчтэйг ард түмэн үргэлж бодож, мартахгүй гэдэгт итгэж байна. Магнай өнөөдөр нэг хүний мөнгөнд ялагдсан нь жижиг асуудал.
Энэ харанхуй үеэс хурдан гарах нь л чухал. Тавин мянган төгрөгт ялагдаад сонгуулиа алдаад байвал харанхуйгаас гарах цаг хойшлоод л байна. Ганц Магнай биш Монголын ард түмэн бүгд алдаж байгаа юм. Монгол Улс хөгжвөл бүгдээрээ сайхан амьдарна, харанхуй байгаад л байвал бүгдээрээ л дуусахгүй зовлон эдэлнэ. Харамсалтай нь өнгөрсөн сонгуульд монголчууд бүгдээрээ ялагдсан. Харанхуй үеийг дуусгах хугацааг дөрвөн жилээр хойшлуулчихлаа.
Б.Цэцэгдэлгэр
Эх сурвалж: "Өдрийн сонин"
О.Магнайгийн албан ёсны зөвшөөрлөөр нийтлэв.
Сэтгэгдэл0
Энэ дух л биш шүү
bi khubidaa ene khuniig ikh demjdeg.Itgel khuleelgexed bolkh zaluu.Yaj ajilladagiiig khumuus medne.Kharin nam enee teree khereggui zugeer ooroo ner debshuuleerei
Бас нэг галдан шатаагч зандалчин уу?
Монголын ард түмний талд зогсдог нь тэгээд Магнай болж байна уу, ёстой ШОГ юмаа.Батзандан,буян Жагай та нар өнгөт хувьсгал хийх санаатай 7сарын 1-ний террорист ажиллагаа явуулж, үймээн самууныг улам дэвэргэх зорилгоор 5 хүнийг буудуулж алсан биздээ. Эстон,Румын,Гүрж,Украйн гээд бүх орнуудад гарсан өнгөт хувьсгалын үеэр алагдсан хүмүүсийг бүгдийг өндөр байшин дээрээс мэргэн буучдаар буудуулсан байсан нь одоо дэлхий нийтэд ил болсон зүйлшдээ, Мангараа.
Магнайтангууд МАН-ын архивийг шатаасан, Үндэсний архивийг шатаана гэж бархиралдаж байсан нь үнэн.Хүн төрөлхтөний түүхэнд соёл урлаг шашны ном судар байсан гашуун түүх байдагч харин хамгийн харгис хүчинч архивын баримт шатаасан түүх байдаггүй , Харин архивийг олзолдог юм гэнэлээ.
Магнайтангууд МАН-ын архивийг шатаасан, Үндэсний архивийг шатаана гэж бархиралдаж байсан нь үнэн.Хүн төрөлхтөний түүхэнд соёл урлаг шашны ном сударыг шатааж байсан гашуун түүх байдагч харин хамгийн харгис хүчинч архивын баримт шатаасан түүх байдаггүй , Харин архивийг олзолдог юм гэнэлээ.
Ямар хүмүүс буудсан бэ? Харамсалтай нь төр засгийн эсрэг жагсаал цуглаан зохион байгуулагчид болгон шудрага үнэний төлөө бус ард иргэдийг хувийн эрх ашгаа илэрхийлэхэд цаашилбал төрийн эрхийг үндсэн хуулийн бус аргаар авах зорилгод ашиглагддаг гашуун түүх олонтоо байдаг. Тэрч бүүхэл жагсаал цуглаан зохион байгуулагчид сөрөг хүчнийхээ эсрэг ард түмний дургүйцал зэвүүцлийг улам дэвэргэх зорилгоор, өөрсдөө цугласан хүмүүсийг мэргэн буучдаар буудуулж байсан тохиолдолууд ч олон бий. Тэдгээр буу нь бүртгэлд ороогүй байдаг бөгөөд буудсан сумаар нь уг буу болон эзэмшиж байгаа эзнийг нь тодорхойлох боломжгүй болж гэмт хэрэгтнийг олоход хүндрэл учирдаг. Ийм учир буудсан хүнийг олоё гэж үнэхээр хүсч байгаа бол цагдаа нараас гадна жагсаал цуглаан зохион байгуулагчид дотроос бас хайх зайлшгүй шаардлагатай.
Магнайг дэмжинэ
Сагнайг дагасан нь шоронд ороод л улгэр дуусдаг юм ш дээ. Цаадах чинь еерее баашлаад ч болтугай гараад л ирнэ. Естой аймаар юм байна гээд л ....
