“JСI Прогресс” салбар байгууллагаас зохион байгуулдаг Монгол Улсын хөгжлийн гарц IX цуврал уулзалт өнгөрсөн бямба гаригт болов.
Энэ удаагийн уулзалтад Монгол Улсын гурав дахь Ерөнхийлөгч, МАХН-ын дарга Н.Энхбаяр оролцлоо. Монгол Улсын хөгжлийн гарцыг Үндсэн хуулийн өөрчлөлт хэмээн уулзалтын зочин тодорхойлсон юм. Тодруулбал, Үндсэн хуулийг шинэчилж, өөрчлөн боловсруулснаар өнөөгийн тулгамдаад буй олон асуудлыг шийдэх шийдэл бий болно гэж тэрээр ярилаа. Энэ тухай Ерөнхийлөгч асан Н.Энхбаяр “Монгол Улсын гарц өнөөдөр зайлшгүй яригдах ёстой сэдэв.
Ний нуугүй хэлэхэд улс төр, нийгэм, эдийн засгийн мухардмал байдалд орчихсон. Үүнийг зөвхөн би биш нийт ард иргэдийн ярьж хэлж, судлаачдын судалж бичиж байгаагаас харагдаж байна. Энэ нь нэг талаас хүнд хэцүү байдалд байна гэсэн үг, нөгөө талаас үүнийг амжилттай давж чадвал харин ч эрчтэй, хурдтай хөгжих үүд хаалгыг нээх бололцоотой юм. Үүний тулд, өнөөгийн үйлчилж байгаа Үндсэн хуулийг шинэчлэн боловсруулж баталж хэрэгжүүлэх ажил чухал байна.
Дэлхийн туршлагаас харахад Үндсэн хууль дунджаар 18 жил насалдаг юм байна. Манайд бол Үндсэн хуулийн нас хэтрээд явж байна. Үндсэн хуульд хэзээ ч хүрч болохгүй гэсэн ойлголтоос салах хэрэгтэй. Өөрөөр хэлбэл, энэ бол тухайн ард түмний амьдралд тус болох бичиг баримт. Бас дээр нь Үндсэн хууль түүхийн бичиг баримт. Үндсэн хуульд “...Эрт эдүгээгийн түүхийн сургамжийг авч, өвөг дээдсийнхээ сургаалийг хүндэтгэж...” гэж гэсэн байдаг.
Бидний хүссэн хүсээгүй бидний туулж ирсэн түүх түүнд суух ёстой. Мөн шашин судлалтай холбоотой олон асуудлыг тусгасан байдаг. Мөн социологи, хүний эрх, философийн асуудлууд ч бий. Мэдээж хэрэг Үндсэн хууль бол хууль эрх зүйн баримт бичиг. Үндсэн хуулиар бид тусгаар тогтносон улс гэж зарладаг. Төрийн байгууламжийн хувьд ямар вэ. Монгол Улс нэгдмэл гэж ярьдаг. Нийгмийн шударга ёсыг эрхэмлэгч бүгд найрамдах улс. Үндсэн хуулиар олгосон эрхээ хүн бүр мэдэх ёстой. Мэдэхгүй бол төр засгийн хүмүүст ашигтай. Эрхээ хамгаалж мэдэхгүй таныг яаж ч болно. Толгойг чинь эргүүлж, эрхийг чинь зөрчиж болно. Тиймээс Үндсэн хуулиа унших хэрэгтэй.
Тэгвэл та бүхэн эрх ашгаа хамгаалж чадна, жинхэнэ бүгд найрамдах засаглалыг хэрэгжүүлж байгаа улс орны бүрэн эрхт гишүүн мөн гэж хэлж болно. Үндсэн хууль танд үйлчилнэ гэсэн үг. Үндсэн хуулийг бичсэнээр нь хэрэглэх ёстой. Заримдаа философийн юм уу хууль эрх зүйн маргаан байдаг. Үүний цаана ямар санаа байсан юм бол, Үндсэн хуулийг хэлэлцэж батлах үед хүмүүс яаж маргалдсан юм бол, хоёр талаас санаа бодлоо яаж уралдуулсан юм бол. Тэр дундаас ойлгох хэрэгтэй” гэлээ.
Энэхүү уулзалт ярилцлага асуулт, хариултаар үргэлжилж олон асуудалд санал бодлоо солилцсон юм.
