Нүүдэлчдэд тийм ч юм байгаагүй, ийм ч юм байгаагүй, тийм юм дөнгөж л буй болж байсан, нүүдэлчдийн хувьд гар урлал, газар тариалан ч байгаагүй гэх мэтийн үгүйсгэл энэ талаар ямар ч мэдлэггүй, судалгаагүй хүмүүсийн амнаас хэдэн зуун жилийн туршид гарсаар байлаа. Мэдэхгүйн улмаас л ингэж ярьж, үгүйсгэж ирснийг хүн төрөлхтөн эдүгээ мэддэг, ойлгодог болов. Үгүйсгэсээр ирсэн зүйлүүдийг нь няцаах биет олдворууд уван цуван олдсоор байгаа нь зарим “их мэдээчдийг” бүр гайхшруулах болжээ. Яг хэрэг дээрээ бол хүмүүс суурин амьдарч соёлыг бүтээж иргэншдэг, нүүж амьдарсан ч соёлыг бүтээж иргэншдэг нь үнэн юм. Оршин байх, аж төрөх өөр арга зам байхгүй. Энэ бол оюун ухаантай амьтны оршихуйн жам ёс, хууль ажээ. Суурин аж төрж ирсэн хүмүүс нүүж аж төрж ирсэн хүмүүсийн хээ ололт, амжилтыг таних, судлах ажил тун муу хийгдсээр байсан нь одоо тодорхой болжээ. Нэг цэг дээр хадагдаж амьдрахын давуу тал гэж байхын зэрэгцээ нүүж амьдрахын давуу тал гэж байдаг нь ч ойлгомжтой болсоор байна. Аль алиныг нь л мэдэх, судлах, ашиглах нь хүн төрөлхтөнд хэрэгтэй юм.
Европ дахин нь Ази дахинаа мэддэггүй, Ази дахин нь Европ дахинаа мэддэггүй байдал багаар тооцоход л ХIII зуун хүртэл архаг байдлаар үргэлжилжээ. Тун ч товчхоноор хэлэхэд ХIII зуунд Монголчууд илүү мэдээлэлтэй байснаар тулалдаан бүхэнд ялж харин Европчууд мэдээлэлгүй шахам байснаас ялагдаж байв. Энэ байдалтай холбогдуулан дүгнэх аваас нүүдэлчид бол цэрэг-дайны хэрэгт мэдлэг, мэдээлэл, соёлоор эсрэг этгээдүүдээсээ дутах юмгүй, бүр давуу байсан нь үнэн болно.
Гэр сууц, доторх хөнгөн тавилга, үстэй дээл, Монгол гутал, ясан хяртай модон эмээл, хялгасан ногт, суран хазаар тэргүүтнийг хараад л нүүдэлчдийг голох, үл тоомсорлох нь “их зантнуудад” мөн ч том хохирол учруулсаар иржээ. Жишээ нь Хятадын улсуудын хаад, жанжид Монголын нутгийн хойд хэсэгт байсан хүн ард, нөөц баялаг, зэр зэвсгийн дарханы газрууд, төмөрлөг хайлуулах төхөөрөмж, зуух зэргийг ер мэддэггүй байсаар олон зууныг өнгөрөөжээ.Багаахан дайн, довтолгоонд ашиглаж байсан хөнгөн морин цэргийн байр, байдлаар л Хятадын жанжид Монголчуудын цэрэг-дайны потенциалыг ойлгодог байжээ. Учир нь тэд Монголын газар нутгийн хойд хэсэг хүртэл довтлон орж эзэлж байсан нь ер үгүй билээ.Өвөг монгол хэлээр ярьдаг Монгол угсааны нүүдэлчин, анчин аймгууд нь газарзүйн байршлын хувьд тун ч таатай гэхээр орчин, нөхцөлд (бараг л бүх түүхийнхээ туршид) байгалийн талаасаа ч, нийгмүүдийн талаасаа ч аюулгүй шахам байсаар олон мянганыг үзжээ. Монголчуудын чөлөөтэй нүүдэллэн аж төрж байсан дэвсгэр нутгийн хэмжээ ихэнхдээ л 3-5 сая орчим километр квадрат хэмжээтэй байсан ба бүх талаасаа байгалийн саад, халхавчаар хүрээлэгдсэн байв. Нутгийн хойд талаар Сибирийн ой тайга, гол мөрөн, намаг, өмнө талаар их говь цөл, усгүй орчин, элсэн манхнууд байсан бол баруун ба зүүн талаар нь хүн ам цөөтэй нүүдэлчид л аж төрж байлаа. Төв Азиас Европруу чиглэсэн хөдөлгөөн, аян дайн байсангүй. Ийм таатай нөхцөл нь цэвэр нүүдэлчдийн гэж болохоор өвөрмөц соёл иргэншлийг олон зууны туршид үүдэж, төлөвшүүлжээ. Нийтийн тооллын өмнөхөн болон дараахан гэхэд л суурин иргэдийн бүтээсэн соёл бүхий л бүтэц, бүрдлээрээ шахам нүүдэлчдэд мөн байжээ.