- Хүн хөгширдөггүй юм байна
- Нас бол зүгээр л цифр тоо
Хэдэн сарын өмнө жолооны үнэмлэхээ сунгуулахаар суугаа хотынхоо тээврийн бүртгэлийн газарт ирэв. Урьдчилж цаг аваагүй байсан учир багагүй хүлээсний эцэст миний ээлж ирж, дуудсан цонх руу очлоо. Бүртгэлийн ажилтан харааны зузаан шилтэй, хөдөлгөөн удаантай боловч няхуур, чамбайдуу байрын нас тогтсон ах байв.
Тэрээр миний бичиг баримтыг их л хянамгай үзэж, компьютерт үсэг нэг бүрчлэн тулгаж оруулна. Түүнийг ажиглатал үл ялиг сандарсан мэт санагдсан тул тайвшруулах гээд ойр зуур энгийн яриа өрнүүлэв. Гэтэл яасан гээч. Тэрээр 73 настай гэх бөгөөд тэр өдөр түүний ажлын эхний өдөр байж таарлаа.
Үнэхээр их гайхсан ч түүнээс илүүтэй бахархалтай санагдсан. Гаднаас нь анх хараад хэн ч 73-тай гэхээргүй, би ч бас тэгж бодсон, тиймдээ ч бахархсан.
Хэрэв Монголд байсан бол 73 настай хүнийг төрийн байгууллагад шинэ ажилтнаар авах байсан болов уу гэх хариулт нь нэн тодорхой асуултыг өөрөөсөө асуугаад өнгөрч билээ.
Дэлхийн II дайны дараа Америкийн төрөлт, хүн ам огцом нэмэгдсэнээр тухайн үед төрсөн хүмүүс одоо цагт тэтгэврийн насан дээр ирээд байгаа. Хэдийгээр хүн амд эзлэх ахмад настны тоо өндөр ч ажил олгогчдын зүгээс ахмад ажилтнуудаа тэтгэвэрт гарахыг огт шаарддаггүй нь энэ улсын нэг онцлог.
Нэг ёсондоо тухайн ажлыг хэвийн гүйцэтгэж чадаж байгаа л бол ажлаа хүссэн хугацаа хүртлээ үргэлжлүүлэх боломжийг олгодог. Сүүлийн үед компаниуд настай хүмүүсийг илүүтэй ажилд авах хандлагатай болсон, АНУ-д. Учир нь нас тогтсон хүмүүс ажил, амьдралын арвин туршлагатайгаас гадна тогтвор суурьшилтай, бас үнэнч ажилладаг гэж үздэг аж. Манайхны хэлдэгээр хөгшин ахмад хүмүүс нь АНУ-д бол шуналаа аль хэдийнэ дарчихсан улс.
Харин залуу мэргэжилтнүүдийн хувьд аливаа ажилд 2-3 жил болоод шинэ зүйлд өөрийгөө сорих, үргэлжлүүлэн суралцах, хөгжих ёстой гэж үздэг тул нэг ажлын байран дээр удаан хугацаанд тогтвор суурьшилтай ажиллах нь ховор аж.
Түүнчлэн ахимаг насны хүмүүс тодорхой ажлын байрууд дээр үнэ цэнэ үүсгэх нь бий. Тухайлбал хамгийн үнэтэй ресторануудад гол төлөв настай зөөгч нар ажилладаг. Жишээ нь 30 жил нэг л зөөгчөөр, нэг л ресторанаар үйлчлүүлсэн тэрбумтнуудтай таарах нь захын практик. Би ч тэгж таарч сонирхож гайхаж, бас бахдаж явлаа.
Мөн агаарын тээврийн компаниуд, өндөр зэрэглэлийн зочид буудал, казино, төрийн үйлчилгээний байгууллагуудад ахимаг насны ажилтнуудыг олноор нь харах нь бий. Төрийн алба руу нь ороод үзэхэд л олон жишээ татаж болно. Жо Байден гэхэд л 80 шүргэж явна. Улс төрийг нь аваад үз л дээ. Ердийн статистик судалгаа. АНУ-ын Конгрессын гишүүдийн дундаж нас–57, Сенатчдын дундаж нас – 62.2, Төрийн албан хаагч, гүйцэтгэх ажилтнуудын дундаж нас–49, гадаадад суугаа Элчин сайд нарынх нь дундаж нас–59 гээд л явж өгнө. Энэчлэн хууль шүүхийн байгууллагын удирдах ажилтны дундаж нас, дипломатчдынх нь дундаж нас гээд бичээд байвал Америкийн тэргүүн туршлага зөндөө дөө, зөндөө.