Б.Заяа
Эх сурвалж: "Зууны мэдээ" сонин
Сэтгэгдэл0
Мах ясаа дагана, хүн ёсоо дагана гэж үг бий. Хууль дүрэм, гэрээ хэлцэл, тохиролцоо бол хүнийг хүн болгодог бодит зүйл. Бусад бүх зүйл хуурамч, хий хоосон. Хэлсэн амандаа хүрэхгүй, зорьсон зорилгоосоо няцна, ухрана гэдэг хүнээ гээхийн шинж. Хүн биш бол юу ч биш гэсэн үг. Ердөө л хумхын тоос. Хумхын тоосны үгийг тоож сонсох хэрэггүй.
heniig heleed bn .elbegdorj uu
Н.Энхбаяр Үндсэн хуулийн дордохын 7 өөрчлөлтийг хийж бүх засаглалыг өөртөө аваад эцэст нь улс орноо хямралд оруулж өөрөө шоронд орсон тэнэг хүн. Ийм хүн алдаагаа ухаарахгүй дахин ерөнхийлөгч болох гээд л, дахин Үндсэн хуулийг өөрчлөх гээд байгаа нь харамсалтай. Монголчууд эсвэл бүгд шизотой болохоор түүнийг ингэж давраагаад байна уу? Эсвэл энэ улс төрчид биднийг номхон дорой,солиотой хүмүүс гэж бодоод байна уу?
chi hen be elbegdorjuu.ene hvn cham shig mongoloo hudaldaagvi shvv
ugui de ho .huuliig zavhruuagch hulgaich hudalch bol elbegdorj .margah argaggui elbegdorj .
Уул уурхай монголыг сөнөөлөө л гэх юм. Үүнээс өөр бусдын сонирхлыг татах, хөрөнгө мөнгө татах, хөгжлөө дэмжих зүйл Монголд юу байна? Социализмын үед ч ялгаагүй, оросууд монголын уул уурхайн баялгыг л сонирхож байсан. Социализмын их бүтээн байгуулалтын суурь хөрс нь уул уурхай л байсан. Сүүлийн 30 жилд монголд бий болсон өнгөтэй өөдтэй бүхэн уул уурхайн хаялгатай холбоотой. Өөр юутай ч холбоотой биш. Монголын төр, засаглал, намууд бол зүгээр л тоглоом. Уул уурхайгүй бол энэ бүхэн салхинд хийсэх хамхуул мэт замхран одно. Тийм болохоор уул уурхай руу, гаднын хөрөнгө оруулалт руу дайрч давшлихаа боливол таарна. Хоол идсэн тогоо руугаа бүү нулим. Ер нь монголын баялаг гэж нэрлэгдээд байгаа алт, зэс, нүүрс бол хаана л бол хаана хөглөрч байдаг хог новш. Ийм новшийг дэлхийн хаанаас ч олж болно. Газар зүйн байрлал, хол ойр гэдэг өнөө цагт ямар ч асуудал биш. Хүсвэл сансраас ч, од гаригаас ч ийм новшийг зөөгөөд оруулаад ирж болно. Харин хөрөнгө гэдэг бол амархан олддог эд биш. Маш их зовж хөлс хүчээ урсгаж байж олдоно. Монголын баялгийг сонирхоод ороод ирж буй хөрөнгө мөнгөнд монголчууд бид хүндэлгэлтйэ хандах хэрэгтэй. Тэнгэрийн умдаг атгаснаас өөрцгүй. Нутагтаа байгаа хог новшийг харамлаж үнэрхээд ямар ч хэрэггүй. Ингэснээр бид өөрсдөө л хохирно. Дэлхий хохирохгүй. Түүхий эдийн үнэ ханш унахад л монголын бүх амьдрал хутганы ирэн дээр дэнжигнэнэ. Манай хөгжил зогсонги байдалд орсонд нам, улс төр бараг хамаагүй. Гаднын хөрөнгө оруулалтанд өөдгүй хандсныхаа зохих шанг бид хүртлээ. Алтанхуягийн засаг гэхэд л уул уурхайн шим болсон Чингис, Самурай бондоор яаж тансаглав? Дараа нь ОюуТолгой дээр хөрөнгө оруулалт хэтэрлээ гэж яаж шогтов? Ингэхэд Алтанхуяг гэж хэн юм? Монголын төр гэж юу юм? Хэн ч биш, юу ч биш. Биднийг хэн ч тоохгүй. Хий хоосон томрох хэрэггүй. Худлаа сүржигнээд бүр дэмий. Илүү зан.