ХХ зууны эцэс, ХХI зууны эхээр олдсон археологийн олдворууд үүнийг гэрчилж байна. Хүннү улс хүчирхэгжих хэрээр түүний цэрэг-зэвсгийн чанар, байдал Хятадын улсуудынхтай зэрэгцэж очихоор хэмжээнд хүрчээ. Тэр цаг үед болж өнгөрсөн дайн тулалдаануудад аль ч тал нь ялж бас ялагдсаар хагас мянганыг элээсэн нь үүний нотолгоо юм. Хоёр тал хэн хэнээ хүлээн зөвшөөрч зэрэгцэн оршихоо гэрээ, хэлэлцээрээр баталгаажуулж байжээ. Нутгийн өмнөд хэсэг хэдийгээр ус ундгүй говь, цөлөөр хамгаалагдсан хэдий ч Монголчууд цэрэг-зэвсгийн холбогдолтой ихэнх зүйлээ заавал нутгийн хойт хагаст хийж, үйлдэж иржээ. Энэ нь Орхон, Сэлэнгийн хөндий, Байгаль нуурын наагуурх нутгуудаас шинээр олдож буй суурин газруудын туурь балгас, төмөр хайлуулах байгууламжууд, төмөрлөгийн зүйлсийн үлдэгдлүүдээр нотлогдож байна. Хүн амын зонхилох олонхи, төмрийн хүдэр олборлолт, загас агнуур, гар урлалын газрууд, сэлэм жад, нум сум хийдэг дархчууд, цэрэг-дайны зориулалттай эмээл, хазаар мэтсийг бөөнөөр нь бэлддэг урчууд гэх мэт нь бүгд л нутгийн хойд хагаст өмнөд хагастай харьцуулбал хэд дахин илүү байгаа нь үргэлжлэн илэрсээр байна.
Монголын нутгийн гүнрүү хийх гэж оролдсон зөөврийн дайны ажиллагаа хэзээ ч амжилтанд хүрч байсангүй болохоор хятадууд Монголын нутгийн хойд хагасын хүн ам, нөөц баялаг, цэрэг-зэвсгийн чадавхийг бүрэн гүйцэд таньж чадахгүй байсаар нийтийн тооллын ХIII-XIV зууныг хүрсэн нь үнэн болно. Энэ нь хэрэг дээрээ цэрэг-дайны утга, бодлоготойгоор, харийн нүд, нөлөөнөөс хол, далдуур чухал зүйлсээ, зэвсгийн үйлдвэрлэлээ нууцалж байсан нь тэр юм.
Их Петрийн үеэс холдоггүй далайд (Номхон далай) гарцтай болох гэсэн Оросын төрийн бодлого зөөлөн хийгээд хатуу аргаар Монголын нутгийн хойд хил дагууд хэрэгжиж эхэлснээр зэлүүд эзэнгүй байсан Сибирь тэр чигээрээ Оросын эзэмшил болжээ. Байгаль нуурын орчмоор нутаглаж байсан нүүдэлчдийг Оросын төрийн түшмэлүүд бэлэг дурсгал, авилга, шашин шүтлэг цол хэргэм, найр наадам гэх мэтийн зөөлөн аргаар дасгаж өвөрчилсөөр л байжээ. Тэг тэгсээр тэд номхон далайд хүрч боомт хотоо ч байгуулжээ. Байгуулсан хотдоо тэд Дорныг эрхшээ (Владивосток) түрэмгий нэр өгөхөөсөө ч зовсонгүй. Оросуудын байгуулсан суурин газар, тосгон, цэргийн бэхлэлт мэт нь Хятадын Их Цагаан хэрмийг санагдуулахаар үргэлжилсээр далайн эрэгт хүрчээ. Ингэж л Хятад болон Оросын геополитик Монголын эргэн тойронд хэрэгжжээ.
