sonin.mn
Сэтгэгдэл (0)
2020 оны 9 сарын 14-ний өдөр                                                        Улаанбаатар хот
 
 
Сүүлийн өдрүүдэд БНХАУ-ын боловсролын байгууллага, албан тушаалтнуудын шийдвэрээр БНХАУ-ын үндэсний цөөнх болох монгол үндэстний хүүхэд, залуус бага, дунд ангидаа хичээлээ монгол хэл, бичгээр заалгахыг хориглосон тухай мэдээ даян дэлхийн нийт монголчуудыг сэрдхийлгэн цочоов.
 
Монголчуудаар зогсохгүй хүний эрх, эрх чөлөө, түүний дотор үндэсний цөөнхийн эрх, эрх чөлөө, үндэсний цөөнхийн хүүхдүүд эх хэл, бичгээрээ сурах, соёлоо хадгалан хамгаалах эрхтэйг мэддэг, ийм эрхийг хүндэтгэдэг соёлт хүн төрөлхтөн энэхүү түгшүүрт мэдээг хүлээн аваад БНХАУ-ын боловсролын байгууллага, албан тушаалтнуудын Олон улсын гэрээ, БНХАУ-ын Үндсэн хуулийн холбогдох зүйл заалтыг зөрчсөн шийдвэрийг шүүмжилж, алдаагаа засахыг хүсэж байна.
 
“Хүний эрхийн түгээмэл тунхаглал”-ын 2-р зүйлд: “Хүн бүр энэ Тунхаглалд заасан бүхий л эрх, эрх чөлөөг  арьс үндэс, арьсны өнгө, хүйс, хэл, шашин шүтлэг, улс төрийн болон бусад үзэл бодол, үндэсний буюу нийгмийн гарал, эд хөрөнгө, язгуур угсаа болон бусад байдлын ялгааг эс харгалзан ямар ч гадуурхалгүйгээр эдлэх ёстой...”, мөн “Иргэний болон улс төрийн эрхийн тухай олон улсын Пакт”-ын 26-р зүйлд: “Бүх хүн хуулийн өмнө тэгш байх бөгөөд аливаа алагчлалгүйгээр хуулиар тэгш хамгаалуулах эрхтэй. Энэ үүднээс аливаа байдлаар алагчилах явдлыг хуулиар хориглох бөгөөд хууль нь арьс үндэс, арьсны өнгө, хүйс, хэл, шашин шүтлэг, улс төрийн болон бусад үзэл бодол, үндэсний буюу нийгмийн гарал, хөрөнгө чинээ, төрсөн байдал буюу бусад байдлаар алагчилахаас бүх хүнийг адил тэгш үр нөлөөтэй хамгаалах баталгааг бүрдүүлэх ёстой.”, тус Пактын 27 дугаар зүйлд: “Угсаатан, шашны болон хэлний цөөнх оршин суудаг улсад эдгээр цөөнхөд багтдаг хүмүүст тийм бүлгийн бусад гишүүнийхээ хамтаар соёлоо баримтлах, шашнаа шүтэх, шашныхаа зан үйлийг үйлдэх, түүнчлэн эх хэлээрээ ярих эрхийг хорьж болохгүй.”, түүнчлэн “Боловсролын талаар алагчилахтай тэмцэх тухай конвенц”-ийн 5-р зүйлд: “үндэсний цөөнх эх хэлээ хэрэглэх, сурах эрхтэй” гэж тус тус тунхагласан байдаг билээ.
“Хүүхдийн эрхийн тухай Конвенц”-ийн 30-р зүйлд: “Угсаатан, шашин буюу хэлний цөөнх, нутгийн уугуул иргэд бүхий улсад ийм цөөнхөд харъяалагдах хүүхэд өөрийн бүлгийн бусад гишүүний хамт соёлоо дагах, шашнаа шүтэх, зан үйлээ үйлдэх, түүнчлэн төрөлх хэлээрээ ярихад саад тавьж болохгүй.” гэж заасан байна.
 