Гадны хөрөнгө орж ирэхийг эсэргүүцээд сүртэй боссон хүн байхгүй харин ч байдагаа лиценц хэмээх хуудас цаасаар халхавч хийж тогтвортой байдлын гэрээ гэгч тонох шулах гэрээг эрх мэдлээр түрүү барьсан хэдхэн хүн амиа тэжээх хэдэн доллараар Монголын баялагыг хулгайлан 3 хан сая хүнийг ядуугийн туйл дэлхийншившиг болгож байнаө. Алт зэс нүүрс бол новш гэдэг чинь худлаа. Энэ их баялаг бол ихэс дээдэс бурханаас хайрласан хишиг. Хөрөнгө оруулалт гэж хүрз жоотуугаа хэчнээн саяаар үнэлсэн гадаадын луйварчин, байгаа баялагаа хахуульдаж зарсан дотоодын хулгайч хоёр гаргасан эх орны баялагын мөнгийг зардал хэмээх оффшоор дансаар идэж Монголын ард түмэнд баялагаа ухуулсан ч наалдах зүйлгүй хоосон ядуурал руу улам бүр орж хүн амын 5 хувь нь хязгааргүй эрх мэдэл мөнгөн дотор бялуурч байна. Одоо Монголчууд өөр болсон нэг өдөр аянга нэргэнэ
Сүүлийн 300 жилийн монголын хөгжлийг аваад үзэхэд Монголын хөгжлийн гарц нь ямагт гаднын хөрөнгө оруулалт байсан. Манжин үед ч тэр, социализмын үед ч тэр, зах зээл ийн тогтолцооны өнөө цагт ч тэр. Биднийг хүн болгож буй, биднийг өнөө цагтай холбож буй цорын ганц гүүр бол гаднын хөрөнгө оруулалт. Энэ бол хүн бүрийн нүдний өмнө илт харагдаж буй бодит үнэн. Энэ үнэнийг үгүйсгэснээр хэн хохирохов? Худлаа үнэн юм ярьж толгой эргүүлэхээ больж үз. Үнэнийг үнэнээр нь хүлээн зөвшөөр.
ЭНХБАЯР ГАНЦ НАЙДВАР
tiim shvv.
Чухамдаа дордуулсан 7 өөрчлөлтйг энэ хүн хийсэн . Одоо бүр самрах нээ.
elbegdorjiin nugeliig Enhbayr ruu chiheed hen ch itgehgui .hen n hen be hangalttai
Энхбаяр та тэр Дашдондогийн мөнгийг нь буцааж өгчихөөд дэмий юмаа яр.Монголоо алдсан хүн гэхээр л байна,арай хүн чанар,хүний мөс гэж та нарт байна уу?? Хоёрдох Элбэгдорж болох гээгүй бол одоо болноо,та сэтгэлээ барьж зөнгөөрөө байж үз, албан тушаал,авлигаа бодсоны хэрэггүй хий дэмий мөрөөдөл болох биз ээ.
enhbayr l ngliug bosgoj magadgui hu shu
Та тийм сүрхий юм бол үүнийг өөрт чинь бүх эрх мэдэл байхад "ХААН" шиг байхдаа яагаад хэрэгжүүлээгүй юм бэ?.Одоо ярихаар огт ч үнэмшилгүй санагдаад байдагш дээ.
enhbayr putin 2 mgliig opnoos gargasan .huzuugui hujaa yav.
hvzvvgvi hujaa bol mongoligzarj mungiigni opshordoj ard tvmnig urund oruulsan
Онц хүнд гэмт хэрэгт хилсээр холбогдон гадаадаас хулгайлагдан ирж ардчилсан шоронгийн яргалал тамлалыг даалгүй амь насаа алдсан Д.Энхбатын ар гэрээс монголын төр албан ёсоор уучлал гуйж дурсгалын хөшөө босгон ар гэрт нь 10 тэрбум төгрөгийн нөхөн олговор олгох санал гаргаж байна.Мөн буруутай этгээдүүдэд хуулийн хариуцлага хүлээлгэхийг мөн шаардаж байна.Ингэхгүй бол монголын төрийг мафийн дээрэмчид алуурчид удирдаж байгаа гэсэн ойлголтыг ард түмэнд өгч байна.