Хүн ам олонтой, хүнсний их нөөцтэй (мал, ан гөрөөс, ус гэх мэт) мод түлш элбэгтэй, бүгэх, отох, нуугдах газар ихтэй, харийн хүнд явах, нэвтрэх боломж муутай, зэвсэг хэрэгсэл хийдэг гар урчууд олонтой стратегийн хувьд чухал хойд нутгаа нууцалж, хамгаалж байсан нь Монголчуудын хувьд алсаа, ирээдүйгээ, болзошгүй аюулыг тооцсон ухаалаг шийд байжээ. Энэ бүс нутаг дахь металл агуулсан хүдрийг Монголчууд эртнээс нээж ашиглаж ирсэн ул мөр илэрсээр, олдсоор л байгаа юм. Булш, бунхнаас олддог төмөрлөгийн зүйлсийг чухам хаана хайлуулсан, цутгасан болохыг тодорхойлох арга ихэд хөгжихийн цагт өмнө яригдсан бүхэн нотлогдох болно.
Судлаач, профессор Д.Чулуунжав
Сэтгэгдэл0
Saihan zuil unshlaa
Энийгээ одоо больчихож болдоггүй юмуу. Өнгөрсөнд үнэхээр мундаг байжээ. Харин ирээдүй болон одоо үеээ харцгаа л даа. Яг одоогийнх шигээ байвал бидэнд сайхан ирээдүй харагдахгүй байна. Ирээдүй байхгүй байгаа учраас л өнгөрснөө л магтахаас өөр юм байхгүй байна ш д. Сайндаа ч 30 жил өнгөрсөн түүхээ өдөржин шөнөжин магтан гайхшираагүй байх. Түүхээрээ бахархах хэрэгтэй. Гэхдээ ажилгүй, чадваргүй, боловсрол муутай, мэдлэг багатай залуус, өнгөрснөөсөө салж чадахаа байсан хөгшчүүд одоогийн амьдралаа хэрхэн сайжруулах вэ гэдгийг нухацтай бодох цаг ирсэн. Үнэхээр залхмаар юмаа....... Түүхчид бодит түүхийг ил болгох хэрэгтэй. Түүхэнд бид үргэлж мундаг баатар мэт байгаагүй, түүхээс бид юуг буруу хийсэн, ямар их харгислал үйлдсэн, хичнээн хүүхэд эмэгтэйчүүдийг алсан, яагаад ингэсэн гэх мэт үнэн зүйлсийг гаргах хэрэгтэй. Ихэнх улс өөрсдийн түүхээ цагаанаар үзүүлэх гэж хичээдэг нь арчаагүйгийнх..... Энэ нь яагаад ч сайн ирээдүйд хүргэсэн нь үгүй гэдгийг ойлгох түүхч МУ-д байна уу?
Түүх ээ мэдэхгүй улс , үндэстэний тодорхойлолт оо алдна. Магтаж шагшаад байгаа барууны соёл , шинжлэх ухааныг хардаа. Шар тахлыг дарах вакцин гаргаад авяихаж чадахгүй арга мухардаж байна.Чингис хаан тулгар улсыг байгуулж үүрэг ээ мундаг гүйцэтгэсэн. Харин бид нар , үрс хойчис нь арчаагүй байгаа.
Алсан хядсан эзэлсэн сүйтгэснээрээ бахархдаг Чингисийн баатрууд бусдын нүдэнд ямар хөгийн жижигхэн бацаанууд харагддагаа одоо ойлгомоор юм.Ерөнхийлөгч нь хүртэл гараа цусанд будсан киноны Мафи алуурчин дууриаж үсээ хойш самнаж хар нарны шил зүүн хамгаалагчдаар хүрээлүүлэн давхидаг энэ үндэстэн ирээдүйгүй.
Tuuh bn
Байгаль дэлхийн асар том өөрчлөлт ороход их ойрхон ирээд байгаа гэдэг! Хамгийн их ирээдүйтэй үлдэх магадлал өндөр,хүчирхэг болон хөгжих боломж маш их гэж яриад байгааг та юу гэхэв!! Та тэр арлын орнуудад очиж амьдарна байгаа! Энд та илүүдэж байна даа,хөөрхий...
Тэр их эзлэн түрэмгийлэл алаан хядаан эвдэн сүйтгэл,галдан шатаалтыг одоо хиёнээн магтавч улс орон хөгжихгүй. Өнөөгийнхэн энэ галлактикаасаа цааш сэтгэж харж бүтээж байна.