Та нар намыхаа эсрэг үзээд юу хожсийн худлаа дүр эсгэгчид
Магнайг дэмжинэ
5 хуний амийг чамаас нэхэх естой шуу, Муссолини Магнай гуай!
S Bayraas neh malaa
enend tiim xonshoor bxgyi ee xed xonog xorixod l uilan dongodood xamag doloon bulchirxaigaa toochino ...shorond xoshnogoduulsaar bgaad xoshnogo ni uruul shigee bolchixson eriin syg bxgyi yu...olon doloon yu dongosood yaxav dee mangar batsaan...
Муу дарваан битгий хуц, югу юм бэ чи?
Зөв бич. Чи хэн болох чинь харагдаж байна.
За, тэгээд хэн байх шиг байна?
Ug ni mongoliin tord heregtei l hunii neg bol yalt ch ugui ene Magnai ymshdee.erguu mongolchuudaa gej odoo yay gehevdee......
МАГНАЙ бол ирээдүйн удирдагч болж чадах лидер шүү. Та нар харж л байгаарай. Тун удахгүй монголд дахин сэргэлт ирнэ. Түүнийг удирдах хүн нь Магнай байх болно.
Ёстой хол очиж хуц.
yamar ch bolowsrolgui hundii hooson mal shuu dee ene magnai
odoo zasal awhaasaa ungursun
О.Магнай чи уг нь зоригтой, шийдэмгий дажгүй залуу. Харин наад АН гэх өмхий хулгайч нарын үүрэндээ байгаа цагт, наад үүрээ магтаж байгаа цагт хэзээ ч иргэдийн дэмжлэг авахгүй, элбэгдорж дугаар 2 л болж харагдана. АН, МАН яг адилхан гэдгийг Монголчууд бүгд мэддэг болсон. Нийгмийн сэтгэл зүйгээс хоцорч байна шүү, чи
magnai zuv yarij baina,ard tumen udaan tevchihgiu ,,
юу үнэн энэ үнэн,Өөрийн намын эсрэг босож монголын ард түмний төлөө дууграх нэгч хүн МАНд байхгүй нь туйлийн үнэн,
Өөрийн намын эсрэг босож монголын ард түмний төлөө дууграх нэгч хүн МАНАН-д байхгүй.
Зөв сэтгэлгээтэй зөв л яваа хүн. ажио хийвэл хийсэн шиг хийдгийг. Бид харсан үр шимийг нь ч үзсэн. Харин тэр магнайгийн дараа. ШӨХЗГ ийн дарга болсон нөхөр юу ч хийхгүй магнайг муулсаар бгаад л УИХ д суусан. Мании бор халзан хонинуудын нэг дээ
kk ha haa tegeed MAH iin namiihan bugd eh ornoo boddogui AH namiihan bolohoor eh ornoo tsengeliin manlaad hurgeh ym genee hol ochij hutsval yasiin be huu chi cham shig iim darvaanuud l uls ornii hugjluus hoish dataj bain shu dee AH nam MAH nam bugd adilhan Mongolchuud harin hoorondon taltsuulj bgaa nuhduud jungaanuud shu ene darvaan henii tald bgaagaa uuruu yu ch medehgui ner tur olohiin tuld naiziigaa ch alj chadah hun
тэгээд АН-д байгаа хэрэг үү? өнгөрсөн 4 жил өөр хоорондоо бондын мөнгөнөөс хувь хүртэх гэж л боссон биз дээ? ингэхэд өөрөө тв-ээр ардчилал хөгжүүлсэн нэрээр гадаадаас жилд 50 мянган доллар авдаг гэдгээ хүлээн зөвшөөрсөн хутган үймүүлэгч байх аа? одоо чиний үгэнд хууртаж талбай очиж алуулах хүн байхгүй шүү
жоомтой байшин хэрэггуй. Шатаа.
Дарваан Магнайг 27 62 мэтийн хүмүүс л дэмжих байхдаа 7-сарын үймээний харуцлагыг чамд тооцох цаг ирнээ харж л байгаарай
МАН бол дүүрч.Өөрсдөө учраа олно биз.Чиний дотор нь аз жаргалтай суудаг АН гэгч сэжгийн өмхийрсөн жорлонгийнхоо учрыг олохоо л хичээ.Чиний харьяалагддаг тэр жорлон Монгол улсад дэндүү их гай учруулж байна шүү.Наад жорлонгоо нурааж булвал яасан юм.Тэгвэл монгол үндэстэнд мөн ч их гавьяа болно доо.
