Хар алтны зах зээлд таагүй байдап эхэлснээс хойш даруй гурван жил өнгөрсөн хэдий ч олон улсын нүүрсний зах зээл мөддөө сэргэх дүр зураггүй. Энэ таагүй мэдээг салбарын судлаачид болон олон улсын хэвлэл мэдээллийн агентлагууд анхааруулсаар байна. Тэр ч бүү хэл, нүүрсний үнийн уналтыг даван туулах гэсэн томоохон "тоглогчдын" тэнхээ дуусч, өөрсдийн эзэмшлийн уурхайнуудыг маш бага үнээр худалдахад хүрч байгаа ажээ.
"Рио Тинто" л гэхэд Мозамбик дахь нүүрсний гурван ч уурхайгаа ердөө 50 сая ам.доллараар багцлан борлуулах хэлцлийг саяхан хийсэн тухай мэдээлэл цахим хуудсаар "хэсэх" болов. Уг нь тус компани гурван жилийн өмнө буюу нүүрсний үнэ оргил байх жил 3.7 тэрбум ам.доллараар тус уурхайнуудаа худалдан авч байжээ.
Үүнээс гадна коксжих нүүрсний үнийн хямрал Америкийн гангийн үйлдвэрүүдэд нөөцийн илүүдэл үүсгэж, үнэ цэнийг нь бууруулж байгаа талаар Блүүмберг мэдээлсэн. Мөн дэлхийн коксжих нүүрсний гол нийлүүлэгч Австралид л гэхэд нийт уурхайн талаас илүү хувь нь алдагдалтай ажиллаж байгаа гэнэ.
2011 онд Австралийн гол боомтуудад дунджаар 330 ам.доллар хүрч байсан коксжих нүүрсний үнэ өдгөө 114 ам.доллар болтлоо урууджээ. Хамгийн ойрын жишээ гэхэд он гарсаар тус улсад даруй 20 гаруй хувиар нүүрсний үнэ унасан байна. Энэ бүхэн нь маш товчхондоо хойшид нөхцөл байдал тун таагүй байхыг зөгнөж буй хэлбэр болж байна.
Манай улсын хувьд нүүрсний салбар урд хөршөөс ихээхэн хамааралтай. Гуравдагч хөршид нийлүүлэх тухай гэрээ хэлэлцээр яригдаж буй хэдий ч хөршийнхөө хараат байдлаас мөддөө салахгүй гэдэг нь ойлгомжтой байгаа. Тэгвэл дэлхийн коксжих нүүрсний хамгийн том хэрэглэгч хийгээд олборлогч "аварга" Хятад улсад хар алтны үнэ сүүлийн долоон жилийн хамгийн доод төвшинд хүрсэн үзүүлэлттэй байгаа ажээ.
Зөвхөн энэ оны эхний хагас жилийн байдлаар тус улсын дотоодын нүүрс олборлогчдын 70 гаруй хувь нь алдагдалтай ажиллажээ. Олон улсад таагүй байдал ийн үргэлжилж байхад энэ салбарт хүч түрэн орж ирж буй АНУ, ОХУ, Канад зэрэг нийлүүлэгчид мөн л манай улсад боломж олгохгүй нь бололтой. Харин энэ цаг үетэй давхцан манай улсын Засгийн газраас Таван толгой нүүрсний ордын хөрөнгө оруулалтыг эрчимжүүлэх шийдвэр гаргав.
Ойрын хоёр жил хагасын дотор 30 сая тн нүүрс угаах хүчин чадал бүхий үйлдвэр барих, энэ хэмжээний нүүрсийг жил бүр экспортлох, төмөр замыг гүйцээн барьж байгуулах, урьдчилгаа төлбөр төлөх, удирдлага менежментээ хариуцах нөхцөлтэйгөөр гадна дотны хөрөнгө оруулагчдыг татах замаар Таван толгойн гацааг энэ онд багтаан арилгахыг Ерөнхий сайд мэдэгдлээ.