Aluurchin elbegdorj 30 jil tanaar baasaa doloolgoj hoshgiruulj baigaad gazar shoroo, Ed bayalgiig chini husaj hulgailj zarj yreed gadaad dahi ord harsh yildver, allaga hulgai luivriin mongoo nuusan gazart orgoj bygj baina. Tomiin tom tolgoi aluurchin mongolchuudaar bogsoo doloolgoj baihad ta haana baisan be
Aluurchin elbegdorj 30 jil tanaar baasaa doloolgoj hoshgiruulj baigaad gazar shoroo, Ed bayalgiig chini husaj hulgailj zarj yreed gadaad dahi ord harsh yildver, allaga hulgai luivriin mongoo nuusan gazart orgoj bygj baina. Tomiin tom tolgoi aluurchin mongolchuudaar bogsoo doloolgoj baihad ta haana baisan be
Aluurchin elbegdorj 30 jil tanaar baasaa doloolgoj hoshgiruulj baigaad gazar shoroo, Ed bayalgiig chini husaj hulgailj zarj yreed gadaad dahi ord harsh yildver, allaga hulgai luivriin mongoo nuusan gazart orgoj bygj baina. Tomiin tom tolgoi aluurchin mongolchuudaar bogsoo doloolgoj baihad ta haana baisan be
Энийгээ одоо больчихож болдоггүй юмуу. Өнгөрсөнд үнэхээр мундаг байжээ. Харин ирээдүй болон одоо үеээ харцгаа л даа. Яг одоогийнх шигээ байвал бидэнд сайхан ирээдүй харагдахгүй байна. Ирээдүй байхгүй байгаа учраас л өнгөрснөө л магтахаас өөр юм байхгүй байна ш д. Сайндаа ч 30 жил өнгөрсөн түүхээ өдөржин шөнөжин магтан гайхшираагүй байх. Түүхээрээ бахархах хэрэгтэй. Гэхдээ ажилгүй, чадваргүй, боловсрол муутай, мэдлэг багатай залуус, өнгөрснөөсөө салж чадахаа байсан хөгшчүүд одоогийн амьдралаа хэрхэн сайжруулах вэ гэдгийг нухацтай бодох цаг ирсэн. Үнэхээр залхмаар юмаа....... Түүхчид бодит түүхийг ил болгох хэрэгтэй. Түүхэнд бид үргэлж мундаг баатар мэт байгаагүй, түүхээс бид юуг буруу хийсэн, ямар их харгислал үйлдсэн, хичнээн хүүхэд эмэгтэйчүүдийг алсан, яагаад ингэсэн гэх мэт үнэн зүйлсийг гаргах хэрэгтэй. Ихэнх улс өөрсдийн түүхээ цагаанаар үзүүлэх гэж хичээдэг нь арчаагүйгийнх..... Энэ нь яагаад ч сайн ирээдүйд хүргэсэн нь үгүй гэдгийг ойлгох түүхч МУ-д байна уу?
Түүх ээ мэдэхгүй улс , үндэстэний тодорхойлолт оо алдна. Магтаж шагшаад байгаа барууны соёл , шинжлэх ухааныг хардаа. Шар тахлыг дарах вакцин гаргаад авяихаж чадахгүй арга мухардаж байна.Чингис хаан тулгар улсыг байгуулж үүрэг ээ мундаг гүйцэтгэсэн. Харин бид нар , үрс хойчис нь арчаагүй байгаа.
Монголчууд Дэв Тэнгэр , Онгод сахиусны айлдвар анхааруулгыг хянуур нягталж дайн тулаан аа хийж ялалт байгуулдаг байж.Үүнийг нь яахав өрнө дорнын Тэнгэр шүтлэгтэй барилдлага үгүй улс ойлгодоггүй байж.Энэ бол маш том давуу чанар байж. Бүр 8-аар зуны Бадамжунай ловонгийн айлдварт Хор Монголын Дэв Тэнгэрүүд гэгээрэлд ойртсон асар их хүчтэй , Төвдийн хаанд монгол сахиусаар сүм хийдүүдийг мануулах санал боогосон байдаг шүү .