Түр азнаад Монгол руугаа татаж авчран ярья. Ахмад, ахимаг настнуудыг ажиллуулна гэдэг энэ хандлага манай Монголд яг эсрэгээрээ гэхэд болно. Ажлын заруудыг харахад гол төлөв 45-аас доош насны гэж насны хязгаар заах бөгөөд хүйс, гадаад үзэмж зэргээр ялгаварлан тэгш бус байдал үүсгэдэг.
Миний бие гадаадад амьдардаг олон хүнээс Монголдоо очоод юу хийх талаар асуухад тэд ирээдүйнхээ талаар их л итгэл муутай байдаг нь анзаарагдсан.
Магадгүй эх орондоо очоод ажлын байр байгаа эсэх, түүнд тэнцэх эсэхдээ эргэлздэг байх. Харин дээрхийн нэгэн адил 73 настай хүнийг ч ажилд авдаг нийгэмтэй бол эх оронд минь ажилгүй хүн гэж огт үгүй байх байсан даа гэсэн цайлган мөрөөдөл дотроо тээж явна даа…
Н.Болортуяа (Лос Анжелес)
Сэтгэгдэл0
Монголд зөнөгрөх өвчин элбэг, нөгөө талаар орчин үетэйгээ зохицож амьдрах нь юу л бол? За тэгээд бидний үеийнхэн буюу 50-60 онд төрөгсөд бүрмөсөн явж байж л тэнэглэл, гажиг байдал арилах байх. Өнөөгийн залуус та нар харин 70 насандаа ажил хийгээд гялалзаж байна гэж итгэж байна.
Монголын 60-70 настай хүмүүс социализмын үед чанартай сайн сургулиуд төгссөн учир сайн мэргэжилтэн. Харин одоогийн залуучууд хөөрхий дээд, их сургууль гэсэн нэр төдий сургууль төгссөн учир үнэхээр чадвар дорой. Хэд нэг нь гадаадад сургууль төгссөн л гэсэн нэртэй. Үнэндээ төгсөөч үгүй. Иймээс тэдний чадвар сүмк барьж бөгс долоох төдий Нэг ёсны мэргэжил болжээ. Тэгээд тэрийгээ их том чадвар гэж гайхуулах юм. Монгол улс ингэж доройтох гэж. Нөгөөтэйгүүр сурвалжит сэхээтнүүдээ хөнөөн устгаж одоо энэ коммент бичиж буй хөөрхий угсаа гарал муутай хүмүүс үлджээ.
1990 onoos umnu tursun humuus bugd hurdan uhvel mongol uls cevershij saihan bolj hugjin mandah bolno gej mongolchuud itgedeg bolson.
mongold neg ch mongol hun uldeegui tsagt l mongol uls saihan bolj hugjinu. mongol humuus hugshin zaluugui archaagui, uuriiguu hii hooson magtuulah durtai, chadvar muutai, uhaan muutai, ataarhagch, hariutslaggui, sahilga bat mash muu........ muu chanar ni het ih....
Монголчууд хоол тэжээлийн дутагдлаас болоод 60- аас дээш насандаа тархи толгой нь ажиллахгүй болдог.
Монголд зөнөх өвчин буюу альцхеймрын өвчин харьцангуй багашүү. Харин хандлага буруу. нас явсан бол зөнөлөө гэх. Тэд бол амьдралын болон ажлын бөөн туршлага
Би бол Монголд төр нь зөнөг өвчтэй юм байна гэж хардаг. Сонгуулийн луйвар, булхай, төрийн ажлын томилгоо, УИХ д суугаа гэмт хэрэгтнүүд үүнийг батлан нотолдог.
