Хүмүүс голдуу өөрийн мэддэг наадмыг ярьдаг. Энэ удаад би мэддэггүй наадмаа буюу ХХ зууны 20-30-аад оны наадмын тухай ярих гэж байна. Тэр үеийн наадам жинхэнэ сайхан болдог байсан тухай эмээ, аав, ээж маань нүдэнд харагдтал ярьж өгдөг байсан юм.
Ингээд тэр тухай өөрийн хувийн цуглуулгад байгаа фото зургуудыг нотолгоо болгон өгүүлбэл илүү үнэмшилтэй болох болов уу гэж бодож байна. Танд бас сонирхолтой байх нь эргэлзээгүй…
Зураг № 1. Наадам хийх гэж Яармагийн дэнж рүү явж буй нь. 1920-иод оны үед бүтэн 1 сар нааддаг байсан гэдэг. Бүх яам газрууд Яармаг дээр гэр бариад бичиг хэрэг хамаг юмаа аваад нүүгээд очдог байсан гэдэг. Ингэхээр чинь албан хэрэг бүтээе гэвэл хотод биш, Яармаг очиж таарах болдог байж. Тэгээд нүүж яваа нь энэ байх.
Зураг №2. Театрын хөгжимчид. Одооны ганган гоё хөгжимчид эднийг голж болохгүй юм. Эд нар маань л цаг ямагт бидний нүүр царайг тахалж ирсэн. Одооныхоор бол Монголын Үндэсний найрал хөгжим бүрэн бүрэлдэхүүнээрээ байж байна.
Халимаг үстэй, европ хувцастай, хөгжим тоглодог, цагаан хувцастай, тухайн үедээ соёлтой хүмүүс байж байна. Эдний дундаас мондалин хөгжим бариад, юбка өмсөөд өвсөн дээр завилаад сууж байгаа хүүхэн надад их таалагддаг юм.
Зураг №3. Жинхэнэ бөх. Энэ бөхийн нэрийг би мэдэхгүй. Лав л нэлээд алдартай бөх байх. Бас ясны бөх гэдэг ийм байдаг байх.
Зураг № 4. Бас нэг бөх. Бас л энэ бөхийн нэрийг мэдэхгүй. Хэн нэгэн таньж магадгүй гэж зургийг оруулав.
Зураг № 5. Гүзээгүй бөхчүүд. Энд үзүүлсэн бүх бөхчүүдэд нэг л нийтлэг зүйл байгаа. Энэ нь бүгдээрээ гүзээгүй, шалхайгаагүй байгаа юм. Манай одоогийн хэд шиг үлээсэн, хийлсэн юм огт алга байгааг бэлхнээ харж байна.
Зураг № 6. Сур харваа. Сур харваа бараг тасарсан гэдэг худлаа юм байна. Энэ цэргийн дарга сүрхий харваж байна.
Зураг 7. Нисэх онгоц. Наадмаар нисэх онгоц, шүхрийн спорт үзүүлдэг нь бараг заншил байсан гэж ярьдаг юм. Монголчууд онгоц хараад их баясдаг байсан гэдэг.
Зураг № 8. Өндрийн үзүүлбэр. Ийм өндөр шатан дээр гараад үзүүлбэр үзүүлэхэд наадамчид дуу алддаг байсан гэдэг. Одоо ингэж үзүүлбэл усан тэнэгийг нь гайхана биз. Тэр үедээ л мундаг эд байж.
Зураг № 9. Морин үзүүлбэр. Моринд дуртай монголчууд наадам болгоноор морин үзүүлбэр дуртайяа үздэг байж. Манай морин цэргийнхэн байдгаараа хичээдэг байж. Үзүүлбэр нэлээд олон янз байсны нэг нь энэхүү харайлт юм.
Зураг № 10. Алсыг харагч. Яармагийн дэнжид модоор хийсэн, гараар эргүүлдэг ийм алсыг харагч байжээ. Манай ээжийг эмээ маань нэг удаа суулгасан гэдэг. “Бүүүүр хол, тэээээр тэнд” байгаа хот хүртэл харагдаж байсан гэж ээж ярьдаг. Одоо ийм юманд дээр суух хүүхэд олдох болов уу. Гэвч тэр үедээ суух гэж очерлодог байсан гэж байгаа.
Зураг № 11. Зээрэнцэг шидэлт. Наадмын эргэн тойронд янз бүрийн спортын тэмцээн уралдаан болдог байж. Энэ зураг дээр өмдөө шуучихсан цэргийн нөхөр зээрэгцэг шидэж байна. Хөнгөн атлетик хөгжүүлээд болж л байна ш дээ.
Зураг № 12. Тэмээтэй наадамчин.Бодвол нэлээд холоос ирсэн байх. Харсаар байтал хэнэггүй, тайван эр.
Зураг № 13. Наадамчин гэр бүл.Үнэн жаргалтай гэр бүл наадамдаж байгаа харагдана. Энэ гэр бүл одооны жип унасан гэр бүлээс яав ч дутуу аз жаргалтай биш гэж санана.
