"Хөх толбо" сонингийн ерөнхий эрхлэгч Б. Эрдэнэбаатарын "Фрийдландад булаалгасан бор овоогийн задгай буюу суварганы улс төрийн далд нууцаас" өгүүллийг "Хөх толбо" сонины энэ оны 19-р дугаараас уншиж зарим нэгэн санал хэлсү! Уул өгүүлэл нь тун цаг үеэ олсон бас Монголын ард түмэнд сэрэмжтэй байхыг анхааруулсан өгүүлэл болжээ. Зохиогч шашин бол агуу их залилан мэхлэлт, төөрөгдлийн үндэс гэсэн тун зөв зүйтэй гаргалга гаргажээ. Дэлхийн олон шашины түүхийг сонирхвол дэлхийд гарсан дайн тулаан, аллага хядлага бүхэн шашинтай холбоотой гарч байжээ.
Европ тивийг хамарсан ёрын олон дайн, загалмайтны олон аян, аялал, мусилмаануудын дайн бүгд шашинтай, шашны элдэв оролцоотой гарчээ. Дэлхий даяар энэ тэнд гарч байгаа лалын ариун гэгдэх дайнч лалын шашины элдэв урсгал, бүлэглэлтэй дэлхийн терроризм бас л Шашинтай холбоотой гарч байна. Монголд ардчиллын жилүүдэд сүүлчийн 20 гаруй жил шарын шашныг төрийн болгон зарлан мандуулснаар Монгол улс өөрийн хөгжил, дэвшилд юу олов, шинэ юм юу гарав гэдгийг хүн бүр эрүүл ухаанаар бодох цаг нэгэнт болжээ.
Монголын хөгжилд бурханы шашны оруулсан хувь нэмэр, ач холбогдлын талаар сүүлийн жилүүдэд хэт магтах нь арай хэтэрч, хүн үнэмшихүйд бэрх зүйлийг бичих, хэлэх ярих боллоо. Буддын гүн ухаан бурханы шашин хоёр дотроо хоёр том өөр ойлголт юмдаг. Одоо ямар нэгэн хурал цуглаан, баяр наадам хийвэл заавал хэдэн лам нар урьж, утаа баагуулан бидний үл мэдэх хэлээр юуг ч юм дүнгэнүүлэх нь хэв жаяг мэт боллоо.
Шарын шашныг шинжлэх ухааны ямар нэгэн баримжаа чиглэл өгөлгүйгээр дураар тавьсаны улмаас Монголын 1921 оноос хойш олсон орчин үеийн соёл, шинжлэх ухааны ололт, түвшинд мэдэгдэхүйц цохилт, ухралт болсон. Ламд очиж юм асууж өргөл барьц өгдөггүй хүн бараг үгүй болж оюутан хүн шалгалтаа амжилттай өгөх, хань нөхөртөй болох, гэр бүл аз жаргалтай байх, өвчин зовлонгүй байх, бүгдийг ламаар заалгаж байна.
Энэ бүхний сайн сайхан байхын гол үндэс бол хөдөлмөр, хүний өөрийн хүчин зүтгэл шүү дээ! Лам нарын өөрсдийн амьдралын хэв маяг бол хөдөлмөр хийхгүй, хөнгөн аргаар амьдрах, мөнгө олох юм. Энэ нь угаасаа хөдөлмөрлөх, юм бүтээх дургүй монголчуудад бүр залхуу болоход лут нөлөөлөж байна. Шашин Монгол хүний зөв үзэлтэй тархийг буруу тийш хөтлөн угааж ихээхэн хохирол учруулж байна.
Дэлхийн нэрт ухаантнууд, эрдэмтэд шашны хор холбогдлыг судлан бичиж "Шашин бол хүн төрлөхтний оюун ухааны хар тамхи" гэсэн нь бий. К.Маркс гэх сод ухаантны нээсэн эдийн засгийн онол, нэмүү өртгийн хуулийг одоо болтол үндэс болгон хөгжсөн, хөгжиж буй орнууд дэлхийд цөөнгүй байна. Гэтэл түүний "Капитал" хэмээх алдартай бүтээлийг унших нь битгий хэл нүдэндээ хараагүй хүмүүс Монголд шүүмжлэн харааж "Маркс" марксизмтай холбоотой юм бүхнийг муулах дон сүүлчийн 20 жил газар авлаа.
Сүүлдээ бүр гаарч, урлагийн бүтээлүүд, хөшөө дурсгалыг буулгаж нурааж тоглодог боллоо. Өөрсдөө шашин шүтдэг, өөрсдөө лам хүн дэлхийн шинжлэх ухаанд олон шинэ нээлт хийсэн байдаг. Лам Мендель (Чехийн) дэлхийд удамшлын хуулийг, христийн шашинтан оросын И.Павлов болзолт рефлексийн хууль, лам Архимандрит Паллади (Кафаров) Монголын нууц товчоог хятад галигаас олж, орчуулсан, католик шашны лам их эрдэмтэн А.Мостаэрт Монгол судлал, Монголын нууц товчооны судлалаар дэлхийд нээлт хийжээ.
Эрдэм судлалын ажлыг тууштай хийж байгаа Монгол лам одоо хир олон билээ. Өөрийн шашнаа хүндлүүлэх, зөв сурталчлах талаар Монголын лам нар огтхон ч анхаарахгүйгээс, христ мэтийн дэлхийн олон шашин Монголд газар авч дэлгэрч Монгол түмний толгойг, ухааныг самууруулах болов. 2012 онд философи, социологийн хүрээлэнгийн судалгаагаар шашин шүтлэгтэй хүн амын 86,2 хувь нь буддын, 4,9 хувь нь исламын, 3,5 хувь нь христийн, 4,7 хувь нь бөө мөргөлийн, 0,6 хувь нь өөр бусад шашинтай байжээ.
18-24 насныханд буддын 56,5, христийн 12,3 , исламын 1,0, бөө мөргөлийн шашинтай 15,9хувьтай байжээ. Гадаадын элдэв байгууллага, шашныг зохицуулах төрийн бодлого хуульгүй Монголд дэлхийн хамгийн харгис шашны урсгал ч орж ирсэн, Монголын шашны данхар толгойтой байгууллагууд энэ талаар анхаардаг уу? Монголын сум бүрт, аймаг, төв орон, том хотуудад хичнээн сүм, хийд байна вэ? Лавтайяа мянга их хол давсан биз, энэ талаар статистикийн мэдээлэл бий билүү? Арваад жилийн өмнө 600 гаруй сүмтэй 4000 орчим ламтай гэсэн мэдээлэл хэвлэгдсэн.
Монголын дэргэдээ хамгийн наад зах нь архинаас гаргах үйл явуулдаг газартай сүм хийд байна уу! Нэг ч байхгүй, гэтэл Христийн Монголд байгаа сүм бүр ийм газартай, бас ядуу зүдүү, өвчин зовлонтой хүмүүстэй ажилладаг хэсгүүдтэй ажээ. Сэтгүүлч Б. Эрдэнэбаатар Монголын манж нартай тэмцэх тэмцэгчид төрж болох газар суврага босгодог байсныг 100 гаруй жилийн өмнө Өвөр Монголын хорчины их талын бөө вангийн хошуунд шонхорын ууланд хошууны сүлд хийморийг үеийн үед нам дарах 13 үетэй алтан суваргыг Бээжингийн төр засгаас бариулсныг дурьдсан бол олон судлаачдын бүтээсэн "Тэнгэр Монгол газар"( 2012) таван боть бүтээлийг 5 дугаар ботид, 96-97-р хуудаснаа Амарбаясгалант хийдийн тухай бичсэнээс үзвэл Манжийн Энх-Амгалан хаанаас Халхын анхдугаар Богд Өндөр Гэгээн Занабазарын хойтын буянд зориулан баригдсан хийд ажээ.
Манжийн хааны зарлигаар ирсэн газар шинжээчид Өүлэн эхийг онголсон ариун догшин энэ газарыг хайж олоод Амарбаясгалант гэх энэ хийдийг бариулжээ. Хийдийг хятад боолуудын цус ясаар босгож, хар тийрэнгээр хүчээ авсан лам нарыг төвд лам хэмээн ирүүлж тэд нар Монголчуудыг эхээс буюу эх ундрагаас нь салгаж, босоо заяа нь доройтуулахыг зорьж үйл ажиллагаа явуулжээ" гэжээ.
Энэ хоёр мэдээ юуг өгүүлнэ вэ? Манжийн дарлалд Монголчуудын орсон цагааас шашин манжийн эзэн хаанд тууштай туслан Монголчуудыг шар, улааны шашинтан болгон тэмцэлдүүлсэн цөөнгүй халуун эх орончид Цогт хунтайж зэргийн хүмүүс нутаг хотлоороо хүний нутаг руу хөөгдөн гарсан түүх бий.
Монголд ардын хувьсгал 1921 онд ялж шинэ соёл, боловсрол, шинжлэх ухаанч эмнэлгийг үүсгэн хөгжүүлэх үед сүсэг бишрэлтэй, хоцрогдсон ард олныг хууран мэхэлж эсэргүү бослого, үймээн гаргах, цуу дэгдээхэд лам нар тэргүүлэн орж байсныг түүхэн баримт хэлээд байна. Монголын түүхийг дуртай бүхэн нь өөрийнхөө дураар сараачих болсон одоо цагт зарим хүмүүс хэт магтаад байгаа шиг шарын шашин, лам хоёр энхийн цагаан тагтаа байгаагүй бололтой.
Монголд сүм барих, суварга босгох, бурхан бүтээх, учир үл мэдэгдэх бурхан багшийн шүд, ясыг залах зэрэгт хичнээн мөнгө гаргаж, цаг үрж байна вэ? Хэн мөнгө гаргах нь хамаагүй, эцсийн эцэст энэ бол ард түмний мөнгө шүү дээ. Үүний оронд нэг цэцэрлэг, сургууль, эмнэлэг байгуулбал бидний амьдралд хэрэгтэй шүү дээ. Үүнийг бичиж Монголд шашныг хэрэггүй, устгая гэж уриалан дуудаж байгаа юм биш, юм үнэнээрээ сайхан гэдэг.
Шашны нөлөө ихсэж, нийгэм хүн бүрийн мэдэж байх шинжлэх ухааны ердийн мэдлэг буурсан газар элдэв домч, тааварч, зөнч гэх мэтийн ихэвчлэн мэдрэлийн солиотой хүмүүсийн тоо шууд шүтэлцээтэй нэмэгддэг. Ертөнц сөнөнө гэсэн цуурхалыг хамгийн их сурталчлан бичсэн, телевизээр нэвтрүүлсэн улс бол Орос, Монгол хоёр байжээ.
Дэлхийн зарим орон энэ тухай урьдчилан санамж ард түмэндээ гаргаж төрийн удирдлагууд нь ард түмэндээ амгалан тайван байхыг уриалж байсан байх юм. Манайд цуурхалыг хөөргөн Оюунгэрэл гэдэг авгай гадаадаас оруулж ирсэн лаагаа зарж амжиж сүүлд нь ард түмнээс уучлалт гуйлаа гээд нийгэмд учруулсан хохирлынхоо талаар ямар ч зэмлэлгүй өнгөрсөн.
Бас өөрийгөө Улаанбаатар хотыг газар хөдлөлөөс хотын дөрвөн уулын орой дээр бөөлж сэргийлж чадсан гэх богино хугацаанд 120 ном бичиж нэг номоо нэг сая төгрөгөөр телевизээр дуудлага худалдаа хийдэг Саранцэцэг (нэрийг мэдэхгүй) гэдэг хөдөө аж ахуйн инженер бий. Эдгээр хүмүүсийг телевизээр удаа дараа яриулан сурталчилдаг нь телевизэд мөнгө л хэрэгтэй болохоос бус эцсийн хор нөлөө, үр дүн юу болох огт хамаагүй ажээ.
Бид үзмэрч Дашцэрэн өөрөөсөө гал гаргагч Өнөрмаа, алтан цөгцөний эзэн, бурханаар бөөлждөг шидтэн г.м. ер хичнээн зальтангуудад хууртан цэвэр тавиулавдаа. Монголчууд бид яасан хууртагдаж, мэхлэгдэж хаширдаггүй ард түмэн бэ? Сүүлчийн хэдхэн жилд Монгол хичнээн бөөтэй боловдоо. Монголд бөө, удган, улаач гэгдэх хүн нэн олширч "айл бүрээс бөө төрөх ёстой" гэсэн цуурхал газар авч байна шүү. Энэ бол шашны хортой нөлөөний зөвхөн нэрхэн хэсэг.