Магнайг уг хувьдаа их шудрага Монголынхоо төлөө цохилох зүрх сэтгэлтэй хүн гэж ойлгодог.Харин наад АН чинь их л нэр хүнд алдсан тиймч сайн зүйл хийсэн гэж хэлэхээргүй нам шүү дээ. Түүнээс салж арай цэвэр шурага үнэний дуу хоолой болох гэж яваа шинэ намуудад орвол дээрсэн.
Тэнэг бацаан 7-р сарын 1-нд яаж сагсуурсан билээ Ард түмэн, хууль, хүчний байгууллага мартаагүй бичлэгнүүд чинь оригоороо байгаа шүү, Зав гарахаар тооцоо хийгдэнэ
худлаа ш дээ угаасаа. юуны чинь эх оронч. мөнгө олох гээд ядчихсан
AN daa l bai nam solij uls turiin ynhan bolj yah bilee uzel bodoldoo unen bsn hun aldahgui uls turd bolomjtoi gsn buh hun ANd bna MANd bol zandanshatar enhbayr oyunerdene enhtuwshin gh hdn hun l daranhuilagchdiin suudrees haaya dugarah ym daanch nuguu teneguud hezeech tedniig deesh gargahgui bololtoi
Гадаад цалинждаг байдаг л нэг хелсний енгет хувьсгалч ш дээ.
dandaa boslog hiih tuhai hachin yum setgej baidag nuhur duu
ene muu novshiig axij boslogo yarixgyi boltol ni shiitgex xeregtei dandaa xagalj butargax tuxai yum yarij yabdag xulsnii aluurchin ...mgl-chuud ebtei bxdaa l xychtei gedeg yg ch orgyi yg bish yum shyy
Za hutsatsgaa ta nart ard tumen bolomj olgoson yu hiiv samarch l chadsan .busdiig muulj ner oldog ymnuud ted naraasaa dor ymnuud bdg gdgee AN uusuud haruulsan .
Ярьдаг нь л энэ. Бослого уймээн, шатаах нураах. Бутээх, босгох талаар бол таг шуу.
САРАНТУЯАГАА Л ТЭВРЭЭД ХЭВТ ЗА МАГНАЙ
Магнай чи бол буур ч чадахгуй, хэдэн сайхан залуусын амийг бурэлгуулчихээд чи айлын хогийн амбаарт 2-3 хонож ухэнгээ алдталаа айж байгаа биз дээ
ШАЛ ХУДЛАА Л БАЙХГҮЙ ЮУ ЭНЭ НӨХӨР
Гадаадаас цалинждаг л баагий ш дээ. Эзэмшсэн ганц мэргэжил нь енгет хувьсгалч. Муу дарваан Муссолини.
Жорж Соросоос цалинждаг "өнгөт хувьсгалчин" дарваан Сараа эмээтэйгээ амар сайхандаа жаргасан дээр дээ.
Хөлсний дурак 5 хүний амь нэхэгдэх л болно Удахгүй ээ
Солиотой юм уу.. Египт улсан анх үймээн гарахад тэд түүх бүтээж бна гээд бсан алив одоо хар даа египт болон арабыг
за та нар битгий тэнэгт магнай шиг хүн улс төрд хэрэгтэй. ИЙМ хүн олон бвал манай улс хурдан сэргэнэ
Пай буу узэгд, хамаг юмаа туймэрдэх нь. Нэг байхад л хангалттай.
Ямарч байсан МАН-д нэг ч зоригтой хүн байхгүй гэдэг үнэнийг хэлж чадлаа. Өөр хэн ингэж шууд үнэнийг хэлсэн юм бэ.
Хуний нам руу шудэнз зурж шидэж байхаар еерийнхее намыг цэгцэлвэл яанам бэ, хуухээ? Атаархуу Аглуу ч юм шиг.
