С.Баяр даргын дурсамжийн дөрөв дэхийг уншигчдадаа толилуулж байна. Үүгээр бидний олж авсан квот дуусаж байгаа юм. Өөрөөр хэлбэл манай сонин түүний дурсамжаас ердөө дөрвөн хэсгийг л нийтлэхээр тохиролцсон.
Ном хараахан бэлэн болоогүй, хэвлэлийн эхээ ч бэлтгэж амжаагүй байгаа үед бүгдийг нь цувуулаад дэлгэчихвэл аль алиндаа тийм ч зохимжтой бус аа. Уншигчдын маань дийлэнх нь “Сонирхолтой болжээ.
Ном нь хэзээ хэвлэгдэх бол” хэмээн асууж байна. Энэ асуултыг С.Баяр Танд дайя. Бидэнд болохоор ном бүрэн бүтнээрээ хэвлэгдэж, дэлгүүрийн тавиурт залагдахыг хүлээх л үлдлээ.
С.Батбаатар /Өнөөдөр сонин/
Ажил амьдралын гараагаа би тэдэн онд, тэндээс эхэлж билээ” гэж ирээд л өвгөцүүл ярьж гардаг. Эсвэл дурсамжийн номныхоо нэг бүлгийг ингэж эхлүүлдэг. Тэтгэврийн нас ны хүний тогтсон ийм хэллэгээр бол, ажлын гараагаа би 1978 оны наймдугаар сард Хотын захиргааны Соёлын хэлтсээс эхлэв.
Албан ёсны нэрээрээ бол Улаанбаатар хотын Ардын Депутатуудын Хурлын Гүйцэтгэх Захиргааны Соёлын хэлтэс. Тэр чиглэлийн сургуулийг нь дүүргэсэн хүнд бол сайхан л хуваарь байх. Гэтэл намайг тэнд томилсон нь нэг л зохимжгүй. Соёл урлаг мэддэг гэж томилоогүй нь лавтай.
Аль онгойсон орон тоон дээр л өгчээ. БНМАУ-ын Сайд нарын Зөвлөлийн Зохион зааварлах хэлтсийн нэр дээр явж, Ломоносовын нэрэмжит МГУ хэмээх том сургуулийг олон улсын эрх зүйч дипломтой төгссөн хүн гэхэд би арай л хямд борлогдов гэсэн бодол хааяа орж ирнэ.
Хаа хамаагүй соёлын салбарт, яг юу хийх нь ойлгомж муутай ажилд очих болсондоо тэрүүхэндээ жаахан гонсгор. Гэхдээ оч гэсэн газар нь очихоос өөр аргагүй. Соёлын хэлтэс Хотын захиргааны хоёрдугаар давхарт жижгэвтэр хоёр өрөөнд байх аж. Нэг өрөөнд дарга нь, нөгөөд нь зааварлагч нар суудаг юм байна.
Хэлтэс хоёр хүнтэй байснаа шинэ боловсон хүчин миний бие нэмэгдэж, гурав болов. Хэлтсийн дарга Шагдар гэж баргил дуутай, биерхүү халзан ах. Энэ хүнийг хаана харлаа гэж бодогдоно.
Хожим дуулахнаа Шагдар дарга олон кинонд тоглосон, бас Хилийн цэргийн ансамблийн дарга, цэрэг хийж, урлагийн тогоонд багаасаа чанагдсан хүн аж. Тийм ч учраас хариуцсан хэлтэст нь соёл урлагт огт хамаагүй хуульч жаал томилогдоод ирэхэд дуртай байгаагүй л байх.
Уулзсан даруйдаа Шагдар дарга хийх ажлын минь тухай бүдүүн тоймын хэдхэн үг хэлээд, салахын түүс болж байгаа бололтой утсаа шүүрэв. Ямар ажлыг, яг яаж хариуцахаа би ойлгосонгүй. Эргэлзэж хэсэг байзнаснаа утсаар ярьсных нь дараа асууя гэж бодоод үүд хавьд нь торойгоод зогсчихлоо.
Шагдар дарга цаад хүнтэйгээ ярьж байснаа хангинатал инээнэ, нөгөө сайхан баргил хоолойгоороо хүнгэнүүлнэ. Том халзан толгойд нь илт багадсан нүдний шилнийхээ дээгүүр намайг гайхасхийж харна. Би зогсоод л байлаа. Тэгтэл Шагдар дарга утасныхаа харилцуурыг дарснаа
-Өөр юу байна даа, хүүхээ гэж асууж байна.
-Би яг юуг, яаж зааварлах юм бэ. Сайн ойлгосонгүй.
-Тэр юу... Цаана чинь байгаа Ичинхорлоогоос манайхтай холбоо той тогтоол, шийдвэр аваад үзэж бай. Тэнд бүх юм байгаа. За, дараа болъё. Дараа дараа... гээд гар хэмээн зангав.
Хэлтсийн зааварлагч нь Ичин хорлоо гэх зүс үзсэн намхан, шаламгай эгч байна. Бас нүдний шилтэй. Намайг харснаа инээд алдав.
-Шинэ хүн ирж байгаа гэсэн чинь бас нэг очкитой нөхөр ороод ирж байхчив ээ. Манай хэлтэст дөрвөн нүдтэй хүн л ажиллах ёстой юм байх даа. Хи хи хи. Эгчийгээ таньж байна уу. Танай ангийн Төгсөөгийн төрсөн эгч шүү дээ, би. За за суу, чиний ширээ энэ гээд хажуугийнхаа ширээ рүү заав.
Манай ангийн Вандуйн Төгсөөгийн эгч юм байж. Танихгүй шинэ газар таньдаг айлын эгчтэй таарсан нь аз болов. Нэг зусланд гардаг байсан эднийхнийг би сайн мэднэ. Э.Вандуй гуай ШУА-д насаараа ажилласан, хэл бичгийн том эрдэмтэн.
Тэднийх олон хүүхэдтэй бөгөөд бүх хөвгүүд нь мэргэжлийн боксчид. Батбаяр (дөчин мянгатын хоч нь Батлий) нь боксын нэртэй дасгалжуулагч болсон. Цогоо нь бас боксчин.