Нэг дунд сургуулийн нэг ангид есөн бөө хүүхэд байж багшийгаа айлгадаг тухай хэвлэлд мэдээлсэн. Бөө, удган хэмээх бөөлж хүний эрүүл мэндийг удаа дараа хохироосон, хүн түлсэн, хүний амь егүүтгэсэн тохиолдол цөөнгүй гарч байна. Зайнаас эмчлэгч, эрчим( энергээр)-ээр эмчлэгч бариач гэж өөрийгөө зарлан хүний өвчин зовлонгоор тоглон баяжигчид борооны дараахи мөөг шиг олшрох ажээ.
Монголд эндвэл эмч алсан, эдгээвэл лам эдгээсэн гэх үзэл хандлага гарч эрүүлийг хамгаалах, эмч нар руу дайрах, доромжлох явдал аль хэдийнээ газар авлаа. Монголчууд бид өөрийн эрүүл мэндэд огт анхаарахгүй наадам цэнгэл, архи дарс, хурдан морины уралдаанаар алтан цагаа өнгөрөөн өвдсөн хойноо, орсон борооны хойноос цув өмсөх болжээ.
Ерөөс ажил хийхдээ наазгай, цаг гэдгийн үнийг мэдэхгүй монолчууд бидэнд тохирсон нэгэн ёслол манайд үндэсний бөхийн барилдаан гэж ажилгүй хүмүүсийн нэгэн хөгжөөн хэдэн цаг өдөр түүнийг үзэн шагширч ажлаа алдаж байна даа. Би шарын шашиныг хүндэтгэн үздэг эрдэмтний хувьд шашнаа хүн ардын аж амьдралд, улсын хөгжилд тустай үйл хийж орчин үеийн шинжлэх ухааны дэвшилттэй зэрэгцэн хөгжиж, боловсронгуй болоосой хэмээн үнэн сэтгэлээсээ хүсч байдаг нэгэн. Үүний тул юу хийх вэ?
Нэгдүгээрт шашны сургуулийн сургалт, лам нарын боловсролын асуудалд анхааръя! Манай шашин өөр урд өмнө дуулж байгаагүй гадны бусад олон шашинд идэгдэж байр сууриа алдсаар байна. Манай дээд эрдэмт ламтан, шашны зүтгэлтэн нар энэ талаар даанч юм хийхгүй байна даа. Ер нь шашны дээд, дунд сургууль боловсролын яамны харьяа байдаг уу? Элсэлтийн шалгалт гэж авдаг уу? Дэлхийн боловсролын одоогийн тогтолцоотой харьцуулахад шашны сургуулиар боловсрол ологсдын мэдлэгийн түвшин ямар байна вэ? Манай шашны сургуулийн сурагчдаас дэлхийд үгүй юм гэхэд Монголд зохиогдож байгаа математик болон бусад олон олимпиад тэмцээнд хэдэн хүүхэд сүүлчийн жилүүдэд оролцож байр эзлэв.
Лам нарыг өндөр боловсролтой байхыг орчин цаг шаардаж байна. Манай лам нарт компьютерийн боловсрол, интернет ашиглах, гадаад олон хэлний мэдлэгийг эзэмшүүлэх талаар тогтолцоотой бодлого хэрэгтэй байна. Боловсрол, мэдлэгийн түвшин өндөр байх нь орчин үеийн хүн бүрийн хэвийн үйлдэл мөн. Манай улсад бурханч лам Г.Пүрэвбат шиг ард олноо соён гэгээрүүлэхэд нэгэн сэтгэлээр зүтгэсэн, олон гадаад хэлтэй, өндөр боловсролтой, энэрэнгүй сэтгэлтэн ойрын жилүүдэд төрөх болов уу? Энэ эрдэмтэн зон олонд хэрэгтэй 36 цуврал бүтээл турвиж буй бөгөөд эхний ботиудыг уншигч бид нар хүлээн авсан.
Лам Г.Пүрэвбатын туурвисан "Их монголын суврага" номын уншаад суврага гэдэг зүйлийг мөнгөтөй нэг банди хаа хамаагүй босгодог зүйл бишийг ойлголоо. Лам Пүрэвбатын их монгол оронд уламжлагдсан ирээдүйг эш үзүүлсэн "бошгууд" (2010) "шагжаан чадагч бурханы их намтар" (2006) "Богдын ном цагаан лянхуа" (2005) "Бодь мөрийн зэрэг" (орчуулга) зэрэг бүтээлүүдтэй уншигч бид танилцсан бөлгөө. Улсын хэмжээгээр лам нарыг бэлтгэж байгаа бүх сургуулиудад сургалтын нэгдсэн хөтөлбөртэй болмоор байна. Манай лам нарын боловсрол доогуур байна.
Хоёрдугаарт, манай шашинд хамгийн эхэнд хиймээр өөрчлөлт бол ном, уншлага, сургаалыг эх хэлээр, монгол хэлээр явуулдаг болмоор байна. Хэрвээ бурханы номыг орчин үетэй холбож Монгол хэлээр уншвал монгол хүнд итгэгдэх ойлгогдох нэн сайн байхсан. Уншлага, айлтгалыг жишээлбэл Монгол эх орныхоо тухай, байгаль орчныг хамгаалах, хүн хүнээ хүндлэх, хайрлах, гэх мэт сайхан шүлэг,сургаалаар эхлүүлэн явуулж байвал мэдэхгүй хэлээр ном дүнгэнүүлснээс нэн илүү өгөөжтөй болно. Ном уншиж эхлэхдээ жишээлбэл эх оронч үзлийг төлөвшүүлэх, сурталчлах болвоос:
Аргалын утаа үнэртсэн Монгол гэрт төрсөн би
Атар хээр нутгаа өлгий минь гэж санадаг Эсвэл
Цэлмэг залуу насныхаа гал дөлөөр бадарч
Сэтгэл зүрх хоёртоо шатаж явах үедээ
Чин сайхан амрагтаа хэлж үзээгүй мөртлөө Чиний төлөө үхье гэж эх орондоо хэлдэг гэх мэт
Монголын ард түмэн, зохиолчдын зохиол бүтээлээс оруулсан уншлагаар эхэлж олон түмнийг сэнхрүүлэх, ер нь уншлагын ном хэвлүүлж хүмүүсийг дагаж уншуулдаг болгох ажлыг хиймээр юм. Бас нэр хүндтэй лам хуврагуудаар сэдэв сэдвээр лекц залуучууд өргөн олон түмэнд уншуулах зэрэг ажлыг зохиовол манай шашны нэр хүнд, хөгжилд ямар нэгэн тус нэмэр болно доо.
Одоо манайд гаднаас орж ирж байгаа шашнууд өөрсдийн номлол сургаалыг Монгол хэлээр хэвлүүлэн уншуулж, тараан бас хүнд хэрэг болох зөвлөгөөн өгдөг учраас түргэн хугацаанд газар авч байна. Энэ байдлаас манай бурханы шашинтан тун эгзэгтэй дүгнэлт хиймээр юм. Лам нарын хүнд өгдөг зөвлөгөөн, сургамж амьдрал ахуйд нийцэх, өргөн олонд ойлгомжтой байх талаар нэн дутагдалтай байна, Олон жишээ дурдаж болох авч ганц нэгэн үнэн болсон явдлыг чухамдаа би өөрийн нүдээр үзэж мэдэх зүйлээ дурдья.
Зун долдугаар сард Өвөрхангай аймгийн Уянга суманд нэгэн талийгаачийг 14 хоног гэрт байлгав. Зун суманд хөргөгч байхгүй, оршуулахад нь хангай нурууны арц , жаахан ч гэсэн үнэрийг дарав гэж ажил, явдалд нь оролцсон нэгэн надад ярилаа. Мөн нөгөө талаас 14 хоног ар гэрийнхэн нь хүн хооллох, ундлах маш их ажил гарсан гэж байсан.
Мөн Улаанбаатар хотод өвлийн ид есийн хүйтэн 1-р сард шөнө гурван цагт оршуулга хий хэмээж талийгаачийг нутаглуулав. Шөнө харанхуйд машины хэдэн гэрэл асаан газар тачигнуулан өглөө 6.00 цагт оршуулага дуусав. Талийгаачийн оршуулгад орсон хүмүүсийг хооллох гэсэн нь нэг ч гуанз, ресторан өглөө 6.00 цагт40-50 хүн хүлээн авах бололцоогүй байдаг юм байна.
Тэр хүмүүсээс уучлал гуйгаад 10 цагт ирээч гэсэнд ирэх хүн бараг байхгүй, нөгөө захиалсан бүх зүйлийн мөнгийг талийгаачийнхан төлөх жишээтэй. Саяхан миний сайн таних хамт ажиллаж байсан нэгэн инженер эх хүн залуугаараа насан эцэслэв. Америкт сурдаг хоёр хүүхэд нь эхийгээ оршуулахаар Монголд ирэв. Хоёр хүүхдийг нь оршуулгын ёслолд оролцож болохгүй гэж лам айлтгаад хоёр хүүхэд ажил явдалд нь явсангүй.
Эхийгээ яаж оршуулсан, хэн хэн оролцсон зэргийг лав мэдсэнгүй, хоёр уйлсан хүн байгаад гадаад орондоо эргэж явлаа. Ер нь бурханы шашинд бүх юмыг засаж залруулж болдог бас явдал суудлыг тааруулдаг тухай боловсролтой лам нар ярих юм билээ. Талийгаач нарын алтан хайрцаг нээх гэж нэгэн ажил болдог, хэд хэдэн ламаас асуухад оршуулах газар, зүг чиг хийх үйлдэл нь тун ялгаатай хэлдэг, уул нь ямар ч асан баримжаа баймаар юм. Лам үзээд оршуулгад эмэгтэйчүүдийг оролцуулахгүй гэдэг хачин ёс миний оролцсон хэд хэдэн ёслолд тохиолдов.
Насаараа тоонотой гэрт толгой холбож, тогоотой шөлөнд хушуу холбож байсан амьдралын хань, гэргий нь явж чадахгүй ажээ. Лам нар жендерийн хэмээх том асуудал дэлхийд байдгийг мэддэг болов уу? Мөн лам нар бүрлээчийг ил оршуул гэж байгаль орчныг бохирдуулах болов. Талийгаачийн үр хүүхэд, ах дүү нарт, ил оршуулахгүй бол та нарт сөрөг муу юм, өвчин зовлон тохиолдох юм байна гэж сэтгэлийн цочролд оруулдаг ажээ.
Монгол хүний боловсрол хэчнээн ядуурч байна. Боловсролгүйгээр хөгжихгүй нь мэдээж, Сүүлчиин 20 гаруй жил Nерко хэвлэлээс гаргасан "Шинжлэх ухааны товч түүх" номоос өөр шинжлэх ухааныг тайлбарласан ном гарсангүй. Сүүлчийн жилүүдэд уул, овоо-ны тахилга нэртэй зүйл баг, сум, аймаг бүрт хийх болж үүнээс байгаль сүйдэж хог новш тэр нутагт үлдэн, машин тэрэг, онгоц хөлөглөсөн хүмүүс бидний татварын хэдэн төгрөгөөр тоглох боллоо.
Тахилгын гол ажил нь олон лам оролцон ном унших л байдаг. Уул овоо тахин тэр нутгийн хүмүүсийн эрүүл мэнд сайжирсан, нас уртассан, бороо орж ган тайлагдсан, түймэр гарахгүй болсон нэг ч тохиолдол Монголд байхгүй л байна. Уул ус тахихын оронд тэнд гарах хөрөнгөөрөө үүл буудаж лангийн талбайг байнгын усалгаатай болгох, өвөл хаврын цасны усыг тогтоон нуур цөөрөм байгуулах ажлыг хийвэл дээр мэт бодогдоно.
Бурханы олон шавь нарыг яаж нийгмийн тустай хөдөлмөрт оруулах вэ? Ядахдаа өдөрт хурал уншлагын цаг нь 4 байхад бас 4 цагт бүтээн байгуулах ажил хийлгэдэг болгомоор биш үү. Лам хүн өдөрт үнэ төлбөргүй хоол, цай идэж уугаад хурал хэмээн суугаад байх нь чухамдаа монголчуудын ажил хийхгүй амьдрах, бэлэнчлэх сэтгэлийн том үлгэр жишээ болж байна шүү. Лам нарын ёс суртахууны асуудалд их анхаармаар байна.