Зураг № 14. Хятад такси. Ийм такси хаа сайгүй байсан гэдэг. Морьтой монголчууд хажуугаар нь сүнгэнээд гардаг байж. Хааяа тансаг баагийнууд нь унадаг байж. Морь нь эрлийз, хөтөч нь бараг хүүхэд гэмээр хужаа байна.
Зураг № 15. Наадмын боорцог. Наадмын боорцгыг ингэж тараадаг байж. Хувьсгал ялсан учраас тараадаг хүн нь цагаан халаат өмсөх нь мэдэээжийн хэрэг. Мөн цаана нь цагаан хувцастай дарга байна. Бас цаана нь дарга нар байгаа бололтой.
Ийм наадам үзсэн хүмүүс чинь “САЙХАН НААДЛАА” гэж хэлэхээс өөр яах билээ. Ийм болохоор 20-30-аад оны наадам үнэхээр сайхан болдог байжээ. Тийм биш гэж үү ?!
Та бүхэн ч гэсэн сайхан наадаарай.
Судлаач Х.Д.Ганхуяг.
Эх сурвалж: ganaa.mn блог
Эрхэм та судлаач Д.Ганхуягийн бусад нийтлэлийг түүний албан ёсны блог ganaa.mn - ээс уншина уу?
Сэтгэгдэл0
маш сайхан ховор зургууд байна их таалагдлаа ялангуяа алсыг харагч
... Ардчилсан хужааа Ц Элбэгдорж чи Монгол түмний минь язгуур угсааагаа дээдэлсэн сэтгэлийг харлуулах гэж морь унаач хүүхдүүдийг элдвээр гоочлон хүүхдийн эрхээр далайлган элдэв бусармаг арга хэрэглэсэн ч , Монголчуудын бөхөө хайрлах сэтгэлд сэв суулгах гэж цаасан дээрхи Давхар аваргыг бий болгосон ч, лам хужаа Сососрбарамаараа цаагуураа Хятадаа магтсан элдэв далд санаатай нээлтийн ёслолыг үйлдэж хорон муугаар аашилсан ч энэ бүхэн түр зуурын үзэгдэл бөгөөд Монголчуудын Наадмаа гэх сэтгэлийг нь хужаанууд та нар хэзээ ч харлуулж чадахгүй юм. ... Идсэн эрүү хувхайрч, идүүлсэн дов ногоорох болно ... Юу тарина , түүнийгээ хураана . … Хан Тэнгэрийн хилэнд устан мөхсөн ардчилсан хужаа луйварчид урвагчид тамын гүнд зовж шаналсандаа орилох дуу нь хэзээ ч тасрахгүй байх болно. ... Мянга мянган жил уламжлан баярлан наадаж ирсэн Монголчуудын Наадам бүх дэлхийн хүн төрөлхтөний анхааран үзэх дуртай ардын язгуур урлаг , хүч тамирын дээдийг илтгэсэн баяр цэнгэл болон улам өргөжин тэлэх болно. ... Мөнх Тэнгэрийн хүчин дор Монгол эх орон минь хүчирхэгжин хөгжин цэцэглэх болно.
Ер нь Орос Улаан цэрэгт зориулсан наадмыг хэзээ болтол Төрийн наадам маягаар тэмдэглэх вээ. Орсын улаантнуудад Монгол эзлэгдэсэн хэрэг шүү дэ
Дандаа паппараци сайт сахиж байдаг чам шиг дураак түүх мэднэ гэж ёстой гонж. Хүнээс дуулсан юмаа битгий донгосч бай, усан тэнэг ээ. Чи сайт сахиж байсаар байгаад юу ч мэдэхгүй хөгширч үхлээ л ш дээ... Судлаач Х.Д.Ганхуяг.
mundag baijee
энэ чинь л цаг үеэ олсон хамгийн сайхан бичлэг байна даа Ганаа судлаач аа.Монгол орон маань тайван амгалан, хүмүүс нь ч жаргалтай сайхан нааддаг байж дээ. Тэр ясны бөхийн зураг их таалагдав, жинхэнэ дайчин эр байна, чадлаараа үзэлцэнэ гэж байх шив, одоогийн найраачингуудтай зүйрлэх юм биш
Zurgiig ni haraad l shuud yasnii boh, jinhene boh, nairaachin bish ene teriig ni medchihdeg mon lut uls aa? Zuun jil ongorohoor guuli ch alt shig haragddag yum bolov uu. Odoonii bohchuudiig omooroh gesen yum bish, gehdee yumand jaahan boditoi handatsgaaj baival yasan yum?