Уг нь, энэ онд нүүрсний салбар харьцангуй сэргэх нь гэсэн хүлээлт үүсээд байв. Нүүрсний компаниудын экспорт 30 сая тоннд хүрнэ гэж Сангийн яамныхан төсөөлж байлаа. Үүнийгээ тэд "дарж" хэлсэн төсөөлөл гэж хэлсэн удаа ч бий. Тиймээс нүүрсний компаниуд тэдний төсөөллөөс илүүг экспортлох боломжтой гэсэн үг.
Хэдий ийм сайхан төсөөлөлтэй ч манай улс энэ онд нүүрсний экспортоос улсын төсөвт 590 тэрбум төгрег төвлөрүүлэхээр төлөвлөсөн нь домог болон ард үлдсэн. Энэ нь дан ганц манай улсын алдаа биш л дээ. Шинжээчид хүртэл 2014 онд дэлхийн нүүрсний үйлдвэрлал 3.6 хувиар өснө гэж таамаглаж байсан юм.
Тиймээс манайхан өөдрөг төсөөлөлд хууртаад зах зээлээ мэдрээгүй гэсэн үг. Гэвч манай улсын энэ салбарт эрх баригчдын яриад байдаг төмөр зам, нүүрсээ баяжуулж, гэх мэт олон зорилт биелэлээ олбол мэдээж сайн үр дүн авч ирэх нь гарцаагүй юм.
Саяхан болж өндөрлөсөн "Discover МопдоПа"-гийн оролцопчид нүүрсний экслортын талаар хэлэлцсэн. Энэ үеэр "Монгол нүүрс" ассоциацын гуйцэтгэх захирал Т.Наран "Монгол Улсын нүүрсний экспорт энэ онд өнгөрсөн жилийнхээс буураагүй. Гэхдээ зах зээл дэх нүүрсний үнэ 2012 оныхтой харьцуулахад хоёр дахин буурч орлогын хэмжээ багассан тул компаниуд алдагдалтай ажиллаж байгаа" хэмээн өгүүлсэн.
Гэхдээ ирэх онд "хар алт"-ны үнэ одоогийнхоос буурах төлөвгүй байгаа гэдгийг тэрбээр хэлсэн. Иймд зах зээл сайжрах үед хэрэглэгчээ алдахгүй байхын тулд гэрээ байгуулж, бүтээгдэхүүнээ нийлүүлсэн хэвээр байх нь зүйтэй гэдгийг хуралд оролцогчид онцолж байв.
Тэдний хэлж буй баримтаар бол Дэлхийн банк "Нүүрсний үнэ ирэх онд огцом өсөхгүй ч энэ жилийнхээс хямдрахгүй" гэсэн төсөөллийг гаргаад буй аж. Гэвч өмнөд хөршийн зах зээл дээр нүүрсний нийлүүлэлт нь эрэлтээсээ давсан тул өрсөлдөөн нэмэгдэж, дотоодын компаниуд зардлаа бууруулахаас аргагүйд хүрсэн хэвээр л байна.
Д.Булган
Эх сурвалж:
Сэтгэгдэл0
МАК гэгч дээрэмчин компани нүүрс ид үнэтэй үед 50 сая тонн нүүрс гаргаж 5 тэрбум гаруй доллар олсон ч төрд оногдох ёстой ноогдол ашгийг огт төлөхгүй явж байна. Одоо бүр давраад стратегийн орд Цагаан Суврагыг бас дээрэмдээд авчихлаа. Нэг ийм ёроолгүй шуналтай гэр бүл төрийг намтай нь ,ерөнхийлөгчтэй нь худалдаж авч халаасандаа хийчихээд ард түмнээр даажигнаж байгаа бид хэдий болтол хараад суух ёстой юм бэ.
tend heden hun ajiltai baigaad bayarlaad suuj baina. Undesnii hedhen company-aa gaigui bolgood avahad yun muu baigaa yum.