Архи уудаг, бэлгийн халдварт өвчнөөр өвчилдөг, олон авгай сольдог, өөрсдөө бурхан шашныхаа эд хогшлыг хулгайлдаг лам хүн байгаа нь манай шашны нэр хүндэд тун муу хортой нөлөөлж байна. Лам нарын ёс зүйн дүрэмтэй ер нь ёс зүйн хороотой, байгуулагатай болмоор байна, Хамба гэсэн том лам нарын дунд бие биеэ муу хэлэх, элдвээр бичих, гүтгэл гарсаар байна. Энэ чинь бурханы ариун ёс уу? гэж нэгэн кинонд гардагтай агаар нэгэн бус уу! Доорх саналуугыг дэвшүүлж байна.
1. Лам нарыг бэлтгэх, сургах тогтолцоог шинжлэх ухааны үндэстэй болгох, уншилгыг монгол хэлээр явуулдаг болгох, дагаж унших уншлагын номтой болох.
2. Лам нарын мэргэжил дээшлүүлэх ажил зохиож, курс сургууль хийх.
3. Лам нарт зэрэг зиндаа, цол хэргэмийг тогтоосон үнэмлэх олгож сүсэгтэн олон түмэнд ил байлган үзүүлдэг болох ( гадаад орны ийм туршлагыг хэрэглэх).
4. Лам бөө нарыг тодорхой хугацаанд мэргэжлийн аттестатчлалд оруулж байх зэрэг ажлыг хийвэл хэрэгтэй санагдана.
5. Манай шашны, лам нарын тухай хэвлэлд гарсан мэдээ баримтыг (гадаад,дотоодын) бүртгэн цуглуулаж дүгнэлт гаргадаг, шашин судлалын эрдэм шинжилгээний нэгжтэй болууштай, ийм нэгж ажиллуулах хөрөнгө мөнгө гандан хийдэд лавтайяа бий дээ.
Проф Ж.Раднаабазар
Сэтгэгдэл0
Erdemten ah nuuhiig ni avah geed nydiig ni sohlov gedeg shigl sanaa devshyyljdee.Diplomtai boo lam nar byrl duraar durgih baihdaa.Muulaad baigaa Hristiinhen chini bodidtoi zov ym hiij zov hymyyjiltei zaluu ye gedegee haruulj baigaani tiim buruu ymuu.Ta tednees yamar muu ym olj harav.Ted heniig hyyrav.Haana boolov.Burhan ariun bol ter hymyys Burhan shig sain ariun baihiig hicheej baigaani yuni buruu baina
Мөн их мэдэмхийрсэн их мэдэгчид олон болжээ. Бөөгөөр удирдуулаад манай улс дээрдсэнгүй, улам доройтлоо. Энэ бөө нарыг төрөөс буулгах тухай ярих болсон.
Ер нь хүмүүсийн нийтлэлийг хүлээн авахдаа сэтгэл мэдрэлийн эмчийн магадлагааг нь үзэж баймаар юм байна даа.
жингийн цуваа явж л байдаг.жингэр нохой хуцаж л байдаг ...........хуц хуц
жингийн цуваа явж л байдаг.жингэр нохой хуцаж л байдаг ...........хуц хуц
Шарын шашны Монгол үнднэстэнд гүйцэтгэсэн эерэг,сөрг үр дагаварын талаар бүр төрийн хэмжээнд ярхи цаг аль хэдийн болсон. Манжууд:Монголын эзэнт гүрнийг үгүй хийхийн тулд нэг бүрээ татахад бүрэн зэвсэгтэй нэг цэрэг гардаг бол нэг дун үлээхэд нэг орхимжтой лам гардаг болгоно гээд түүндээ хүрсэнээс эхлэх хэрэгтэй.Бас алтан ургийн ханы 7000 бөөг нэг дор шатааж байсан түүх ч бий.Гэхдээ би шарын шашныг хэрэгггүй гээгүй зөв замаараа хөгжөөсэй гэж хүсч байна.Лам хүн сүсэгтэнээс өгсөн өргөл барьцыг өөртөө авах ёсгүй, алт мөнгө эрдэнэс эдлэж,үнэтэй хувцас өмсөх ёсгүй,ийм тохиолдолд ид шидгүй болдог, энэ талаар Богдын лүндэнд ч бий, сая Ажаа гэгээнч хэлсэн байна билээ.Тэгэхэд манай лам нар яаж байгаа билээдээ.Манайд лам нар гэж нилээд ихэмсэг зан авиртай чинээлэг давхрага буй болж байх шиг байна.Миний бодлоор эхний ээлжинд өглөг барьцтай холбоотой асуудлыг зохицуулаад орхивол бусад асуудлыг шийдвэрлэх эхний алхам болно.Бас уншлагыг үндэсний хэл дээр болговол мухар сүсэгийг ухамсартай шүтлэг болгох эхний алхам болно.
lam nar arai l bgaa shuu neg ix ilbechinguud shig avgaitai bolgono xuuxedtei bolgono mongotei bolgono xunii xussen buxniig l xiigeed ogox uxaanii yum, yariad terend ni teneguud ni itgeed xamag mongoo lam nare luu barij guigeed . zud boloxod noxoi targaldag zovlon boloxod lam targaldag gedeg ugiig manai ovog deedes nileen deer ueeesee bidend zaxij xelj bsan yum shuu xumuusee
xosrii lam nar tuvd ruugee zailval yasiin boloo xaraxaas sejigiin luivarchid
gandan xaagaad zugeer uzesgelen bolgoochee naad lam nar chin xamag xumuusiin mongiig xuurailaad duuslaa
shariin shashin chin avgaitai bxiig xoriglodog er emiin yos chin 10 xar nugeliinx ni 1 gee biz dee manai lam nar bugd avgaitai iim nugeltei xumuuseer nom unshuulaad xereg bna uu omxii buzar lam nar
lam nariin xucheer l lav tusgaar uls boloogui shuu boosoo alj chaddagui lam nar yaj xuvisgal xiisen gex geed bna aa ain tenegee
зуд болоход нохой зоолно зовлон болоход лам зоолно гэж оргүй үг ч биш шүү. Гэхдээ яг бурханы мөр хөөсөн мундаг лам нар мэр сэр байнаа тийм лам нар хүнээс юу ч нэхэдэггүй хүнийг баян ядуугаар нь дугаарлаж үздэггүй хүнийг элдэв худал үгээр айлгадаггүй байдаг юм
Буяны үйл хийж байгаа хүн сүсэгтэн олны өргөл барьцыг өөртөө авдаггүй буяны үйлсэд хандивладаг ёстой, эс тэгтээс бурхан биш чөтгөр болдог. Нөгөө тамын үүдийг тагладаг тэмээн тавагны үлгэрийг мэднэ биздээ.
MASH ZOW BICHJEE .SHARIIN SHASHNIIG TSEGTSLEH HEREGTEI ENE BOO NARIIG CH BAS .HATUU HUULITAI BOLGO .MONGOOR YANTS BURIIN NOM UNSHDAGIIG BOLIOLAH HEREGTEI
yoyo bi onoodorjingoo yesuschin mongolchuudiin zurgiig harj uurlasan yumsan. radnaabazar guyai bolij uz. shariin shashin hezee ch busad shashin shig chamaig albadahgui bas busdiig oor shashintai uchraas al gedeggui yum shuu, tsaana chini mongol nildee yesuschin bolchihood bhad yu yariad bna
Монголын түүхийг "Цогт тайж" кино төдийхнөөр төсөөлдөг, ганц түүх уншаагүй байж өөрийн "проф" гээд байж болохгүй шүү дээ. Тэгээд Эрдэнэбаатар мэтсийн сэтгүүлчээр эшлэл хийчихсэн. Эрдэмтэн хүн ийм байдаггүй юм шүү.
202.126.91.159-д Бурханы шашны тухай нийтэд нь яриагүй, харин манайд шашин зохих ёсоороо сэргэж байна уу, үгүй юу тухай мөн одоогийн лам нарын ёс суртахууны тухай л бичсэн байна шүүдээ. Бурханы шашныгаа цэвэр ариунаар нь авч үлдэхийг хүсч байгаа лам хар хэн боловч эмзэглэх бус дэмжих ёстой баймаар.Бурханы шашнаа мөхөөе гэвэл дураар нь тавь, аварая гэвэл эртхэн засч залруулах нь зүйтэй.
Буяны үйл хийж байгаа хүн сүсэгтэн олны өргөл барьцыг өөртөө авдаггүй буяны үйлсэд хандивладаг ёстой, эс тэгтээс бурхан биш чөтгөр болдог. Нөгөө тамын үүдийг тагладаг тэмээн тавагны үлгэрийг мэднэ биздээ.
Lam nariin astetachlina gedeg uuruu utgagui zuil. Shashinyg ugaasaa l hayah heregtei. Anhaaral buu handuul. Hotsrogdson soyol meteer yarij oilguulah heregtei.
хэний хүчэнд тусгаар Монгол улсын иргэн болсноо ч мэдэхгүй нусан жулдрайнууд их хуцах юмаа.та нар харин Монголоо үгүй болгож байгаагаа мэддэгүү
хүний толгой дээрхи ширхэг өвсийг харж байхаар өөрийнхөө толгой дээрхи бухал өвсийг хар дүү минь. түүхээ судал өөрийшөө хөгжүүл за.
CHinii hucheer, Bas lam, Shashiny hucheer l lav bish yum dag. Bi tusgaar togtnoson Mongol ornii irgen. Ulaan shar lamd alergiitei negen.
Эрдэмтэн хүний байр сууринаас бодит дүгнэлттэй сайхан бичсэн байна. Монгол эх орон,монголчуудынхаа төлөө санаа тавьж сэтгэлээ чилээж явдагт тань байрлаж байна. Щащны нэр барьсан, хүмүүсийн сүсэг бищрэлийг ащиглан зовлон щанлал дээр нь дөрөөлж мөнгө олдог хүмүүс үнэхээр олщирлоо. Миний таньдаг хүн "Монгол Аура энергийн төв"-ийн Сарандаваа гэдэг хүнтэй уулзах гээд 1 жил гаруй хугацаанд хөөцөлдлөө. Щавь нар гэх хүмүүс нь "багщ" завгүй 8-р сард уулз гэж хэдэн сарын өмнө хэлсэн. Хүлээж байгаад өнгөрсөн 8-р сард очтол Хөвсгөлд очиж уулз гээд 350,0 мянган төгрөг хурааж авсан. Тэгээд Хөвсгөлд нь очтол "усан бясалгал" гэдэг юманд явууллаа. Тэнд 70-80 орчим хүмүүс байсан гэнэ. Энэ хүмүүс 3 хоног "бясалгал" гээчид нь оролцоод буцацгаасан. Тэнд Сарандаваа очсон боловч нэгч хүнтэй уулзаж энэергээ хайрласангүй. Биечилж уузах хүмүүс "хот ороод уулзаарай" гэсэн гэнэ.Манай хүн өнөөдрийг хүртэл уулзаж чадаагүй л байна. Багаар бодоход Хөвсгөлд 70 хүн очсон гэж тооцвол: нэг хүн 350,0 мянган төгрөгөөр 24 сая 500 мянган төгрөг, очиж ирэх унаанд 700,0 мянган төгрөг, хоолонд 4 саяыг зарсан гэж тооцвол Сарандаваад энэ удаагийн "бясалгал"-аас 19 сая 800 мянган төгрөг цэвэр ащиг болон үлдэж байна.Боддоо та бүхэн.
Сарандаваа биш бол өөр хэн тэгэхүү чи тэр инерги энэ тэрийг нь өгч хүмүүсд амьдрах урам сэтгэлийн дэм өгч чадахуу.чадаж байвал хамаагүй ш дээ бусдын буянд бүү шуна өөрийгөө л хичээ за.
сарандаваа эгч мундаг л байнашд хариулах малнууд байхад хариулахгүй чи өөрөө мал шд хахахаха
сарандаваа гэж ямар гэгээнтэн байдаг юм мэдэхгүй л юм байна. Тэгээд ч ер нь тариф тогтоогоод мөнгө нэхэж байна гэдэг чинь өөдтэй хүн биш байна
Сарандааа гэж Монголын молиго авгай байдаг юм
Буяны үйл хийж байгаа хүн сүсэгтэн олны өргөл барьцыг өөртөө авдаггүй буяны үйлсэд хандивладаг ёстой, эс тэгтээс бурхан биш чөтгөр болдог. Нөгөө тамын үүдийг тагладаг тэмээн тавагны үлгэрийг мэднэ биздээ.