Энийгээ одоо больчихож болдоггүй юмуу. Өнгөрсөнд үнэхээр мундаг байжээ. Харин ирээдүй болон одоо үеээ харцгаа л даа. Яг одоогийнх шигээ байвал бидэнд сайхан ирээдүй харагдахгүй байна. Ирээдүй байхгүй байгаа учраас л өнгөрснөө л магтахаас өөр юм байхгүй байна ш д. Сайндаа ч 30 жил өнгөрсөн түүхээ өдөржин шөнөжин магтан гайхшираагүй байх. Түүхээрээ бахархах хэрэгтэй. Гэхдээ ажилгүй, чадваргүй, боловсрол муутай, мэдлэг багатай залуус, өнгөрснөөсөө салж чадахаа байсан хөгшчүүд одоогийн амьдралаа хэрхэн сайжруулах вэ гэдгийг нухацтай бодох цаг ирсэн. Үнэхээр залхмаар юмаа....... Түүхчид бодит түүхийг ил болгох хэрэгтэй. Түүхэнд бид үргэлж мундаг баатар мэт байгаагүй, түүхээс бид юуг буруу хийсэн, ямар их харгислал үйлдсэн, хичнээн хүүхэд эмэгтэйчүүдийг алсан, яагаад ингэсэн гэх мэт үнэн зүйлсийг гаргах хэрэгтэй. Ихэнх улс өөрсдийн түүхээ цагаанаар үзүүлэх гэж хичээдэг нь арчаагүйгийнх..... Энэ нь яагаад ч сайн ирээдүйд хүргэсэн нь үгүй гэдгийг ойлгох түүхч МУ-д байна уу?
ene zugeer l tuuh mongol bol agyy tuuhtei oron tuuhtei oron xezeech muhduggui tiim ychiraac bid muhuugui ybaa um erguu malaa
Монголчуудуудыг Нүүдэлчин гэж нэрлэхээс татгалзах хэрэгтэй,харин Нүүдлийн асар их соёлтой ард түмэн байжээ гэдэг нь одоо бүрэн нотлогдоод дэлхийн улс орнууд хүлээн зөвшөөрөөд байгаа билээ.
Монголчуудуудыг Нүүдэлчин гэж нэрлэхээс татгалзах хэрэгтэй,харин Нүүдлийн асар их соёлтой ард түмэн байжээ гэдэг нь одоо бүрэн нотлогдоод дэлхийн улс орнууд хүлээн зөвшөөрөөд байгаа билээ.
Монголчуудуудыг Нүүдэлчин гэж нэрлэхээс татгалзах хэрэгтэй,харин Нүүдлийн асар их соёлтой ард түмэн байжээ гэдэг нь одоо бүрэн нотлогдоод дэлхийн улс орнууд хүлээн зөвшөөрөөд байгаа билээ.
Монголчуудуудыг Нүүдэлчин гэж нэрлэхээс татгалзах хэрэгтэй,харин Нүүдлийн асар их соёлтой ард түмэн байжээ гэдэг нь одоо бүрэн нотлогдоод дэлхийн улс орнууд хүлээн зөвшөөрөөд байгаа билээ.
Монголчуудуудыг Нүүдэлчин гэж нэрлэхээс татгалзах хэрэгтэй,харин Нүүдлийн асар их соёлтой ард түмэн байжээ гэдэг нь одоо бүрэн нотлогдоод дэлхийн улс орнууд хүлээн зөвшөөрөөд байгаа билээ.
Монголчуудуудыг Нүүдэлчин гэж нэрлэхээс татгалзах хэрэгтэй,харин Нүүдлийн асар их соёлтой ард түмэн байжээ гэдэг нь одоо бүрэн нотлогдоод дэлхийн улс орнууд хүлээн зөвшөөрөөд байгаа билээ.
Монголчуудуудыг Нүүдэлчин гэж нэрлэхээс татгалзах хэрэгтэй,харин Нүүдлийн асар их соёлтой ард түмэн байжээ гэдэг нь одоо бүрэн нотлогдоод дэлхийн улс орнууд хүлээн зөвшөөрөөд байгаа билээ.
