Ардчилсан хөдөлгөөн, тэр давалгаанд үүсч бий болсон Ардчилсан нам, түүний гишүүдэд хүчтэй явсан үе бий. 1990 онд тэд 70 жил дангаар ноёрхсон нэг намын тогтолцоог халсан. Яг л архирч байгаа арслангийн аманд гараа хийж эргүүлэхтэй адил. Ардчиллыг хэрэгжүүлэх явцад гарсан алдааг нь эс тооцвол тэд Монголоо сэрээж, өөрчилж чадсан. Харамсалтай нь одоо Ардчилсан нам хэвтэрт орчихлоо. Хэзээ мөдгүй “амь тавих” гэж байгаа мэт тийчлэхээс өөрийг хийж чадахаа больжээ. Тиймээс АН-ын тухай өнөөдрийн сэдвүүд хөвөрч байна.
Өнөөдөр “АН” гэх нэр малгай л болж. Дотроо эцэс төгсгөлгүй бужигнаастай. Хорхой шавьжаар бол тэр дотор бусдыгаа гэрэлтүүлчих бүдүүн цох ч алга. Чарлаж байгаа дуу нь хүртэл нарийнхан жул. Залуусын зүгээс “Хөгшчүүл тэтгэвэртээ гарч гэртээ суу, ач зээгээ хар” гэх. Хөөгдөгсөд дотор нь ч зангарагтайхан дуугарсан хүн одоо хэр нь алга. Хэлж ярьж байгаа нь хэрүүлийн чанартай. “Хийе, бүтээе” гэж зориг нэмэх, ханцуй шамлаад урд нь гарах лидерээр Ардчилсан нам өлсч байна.
Энэ асуудлаар Ардчилсан намын үндэсний бодлогын хороо нь саяхан хуралдсан. “Тулгамдаж байсан асуудлуудаа шийдэж чадлаа. Сонгуулийн дараалсан ялагдалд дүн тавьж, өөрчлөлт, шинэчлэлийн ажлыг эхлүүллээ. Их хурлаа ирэх арваннэгдүгээр сарын 16-нд товлолоо” гэж зарласан. Чухам юу хийх тухайд тодорхой зүйл хэлсэнгүй. Эхлүүлчихээд дундаас нь зогсоосон намын даргын сунгаа, түүнд бүртгүүлсэн найман нэр дэвшигч цаашид яах нь бүрхэг. Гэсэн атал 180 мянган гишүүнтэй том нам учраас хүний нөөцийн хувьд хангалттай. Лидерээ дотроосоо төрүүлнэ гэлцсэн. Хэлэх амархан ч хийх хэцүү. АН-ын экс дарга нараас Ц.Элбэгдорж,
З.Энхболд, С.Эрдэнэ нар ямар байсныг намын гишүүд, жирийн иргэд ч сайн мэднэ. Зарим нь тусдаа “Вант улс”-тай, хэмжээгүй эрхт хаан шиг авирласаар намаа ялагдуулсан. 180 мянган гишүүнтэй энэ намыг эрх мэдлийн дэнчинд “Тохиролцооны мухлаг” болгож таван хүний амиар таван сайдаар суудал наймаалцсан нь ч бий. Нам гэдэг өс хонзон авах талбар мэт аашилж, цаазын гүйцэтгэгч шиг байсаар бүрэн эрхээ дууссан нь ч байна. Харин Н.Алтанхуягийн хувьд эдэн дундаа хавьгүй илүү нь байсан. Улстөрчийн замнал, туршлагаар ч тэр. Түүн шиг таван Засгийн газарт сайд хийж, тав дахь удаад нь Ерөнхий сайд болж засаг удирдсан улстөрч АН-д үгүй. Бас Ардчилсан намынхан Н.Алтанхуягийн үед л УИХ-д хамгийн олон суудал авч үзсэн.