Буяны үйл хийж байгаа хүн сүсэгтэн олны өргөл барьцыг өөртөө авдаггүй буяны үйлсэд хандивладаг ёстой, эс тэгтээс бурхан биш чөтгөр болдог. Нөгөө тамын үүдийг тагладаг тэмээн тавагны үлгэрийг мэднэ биздээ.
Хїмїїс ээ удахгїй багш нь энергийн бясалгал хийж мєнгєний биш долларын даллага авна 300 орчим мянган тєргєгтэй ирвэл тэр хэмжээний доллар болгох шидтэй тарни заана. Хїний тоо хязгаартай тул яараарай. ТВ-8с асуу. Сарандаваа , 2013/09/08 19:07:16
Хїмїїс ээ удахгїй багш нь энергийн бясалгал хийж мєнгєний биш долларын даллага авна 300 орчим мянган тєргєгтэй ирвэл тэр хэмжээний доллар болгох шидтэй тарни заана. Хїний тоо хязгаартай тул яараарай. ТВ-8с асуу. Сарандаваа , 2013/09/08 19:07:16
Хїмїїс ээ удахгїй багш нь энергийн бясалгал хийж мєнгєний биш долларын даллага авна 300 орчим мянган тєргєгтэй ирвэл тэр хэмжээний доллар болгох шидтэй тарни заана. Хїний тоо хязгаартай тул яараарай. ТВ-8с асуу. Сарандаваа , 2013/09/08 19:07:16
Хїмїїс ээ удахгїй багш нь энергийн бясалгал хийж мєнгєний биш долларын даллага авна 300 орчим мянган тєргєгтэй ирвэл тэр хэмжээний доллар болгох шидтэй тарни заана. Хїний тоо хязгаартай тул яараарай. ТВ-8с асуу. Сарандаваа , 2013/09/08 19:07:16
сарандаваа энэ тэр больёо Удахгүй нүгэл нь нүдээрээ гарах байлгүй дэ луйварчин авгай тийм мундаг юм бол монголын төлөө нүдэнд харагдаж гарт баригдах зүйл хийгээч тэгээд үнэмшие чадахгүй дэ өөртөөгөө таарсан хүнийг мунхруулаад л хулгайлаад л
uhaantai mongoliin ireeduid sanaa zovdog hun bn daa
ene haltar har nohoi chini yasan yum medehgyi hooson tolgoitoi hynencher be?sasiniig dotoodod ni byy hel gyn yhaan sasin hoyoriig tysgaar zyilch gej byrah sig ene metiin tenegyyd olsirsoor Mongol senej mehej bna daa/gegeerel ruu yabah yostoi munhag propesser zaraitaa!!!gegeereld chini sariin sasin manlaid ni yabdag yum,delhiin deedsyyd yhaantnyyd sariin sasing olj handaj baihad Mongol holdoh gej yrialaj baih sib dee.argagyi dee?doroitoj baigaa Mongol ene meteer yhaantai ylamjilal byhneesee salj hyatadiin koloni bolj mengenees eer yum setgehgyi tenegiin tylam boloh ni l dee?arai l bna daa propesser gyai.propesseriig chini hozrogdson geed nerseheen baij baigaa s dee?ta yun sain propesseroon nerssen yumb dee?hozrogdson bas yum meddeggyi deeree sasing muulaad yu geheb dee?yhehed chini nomiin dyy heregtei syy?yu byteej yabsaniig chini salgah salgyyr ydahgyi bolj dee?haralgan propesser gyai?...
Маш үнэнийг бичжээ. Эрдэмтэн танд баярлалаа. Ямар ч нийгмийн туст ажил хийж улс орныг хөгжүүлэхэд гар бие оролцдоггүй, энэ муусайн лам нар улсын хөгжлийн чөдөр тушааны нэг мөнөөсөө мөн билээ. Хүмүүсийн зовлонгоор зоолж, цээжилсэн хэдэн төвд үгнийхээ утгыг ч ойлгохгүй ийм ЛАМАНЦАРУУД манай улсад огт хэрэггүй.. Лам нарын тоог цөөлж хатуу хяналт тавих цаг болсон.
Хамгийн аюултай нь ХРИСТ-ийн шашин
батал лдаа
1, 2 гэх мэт дэлхийн харгис дайнуудыг Христийн шашныхан хийсэн. Хөөрхий манай Чингис хаан дэргэд нь юу ч биш.
tsaana chini yesuschinguud mongol tsaraitai bolchihson yavj bna. yaduu humuust neg kg guril bariad haalgiig n togshood surtalchlaad yavdag bsniih n ur dun garch dee. laliinhan bas hasguudiig tetgeed bdag. muugiin yor
Nishe gej Germanii pilosopichiin onol yavsaar baigaad Gitleriin garaar hergjseniig 2 dain gedeg getel Nishe yhehiinhee omno bi Burhan baihgyi Hrist hudal gej helseneeree hyn torlohtond ih gai tarilaa hemeen haramsah ter yed negent oroitson baijee gej temdeglegdsen baina
Hamgiin ayultain ni shashingui baih!
хамгийн аюултай нь мухар сүсэгтэй байх
Hrist bolon mvnii shashnaas ylsaa awrah heregtei. Bolowsroliin yaamaar dvvren mvnii shashintanguud. Ter nasanbayar gedeg awgai svmiinhee hurungiig zawshij dund surguuliin hvvhdvvded shashnii nomloloo oruulah daalgawsrtai suuj bgaa.burhanii shashin bol hamgiin shinjleh uhaanch shashin
Niigem uls orniig eryyl surgaal buyu ta nariin yzen yadaad baigaa Hristiinhen avrana.Myynii shashin bol hynii zali meheer zohiogson shashin.Burhanii shashin bol odooch bidnii oyun sanaagaar byteegdej baigaa gyn uhaan .Burhan shinjleh uhaan hoyoriig salgaj oilgovol Mongolchuudad heregtei ymsan
amidralin xund xezuu zuil toxioldxod oorigoo udirdaj zalj chadax chadbaraa aldaxad xurgex xun cetgel canaani zoblongoo lamruu ochij baaxan mongo ogch sculuuln uxex zag bolcon bol myngan burxanch tuclaxgui gedeg baital lamruu guigeedl oorigoo xuraadl bux ym zogcon oor zch baixguig uxaarch chadaxgui neg xecegl ybdag xumuuc ezeg exiixee scarild xeden jil ochix erxee lam naraar zaalgan tiim teneg zam zaadag lam nar bolix xeregtei biscuu ectoil amitnaac dor uxaantai gebel buruutax boluu....eo xunii zoblongoor amidrax xuceltei gebel bac boloxgui boluu unscdag nomo unscaad morooro cumdeel baij boldoggui ymuu---mergech tologch uzber xixee bolix xeregtei ym biscu ner xundee aldaj duuclaa biscu lam nara .....
End neg yumiig todruulj yalgaj salgah heregtei bolov uu? Shariin shashin duraaraa durgiad baigaa yum bish ee. Harin lam huvraguud mun meregchin tulugchin geh met shashinii ner barisan humuus hunii halaas hoosloh setgelgeetei bolchihjee. Ter devshuulj bui lam huvragiig ´zegzleh´ sanaa bol yahiin argagui zuv uu. Gehdee diplom ene ter gej tuilshrah ni haishaa yum. Lam baih erh, uureg, todorhoi shalguur jurmiig togtooj il tod bolgomoor yum.
90-ээд оны эхэн үед шашиныг дэмжих зорилгоор сүм хийдүүдийг татвараас чөлөөлж байсан одоо тэгвэл манайд шашин бараг бизнэс болтолоо хөгжөөд бөйнө иймд сүм хийдүүдээс бизнэмэнүүдээс авдаг бүх татварыг авдаг болох хэрэгтэй тэгээд ч шашины дээд сургууль төгсч байгаа сурч байгаа лам нараас суурь боловсролын шалгалт аваад үзээрэй л дээ 10 жилийн сургуулийн 5-р ангийн ч боловсролгүй залуус шашины дээдэд сурч байдаг юм билээ угаасаа суурь боловсролгүй хүн дээд боловсрол эзэмших гэж юу байдаг байнаа боловсролын яам үүн дээр анхаарал тавих цаг болсон баймаар юм даа би гадаадын нэлээд ороноор явж үзлээ гэтэл манайхан шиг ном уншуулна засал хийлгэнэ гээд хөлсөө цувруулан очерлөж зогсдог орон байдаггүй л юм билээ сүм хийдэд хүмүүс ороод мөргөж залинараад сэтгэлээ ариусгаад л гардаг тийм л газар байдаг юм билээ
MONGOL hun ubdouj zoboh,uhehed lam,buu nar zooldog boljdee!tuunii orond vorchin ueiin shinjilgeenii 1 tom tub barichihbal mongol huon ubchnuu eruuljuuleed ydaan amid yabah bysyy?!
Ebropiin sum hiid ni sain dyriin haayaa ochij zalbirdag buguud bysad ued bysdad hoolhuns taraadag,bichig useg,hel zaadag tiim l gazar bolson bdag umdaa
Sarandabaa gej abgaih humuusiig ailgaj tashyyrdsaar bgaad anh horoolold gants uruu bairtai bsan hun odoo buur tom sumtei,mashv toom housetai bolson ni uyniih be?! Uuriin huchind itgedeguii mongolchyydiin tolgoig sain erguulseniih bizdee?! Suuliin ued Orosiin zun bilegten gej heden huuramch realiti shownii ezduud mongolchyydiig jyyrah
Odoo buur Orosiin heden zun bilegten gesen nuhduud irj mongolchyydziin mungiig salgah bolj! Yasan ch hyyrtaj hanadagiui humuus be?! Mongol,Oros 2 -t l amidral hund bgaa tyl tuouniig ashiglaj heseg hun bayajsaar l bn.getel unuug hurtel ubchin tysdagaaraa tysaj,zobdogooroo zobj,ubchin,habdar,uhel urgejilser lbn.Haana hun uurtuu itgelgui,bolobsrol nimgen bn tend l maani,megzem,lam,buu,sybarga,....enet ebropt sum hiid ni hunii uheh,shine huuhed zagalmailah,haaya hyrim eslol,hool huns muutai humuust haluun hool uguh zeregt uilchilj bn.Unuu ued arabiin ornuudad het ih shashinjsanaas bolj shadhin hoorondiin dain bolj engiin nomhon irged ni helmegdej bn.Mongolchuud tsuuhun.Usuj byi zaluu ue ee ene olon shashinii uzel syrtalaas hamgaalahgui bol zaluu ueiin tolgoig erguulj ieldeb hybtsas,goe nom,angli hel une tulburgui zaah zergeer eldbiin uzeld abtyylj tyhain ylsiin bodlogo ard ni yabagdaj baidagiig bid Solongos ylsiin olon kino,sum hiidiin uil ajillagaanaas ni meddeg bolson.odoo mongold solongosyyd l ezen haam met aahiltsgaah bolson ni tednii restoran,zoogiin gazryyd,tefnii sum hiifees harj bno.ene buhniig tur zohitsyylahgui bol bolohoo bsang Elbegdorjoo chi harj bgaa bizdee?! Het ih tyilshiral uynd hurgedegiig uuruu ylsiin ezen bolohiin tuluu ard tumnee buh talaar haytad,solongosiin haraat bolgoh shahsan ,uuriin erh uashigiin tuluu ard tumnee zoliosloson hamgiin hargis -ylsturch bol Elbegdorj ,P.Ochirbat ,terguutenguud mun gej bid boddog bolloo.Uuniig Ouy Tolgoig ongon huuhenee hatid ugsun,erguulj ongonoor ni abch chadahgui bolson gej helsen ug ni notlodog.Bitgii Mongoliin ard tumen,naylh urseer min,tednii tarhi tolgoigoor,medreleer ni toglood bgaach!!! Suuldee buur lam,buu,heden yls turchid ni toglood duuslaa.ene ylsiin uudtei,ungutei heden medleg bolobsroltoi yhaalag humuus ni ene tyhai anhaaryylj bichij bhad hatsaj zuhdeg heden haraalchid ni hatssj zuhehee zogsooj uy bilee,uy unn bn gej tarhi tolgoidoo vbodoh ni zuitei bh.Choi -hamba gej muuhai lam arrd tumendee,yadarsan zudersen hoolgui honoj bgaa humuustee byan uildej bn gej hudlaa maani gubtenehiin orond ayga haluun shul ugch bai!!! Ter l jinhene bodit byan shuu! Hun munh bish.Choi-hamba ta ch munh bys.uuniig sain bbod.Mun arhinid orson humuusiig emchleh "1 byanii emnelg baigyylsan ch bno,esbel huuhded zoriylj nomiin san baigyylj byan hiibel ter l bodit umdaa! Hamba gyai ta gum bodno bgaa ain!!
ene asuudal ch yarvigtai l daa
Kkk. Galzuu hunii temdeglel shig. Professor gechihjee bas... Uuruu harin jaal um unshij sudalj baival yasan umbede.
sain bod. unenii or bga biz de. yumiig olon talaas ni bodoj sur
Mongold tangad nomiig Mongoloor unshdag bolgoh sanaag demjij baina.Hamgiin gol ni ene amidraliig zovlon hemeen setgej vinain yosiig sahih yostoi lam nariig ehner avch ene ertuntsiin bohirtoi hutgaldan ungu mungu uhen hatan huutseldehiig boliulah yostoi.Mongol lam nariin shutdeg mun chanar ni huuramch,hudalch,dur esgesen, niigmiin bayalag buteedeggui,ard tumniig sorj muljin amidrah Tubd shashnii shinj chanar yer ni bol uurchlegdeshgui,zul untrahiin umne badamlan asdag shig Mongold tugen delgerch baina.Tegeed odoo negmusen untarna.