Baruund bol hamgiin muu muuhai um bolgonoo nyydelchin gedeg ygeer heldeg Hudlaa yarih hulgai hiih, bairnii tolboroo oroityylj toloh geh met byh muuhai umiig nyydelchin gedeg. Tand yag yneniig helehed nyydelchid gedeg ni asar ih baga soyoltoi baisan ygyig end 1 shirheg hyn tooj sonirhdoggyi, sonirhohiig ch hysdeggyi, pad ch baihgyi
Baruund bol hamgiin muu muuhai um bolgonoo nyydelchin gedeg ygeer heldeg Hudlaa yarih hulgai hiih, bairnii tolboroo oroityylj toloh geh met byh muuhai umiig nyydelchin gedeg. Tand yag yneniig helehed nyydelchid gedeg ni asar ih baga soyoltoi baisan ygyig end 1 shirheg hyn tooj sonirhdoggyi, sonirhohiig ch hysdeggyi, pad ch baihgyi
Baruund bol hamgiin muu muuhai um bolgonoo nyydelchin gedeg ygeer heldeg Hudlaa yarih hulgai hiih, bairnii tolboroo oroityylj toloh geh met byh muuhai umiig nyydelchin gedeg. Tand yag yneniig helehed nyydelchid gedeg ni asar ih baga soyoltoi baisan ygyig end 1 shirheg hyn tooj sonirhdoggyi, sonirhohiig ch hysdeggyi, pad ch baihgyi
Baruund bol hamgiin muu muuhai um bolgonoo nyydelchin gedeg ygeer heldeg Hudlaa yarih hulgai hiih, bairnii tolboroo oroityylj toloh geh met byh muuhai umiig nyydelchin gedeg. Tand yag yneniig helehed nyydelchid gedeg ni asar ih baga soyoltoi baisan ygyig end 1 shirheg hyn tooj sonirhdoggyi, sonirhohiig ch hysdeggyi, pad ch baihgyi
Монголчуудуудыг Нүүдэлчин гэж нэрлэхээс татгалзах хэрэгтэй,харин Нүүдлийн асар их соёлтой ард түмэн байжээ гэдэг нь одоо бүрэн нотлогдоод дэлхийн улс орнууд хүлээн зөвшөөрөөд байгаа билээ.
Hot horoo chini shees baasandaa hutagaldaad bna chingesiin mongolchuudaa
Hot horoo chini shees baasandaa hutagaldaad bna chingesiin mongolchuudaa
гайхалтай
Бэлчээр хайж нүүдэг. Малын бэлчээр. Тариачин биш. Их нүүдэг тул эд хогшил нь цомхон байх ёстой. Өөрөөр хэлбэл эмнэлэг сургуулиа зөөх нь байна шт.
Eveg deedsyydiin baatarlag amjilmaar Odoogiin ene gazar nugaa amar taivan amidralaa avch yldsendee mash ikh bayrlaj yavdag shuu. Eveg deedsyydiin yas, synsiig muu helj baigaa ovilgogyi humuusiig BURKHAD mini tsselyylj egne yy
НҮҮДЛИЙН соёл иргэншлээ улам хөгжүүлж, зөв хүмүүсээ дээрээ залах нь чухал
Байгаль нуурыг оросууд хэзээний манай нутаг байсан,манай нуур гэдэг!! Буриадуудыг үл тоодог,тэд тэр нутагт байгаагүй мэтээр ярьдаг!! Үүнийг юу гэж ойлгох вэ?? Өмнөх түүхийн бүх газрын зураг дээр байгаль нуурыг монгол нутгаас тусгаарлаж хил тогтоож зурсан байдаг!! Нэрийг нь хүртэл орос үг гэж мушгидаг!! Энэ асуудлыг нэг сайн түүх судартай нь,баримттай нь нотлоод бичиж өгөхгүй юу?? Уг нь оросын үндсэн нутаг нь уралын цаана гэдэг?! Манай түүхэнд гардаг ойн хүмүүсийн нутан хаагуур байнаа??
Hamgiin ynen um gevel buriaduud mongoloos garch orost orsniigoo mash aztaid tootsdog. Ta ooroo buriaduudaas asuugaarai. Buriaduud orost ilyy hairtai
Hamgiin ynen um gevel buriaduud mongoloos garch orost orsniigoo mash aztaid tootsdog. Ta ooroo buriaduudaas asuugaarai. Buriaduud orost ilyy hairtai
Hamgiin ynen um gevel buriaduud mongoloos garch orost orsniigoo mash aztaid tootsdog. Ta ooroo buriaduudaas asuugaarai. Buriaduud orost ilyy hairtai
хятад яагаад орсуудад газраа өгсөн юмбэ орос яагаад америкуудад аляскаа өгсөн юмбэ
11-тэйдээ ах Бэгтэрийг алж аллагаа эхэлж 10 сая хүний амийг авсан Чингисийг хөөрхий Монголчууд л шүтэж хөөрөн биширдэг. Байлдаж тоглодог хүүхдүүд одоо том болох хэрэгтэй ш дээ.Нөгөөдөх нь Монголд тал тоосго үлдээсэн бол бас яахав. Бичиг үсэг ч үгүй алуурчин шүтээд мэдлэг,ёс суртахуун хүндэтгэнэ гэж байдаггүй юм. Одоо ахыгаа алсан хэн нэг 10 настай хүүхдийг нэртэйгээсээ орой дээрээ ерөнхийлөгчөөрөө залчихаад сүртэй царайлж баатрууд нь болцгоо та нар.Онигоотой хөөрүү хийрхүү лалрууд.