Насаар надад арай ойр Баясаа нь бүр олон улсын хэмжээний мастер. Зүггүйтдэг насан дээр минь надад “хүрээ зодооны” ганц нэг сайн, муу арга зааж явсан эртний танил гээд яривал зөндөө юм бий.
Ажилдаа орсны маргааш Шагдар дарга өрөөндөө дуудав. Ичинхорлоо эгч на дад зөвлөсний дагуу төрийн түшмэл ёсоор тэмдэглэлийн дэвтэр, үзэг хоёроо зэхээд дарга дээрээ орлоо.
-За хө, хүүхээ... Чи юу ч гэсэн хариуцах ажлын фронтоо мэдэж ав. Хэдэн кинотеатр, музей бий. Тэр дарга нартай нь аятайхан харилцаарай. Цаад хэд чинь их юм үзсэн боорцогнууд шүү. Элдэв гадаад ном яриад, гайхуулаад байх хэрэггүй.
Гэхдээ Хотын захиргаанаас яваа хүн байна даа, нял шал болоод байх бас ч хаашаа юм. Тэр тогтоол шийдвэр үзэж байгаа юу? Тэндээс бүх юм ойлгогдоно доо. За за ажилдаа ингээд ор гээд дахиад л гараараа үүд рүү заав.
Ингээд би ажлаа эхлэв. Намайг нийслэл хотын музей, кино театр хариуцсан зааварлагчаар томилжээ. Улаанбаатарт музей цөөнгүй ч, нэгээс бусад нь улсын мэдлийнх тул бүгд Соёлын яаманд харьяалагдах аж. Улаанбаатар хотын захиргааны мэдлийн гэх ганц музей байв.
Тэр нь Нийслэлийн түүхийн музей нэртэй жижигхэн газар. Одоогийн Бөхийн өргөөний баруун хойно, төв гудамжинд байрлах ганц давхар хуучин модон байшин. Харин кинотеатр бол харьцангуй олон.
Шинэ ба хуучин “Ард”, “ЭлдэвОчир”, “Сансар”, Октябрийн районы үйлчилгээний төвийн кинотеатр (нэрийг нь одоо таг мартсан байна), Жанжны клуб гэх зэргээр арваад юм байлаа.
Шагдар даргын хэлснээр энэ бүгд нийлээд “ажлын фронт” маань аж. Мань хүн цэргийн ансамбльд байснаас тэр үү “фронт, штаб, ар тал, команд” гэх маягийн цэрэгжсэн үг байнга хэрэглэнэ.
“Ажлын фронтоо” би хэрхэн “командлах” юм, бүү мэд. Шагдар даргын хэлс нээр Соёлын хэлтсийн ажил тай хол боотой тогтоол, шийд вэрийг эмхтгэж үдсэн зузаан зу заан хавтастай танилцаж, хэд хоногийг барав.
Элдэв ой тэмдэглэх хөтөлбөр, соёлч үйлчилгээний сарын аж лын төлөвлөгөө, социалист уралдааны болзол, тэдгээртэй хол боотой дээд, доод газрын шийдвэр, тайлан гэж тоймгүй олон цаас байх.
Гэхдээ үзээд байтал тоо нь олон ч, агуулга хэлбэр нь нэг аж. Жилээс жилд хэдэн ой угтаж сарын ажил зохиогоод, түүнийгээ дараа нь дүгнээд, тогтоол гаргадаг нь ойлгогдов. Энэ бол мань мэтийн хариуцах ажил бололтой.
Харин яг ямар кино гаргах, музейдээ ямар үзмэр дэлгэж, түүнд ямар тайлбар хадах зэргийг бол мань мэт нь биш, Хотын дарга нараас хамаагүй дээгүүр түвшинд шийддэг байсан нь тодорхой.
“Бүх урлагийн дотроос хамгийн чухал нь кино мөн. В.И.Ленин” гэсэн лоозон очсон кинотеатр болгонд өлгөөстэй. Сүүлд мэдсэнээр, энэ бол Ленин багшийн хэлсэн үгийн зөвхөн эхний хэсэг бөгөөд өгүүлбэрийн төгсгөлийг нь хөдөлмөрчдөө гомдоочих вий гэх үүднээс ор тас орхидог байж.
Лоозонд оруулалгүй орхисон тэр хэсэг нь “Учир нь боловсрол нимгэн ажилчин анги, огт боловсролгүй тариачин нарт ойлгогдох хамгийн дөхөмтэй үзмэр бол кино л юм” гэсэн утгатай байсныг Горбачевын өөрчлөн байгуулалтаар зоригжсон түүхчид ил тод болгож билээ.
Ажилд орсноор кино байнга үздэг болж, эхэндээ зугаатай л байв. Тэр үед гарч байсан бүх шинэ, хуучин киног амтархан үзэв. Очихынхоо өмнө утасдаж мэдэгдэнэ. Театрын дарга нар ч хэрэндээ сүйд.
Би тэдэнд тус болохгүй ч гай болж мэдэх тул очиход үүдэн дээрээ тосно, өрөөндөө оруулж байхуу цайгаар дайлна. Зааварлагчийн суудал гээд танхимын голд суулгачихна, үзвэр эхэлмэгц ундаа, эсвэл аяга цай авчирч өгөөд бариулчихна. Хэрэндээ л тусгай хангамж байж дээ.
Ажлын цагаар л явах тул кинонд үзэгч цөөн, хүүхэд голдуу бужигнана. Гэхдээ л ажил шалгах гэж ирсэн Хотын захиргааны даамал болохоор үзвэр тараад уулзаж, хэдэн үг хэлэх хэрэгтэй болно.
Гол төлөв “Үзэгчид орох, гарахдаа жаахан замбараа муутай харагдлаа. Бас самар их цөмж, хогоо шалан дээр хаяж байна. Энэ талаар анхаарна биз” гэх. Угаасаа кино байтугай газар л манайхан намар цагт самар их цөмдөг.