ам-д : ясны бөх гэж бичсэн хүний хэлсэнтэй миний санаа нийлж байна, ийм хүн хэзээ ч найраа хийж эр хүний хийморио гутаахгүй гэдгийг зураг хараад мэдрэхгүй байгаа бол чиний нүд, сэтгэл 2 чинь бөглөрч дээ. Гэгээтэй сайхан юм уншаад бахархахын оронд хэн нэгнийг доош хийж кайф авдаг тархи нь хогоор дүүрчихсэн ийм юмнууд юм уншаад ойлгохгүй бол амаа хамхиад сууж байвал бусдад буян болох биз
Yasni herziigeed haragdaad baigaa boloxoor ni yasnii buh geh geed baigaa yum aa daa. Chi bid xoeriin buh tanidag gej yu baidag yum. Neriig ni ch medexgui baij, yuniii chini sain buh muh. Neg zalinii xurungu zogsoj baigaa ch yum biluu.
Sudlaach guaid: ta zugeer l zuragnuudaa sonirxyylah gesen yum bol eldev teneg tailbarlguigeer oruulaxgui yasan yum? Ene dar mundag xarvaj baina ch gex shig. Zugeer l numaa tataj baina shd. Baigaa onoxiig ni xarsan yum uu. Ta er ni odoo zonoj baigaa bololtoi. Xun ingeed yu yarixaa medexee baixaar zonoj baigaagiin shinj. Xoorxii.
Naad zuragnuudaa museum-d belegle. Daaxgui noxoi buluu xuraagaad yaxav.
Энэ бол миний хувийн өмч. Би монголын түүхээс үнэгүй үзүүлж байгаад Та нар зүгээр л баярлах ёстой. Муу үхэрт худаг бүү үзүүл гэж монголчуудын ярьдаг үнэн аж. Би ахиж Та нар шиг усан тэнэгүүдэд юу ч үзүүлэхгүй... Судлаач Х.Д.Ганхуяг.
Arxivaas golruulsan zuragnuud xuviin umch bolchihdog yum baij. Niigmiin shildeg setgegch, sudlagch iimerxuu setgelgeetei baixaar odoo yana daa.
goyo zurag bna
Eeldee Ganaa ahaa bidnuus dahij tegehgue,zurag murgaa uzuuljee haayadaa
Saihan zuragnuud baina. Gehdee tuuh bol tuuh shuu dee. Ter ued oor uzeh harah yum yu ch baihgui baisan yum chini iim naadam uneheer saihan bailgui yahav. Harin odoonii huuhduud teren deer suuh bolov uu ene ter gedeg chini tani shig sudlaachaas garmaargui l sanaa baina daa. Odoonii huuhduud medeej suuya gej sonirholgui yahav, gehdee suuhgui bailaa geed muulah yum uu sailah uchir er baihgui met. Tsag ue gedeg bidniig iim bolgodog. Iim bolson ni bidnii buruu bish shuu dee. Tegeed buhel buten sar naadna gedeg odoo bol tosooloh ch argagui. 5 odor amrah ni uls ornii amidrald yaj nolooldog bilee. Ter ued yahav hiih yum arai baga baisan yum baigaa biz dee.
Би чам шиг Канадад хийх ажилгүй сууж байгаа хүн биш. Харин ч надад хийх ажил их байгаа учраас үүнийг олон түмэндээ зориулж байгаа юм. Чи хаягаа нуучихаад олон юм ярих хэрэггүй. Би олно... Судлаач Х.Д.Ганхуяг.
Ганхуяг гуай би таниас асуух асуулт бна.Та энэ зориг нэртэй бичээд бгаа хүний бичсэн юманд ямар дүгнэлт хийж яаж ханддаг бэ?
Би 17 той уншаад учрыг ер тунгааж ойлгохгүй юм
Kanaadaas bichsen hun yu ni chinii nerviig hurgev cbi olohooroo yaadgiin chi uuriinuuruu bicheed busad ni uuriinhuuruu kommet bichij bolohgui yu
Олон юм хуцалгүй хэдэн зураг зүгээр үзчихэж сур. 100 жилийн өмнөх зурганд ямар үхснийх нь коммент бичих гээд байгаа юм ?! Монголчуудын олонхи үнэхээр солио өвчтэй болж гүйцэж... Судлаач Х.Д.Ганхуяг.
Ta ooroo tegvel yax gej exneesee comment-toi oruulsan yum? "Ene ger bul mash az jargaltai xaragdaj baina, odoogiin jeep-tei ger bulees ch iluu" Ta xumuusiin az jargaliig ingej xemjij, dugnedeg yum biz dee? Ih l goomoi baina daa!!!
Би эхнээсээ чам шиг усан тэнэгүүдэд зориулаагүй. Би хүмүүсийн аз жаргалыг нүдээр нь мэддэг ясны монгол судлаач. Чам шиг канадын хоол горьдож монголоо мартсан хижиг биш... Судлаач Х.Д.Ганхуяг.
