sonin.mn
Сэтгэгдэл (47)

- Оросын түрэмгийллийн тухай цөлх хар ухааны төсөөлөл

 

Би Лондонд амьдардаг зураач хүн. 2022 оны тэр түгшүүрт шөнө, үүр, өглөөг хэзээ ч мартахгүй болтлоо дотроо бэтгэрсэн уран бүтээлч хүн байнаа. Миний бичсэн бол ердөө л цөлх хар ухааны бодрол. Хүлээн авах нь Таны дур. Эрх чөлөөт ардчилсан үзэлтэй жирийн монгол хүн бичиж байна. Хараал зүхэл, доромжлол, заналхийлэл, ална шулна гэснийг Таны үг хэлэх эрх чөлөө, Таны уур уцаараа гадагшлуулах хэлбэр гэж би үздэг тул Та санаа зоволтгүйгээр хараалаа урсгаарай, би хотойх юм алга. Үргэлжлүүлье.

 

Оросууд арай ч дайрахгүй, сүрдүүлж байна гэж олон украин хүн, Ерөнхийлөгч Зелинский ч бодож байсансан. Гэтэл итгэл эвдэн аймшигт их хүчээр дайран орж ирсэн. Тэр их цувааг Украин руу орж ирж байгааг харахад ч аймаар.


2022 оны тэр өдрүүдэд дэлхийн бараг бүх телевиз Украинаас мэдээ, дүрс дамжуулж өөр өөрийнхөөрөө үнэлэн дүгнэж байсансан. Багцаагаар төсөөлбөл 1941 оны 6 дугаар сарын 22-23, Нацист Германы арми итгэлийг эвдэн Зөвлөлт улс руу гэнэт бөөн хүчээр довтолж орсон тэр өдрүүд л олон хүний санаанд буусан байх. Би яг л тэгж бодож, харамсаж, “орос ах нар”-таа гайхаж, гомдож, бас зүхэж суусан даа, одоо нуух юм алга. Тэгж хэллээ гэж айх ч юм алга, Оросыг түрэмгийлэгч мөн гээд НҮБ заагаад өгчихсөн юм чинь! Дэлхийд, адаглаад Европт дайн дэгдээх, бас тэгээд тэр дайн нь дэлхийн II дайнаас хойшхи хамгийн том дайн, тийм балмад шийдэлд хүрнэ гэж Оросыг төсөөлөөгүй, маш олон хүн, би ч ялгаагүй.


Манай Монголд одоо ч гэсэн Орост хир халдаахгүй, Украины нацизм, наркоман, алиалагчийн үлгэрт итгэчихсэн зүхэж суугаа хүн олон байдаг юм байна. Тэд яг боож үхэж байна.


Оросын телевизийг их үзэх тусам яг л тэгнэ. Тэнэглэл рүүгээ бүр явна. Кремлийнхний миф (үлгэр домог!) ямар дуусах биш. 2022 оны хоёрдугаар сарын тэр өдрүүдэд дэлхийн том том хэвлэл, мэдээллийн агентлагууд Киев хот 2-3 хоногт эзлэгдэх нь (Kiiw falls down within 2-3 days) гэж мэдээлж байлаа шүү лээ. Би ч “За энэ улс ингээд дуусдаг байжээ” гэж гашуудан бодож байсансан. Бараг дэлхий нийтээрээ тэгж бодсон биз ээ!


Гэтэл яасан билээ? Цаана нь буун дуу, дэлбэрэлтийн чимээ сонсогдож байсан Киевийн гудамжнаас Зелинский “Би хаашаа ч зугтахгүй. Надад зугтах онгоц явуулах хэрэггүй. Украинчууд бидэнд эх орноо хамгаалах зэвсэг л хэрэгтэй. Үхэхээс ч айхгүй” гэж лайв хийхийг хараад дэлхий дахин тэр залууг ёстой биширсэн. Украинчууд зоригт Ерөнхийлөгчөө хараад хийморь нь сэргэж, зүрх нь чангарч цэрэг арми нь байтугай жирийн иргэн нь ч зэвсгээ барин боссон. Тэд ялалтдаа итгэсэн.


Украинчууд ийнхүү чангарсан бол эсрэгээрээ оросууд дэндүү бардам байсныхаа хэрээр аймаар хүнд шооконд орсон. Одоо ч тэр шоокноосоо гараагүй байна.