Ганц манайхан ч биш дээ, кино үзэхдээ эрүү нь хөдөлж байдаг нь одоо даяарчлагдаад, дэлхийн жишгээр эрдэнэшишийн хөөсөнцөр уут уутаар нь иддэг болж. Хааяа киноны хальс тасар на. Мэдээж, энэ үед хариуц лагатай байж, хальсаа таслахгүй байхыг Хотын захиргааны нэрийн өмнөөс заавар өгсөн болж гурилдана.
Кинотеатрын удирдлагууд айлдсан зааврыг минь хүлээн авч байгаа царайлан дэвтэртээ бичиж авах ч “Иш-ш чааваас, ийм банди бидэнд зааварлах ч гэж дээ” гэсэн нүдээр дооглонгуй харах шиг санагдана.Аравхан кинотеатр юу байхав, сарын дотор хэд ороод гарахад л тоо нь гүйцэж, сүүлдээ байн байн очоод байхаас зовдог болов.
Гэхдээ кино ч бас гайгүй. Хүн байнга орж гардаг үйлчилгээний газар учраас хэлэх юм эрхбиш олдоно. Харин хариуцсан ганц музей дээрээ очоод хэлэх үг огт олдохгүй хэцүү. Хүн бараг ордоггүй, хэдэн үзмэр нь хэвээр байдаг газар тусгайлан юу ч хэлэх билээ.
Үзмэрийнхээ тоосыг тогтмол арчиж, цонх шалаа угаах хэрэгтэй шүү гэсхийгээд л яриа дуусна. Хэд очоод хэлэх үгээ бүрмөсөн барсны эцэст хариуцсан ганц музей тийш зүглэхээ болив.
Ер нь бол “Танай социалист урал даан яаж байна”, “Тэргүүн турш лага хэдийг нэвтрүүлэв” гэхчлэнгээр хүний, өөрийн цаг зав бараад, чухал царайлаад явбал болох л байсан биз.
Гэвч энэ бүхэн надтай надгүй болсоор ирсэн, болоод явдаг, үүнд нь хот, районы намын хороо гэх мэт “удирдлагаар хангах” байгууллага, албат дэндүү олон тул ийм ажлаас би өөрөө өөртөө чөлөө олгов.
Гэтэл ийм ажлаас өөрийгөө чөлөөллөө гээд өөр юу хийж бүтээх, ямар үр дүн гаргах ёстой нь бүү мэд. Сургуулиа дүүргээд сонирхолтой ажил хийнэ, сурсан онолоо практикт хэрэгжүүлнэ, эзэмшсэн мэргэжлээрээ өсөж өндийнө гэсэн оюутан цагийн гэ гээн мөрөөдөл арилаагүй байдаг.
Гэтэл ажлын цагаар дэмийртлээ кино үзэж, чухал царай гаргаж худал үүрэгдэхээс цаашгүй соёлын байцаагч болчихоод байдаг. Мөрөөдөл, бодит байдал хоёр хоорондоо зөрчилдөж эхлэв. “Тэр том сургуулийг овоо дүн тэй дүүргэсэн хүн дээ, би.
Сургуульдаа аспирантаар шууд үлдэх санал хүртэл авч байлаа. Сурсан эрдэм, эзэмшсэн мэргэжил минь энэ улс, энэ нийгэмд хэрэггүй л юм байх даа. Эсвэл би ийм бүтэлгүй амьтан уу” гэх бодол үе үе сэтгэл хямраана.
Ажил амьдралынхаа гарааг эхэлсэн анхны алтан намрыг ийм байдалтай бараад, өвөлтэй золгов. Октябрийн баяр өнгөрмөгц Шагдар даргатайгаа уулзаж, хуримтлагдсан санал, гомдлоо түүнд дэлгэв. Шагдар дарга намайг ойлгож байна.
Том халзан толгойд нь багадсан нүдний шилэн дээгүүрээ намайг хааяа нэг харан, миний уйлан дуулахыг тэр удаан сонсов. Сонсож сонсож хэлсэн үг нь одоо болтол санаанаас гардаггүй юм.
Агуулга, ач холбогдлоороо Ленин багшийнхаас ч дутахгүй, хадан дээр мөнхийн үсгээр сийлмээр аугаа үнэн үг байв. Тэрбээр “Соёл урлагаас хол хүн соёл урлагаас бол хол л байсан дээр” гэж билээ.
Шагдар дарга миний санал гомдлыг дээш удирдлагадаа уламжлах болов. Өөрөө ч саналаа нэмэрлэнэ гэж надад амлалаа. Хэсэг хугацаа өнгөрч шийд гарав. Намайг Хотын захиргаанд шинээр байгуулж буй Их барилгын хэлтэст шилжүүлэх болжээ. Би мэл гайхав. Шагдар дарга дээрээ ороод:
-Юу болж байнаа, энэ чинь... Би чинь хуульч санаатай. Олон улсын эрх зүйч гэсэн дипломтой хүн Их барилгын хэлтэст юугаа хийх юм бэ гэж цамнав. Шагдар дарга толгойгоо маажсанаа
-Уг нь ч тийм... Гэхдээ цаад дарга нарт чинь чамайг томилж орхих хуульчийн орон тоо байхгүй л болоод тэр. Орон тоо гартал тэр хавьд байж байхаас өөр арга үгүй дээ гэж байна.
-Тэгвэл орон тоо гартал би эндээ л кинотеатраа хариуцаад байж бол доггүй юм уу гэж асуулаа.
Огт мэдэхгүй газар очих сураг дуулмагц голоод байсан Соёлын хэлтэс маань голд оров бололтой. Дассан газрын даавуу зөөлөн гэдэг шиг ааш зөөлөн Шагдар дарга, Ичинхорлоо эгч хоёрыг бараадан өдөр хоногоо барж байх нь хамаагүй дээр санагдав.
-Хүүе, яаж тэгж болохов. Бөөн юм болж байж, шийдвэр гарсан. Одоо буцна гэх үү. Болохгүй болохгүй, огт болохгүй гэж Шагдар дарга сандарч байна. Мань хүн ч ажилд нь нэмэр болохгүй, соёл урлагаас хол намайг өөр газар томилоход цаанаа дуртай л байсан биз.