... Ардчилсан хужааа Ц Элбэгдорж чи Монгол түмний минь язгуур угсааагаа дээдэлсэн сэтгэлийг харлуулах гэж морь унаач хүүхдүүдийг элдвээр гоочлон хүүхдийн эрхээр далайлган элдэв бусармаг арга хэрэглэсэн ч , Монголчуудын бөхөө хайрлах сэтгэлд сэв суулгах гэж цаасан дээрхи Давхар аваргыг бий болгосон ч, лам хужаа Сососрбарамаараа цаагуураа Хятадаа магтсан элдэв далд санаатай нээлтийн ёслолыг үйлдэж хорон муугаар аашилсан ч энэ бүхэн түр зуурын үзэгдэл бөгөөд Монголчуудын Наадмаа гэх сэтгэлийг нь хужаанууд та нар хэзээ ч харлуулж чадахгүй юм. ... Идсэн эрүү хувхайрч, идүүлсэн дов ногоорох болно ... Юу тарина , түүнийгээ хураана . … Хан Тэнгэрийн хилэнд устан мөхсөн ардчилсан хужаа луйварчид урвагчид тамын гүнд зовж шаналсандаа орилох дуу нь хэзээ ч тасрахгүй байх болно. ... Мянга мянган жил уламжлан баярлан наадаж ирсэн Монголчуудын Наадам бүх дэлхийн хүн төрөлхтөний анхааран үзэх дуртай ардын язгуур урлаг , хүч тамирын дээдийг илтгэсэн баяр цэнгэл болон улам өргөжин тэлэх болно. ... Мөнх Тэнгэрийн хүчин дор Монгол эх орон минь хүчирхэгжин хөгжин цэцэглэх болно.
Saihan medee bolson bna. Tailbariig ni unshaad ih ineelee... iim saihan tuuhiin sudalgaatai medee bichsen sudlaach GANHUYAGT BAYARLALAA
Chi sudlaachiin xoshnogonoos xelee sugalj avaa!
Канад соёл ийм реалист байдаг болсон бол чи тэндээ далд ор... Судлаач Х.Д.Ганхуяг.
Tanid oor iimerhuu sonirholtoi zuragnuud baival taviach. Ovoogiin maani zuragnuud nudend haragdah shig bolloo...
bi hotiin unagan huuhed nogoon nuurt tersen yum odoo 70 aad nastai naadam uzeh geed juuz tergeer 1 2 ynchaan teleed ybdag baisan yarmagiin ar tald ger horoolol baigaa tend humuus goyo goyo maihan ger barisan idee undaa elbeg hen ch orson zochloood huuhded beleg egdeg medeej hujaa nariin guanz bn ter ueiin buuz huushuur ih tom aab maan 10 mengenii buuz 10 iig abaad idehed bardaggui baisan gedeg ue kinond gardag goe shilen tsonhtoi ereen juuz thaid ybdag baij bid eejees guigaad enend suuya geed... nam taiban arhi uusan hun bi lab haraagui ee beh geseg sudas bulchin n zangirsan uls baisan sanagddag baymnenh abragaas hoish dandaa guzeetenguud garaad bduliluuldag bolson yum dag6 aab maaniu horoonii darga olon jil hiisen ter horoo hytadiin horoo gedeg ergen chelee 7 gudamjind erliiz nartai togloj eseb ee bi hotgoiduud aab teriin albaa guitsej baigaa uchraas tend l amidarch essen tuul yribal ih yum bnaagoyo dursamj sergeesen tand bayrlalaa
Odoogoor bol mongolchuud top modeluud shig galbirtai baijee!
Odoogiin naadam jungaa nariin naadam sh dee. 7 sariin 10 nii shono 180 Mongoliin sor bolson tsergiin darga bicheech geed
odoogiin naadmaar yu yzex bilee dee mori xarna gej udurjin mashintaigaa bugluund buglurch xairan saixan amraltiinxaa tsagaas xumslana ...ter xulgaichuud l xoorondoo umssun zyysneeree uraldaj kaif abdag bx daa..ternees naadmaar bayarlaj tsengeed bx ni yu l bol bi l byr ulam yadarchixdag yum buun stress novsh gej...