Ардчилсан хөдөлгөөнүүд, ардчилсан угшилтай намууд, партизан тэмцэгч, бүлэглэл, фракцуудтай үг хэлээ ололцож чаддаг байсан учраас тэр АН-ын “Наалдан пад” байв. Бас нэг давуу тал нь баг сайтай, тэд нь ч сайн ажилласан.
Генсекүүд дотроос Д.Эрдэнэбатын үед АН дээшээ ахисан. Дэвшүүлсэн бодлого зорилтуудыг нь ч муугүй үр дүнд хүргэсэн. Нийслэлийн АН-ын даргын тухайд Э.Бат-үүл, энэ албыг НИТХ-ын даргын ажилтай давхар хашсан Д.Баттулга нар “Нохойд барьдаг мод” гэгчээр намынхаа сайн, мууг нуруундаа үүрч явсан. Сая АН-ын шинэчлэлийн хорооны залуус БЗД-ийн АН-ын дарга байсан Д.Пүрэвдавааг Нийслэлийн АН-ын даргын үүргийг түр орлон гүйцэтгэгч болголоо. Жинхлэх эсэхийг гишүүд нь мэднэ.
Ардчилсан намын гол зарчим бол олуулаа хэлэлцэхэд оршдог гэж гишүүд нь хэлдэг. Гэвч одоо ярьж буй шинэчлэл нь бүх гишүүдийн хурлаар биш хэдхэн хүний бодлоор явагдаж байгаад намын жирийн гишүүд нь бухимдах болжээ. Энэ янзаар АН-ыг өөрчлөгдөх байх гэсэн найдлага бөхөх тийш сүүтийж байна. Нөгөө талаас АН дотроо учраа олохгүй бужигнахад өрсөлдөгчид нь баярлах биш бас л толгойны өвчин болчихоод байгаа юм. Ардын намын дарга, Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх Анхдугаар чуулганы индрээс МАН, АН хоёрын тухайд хэлсэн нь “хамтарч иддэг МАНАН шүү” гэснээс өөрцгүй сонсогдоод байснаас биш бас ч бодууштай. Тэрээр “МАН, АН хоёр Монголын улс төрд хос багана шиг явах учиртай. АН байгаа цагт МАН байна. МАН байгаа цагт АН байна. Ээлжит сонгуулийн дүнд УИХ-д есөн суудал авсанд нь баяр хүргэе” гэсэн. Ер нь бол хүчтэй сөрөг хүчин бусдыг ямагт хөгжүүлж, урагшлуулж байдаг. Ардчилсан нам байгаа учраас Ардын нам шинэчлэгдэж, хөгжиж улам хүчтэй болж ирсэн.Тийм болохоор Ардчилсан нам байх нь Ардын намд ашигтай. Цаашилбал, Ардчилсан намгүйгээр Монгол Улс хөгжихгүй. Тиймээс хөл толгойгоо олохгүй байгаа АН-ын асуудал хэн бүхний анхаарлыг татахаас яах билээ. Хэвлэл, мэдээлэл, сошиал орчинд тус АН-ыг шинэчлэгдэж хөл дээрээ босохыг ерөөсөн, өөрчлөх тухайд үзэл бодлоо уралдуулж санаа бодлоо нэмэрлэсэн, бас гутаан доромжлох нэгэн ч байна. Морь хэдий хурдан ч ташуурдах тусам хурдалдаг. Монголчууд ардчилалд хайртайдаа АН-ыг харааж зүхдэг ч байж магадгүй. Одоо л хөл дээрээ бат зогсч авахгүй бол АН юун 2024 он, өнөөдөр ч нүд анихад бэлэн байна.
Ч.Зотол
Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин
Сэтгэгдэл0
МАН бас ч ялгаагүй цагаан хорхой цувуулсан хошногоны өмхий хар нүх болоод байна.
Malgai ch bish bvr gutaliin alchuur bolchihson iym bishuu AH ner hund.