Ингээд би дөнгөж байгуулагдсан шинэ хэлтэст шилжих болов. Их барилгын хэлтсийн дарга нь Улаанбаатар хотын АДХ-ын гүйцэтгэх захиргааны орлогч дарга Жаргал гуай (хожим Барилгын цэргийн дарга болж, генерал цол ч хүртсэн).
Шинэ хэлтэс эхэндээ толгой нь тийм том хэрнээ дороо тулах ганцхан хөлтөй байлаа. Тэр нь С.Баяр гэж Соёлын хэлтэст гологдсон зааварлагч. Аажимдаа мэр гэжлийн хүмүүсээр дүүргэж, том хэлтэс болгосон дуулдсан.
Шинэ ажилдаа дөнгөж ороод өрөө сэлгэж байтал Жаргал дарга баахан үүрэг өгчихөөд гадаад явчихлаа. Тийм барилга трестээр орж, ийм ажлыг нь шалгаж зааварлаад байж бай гэж үүрэг өгөв.
Оньсого таавар, тод түргэн хэллэг гэдэг шиг сонин товчлол бүхий хаягтай барилга трестүүдийн нэрнийх нь учрыг олох гэж нэг хэсэг болов. Тэр дундаас ганц нэр үлдсэн нь “НААҮЯ-ны ТТУОСБТ” буюу Нийтийн аж ахуй, үйлчилгээний яамны харьяа Техник туслалцааны угсармал орон сууцны барилга трест гэдэг шиг санагдана.
Тэр трестийн нэг барилга дээр нь яваад очлоо. Үнэмлэхээ үзүүлж хашаанд нь ороод барилгын даамалтай нь уулзав. Мэнд мэдчихээд цаашаа юу ярихаа мэдэхгүй, дэмий л “Барилга барьж байна уу” гэж асуув.
Барилгын даамал зузаан бор нөхөр намайг гайхаж харснаа “Таныг харахад яаж байх шиг байна” гэв. Миний мэддэг орос хэл ингээд дуусаж, тэндээс бушуухан зайллаа. Гэхдээ яана гэхэв. Авсан үүргийн хээ дагуу дахиад хэдэн барилга трес тээр орлоо.
Дарга удирдлага нь өмнө учирч байсан музей, кино театрынхнаас огт өөр. Чанга дуутай, түс тас гэсэн яриатай улс байх. Урьдынх шигээ “Тоосоо арч, самар бүү цөмүүл” гэж гурилдаад өнгөрөх аргагүй нь явах тусам тодорхой болж ирэв.
Өөрийгөө ч, Хотын захиргааг ч ингэж шарж түлэх нь ичмээр санагдаад, элдэв трест дэмий хэсдэг ажлаа зогсоолоо. Сэтгэлээр бүр унав. Таван жил сурсан хуульч мэргэжил, түүндээ гарших маань мөн ч алсад байна даа. Жаргал даргыгаа ирэхэд үнэн учраа хэлж гуйлаа.
-Барилгын талаар надад мэдэх юм даанч алга. Таны оч гэсэн трест дээр очоод асуух, ярихаар үнэн ичмээр, санаа зовмоор байна. Иймд та дарга нартай энэ асуудлыг яриад өгөөч.
Би ингэж орон тоо бөглөж суугаад яах ээ. Намайг хуульчийн мэргэжлээр минь ажиллуулж өгөөч, боломжгүй бол зүгээр л халаад өг. Би өөрөө учраа олъё. Намайг МОНЦАМЭ-д ирвэл ир гэж хэлүүлсэн байна лээ гэв.
Ингээд Хотын захиргааны дарга нар миний асуудлыг дахин хэлэлцэв. Сүүлд дуу - ла хад дарга нар ихэд хилэгнэжээ. Амны нь салиа арилааг үй, алганы нь хонхор тэнийгээгүй нэг муу нусгай жаал тэр үеийн залуу бүү хэл, ахмад зүтгэлтний мөрөөс болсон Хотын захиргааны аж лыг голоод, хоёр ч хэлтэс дамжчихаад, олон юм яриад байгаад нь үнэхээр их уурласан гэдэг.
Намайг тушаал бууруулан нийслэлийн хамгийн алслагдсан районы гүйцэтгэх захиргаанд шилжүүлэхээр шийдэв. Хотын захиргааны хэмжүүрээр энэ нь хөдөө цөлсөнтэй адил шахуу аж. Ажил, амьдралын маань гараа ийнхүү эхнээсээ нэг л эвгүй гажиж эхэллээ.
“Мэргэжилд минь тохирох орон тоо тэдэнд байхгүй нь миний буруу биш. Тэдний ч буруу биш биз. Тэгвэл зүгээр л халж орхихгүй дээ. Хашраах гэж байгаа юм шиг, хайрга чулуу мэт ийш тийш шидлээд байхдаа яахав. Өөрсдийнхөө хүүхдэд бол тэд ингэж хатуурхахгүй л дээ...” гэсэншүү гашуун бодолд автаж, гүн хямрав.
Өнчин хүүхэд өөнтөгч гэдэг. Тэгэхэд би хорин хоёртой байж. Одоо бодоход тэр үеийн хотын удирдлага зөв мэргэн шийдсэн ч юм шиг. Эхэнд нь бага сага гацааж, элдэв жижиг сажиг юманд бүдрээж, эцэст нь эргээд надад сэтгэлийн тэнхээ, тэвчээр жаахан ч атугай суулгахыг зорьсон байж магад. Хэрэв тийм бол би тэдэнд талархаж явах ёстой. Талархаж ч явдаг.
Санжаагийн Баяр
Сэтгэгдэл0
ene neg balai umiig dahuj harj sonsmoorgui bna
chi tegeed zailaach dee, chamaig albadaagui biz dee
YADARSAN MONGOLCHUUDYN OYU TOLGOIGOOR TOGLOOD DOROMJILOOD ALGA BOLSON UHEERIIN DURDATGAL HEND HEREGTEI YUM BE ? CANAD WHISKEY SHIMEED ,NOMKHON DALAIN USAND HOL OO DURJ TARVALZAAD JARGALTAI BNA UU ,NOVSH OO
ЗӨВ ЗАМТАЙ САЙН YЙЛТЭЙ БАЙСАН БОЛ НАМТАРАА БИЧВЭЛ ЯАХАВ ГЭХСЭН...