Киевийг гуравхан хоногт, Украиныг 7-хон хоногт эзэлнэ гэж чихэнд нь ялалтын марш эгшиглэж, цэцэг жимс барьж угтсан украин бүсгүйг тачаадан мөрөөдөж омог бардам орж ирсэн оросын цэргүүд хоромхон зуурын дотор үнс шороо, үхдэл сүгнүүд болон сүйрлийнхээ зам руу орсон доо. Украин жанжин Залужный, Сырский нар “Аварга анаконда могой”-г нутгийнхаа гүн рүү оруулж байгаад дундуур нь хоёр хувааж тас татсан нь цэрэг-дайны урлагийн бодит жишээ болон дуурсаж байна. Эсрэгээрээ Оросын жанжид нь цэрэг-дайны урлагийн талаар үнэхээр хол хоцрогдож өнөөх л харгис Жуковынхаа “махны машин”-ыг ажиллуулсаар. Бараг нэг сая оросын иргэн, залуу идэр насныхан амь биеэ золиосоллоо. Одоо дахиад хэдэн зуун мянгаараа үрэгдэх юм бол? Хайран байна. Дэндүү хайран! Үр дүн хаана байна? Сүүлийн бүтэн жил хагаст хамаг хүчээ шавхан давшиж байлдаад Украины газар нутгийн 1%-ийг эзлэж авснаа Орост юу гэж тайлбарлаж байна? Энэ ялагдлаа цайруулах гэж Оросын улс төрчид, суртал ухуулагчид ам л ангайвал Украин улс, Украины ард түмэн, Украины Ерөнхийлөгчийг харааж зүхэхийн муугаар хараан зүхэж, нэг ёсондоо гурван жил хар энергиэ Украин руу үлээж цацаж, болдогсон бол “алах юмсан”, “үхээсэй” гэсэн хий хүслээ нууж чадахгүй байна. Энэ чинь жинхэнээсээ шоок шүү дээ. Хараал заналын үр дүн нь хаана байна вэ?

 

Оросын Ерөнхийлөгч, Ерөнхий сайд асан Д.Медведев гэж жинхэнээсээ хараалч нөхөр тодорлоо. Гутамшиг. Үр хүүхэд, ач гуч нар нь ирээдүйд яана даа? Украиныг бүрэн эрхт улс биш, түүнийг зөвхөн барууны орнууд л тэгж ойлгуулаад тэтгээд байгаа гэж Медведев саяхан ярина лээ.


Буфер бүс байгуулна гээд бүх Украиныг зурчихсан, баруун үзүүрт нь Украин нь ялгарах шахам юмгүй зургийг хар л даа. Тийм газрын зураг Медведев зохиомжлоод түүндээ итгэн тэнэглэж байгааг ТВ-ээс харлаа. За тэгвэл логикоор төсөөлье л дээ. Украин бүрэн эрхт улс биш юм бол 1990-ээд онд Орос нь АНУ, ОУВС-гийн зээл дээр тогтож байсан, нэг ёсондоо Барууны тоглоомон тэжээвэр байсан, одоо Хятад, Хойд Солонгосоос бүрэн хамааралтай улс болчихсон байна, Оросын бүрэн эрхт байдал нь хаана байна вэ?!


Украины эсрэг дайндаа ялахгүй болохлоор эсэн бусын түүх зохиож ярьдаг өвчин Кремлийг хэрсэн. Путины зөвлөх Антон Кобяков гэдэг хүн “Зөвлөлт Холбоот Улс одоо хүртэл эрх зүйн хувьд оршин тогтнож байгаа, учир нь 1922 онд тус улсыг байгуулсан Ардын депутатуудын их хурал л энэ улсыг тараах ёстой атал Беловежийн хэлэлцээрээр тараасан нь буруу. Тийм учраас Украины хямрал бол Зөвлөлт Холбоот Улсын дотоодын хямрал” хэмээн нэрлэв. Энэ нь Украины ард түмнийг чөлөөтэй алж хядах, хотуудыг нь бөмбөгдөж пуужиндаж дрондох, тэгснээрээ Украинд өдүүлсэн цуст дайндаа оросуудыг үнэмшүүлэх, дэмжүүлэх, бүр цаашилбал “Украины губернатор” гэгчийг Путин тохоон томилохын зөвтгөл болох юм байлгүй.

 

Германы сурвалжлагч Ваннерын нэвтрүүлгийг уржигдар Лондонгийн ТВ-ээр үзэж суулаа. Украины нисэгчгүй онгоцнуудын бөөгнөрүүлсэн атак Оросын агаараас эсэргүүцэн хамгаалах хамаг зэвсгийг устгаж байна гэж ярилаа.


Украины нисэгчгүй онгоц, дронууд Оросын нутаг дэвсгэрт, тэгэх тусмаа Москва хот, Москва орчимд 36 цагийн турш атакалжээ. Нөгөө оросуудын шагшин магтаад байдаг “Орешник” сураггүй гэж хэлж байх юм. Украиныг 7-хон хоногт буулгаж аваад “Украины губернатор”-ыг Путин томилоод сүйд хийнэ гэсний шан үр дүн ганц хоногт иймдээ тулчихсан байна. ТВ-ийн мэдээ шүү, миний уран дүрслэл биш. Төгсгөлд нь логикгүй нэгэн тэнэглэлийг нэрлэмээр байна. Цэвэр цус руу аваачаад холион бантан болгожээ, монголчуудын тэнэглэлд нь тохируулсан жинхэнэ тэнэглэл. Украины ард түмний төлөө дуугарсан нь эрлийз, хурлийз, эсвэл цэвэр хятад байдаг, цэвэр монгол болохлоороо Путины талд зогсох ёстой, Оросын талд л байвал цэвэр цусны монгол гэсэн тэнэглэлээ хэзээ зогсоох вэ? Наад Орос, Хятад хоёр чинь хуйвалдаад юу ч хийж мэдэхээр болчихсон байгааг сохор дүлий л биш бол ойлгомоорсон! Сибирийн тэр их ой, сая сая гектар газар хятадуудад хугацаагүй арендаар очсон, очсоор байгааг цэвэр монгол цусаараа тайлбарлаад өгнө үү?!


Тодын Отгонбаяр (Лондон зураач)