Профессорт баярлаж байна. Саран даваа сүрхий юм бол МАН болон бусад авилгачидыг цээрлүүлээд өгөөч. Бас цуурхалаар завшсан мөнгөө ядууст ил тод хандивлаач.
Хїмїїс ээ удахгїй багш нь энергийн бясалгал хийж мєнгєний биш долларын даллага авна 300 орчим мянган тєргєгтэй ирвэл тэр хэмжээний доллар болгох шидтэй тарни заана. Хїний тоо хязгаартай тул яараарай. ТВ-8с асуу. Сарандаваа , 2013/09/08 19:07:16
Ta manai niigemd bgaa bodit bdliig ih unen zuvuur bichsen bna. Tanid ih bayarlalaa. Hunii sn shan amidrah huvi zaya TANII GART BNA. MGL chuudaa SURCH, HUDULMURLUJ, Urgelj UURIIGUU HUGJUUL.... tegvel bid shan amidarna. Amidral gej TEMTSEL... SHAN AMIRALIIN TULUU ZUTGE, TEMTS TEGVEL CHI YALNA..... uuriin huvi taviling hund bitgii DAATGA...
Áèäýíä ÿã íîì çàð÷ìààð íü õèéæ ÷àääàã þó áàéíà.Á¿õ þìûã ìîíãîë÷èëæ áàéãàà íü ýíý ãýæ ãóéâóóëäàã.Øàøíû ¿çýë óðñãàë áàéñàí ÷ ãóéâóóëíà,óëñ òºðèéí îíîë áàéñàí ÷ ãóéâóóëíà,ìàøèí òåõíèê áàéñàí ÷ ãóéâóóëíà.Ýíý çàâõðàëàà ìîíãîë÷èëñîí ãýæ õààöàéëíà.Ìàíàéä øàøíû àëü ÷ óðñãàë òóéëøèðñàí ýñâýë çàâõàðñàí õýëáýðýýð áàéõààñ ãàäíà ÌÀÍ-ÀÍ ãýäýã "íàì"-óóä àðä÷èëàë,ñîöèàë-äåìîêðàò ¿çýë ãýæ þìûã á¿¿ð õ¿í òàíèõûí ýöýñã¿é ýðýìäýã þì áîëãîîä õàÿ÷èõñàí áàéíà.ßìàð ñàéíäàà ä¿ð ýñãýñýí õóóðàì÷ àðä÷èëñàí óëñ ãýñýí öîë ãóíøèí àâàõ áèëýý.ßã òýðýíòýé àäèë øèíæëýõ óõààíû îíîë,áàðèìò íîòîëãîî,¿çýë áàðèìòëàëä ¿íýí÷ áàéõ ¸ñòîé "ýðäýìòýä" ìààíü õýí ýðõ áàðèã÷ áîëíî,òýðíèé õ¿ññýíýýð áàðèìò íîòîëãîî ¿éëäýæ ºäºð õîíîã ºíãºðººæ áàéíà.ýëáýãäîðæ ãýæ íýã Ì¿¿íèé øàøèíòàé çîëáèí ïèç.. ãýõýä ìîíãîë áîë ñîëîíãîñ ìºí ãýñýí ä¿ãíýëò ãàðãàõûã ØÓÀ-ä ¿¿ðýã áîëãîñîí þì óó õààøàà þì,ñ¿¿ëèéí ¿åä "ýðäýìòýä" èéì ë þì ÿðüæ ñóóõ áîëæ.Óäàõã¿é àëòàíõóéã åðºíõèéëºã÷ áîëâîë ØÓÀ-èéí "ýðäýìòýä" ìîíãîë÷óóä áîë ò¿ðýã ìºí ãýñýí íîòîëãîî ãàðãàõ ãýæ ç¿òãýõ áèç.Ýðäýìòýä ýõëýýä ýðõ áàðèã÷ íàìä áèø õàðèí æèíõýíý øèíæëýõ óõààíä ¿íýí÷ ãýäãýý íîòëîîä áóñäàä ¿ëãýð ¿ç¿¿ë÷èõ.Òýãñýí öàãò ëàì,Ẻ,õðèñòèéí íîìëîã÷ áîëîí øèíæëýõ óõààíû ç¿òãýëòýíã¿¿äèéí ÿëãààã îëæ õàðàõ áîëíî.Ýñ òýãâýë ìîíãîë ýðäýìòäèéí "øèíæëýõ óõààí" Ẻ㺺ñ ÿëãàðàõ þìã¿é ãýäãýý íîòëîõîîñ öààøã¿é.Òà íàð øèíæëýõ óõààíä ÿàæ õàíäàæ áàéãààã Ìîíãîë ãàçàð êîìïàíèé çàõèðàë ìÿíãàíáàÿð ãýäýã õ¿í ôèçèêèéí øèíæëýõ óõààíû äîêòîð öîë àâñíûõàà äàðàà äýëõèé ñºíºõ íü ãýæ àéãààä õºäºº ãýð áàðüæ àìüäàðñàí áàðèìòààð õàðæ áîëíî.Òýð äîêòîð òýãæ áàéõàä Õºâñãºëèéí öààòíû óðöàíä î÷èæ àìü ãàðàõ ãýýä ÿâñàí áîëîâñðîëã¿é õàðàíõóé ýëáýãäîðæèéã áîë õýëòð¿¿ëæ áîëîõ þì.Òýð áîë þóí äîêòîð,ôèçèê ãýæ þó áîëîõûã ÷ ìýäýõã¿é àìüòàí þì ÷èíü.Äýëõèé ñºíºõºä õºäºº ¿ëäýõ ¿¿ ýðäýìòýä ýý.Õàðèóëàà÷.
manai shashin bol zovj shanalsan yadarsan hunees mungu nehej nom grj unen hudal ni medegdehgui hachin yum unshdag hamgiin balai shashin
Буяны үйл хийж байгаа хүн сүсэгтэн олны өргөл барьцыг өөртөө авдаггүй буяны үйлсэд хандивладаг ёстой, эс тэгтээс бурхан биш чөтгөр болдог. Нөгөө тамын үүдийг тагладаг тэмээн тавагны үлгэрийг мэднэ биздээ.
myyhii shashin gedeg hi aimaar zalyy ulsuudiig elsyyleed daraan nizargag shtt/.
Mongolyn tor odoo ene zambraagvi muxar svsegiin ex bulag bolson shashinuudyn esreg xvch xereglex cag n bolsoon ! Xarin yaj ?
Inghed shariin shashin shig burhan hiij amiluuldag hun bnuu.uulni burhan l huniig buteesen l bmaar yum.tegeedch burhan gedeg chin biyet zuil bish shudee.hench garj yarij chadahgui za
biyegui yum biyetei yumiig yaj bii bolgoh uu? shal hooson yum zohiochihood tuundee naidaad erguu amitan
buteesen l yum bol bid nar shig bid nar jishee n mashin technik buteesen geed haruuldag shig garch ireed haruulah heregtei? haha
oyun uxaanii xubisgal xeregtei.Ene erdemten gegch gaixax bish xiix l yostoi bolow uu?
Их зов санаа байна Энэ хамба ламууд нь уунийг нэг сайн уншиж дугнэлт хийгээсэй дээ шашинийг нэг торлийн бизнес болтол нь монголчууд л хогжуулж байна хичнээн олон хийд дацангууд байгуулж хичнээн олон залуус юу ч хийхгуйгээр уншиж байгаа зуйлийнхээ утгыг ч ойлгохгуйгээр зуурэмэглэж сууж амар хялбараар монго олдог аргаар амьдарч байгааг тооцож узмээр
Буяны үйл хийж байгаа хүн сүсэгтэн олны өргөл барьцыг өөртөө авдаггүй буяны үйлсэд хандивладаг ёстой, эс тэгтээс бурхан биш чөтгөр болдог. Нөгөө тамын үүдийг тагладаг тэмээн тавагны үлгэрийг мэднэ биздээ.
Төвд шиг л болж байгаа нь үнэн. Шүтээд шүтээд төвд шиг л ... Хэлэх юм алга даа
Түвэд мөхөж байгаа үндэстэн жил бүр хүн ам нь цөөрөөд л яг 21оны өмнөх Монгол шиг.Тэгсэн хирнээ тэнд байгаа манай монголчуудад яаж дээрэлхэж байдагийг ТВ-гээр харж, сонингоос уншаа биздээ.Харин манай лам нар л сүжрээд байдаг учрыг нь олдоггүй.
Түвэд мөхөж байгаа үндэстэн жил бүр хүн ам нь цөөрөөд л яг 21оны өмнөх Монгол шиг.Тэгсэн хирнээ тэнд байгаа манай монголчуудад яаж дээрэлхэж байдагийг ТВ-гээр харж, сонингоос уншаа биздээ.Харин манай лам нар л сүжрээд байдаг учрыг нь олдоггүй.
Түвэд мөхөж байгаа үндэстэн жил бүр хүн ам нь цөөрөөд л яг 21оны өмнөх Монгол шиг.Тэгсэн хирнээ тэнд байгаа манай монголчуудад яаж дээрэлхэж байдагийг ТВ-гээр харж, сонингоос уншаа биздээ.Харин манай лам нар л сүжрээд байдаг учрыг нь олдоггүй.
mongoliin lam nar zalhuu thagaan gartai doditoi u ch hiideggui tiim bolohoor 32 ond aluulahgui u boonooroo
Монголд үнэнийг бичдэг, эрүүл сэтгэдэг хүн ямарч гэсэн байгаа юм байна.
Шарын шашны Монгол үнднэстэнд гүйцэтгэсэн эерэг,сөрөг үр дагаварын талаар бүр төрийн хэмжээнд ярих цаг аль хэдийн болсон. Манжууд:Монголын эзэнт гүрнийг мөхөөхийн тулд нэг бүрээ татахад бүрэн зэвсэгтэй нэг цэрэг гардаг бол нэг дун үлээхэд нэг орхимжтой лам гардаг болгоно гээд түүндээ хүрсэнээс эхлэх хэрэгтэй.Бас алтан ургийнханы бүр алтан ургийханы шүү 7000 бөөг нэг дор шатааж байсан түүх ч бий.Гэхдээ би шарын шашныг хэрэгггүй гээгүй зөв замаараа хөгжөөсэй гэж хүсч байна.Лам хүн сүсэгтэнээс өгсөн өргөл барьцыг өөртөө авах ёсгүй, алт мөнгө эрдэнэс эдлэж,үнэтэй хувцас өмсөх ёсгүй,ийм тохиолдолд ид шидгүй болдог, энэ талаар Богдын лүндэнд ч бий, сая Ажаа гэгээнч хэлсэн байна билээ.Тэгэхэд манай лам нар яаж байгаа билээдээ.Манайд лам нар гэж нилээд ихэмсэг зан авиртай чинээлэг давхрага буй болж байх шиг байна.Миний бодлоор эхний ээлжинд өглөг барьцтай холбоотой асуудлыг зохицуулаад орхивол бусад асуудлыг шийдвэрлэх эхний алхам болно.Бас уншлагыг үндэсний хэл дээр болговол мухар сүсэгийг ухамсартай шүтлэг болгох эхний алхам болно.Эс бөгөөс асар удалгүй бусад шашинд түрэгдэн эзлэгдэх болно.Манай сүм хийдүүд буяны бус бизнесийн байгууллагууд, лам нар бизнесменүүд болж хувираад байна шүүдээ.