BAYAR MINI EE CHAMAIG URUVDUJ BNAA YUNII TULUU AMIDARCHAAV DEE
Баяр гуай Монголд ховор сэхээтэн хүн. Бид арай гомдоож байна даа. Хичнээн их ажил тийм богино хугатсаанд хийсэн бэ? 2 хон жилд
ene nohor irj ene ulsiig holdoor n bosgoh heregtei bna shvv ene AH arai bish ymaa ym bolgoniig biznes talaas n hiij bn ard irged n chirehdeed ehellee
Ямар нүглээ наманчилж гэнэт дурсамжаа бичээд эхлэв дээ Баяр минь. Хоногийн тоо гүйцэх болоогүй шүү нөхөр минь.
BAYAR MINI EE CHI YAG YUNII TUXAI TULUU AMIDARCHAAV DEE URUVDUJ BNA CHAMAIG
BAYAR MINI EE CHI YAG YUNII TUXAI TULUU AMIDARCHAAV DEE URUVDUJ BNA CHAMAIG
BAYAR MINI EE CHI YAG YUNII TUXAI TULUU AMIDARCHAAV DEE URUVDUJ BNA CHAMAIG
uneheer sonirholtoi baina. Bi 80-aad oni dunduur MUIS tugsuud bas tomilolt avsan. Aztai ni gevel mergejliin ajildaa. Tend arhag avgai uvgudtei uzeltsej uuriin alban tushaal ner hundee bataltal barag jil bolson baigaamaa. Bayarin dursamjiig tsaash ni unshmaar baina, nom hezee garah yum bol
bi sonirhon unshij bnoo ene nomii n garahaar zaaval olj unshinaaa Bayart amjilt bas eruul enhiig chuhalchlan husie nomoo hurdan gargaarai zaaval olj unshinaa
Mongol ulsiin baylag Oyutolgoin ordiig gadniihand zarsan Bayr,Bayrtsogt,D.Zorigt,Gansuh nar bolon tednii ur huuhed ue udamaaraa shiitgel huleej yalaa idleh eostoi.Bayr bolon tednii ger buliin heniig ch gesen barivchilah eostoi.
amjilt
luivarchidad bas dursamj gej bdag l yum bhdaa.ymar amidral gehev dee
Одооны бүхнийг мэдэгч дарга нар, дарга болохыг горилогч нарт уншуулаарай.
Bagaasaa l togtvorgui nuxur baisiin bna l daa nad chig slesaraas ajlaa exelsen bol bur balrax baisiin bna l daa.
Баяр бол жирийн сэхээтэн ард түмний хүү юм даа, Манай ардчиллын нөхөдийн дурсамжийг унших юмсан Би ард түмэндээ нарнаас жааханг хэлтэлж авч ирэх гээд нарлуу нисээд ардаас коммунистууд хоёр амтай дорбинкоор шүршээд би гэдэг хараацай чинь нисээд л байлаа гээд л туух байх даа
хаха яг үнэн
haha shaatsiin shaal tuilshartsiin oros ehleed ardchilsan bolj baij mongol bolno shde mongol haraatsai nesej baigaa haraatsai ehleed orost nissen bailgui de burhan min
ZALITAI ETGEED DEE
баярцогттой ялгаа байхгүй швеицар биш юм аа гэхэд канадийн ч банк юм уу нэг газар бас саяаар тоологдох доллар хийцэн л байгаа.
Би Ленинградын Улсын Их Сургууль төгсч ирээд арьс нэхий элдэж ажилчнаас эхэлсэн.Бас арайчдээ гэж бодож л байсан. Гэхдээ сүүлдээ инженр, дарга болоод эргээд ажилчидтайгаа харьцахад тэдний жаргал зовлонги амархан ойлгоно бас залилуулахгүй , нэг ёсондоо амьдралд ойр сэтгэдэг болсон байсан гэхүүдээ, ямарч байсан алдаагүй гэж боддог.
Sonirholtoi goe bichjee nomiign garahaar zaaval avnaa
zohiolch hunii nuudgai ur gesen dee boljil bna hsdee
САНЖИЙН БАЯР ОРОС УЛСАД ЭЛЧИН САЙН,УИХ-ГИШҮҮН МОНГОЛ УЛСЫН ЕРӨНХИЙ САЙД,МАХН-ЫН ДАРГА ЗЭРЭГ АЖИЛ АЛБА ХАШИЖ БАЙХДАА ЮУ САНАЖ,ЮУ БОДОЖ ТӨЛӨВЛӨЖ,ХЭНТЭЙ НИЙЛЖ ХААНАХЫН ЗААВРААР АЖИЛЛАЖ БАЙСАН НЬ СОНИРХОЛТОЙ БАЙНА.ҮҮНИЙГ Л МОНГОЛЧУУД ХҮЛЭЭЖ БАЙГАА ШҮҮ.
nuglee naminchlax ni xezee ve? chi lav l mongol ulsiin omno xariutslaga aldsan shuu noxor mini!!!
bayr muu shees
энэ улаан архичин нөхөр сүүлийн үед Монголчуудад их хайртай дуртай хүн болж жүжиглэж эхэллээ.эцэг нь тодорхойгүй хүүхдийг бид бутачын хүүхэд гэж нэрлэдэг.санж гэж хүн төрсөн эцэг нь биш дулмаа гэж эмэгтэй төрүүлсэн эх нь биш гэдэг нь бүрэн нотлогдсон юм гэсэн.баяр тэгэхээр хэний үр удам бэ.гарал үүсэл нь тодорхойгүй хүн дээр нь ёс суртахууны наад захын хэмжүүрээр авч үзэхэд хөлийн чигчий хуруу шиг амьтан юм билээ.ийм л хаанахын хэн нь тодохойгүй нэг бутач нөхөр бидний толгой дээр нам гээч мамын хүчээр заларч эцэст нь манийгаа харийн хулгайч нарт баялагтай юутай нь зараад ДОХ туслаа гээд алга болсон.тэгсэн сүүлийн үед төрийн тэргүүн болчих санаа агуулаад байгаа юм биш биз дээ.