Манайд бол хүүхэд, залуус нь хурдан үхэж далд ор гэсэн хандлагатай байдаг бөлгөө. Энгийн жишээ гэхэд л 30 гарсан хүмүүсийг өвөө, эмээ гэж дуудах жишээний. Хурдхан шиг зайгаа тавьж өг гэх жишээний. Залуу үе нь ийм хандлагатай учир нас явсан хүмүүс сэтгэл зүйгээрээ хурдхан шиг яваад өгье гэж боддог. Хүн хэрхэн амьдрах бол ерөөсөө л сэтгэл зүй байдаг. Монголчууд нэгэндээ сэтгэл асар их дарамт учруулдаг.
Залуу насыг удаашруулж болдог болов уу?
Mongol hynd hool eeh tostoi hoolnoos bolood mas ikhe asyydal yysej eneeder ch sain oilgohgyi zoblongiin yysber garch irdeg,yyniigee ted oilgohgyi bna!eehtei mah ideh ni tedend amttai hereg,ebchin bol gol ni eeh tosond yysej baina,orchin yed gadaad dotoodgyi eehtei mahnaas horhognooc tarbaganii boolt,sarsan hyyrsan mahnyyd ene bygd bytehgyi boljee!!nasand harstai klostrol yysgene,har baraanaar helbel nasand chebtei hoool boljee,bolj egbel hengen tarianii yndes syyliin yeyyded yildberlej baigaa bolobson hool tejeel heregtei baina,ta nar yaponii ard tymenii yrt naslaltiig sydlaad yz l dee!!!Dalai amitadiin hool ikhe idne nogoo jims ikhe idne ene byhen chini byeiig hengen abch yabahad heregtei zuil!sain sydal?ali boloh yrt naslahiig hicheegeerei?....
Сайхан мэдээлэлд өөдрөг сэтгэгдэл юу ч байхгүй. Бүгд л хийхгүй байж эхийг мэдэгчид муулагчид байх болж залуус минь ингэж хүмүүжиж болохгүй шүү өөдрөг мэдээллийг өөртөө өөдрөгөөр харах хэрэгтэй би мэдээг уншаад за манайд настай хүн хийвэл илүү эрсдэл бага алдаа бага гарах ямар ажил байна гэж бодож байгаад сэтгэгдэлүүд хараад л урам унтарч байна. Энэ маш муу нийгэмд хөгжил удаашрах буруу хандлага бүх зүйлийг битгий хараар хар.
Энл бас нэг бм нэмж хэлэхжд барууны орнууд чинь манайхыг бодвол тэтгэвэртээ хойно гардаг улсуудшд. Америкт ямар байдгийг мэдэхгуй европод бол эмэгтжйчууд 67-70хурч байж эрчууд 70зол гарч байж тэтгэвэрт гардаг. Европод дундаж наслалт 80-82гээд узвэл ойлгомжтой
Mingol humuus oorsnoo hogshin setgelgeetei yum shig. Ert gerlej ert enee ovoo boldog. Uur amisgal hund uchir tsarai bargar ovor bas ih.
Хөгжилтэй орнууд 85- дээш настай хүмүүсээ өндөр настан ангилалд оруулдаг. Монгол шиг 50 хүрэнгүүт өвгөн эмгэн тэтгэвртээ гар зайл гэж доромжлож, нөгөөдүүл нь ч үхлээ хүлээгээд ямар ч идэвхгүй амьдраад байдаг орон хаа ч байхгүй. Сахалтай мэдлэг, чадваргүй танхай жаалуудаар удирдуулсан Монгол яаж элгээрээ хэвтдэгийн сонгодог жишээ болж байгаа.
ЭНЭ НЭГ ИX ҮЛГЭР АВААД БАЙX ЗҮЙЛ БИШ, XАРИН ТЭР АЖЛЫН МАЛ БОЛСОН НИЙГМЭЭС ЮУГ НЬ АВАX ВЭ ЮУГ НЬ АВАX ВЭ ГЭДГИЙГ XАРАX XЭРЭГТЭЙ !!! БИД ЖАР ХҮРЭЭД АМАРДАГ ЗАРЧМАА АЛДАЖ XЭРXЭВЧ АЛДАЖ БОЛОXГҮЙГЭЭР ХУУЛЬ ДҮРМЭЭ ЗОXИЦУУЛЖ ЯВАX УЧИРТАЙ !!!