Hen be hooe kkk
Энийгээ одоо больчихож болдоггүй юмуу. Өнгөрсөнд үнэхээр мундаг байжээ. Харин ирээдүй болон одоо үеээ харцгаа л даа. Яг одоогийнх шигээ байвал бидэнд сайхан ирээдүй харагдахгүй байна. Ирээдүй байхгүй байгаа учраас л өнгөрснөө л магтахаас өөр юм байхгүй байна ш д. Сайндаа ч 30 жил өнгөрсөн түүхээ өдөржин шөнөжин магтан гайхшираагүй байх. Түүхээрээ бахархах хэрэгтэй. Гэхдээ ажилгүй, чадваргүй, боловсрол муутай, мэдлэг багатай залуус, өнгөрснөөсөө салж чадахаа байсан хөгшчүүд одоогийн амьдралаа хэрхэн сайжруулах вэ гэдгийг нухацтай бодох цаг ирсэн. Үнэхээр залхмаар юмаа....... Түүхчид бодит түүхийг ил болгох хэрэгтэй. Түүхэнд бид үргэлж мундаг баатар мэт байгаагүй, түүхээс бид юуг буруу хийсэн, ямар их харгислал үйлдсэн, хичнээн хүүхэд эмэгтэйчүүдийг алсан, яагаад ингэсэн гэх мэт үнэн зүйлсийг гаргах хэрэгтэй. Ихэнх улс өөрсдийн түүхээ цагаанаар үзүүлэх гэж хичээдэг нь арчаагүйгийнх..... Энэ нь яагаад ч сайн ирээдүйд хүргэсэн нь үгүй гэдгийг ойлгох түүхч МУ-д байна уу?
Энийгээ одоо больчихож болдоггүй юмуу. Өнгөрсөнд үнэхээр мундаг байжээ. Харин ирээдүй болон одоо үеээ харцгаа л даа. Яг одоогийнх шигээ байвал бидэнд сайхан ирээдүй харагдахгүй байна. Ирээдүй байхгүй байгаа учраас л өнгөрснөө л магтахаас өөр юм байхгүй байна ш д. Сайндаа ч 30 жил өнгөрсөн түүхээ өдөржин шөнөжин магтан гайхшираагүй байх. Түүхээрээ бахархах хэрэгтэй. Гэхдээ ажилгүй, чадваргүй, боловсрол муутай, мэдлэг багатай залуус, өнгөрснөөсөө салж чадахаа байсан хөгшчүүд одоогийн амьдралаа хэрхэн сайжруулах вэ гэдгийг нухацтай бодох цаг ирсэн. Үнэхээр залхмаар юмаа....... Түүхчид бодит түүхийг ил болгох хэрэгтэй. Түүхэнд бид үргэлж мундаг баатар мэт байгаагүй, түүхээс бид юуг буруу хийсэн, ямар их харгислал үйлдсэн, хичнээн хүүхэд эмэгтэйчүүдийг алсан, яагаад ингэсэн гэх мэт үнэн зүйлсийг гаргах хэрэгтэй. Ихэнх улс өөрсдийн түүхээ цагаанаар үзүүлэх гэж хичээдэг нь арчаагүйгийнх..... Энэ нь яагаад ч сайн ирээдүйд хүргэсэн нь үгүй гэдгийг ойлгох түүхч МУ-д байна уу?
Энийгээ одоо больчихож болдоггүй юмуу. Өнгөрсөнд үнэхээр мундаг байжээ. Харин ирээдүй болон одоо үеээ харцгаа л даа. Яг одоогийнх шигээ байвал бидэнд сайхан ирээдүй харагдахгүй байна. Ирээдүй байхгүй байгаа учраас л өнгөрснөө л магтахаас өөр юм байхгүй байна ш д. Сайндаа ч 30 жил өнгөрсөн түүхээ өдөржин шөнөжин магтан гайхшираагүй байх. Түүхээрээ бахархах хэрэгтэй. Гэхдээ ажилгүй, чадваргүй, боловсрол муутай, мэдлэг багатай залуус, өнгөрснөөсөө салж чадахаа байсан хөгшчүүд одоогийн амьдралаа хэрхэн сайжруулах вэ гэдгийг нухацтай бодох цаг ирсэн. Үнэхээр залхмаар юмаа....... Түүхчид бодит түүхийг ил болгох хэрэгтэй. Түүхэнд бид үргэлж мундаг баатар мэт байгаагүй, түүхээс бид юуг буруу хийсэн, ямар их харгислал үйлдсэн, хичнээн хүүхэд эмэгтэйчүүдийг алсан, яагаад ингэсэн гэх мэт үнэн зүйлсийг гаргах хэрэгтэй. Ихэнх улс өөрсдийн түүхээ цагаанаар үзүүлэх гэж хичээдэг нь арчаагүйгийнх..... Энэ нь яагаад ч сайн ирээдүйд хүргэсэн нь үгүй гэдгийг ойлгох түүхч МУ-д байна уу?