Мы привыкли считать, что в обществах того типа, которые и выступили на сцену новой европейской истории, существуют линии трансформационных разломов. Эти линии обозначают контуры будущих трансформаций и в некоторых случаях - трансформаций катастрофических. Про нашу Россию мы привыкли считать, что с одной стороны, она «слишком уникальна», а с другой – трагична и даже местами безысходна. В любом случае, очевидно, что у нее есть линии разлома, но непонятно, где они проходят и что от чего отламывают. И тем более непонятно, что за общество из этих трансформационных линий вырисовывается. Теория разломов, трансформационных катаклизмов и катастроф может существовать в разных формах (моделях). В истории идей, философии и богословии принято называть это «эсхатологией», т.е. теорией предельных точек. В недавней лекции А.А. Аузана о культурных кодах прозвучала мысль, что для каждого цивилизационного типа характерен свой набор культурных кодов, причем недоучет этих кодов приводит рано или поздно к срыву модернизации и к нарастанию стагнационных тормозящих процессов в экономике. Примерно то же происходит и в социальной сфере, однако тут все сложнее с целью и методами. Модернизация социальных отношений происходит, однако если в одних сферах она явно позитивна, то в других (модернизация этики, религии) - это довольно противоречивый процесс, в ряде случаев приводящий к нарастанию деструктивных явлений и появлению тенденции к саморазрушению. Эволюция общественной морали и вовсе скользкая тема, которую сложно и невозможно оценивать в бинарной логике, чему свидетельством недавние споры о геях, месте семьи, религии и т. д. Пока укажем для ясности, что если модернизация экономики - это благо (= повышение благосостояния и уровня жизни), то это не всегда означает, что модернизация социальных и этических отношений - такое же благо. В любом случае, этический прогресс - вещь недоказанная и не вполне ясная, если только не сводить этику к сумме социальных навыков. Но в связи с культурными кодами выскажем и гипотезу, что линии разломов социальной ткани связаны с этими кодами и даже, в определенном смысле, предопределяются ими. Разломы проходят «по людям» и маркируются культурой. Скажем, отказ от религиозной морали сперва выступает как индивидуальная история в одной семье, затем обобщается до всеобщего тренда, а маркируется примерами успешной безрелигиозной этической позиции. И уже в таком маркированном виде они становятся предметом обсуждения. Ценность жизни становится яснее, когда постоянно присутствует рассуждение и размышление о смерти. И разломы, распады, прежде чем попасть в это культурное пространство, должны культурно наблюдаться в социуме уже некоторое время, прежде чем их заметят обсуждающие. Впервые эту проблему поставил П. Я. Чаадаев с присущим ему профетическим пафосом. Он задал вопрос, что у нас «пошло не так» и где. Тем самым он проблематизировал тему разлома, которая в его постановке звучала как катастрофа, что обычно объясняется поражением декабризма. Впрочем, вне зависимости от декабризма и его трагической судьбы образованное сословие России стало привыкать к мысли, что у нас что-то не так, что-то случилось трагическое и неправильное. До идеи сторон неправильности, тех, кто от неправильности особо, более других, пострадал, было еще несколько шагов. Однако, когда они были сделаны, "Герцен развернул революционную агитацию" и был назван главный пострадавший - русский народ. Проще говоря, надо искать "черную дыру" Чаадаева в том месте, где народ выступил как отдельный страдающий субъект. Так в русской мысли был задан главный вопрос, и он был еще не о "что делать?" и не "Кто виноват?", а о "что случилось?". http://www.youtube.com/watch?v=I-3m16cLGBY
түүх ээ. сайхан юм бичээчээ. ккк. яагаад ойрд юм бичихгүй байна.
Цаг цагаараа байдаггүй, цахилдаг хөхөөрөө байдаггүй. Тэр үеийн наадам тухайн үедээ сайхан л байсан байлгүй яахав. Одоо ч ялгаагүй, сайхан наадья гэвэл сайхан наадаж болно шүү дээ. Наадаж чадахгүй стресд орж байвал өөртөө л гомдох хэрэгтэй. Одоогийн бөхчүүд юу нь муухай харагдаад байгаа юм бэ. Харин ч сүрлэг сайхан харагддаг юм. Наадам бол хамгийн гоё баяр. Идээ цагаа элбэг, байгаль дэлхий дэлгэрсэн, сайхан шинэ шөл уугаад л, сархадыг төрөл төрлөөр нь зооглоод л, гоё сайхан хувцастай, инээд хөөр бялхсан хүмүүс хөлхөлдөөд л, хүүхдийн дуу цангинаад л, хурдан хүлгүүдийн тоосонд булагдаад л, гоё гоё машин тэрэг давхилдаад л үнэхээр сайхан байдаг. Наадмаар 5 хоног баярлах болсон нь бүр тайван сайхан амрах боломжтой боллоо. Ганхуягт талархая... Надад ч бас иймэрхүү зурагнууд байдаг. Хүмүүст сонирхуулнаа... Хотлоороо сайхан наадаарай аз жаргалыг хүмүүс өөрсдөө бий болгодог учиртай шүү.
Чамд иймэрхүү зураг байхгүй. Байсан ч чамд хүмүүст сонирхуулах сэтгэл байхгүй. Яагаад гэвэл чи нэрээ нууж байгаад амлаж байна. Ингэвэл хоосон гэсэн үг. Битгий ингэж худлаа ярьж бай. Чаддаг юм бол чи наадмаас өмнө тэр зургуудаа тавьчих. Судлаач Х.Д.Ганхуяг.