Манай хадам ээж гээд зөнөчихсөн чавганц байна. 70 тай гэж байгаа. Тэгээд хүүхэдтшиг уйлж тэнэгтэнэ. Нээх зоргоороо хэдэн хүргэнээ базсаар байгаад даварчихсан бузрын чавганц байна аа. Бурхны авралаар би тэр бузраас хол амьдардаг уулздаггүй гадаадад байдаг болохоор надад хүртээл байхгүй. Нөгөө хоёр хүргэнийг амьтан болгодог гэсэн. Уйлж тэнэгтэж байгаад хөхөө өвлийн хүйтэнд гараад гүйчихдэг гэж байгааа хаачсан нь мэдэгдэхгүй. Тиймэрхүү хөгшчүүлийг ажилд авбал эрхэлж тунирхаад лай болно биздээ
Монголд 40 нас хүрмэгц нь хүнийг хэн ч биш нийгмийн хог шавхруу болгож байна даа.
БҮГДЭЭРЭЭ САЙН УУ!!!!! Бид олон нийтэд мэдээлэхийг хүсч байна; Та бөөрийг худалдахыг хүсч байна уу? Та санхүүгийн хямралын улмаас бөөрийг зарж борлуулах боломжийг эрэлхийлж байна уу, юу хийхээ мэдэхгүй байна уу? Дараа нь бидэнтэй холбоо бариад DR.PRADHAN.UROLOGIST.LT.COL@GMAIL.COM хаягаар бид танд бөөрнийх нь хэмжээгээр санал болгох болно. Яагаад гэвэл манай эмнэлэгт бөөрний дутагдалд орж, +91424323800802. имэйл: DR.PRADHAN.UROLOGIST.LT.COL@GMAIL.COM Yнэ: $780, 000 (Долоон зуун, Наян мянган доллар)
БҮГДЭЭРЭЭ САЙН УУ!!!!! Бид олон нийтэд мэдээлэхийг хүсч байна; Та бөөрийг худалдахыг хүсч байна уу? Та санхүүгийн хямралын улмаас бөөрийг зарж борлуулах боломжийг эрэлхийлж байна уу, юу хийхээ мэдэхгүй байна уу? Дараа нь бидэнтэй холбоо бариад DR.PRADHAN.UROLOGIST.LT.COL@GMAIL.COM хаягаар бид танд бөөрнийх нь хэмжээгээр санал болгох болно. Яагаад гэвэл манай эмнэлэгт бөөрний дутагдалд орж, +91424323800802. имэйл: DR.PRADHAN.UROLOGIST.LT.COL@GMAIL.COM Yнэ: $780, 000 (Долоон зуун, Наян мянган доллар)
yag zuv, khun uuriiguu hugshirluu gej bodokh buruu. Ene khun shig l baikh kheregtei. Mongolchuud yakhaaraa khugchuulee ad uzeed ekhelsen yum be. Uursduu khugshruchgui yum uu, mash buruu khumuujil, uzel surtaltai baina daa.
АНУ-д өнгөрсөн үе рүүгээ гар буугаар буудвал ирээдүй чамайг их буугаар буудна гэдэг үгийг ухаарсан хүмүүс олон л доо.Аливаа улсын түүх бол өнгөрсөн үеийн түүх дээрээ дунд шинэ үеийн түүхийг нэмж байж бүтдэг.Харин манай улсад ингэж ойлгодоггүй бололтой.Баабар гэдэг эрхэм нэг удаа миний үеийнхэн үхэж дуусч байж монгол хөгжинө гэж хэлсэн чинь залуус тэр үгийг өлгөж аваад ахмадуудаа үхүүлэх аянд мордсон гэж боддог.Монголын нөхцөлд Альцхаймерийн өвчин маш бага шүүт дээ.Амьдаараа оюун ухаан нь зэвэрч үхэж байгаа олон ахмад бий дээ Монголд.Ахмадуудыг МАН д санал өглөө гэж үхүүлж дуусгах бодолтой залуус их олон байдаг шүү.Угаасаа Тетчер залуус эрч хүч бий ч тормос муутай машин шиг.Тэр байдалд ахмад үе тоормос болдог гэсэн утгатай үг хэлж байсан шүү
Баярлалаа.Олон нийтэд маш хэрэгтэй зүйл байна шүү.