мал аа, хаанаас ийм үнэний ул мөргүй мэдээлэл олж авчихаад донгосоод байна аа
... Монгол Улс нүүрсээ Хятадаас өөр улс орны зах зээл дээр борлуулах боломжтой . … Таван Толгойн нүүрс ер нь Монголын коксжсон нүүрсийн тодорхой хэсэг нь Япон улс руу Хятадаар дамжин реээкспортоор гардаг гэдгийг хүн бүр тэр болгон мэдэхгүй биз . Хятадууд Японы зах зээл дээр Монголын коксжих нүүрсийг зарж давхар ашиг олж байсан боловч Хятадуудын Японтай харилцах бодлогод өөрчлөлт орж , Хятадууд Японы бизнесийг өөрийн зах зээлээс шахан зайлуулах оролдогоо хүчтэй болгож дээр нь газар нутгын маргаан үүссэн тул Хятадууд Монголоос нүүрс авахаа түр зогсоож байх энэ цаг үеийг , Ардчилсан хужаанууд тайлбарлахдаа худалдан авагч талтай үнийн дүн дээр зөрчилдсэн , ер нь бол Монголын талын буруу мэтээр олон түмэнд ойлгуулаад өнгөрсөн . ... Гэтэл үнэн хэрэг дээрээ Хятадын тал Японд нүүрс нийлүүлэх боломжгүй болсонд гэрээ тасалдах бодит шалтгаан нь оршиж байсан гэдгийг Монголчууд сайн ойлгох хэрэгтэй . ... Өнөөдөр Таван Толгойг зориуд дампууруулж хувьдаа бүх ашиг орлогыг нь хулгайлж өөрсдөө хагартлаа баяжиж байгаа ардчилсан хужаа Ц Элбэгдоржтонгууд , ерөнхий хулгайч Н Алтанхуягтангууд хууль бус үйлдлээ нууж хаацайлахын тулд , Өмнөх засгийн алдаатай бодлого буюу нөгөө л Н Алтанхуягтангууд нь Тэргүүн шадар сайдын сэнтийд заларч байхдаа тухайн үед үнийг нь тогтоож гардан байгуулсан хэлэлцээрээр олж ирсэн Чалкогоос зээлсэн Өрийг төлөх боломжгүй байгаа учраас хэмээн хэлж байгаа нь , … Өрийг хэд дахин нугалсан хэмжээнд $ ыг тэрбум тэрбумаар нь өвөртөлж байхын тулд гаргаж буй шалтаг гэдгийг ухаарах хэрэгтэй . Мэдээж өөрсдийн хийсэн булхайтай үйлдлээ нуун дарагдуулахын тулд юу ч хийхэд бэлэн хүн биш газрын бугууд шуналын ардчилсан туламнууд буюу Ардчилсан хужаагийн хууль бус Төрийн удирдлаганд буй ардчилсан хужаа луйварчид урвагч этгээдүүд , ... Үнэн ... гэдгийн үнэр ч байхгүй бөгөөд Ард түмнийг хууран мэхэлж , өм цөмөөр хулгайлж цөлмөн , Монголчуудын тусын тулд байж болох гэсэн бүгдийг устгаж нураахад хэрэгтэй ахиухан цаг хугацааг өөрсдөдөө олж авахад л тэдний авьяас чадвар, бодлого нь оршдог гэдгийг ойлгох гэж оролдтугай . Хан Тэнгэрийн хилэнд ардчилсан хужаа луйварчид урвагчид устан мөхөж , тамын гүнд хаягдах болно. ... Мөнх Тэнгэрийн хүчин дор Монгол эх орон минь хүчирхэгжин хөгжин цэцэглэх болно.
Discover Mopdopa gej uulzalt bolson umuu? Bi Discover Mongolia l gej oilgood baisan