Шарын шашны Монгол үнднэстэнд гүйцэтгэсэн эерэг,сөрөг үр дагаварын талаар бүр төрийн хэмжээнд ярих цаг аль хэдийн болсон. Манжууд:Монголын эзэнт гүрнийг мөхөөхийн тулд нэг бүрээ татахад бүрэн зэвсэгтэй нэг цэрэг гардаг бол нэг дун үлээхэд нэг орхимжтой лам гардаг болгоно гээд түүндээ хүрсэнээс эхлэх хэрэгтэй.Бас алтан ургийнханы бүр алтан ургийханы шүү 7000 бөөг нэг дор шатааж байсан түүх ч бий.Гэхдээ би шарын шашныг хэрэгггүй гээгүй зөв замаараа хөгжөөсэй гэж хүсч байна.Лам хүн сүсэгтэнээс өгсөн өргөл барьцыг өөртөө авах ёсгүй, алт мөнгө эрдэнэс эдлэж,үнэтэй хувцас өмсөх ёсгүй,ийм тохиолдолд ид шидгүй болдог, энэ талаар Богдын лүндэнд ч бий, сая Ажаа гэгээнч хэлсэн байна билээ.Тэгэхэд манай лам нар яаж байгаа билээдээ.Манайд лам нар гэж нилээд ихэмсэг зан авиртай чинээлэг давхрага буй болж байх шиг байна.Миний бодлоор эхний ээлжинд өглөг барьцтай холбоотой асуудлыг зохицуулаад орхивол бусад асуудлыг шийдвэрлэх эхний алхам болно.Бас уншлагыг үндэсний хэл дээр болговол мухар сүсэгийг ухамсартай шүтлэг болгох эхний алхам болно.Эс бөгөөс асар удалгүй бусад шашинд түрэгдэн эзлэгдэх болно.Манай сүм хийдүүд буяны бус бизнесийн байгууллагууд, лам нар бизнесменүүд болж хувираад байна шүүдээ.
Ymarch shashin ajil hiihgui sanaa amar amidarah gesen humuusiin boognorol. Mongoliig Tovd shig bolgoh gesen horon bodlogoor demjigdej baigaa. Olon l humuus shashind itgej baival elit heseg duraaraa ulsiin baylgiig huvaan avhad ni amar hylbar bolj baidag shuu dee. Yher mongolchuud aa
ali ch burhaniig magtaj muulsanaar mandan buurdag yum bish heii setgel zyrhend yamar burhan orshij baina gedegees byh zyil hamaarna tyynees magtah muulah ali ni ch hamaagyiee minii setgeld budda baina bi tyynii nomloloor sain yabj bna ene l hamgiin ih hamaatai
BURKHAN GEJ BAIHGUI BAIVAL ZUVHUN CHINII OYUN UHAAND L BNA. ESVEL BURKHAN AJLAA HIIHGUI BNA. HUN TURULKHTUN BARAG UUSSEN ZAGAASAA L BURKHAND ITGEJ IRSEN. GETEL HEZEE CH AMAR AMGALAN AMIDRAL ERIN ZUUNIIG UDEJ BAIGAAGUI. ENE BOL UURTUU ITGELGUI GENEN HUMUUSIIN ITGEL. JISHEE NI HITLER OLON ZUUN HUMUUSIIG, HUUHDUUDIIG SUM DOTOR NI SHATAAJ BAIHAD BURKHAN YAGAAD TUSALSANGUI VE? MUN ARAB-IIN ORNUUDIIN EN EOLON DAIN DAJIN YAGAAD ZOGSOHGUI BNA VE? HICHNEEN OLON GEM ZEMGUI HUMUUS HORVOOGOOS HALIV? TAILBARLAAD UGUUCH?
Radnaabazariin niitleld avahch ym baina hayahch ym baina yund herseldene ve.Budda bagsh minii shashind gadnaas daisangui dotroosoo daisantai gej helsen.Gadagsh chiglesen busdad horlolgui harin busdiin tusiin tuld horloliig tevchdeg.Tiim bolohoor Burhani shashintai hun bogon lam nar bolgon es zui yvdal moriig zov avch yvbal buh ym zov bolool yvchihna.Manjuud mongoliig barih zalgih ezleh zorilgoor Burhani shashin delgerehed hicheesench esregeeree Burhani shashin Mongoliig avarsan tuuhtei ene estoi Mongoliin buyan zaya bailaa.Odoo manj baina uu? Baihgui!!! Tangad baina uu? Baihgui!!! Har sanaa bie ee otoj muu uil ezenee barna gedeg ym shuu Mongolchuudaa.Hristiin shashin bidnii undes yzguur bish.odoo tegeed es zanshil tuuh soel zan zanshil udam ugsaa buhl ariun nandin bolgoniig min uguisgej hariin uzeliig yrj surtachilj tarhi ugaaj bna.Zus n Mongol ch zurh setgeln hariin uzeleer tsovtson tsoovor chononoos ayultai tsoovoruudiig yah ve Mongolchuud min.
Түвэд мөхөж байгаа үндэстэн жил бүр хүн ам нь цөөрөөд л яг 21оны өмнөх Монгол шиг.Тэгсэн хирнээ тэнд байгаа манай монголчуудад яаж дээрэлхэж байдагийг ТВ-гээр харж, сонингоос уншаа биздээ.Харин манай лам нар л сүжрээд байдаг учрыг нь олдоггүй.
Түвэд мөхөж байгаа үндэстэн жил бүр хүн ам нь цөөрөөд л яг 21оны өмнөх Монгол шиг.Тэгсэн хирнээ тэнд байгаа манай монголчуудад яаж дээрэлхэж байдагийг ТВ-гээр харж, сонингоос уншаа биздээ.Харин манай лам нар л сүжрээд байдаг учрыг нь олдоггүй.
Zarim negn zuiln zuvch zarim negn bolomjgui zuil.ul medegdeh hel geh yum.uuruu mongol helee medhuu? Ehleeed mongol hun bolchood mongol bichgeeree unshij bichin yarij surchaad daraan burhanii nomiig bugdiin mongol deer unshij bolno.burahnii nomiig uzeed gavij avch baij saya ter adistaasaa ug gej turiihend helmeer bna.choijamts ugaasaa yamarch ajil hiihgui baigaa shuuu
Tangad hari hel gedgiig zurdeg har tubd Lhasdaa ochood Gandan uulaa eleglen murgej toiroh gantshan ajlaa hii.
ter mgl-bichig ene tybd yseg 2 chin shal uur zyil ene deed 68345981 gex balai xynentser guai..bas neg baas ch yumuu xir ynertyylsen balai xynii neg bololtoi.yxsen atsni chin burxanii nom be..
Ene erdemten ah ter ardiin huvisgal ardiin nam chini mongoliin shashiniig ustagaj muhar susegiig uldeechihseniig meddeggui bolotoi commu.ist bn
ýíý á¿ãäèéã ººãø¿¿ëæ áàéãàà õ¿ì¿¿ñ áîë æèï óíàñàí îþóíû òîëãîé áàéõã¿é áèçíåññìåí ãýæ ººðñäèéãýý íýðëýã÷ õ¿ì¿¿ñèéí õèéæ áàéãàà àæèë
Би дээд сургуульд багш байхад миний шалгалтанд 2 удаа унасан уул уурхайн ангий оюутан нэгэн том сүмийн дээээс 2-т ордог лам болсон байсан. Ээжийнхээ шахалтаар гэртээ лам ирүүлж ном уншуулах болсон тул хамба ламдас нь гуйхад хамгийн сайфн ламаа явуулья гэсэн. Гэтэл миний хичээлийг яаж ч заагаад ойлгоогүй тэр нөхөр, миний зам мөрийг зааж, гай тотгорыг арилгаж, хийморь лундааг дээшлүүлэхээр ирж 2 цаг ном тонгойн уншиж, ээж дүү нарыг маань тойруулж суулган сүрийг бадруулж, өргөл барьц авахдаа ном заалгаж байсан багшаа огт таниагүй юм. Ингээд би өөрөө хэлж танилцаад хэдийдээ ийм лам болсныг асуувал их удаагүй, шашны сургуульд суусан, таны хичээл шиг зүйл заадаггүй. Та намайг сайн таньж, би таньсангүй гээд гарч билээ. Ээжийгэ бодоод юу ч хэлсэнгүй. Ямарч сүсэг бишрэл төрөх билээ. 2000 мянгаад жилийн өмнөөс сөнөсөн өөрсөөд ч ойлгохоо болсон түвд хэлээр бичигдсэн зүйлийг цээжилснээ уншиж байгаа гэж бодохоос тэр зүг рүү зүглэснээс згээр л байж байсан дээр. Үнэндээ нидерландад хамгаалсан сайхан инженер бөө болох онгод дуудуулна гээд ажлаа хаяж явах гээд байгаа бодохоор үнэхээр харамсалтай. Монгол хүн яагаад баялаг бүтээхийн оронд баялагийг хулгайлах, залилах, дээрэмдэх, мунхруулж өргөл барьцаар авах аргаар амьдрах нь хамгийн өндөр бүтээмжтэй хөдөлмөр гэж үзэн үүнийгээ сайн үйл гэж үзэх болов оо. Өөрөө адгуулж өсгөн, удамшуулж, ардын ухаанаар селекци хийн гаргаж авсан, эцэг өвгөөс уламжилж авсан сайн угсааны хурдан морь адууг нь хулгайлж хөөн ашиг хөөсөн шилийн муу хулгайчид хөшөө босгон очиж адис авдаг ийм хөгийн сэтгэлгээтэй байдаг байна. Тусгаар тогтнолыг нь булшлах дайчин чанрыг нь устган дарах домын чанартай суврага хөдөөгийн талаар дүүрлээ. Завханы Санжмятав сурагчдын дотуур байрны оронд 108 суврага босгож байгааг ойлгож байна. Сүсгэн дээр наадаж их хуралд гарах эвлэлийн ажилтны овсгоо. Тэхлээр эрхэм абугайн бичсэнд үнэний тал маш их байна. Иргэний боловсрол, зөв монгол хүн, гэрийн боловсрол, иргэнэшлийн боловсрол, хуулийн боловсрол, шинлэх ухааны боловсролыг өндөрт тавьдаг орны 5 хувиас хэтрэхгүй хувь нь л шашин шүтдэг юм. Дээр нэг хүн хэлсэн байна. СҮМ ХИЙД Түвд хэлтэй ном уншуулж засал хийлгэх нэрээр татвар тушаадаг газар биш ухаарч гэгээрэн сэтгэлээ ариусгадаг газар байх ёстой. Ватиканд орж үзэхэд агуу том баг бишгүүрийн аянд олон хоолойгоор найрал дуулан, Бахын аянд гэгэн Пётрийн чулуун сүм хүнгэн уншлагын аянд сүсгтэнгүүд нь сөхөрч нүдээ анин үнэн сэтгэлээсээ сөхөрч нүглээ наманчилж байгааг харахад бишрэх сэтгэл төрдөг юм билээ. Манайх дэндүү мухар сүжигт живлээ. Баруунд мэргэжил эзэмшсэн ШУ-ны боловсролтой улсууд бөө болно гээд явж байа гэдэг жинхэнэ Монголын эмгэнэл
Хїмїїс ээ удахгїй багш нь энергийн бясалгал хийж мєнгєний биш долларын даллага авна 300 орчим мянган тєргєгтэй ирвэл тэр хэмжээний доллар болгох шидтэй тарни заана. Хїний тоо хязгаартай тул яараарай. ТВ-8с асуу. Сарандаваа , 2013/09/08 19:07:16
шашины хуулинд сүм хийдийг хэн ч байгуулж болно гагчүү тэр нь олон нийтийн өмч байна гэж оруулах хэрэгтэй байна даа тэгэхгүй бол хэн нэг ямар ч боловсролгүй зальт этгээд сүм хийд байгуулаад түүгээрээ бизнес хийдэг болсон байна зөвшөөрлийг нь //олон нийтийн өмч // гэж олгож байх нь зүйд нийцнэ
Amar argaar yu ch hiihgui belenchilj amidrahiin tuld hiided lam boldog. Shashnii surguuliig haah heregtei
Lalariin lamuud sunutugei.. Mongol oron ariusah boltugai.lam nariin orond hurz barisan ajilchid mongoliig hugjuulne
Социализмийн үеийн Ж.Раднаабазараа гэж хөөрхий.