“БНХАУ-ын Үндсэн хууль”-ийн Ерөнхий зарчмууд хэмээх 1-р бүлэгийн 4-р зүйлд: “БНХАУ-д бүх үндэстэн ижил тэгш эрхтэй. ... Аливаа үндэсний цөөнхийг ялгаварлан гадуурхахыг хориглоно. 
 
... Үндэсний цөөнхүүд бүгд ярианы болон бичгийн эх хэлээ чөлөөтэй хэрэглэх, хөгжүүлэх ... эрхтэй.” гэж тодорхой заасан байна. 
 
БНХАУ-ын удирдлага олон жилийн турш үндэсний цөөнхийн хэл, соёл, өвөрмөц дүр төрхийг хадгалан хамгаалах талаар боловсруулан авч хэрэгжүүлж ирсэнзөв зүйтэй бодлогын ачаар үндэсний цөөнх болсон монголчууд монгол хэл, бичгээ сурах, эзэмших, эх хэлээрээ ярих, бүтээл туурвих, монгол хэлээ өдөр тутам хэрэглэн хөгжүүлэх сайхан бололцоогоор хангагдаж ирсэн билээ. БНХАУ-ын удирдлагын энэхүү зөв зүйтэй бодлогыг монголчууд талархан хүлээн авч байсан бөгөөд түүний ачаар эзэн Чингисийн сонгон нэвтрүүлсэн монгол бичиг өнөөдөр хүртэл өдөр тутам хэрэглэгдэж ирсэн түүхтэй.
Харамсалтай нь БНХАУ-д энэхүү зөв бодлого өөрчлөгдөж үндэсний цөөнх монголчууд монгол бичгээ бага, дунд ангидаа сурах боломж бололцоо хумигдаж байгаа нь даян дэлхийн Монголчууд, соёлт хүн төрөлхтний санаа сэтгэлийг ихээхэн түгшүүлж байна. Олон мянган жилийн түүхтэй хятадын эртний соёлыг өвлөн авч, хадгалан хөгжүүлж байгаа БНХАУ-д бусад үндэсний соёлд хүндэтгэлтэй хандах уламжлал, ухамсар өнөөдөр ч бат бэх оршиж байгаа гэдэгт бидэргэлзэхгүй байна. Харин ч үндэсний цөөнхийн соёлтойгоо хамт зэрэгцэн оршсоноор хятадын хэл, соёл улам тодорч, баяжин хөгжиж, өөрийн өвөрмөц дүр төрхийг хадгалан оршиж чадна гэдэгт итгэж байна.
Ийм учир МАХН, түүний олон мянган гишүүд, дэмжигчид өнөөгийн БНХАУ-ын удирдлага, ХКН-ын удирдлагад хандан БНХАУ-ын боловсролын байгууллага, албан тушаалтнуудын гаргасан алдааг залруулан засч, үндэсний цөөнх болсон монголчууд бага, дунд ангидаа монгол хэл, бичгээ сурч, хичээлээ монгол хэлээрээ заалгаж ирсэн сайхан уламжлалыг сэргээж олон үндэстэн бүхий БНХАУ-ын ард түмний эв нэгдлийг бэхжүүлэх их үйл хэрэгт үнэтэй хувь нэмэр оруулахыг уриалж байна.
 
МАХН, түүний олон мянган гишүүд, дэмжигчид хоёр орны ард түмнүүдийн найрамдалт харилцаа, олон салбарыг хамаарсан хамтын ажиллагааг гүнзгийрүүлэн хөгжүүлэхийн төлөө ямагт хичээн зүтгэх болно гэдгээ мэдэгдэж байна.
 
Монгол Улс, БНХАУ-ын хоорондын стратегийн харилцаа холбоо, хамтын ажиллагаа цаашид дэлгэрэн хөгжих болтугай.
 
 
 
 
 
Монгол Ардын Хувьсгалт Нам