yasan muuhai ug heltei hun be chi...aav eej ni bishiig ni chi yaj togtoogoov...aav eejgui hun ug heleh erhgui, muu yavah yostoi yu??cham shig aav eejtei usan lud bsanaas bayar ni hamaagui deer..
bayr muu shees
НАМБАРЫЫН ШАР ЭНХБАЯРЫН ТАРХИЙГ УСГҮЙ БОЛГОДОГ СҮРХИЙ БАЯРЫГ ЭНХБАЯР НЬ АРДЫН НАМТАЙ НЬ ЦУГ БУЛШ БОЛГОХ НЬ ТОДОРХОЙ ШҮҮ ЭНХБАЯР ЭЛБЭГДОРЖИЙГ ДУРГҮЙ БАЙСАН Ч ДЭМЖИНЭ ТЭГЖ БАЙЖ АРДЫН НАМЫГ БРЭН ЭРХЭНДЭЭ АВНА ДАРАА НЬ ҮЙМЭЭН ГАРГАЖ МОНГОЛ ТӨРИЙГ ГАРТАА ХИЙЖ АВНА баяр бол тэнэг алдаа гаргасан тэр нь намын нэрийг сольсон тэгээгүй бол өнөөдөр ардын засгийн эрхэнд байх байсахн зайл зайл баяр даргаа та энхбаярыг хэрэггүй араас нь хутга зоосон шүү тэгээд танай нам сүйрсэн шүү ха ха ха уг нь энхбаяр сайн хорчин хүн даанч тэнэг юмнуудыг өөд нь татдаг тэгээд уг өөрийг нь шүүмжилсэн нөхөдийг дэргэдээ авсан бол монголын эзэн хаан хэвээрээ байх басан шүү
bayar hulgaichaa chi hezee irj ene oyu tolgoi gedeg eh ornoo hudaldsan luivriin gereegee tailbarlah hun be chi, ter amerikt ochij nuugdlaa geed ene hereg chin martagdchihgui shu. hudlaa nomiin duu bichij suuhaar ter idej uusan mungunuusuu mongold yadj hurungu oruuldag bgada
ЭЛБЭГДОРЖ ШОРОНД ХИЙХГҮЙ Л ДЭЭ МУУ ХУЛГАЙЧ
дээр үед яг л ийм байсан биздээ...энэ бас гайгүй бүүр далай судлалаар хүртэл сураад дараа нь ажилгүй болдог байсан биздээ хэхэ дээр үед...сайн сайхныг хүсье.... бие биендээ муу үг бүү хэлцгээ...сайн сайхнаар юмыг бодож чаддаггүй юм бол зүгээр л муу сэтгэлийн хөдлөл оруулалгүй аан гээд л орхичих... тэнгэрт буян тань хураагдана шүү монголчуудаа
yamar ajil xiisin gij ene noxoriin tukhai bicheed baigaa um bi
ÌÀÍ íàìûí æîãîðõîé Ìîíãîëîîñîî óðàâ÷èõààä õ¿íèéí íóòàãò õàõóóëä àâñàí õýäýýðýý àìüäàð÷ áàéãàà íü ¿íýí þì áàéíà. Ìîíãîëîî ãýñýí ñýòãýë ÷èíü áàéâàë õ¿ð÷ èðýýä àìüäðàõàä ÿàãààä áàéãàà þì áý.Ìîíãîë õýýë õàõóóëûí ø¿ëæýý ¿¿ñãýõýä ãîë ¿¿ðãèéã ã¿éöýòãý÷ýýä Ìîíãîëîî ãîëîîä ÿâñàí áîëîëòîé.Ìîíãîë÷óóä çºâ çàìàà îëîîä ÿâàõàà ÷àìààð çààëãàõàà ºíãºðñºí ãýæ áîä.Àìèà áîäîîä íóòãàà îðõèîä ÿâñàí õ¿íòýé þó ÿðèõ âýý äýý.Ìîíãîëä è÷ìýýð þì õèéñýí õ¿í ÿìàð í¿¿ðýýðýý èðýõ âý.ÌàÍ íàìûí Ìàíãàð áàöààí. Òîíèë...
Soliotoi hunii odriin temdeglel!
buzartai muuhai hudalch hun
ta nariin hiigeeguig hiisen turd heregtei zairan
nom bolj hezee garah ve. Amjilt husie.
амжилт хүсье гэж алкаш өөрөө өөртөө бичээд байнаа даа янз.
Дурсамж бичихээр ухлээ ойртуулж байна гэдэгдээ
Mongol Ulsaa suitgechiheed gadaad amraad zugtaad baij bas yum nom be! Eh oronoo suitguulchiheed bas nomiig chin unshina gej bodoo yu!!! Nuuz dansan dahi mongoo Mongold bucaaj tol!!!
Энэ Баярыг ингэж дахин дахин нийтэлж байгаагаас үзэхэд тэр буцах ирэх замаа л нээх гэж олны сэтгэгдлыг танаж байгаа болотой юм. Ингэж дасгаж байгаад түрүүчийнх шигээ төрд орж ирэх гэж байгаа биз. За даа Монголчууд чамайг мэдэж авсан. Харин чамаас асуух юм бол бий шүү.
shuud nuguu 5 tuguldurshiluusuu yariad ehlevel yasiinbee? 1 n vh bolov hagas dutuu hiigdsen bolovuu?
odoonii huuhduuded ter ueiin negeehen amidral unshihad sonirholtoi. ened tiim iim geed dugnelt ogood baih shaardlaga alga. unshihad uidahaargui bichigdej.
Eh ornoo hudaldagch, urvagch, nugel chini nudeere garah tsag duhuj bga shuu, munguur toglodog gee bizde
ENE MEDREL MUU HUNII BICHSEN ZUIL BNA. S.BAYR CHI UHEJ DALD OR.