яасан үнэнийг чинь хэлсний төлөө боож үхлээ юу муу шар хувалз чинь
Шарын шашны Монгол үнднэстэнд гүйцэтгэсэн эерэг,сөрөг үр дагаварын талаар бүр төрийн хэмжээнд ярих цаг аль хэдийн болсон. Манжууд:Монголын эзэнт гүрнийг мөхөөхийн тулд нэг бүрээ татахад бүрэн зэвсэгтэй нэг цэрэг гардаг бол нэг дун үлээхэд нэг орхимжтой лам гардаг болгоно гээд түүндээ хүрсэнээс эхлэх хэрэгтэй.Бас алтан ургийнханы бүр алтан ургийханы шүү 7000 бөөг нэг дор шатааж байсан түүх ч бий.Гэхдээ би шарын шашныг хэрэгггүй гээгүй зөв замаараа хөгжөөсэй гэж хүсч байна.Лам хүн сүсэгтэнээс өгсөн өргөл барьцыг өөртөө авах ёсгүй, алт мөнгө эрдэнэс эдлэж,үнэтэй хувцас өмсөх ёсгүй,ийм тохиолдолд ид шидгүй болдог, энэ талаар Богдын лүндэнд ч бий, сая Ажаа гэгээнч хэлсэн байна билээ.Тэгэхэд манай лам нар яаж байгаа билээдээ.Манайд лам нар гэж нилээд ихэмсэг зан авиртай чинээлэг давхрага буй болж байх шиг байна.Миний бодлоор эхний ээлжинд өглөг барьцтай холбоотой асуудлыг зохицуулаад орхивол бусад асуудлыг шийдвэрлэх эхний алхам болно.Бас уншлагыг үндэсний хэл дээр болговол мухар сүсэгийг ухамсартай шүтлэг болгох эхний алхам болно.Эс бөгөөс асар удалгүй бусад шашинд түрэгдэн эзлэгдэх болно.Манай сүм хийдүүд буяны бус бизнесийн байгууллагууд, лам нар бизнесменүүд болж хувираад байна шүүдээ.
1921 ond hiisen huvisgaliig anhnaas ni demjij tsugluulsan hun hen baivaa 1911 ond Mongoliig hyatadiin dooroos gargah ih zoriligiig hen sanaachilj Mongolchuudiig udirdan zohiosn be ene buhniig bas medehgui yu 8 bogdiin zutgel oroltsoo baih shuu eniigee bas durdaach ee . 39 onoos umnu shashiniig sudalj medsen hun Mongold zunduu ih bjee tedniig eserguu gej ustgaj bsan shuu dee adiin namiig uusgen baiguulsan anhnii 7 giin heden lam bsan be medeh hun bna uu . 39 ond 40 garan myangan lam nariig jinheneer ni ustgaj alsan shuu dee ene baga too gejuu heden zuunii umnuh yum bicheh hereggui ee 100 dotor bolson gashuun yum bicheldee 100 jild bolson tuuhee medehgui baij olon 100 nii umnuh yum bicheh yum 1990 ond ardchlal garlaa geed Buddiin shashiniig turiin shashin geegui yum shdee tur ni shashinaa hundelj shashin turuu deedelne gesen bgaa shuu ternees yag buddin shashiniig geegui yum bna lee shdee tegej ner tsohson turiin shashin gej zarlasan bol harinch gadnii shashin ingej iheer orj irj zaluuchuud huuhduud baishingaas nisej uhehgui bsan yum daa.. 1990 ond ardchilal garaad hun buriig hucheer gandand ochij nom unshuulj bai gej alabdaagui ter humuust shashin heregtei bsan uchiraas ochson bhaa . Shashin medehgui baij shashinii talaar burahaa bolimoor Buddiin pilsop buddin shashin gej tusdaa bish shuu dee neg l uhagdahuuntai yum bna lee shdee hudalaa shaah yum hun bur iim erguu teneg bgaagiin ulmaas nariig huurch bna deer sanal bichsen humuus eh oron chini shar tolgoitonguudiinh boloh gej bhad shashin geed dotoroo heruul hiij bhiin ta nar uurusduu ochij huurtaj ter humuusee davaraaj baij ingej bichej yah gesen yum be chaddag chaddag hildee yum hiih dur chini hureed bgaa bol Mongold bgaa hujaa solongosuudiig huulduu chadagui shdee shaal hudalaa ih medsen humuus. Yu ve
Бурханы шашны тухай нийтэд нь яриагүй, харин манайд шашин зохих ёсоороо сэргэж байна уу, үгүй юу тухай мөн одоогийн лам нарын ёс суртахууны тухай л бичсэн байна шүүдээ. Бурханы шашныгаа цэвэр ариунаар нь авч үлдэхийг хүсч байгаа лам хар хэн боловч эмзэглэх бус дэмжих ёстой баймаар.Бурханы шашнаа мөхөөе гэвэл дураар нь тавь, аварая гэвэл эртхэн засч залруулах нь зүйтэй.
Буяны үйл хийж байгаа хүн сүсэгтэн олны өргөл барьцыг өөртөө авдаггүй буяны үйлсэд хандивладаг ёстой, эс тэгтээс бурхан биш чөтгөр болдог. Нөгөө тамын үүдийг тагладаг тэмээн тавагны үлгэрийг мэднэ биздээ.
37 ond tiim yum hiigeegei bol butan boloh bsan yum
Balai tembuutei lamaa shuteed yavtsagaa balai pizda nar,nuguuhni urguliin mung,uur ni yanhan shaagaal ee pizda ee pizda gej,taadag lam bnuu gehees ireeduig meddeg lam gej haa bhavdaa,tiiml mundag yum bol zun bilegiin tulaand ortsogoo lalaruud mini
Хїмїїс ээ удахгїй багш нь энергийн бясалгал хийж мєнгєний биш долларын даллага авна 300 орчим мянган тєргєгтэй ирвэл тэр хэмжээний доллар болгох шидтэй тарни заана. Хїний тоо хязгаартай тул яараарай. ТВ-8с асуу.
Ene bolovsroltoi erdemtei hunii bichseniig unshij tungaah ni zuv shuu!!! lam nart deg jajag baih jostoi! odooni lam nar huviin mungunii sonirholtoi, jinhenees ni bujan hiij hund tus bolohoosoo mungu tugrug l nudend ni haragddag bolson ni unen shuu!!!Zarim lam gar utasni chenj hiigeed l zogsoj baina.Zarim ni mashin oruulaad l zarj baina.Lam hun naimaachin bolohoor jiriin bid tuuniig hundlehgui l bolj baina daa.Erdemtnii ug mash unen unen!!!Sanaluud ni zuv l baina daa.Huleen avch nevtruuleesei!!! Sain uils delgereh boltugai!!!!
The religion promotes a separation. Nowadays it is just the plain business entity. The more believe the more you hurt.
яаж яваад профессор болсийм болдо гэмээр л юм сараачиж. нэг тийм хайрцаглах гэсэн, нэгэн хэвэнд цутгах гэсэн сэтгэлгээтэй...
раднаа багш маш саХАН НИЙТЛЭЛ БИЧСЭН БАЙНА ЭНЭ АСУУДАЛ ЦАГ ҮЕЭЭ ОЛЖЭЭ МУХАР СҮСГИЙГ ДЭЛГЭРҮҮЛЖ МОНГОЛЧУУДЫН ТАРХИ ТОЛГОЙГ ЭРГҮҮЛЖ ДУУЛГАВАРТАЙ БООЛ БОЛГОХЫГ ХҮСЧ БУЙ ЦӨӨХӨН НӨХӨД БАЙНА ЭНД ИХ ХУРЛЫН ГИШҮҮД ДАРГА НАР ТЭТГЭВЭРТ ГАРСАН ДАРГА НАР ЗОХИОЛЧИД БАЙНАДАА АРДЫН НАМЫН ЗАСАГЛАЛЫН ҮЕД АЙМАГ БҮХЭН БУРХАН БАГШЫН ХӨШӨӨТЭЙ БОЛСОН ТЭГЭЭД МОНГОЛДЧУУДЫН АМЬДРАЛ ДЭЭРДВҮҮ ЭНЭ БАЙДЛААР УРГАШ АЛХААД БАЙВАЛ ТҮВД ОРОН ШИГ БАЛАР ОРОН БОЛОХ ЦАГ УДАХГҮЙ
ер нь бол үнэнийг бичжээ энэ уурлаад байгаа нөхдүүд бол яахав ойлгомжтой тогоотой хоол нь дундарчихгээд байгаа хүмүүс хүнийг хулихдаж байж амьдардаг нөхөд юм шашин бол арт түмнийг мунхруулагч хар тамхи мөн
Тун зөв сэдэв хөндсөн байна. Энэ нийтлэлд эмзэглээд байгаа хүмүүсийн тархи толгой нь эрүүлээр бичсэн зүйлийг хүлээж авах чадваргүй болчихоо юу эсвэл ойлгохгүй байгаа бололтой. Энд тэндгүй бөө төрж бөө гэдгээрээ хүмүүсийг рекетлэж байгаа болон рекетлүүлж буй хүмүүс эсвэл цагаан сарын дараа лам олж номоо уншуулх гэсэн хүмүүсийн их цуваа, мөн энд тэндгүй 100-ийн балыг 1000 аар зарахыг хичээж байгаа ямар нь мэдэгдэхгүй шашны залуучууд зэрэг хөл толгой нь мэдэгдэхгүй байгаа байдлыг цэгцлэх боломж уг нь манай гандан төвийнхөнд байгаа юу гэвэл байгаа ш дээ. даанч нөхдүүд энэ талаар юу ч хийхгүй байна.
21-р зууны монголчуудын шашин шүтэх зан үйл монголчуудын хамгийн доройтлын үе, хувьгалын эхэн үеийнхээс огт ялгарахгүй байгаад эмэгнэж, харамсч явдагдаа.
шашины дээд сургууль гээчийг төгссөн лам нарыг та нар нэг шалгаад үзээрэй дээд тал нь 4-5-р анги төгссөн зарим нь бол зүгээр л нэг бичиг үсэг гадарладаг нөхөд байдаг юм билээ 22 үгтэй өрөгдөл бичүүлээд үзтэл 17-г нь алдаж бичиж байгаа юм даа боловсролын яамныхан энэ сургууль дээр нэг удаа түвшин тогтоох шалгалт хийгээд үзэх хэрэгтэй дээ уг нь энэ сургуулийг төгсөгчид шашин судлаач төвд судлаач болж шинжлэх ухаанд хувь нэмэр оруулах л ёстой баймаар гэтэл зүгээр л хуралд ном ушдаг айлд очиж гүрэм хийдэг бааранд сууж архи пиво ууж буудалд хүүхэн авч ордог ийм л хүмүүс бэлдээд байгаа юм шигээ!!!