Жэнко АН-ын авах гэж хелсний сэтгvvлч Ч.Vл-Олдохоор ийм юм бичvvлж. Жэнко зевлехее АН-ын Нийслэлийн дарга болгож, орон нутагт АН-ыг ялагдуулж МАН-ыг ялуулах ажлаа хийж, энд хелсний сэтгэгдэл бичигчдээрээ АН-ыг муулуулж. Монголын ардчиллыг сенееж, тусгаар тогтнолыг нь харьд зарах гэж буй Жэнког огцруулж, улсаас ард тvмнээс Жэнкогийн хулгайлсан 4 их наяд тегрегийг телvvлье!!!
30-хан настай цэл залуугаараа өвгөчүүдийн баньд байснаас үхээд далд орсон нь дээр. Нэр цэвэр далд ор доо Хонхны дуу сайн дуулцгаа, эцсийн замын ёслол дээр хонх сайн дуугарагдаг юм гэсэн. Одоо Баттулгын гарт нэг өгвөл сэхдэг бол уу яадаг бол
Алтанхуягийг даргаар сонгоод Батзандан Болдыгоо гуйж эрхийг сэргээгээд Баттулга Хүрэлсүх хоёрыг дэмжээд Баттулгаа дахин нэг сонговол жаахан цэвэршиж улс төрийн тавцанд ямартай ч үлдэх ганц зам л байна даа манай АН -д
АН-ыг Жэнко булшиллаа!!!
24 oni songuuli oirtohoor ajilla a odo namin ajil hereggvi yamar ch utgagvi tenegvvd hoorondoo bujignald
АН -гvй бол Монгол улс байхгvй гэнэ дээ!! Гуцаж чадаж байгаам шvv!! АН гэх жорлонгоо дарж устгаад манай орноос зайлаарай!! Хулгайч луйварчид аа!!
Жэнко дээр бичив!
Лидерүүдээ шорон, гэрт нь хөөсөн яаж хөгжих вэ? хэдэн мөрөөдлийн жагсаалт ярьсан залуучууд юу хийж чадах юм
Жэнко дарангуйлагч болоод Монголыг хорлож байгаа Орос авгайн ал долоосон Оросын ногоон малгайтан болохоор чадан ядан яваа улсын менгений топ хулгайч алуурчин Жэнко!!! Vvнийг бичvvлсэн хvн Жэнко!
Ер нь аль аль нь л адилхан муу усны нүхнүүд дээ.
Tonilog.
AH-IIN BAACNUUDAA TAA NAR JUU XUTSAAD BAIGAA JUM AH-IIG MARTAAD UDAJ BAINA AH-N MONGOL ULCAD DAANCH XEREGGYI MAH-CH GECEN ENE 2 XOGIIN NAMUUDIIN XOL GARIIN TACALJ XOGIIN CABAND XIIX BOLNO
Ан гэж хэдэн эрлизүүд Монголыг усатгах даалгавтай хужаа нам дандаа эрлиз,чантуу эрээвэр юмнууд голдуу байдаг шүү Ернь тэр олон нам яахав амьжиргаа бодох
МАН-ч дүүрэн манж-хятадын эрлийз дарга нартай шдээ. Хүрэлсүх,Оюун-Эрдэнэ хоер хое улаа манж-хятадын цустай улсууд мөн.Үүнийг нуугаад яахав.. Манигар царай.махлаг түүшин ,данхар зууван толгой,өмхий шар шүд ,бөөрөнхий хэл энэ тэр бол яавч монгол хүний шинж биш.
Туг ч барина Тугал ч хариулана.Юм цаг хугацаатай ,хэмжээтэй байдаг.Эзний алба ээлж халаатай.Битгий цэцэрхээд байцгаа.МАХН ын буянаар адгас ширийг хулдаасны оронд дэвсэж,авто машины оронд иж планет 5 дээр очирлож алалцаж,ардчилал гэж үг хэлэхийн оронд амаа үдүүлчихсэн байсан даа.Санацгаа
МАН-АН аль аль нь чөтрөр лүүгээ тонилог.