Ийм зурагнууд манай Ганаа ахаас еер хvнд байхгvйм чинь,эхэ ;-)
Чаадаев предложил свое объяснение: надлом произошел в момент византийского выбора, проще говоря, в момент отказа от западного выбора и перенимания восточно-православной культуры и парадигмы. Гипотеза Чаадаева предполагает, что если бы Русь приняла католичество и латынь с христианского Запада, то не возникло бы ни страдания народа, ни угнетения. Он писал: «В то время, когда среди борьбы между исполненном силы варварством народов Севера и возвышенной мыслью религии воздвигалось здание современной цивилизации, что делали мы? По воле роковой судьбы мы обратились за нравственным учением, которое должно было нас воспитать, к растленной Византии, к предмету глубокого презрения этих народов». Ну, допустим, Петр Яковлевич был настолько близорук, что считал эфиопское христианство и японскую цивилизации «недоразумениями истории», однако его диагноз был вполне ясен. Позднее его повторил ряд других западников. Другое объяснение, что надлом — это монгольское иго, прозвучало гипотетически из уст Длугоша, но имело впоследствии интересное продолжение в виде идей Рыбакова и патриотической партии. Предполагалось, что иго «сломало» или предотвратило расцвет и Возрождение. Как ясно сейчас, монгольское иго культурной катастрофой не было, более того, развитие продолжилось и при нем. Поменялась конструкция власти, поменялась экономика, но Русь была в определенных рамках автономной. Однако в этом объяснении через иго есть культурологический паттерн: монголы выступают как "азиаты" и даже как "дикари", завезшие свою дикость на Русь. Тема «азиатской заразы» стала вновь популярной в связи с евразийским движением, идеями Вернадского и спором вокруг идей Л.Н. Гумилева. И ядро этой концепции – «дикость». Третье объяснение –виновата Смута и вызванное ею падение нравов и порабощение народа, было высказано уже на Соборах, восстановивших царство. Лейтмотивом было соображение, что смуту Бог попустил "по грехам нашим" и в норме такого не должно было случиться. Идея, что гражданские войны запускают непоправимую деградацию, исходит из сознания «народного греха». В начале ХХ в. прозвучало наиболее популярное объяснение, которое следует считать модификацией идеи Смуты, оно состояло в том, что во всем виноваты большевики и их революция. Структурно они совпадают: согласно этому объяснению, был момент социально-политической нестабильности, который нарушил ход исторического развития и причинил такие разрушения, что дальше все происходило в режиме усугубления проблем. Иго, завоевание, чужеземное азиатское порабощение - объяснение из категории "другие виноваты". Несмотря на научную критику евразийской апологетики монгольского режима, совершенно очевидно, что падение уровня жизни в момент завоевания и дальнейшие обстоятельства жизни под игом не могли быть причиной всего того негатива, который вменяется завоевателям. Вероятнее всего, монгольское иго есть символическое изображение "плохого восточного рабства", которое противопоставляется хорошему западному. В этой гипотезе есть один элемент, который надо бы прокомментировать отдельно: представление о том, что-де монголы научили русских рабству. То, что весь просвещенный XIX в. видел в русском крепостничестве главный дефект и переносил вину за него на самодержавие есть отклик этой идеи "монгольской порчи". Тут надо объяснить, что крепостническая система возникает не как иностранное, восточное заимствование, а наоборот - как автохтонная реакция на запрос массивной мобилизации с минимальными средствами. Явление, ставшее символом самодержавной России, было столь отвратительным именно оттого, что оно шло вразрез с традициями русского общества, в которые был заложен своего рода христианский эгалитаризм. Отношения "барин-холоп" были уродливо-запоздалыми. Они противоречили исторической динамике и православной вере. Но не монголы завели на Руси крепостное рабство, а царь Алексей Михайлович. http://www.youtube.com/watch?v=JJOn5GUS8XQ
