sonin.mn
Сэтгэгдэл (0)

Улсын өмчит ерөнхий боловсролын сургуулийг хувийн сургууль, хувийн өмч болгочихсон. Ерөнхий боловсролын сурагчдаас өндөр хэмжээний төлбөр олон жилийн турш авч ирсэн хэрээс хэтэрсэн явдал "Монгени" цогцолбор дээр болоод байна.

 

Тус сургуулийн захирлаар цөөнгүй жил ажиллаж буй гавьяат багш Н.Лхагва нь Нийслэлийн Өмчийн харилцааны газартай шүүхдэлцэж сургуулийн байрыг хувийнхаа өмч, сургалтын төлбөр авч байснаа миний оюуны өмч гэсэн үнэлгээ тогтоохоор зарга хийж сууна.

 

Ар өврийн хаалга сайтай Н.Лхагва багшийг үе үеийн Нийслэлийн Засаг дарга, Нийслэлийн Өмчийн харилцааны газар, Боловсрол шинжлэх ухааны яам, Нийслэлийн Боловсролын газар, Баянгол дүүрэг аль аль нь "дийлээгүйгээр" барахгүй өмгөөлөн хамгаалж иржээ.

 

Эцэстээ өнөөдөр улсын сургуулийг хувийн өмч гэж үзэн, сурагчдаас авдаг төлбөрөө хувийнхаа санд байршуулж байсан зэрэг Монгол Улсын олон хууль тогтоомжийг зөрчиж ирсэн нь баримтуудаар нотлогдож байгаа юм, Ерөнхий боловсролын "Монгени" цогцолбор 1500 хүүхэдтэй.

 

1997 онд Нийслэлээс шийдвэр гарч хуучин байсан сур­гуулийг өргөтгөлтэй нийлүүлж "Монгени-Солонго" цогцолбор болох үеэс хөдөлмөрийн багш байсан Н.Лхагва сургуулийн захирлаар иржээ.

 

Баянгол дүүргийн Засаг даргаар С.Эрдэнэ ажиллаж байх үедээ сурагчдаас төлбөр авлаа энэ тэр гэж хэл ам гарсны дагуу Н.Лхагва захирлыг ажлаас нь чөлөөлж байжээ. Тэр үед Н.Лхагва захирал шүүхдсээр байж буцаад захирлаар томилогдсон байна.



Үүнээс хойш бараг 20-иод жил захирлаар ажиллажээ. Н.Лхагва захирал Баянгол дүүргийн Засаг дарга Л.Амгалантай ойр байсан тухай яригддаг. Дүүргээс сургуулийн захирлуудын томилгоог мэдэх эрхтэй бөгөөд тус сургуулийн Удирдах зөвлөлийн даргаар Баянгол дүүргийн Төрийн сангийн хэлтсийн дарга Н.Долгорсүрэн ажиллаж байсан нь хачирхалтай.

 

"Монгени" сургууль жилдээ сурагч бүрээс 400-900 мянган төгрөгийн төлбөр авдаг. Дунджаар 500 мянган төгрөгийн төлбөр гэж тооцоод үзэхээр жилдээ сурагчдын 750 сая төгрөг "Монгени сан" төрийн бус байгууллагын данс руу орж байгаа юм.

 

"Монгени сан"-гийн гүйцэтгэх захирлыг Н.Лхагва өөрөө давхар хашиж байсан бөгөөд энэхүү сан дахь мөнгийг дураар захиран зарцуулж ирсэн байдаг аж. Тэгсэн хэрнээ "Монгени" сургууль улсын төсвөөс 100 хувь санхүүжилт авдаг. Жил бүр нэг хүүхдэд ногдох хувьсах зардлаас эхлээд ус, дулаан, газрын төлбөрөө хүртэл улсаас төлүүлдэг.



Тэднийх гүнзгийрүүлсэн сургалт явуулсан гэх нэрийн дор сурагчдаас өндөр хэм­жээний төлбөр авч төрийн бус байгууллагынхаа данс руу шилжүүлж ирсэн нь хууль зөрчсөн ноцтой үйлдэл юм.

 

Хачирхалтай нь өдий олон жил мэргэжлийн холбогдох газрууд үүнийг шалгаж тогтоосон боловч яагаад арга хэмжээ тооцож ирээгүй нь гайхмаар. Хэрэв сургалтын төлбөрийг хуульд заасан үнэлгээний дагуу тооцож авахаа хүрвэл ном ёсоороо Баянгол дүүргийн Төрийн санд л төлбөр байрших ёстой.

 

Сургалтын төлбөрийг зөв­хөн дараах гурван тохиолдолд ашиглана гэсэн хуулийн заалт ч байдаг. Үүнд сургалт явуулсан багшийн зардал, тарааж өгөх материал, сургалтад хэрэглэгдэх техник хэрэгсэлд зарцуулна гэж Төсвийн санхүүжилтийн тухай хуульд заасан нь бий.

 

Мөн хуульд төрийн банкнаас гадуур банкинд данс нээхийг хориглоно гэж байгаа. Гэтэл "Монгени сан" төрийн бус байгууллагын данс руу сурагчдын төлбөр орж байсан бөгөөд улмаар энэхүү мөнгөнөөс сургуулийн хашаанд хоёр ч өргөтгөл барьсан тухай яригддаг.