Баасанхүү гэж мундаг нөхөр бий шүү түүнийг АН- ын дарга болговол бүх юм ок. Зөнөгүүдээсээ түргэн сал залуусаа зоригтой гарга УИХ д байгаа хэдэн мангарууд нэмэр болохгүй шүү зоригтой хөдөл
Манайд барууны чиг баримжаатай нам байна уу гэвэл МАН байна.Нилээд олон жилийн өмнө энэ нам өөрсдийгөө социал демократ гэж тодорхойлж байсан ч санжийн хорт могой баяр,сүхбаатарын хулгайч гөлөг батболд хоёр Тэрэлжид архидаж байгаад намаа либерал болгочихсон. Одоо зүүний үзэл баримтлалтай нам ганцхан МАХН үлдсэн.Тэгэхээр манай улс төрд тэнцвэртэй, арга билгийн тогтолцоо үүсгэе гэвэл МАХН чайнатауны Ан г халж улс төрийн тавцанд гарч ирэх ёстой юм. Том хөрөнгөтний барууны харгис үзэлтэй либерал хоёр нам нэг нэгнээ үгүйлнэ гэдэг бол жүжиг. МАН,АН хоёр нэгдсэн нь дээр.Аль аль нь барууны юу гэвэл барууны,харгис уу гэвэл харгис,либерал уу гэвэл лимберал. Яг болно. Язгуур монголууд нь гамингуудтай нийлэхгүй гэх нэг л саад байна.Гамингийн дүр эсгэсэн хуурамч ардчилсан өмхий жорлон Ан үнсэн чандруу болж дөтийн замаар тонилох болтугай.
Улсын менгений хулгайчид болох ЖДV тараадаг Хvvк, шавар амбаар босгож 60 тэрбум иддэг Оюукийн МАН гэж хулгайчдын vvр уурхай!!!
ардчилсан нам ын цор ганц лидер бол ц.элбэгдорж мөн хэн биш гэхийн айн.
Ардчилсан намыг цор ганцаараа булшилсан алуурчин бол Элбэгдорж. Яг үнэн бодит зүйл.
Ardchilsan namiin super hoshiguuralagch gevel Elbegdorj mun. hen bish geh uym be....ain...ha ha...
Баттулгаа дагаад явж байсан нь та нарт өлзийтэй дөө Ардчилсан Намд одоо дарга хийчих хүн байна уу? Нэг нэгнийгээ хэмлээд л сууцгаах юм Яаж хэдэн төгрөг олох вэ гэхээс өөр зүйл боддог ч болоосой доо
Хамгийн хоржоонтой нь Ан н лидер гэгч люмпэнггүүд өөрсдийн шүүмжилддэг хуучин тогтолцооны алдааг яг давтаж түүхэн алдаа гаргасан юм.Хөөрхий Г.Бошигт,АН буруу замаар орлоо.Монголын ардчилал аюулд учирлаа гээд суулт зарлаж байхад намын удирдлага анхаарсан бол өдийд хүчирхэг эрүүл нам байх байсан. Гэвч Бошигтын үгийг хэн ч тоогоогүй төдийгүй баабар их л ёжтойгоор өмч хувьчлалаар авсан юмандаа цадаагүй болоод сууж байгаа юм гэж тавлаж байж билээ.Одоо баабар юу гэж хуцах сонин байна.Тэр өөрөө хэдэн жилийн өмнө ,АН үхлээ гэж хэлчихсэн болохоор ,би хэлсэн шүү дээ гэж хариулах байх.Тэр үхэх шалтгаан нь нам дотроо байсныг илчилж засах талаар юу ч хийгээгүй.Зүгээр л үхсэн нь ч болж гэсэн шиг хандсан юм.Сөнөж үхэж байгаа намын хүүрэн дээр бүжиглэж идэж уусан алдарт хараацай элбэгдорж,батүүл хоёр ёстой жинхэнэ дайсан нь болсон доо. Өөрсдөө шүүмжилдэг тойрон хүрээлэгч тогтолцоог өөрсдөө нутагшуулсан энэ жорлон зүй ёсоороо тийчлэн амь тавьж гай болж байна. Хурдан үхсэн нь дээр.