К модели надлома надо добавить заключение, логически следующее из теории смуты. Согласно этой теории произошло нарушение органики, и в результате семьдесят лет советской власти сформировали особый, прежде невиданный антропологический тип советского человека. Это своеобразный «совок», Шариков и одновременно зощенковский обыватель, палач и жертва. Он явился результатом направленной селекции, проводимой и в ГУЛАГе, и на воле посредством принуждения, оболванивания и страха. Тех, кто не проходил в селекционный стандарт, уничтожали. В результате к 1950 гг. такой новый человек-совок был, якобы, сформирован. Впервые термин Homosoveticus был предложен в 1918 году в книге Сергея Булгакова «Пир богов». В дальнейшем идею транзиторного типа развивали Зиновьев и Левада. К его чертам отнесли социальное лицемерие, патернализм, подозрительность и изоляционизм. Позднее к ним добавились цинизм и агрессия. Дальнейшая его эволюция в homopost-soveticus произошла путем постепенного отъятия страха и приспособления к развивающейся в обществе аномии, породившей особого рода качества, которые обычно называют патерналистским синдромом (безответственностью или перекладыванием ответственности). Стремление сохранить гомогенность, избегание эмансипации, аморализм и сервильность стали чертами этого типа. То, что такой тип собирательно существует у нас в голове, довольно очевидно. Однако, этот образ столь очевидно построен из разного рада проективных черт и модель не учитывает, что этот человек как-то адаптировался и эволюционировал. Советская власть создала из подручного материала особый антропологический тип массового патриота с низким уровнем критики, высокой послушностью и терпеливостью, непритязательного и привычного к низкому уровню потребления. Однако, как только критика повысилась, а уровень потребления пошел вверх, этот тип массового патриота, пригодный к войне и индустриализации, стал эволюционировать. Сельское население было самой консервативной разновидностью, сохранявшей черты старых типов, а городской люмпен или интеллигент пережили эволюцию. Первый превратился в коррупционера, сориентированного на потребление, а второй – в оппозиционера, сориентированного на критику политики. Опорой режима осталась масса крестьян, превращавшаяся в новых горожан. Все три типа hominissovetici вполне приспособились к разломам, продолжавшимся в обществе. http://www.youtube.com/watch?v=kIXJ1zlehJ4
Одоо Хужаа гэж ёстой элэн далангүй ярьдаг болж дээ. Монголчууд өөрсдөө цагаач хужаа царайлчаад дэлхий даяар доншуучилж явдаг бжээж хэхээ
Тэр үеийн бөхчүүдийн ерөнхий дүр зураг яах аргагүй харагдаж байна. Зураг 3 дээрх нөхөр бүр зургаа авахуулахдаа гэдсээ татаж даруулсан байна. Энэ нь бөхчүүд "орсон буур лугаа адил" байхыг хичээдэгтэй холбоотой байсан болов уу. Одооны бөхчүүд "жирэмсэн хүүхэн лугаа адил улам л гэдсээ шахаж түнтийлгэдэг" болсон юм уу даа. Цаг цагаараа байдаггүй ээ гэж ....
Одоогийн хэдээс "гэдсээ татаад" зургаа авахуул гэж хэлээд үз л дээ. Ёстой татагтаж харагдаач... Судлаач Х.Д.Ганхуяг.
yneheeriin gaihaltai saihan zyragnyyd bna?odoogiin behchyyd ch gej dee!yahaaraa hynii yas mah bodi ni muudaj hiilsen gyzee sig boldog bna!!!heterhii ikhe yum idej yyj eehtei mahnii ali saihan bygdiig idsenees bolson baih daa!!!eersdee sanaj ene idesneesee salah chag bolj dee!ter yeiin behchyyd yneheeriin saihan sermesleg zyl bylchin serbes l baigaa daa!gedes gyzeegyi yum chini!dabhadch mench berh baisan daa!!!nym sym harbaa, sport togloom,ardiin abaystanii yzyylberyyd saihan tyyhen zyrag bna?ene zyragiig hembygai ni absan yum boldoo!arhibt baisan hereg yy?saihan dyrsamj siiruuljee!!!bayar hyrgye!
saikhan zuragnuud bainaa. naadam uzsen met bolloo
Jinhene naadam boldog baisan gesen.uneheer baigal delhii ch saihan baij,hun ard amgalan er n saiahan baijee
1. Ёcтой сонирхолтой сайхан зургууд байна. Хувийн зургуудаа ийнхүү сэтгэл харамгүй хуваалцан толилуулах хүн одоо цагт ховордоо. Хэрвээ хуваалцах бол урд нь палийтал нь нэр эсвэл лого энэ тэрээ усан хээгээр оруулдаг өвчтэй болцгоосон. 2. Зураг №3 дээр бөх үнэхээр ясны гэдэг нь илт байна. Ясан дээр тохсон арьч шиг ч харагдаж байна, хэ хэ, joke шүү. 3. Судлаач ах нэг жижигхээн газар үг алдаж гоомой юм хийвүү дээ. Манайхан хятад хүмүүсийг хужаа гэж доромж дуудахаа болицгоох хэрэгтэй л байгаам даа уг нь. Хар арьстныг nigger, эсвэл монгол хүнийг үхэр мал гэж дуудаж доромжилдог шиг л зүйл.
Харин тийм. Хувийн цуглуулгаасаа сэтгэл гаргаж үзүүлж байхад олон долоон юм ярьдаг хүн олон байх юм. Уг нь цааш нь олон зураг үзүүлэх юм уу гэж бодож байсан юм. Нэмж доромжлуулахаа болихоор шийдлээ... Судлаач Х.Д.Ганхуяг.
Ugtaa hyatad gej heleh ch buruu nershil. Hujaanudiin jinhene ner n han undesten. Harin yag jinhene hyatan (olon toon deer hyatad bolno) bol mongolchuudtai hel negtei nuudelchid baisan baidag.