enhbayr guaidaa eruul enhiig huse .demjinee
uurchil
Энхбаяр хаан бхдаа энхбат гэдгийг францаас авчруулж германд элчин бсн тэрбишдагва нь элчиндээ нууж бсн. Багабанди с.баяр шо балдорж нар 10 гаруй жил эрдэнэтийг чимээгүй идэж бгаад с.зоригийг е.сайд болгоно болгохгүй гэж ард түмнийг төөрөлдүүлэн бж алсан алуурчид. Мөрөө баллах гэж 20-иод хүн алж, хүний санаанд оромгүй эгэл хүмүүсийг мөнгөөр аллурчин болгож, хэргээ тохох гэж ан-ы тэнэгүүдийг оролдож мөн ч мэрэгжлийн ажиллсан. Нямдорж, ерөн/прокурор асан алтанхуяг нар ч голлох хамсаатнууд бжээ. Ман одоо намын нэр хүнд нтр гэж тэнэглэлгүй энэ хүмүүсийг онц хүнд, олон хүн амины геноцид хэрэгт нь татахгүй бол өөрсдөө зоиослогдож, энэ хар туршлагатай хүмүүст хороогдох ийм мөч иржээ. Айгаад бгаа бол гаднын шүүхэд хандах/х. 25-Р тв-ээр шо-г магтсан кино маягийн юм зөндөө явсан нь эдний алуурчин болохыг бат нотоллоо. Энэ тв нь багабанди балдорж нарынх, өнөөдөр сонин нь балдоржын охин нандинтүшгиынх. Эд нар уб зочид буудлыг яаж авсаэ бэ? Энэ олон сонин хэвлэлийг яаж өөрийн болгов, цэл залуу балдоржын охин хэрхэн 100 баяны нэгээр шалгарав, ер нь төрөөс луйвраар төрсөн баячуудын дараагийн үеийнхэн гарч ирж төрд үржиж бгаад яагаад улс судалгаа хийхгүй бн гээд дагалдах асуудлууд их гарч ирж бгааг хүчнийхэн үргэлжлүүлэн шалгаж нэг тийш нь гаргах/х болов уу. С.зоригийн хэрэг илрэлтээс харахад манайхан мэрэгжлийн өндөр түвшинд гарсныг харлаа. Одоо ажлаа дутуу хаялгүй цаашаа явмаар бх юм. Цагдаа тагнуулынхныг намын харьялалаас болж сольж холимооргүй бн. Тайван ажиллуулмаар бн. Эхний өдрөөсөө л мөр нь баларсан, олон ч хавтас хэрэг алдагдсан энэ хэрэг дээр тун сайн ажиллаа. Бараг одоо л хамгийн хүнд хэсэг нь үлдлээ дээ, дөнгөх болов уу гэж олон түмэн харж бас итгэж бн. Захиалагчид нь ил болонгуут эгэл алуурчдынх нь ялыг уучлах нь юү юмб, хөнгөлөх хэрэгтэй. Дандаа ерөнхийлөгч е/сайд гэх мэт хүмүүс оролцсон учир тэдэнд 24,25 жилийн ял хамаагүй багадна. Зүйл бүрээр нь тооцож, эдлэх ялын хугацаа бүрийг хооронд нь нэмж яллахал бараг 100 жил багадна. Бүгдийг нь эдлүүлэх/х. Түр 2-3 жилээр цаазын ялыг сэргээж яллах/х. Ингэхгүй бол иргэд сайн дураараа гадаад шүүхэд өгнө ш дээ. Булган батүүл нарын хэрэг дуусаагүй нь ойлгомжтой. Хэрэгсэхгүй болголоо гэж махинаци хийж болно ш дээ. Гаднын шүүхэд өгнө гэсэн иргэд байвал нэгдэх юмсан. Төр засгаас түрүүлээд хандчихвал онохоос биш алдахгүй. This way we may catch the administration off-guard, of course, filing unorthodox findings albeit everything. We could push and avail all the staffs to make our finishing touches successfully.
Отгонбилэг хийм хоншоортой байсан юм бол Оросуудаас 49% авахгүй ясан юм. Тэгсэн бол Монголдоо 100% байж улс орондоо их зүйлийг хийсэнд тооцогдож хөдөлмөрийн жинхэнэ баатар байх байлаа.Даанч ьэгж чадаагүй шүүдээ.Хаоин нь Эрдэнэтийг хувийн юм шиг ашиглаж өөрөө үүрд байх юм шиг бодсон.Үнэндээ их идэж уусан даа. Монголын дотор Отгонбилэг вант улс байгуулж дураараа дургиж дунд чөмөгөөрөө наргиж, Багабанди нэг халаас нь болж, ардчилалын банди нарыг юман чинээд бодохгүй галзуурч ямар сайндаа Ардчилал удирдагч С.Зоригийг алах төлөвлөгөө боловсруулж байхавдээ. Барын зулзагыг бага дээр нь гэдэг шиг томорч басан үе нь байлаа. Өөрөө ч энэнийхээ гориг үзсэн юмуу даа. Муу санаа эзнээ отдог гэж үнэн бололтой юм.
