7-р сарын 7-ны өдөр БРИКС-ийн удирдагчдын 17-р хурал Бразилийн Рио-де-Жанейро хотод хаалтаа хийлээ. Дээд хэмжээний уулзалтаар "Рио Де Жанейрогийн тунхаглал"-ыг гаргаж, хиймэл оюун ухаан, цаг уурын өөрчлөлт зэрэг олон салбарт үр дүнд хүрсэн баримт бичигт гарын үсэг зурав. Дэлхийн засаглалын өөрчлөлтийг ахиулах зэрэг сэдвүүдэд анхаарлаа хандуулж, Хятад улс дэлхийн энх тайван, амгалан байдлыг хадгалах, эдийн засгийн өсөлтийн эрч хүчийг бэхжүүлэх, соёл иргэншлийн солилцоо, харилцан суралцахыг ахиулах гэсэн гурван том санал дэвшүүлж, БРИКС-ийн хамтын ажиллагаа, дэлхийн өмнөд бүсийн хөгжлийг дэмжих олон арга хэмжээг зарласан нь олон улсын хамтын нийгэмлэггийн анхаарлын төвд байна.

Энэхүү уулзалт нь БРИКС-ийн шинэ гишүүн Индонез болон түнш 10 орон нэгдэн орсны дараах анхны дээд хэмжээний уулзалт юм. 2024 оны Казанийн дээд хэмжээний уулзалт дээр Хятад улсын дарга Ши Жиньпин "Их БРИКС-ийн хамтын ажиллагааг өндөр чанартай хөгжүүлнэ" гэсэн Хятад улсын дэвшүүлж буй санал санаачилгыг гүнзгий дэлгэрүүлж, БРИКС-ийн хамтын ажиллагааг өндөр чанартай хөгжүүлэхэд Хятадын тал бодитой 8 арга хэмжээ авахыг зарлаж, "Их БРИКС-ийн хамтын ажиллагаа"-ны дөрвөн тулгуурыг нэгтгэсэн байна. Өдгөө БРИКС-ийн хамтын ажиллагааны механизм нь Ази, Африк, Латин Америк, Европын 11 гишүүн орныг хамарсан "Их БРИКС"-ийн хүрээ болон хөгжиж буй. "БРИКС-ийн гэр бүл"-ийн нийт хүн ам дэлхийн нийт хүн амын талаас давж, эдийн засгийн нийт бүтээгдэхүүн нь бараг 30 хувийг эзэлж, худалдан авах чадварын паритетаар тооцсон эдийн засгийн нийт бүтээгдэхүүн нь их долоогийн бүлгээс давж байна. "Их БРИКС"-ийг өргөтгөсөн нь энэхүү уулзалтын дипломат жинг нэмэгдүүлсэн гэж "Ройтерс" агентлаг онцолжээ.

Энэхүү дээд хэмжээний уулзалтыг зохион байгуулж буй үед маш олон үйл явдлууд болсон. АНУ дэлхийн эсрэг худалдааны дайн эхлүүлсэн нь олон улсын эдийн засаг, худалдааны дэг журам, олон талт худалдааны системд ноцтой нөлөөлсөн бөгөөд БРИКС-ийн орнууд ч мөн адил ихээхэн хохирол амссан. Үүний зэрэгцээ зарим бүс нутагт дайны байдалтай хэвээр байгаа бөгөөд олон талт механизмын эрх мэдэл, үр нөлөө суларсан байна. Бүх намууд ерөнхийдөө дэлхийн засаглалын тогтолцоог шинэчлэх нь улам бүр зайлшгүй шаардлагатай бөгөөд яаралтай болж байна гэж үзэж байна.

Дэлхий ертөнцийн хувьд энх тайван нь нарны туяа, агаартай адилхан чухал юм. Палестин-Израилийн асуудлаар тусгай видео дээд хэмжээний уулзалт хийхээс эхлээд дэлхийн өмнөд нутгийн холбогдох орнуудтай Украйны хямралын асуудлаарх "Энх тайвны андууд" бүлгийг байгуулах, Израиль-Ираны мөргөлдөөний талаар хамтарсан мэдэгдэл гаргах хүртэл Хятад болон БРИКС-ийн бусад орнууд сүүлийн жилүүдэд энх тайвны төлөө хүчин зүтгэж байна. Өнгөрсөн жил Хятад улс "энх тайван БРИКС"-ийг байгуулж, хамтын аюулгүй байдлын хамгаалагч байхыг санал болгосон. Энэ удаад Хятад улс БРИКС-ийн орнууд шударга ёсыг сахин хамгаалж, маргааныг энхийн замаар зохицуулахыг ахиулж, асуудлын зөв бурууг үндэслэн үндсэн шийдлийг эрэлхийлэх ёстой гэж онцолжээ. 

БРИКС-ийн хамтын ажиллагааны механизм нь хөгжиж буй зах зээлийн орнууд болон хөгжиж буй орнуудын эв санааны нэгдэл, хамтын ажиллагааны дэлхийн хамгийн чухал тавцан болохын хувьд дэлхийн өмнөд бүсийн эв нэгдэл, хамтын ажиллагааг ахиулах гол суваг төдийгүй дэлхийн засаглалын шинэчлэлийг ахиулах анхдагч хүч юм. Энэ удаад Хятад улс Дэлхийн банкны өөрийн хөрөнгийн үнэлгээг ахиулах, Олон улсын валютын сангийн хувь хэмжээг тохируулахыг дэмжихийг санал болгов. Уулзалтаар мөн НҮБ-ын Аюулгүйн зөвлөлийг цогцоор нь шинэчлэхийг дэмжсэн байна. Бразилийн Сан Паулогийн Улсын Их Сургуулийн Эдийн засаг, олон улсын судлалын хүрээлэнгийн захирал Маркос Пирес "БРИКС-ийн агуу хамтын ажиллагаа" нь дэлхийн өмнөд орнууд дэлхийн засаглалд оролцох, хөгжих эрхийг хамгаалах, илүү дуу хоолойгоо хүргэхийг эрмэлзэх тавцан болж байна гэж үзэж байна." гэжээ.

Г.Бямба