"Монгени" цогцолбор хичээлийн Б байртай. Мөн спорт заал буюу 3840 м2 талбайн өргөтгөл, "Монгени" цогцолбор хичээлийн Д байр буюу 1512 м2 өргөтгөлтэй. Н.Лхагва захирлын үзэж буйгаар "Монгени сургуулийн байрны ихэнх хэсэг нь түүний хувийн өмч болох ёстой юм гэнэ.

 

Баянгол дүүргийн "Монгени" цогцолбор хамгийн бага үнэлгээгээр тооцоход зөвхөн барилга байгууламж нь хоёр тэрбум төгрөгөөс давна. Гэтэл энэхүү үнэлгээгээр 1.5 тэрбум нь буюу ихэнх нь сургуулийн захирал Н.Лхагвын хувийн өмчид тооцогдох бололтой юм.

 

Хойноос ирээд хот манайх. Хотонд ирээд хонь минийх гэдэгчлэн ерөнхий боловсролын сургуулийн захирлаар ажилласан биш эцэстээ сургуулийг хувийн өмч гэж үзээд байгаа нь хэн ч харсан тэнд чухам юу болоод байна вэ гэсэн асуултыг дагуулж байна.

 

Өдгөө Нийслэлийн Өмчийн харилцааны газар, Нийслэлийн Засаг даргын захирамж гарч улсын өмчит сургуулийн уг газар, байр, өргөтгөл бүгд Нийслэлийн өмч мөн. Тийм учраас нийслэлийн Өмчийн газар бүртгэж авах тухай тогтоол шийдвэр гарсан байгаа хэдий ч иргэн Н.Лхагва шүүхэд зарга гаргаад байгаа аж.

 

Энэ нь "Миний оюуны өмчөөр бүтээгдсэн хөрөнгө" гэсэн утга бүхий нэхэмжлэлийг шүүхэд гаргажээ. Нийслэл өмчөө авч чадахгүйдээ хүрээд нэг иргэний өмнө хүчгүйдээд байгаагийн шалтгаан бол урьд урьдын Нийслэл, дүүргийн холбогдох дарга нар өөгшүүлж ирснээс улбаатай.



Өөгшүүлж ирсэн гэхээсээ илүүтэй хамсаж мөнгө завшиж байсныг үгүйсгэхгүй юм. Ямартаа ч Баянгол дүүргийн Төрийн сангийн дарга нь сурагчдын төлбөрийг Төрийн сангаар дамжуулна гэсэн шаардлага тавихынхаа оронд өөрөө сургуулийн УЗ-д байж байсан нь эрх ашгийн зөрчлийг харуулж байгаа биш үү.

 

Тухайлбал, өнгөрсөн 2012 онд Нийслэлийн Өмчийн харилцааны газар, иргэн Н.Лхагва нар өмч хөрөнгөө булаацалдаж шүүх дээр тулж л дээ. Баянгол дүүргийн шүүгч Ч.Цэнд "Монгени" сургуулийн хичээлийн байр бол холимог өмч мөн гэсэн үл ойлгогдох шийдвэр гаргачихсан нь өнөөдөр улс өмчөө нэхэх нэхэмжлэл шүүхэд гаргах аргагүйд хvргэчхээд байгаа бололтой.

 

Нэгэнт гомдолгүй гэсэн бол дахин гомдол гаргах эрх Нийслэлийн Өмчийн газарт үүсэх хууль зүйн боломжгүй болчхоод байгаа аж. Гадуур багш нарын дунд Н.Лхагва захирал шиг улсын сургуулиас төлбөр авч хувийн сургуулиа болгочихдог ч юм уу гэсэн яриа егөө үг дуулдах болжээ.

 

Шүүх дээр Нийслэлийн Өмчийн газрыг дэгээдээд суугаа Н.Лхагва захирлыг урьд нь Нийслэлийн Мэргэжлийн хяналтын газраас шалгаж "Монгени" сургуулийг хууль зөрчиж байна гэсэн дүгнэлтийг гаргаж байж.

 

Үүнд "Монгени" сургууль нь улсын төсвөөс 100 хувь санхүүждэг тул төсвийн байгууллага гэж үзнэ. Суралцагчдын сургалтын болон гүнзгийрүүлсэн сургалтын төлбөрийн мөнгийг "Монгени сан" ТББ-ын дансанд биш, төрийн сангийн дансанд төвлөрүүлэх шаардлагатай гэж үзэж байна.

 

Үндсэн хуульд төрөөс бүх нийтийн боловсролыг үнэгүй олгоно, суралцагчаас хуульд заагаагүй төлбөр, хураамж авахыг хориглоно гэх мэт заалтууд байсаар байхад сургалтын төлбөрийг сурагч нэг бүрээс хавтгайруулан авч уг төлбөрийг төрийн бус байгууллагын дансанд оруулж төрийн хөрөнгөнд бүртгэлээр тавих хяналтыг сулруулсан байна гэх зэрэг мэргэжлийн дүгнэлтийг гаргаж байсан хэрнээ өнөөдрийг хүртэл Н.Лхагва захирлыг дийлдэг газар Монголд алга бололтой. Хэн гэдэг даргын ивээлд багтаж ирсэн Н.Лхагва захирал гэж хэн бэ.

Үргэлжлэл бий...


Б.Саруул

Эх сурвалж: "Нийслэл таймс"