Odoo mongold hereggui bolson doo Huuchin novshnuudiin buglaa ni baij l bgaa
Угаасаа л АН анхнаасаа цаасан малгай, Ардчилсан хувьсгал төгс биш хувьсгал байсан ш дээ.
АН хүчтэй, олон түмний дэмжлэг авч байсан үе бийв Даанч лидерүүд хэмээх авилгач, хулгайч, луйварчид нь улсын хөрөнгийг ч идсэн, АН-ы нэрийг ч хөөдсөн.
Yaag zob abilgach hulgaich olon zolmon sonoj mokhson kommizmiin uyeiin hotsrogdson setgelgee humuuchiltei, zusee hubirgasan buzar kommunistuud baisiin . Harin odoo jinhen ardchilsan zaluuchuudiin iren uye irj bna. Mongoliin ardchilal negent mongold bat togtjee.
АН-ын лидерүүдийг шоронд хийгээд байхад АН яагаад юу ярихгүй чимээгүй байгаад байнаа? Мэдэгдэл энэ тэр хийхгүй юмуу?
Монголын нийгэмд 90 оны алдаа яг давтандаж бна!!! Хоосон толгойтой залуус, гадаадын дипломтой монгол биш болсон хэдэн банди нар улс терийн салбарт арзайтлаа орж, хамаг зуйл самарч бна!
Hooson tolgoitoi ch gesen ted chini mongol humuus yamarch baisan ulsaa udirdaad yavj bna. Kharaal idsen kommunistuud shig yamar sogtuu orsuudaar dolgoigoo udirduulaad yavj baisan bizdee.
Аль дивангарт нүд аних чинь билээ, ясыг өндөлзүүлж яахав дэ
АН-н залуус гэх шинэ vеийн дээрэмчдыг их давруулвал улс орныг иргэний дайн самуунд татан оруулана шvv!! Тэд бол бvvр яахаас ч буцахаа больсон Халифын дайчид шиг шийдцэн соеолон чононууд!!!
АНнын нэг том алдаа бол гишүүддээ ганц ч удаа тусалж дэмжээгүйд байгаа юм. Одоо хар дандаа луйварчид дарга нар нь болсон байгаа биз дээ. АН нэг ч удаа хүний алга дээш нь харуулж үзээгү юм болохоор Монголчууд дургүй байдаг юм
Bobuushtal
Bobuushtal
Ардчилалын үр дүнд Монгол орон хөгжлийн цоо шинэ замд орж, дэлхийн хөгжлийн чиг хандлагад хөл нийлүүлэн хүний эрх, эрх чөлөө, хувийн өмчтэй байх, үг хэлэх, хэвлэн нийтлэх, зорчих эрхийг иргэдэд олгон худалдаа эдийн засгийн чөлөөт байдал, ШУТехнологийн хөгжилд шинэ эргэлтийг хийж чадсан.Ардчиллыг жинхэнэ утгаар нь хөгжүүлэхэд гарсан алдаа дутагдал ч гарсан, 70 жилийн нэг намын системээс олон намын системд шилжүүлэхэд учирсан саад тотгор ч мундахгүй байсан нь туйлын үнэн.Ардчилалыг тууштай дэмждэг 180,0 мянган гишүүд, залуу үе, дэмжигчид байгаа цагт АН хэзээ ч амь тавьж, нүд аниж баярлуулахгүй.Энэ сайхан залуучууд зөв голдрилд нь оруулаад аваад явахад бэлэн байгаа гэдэгт итгэлтэй байна.
Ардчилсан нам УИХ, орон нутагт дараалан ялагдах нь 2021 онд ерөнхийлөгчийн сонгуулиар АН-аас ерөнхийлөгч сонгогдоход ашигтай. Энийг улстөрийн хаширууд тооцоод бүх зүйлээ хийж байгаа.2017 оны сонгуулийн тактик үүнийг тод харуулсан. 1 хийж болсон юм, 2 дахиа хийж яагаад болохгүй гэж.