Îäîî ë ìàíàé Àðäûí çàñãèéã ø¿¿ìæëýã÷èä þìíû ¿íýí ó÷ðûã ãàäàðëàæ ýõýëæ áàéíà.1921 îíä Àðäûí çàñàã ãàðààä òîì òîëãîé ëàì íàðûí õºðºíãèéã õóðààñíû ó÷ðûã îéëãîâ óó.ßã îäîî ìàíàé õ¿ðýý õèéäèéí õàìáà áîëîí ýðõ ìýäýëòýé ëàì íàð ÿàæ áàÿæèæ õºëæèæ áàéãààã õàðààä òýð äýýð ¿åä áóþó 1921 îíä òîì òîëãîé ëàì íàð ÿàæ ýíãèéí îëíûã áîëîí äîîðä ëàì íàðûã äàðëàí ìºëæèæ, äàðàíãóéëàã÷ äàâõàðãûí ýðõ àøãèéã õàìãààëæ áàéñíûã îéëãîæ ýõýëæ áàéõ øèã áàéíà.Àðäûí çàñàã òîì ëàì íàðûã õýëìýãä¿¿ë÷èõñýí þì áèø ø¿¿.Ëàì íàð Áóðõàíû øàøíû àðèóí äýýä ¿çýë ñàíààã ãóòààí ,ýä õºðºíãº, ýðõ ìýäëèéí òºëºº ¿õýëäýõ áîëñíîîñ ¿éëèéí ¿ðýý àìñ÷ öýýðëýë õ¿ðòñýí þì.Òà íàð ¿íýòýé æèï õºëºãëºæ,¿íýòýé ÷àìèí ãàð óòàñ áàðüæ, õîðãîéãîîîð áèåý õóëäñàí,õàóñàíä àìüäàðäàã ëàì íàðûã ëàì ãýæ õàðäàã óó.Òýä á¿ãä ýõíýðòýé,õ¿¿õýäòýé ãýýä áîä äîî.Òýð ëàì íàð ýõ áîëñîí çóðãààí ç¿éë àìüòíûã íèíæ ñýòãýëýýð òýãø ýíýðýõ ¿¿,ýõíýð õ¿¿õäýý ýíýðýõ ¿¿ ãýýä áîäîîä ¿ç äýý.Áîãä ëàì Çîíõîâà Ëóâñàíäàãâà ,øàøíû ç¿òãýëòýí õóâðàãà õ¿í ýõíýð,õ¿¿õýäòýé áàéæ áîëîõã¿é ãýäýã çàð÷ìûã íîìëîñîí íü äýýðõ çàâõðàë ýðò ¿åä Ò¿âäèéí øàøíûã ãóòààæ áàéñíûã çàëðóóëàõ ãýñýí çîðèëãîòîé þì.Õàðèí ìàíàéä ëàì ãýõýä ëàì áèø õàð ãýõýä õàð áèø áàéõûã õóâðàãà ãýæ ¿çäýã áîëîëòîé.Øàøíûã áóñ øàøíû íýð áàðüñàí ëàì íàðûã ø¿¿ìæèëöãýýå.Àðä÷èëëûí ¿çýë ñàíààã áóñ àðä÷èëëûí íýð áàðüñàí óëñ òºð÷äèéã ø¿¿ìæèëöãýýå.Áóääàãèéí ÿëãóóñàí ¿íýí íîì ñóðòàë áîë õàëäàøã¿é àðèóí ãýäãèéã îéëãîöãîî.Òýð ñóðãààëä ýõ áîëñîí çóðãààí ç¿éë õàìàã àìüòíû òóñûã òýãø õè÷ýýõ òóõàé ñóðãàñàí áàéãàà áîëîõîîñ ëàì õ¿í õýðõýí õºëæèæ áàÿæèõ òóõàé ãàíö ÷ ¿ã ¿ñýã áàéõã¿é.Òîì òîëãîé ëàì íàð áóðõàíû àðèóí íîìûã ãóòààí çàâõðóóëñíûõàà ¿éëèéí ¿ðèéã ýäëýõ áîëíî ãýæ îéëãîõã¿é áàéõàä ýíãèéí îëîí ¿éëèéí ¿ðèéã ÿàæ ÷ îéëãîõ áèëýý.Õººðõèé ïðîôåññîð Ðàäíààáàçàð ãýõýä øèíæëýõ óõààí ñóäàëäàã ÷ Áóääàãèéí ñóðãààë õèéãýýä ä¿ð ýñãýñýí õóóðàì÷ õóâðàãûí ÿëãààã îéëãîõã¿é áàéõàä ýíãèéí îëîí îéëãîõã¿é íü àðãàã¿é ýý.
Óäàõã¿é ìîíãîë÷óóä ÷óõàã äýýä ãóðàâò ìºðãºõ áóþó Íàìî Äàðìàÿà,Íàìî Áóääàÿà,Íàìî Ñàíãàÿà ãýæ ìºðãºõºº áîëèîä ÷óõàã äýýä õî¸ðò áóó Íàìî Äàðìàÿà,Íàìî Áóääàÿà ãýæ ìºðãºõ áîëîõ íü ýý.Øàøíû ç¿òãýëòí¿¿ä ýý,òà íàð íýã þì áîäíî áàéãàà.Çàðèì ñàâñàã áèçíåñìýí ëàì íàðûí ýðõ ìýäýë áóëààëäñàí õýð¿¿ëèéã øàøíûã àðèóòãàí çàëðóóëàõ ¿éë ãýæ ýíä¿¿ðýëã¿é íîìûí óòãûã ÷àíä áàðèìòàëæ Äýýäèéí íîìûã Äýýä ÷àíàðààð íü àøèä àìüä õàäãàëàõòóí.
Энэхүү сэдвийг уншаад харамсах өрөвдөх сэтгэл төрлөө Яах аргагүй шашны асуудлыг эргэж даруй харахгүй бол болохгүй гэдгийг миний бие өнгөрсөн зууны ерээд онд төрийн хэвлэлд бичиж байснаа эргэн саналаа өнгөрсөн зууны эхэнд зууны нэг нь дутуу бичигтэй, зургааны нэг олбогт завилаастай гэж бичиж байснаас үзэхэд зургаан зуун мянган хүн амтай манай улсад лав нэг зуун мянган лам байсан бололтой гэтэл сүүлийн хорин жил сүм хийд лам нар яаж өссөний хараач үндэсний үйлдвэрлэлд эх орны бүтээн байгуулалтад ямарч нөлөөгүй өргөн олны өглөг буян шүтсэн амар хялбар орлого харсан өдий төдий хүмүүстэй боллоо Сүмд сууж хоол хороож байгаа тэр олон ид ажлын насны тарган цатгалан залуусыг хархад харамсмаар байдаг Миний бага байхад Лам хүн ном уншихдаа нүдээ аниад их амар дөлгөөн харагдаг байсан бол цагаан сарын дараа хийдээр орж засал хийлгэж явахад тэд бараг номоо марчих шахан залуу бүсгүйчүүдийн гуя хасыг шохоорхосон шиг байдаг юм билээХөдөлмөрийн сайдаа та нэг сайн судалгаа хийлгэмээр байна шүү
Нийтл Л бичсэн нехер галзуу юм шиг дайрч давшилсан доромжилсон байх юм. Эрдэмтэн хун юм бол соелтой хандах хэрэгтэй ийм нахалны байж болохуу?! Дагаж савж сэтгэдэл бичиж байгаа нехдууд ч тэр. Мэдээж алдаа дутагдал байгаа тэрийг олж харж мэдэрч байгаа бол ийм гарц байна тийм санаа байна хэрэгжуулэх боломж байна гэж эрдэмтэн гэх энэ нехер ухаанаа зарцуулмаар. Нийгэм еерее бухимдалтай байхад мунхаг улсыг хеергеж тэнэг юм бичуулээл. Соелтой байцгаа залуусаа бусдыгаа хундэл. Нийгмийн зарим хэсэг болж байгаа зарим хэсгээ шахаж зайлуулах ухаант хумууны ес биш. Буруутаж байгаа нэгэндээ боломж олгож туслах нь зуйтэй.
dan hristuud orood ymziin doromjiloj baihshiv dee mednee ugaasaa burhan shashnii tuhai niitlel bichheer hristuud bag bolj biagaad muuldag gej tanidag hun maani helj bileee ter unen bhaa yaahav burhan shashnaar mongoliin uls torchod denduu togoloson ni unen teriigee dagaad lam nar ha saigui ner hundii ni unagaj baigaan ch unen tehdee saihil sanvaaraa sain sahiad olon humuusiig zov zamaar yvuulaj baigaa hiid oron humuus zondoo ted nariig ni olj haraagui baij muulhaa turuund ni bodoh yumda erdemten mine
BURHAN SHASHIN BOL AGUU DELHII DAHIN SONIRHOJ ORJ BAIHAD MANAIHAN MUULAJ BAIDAG TED ZARIM NEGEN LAM LAM NARAAS SHALTGAALAH ALBAGUI OORSDOO MEDEH HERGTEI YUM OLJ MEDEH HERGTEI
ehleed sain bodotsgooyo ymar we hen heniig hucheer urdaa suulgaad nom unshaad bna we ta buhen oorsdoo l durtaidaa ochoo bishuu hen tanias heden tugrug zaawal awna gej helee we ta uuriinhoo duraar ugsun bj taarnaadaa lam nar lamuud gej ireed l guaglaad bna hen gedeg lamd gomdoo we hen gomdoogoo we ter l chuhal tuunees bugd shulam geed l dairaad bh uu erdenet huwarguudaa gutaaj bolohgui aldas bolno dutagal bna uu bna heseg butelgui nuhud bna u bna gehdee bugd gej tuilshraad demii bh uursduu ym unsh sudal bodoldoo
argagui eh ornoo bodson hunii ug baina daa. iim saihan bichsen iumiig ni iaj guivuulj gutaahaa shar luivarchid, munhragch nar medne, munhartsgaa, sonoson tovdiinhoo hoinoos
нийгэмийн хэг хэсгийг гадуурхаж байгаа юм бишээ үнэнийг л хэлж байгаа юм манай зарим хийдүүд сүм хийд гэхээсээ илүү бизнесийн байгуулга болчихоод байна жирийн л нэг жижээ хэлье цагаан сараар засал хийлгэхээр Дамбадаржаа хийд дээр очлоо 100 гаруй мянган төгрөг бичүүлчихээд дотогш орж номоо хаана уншуулах вэ гэсэн чинь уншчихдаг юм аа та зүгээр дүүгүй л яв гээд нэлээд халамцуу залуу лам хэлж байх юм тэгвэл мөнгөө буцааж аваад өөр газар уншуулмаар байна гэснийхээ төлөө бараг зодуулчихалгүй гарсан даа
archaagui garuud uuriin huchindee itgej amidarch suraach. buh shashinii zorilgo neg l ym gee bizde.. esus ch bai budda ch bai shashiniig udur tutmiin amidraldaa nuluuluhuits shuteh ni uuriin gesen uhaangui teneguudiin l uildel
tantai yaj holbogdoh ve
hi
hi
hi
монголчуудыг залхуу байсан гэхээр би гайхаад байдаг юм халуун зунаар хэд хоног малчдын амьдралыг харж байгаад буцсан гадаадынхны үгээр ярьж өөрсөдийгөө дүгнэх инээдтэй санагдана тэд бас энэ тэнэг раднаабазар гэгч идэр есийн хүйтэнд ганц шөнө адуу манаж үзсэн үү хавар өвлийн хавсаргатай шөнө хонь төллүүлж үнээ тугаллахыг ч хараагүй хэвтэж мэдэмхийрч суух юсм мэддэг хүний зан биш бхаа хүйтэнд хөрч халуунд халж явж үлдээсэн буян дээр нь суучихаад ингэж ярина гэдэг баасыг нь идээд эзнийг нь зуухын үлгэр болжээ
шашны тухайд гэвэл чиний ухаан хүрэх асуудал биш ээ
bombogoriin uulzvar dahi geser sumd tsagaan sarin daraa urgelj ochij zasal nomoo unshuuldag bailaa...hamba lam uruu orson avgai huuhnuud ineed aldaj garch ireed l lam narig gert ochood zasal hiigeed og hambad helsen , mongo ogno gehed 2 lam unshij baisnaa hayad ajil garchihlaa geed ineed aldaad guigeed garsan, nom unshij baisnaa utas duugarahad zarim ni utsaaraa udaan changa changa yarih yum? hamba ni huuhemseg uu?????lam nar ni buduuleg shunaltai...
iim archaagui lam naraar yu zaalgah yum be???amidrald oir niitlel bich...het hol baina...gevch teneg gants nom unshdaggui heden megzem dutuu unshdag lam ih bolson baina...yadaj purevbat lam shig oyunlag bol yahab
lam bol sain humuus buyantai gehdee zarim uhamsargui yumnuud lamiig muuldag
Namaig muuchilsan namaig dord uzsen hen bolovch gegeereh boltugai.a
hristiig mongoloos garga mongold ayailtai
hristiig mongoloos garga mongold ayailtai
Христийн шашин орчин үеийн технологи хөгжсөн зуунд судар дээрээ нэг номлол нь худлаа болж хоцрогдож байгаам хорвоог бурхан пин гээд бүтээсэн гэх