албан тушаалын хамгийн доод шатнаас эхлэн ажиллаж сурсан нь арай илүү амьдаралч байдаг даа тэр үеийн бодлого ийм байсан тэр нь оносон байх Одоогийнх шиг сразу маеор болохгүй ,тийм дээ 65-85 онуудад бүтээн байгуулсан юм ихтэй одоо бол дох импортлогчид л олон
lalar S.BAYRAA chi odoo baga maygla chinii dursamj gej yu baihav dee ??????40 myngatiin hulgaich , harin chi MONGOLIIN ydarsan ard tvmenii tsus ,hols ,zovlond tsadsan biz dee????????
Ih goyo medremjtei bichsen baina. zondoo ih ineele goyo ba.. ter yeiin yavdal
hooe gahai bayraa.tanai duu bayrtsogt chin nogoo mongoo nuuj bgaad barigdlaa.bas tailbar hiigeed l baih shig baina.ta harin haana mongoo nuusan ve?delhiin tom bankuud chin hadgalamj ezemshigchdee nerleed ehellee.ta yu bodoj baina.neg ih hudlaa hend ch hereggui dursamj ene ter bichsen shig ard olnii tolgoig erguuleed suugaad baihuu.mongold tanii ugiig sonsoh gesen humuus huleej baigaam bishuu.
Энэ хумуус Баярт яаасан муу амтай янз янзын балай юм бичээд байнаа?Тийм амиа хичээж хувиа бодсон хунуу эсвэл овчин зовлонд нэрвэгдэж тэрийгээ эмчлэх гэж гадаад дотоодоор явж галуу тахианы мах идэж яваа энгийн зовлонгийн моруу?
Баяр дарга 1978 оны 8 сард анх ажилд орж байж.Би яг энэ 1978 оны 8 сарын 20-нд зороод УБ-ээс Москваа руу сургуульд явж байлаа.Харин тогссон хойноо 1984 онд баахан тэнэж яваад 10 сард Монголд ирсэн чинь яааман дээр намайг чамд ажилын ямарч орон тоо байхгуй.Баян-Олгий яв эсвэл Ховд энэ хоёрын нэгийг ав гэдэгшд.Ах ёстой нусаа хацартаа наасандаа.Авгай хуухэдээ чирээр алс холын Хвд эсвэл хасагуудын дунд очиж матар болох юм гэнээ.Яшигл биз,ах дуу ар оворгуй 2 долоо хоног зад хооцолдож байгаад хотод улдээд сайхан ажилд орсондоо суулднь...
Eh ornii baylagaar garaa ugaaj Mongol ulsiin baylagiig gadaadiin nuhduuded zugeer och, ooroo bolohoor Canadad amidarah nasaaraa ideh mongoo hiicheheed Mongol ulsiin talaar bodoh sohoogui yavj bgaa shuu dee, odoo ajilgui hun hezee haanaas mongo olood ter ortog ondor gazar amidarch bnaa, avilgalaar avsan mongo ooriig ni bish yumaa gehed ur huuhdiig ni tenger gesgeeh bizdee. Ard tumnii yaduuruulsan MAN namiin durakuud hergee huleeh heregetei. Gurbazar guin helneer tenger gesgeenee ta nariig!!!
согтуу, садар Баяр гэр бүлүүдээ хохироосон шиг Монголыг их хохироосон доо,
you gej SOLIOROOD YOUMBICHEED UNVAA. YAG BALIAR XAR BAGABANDI SHIG UILEIN UREE IDLEED XURDAN UXEED UGUUSUI ENE MUU XUN DENDUU MUU XUN MONGOL ORNEIG XUDALDAAJ XAYACHAXAAD YOU GEED UILIN DONGOSOOD BAIGAA YOUM BE
s.bayar zail
ЭНЭ ТОВАРИЩ ХӨДӨӨ ЯВАХГҮЙ Л ГЭСЭНДЭЭ ИЙМ АЖИЛД ОРЖ БАЙХГҮЙ ЮУ ТҮҮНЭЭС БИШ ТЭР ҮЕД АЙМГИЙН ШҮҮХ, ПРОКУРОРТ МЭРЭГЖЛИЙН ДАГУУ АЖИЛЛАХ БОЛОМЖ БАЙСАН Л БАЙЖ ТААРАА ЕР НЬ ЭНЭ 40000-ЫНХАН ЧИНЬ ХОТДОО Л ҮЛДЭЖ БАЙВАЛ ХОГ ШҮҮРДСЭН Ч ХАМААГҮЙ ГЭДЭГ Л БАЙСАН ДАА ДУРТАЙДАА ТИЙМ АЖИЛД ОРЧИХООД ОДОО ЮУ ГЭЭД БАЙГАА ДУРАК ВЭ ЭНЭ 40000-УУД ЧИНЬ ҮНЭН ХАР АМИА БОДСОН ДЫШОВКИ-НУУД БАЙДАГ ЮМ
Битий олон 7 юм хуцаад бай!Би 40 мянгатын унаган банди байна!Манай 40 мянгатаас Монголын улс тор бизнесийн аль оодтэй сорууднь гардаг юм заа юу?Тийм л хот 40 мянгат таалагдахгуй бол ходооний матарууд та нар ямар ухсэнээ хийж манай хотруу боон бооноороо цуваад байдын?Тэр ходооноол малынхаа богсыг хараад явж байцгаахгуй юу!
Баяр аяга угааж,сонин зарж,айл нүүлгэж мөнгө олж байгаа гэж үлгэр зохионо мөрийцсөн ч алдахгүй.
Тэр их монго идсэн ухаантай аавын хуу юуу гэж аяга таваг угаагаад нусаа хацартаа наагаад явж байдын битгий тэнэгээ гайхуулаад бай хонио!
