sonin.mn
Монголчууд бид эртнээс дөрвөн улирлаараа жишээлсэн билгийн сайхан үгийг ахас дээдэсгүй бие биедээ хэлж, мэндэлж сурсан ард түмэн. Бид билэгдэл ерөөлийн үгсийг холбон хэрэглэсэн сургаал, ерөөлийн арвин сан хөмрөгтэй улсын тоонд багтсаар ирсэн.
 
Гэтэл орчин үеийн залуус арай өөрөөр мэндлэх болжээ. Монгол хүний хэлэх үг нь оюунлаг, өөдрөг сайхны зэрэгцээ нас насныхны намба төрх нь алхаа гишгээнд нь хүртэл шингэсэн байдаг байсан бол эдүгээ залуус маань насны хязгаартай мэндлээд байх шиг!!! Өөрөөр хэлбэл настай хүнтэй мэндлэхдээ дургүй бололтой.
 
Нэг л их яарсан хүмүүс гүйх шахам зөрөхдөө юу байна гэхэд нөгөө нэг нь юу ч байхгүй гэх юм. Энэ нь нэгэндээ юу байлгах гээд байна вэ? Харин нөгөөдөх нь юмаа дуусгачихсан бололтой гэмээр сонсогдох юм. Чухам энэ мэндэлсэн хоёр бол Монгол уламжлал ёс заншлаа уландаа гишгэсний жишээ юм.
 
Нэг нь юу сураад нөгөө нь юу байлгах ёстой юм бүү мэд. Монголчууд буруу ярьж зөв ойлгодог тал бий. Гэхдээ нэг л бишээ!!! Билэг дэмбэрэлээ бодоод хөөрөг зөрүүлэхээ байг гэхэд зогсож байгаад ёс заншлынхаа дагуу зөв мэндлээд өнгөрдөг болоосой хэмээн бодно. Бас аймаар үгээр хоорондоо яриад байх юм. Нэг үг хэлээд л хараалын үг дайх юм. Замын жолооч нар Завхан аймгаар дүүрэн хүүр байна хэмээн ярих болжээ.
 
Гэтэл хүүр гэдэг нь зүгээр нэг үгийн дагавар үг маягаар өдөр бүр хэлэх нь бүү хэл насан туршдаа хааяа хэлэгдэх үг юм. Хүн хаана ямар үг хэлэхээ сайн бодож утга санааг нь ухаж ойлгох хэрэгтэй. Хэлсэн үг, үйлдлийн тань хариу эргээд өөр дээр нь буудаг жамтай.
 
Монгол хүний амны билгээс ашдын билэг нь дэлгэрэн амьдардаг гэж байдаг юм шүү дээ, залуучуудаа!!!.
 
Я.Мөнх-Эрдэнэ /Түдэвтэй сум, Цорго баг, идэвхтэн бичигч/
 
Эх сурвалж: "Завхан" сонин