Энийгээ одоо больчихож болдоггүй юмуу. Өнгөрсөнд үнэхээр мундаг байжээ. Харин ирээдүй болон одоо үеээ харцгаа л даа. Яг одоогийнх шигээ байвал бидэнд сайхан ирээдүй харагдахгүй байна. Ирээдүй байхгүй байгаа учраас л өнгөрснөө л магтахаас өөр юм байхгүй байна ш д. Сайндаа ч 30 жил өнгөрсөн түүхээ өдөржин шөнөжин магтан гайхшираагүй байх. Түүхээрээ бахархах хэрэгтэй. Гэхдээ ажилгүй, чадваргүй, боловсрол муутай, мэдлэг багатай залуус, өнгөрснөөсөө салж чадахаа байсан хөгшчүүд одоогийн амьдралаа хэрхэн сайжруулах вэ гэдгийг нухацтай бодох цаг ирсэн. Үнэхээр залхмаар юмаа....... Түүхчид бодит түүхийг ил болгох хэрэгтэй. Түүхэнд бид үргэлж мундаг баатар мэт байгаагүй, түүхээс бид юуг буруу хийсэн, ямар их харгислал үйлдсэн, хичнээн хүүхэд эмэгтэйчүүдийг алсан, яагаад ингэсэн гэх мэт үнэн зүйлсийг гаргах хэрэгтэй. Ихэнх улс өөрсдийн түүхээ цагаанаар үзүүлэх гэж хичээдэг нь арчаагүйгийнх..... Энэ нь яагаад ч сайн ирээдүйд хүргэсэн нь үгүй гэдгийг ойлгох түүхч МУ-д байна уу?
Энийгээ одоо больчихож болдоггүй юмуу. Өнгөрсөнд үнэхээр мундаг байжээ. Харин ирээдүй болон одоо үеээ харцгаа л даа. Яг одоогийнх шигээ байвал бидэнд сайхан ирээдүй харагдахгүй байна. Ирээдүй байхгүй байгаа учраас л өнгөрснөө л магтахаас өөр юм байхгүй байна ш д. Сайндаа ч 30 жил өнгөрсөн түүхээ өдөржин шөнөжин магтан гайхшираагүй байх. Түүхээрээ бахархах хэрэгтэй. Гэхдээ ажилгүй, чадваргүй, боловсрол муутай, мэдлэг багатай залуус, өнгөрснөөсөө салж чадахаа байсан хөгшчүүд одоогийн амьдралаа хэрхэн сайжруулах вэ гэдгийг нухацтай бодох цаг ирсэн. Үнэхээр залхмаар юмаа....... Түүхчид бодит түүхийг ил болгох хэрэгтэй. Түүхэнд бид үргэлж мундаг баатар мэт байгаагүй, түүхээс бид юуг буруу хийсэн, ямар их харгислал үйлдсэн, хичнээн хүүхэд эмэгтэйчүүдийг алсан, яагаад ингэсэн гэх мэт үнэн зүйлсийг гаргах хэрэгтэй. Ихэнх улс өөрсдийн түүхээ цагаанаар үзүүлэх гэж хичээдэг нь арчаагүйгийнх..... Энэ нь яагаад ч сайн ирээдүйд хүргэсэн нь үгүй гэдгийг ойлгох түүхч МУ-д байна уу?
Uruvultei professor
Ирээдүйгүй,өөр бахархах юу ч үгүй бацаанууд өнгөрсөн үлгэр ярьж хөөрч байгаа.Ай аймаар тэр зургийг нь хардаа.Сүртэй царайлсан хийрхүү лалрууд өөрсдийгөө Чингис гээд итгэчихсэн. Монголчуудыг ингэж доош чихэж тэнэг гэж доромжлохоо болил доо та нар.Ядаж хаан шигээ хөдөө гараад баасаа чулуугаар арчаад амьдраач бүгд худлаа ш дээ.
Хүнд их юмны хэрэг байхгүй гэдгийг короно вирүс сануулаад бгаа юм биш үү. Эрүүл агаар, хөрс, хоол унд, сууц, хувцас, мэдээлэл, ажил төрөл амин зуулга. Элэг бүтэн байх.