Bayar gej uudgui hulgaichiig shiitgeh tsag udahgui irnee hiisen gaviyagui murtluu Mongol ulsiig hariinhand zarj ard tumnee guilgachin bolgoj uuruu umhiirtlee idsen novshiig ard tumen haraaj bna
Матар бол Амозонка мөрөнд их бий Хөвсгөл , Увс...-д матар байхгүй дээ 40000-ынхан чинь муурыг амьдаар нь өвчиж , амьд тагтааны сүүлэнд цаас шатаан нисгэж таашаал авдаг "Монголын улс тор бизнесийн аль сорууднь...ухсэнээ хийж манай хотруу боон бооноороо" ЖУЛИКИ-ГАВНО !A man is known by the company he keeps
Баяр гуай Монголд ховор сэхээтэн хүн. Бид арай гомдоож байна даа. Хичнээн их ажил тийм богино хугатсаанд хийсэн бэ? 2 хон жилд
chi buu huts Bayar chinii hamsaatan sadan baih yuunii chini seheeten muu argaar udii hurtel yavj bgaa bolovsrolgui seheeten zaa yuuu
Uneheer saihan niitleluud bolson bna bi lav #iig ni unshlaa bugd ikh taalagdlaa, Unendee tanii dainii engiin unemshiltei logiktoi itgeltei saikhan yarij chaddag khun Mongold tsookhon doo getel bas bichij niitlehdee ch adilkhan sain yum aa,taniig namiin darga Eronkhii Said bolokhod odoo l Mongol Ulsiin nar garlaa hemeen itgej shutej bishirch yavsan myanga myangan fenuudiin chni neg yavsaan,nuulgui khelehed sorog namiin ch gesen Mongoliin nertei niitlelch Ulsa torch ch gej helj bolokh Baabar hurtel taniig shutej ikh yum goridoj bsaan, getel... yaagaad ... Ydaj odoo Mongol Ulsiin uls toriin huchnuudiin togtvortoi baidliin neg batalgaa MAN-iig ustaj alga bolj bhad bas Zasgiin erkhend bgaa AN, mon Eronkhiiilogch ch erk medeldee tashuurch ardchilaliig oorsdoo bulshilj bhad tag duugui haraad l suuj yaaj chadaj bna aa, Ta ekh oronch mon uu?? Negentee Baaabar barag l tand zoriulj Ekh Oronchid tsagiin duudlagaar tordog gej niitlel bichij bj bilee...
Ih zalitai sonin nuhur. uurstuu bas het ih itgedeg yum shig baigaa yum. Mongold chamaas iluu chadaltai aavyn huvguud bas baidag yum shuu za yu.
bayriig mongol uls toruullee hold oruullaa surguulid surgalaa ajil amidraltai n zalgaj ogloo,yaalaa gej eh ornoo ergeed hyamdhan zaedag bainaa?
Баяр бол монгол улсад барууны соёлыг түгээсэн мөн их юм амжуулж хийсэн шудрага хүн шүү Баярын засгийн газар байхад бид тэтгэврээ нэмүүлж, цалингаа нэмүүлж өлөн зэлмэн явахаас аврагдаа биздээ нөхөд минь хүн нэг бүдэрхээр битгий зүрхрүү нь хутгалаа монголчууд минь энэ хүн шиг чиг ч шулуун нялгануур зангүй зоригтой хүн ховор шүү дээ нэгнийгээ бүү мохоо Баяр ирээд ерөнхийлөгч болвол монгол улс нэг хэсэгтээ л гадна дотны нүдийг хужирлаж өсөн дэвжинэ дээ та нар хараарай гайгүй бид ийм л ерөнхийлөгчийг хүсэж байгаа одоогийн хүний биений тал болсон оронцогууд тонилох цаг нь болсон шүү ард түмэн минь алийн болгон худлаа яриаг нь сонсож горьдож суух вэ наад хэд чинь арьсандаа багтахаа болилоо шүү дээ
Яг үнэн юм бичсэн байна бидний ээж аавууд их л баяртай байсаныг санаж байна. Баярыг үнэн зөв дүгнэсэн юмны учирыг зөв дүгнэж чаддаг хүн байгаад баярллаа би ч гэсэн Баяр гуайг дэмжиж байна
Сонирхолтой ном болох байхаа, инээж уншлаа. Амжилт хүсье! Их итгэж байсан шүү, ажил эхэлж байснаа яагаад дуусгасангүй вэ? Эх орноо зарсан гэдэгт итгэхгүй л байна.
batbaatar aa, ene hunii dursamj nomnoos zaaval end niitleh hereg bainuu, hevlegdlee l gevel bi shuud zorij ochood avna, busdiig amnii ugaadas, huliin alchuur met har muugaar buddag humuuseer ene huniig burtagluulah hereg alga gej bi bodoj baina.
1.2.3 dahiin haanaas olj unshih ve heleed uguuch
saihan unshlaa ih sonirholtoi baina.helj yarch baigaa ni unen tsegstei.mongol helee togs ezemshsen hun shuu dee.bicij baigaa ni hurtel sonirholtoi. ug ni eronhiilogch bolohoor hun sh dee. urgelzhlel baigaa bolov uu.
Инээдтэй хөгжилтэй бичжээ.Ном болж гарахаар нь авч уншина аа. Мэдлэг боловсролтой сэхээтэн хүн юм.
Энд бичээд бгаа хүмүүс Баярын нүүрийг харж байгаад хэлж чадах боловуу, ёстой гонж биз ээ, бараг өмдөндөө авна даа. Барааг нь хараад л чичрээд бдаг нөхдүүд л энд их том авч бна даа
хачин их инээлээ, яахын аргагүй л хэнд ч учирсан зүйл, залуу насаа санан санан инээдээ барлаа, ном нь гарахаар уншиж амтархан уншина аа , C.Баяр хэмээх төрийн түшээ байсан энэ хүнд саихан дурсамжуудынх нь төлөө ГЯЛАЙЛАА.
Тэр трестийн нэг барилга дээр нь яваад очлоо. Үнэмлэхээ үзүүлж хашаанд нь ороод барилгын даамалтай нь уулзав. Мэнд мэдчихээд цаашаа юу ярихаа мэдэхгүй, дэмий л “Барилга барьж байна уу” гэж асуув. Ккк. Элэгээ хөштөл инээлээ... Дурсамж номыг тань хүлээж байна! Үнэнийг л хэлж дээ...