luibarchin alyyrchin elbegdorj zail aa!!!Mongoliig meheesen aldart tarbaga zail aa!!!bidend iim erenhiilegch nertei mal hereggyi ee!!!ylas ornoo hydaldsan argat sar yneg hereggyi ee!!!
enhbayrl manan opshoruudiin uuduus temtcej bn shvv de
Энхбаяр аа! Еронхийлогч байсныхаа буяныг эдлээд нам гумхээн намайтал амьдар; чиний чимээ гарах бур л нэг балаг чинь цухуйх юм, чи угаасаа ярьж чаддаггуй, ярих бурдээ уг алдаж, ноцтой хэрэгт ороогддог оо сана... !
demjine.hulgaichuud aij bga
Цаасан дээр бичсэн юмыг өөрчлөөд л улс хөгждөг бол мөн сайхан наа. Үндсэн хуулийг өөрчилснөөр эрх мэдэл хуваалтанд өөрчлөлт орохоос биш ард түмний ам руу үмх талх ч орохгүй.
omhii tarvagiinhan enhbayriig muulaad ner n tsevershihgui l de .
Hol ochij huts
ГОМО МӨНХӨӨ ГЭДЭГ ХҮНИЙГ ЯГ ЯАДАГ ХҮН ЮМ ГЭЭД ХҮМҮҮС АСУУГААД БАЙХИЙН. БИ ЭНЭ ХҮНТЭЙ НЭГ БАЙРАНД АМЬДАРДАГ БАЙСАН ЮМ. ҮНЭХЭЭР ӨМНӨӨС НЬ ИЧМЭЭР БАЛМАД, МУНХАГ, ГАЖ ДОНТОЙ ХҮН БИЙ. 2000 ОНЫ ҮЕД ЭНЭ ХҮН БАЙРНЫХАА ЖООХОН ХӨВГҮҮНИЙГ ТАТАЖ ЧАНГААГААДВ ТЭРЭНДЭЭ БАНТААД НӨГӨӨ МУУ БАНДИЙГ БААХАН АЙЛГАЖ ШОГЛОСОН. ОДОО ЭНЭ ХҮН ЗАМЫН ЦАГДААГИЙН УРД ТАЛЫН НАРХАН ХОТХОНД АМЬДАРЧ БАЙГАА Ч БАС Л ЗҮГЭЭР БАЙЖ ЧАДАХГҮЙ ЭНЭ ХАВИЙН ЖООХОН ХӨВГҮҮДИЙГ ТАТАЖ ЧАНГААДАГ ГЭСЭН ШҮҮ
ГОМО МӨНХӨӨ ГЭДЭГ ХҮНИЙГ ЯГ ЯАДАГ ХҮН ЮМ ГЭЭД ХҮМҮҮС АСУУГААД БАЙХИЙН. БИ ЭНЭ ХҮНТЭЙ НЭГ БАЙРАНД АМЬДАРДАГ БАЙСАН ЮМ. ҮНЭХЭЭР ӨМНӨӨС НЬ ИЧМЭЭР БАЛМАД, МУНХАГ, ГАЖ ДОНТОЙ ХҮН БИЙ. 2000 ОНЫ ҮЕД ЭНЭ ХҮН БАЙРНЫХАА ЖООХОН ХӨВГҮҮНИЙГ ТАТАЖ ЧАНГААГААДВ ТЭРЭНДЭЭ БАНТААД НӨГӨӨ МУУ БАНДИЙГ БААХАН АЙЛГАЖ ШОГЛОСОН. ОДОО ЭНЭ ХҮН ЗАМЫН ЦАГДААГИЙН УРД ТАЛЫН НАРХАН ХОТХОНД АМЬДАРЧ БАЙГАА Ч БАС Л ЗҮГЭЭР БАЙЖ ЧАДАХГҮЙ ЭНЭ ХАВИЙН ЖООХОН ХӨВГҮҮДИЙГ ТАТАЖ ЧАНГААДАГ ГЭСЭН ШҮҮ