sonin.mn
Сэтгэгдэл (0)

Сайн удирдагч амьдралын эцэст , улс орноо цэцэглүүлэн , хийсэн ажлаараа баян байдаг , харин муу удирдагч  цуглуулсан  хөрөнгөөрөө…
   Мачиавелли


Намбарын Энхбаяр шүүгдэхийн өмнө ,бие нь муудсан  гэж эмнэлэгт баруун зүүнгүй  салаавч үзүүлэн хэвтэж байна.Сонгууль болохоор  цоо эрүүл болон босож ,УИХ-ын  халдашгүй гишүүн болсноор ялнаас сугаран үлдэж , дайснуудаа намнан өшөөгөө авч  эхэлнэ гэж   төлөвлөж байгаа. Шүүгчдийн өмнө очих болохоороо гэнэт эрүүл мэнд  мууддаг анхны тохиолдол  тэр биш юм. Түүний өмнө олон дарангуйлагчид болон гэмт этгээдүүд шудрага үнэнийг хэлэлцэх цаг нь болоход арчаагүй байдалд хувиран ордогийг харуулсан билээ. Дэлхий даяр гэмт хэрэгтэнгүүд өвчтэй гэсэн шалтгаанаар  шүүх ажиллагааг удаашруулан, дараа нь энэрэнгүй үзэлд өрөвдүүлэн ,хоригдохоос мултрахийг оролддог. Хэдэн жишээ дурьдая…

Балканий дайны үед Ratko Mladic  харгис хэрцгий удирдах чадвараараа гайхагдан  байж  Srebrenica-гийн олон хүний хядалтанд оролцож  байсан.
Den Haag-ийн шүүхийн өмнө“Би их өвчтэй хүн„ гэж арай ядан хэлж байсан .37 хуудас  ялын тогтоолоо  ч унших чадваргүй шаналсан хүний дүрд орсон боловч, хуралд  оролцогчдийг хуурч чадаагүй юм .Түүнд бүх насаараа хоригдох ял тулгасан билээ.
Sobibor гэдэг үхлийн лагерт олон хүний амьдралыг дуусгавар болгоход оролцсон, хорих лагерын экс харгалзагч John Demjanyuk -ийг дайны дараа зугтаан гарсан Америкаас , Герман улсын  шүүхийн  танхимд  албадан авчирсан юм. Шүүх ажиллагаанд орохгүй, хүнд өвчтэй ,өлсгөлөн зарлана гэж удаа дараа хуулийн хэвийн ажиллагаанд саад  хийсэн боловч, түүнийг  түрдэг тэргэн дээр суулган шүүж 5 жилийн ялаар шийтгэсэн билээ.
Экс  ерөнхийлөгч  Augusto Pinochet  1973-1990 оны хооронд Чилийг  захирч байх үедээ  үйлдсэн олон тооны гэмт хэргийнхээ улмаас Лондонд ажлаар явж байхдаа Испани  улсын хүсэлтээр саатуулагдан шоронд орсон юм. Баривчилгааний дараа Швейцари, Франц, Белги улсууд  мөн гэмт этгээдийг шилжүүлэн өгөхийг шаардсан хүсэлт гаргаж экс диктатор хийсэн хэргийнхээ төлөө хариуцлага хүлээх нь тодорхой болсон юм.


 
Pinochet  өвчний улмаас үйл ажиллагаанд оролцохыг хүсэхгүй , ял авах эрүүл мэндийн хувьд боломжгүй гэж татгалзсан боловч хуулийнхан түүнийг, хуулийнхан  шүүхийн танхимд  гар дээрээ өргөн оруулж байв.
Египетэд  хувьсгал гарч , нуран унасан экс ерөнхийлөгч Мубарак жагсагчдын эсрэг хүч хэрэглэсэн, авилгал их хэмжээтэй авсан,албан  тушаалаа буруу ашигласан ,ард түмний эд хөрөнгийг хулгайлсан хэргээр  Гамал болон Алаа гэдэг 2 хүүгийнхээ  хамт  хариуцлага хүлээхэр  дуудагдсан билээ. Өвчний улмаас шүүх хуралд оролцох боломжгүй гэж өмгөөлөгчид нь эсэргүүцсэн боловч түүнийг эмнэлгийн ортой нь хамт,  гагнасан төмөр торонд түрэн оруулж шүүж байга юм.
 
Египетийн ард түмний эсрэг гэмт хэрэг хийсэн гэдгээр  түүнийг шүүх процессыг орон даяр шууд тв болон радио мэдээллийн хэрэгслээр  үзүүлж ,  цагтаа египет хүн болгонд  айдас хүргэдэг  байсан хүн үнэнд гүйцэгдэн бөхийхөөрөө  ямар арчаагүй болдогийг олон тумэн жигшин ажиглаж байга билээ.  Хэрэв шүүхээс түүнийг буруутай гэж узвэл,цаасаар авах ял сонсох юм.  
Өнөөдөр Монголчууд хоёр хуваагдаад байна. Нэг хэсэг нь… Энхбаярыг,ард түмний ирээдүйг сүйтгэсэн  хүн шоронд суух ёстой …ямбын эдэлсэн юм чинь ялийг нь ч үүрэх тэнхээтэй байх хэрэгтэй гэж  хэлж буй бол нөгөөх хэсэг нь одоо тэр алдаагаа ойлгосон, их хулгайлсан хүмүүсийн хажууд бага хулгайлсан,өөр сайн болсон ерөнхийлөгч  гэж өмөөрч байна. Аливаа улсын удирдагчийг хэлсэн үгээр нь биш хийсэн бодит үйлдлээр нь дүгнэдэг.
Экс  одоо бүх аргаараа ард түмнийг өөртөө татахыг оролдож байна.Тэр … Монголчууддаа би итгэдэг шүү,та нартаа би хайртай  гэж хашгирч байна. Гэхдээ энэ хүн “Ард тумний Аав”  байхдаа  олон түмэндээ хайртай байсан уу, тэднийхээ төлөө зоригтой үгээ хэлж ядарч зүдэрсэнийг нь  хамгаалан тусалсан  уу….улс орон нь сөнөн, монгол эр архичин болж хог ухан, монгол эмэгтэй бие үнэлэн, монгол хүүхэд өлсөж байхад энэ хүний хайр нь  хаана байсан юм?  

Энэ хүний үед Монгол улсын амь тасран, төр мөхөн, авилгалд живэх  өнөөдрийн энэ сүйрлийн эхлэлийг тавьсныг,  бид нарыг мартчихсан гэж бодсон юм болов уу?
Юуч болсон  гэсэн энэ хэргийг маш хариуцлагатай шүүх хэрэгтэй. Энэ бол зөвхөн нэг хүн хэдэн зүйлс хувьдаа завшсан  Энхбаярын хэрэг биш, харин  ирээдүйг шийдэх Монголын хувь заяаг цаашид тодорхойлох хэрэг билээ.
Гэмт этгээдийг зөвхөн шийтгэх  нь гол биш, шудрага ёсыг тогтоож байгаа  үйлдэл  нь илүү  чухал юм.


                                                                                                                                                                 Ч.Өрлөг