Магнайг дэмжиж байна.
iim neg Magnaitai baisnaas hoer buurtai baisan n deer
Магнайг дэмжиж байна.Ядарсан ард түмэнд дуу хоолой нь болж чадах шударга залуу. Даанч тойргийнхон нь амьгүй албатыг сонгочихлоо харамсалтай
Am pak olon
Mongoliin ard tumen manang neg musun zailuulj baij l bid zuv golidorlooroo yvah bolno gedgiig yagaad oilgidoggui ym be
magnai gej yaridag ergyytsen malnuud bxad uls xugjixgyi dee xagalgaad butargaad yu yu ch ygyi ardchlal geed ergyytej yabdag malnuudaas l salax xeregtei
Ene nuhriig 7/1 hergeer shalgah heregtei. AN nam bol hudlaa nam odoo namaa taragaad dvr esgedegee bolih heregtei
Sain baitsgaana uu? Enehuu etgeed hergiin zuig heljee. Unenii ortoi zuil baij bainaa helsj buid ni.
чи зүгээр хуцалгүй тэр 7 сарын 1 нэгнийхээ хэргийг хүлээ одоо бүр даварцан эцсийн эцэст МАГНАЙ БАТЗАНДАН ЭЛБЭГДОРЖ БУЯНГИЙН ЖАГАА нарын л хийсэн хэрэг ш дээ хүний амь нас ч гэсэн эдэнтэй холбогдоно шалгах хэрэгтэй
Магнай бол тасархай улс төрч. Мэдээж үүнд олон хүн дургүй. МАН нэг өдөр нухчих вийдээ. Бат үүлийг дуугүй болгоболгохоор шийдсэн. Магнай чи энэ алуурчин намыг дуусгаад өгөөч
даравч дардайна даа. МАН .ын залуучуудын дэргэд жинхэнэ улс төрч.
Ish chaavaas ih yum bichij ee daan ch awah yum Alia daa
Mash uneniig heljdee
Чи яг одоо өөрийнхөө намын эсрэг босч ард түмний талд орж намаа шинэчилж чадах уу, чамд тийм зориг байна уу
Монголын түүхэнд галдан шатаагчаар бичигдсэн номоо сайн унш С Бачрын тоглоом болсноо сайн санаж яв
Ene muu mahan tolgoi yu hiidiin tom amnaas tsaashgui nohor!
Magnai shudragaa. Engej dugarch chadaj bn , demjinee
Магнайг дагасан нь шоронд ороод л дуусдаг юм ш дээ. Хэдэн зуугаараа байна, цаана чинь.
Зоригтой болох гээд юм л бол намтайгаа сөргөлцөөд байвал МАН нам АН шиг л болно шүү дээ. МАН-ын удирдлга өөр, АН-ын удирдлага өөр.
Darvaan Magnaig cag n bolohoor hergiig n sergeej caazaar avah bolno!!!!
Zuv zaluu daa ug n Gehdee manaihan muulsaar baigaad l unaagaadag
ингээд хэлчихвэл хүмүүсийн сэтгэлийг татна гэж бодож байгаа байх даа АН бүүр худлаа ш дээ
Дэмжиж байна. Үнэн зүйл ярьжээ. Энэ ардын намд ард түмний хараал хүрсэншүү энэ коммунистууд зайлаасай. Эдний намд ард түмний талд орох зоригтой хүн үзээд өгье гэсэн ч байхгүйээ. Одоо бүр цахим ертөнцөөр өөрснөө эхэлж хүн доромжилчоод цагдаагаар торгуулдаг арын хаалгатай новшнууд шүү. Ккк
2008,07,01-ний асуудлыг Санжийн Баяр сайн хэлж өгнө.Тэр өдөр өөрийнх нь хийсэн мэдэгдлийг сайн анзаараарай.Магнай дух чинь ямарч буруугүй шүү.....
munharsan yhruudiin omhii jorlon bolson mongol.gazar baialgaa uraldaj hudaldsan har huvalzuud, shar huvalzuudaar iaj sheej baahaa zaalguulsan guilgachin mankuur booluud. heden zuunii tursh alaan talaan hudal huurmag, os honzon shunal ataarhal munhraltaaraa gaihuulsan omhii yhruud 1 bol tovdoor toroo bariulna. 1 bol hiatad orosiin bogs dolooj amidarna
ардчилсан нэрээр халхавч хийсэн АН-ын удирдлагад гарсан шуналт хүн хувалз, ардаар халхавч хийсэн МАН-ын шуналт хүн хувалзнуудыг өөрийн гар хөлөөр дамжуулан идүүлэхийг багасгахын тулд орон нутгийн сонгуульд АН МАН-аас нэгч хүнийг гаргахгүй байхыг монголчууд минь мэдтүгэй
Bitgi turhiralt uduun hatgalt hiij bai.