Яахимбээ Ганаа ахаа,наадуулдаа vзvvчихгуюдоо эхэ;-)
В целом, сообщество аналитиков не склонно рассматривать развитие России и ее общества как абсолютно неверно устроенное. Однако на настоящий момент можно считать уместной теорию комплексного дефекта. Она исходит из того соображения, что все три фактора (православие, деформация в сторону Востока и постоянное давление с Запада) играют свою роль в том, во что превращается наше общество. Постепенно под влиянием сочетания этих факторов с огромной территорией, расширяющейся и прирастающей, с мобилизационным прессом сверху и неструктурированным сознанием внутри сложилась тенденция к скачковой деградации, которую можно назвать «длящимся разломом». Придется прибегнуть к математической модели. Конечно, такие модели условны и «сравнение еще не причина», как говаривали в прежние времена. Но для полноты картины можно попытаться создать модель. Представим некую кривую линию, переломленную в некоей точке, в результате чего она как бы «отделилась» от своего начала. Но надломившись раз, она продолжает ломаться и дальше, образуя нечто вроде фрактальной структуры. В каждом конкретном надломе повторяется как бы циклическая структура большого излома. Это что-то вроде кривой Минковского, в котором надломы все меньше, причем они самоподобны. В качестве точки первого надлома мы предлагаем рассматривать раскол XVII в. Почему именно его? Дело в том, что поступательное движение нашего общества до от середины предыдущего начала этого столетия напоминало классический европейский вариант перехода от Средневековья к новому времени. В этом переходе были свои восходы (Стоглавый собор, Московские соборы) и репрессивные эпизоды (вроде опричнины), присоединения земель и поражения в войне, но движение в сознании людей было поступательным. В результате прохода через точку излома это движение приобрело характер циклической функции. Спроецировав точку излома на временную шкалу, человек XVIIв. произвел рекурсивную процедуру, запустив своего рода генератор фракции. Это выглядит в исторических терминах так: поняв, что нечто сломалось в отношении Бога и мира, люди решили, что наступил конец света. Этого конца ждали в 1666 г., когда Большой Московский Собор проклял древнее русское благочестие – старую веру. Поняв, что это событие не произошло одномоментно, люди осознали, что оно совершается в каждый отдельный момент времени. Это и было точкой рекурсии. Теория распределенного конца света и осознание мира вокруг как мира чуждого, в котором воцарился антихрист, стали для части людей основанием для пессимистического бегства из действительности. Разлом повторялся в каждой точке как некоторая фрактальность. Петровские реформы за счет гипермобилизации создали индустрию, но не смогли решить проблемы культурного и социального разлома. Две части общества оставались изолированными и преодолеть разрыв не удавалось. В дальнейшем череда более мелких разломчиков только повторяла эти неудачи, не давая выйти на новые уровни. Пытаясь решить одну проблему (отменяя крепостное рабство, например), власть не решала, что делать с массой свободных общинников. В результате начинается превращение крестьян в деклассированных горожан, отчасти в рабочих, зараженных деструкцией и оторванных от сельской общины с ее традициями и религиозностью. И когда к делу подключается новая группа деклассированных дилетантов, возникает уже революционер как субкультурный тип. Отсюда недалеко и до переворота и гражданской войны: раскол генерируется на каждом уровне. Именно в этом видится наша эсхатология: сломав Расколом традицию, отменив поступательность, общество попало в чреду повторяющихся расколов, которые не дают завершить модернизационный поворот к обществу нового типа. Этот новый тип – не западный, не обязательно заемный, он – более сложный. Но этическая модернизация и в особенности модернизирование религии и нравственности «под копирку», как говаривал Гефтер, приводит только к рекурсивному повторению раскола. Вот такая эсхатология разлома; ее понимание, конечно, не означает, автоматического выхода из этого цикла, но приближает к осознанию процесса. Впрочем, из эсхатологии вообще нельзя выйти, можно только поменять одну эсхатологию на другую, более сложную. http://www.youtube.com/watch?v=S0_F_eL05kg
Хужаа гэдэг чинь хятадаар хятад хүнийг хэлдэг биз дээ?
yandaa zaan bna.arhangain
Зураг 1 -ийн тайлбарыг уншиж байхадаа л өө энэ чинь Ганаа гуай бичсэн байна гэж таасан. Таавар зөв байжээ.
baiarlalaa, gogo zuragnuud baina. ter boh zaluu aimaar gogo, cool baina.
Энэ зургийг харахад хужаа нар дээр үед монголд хууль бусаар цагаачилж орогнож амьдардаг байжээ. Тэгэхээр өнөөгийн нийгэмд дээрхи хужаа нарын эрлийз хурлийз үр сад нь монгол амьдарч байгаа нь тодорхой юм байна. Монголд байгаа монгол хэлтэй хятадын эрлийз хурлийзуудыг олоход амархан учир монголоос даруй хөөж гаргах хэрэгтэй. Монголын газар нутаг дээр зөвхөн монгол хүн амьдарна.
одоо 5 хоног амарна, цаашдаа нэмэгдсээр байгаад 1 сар болж болох л юм, тэгээд зарим яамд тэнд очоод ажлаа явуулж болох юм даа, учир нь ихэнх дарга нар нь морь уядаг наадам дөхөхөөр олдохоо больдог тул мориныхоо ойролцоо хүй долоо хавьд байх нь тэгээд тэнд очоод гарын үсэг зуруулж болох юм байна сангийн яамны "дарга нар"-ыг тэнд олоод гарын үсэг зуруулая
түүх орчуулахаасаа залхуурав